Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 y POSTBUS No. 11
BINNENLAND.
LandenTuinbouw
LUCH I VAART.
Tbii 19e Jaargang.
DONDERDAG 19 JULI 1928
No. 5928
'nvervo
stoord
)r over
'po ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bl] vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwarta&L
pij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal,
franco per post v f 2.95 per kwartaaL
pet Geïllustreerd Z^lagsblad is voor de Abonné'a ver
krijgbaar tegen betavan 50 ct. per kwartaal, bij voor
uitbetaling. ACzonderlij a nummera 5 otM met Geïllustreerd
dagsblad 9 ct.
Oit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT»
Gov/one advertentlén 3P cent per r O g 0'9
Voor Ingezonden Medodeelingen wordt het
3 dubbels van het tarief berekend. s
Kleine edvertentlön, van ten hoogste 80 woorden, waarin
betrekkingen warden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop f 0.50.
■pqg-i
qit numrvler bestaat uit
twee bladen.
Tegen de pornografie
Herhaalde malen hebben rvij er op ge-
:adsge
r troel
jenurei
d om
oden
lad m
Bi
ijn i
teren
voor!
waten
meldt izen, eerstens dat door wetgever, justitie
i politie, gezamenlijk, krachtiger moet
Irden opgetreden tegen den gruwel der
•nografie; en dat ouders nooit te streng
^zicht kunnen houden op do geillustreer-
en niet-geillustreerde lectuur hunner
ideren. Wat hier voor de ouders wordt
jegd, kan ook den onderwijzers betreffen
BAÜi Het anti-rev. dagblad De Rotter-
Bnki immer schrijft, dat de strijd tegen den
het zeil gelust heel zwaar is en vervolgt clan:
.Zij, die niet strijden, hebben het heel
,t makkelijker. Verslapt de waakzaam-
id en tegenstand, dan komt afwijking en
L
iVelen, vooral jongeren, hebben ergroo-
moeite mee, baas te blijven over het
BurAiur van den zinnenlijken brand. „Waar-
nede zal de jongeling zijn pacl rein bewa-
•E Hken V'
di |En nu is dit juist 't droevige, dat de
kfechund olie stort in 't vuur, niet een paar
maar een vollen stroom.
Het Schundblad komt in handen van
pndaars en zondaressen, die sinds jaar en
jag in deze perverse sfeer hebben geleefd
dat is tot zekere hoogte minder erg;
naar het komt ook in handen van hen. die
Btot nog toe ingetogen leefden en er de zon-
ie wisten onder te houden, het kan komen
lETlin handen van uw jongeren, vader van
gd-ijiw dochtertje, moeder! Zonder dat ge er
jf^ets van weet of vermoedt zelfs, kan de
d. pornografie uw kind zijn kinderlijke on-
ild ontrooven, zijn fantasie en gedach-
li leven onherstelbaar bezoedelen.
O, TA
Abbé Bethleem beschreef den invloed
ie Kniezer bladen in een schrijven aan den Pro-
der Republiek aldus: .,Deze bladen
arat^ijn in alle waarheid verschrikkelijke ver-
MorKfiften en meestal doodelijk! Zij vergiftigen
je zielen; zij vergiftigen de zielen van kin-
adejeren en jonge menschen, zelfs van vol-
senc^assenen, zoo vaak slecht ingelicht en niet
Verkri0^comen immuum; zij vergiftigen den
de gedachte, het hgrt, den wil; zij
Vergiftigen het lichaam, dat is te zeggen de
igofl?Pen'3are gezondheid; zij vergiftigen de
lonnen des levens; zij vergiftigen het
Z.t s :Z1J verSiftigen het land."
lij Tot zoover het Protestantsche blad.
|Inderdaad, het gevaar van de slechte
ers is zóó dreigend, dat een gezamenlijk
"sigt erweer van aHe weidenkenden dringende
,0 ci isck moet heeten.
I ANTI-OORLOGSVERDRAG
Thei
HET BRITSCHE ANTWOORD
OVERHANDIGD.
[Ull| Amerika's nieuwe verplichting.
Gistermorgen elf uur is aan den zaak-
llastigde der Vereenigde Staten op het
ireign Office te Londen het Britsche ant-
iord aangaande Kellogg's anti-oorlogs-
tinkiactvoorste] overhandigd, tegelijk met de
^JAtwoorden van Australië, Nieuw- Zeeland,
^itsch-Indië en Zuid-Afrika. Canada heeft
feneens zijn instemmend antwoord over-
lEUfrndigd, zoodat dus alle Dominions teza-
be®n met Groot-Brittannië hun opvatting
uilsribben doen kennen. De publicatie van den
tnie st van het Britsche antwoord wordt
uiti ^aS0Chtend verwacht.
iet antwoord is korter dan de vorige
ia en maakt, terwijl het algemeen prin-
e zonder voorbehoud aanvaard wordt,
LEI »s te meer het Britsche standpunt duide-
ten aanzien van de interpretatie, wel-
eraan gehecht moet worden,
ïet tot een goed einde brengen der pact-
iprekingen beschouwt men hier als een
icurtenis van den eersten rang. Een be-
grijke phase in de internationale poli-
k wordt hiennede ingeluid. De Vereenig-
Staten zullen thans, zoo zegt men hier,
cliii repi verplicht zijn. bij een uitbrekend
Afliet uit te maken, wie het pact heeft
18,41
pact-
- r—
''roken en hun steun aan den
ender dienen te onthouden.
De Poolsche instemming.
„(Gisteren is* het Poolsche antwoord op
iVf voorstel-Kellogg aan den Amerikaan-
oedkhen gezant ter hand gestold. De Poolsche
er.tèeering keurt den tekst van het pact goed
verklaart zich tot onderteekening be
Did.
li
Naar uit Washington wordt gemeld, ver
wacht men nog vóór Zaterdag a.s. de ant
woorden van alle mogendheden, welke tot
nu toe niet op de nota van staatssecreta
ris Kellogg hebben geantwoord.
DUITSCHLAND.
Rijnland en schuldregeling.
Engeland bereid voorstellen
inzake ontruiming en'vaststel
ling der Duitsehe schuld in
overweging te nemen.
In antwoord op een vraag van een der
afgevaardigdenf of de Britsche regeering
het onlangs .door den Duitschen rijkskanse
lier geformuleerde verzoek in zake ontrui
ming van het Rijnland vóór den in het
verdrag van Versailles genoemden termijn
in overweging zou nemen, ontkende Cham
berlain, dat de rijkskanselier een dergelijk
verzoek zou hebben gedaan en herhaalde,
dat de Britsche regeering sympathiseert
met het standpunt van den rijkskanselier,
doch dat de ontruiming vóór den vastge-
ttelden tijd slechts het resultaat zou kun
nen zijn van een overeenkomst tusschen de
bezettende mogendheden en de Duitsehe
regeering. Ook andere dan de bezettende
mogendheden zouden geraadpleegd moeten
worden. In ieder geval is Groot-Brittannië
bereid, elk voorstel dat to dien einde door
de meer rechtstreeks bij de zaak betrokken
mogendheden gedaan mocht worden, in
welwillende overweging te nemen. Cham
berlain verklaarde, voor het tegenwoordige
geen initiatief in deze richting te kunnen
nemen. Het terugtrekken van de Britsche
troepen alléén, zoo zeide hij, zou de oplos
sing der kwestie noch tot stand brengen,
noch bespoedigen.
De amnestie.
Glorieuze intocht der v r ij g e 1 a-
ten communisten te B e r 1 ij n.
Gisteravond kwamen de begenadigde en
vrijgelaten politieke gevangenen te Berlijn
aan. Een geweldige menigte wachtte hen
op, een groote politiemacht was op de
been.
De vrijgelaten communisten werden op
de schouders langs de en haye opgestelde
roode vaandels gedragen, door de menigte
luide toegejuicht. Er werd een lange stoet
gevormd, die door de stad trok.
Het kwam ditmaal niet zooals Maan
dagavond, toen men de vrijgelatenen reeds
had verwacht tot ernstige botsingen.
ENGELAND.
Motie van wantrouwen door de
Labour-partij.
Bespreking op 21 Juli.
De arbeiderspartij heeft besloten een
motie van wantrouwen tegen de regeering
in te dienen, wegens haar politiek in ver
band met de werkeloosheid.
- De motie zal 21 Juli in het Lagerhuis
besproken worden.
Tumult op Britsch mijnwerkerscongres.
De communisten na een gevecht
buitengesloten.
De opening van de jaarlijksche mijnwer
kersconferentie, welke dit jaar te Llan
dudno (Wales) gehouden wordt, leidde
gisteren tot ongekende tooneclen. De com
munistische gedelegeerden uit Lanark
shire (Schotland), die niet werden toege
laten. drongen met geweld door tot de
galerijen van de vergaderzaal, mengden
zich in het debat en eischten het woord.
Eerst werd er gevochten, en er ontstond
een helsch kabaal, waarbij de verschillende
gedelegeerden elkander trachtten te over
schreeuwen. Daarop eischte de grijze pre
sident Herbert Smith van de Schotten,
dat zij zouden heengaan, en toen zij wei
gerden, liep hij naar boven, gooide twee
belhamels de deur uit en slaagde er ten
slotte in, de orde te herstellen.
SPANJE
De tunnel tloor de Pyreneeën.
Gisteren is op het Spaansche grenssta-
tnon C'anfranc in tegenwoordigheid van
den Spaanschen koning en van president
Doumergue de tunnel door de Pyreneeën
plechtig geopend. Koning Alfons en Dou
mergue hielden bij een maaltijd toespra
ken, waarin ze wezen op de gemeenschap
pelijkheid der door beide volken nage
streefde doeleinden. De koning reed daar
op met den president naar het Fransche
grensstation.
Na afloop van de inwijding defileerden
Fransche en Spr.r usohc troef en voorbij de
eeretribune. I andaag loopen de eerste pas-
sagierstreinen door de 9 K.M. lange fin-
nel.
POLEN.
Het minderheidsvraagstuk.
Nog alt ij d d c schoolkwestie.
Naar eerst thans bekend wordt is Za
terdag j.l. te Bielilz een vergadering van
Duitsehe ouders, die wilden protesteeeren
tegen de schoolvoorschriften, onmogelijk
gemaakt.
Reecis bij het begin van de vergadering
werden de besprekingen verhinderd door
gefluit en rumoer, dat zoo hevig werd, dat
de voorzitter de vergadering moest sluiten.
De politie nam geen maatregelen om de
orde do zaal te handhaven.
Op den terugweg werden verschillende
deelnemers aan de vergadering mishan
deld.
TSJECHO-3LOWAKIJE.
Ministeriecie moeilijkheden.
De minister van financiën
vraagt z ij n ontslag.
Volgens eenige middagbladen heeft de
minister van financiën, Englisch, aan den
vertegenwoordiger van den minister-presi
dent, dr. Schrameck, vandaag zijn verzoek
om ontslag overhandigd. Den laatsten
stoot tot den stap, waar reeds geruimen
tijd sprake van is, zou een conflict tus
schen den minister en de Tsjechische agra
rische partij gegeven hebben naar aanlei
ding van de door hem voorgestelde graan
rechten, evenals een artikel van het partij-
orgaan tegen den minister.
JOEGO-SLAVIË.
Patrouille in een hinderlaag gevallen.
B ij de vervolging van
A 1 b a n e e z e n.
Bij de vervolging van een bende Alba-
neeschc opstandelingen is een uit gendar
mes en gewapende boeren bestaande pa
trouille in een boseh nabij Novi-bazar in
een hinderlaag gevallen. Hierbij werden
vier gendarmes en drie boeren gedood ter
wijl één gendarme ernstig werd gewond.
MEXICO.
DE MOORD OP OBREGON.
Vijf verdachten van medeplichtigheid
gearresteerd.
V e r s li e r j» t h gfv a n de geloofs
vervolging!
Omtrent de moord op generaal Obregou
wordt nog nader gemeld, dat slechts met
moeite werd belet, dat de menigte den
moordenaar van Obregcn lynchte. De
man, wiens juisto naam José Dcleon is,
heeft verklaard, dat zijn misdrijf niet van
politieken aard was, doch de politie trekt
dit in twijfel. Dat de misdaad vooraf be
raamd was blijkt uit het vinden van een
briefje in den zak van den moordenaar,
gericht aan zijn familie, hetwelk luidde:
„Wetende dat ik zal sterven bij de toe
passing van mijn beginselen, zeg ik u
vaarwel."
Er zijn nog vijf personen gearresteerd.
Zij worden verdacht van medeplichtigheid
aan de samenzwering tegen Obregon.
Verder wordt gemeld, dat de Mexicaan-
sche regeering besloten heeft buitenge
woon scherpe en omvangrijke maatregelen
te nemen, ter onderdrukking van eventuee-
le onlusten. Het leger is gemobiliseerd,
de troepen zijn gereed. Tot dusver zijn de
geruchten over onlusten niet bevestigd.
Dc censuur is nog verscherptde toe
stand blijft gespannen. President Galles
wordt streng bewaakt. Vele politieke te
genstanders van generaal Obregon heb
ben de stad verlaten Alle pogingen der
politie oin den dader van de moord de be
weegredenen tot zijn daad te vertellen,
zijn tot nu toe vruchteloos geweest. Het
is mogelijk, dat hij de daad in een vlaag
van godsdienstwaanzin bedreven heeft. Her
wordt waarschijnlijk geacht, dat Galles zal
worden uitgenoodigd na. het eindigen van
zijn ambtstijd liet presidentschap te blij
ven waarnemen.
Het oordeel van den bisschop van
Tabasco.
Men vreest te Washington, dat de gods
dienststrijd in Mexico ten gevolge van de
moord op generaal Obregon scherper vor
men zal aannemen. Deze rceening wordt
ook gedeeld door den Bisschop van Ta
basco, den secretaris van bet Mexicaan»
sche Episcopaat, die op 't oogenblik te
Brooklyn vertoeft. De bisschop betwist,
dat de godsdienststrijd een rol heeft ge
speeld bij den moord op Obregon. Mgr.
gelooft, dat de moord om politieke rede
nen is gepleegd, en verklaart, dat een der
gelijke daad den toestand slechts vererge
ren kan.
Naar uit Mcxico-City gemeld wordt is
de extra-trein met het stoffelijk overschot
van generaal Obregon Woensdagmiddag
van Mexico-City naar zijn woonplaats So-
nora vertokken. Ongeveer 50.000 men-
chen volgden den lijkwagen van het Na
tionaal Paleis naar het station.
Obregon wordt op verzoek van zijn
vrouw in allen eenvoud begraven. Volgens
mededeelingen van den commissaris van
politie blijkt uit de antwoorden van den
moordenaar, dat nog meer personen bij
den moord betrokken zijn.
Het congres zal tot een buitengewone
zitting worden bijeengeroepen om over den
opvolger van Obregon te beraadslagen- l
INTERNATIONAAL KATHOLIEK
STAATKUNDIG CONGRES.
Te 's Hertogenbosch.
Morgen cn overmorgen wordt te 's-Her-
togcnbosch het Internationaal Katholiek
Staatkundig Gongres gehouden, waarbij
ditmaal dc R. K. Staatspartij als gast-
vrouwe fungeert
Het initiatief tot dit internationaal con
tact is uitgegaan, vóór vier jaren, van de
Parti Démocrate Populaire in Frankrijk.
Do vorige bijeenkomsten hadden plaats
respectievelijk to Parijs, te Brussel, cn te
Keulen.
Op het congres 1928 zullen vertegen
woordigd zijn de Parti Démocrate Popu
laire (frankrijk), de Duitsehe Centrumpar
tij, de Bciersche Volkspartij, de Belgische
Katholieke Groep (Union catholique), de
Christ, soc. partij uit Yougo-Siavië, en de
gelijknamige partij uit Lithauen, de Katho
lieke Zwitsersche Volkspartij, de Parti Ca
tholique do la Droite uit Luxemburg, en
voorts een Spaansche en Italiaansche de
legatie. Het aantal congresdeelnemers be
loopt ruim 50 personen, bohoorende tot 11
verschillende staatkundige partijen.
Onder hen bevinden zich de Rijksdagle
den Jos. Joos, Mgr. dr. Schreiber, Frau
Weber, Frau Tcusch, Dr. Hamaeher en Dr.
Krone, zoomede de beide Centrumsccrcta-
rissen Dr. Voekel en Dr. Brocrmann.
Bij de Fransche delegatie bevinden zich
de député's Cnampetier de Ribes, Ernest
Pezet, Jean Lerolle en Paul Simon, lid der
Buitenland sche Commissie dor Fransche
Kamer.
De Belgische afvaardiging bestaat uit
Minister Heyman, Staatsminister burg
graaf Poullet, Staatsminister van de Vij-
vere, Pater Rutten, Dr. F. van Cauwelaert
en mr. v. Isacker.
Ook het Kamerlid Rubbens, voorzitter
der Katholieke Unie, zal aanwezig zijn.
Voor Zwitserland is tegenwoordig
Staatsraad Dr. Perrier cn Dr. Kubiek,
resp. partij-voorzitter en partij-secretaris
der Kathol. Zwitsersche Volkspartij.
Voor Luxemburg is afgevaardigd het
Parlementslid Mgr. Origer.
Voor Lithauen de oud-minister Dr. P.
Karvelis.
Jougo-Slavië wordt vertegenwoordigd
door Dr. Koroséc, Minister van Binncn-
landsche Zaken. Voor de R. K. Staatspartij
zijn tegenwoordig de leden der Commissie
van Buitenlandsche Zaken, en van het Da-
gelijksch Bestuur der Partij. De voorberei
ding van het Congres berusttte bij ecne
Regelingscommissie ad hoe, bestaande uit
het Partiisecretariaat, het secretariaat van
het Rij'kskieskringbestuur 's-Hertogen-
bosch en den Voorzitter der Bossche Plaat
selijke R. K. Kiesvereeniging.
Het Congres is een vertrouwelijke zit
ting, zoodat geen verdere publiciteit aan do
verhandeling wordt gegeven.
Des Vrijdagsmorgens wordt het Congres
geopend met een H. Mis in dc Kathedrale
Kerk van St. Jan.
Er worden vier zittingen gehouden,
(iederen dag van 10—1 cn 3—7 uur).
On Zaterdag wordt het Congres ten
stadhuizc te 's-Hertogcnbcsch door het ge
meentebestuur dier stad een lunch aange
boden.
Des Zondags wordt een excursie gemankt
Het gemeentebestuur van Helmond noo-
digde het Congres uit den gemeentelijken
woningbouw en het Kasteel van Helmond
te bezichtigen. Daarna brengen de deelne
mers een bezoek aan de II. Landstichting
te Nijmegen. Van waaruit het vertrek der
buitenlandsche gasten plaats heeft.
Het Dorus Rijkersfonds.
Als voorzitter b e d a n kt
De heer Henri Ter Hall bericht aan liet
Haagsche Correspondentie-bureau voor
Dagbladen, dat hij heeft bedankt als voor
zitter van het Dorus Rijkersfonds en dat
de oorzaak van dit bedanken berust op
een conflict met overige leden van hel be
stuur.
Directeur Kon. Huisarchief.
Door II. M. de Koningin is met ingang
van 21 Juli a.s. benoemd tot directeur van
het Koninklijk Huisarchief dr. N. Japikse,
te 's Gravenhage, thans directeur van het.
bureau van 's Rijks Geschiedkundige Pu-
blieatiën aldaar.
Vervoer van rijwielen per trein.
Onze aandacht wordt er op gevestigd,
dat des zomers op Zaterdagen het vervoer
als bagage van rijwielen a 0.50 en 0.60
zóó overstelpend groot is, dat het publiek
in eigen belang goed doet vooral rijwie
len, die over Amersfoort of Utrecht ver
voerd moeten worden, des Donderdags of
Vrijdags ten vervoer aan te bieden.
Hst voornaamste nieuws.
BUITENLAND.
Men vreest, dat de moord op generaal
Obregon een verscherping van de geloofs»
vervolging tengevolge zal hebben.
Engeland en de Dominions hebben hun
instemming met het anti-oorlogsverdrag
betuigt.
BINNENLAND.
Een internationaal Katholiek Staatkun
dig Congres te 's-Hertogenbosch. (1ste
blad).
OMGEVING.
Bij Bentveld is een auto met ingezetenen
van Ter Aar door een tram gegrepen. (Om
geving, 1ste blad).
Beperking der tulpenteelt.
Tot voortzettingder beperking
van de teelt van Breedertulpen
besloten.
Een vergadering van kweekers van Broe
dertulpen, onderteckenaren van dc onder
linge overeenkomst welke in 1927 gegol
den heeft, volgons het Weekblad voor
Bloembollencultuur, besloten andermaal 'n
dergelijke overeenkomst aan te gaan op
den/elfden grondslag. Dczo grondslag was
dat, elke ondertcckcnaar zich vrijwillig
verplichtte van elke 100 roe Breedertulpen,
die hij heeft geplant staan, 5 H.L. in te le
veren voor vernietiging (verkoop als vee
voeder). De opbrengst werd na aftrek der
n onzakelijke administratieve kosten be
steed voor het aankoopen van Breedertul
pen bij de onderteekenaars, die meer dan
dit kwantum wilden inleveren. Het resul
taat is geweest dat ruim 1000 H.L. van de
beplante oppervlakte van de ondertoekc-
naars aan den opplant werd onttrokken cn
bovendien nog ongeveer 150 H.L. :ia aan
koop konden worden vernietigd. Berekend
wordt dat hierdoor een uitplant van circa
0000 R. R. werd voorkomen.
Deze' proefneming, die ook wat het di
recte resultaat betreft niet gohccl zonder
gevolg is gebleven, diende, naar het oor
deel der vergadering, te worden voortge
zet, opdat bereikt worde dat de productie
van Breedertulpen gelijken tred houdt met
de voor dit artikel beperkte afzetkansen.
Pas na eenige jaren kan worden geconsta
teerd, of dit doel langs dezen weg bereikt
kan worden, maar de in 1927 genomen
proef kan voorloopig als geslaagd wordon
aangemerkt.
Van vele zijden, ook van firma's die ver
hinderd waren de vergadering bij te wo
nen, werd het voorstel der commissie van
uitvoering, om voor 1928 op denzclfdcn
grondslag een overeenkomst aan te gaan,
toegejuicht. Men zal trachten enkele be
zwaren, welke bij de uitvoering in 1927
gebleken zijn, te voorkomen, doch do bepa
lingen der overeenkomst zullen ongewijzigd
blijven.
Dc commissio van uitvoering bestaa^iit
de leden der firma's II. de Graait' Zonen
Gebr. Eggink, S. v. d. Berg Zonen, Gebr.
Zandbergen en C. van Zijverden Co.
HET REDDINGSWERK
AAN DE POOL
ZAPPI'S EN MARIANO'S
ONTBERINGEN.
„Hulp, voedsel!"
Vier dagen in een sneeuw
storm.
Do Noorschc professor Hoel, die zich ann
boord van de „Krassin" bevindt, seint om
trent de beproevingen, welke Zappi en Ma
riano hebben door staan, nog do volgende
aangrijpende bijzondorheden
Zappi was door den honger wanhopig
geworden. Hij wierp met zijn bijl naar vo
gels cn naar een ijsbeer, terwijl Mariano,
die 1c ziek was om tc kunnen staan, hem
op het ijs liggend met spinning gadesloeg.
Op 19 Juni zagen zij voor het eerst een
vliegtuig. Zij sneden hun klcercn stuk en
vormden van do lappen do woorden:
„Hulp voedsel!"
Toon Malmgren, Mariano en Zappi van
Nobile weggingen, hadden zij rendiersehoe-
ileii onvoldoende klecren en geen wape
nen, slechts één deken, eenige touwen, mes
sen cn een bijl.
Twee dagen na het vertrek van de groep
werd Malmgren ernstig ziek. Telkens ver
loor hij het bewustzijn, doch hij weigerde
terug te koeren, daar hij het onmogelijk
achtte, den terugweg te vinden. Op 14 Juni
zagon Zappi en Mariano hun metgozel
plotseling wankelen en ineenzinken. Te
vergeefs poogde Zappi hem op to richten;
Malmgren's voeten waren geheel bevroren.
Daarom smeekte hij den beiden anderen