BUITENLAND.
Ned. Oost-lndië.
KERKNIEUWS.
Rechtzaken.
19e Jaargang.
MAANDAG 25 JUNI 1928
No 5907
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaaL
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaaL
Franco per post f2.95 per kwartaaL
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct.
Jlt blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. U
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT»
Gowono advertentlên 3P een» per O
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
a dubbele van het tarief berekend. 3 V
Kleine advertentlên, van ten hoogste 80 woorden, waariïtf
betrekkingen «ijrden aangeboden of gevraagd, huur cn ver*
huur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
BERICHT
Zij, die zich met 1 Juli op De Leidsche
Courant wenschen te abonneeren, ontvan
gen de voor dien datum verschijnende num
mers gratis.
DE ADMINISTRATIE.
V Dienstplicht en geestelijken
Men weet, dat de S.D.A.P. in de Twee
de Kamer onlangs heeft voorgesteld de
geestelijken en a.s geestelijken niet langer
vrij te stellen van den dienstplicht.
Behalve alle stemmen der socialisten
verkreeg dit voorstel alléén de stem van
ds. Lingbeek.
„Het Volk" tracht nu op de volgende
wijze de houding der S.D.A.P.'sche Ka
merfractie te verdedigen:
Het spreekt van een „relletje", dat door
de Roomsche pers zou zijn opgezet wegens
het verworpen amendement, en schrijft:
„Dat zou een „anti-katholiek" amen
dement zijn geweest.
Dwaasheid natuurlijk.
Het bewijs zou zijn, dat ook de antia'
papistische ds. Lingbeek zich vóór het
amendement verklaarde.
Onvoldoende bewijs.
Deze predikant is om geheel andere
beweegredenen voor het amendement
dan wij.
Noch in de mondelinge toelichting
van K. ter Laan, noch in het artikel
van ds. v. d. Heide in ons blad is ook
maar één anti-katholiek woord gevallen.
Natuurlijk niet., want opheffing der
vrijstelling zou niet alleen de katholie
ke priesters en ordebroeders, maar ook
de protestantsche predikanten gelden.
Het amendement is onzerzijds uitslui
tend verdedigd met het beginsel der ge
lijkheid van alle burgers voor de wet,
waarmee de vrijstelling van geestelijken
in strijd is.
Ongetwijfeld is het amendement anti
klerikaal, omdat het aan een voorrecht
van den klerus een eind zou maken.
Maar aan ons anti-klerikalisme heeft
nooit de minste twijfel bestaan.
Dat is echter gansch iets anders dan
anti-papisme, waarvan wij ons volmaakt
vrij weten.
Het relletje der roomsche pers is dan
ook niets dan nare demagogie van bla
den, die aldus de door hen verfoeide
politieke samenwerking van katholieken
en socialisten willen tegenwerken."
Zóó tracht men zich er uit te praten
Er lag in het indienen van bedoeld
amendement iéts wat onze waardeering
trok: de openhartigheid, waarmede men,
zonder zich aan eischen- van tactiek te
storen, zijn gemis aan gepaste
waardeering van den geestelijken
stand heeft blootgelegd
Wie ook maar iets begrijpt van de po
sitie, die de geestelijken in het geestc-
1 ijk leven der menschheid inneemt voor
hem ligt onmiddellijk open de onaanneme
lijk èn onbehoorlijkheid van bedoeld
amendement.
Wie dat niet zoo inziet, niet aldus
onmiddellijk aanvoelt hij geeft daardoor
een bewijs den arbeid van den gees
telijke niet te kimnen schatten in zijn
juiste beteekenis.
BELGIE.
De Congo-reis van het koninklijk paar.
De „Thysvile" aan boord waarvan de
Belgische koning en koningin naar Congo
reizen, is te Boma aangekomen. Na een
feestelijke ontvangst begaf het koninklijk
echtpaar zich naar het paleis van den
gouverneur-generaal.
FRANKRIJK.
DE STABILISATIE VAN DEN FRANC.
De Fransche Kamer heeft gisteren het
stabilisatie-ontwerp in zijn geheel met 450
tegen 22 stemmen aangenomen.
De stabilisatiekoers van den franc is
vastgesteld op 124.12 francs in het pond
sterling en 25.52 francs in den dollar.
Ook de Senaat heeft daarop de stabi-
lisatiewet met 2503 stemmen aange
nomen.
JOEGO-SLAVIË.
Na de schietpartij in de Skoepsjtina.
De begrafenis der
slachtoffers.
Tienduizenden Kroatische boeren waren
Zaterdag naar Zagreb getrokken om de
begrafenis bij te wonen van hun vermoor
de leiders, Paul Raditsj en Bazaritsjek.
De deuren van het boerenpaleis, waar de
kisten op een katafalk waren geplaatst,
werden reeds om zes uur des morgens ge
opend en duizenden defileerden langs de
baar.
Om negen uur verschenen de vertegen
woordigers van den koning, die kransen
neerlegden, alsmede de leden van hot con
sulaire corps. Nadat de H. Mis was gece
lebreerd, namen de vice-voorzitter der
boerenpartij, Predaritsj, en de leider der
democraten, Pribitsjewitsj, het woord,
welke laatste een boodschap van Stefan
Raditsj voorlas.
Vervolgens werden de lijkkisten naar
het op drie kilometer afstand gelegen
kerkhof overgeracht. Terwijl de klokken
luidden, vormde zich een indrukwekkende
stoet, die naar schatting uit 300.000 per
sonen bestond.
De toestand van Raditsj
verergerd.
De toestand van den afgevaardigde Ste
fan Raditsj is Zaterdagmorgen eenigermate
verergerd. De wond begint te etteren. Ook
werd zwakheid van het hart geconstateerd.
Tegen half twaalf heeft Koning Alexander
Raditsj opnieuw een bezoek gebracht in
het ziekenhuis.
GRIEKENLAND.
Stakingsonlusten te Saloniki.
Zeven personen gedood en
dertig gewond.
Aan de .,Matin" wordt uit Belgrado ge
meld, dat bij gevechten te Saloniki tusschen
stakers en de politie zeven personen wer
den gedood en 30 gewond.
CHINA.
Japansche troepen bezetten Tsjan-Tsjoen.
Het agentschap „Tocho" meldt de aan
komst van twee Japansche militaire trans
porten op het station Tsjan-Tsjoen. Deze
transporten dienen ter bescherming van de
Japansche kolonie. Het station Tsjan-Tsjoen
is slechts een halve K.M. van den Chinee-
schen Oosterspoorweg verwijderd. De Ja
pansche Consul-Generaal te Gharbin heeft
verklaard, dat het zenden van deze troepen
noodzakelijk is geworden door ongeregeld
heden die zijn voorgevallen op het station
Jaumyn van den Ooste: spoorweg.
Opwinding in Rusland.
Uit Moskou wordt gemeld, dat het be
richt van do bezetting van Tsjan-Tsjoen
door de Japanners te Moskou groote be
weging heeft veroorzaakt. In politieke krin
gen te Moskou houdt men er rekening me
de, dat de Japansche troepen in de komen-
do dagen verder zullen oprukken, om den
Chineeschen Oosterspoorweg te bezetten.
Volgens Japansche berichten hebben troe
pen van de 14e divisie onder bevel van Ge
neraal Jakoeda reeds het station bezet. In
Russische regeeringskringen beschouwt
men de bezetting als een tegen Rusland
gerichte handeling, waardoor het verdrag
tusschen Rusland en China wordt geschon
den.
MEXICO.
HET SCHRIKBEWIND IN MEXICO.
Wat een Engelsch ooggetuige verhaalt.
Naar de „Univeise" meldt, heeft father
George L. Ferguson voor zijn oogen gezien
hoe een zuster in de gevangeniscel werd
mishandeld en vermoord.
Van zes priesters, met wie hij was opge
sloten, heeft hij er twee zien vermoorden,
een ander is eveneens vermoord, drie ande
ren verdwenen spoorloos.
De zuster werd vermoord, omdat zij zoo
genaamd weigerde de schuilplaats mee te
deelen van bisschop Jiminez en andere
„opstandelingen".
Father Ferguson werd vrij gelaten, om
dat bij Britsch burger was; hij was vroeger
Anglicaansch dominee, werd vier jaar gele
den katholiek en is nu diaken.
VAN HET VATICAAN.
De Dagorde van den H. Vader.
Van 6 tot 11 uur.
Om te bewijzen hoe loos de praatjes zijn
over de ziekte van den Paus, vertelt de
correspondent van een Engelsch weekblad
eenvoudig wat de Paus nog geregeld doet.
6 uur opstaan;
7 uur: H. Mis; ontbijt, behandeling van
persoonlijke aangelegenheden en correspon
dentie;
10 uur: dagelijksche Conferentie met den
kardinaal-staatssecretaris en diens assisten
ten; daarna serai-publieke audiënties;
1 uur: publieke audiënties; ontvangst van
kardinalen en bisschoppen; lunch;
2 uur 30—4 uur 30: rust.
4 uur 30—6 uur: wandeling in den tuin;
6 tot 8 uur: private audiënties;
8 uur: rozenhoedje met al de huisgenoo-
ten;
8 uur 30: diner, intusschen doen twee
secretarissen verslag van de voornaamste
gebeurtenisen van den dag; daarna begeeft
de H. Vader zich naar zijn bibliotheek
kamer;
11 uur gaat de Paus slapen.
Brutale heertjes.
Aneta seint uit Bandoeng: Een voerder
van een grobak (kar) heeft een poging ge
daan om ƒ90.000 te laten verdwijnen, door
ongemerkt weg te Tijden toen genoemd be
drag uit de landskas en dat zich in zijn wa
gen bevond, vervoerd werd. De verdenking
van medeplichtigheid is gevallen op den
kassier van de landskas, die zich in de na
bijheid van de grobak bevond, toen deze
door een politieagent werd aangehouden.
Z.Em. Kardinaal van Rossum weer naar
IJsland.
Wij hebben reeds melding gemaakt van
het feit, dat Z.Em. Kardinaal van Ros
sum in de volgende maand een bezoek
zal brengen aan Ierland.
De „Universe" meldt nu, dat Z.Em.
zich, na het oponthoud in Ierland, waar hij
te Limerick het eere-burgerschap ont
vangt, ook naar IJsland zal begeven om
daar de kerk van Christus Koning, die o.a.
met giften van den H. Vader zelf bedacht
werd, te consacreeren.
Bredasche algemeene tentoonstelling op
missiegebied.
Onder overgroote belangstelling is Za
terdag te Breda de B.A.T.O. geopend. In
de zaal van de katholieke kring waren
daartoe bijeengekomen tal van autoritei
ten op geestelijk en wereldlijk gebied.
Toen de 60 missionarissen, die deze
week te Breda zullen arbeiden, verzameld
waren, verscheen Mgr. P. Hopmans, ver
gezeld van Mgr. J. van Oers, vicaris-gene
raal van het bisdom.
De voorzitter van het hoofd-comité, rec
tor G. de Bie, heette de aanwezigen wel
kom.
Mgr. Hopmans sprak er zijn vreugde
over uit, dat deze missie-tentoonstelling
wordt gehouden te Breda, de bakermat
dier tentoonstellingen.
Z. D. H. verklaarde daarop de tentoon
stelling voor geopend.
De St. Jans-processie te Laren.
Laren was gisteren weer in feesttooi
voor de jaarlijksche St. Jans-processie.
Tegen elf uur trok de processie van het
kerkplein af het dorp in, waar overal
dikke rijen menschen stonden te wachten.
Een lange kleurrijke stoet was het we
derom, vol pracht en praal, die op allen
veel indruk maakte.
Een wapenschouw van leden der
H. Familie.
Gisteren is te Boxstel wapenschouwing
gehouden van de leden der H. Familie in
het Bossche diocees. Uit bijna alle paro
chies der 21 dekenaten waren de leden
der H. Familie opgekomen, tusschen de
15.000 en 20.000 mannen.
Om 1 uur trok een fleurige en kleu
rige stoet, begeleid door tal van harmo-
niën door de bevlagde straten van Boxtel.
Om half 2 werden op zeven verschillen
de plaatsen zeer druk bezochte sectie-ver
gaderingen gehouden. In alle vergaderin
gen werd hetzelfde onderwerp besproken,
namelijk: De H. Familie voor alle standen
en de H. Familie van onzen tijd.
Na de sectie-vergaderingen werd in bet
park van het Kasteel Van Stapcle een
groote optocht geformeerd, die met vaan
dels en muziek-corpsen naar het processie
park trok. In het processie-park voerde
het woord voor ruim 20.000 aanwezigen
Mgr. W. Volkcr, pastoor te Kaatsheuvel.
Mgr. Diepen had als zijn plaatsvervan
ger gezonden Mgr. Pompen, vicaris-gene
raal van het bisdom, die namens den bis
schop het woord voerde.
Daarna werd in plechtige stoet het Al-
lerheigste naar het rust-altaar gebracht.
Een kort Lof volgde.
„De Maandagmorgen".
Merkwaardige priesters in Engeland.
Z.Em. F. Kardinaal Bourne, aartsbis
schop van Westminster, zal op 29 Juni a.s.
de H. Priesterwijding toedienen aan den
gewezen dominee James Bernard Holland
diens collega, E. E. Kilburn, eveneens oud
dominee, werd priester gewijd in 1924.
Onder de wijdingen van 29 Juni a.s. be
vindt zich ook Harold Carter, vroeger po-
litie-man in Londen.
Te Northampton werd Zondag de H.
Wijding toegediend aan Edigar Bertram
Ceuton uit Kettering, eerste priester uit
die plaats sinds de hervorming. Ook deze
wijdeling is een bekeerling, die in Spanje
voor goed kennis maakte met het Ka
tholicisme.
Onschuldig tot 20 jaar veroordeeld.
Destijds werden v. d. B. en V. te Eind
hoven door de Belgische justitie veroor
deeld elk tot twintig jaar gevangenisstraf
wegens een moordaanslag, gepleegd op
den chauffeur Strijbos, wonende te Eind
hoven. Deze moordaanslag werd nabij de
gemeente Reuzel, even over de Belgische
grens, gepleegd. Thans is komen vast te
staan, dat V. totaal onschuldig is in deze
zaak, waarom hij gisteren dan ook vrijge
sproken en op vrije voeten gesteld werd.
Uit het Katholiek Leven
„Agentia Fides" meldt o.a.:
De Kerk antwoordt op de aanval-
:n der anti-christenen door het
.penen van een Chineesche Car-
mei.
Bome. Een telegram, dat Agentia Fides
uit Shanghai ontving, bericht ons, dat de
missie oversten van Centraal China als
eenig antwoord op de verbitterde aanval
len tegen de Christenen, onlangs een nieuw
klooster hebben geopend van Carmelites
sen, die zich enkel bezighouden met gebed
en versterving voor de bekeering van
China.
Dit nieuwe klooster zal in de stad
Kashig worden gevestigd in het binnen
land van Chekiang, dat een naburige pro
vincie is van Kiangsu, in welke laatste
Shanghai gelegen is. De opening van een
nieuwe instelling van dit soort, di* uitslui
tend aai het gebed gewijd is, op een
oogenblik dat China zich ir een zoo ehao-
tischen toestand- bevindt, heeft niet nage
laten diepen indruk te ma Ken. Hierover
ondervraagd, antwoordde een Romeinsch
gevolmachtigde der missie: Het is een
treffend bewijs van de diepe ovti tuiging
die in China bestaat; dat de genade des
Hemels moet leiden en het werk der kerk
tot een goed einde voeren.
Het is het tweede Carmelieten-klooster
dat in Cnina is geopend: het eerste was
de Carmel van St. Joseph, die in 1869 in
Zikawei bij Shanghai werd gesticht, en dit
zal een zelfstandig klooster worden van
Fransche, Engelsche en Portugeescbe, doch
vooral van Chineesche Zusters. Het is tref
fend te vernemen, dat het leven der Zus
ters, dat streng gewijd is aan beschouwing,
slechts wordt onderbroken door het maken
van altaarlinnen.
Gedurende den aanval der Zuidertroe
pen tegen Shanghai in 1927, zagen de
kloosterlingen zich genoodzaakt een schuil
plaats te zoeken in de stad.
Andere Carmelieten zijn gevestigd in
Madagascar, in Indo-China en in Engelsch-
Indië. Allen, ook de Chineesche leden der
communiteit, behooren tot de Fransche
Congregatie.
De Europeesche Colonisten schep
pen een probleem in de Missies
der Congo.
Brussel. De Blanken bevolking in Bel
gisch Congo heelt zich in vier jaren tijds
bijna verviervoudigdde meerderheid
hiervan bestaat uit Belgische katholieken,
de missionarissen van sommige streken
krijgen dan ook de zorg van dit belangrij
ke aandeel dat in het land binnenkomt.
Vooral sedert den grooten oorlog heeft
België sterk de colonisatie van het land
door eigen nationaliteit aangemoedigd cn
zijn best gedaan maatregelen to treffen
voor de hygiëne en hun alle mogelijke fa
ciliteiten te verschaften om hun succes te
begunstigen. Men heeft ook het belang er
kend van den troost die de godsdienst
geeft.
In Elisabethvill.e bedraagt de Blanken
bevolking op heden 2.892 zielen in Leo-
poldville 1.851; in Likasi 1.736. Het totaal
cijfer der Blanken in het land, de Staten
Urumdi cn Romanda meegeteld, bedraagt
18.525 zielen.
De Minister van Koloniën, die deze cij-
-fers van de volkstelling van de le Ja
nuari 1927 uitgaf, bevestigt, dat onder de
Blanken 12.125, d.w.z. twee derde van het
totaalcijfer, Belgen zijn. Het derde gedeel
te bestaat uit negentien verschillende na
tionaliteiten. Op den le Januari 1923 be
droeg het totaalcijfer der Blanken 10.037,
waarvan 5.853 Belgen waren.
De inlandsche bevolking van Belgisch
Congo bedraagt ongeveer lo.000.000 zielen,
ofschoon er maar 7.955.450 bij de volkstel
ling waren ingeschreven. Urundi en Rouan-
da hebben nog ongeveer 5.000.000 inwoners.
De katholieke zwarten tellen meer dan een
half millioen.
In 1885, toen België voor het eerst in de
Congo binnendrong, was dit nog onbekend
land. Minder daq veertig jaren zijn vol
doende geweest voor de pioniers van het
Het voornaamste nieuw*.
BUITENLAND.
De Zweedsche vlieger Tornberg landt
op het ijs en neemt den ernstig gewonden
Nobile mee. Geen nieuws van de overige
groepen. Enkele onbevestigde geruchten.
De Fransche franc gestabiliseerd.
BINNENLAND.
Een ernstige brand te Oirschot (Gem. Ba-
richten, 2de blad).
Bij 't Kalfje, te Amsterdam, reed een
auto het terras op, waarbij een meisje werd
gedood. (Gem. Ber., 2de blad).
Holland verliest met 3—2 van Tsjecho
Slowakije in het tournooi om den Davis
Cup (Sport, 2de blad).
De athletiekwedstrijd West-Duitschland-
Holland door de Duitschers gewonnen.
(Sport, 2de blad).
De roeiwedstrijden van de Koninklijke
(Sport, 2do blad).
Successen van de L. Z. C. in de waterpolo-
competitie (Sport, 2de blad).
OMGEVING.
Groote brand te Haarlemmermeer (lsto
blad).
beschavingswerk, zoowel van regeerings-
wege als op godsdienstig gebied om er een
schitterende ontwikkeling te brengen; do
grootste vooruitgang werd echter gemaakt
sedert den wereldoorlog.
1000 Afrikanen vonden gedurende
hun retraite een onderkomen in
steenen loodsen.
Mumias (Menga, Oost-Afrika). Te Mu-
mias viel een treffend voorbeeld van ge
loofsijver waar te nemen, toen 1000 katho*
lieken gedurende een geheele week in drie
steenen loodsen moesten worden onderge
bracht, voor de jaarlijksche retraite van
leeken. Een groot aantal konden zclfB
daarin geen plaats meer krijgen en sliepen
op den grond. Do inlanders kwamen uit
verschillende omliggende dorpjes en gaven
blijk van grooto ijver ondanks alle onge
makken waaronder ze hadden to lijden.
De retraite werd op Paasch-Zondag bo-
eindigd.
De wijding van een nieuwen Chi
neeschen bisschop zal in de maand
Juni plaats hebben.
Suanhwafu (China). De wijding van den
nieuw benoemden bisschop, Mgr. Pierre
Tch'eng, die onlangs benoemd werd tot
Apostolisch Vicaris van Swanhwafu, zal do
3e Juni plaa.ts vinden. Mgr. Tch'cng is do
opvolger van Mgr. Philip Tchao, dio in
October 1928 overleden is, in den tijd toen
hij zijn zorgen wijdde aan de vluchtelin
gen van den oorlog. De dag volgende op
de wijding van den nieuwen prelaat, zal
er een lijkdienst gehouden worden voor de
zielerust van den overleden bisschop.
Afstammelingen van kannibalen
worden zuster in Oceanië.
Papoua, Nieuw Guinea, Oceanië. De con
gregatie van de Dienkresson van Onze Lie
ve Vrouw van Papoua telt op heden 1G in
landsche zusters en zes postulanten. On
geveer 50 jaar geleden behoorden do
ouders van dez zusters tot de kannibalen.
Het Vicariaat van Papouasië staat on
der leiding van de Missionarissen van 't
Heilig Hart. Z. D. H. Mgr. Alano Guynot
de Boismenu is er Apostolisch Vicaris.
Te Peking, het middelpunt van
den tegenwoordigen oorlog, zijn
meer katholieken dan in Londen
zelf.
Rome. Voor hen die bekend zijn met het
feit, dat Peking cn omstreken 29.000 geloo-
vigen meer telt dan het Aartsdiocees Lon
den, is het gemakkelijk de onrust te be
grijpen die in katholieke kringen gevoeld
wordt in verband met dit Chinccsoh cen
trum. Het is zoo groot als het aartsbisdom
San Francisco in de U. S. A. Het katli. be
volkingscijfer bedraagt 289.000dat van
het aartsbisdom Londen 260.000 zielen, ter
wijl dat van het aartsdiocees San Francis
co 295.700 zielen telt.
De Provincie Ghihli, waar. op het oogen
blik de legers der nationalisten de over
hand hebben, en optrekken van het Zuiden
en van het Wcs'en, bezit 28 pet. van allé
katholieken van China.
De provincie Chihli telde in Juni 1927
pl.m. 709.258 katholieken en in de overblij
vende 17 provincies, Mantsjoerije en Mon
golië nieegerekend, waren er nog 1.718.073.
Veertig procent der katholieken van deze
provincie of wel ongeveer 300.000 wonen
op korten afstand van Peking, en deze
stad is het mikpunt van de Zuidcrlogers.
Ze is tevens ook het beste katholieke cen
trum van China.
Aan de Fransche Lazaristen, geholpen
door hun inlandsche priesters, is de prach
tig© vooruitgang van deze missie te dan
ken.
I De kerk deed haar intrede in Peking in
'.de 13de eeuwen in de 17de en 18de eeuw
