BUITENLAND.
.KERKNIEUWS
19e Jaargang.
ZATERDAG 2 JUNI 1928
No. 5888
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bl] vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal.
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal.
Franco per post f2.95 per kwartaal.
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. U
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEORAAGTl
Govont «d»ert«ntlèn 3P e»nl por re gé",
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt bet
s dubbele van het tarief berekend. s
Kleine advertentién, van ten hoogste 80 woorden, waarin'
betrekkingen *t)rden aangeboden of gevraagd, boor en ver*
huur, koop en verkoop 10.50. t{
wmr
Dit nummer bestaat uit vier
blacien waaronder het
Geïllustreerd Zondagsblad.
Het Liberalisme
Gelukkig in klare taal wordt herhaal
delijk gewezen op het feit, dat vele Katho
lieken in hun doen en laten nog te veel
doordrongen zijn van het liberalisme. Of
beter gezegd: in him denken.
Als zij alleen in de practijk blijk gaven
van gemis aan christelijk handelen, dan be
hoefde zulks nog niet een gevolg te zijn
van een verkeerde theorie, van on-christe-
Ijjke beginselen, 'fc Zou kunnen zijn incon
sequentie uit menschelijke zwakheid.
Maar feitelijk is het dikwijls erger en
veel erger dan dit. Feiteiijk is dit optreden
vaak juist de logische consequentie van li
beralisme in hoofd en hart.
Tegen dat liberalisme onder Katholieken
is op den laatsten Partijraad stelling geno
men o.a. door prof. dr. Raaymakers, S. J., en
op den jongsten Katholiekendag o.a. door
prof. mr. Beuns, S. J., en op den K. K. Bon
dendag in Limburg op 2den Pinksterdag
- door dr. Poels.
De groote redenaar en geweldige werker,
mgr. dr. Poels, zeide in bedoelde rede o.m.:
„Wat op de levensopvatting en wereldbe
schouwing van veel Katholieken een ver-
derfelijken invloed heeft uitgeoefend, is d©
geest van het vroeger ook op politiek ter
rein zoo machtig Liberalisme.
Met zijn door de Kerk zoo uitdrukkelijk
veroordeeld grondbeginsel heeft het Libe
ralism p hoe vreemd het klink© onder
bet mom van Clericalisme in de Kerk zelf
willen binnendringen.
Wat het door de Kerk veroordeeld Libe
ralisme wil, is in theorie terzijdestelling en
abstraheering van het Christendom in het
openbare leven.
.Wanneer wij ons goed rekenschap geven
van >de stemming, die onder onze vaderen
heerschte, toen, na zooveel eeuwen van
verdrukking en vervolging, het Liberalisme
ook hier m Limburg met vlag en wimpel
werd binnengehaald, dan begrijpen wij ter
stond wat daarvan in ons katholiek Zuiden
htet gevolg moest zijn, zoowel op kerkelijk
als op wereldlijk terrein.
Het is toen, dat in onze vroeger alle ver
volgingen trotseerende volbloed katholieke
streken, weldra veel van die halfbloed Ka
tholieken geboren zijn, die zich op wereld
lijk terrein het liberaal beginsel trouw
om de specifiek katholieke belangen
niet bekreunden; en die, al bleven zij op
kerkelijk terrein zich Katholieken heeten,
op wereldlijk terrein zich spoedig zelf Li
beralen noemden.
Maar het is toen ook, dat, onder den in
vloed van hetzelfde liberaal beginsel, an
dere, meer vrome Katholieken er toe ge
komen zijn, de zorg voor de behartiging
van de katholieke belangen geheel aan den
clerus over te laten.
De halfbloed Katholieken, die zelf op
wereldlijk terrein zich openlijk Liberalen
noemden en dan ook op dat terrein weldra
één lijn trokken met de rasechte volbloed
Liberalen, hadden ook in katholieko stre
ken heel makkelijk spel.
Zij, die wij „clerïcalen" noemden, en voor
wie, onder den invloed der heérschende li
berale geestesrichting, „katholiek" en „ker
kelijk" een zelfde begrip geworden was,
hebben veel te laat bespeurd, hoe de chris
telijke beginselen van sociale gerechtigheid
en christelijke liefde op wereldlijk terrein
onder de voeten geloopen werden.
Van het op wereldlijk gebied verwringen
en verminken van vele groote en heilige ka
tholieke beginselen, gaven zij langen tijd
zich niet voldoende rekenschap.
De heiligste rechten van ontelbare eenvou
dige. brave en hard werkende menschen
zijn geradbraakt onder de wielen van de
steeds zwaarder wordende wagens van het
steeds harder jagend winstbejag.
Naarmate de geld kostende machines een
steeds betere verzorging vonden, werden,
hij de opkomst der groot-industrie, zoowel
de zedelijke als de stoffelijke behoeften en
nooden van de met onsterfelijke zielen ge
schapen menschen dikwijls zoo schandelijk
verwaarloosd, dat velen hunner in hun
krotten bijna vergeef me het woord
„beesten" moesten worden".
Tot zoover mgr. dr. Poels.
En dan als men dan ziet, wat er van vele
menschen is geworden, tengevolge of al
thans mede tengevolge van de liberale
oeconomie, dan durven diezelfde liberale
economen nog laag neerzien op wat men
noemthet plebs! Wat vaak getuigt van
een ontstellende harteloosheid, een ijs-harde
gewetenloosheid
Wij moeten ons weten los te maken, ge
heel en al,'in alles, van het Liberalisme!
FRANKRIJK.
Geen gratie voor de autonomisten van
Colmar.
De kabinetsraad heeft zich bezig gehou
den met het bijeenkomen van de Kamer en
heeft o.a. besloten het voorstel van den El-
zasser Walther om aan de autonomisten van
Colmar gratie te verleenen, te verwerpen.
Hierbij zal de regeering de kwestie van
vertrouwen stellen.
JOEGO-SLAVIt.
DE ANTI-ITALIAANSCHE
DEMONSTRATIES.
Nieuwe nota's van Italië.
In zeer scherpe term en
vervat.
De „Daily Mail" verneemt uit Belgrado,
dat Italië aan Joegoslavië twee nieuwe
protestnota's heeft doen toekomen, welke
in bijzonder scherpe termen zijn vervat.
Daarin' wordt de bestraffing gcëischt van
de burgerlijke autoriteiten en de politie
ambtenaren, die bij het onderdrukken der
a nt i-1 tal ia a u s ct ie onlusten ëen sc'huldigé
achteloosheid aan den dag hebben gelegd.
De „Matin" wijst op de rol, welke bij dé
incidenten in Joegoslavië gespeeld is door
betoogers, behoorend tot de communisti
sche minderheid en op den wensch der op
positie, een portefeuille te verkrijgen.
Voorts vestigt het blad de aandacht op de
kracht, waarmede de Joegoslavische regee
ring de ongeregeldheden heeft onderdrukt,
hetgeen door Engeland en Frankrijk is ge
prezen en, naar het blad hoopt, ook door
Italië zal worden geapprecieerd.
Verscherpte houding der
oppositie.
De algemeene verontwaardiging over de
jongste demonstraties in Italië, waarbij
herhaaldelijk portretten van koning Alexan
der en Joegoslavische vlaggen verbrand en
bespuwd werden, hebben ondanks de maat
regelen der' politie opnieuw tot opgewon
den tegendemonstraties te Oeskjoeb, Sera-
jewo en Ragusa geleid. Overal werden daar-
ïaij nationale liedren gezongen, terwijl hoe
rageroep voor koning Alexander weerklonk
De politie greep telkens krachtig in, som
tijds zelfs met de bajonet en verhinderde,
dat de Italiaansche consulaatsgebouwen
door de betoogers werden aangevallen. Te
Oeskjoeb zijn 24 personen gearresteerd.
In laatstgenoemde plaats hield een me
nigte van verscheidene duizenden personen
een sympathiebetooging voor het Tsjecho-
slowaaksche consulaat. De consul hield
daarop een toespraak tot de demonstran
ten, waarin hij verklaarde, dat de Tsjecho-
slowaken dezelfde gevoelens als hun Joego
slavische broeders koesteren.
Te Ragusa heeft de gemeenteraad zich
in een in zeer scherpe bewoordingen ver
vatte resolutie tegen de ratificatie der con
venties van Nettuno uitgesproken. Na de
zitting had op het hoofdplein der stad een
anti-Italiaansche demonstratie plaats.
Overigens worden ook uit de Italiaan
sche havenstad Bari nieuwe demonstraties
tegen Joego-Slavië gemeld. Daarbij werd
van het Joego-Slavische consulaatsgebouw
door de demonstranten de vlag verwijderd,
zonder dat do politie ingreep.
De coalitie der Kroatische boerenpartij
en van de democraten, die de kern der op
positie tegen de regeeringsmeerderheid in
de Skoepsjtina vormt, heeft in een eergis
teravond gehouden vergadering besloten,
haar oppositioneele houding nog meer te
verscherpen. Allereerst zal in het parle
ment een voorstel worden ingediend, om
den minister van Binnenlandsche Zaken
Korosetjs, die door de oppositie voor de
bloedige incidenten in Joegoslavië verant
woordelijk wordt gesteld, in staat van be
schuldiging te stellen.
BRITSCH-INDIE.
Weer godsdienstonlustert.
Negen dooden, negen gewonden
Donderdag braken te Malikpoer, in het
district Ambala, onlusten uit als gevolg
van het slachten van een koe voor gods
dienstige doeleinden. Het schijnt dat
Sikhs een poging deden om de offerande te
beletten, waarop §en gevecht ontstond,
waarin zes Sikhs werden gedood en vier
gewond, terwijl twee Mahomedanen wer
den gedood en vijf gewond. De politie
moest het vuur openen om een eind te ma
ken aan het handgemeen, doch zonder
slachtoffers te maken. Ook een Sikhpolitie
agent werd door de menigte gedood.
Opschudding in de haven van Singapore.
Duitsche legioensoldaten
springen van de „A t h o s"
overboord.
Een dramatische scène heeft zich te
Singapore voorgedaan, doordien vier Duit
sche leden van het Fransche vreemdelin
genlegioen, van het Fransche s.s. „Athos"
overboord sprongen, juist toen het schip
naar Marseille ging vertrekken.
Drie der Duitschcrs wisten de kade te
bereiken, waar zij in verzekerde bewaring
werden genomen, de vierde verdween in
het water en verdronk, ondanks moedige
reddingspogingen van twee Europeanen.
Zijn lijk is nog niet gevonden. De „Athos"
brengt verscheidene honderden legioensol
daten van Saigon naar Marseille. In den
ochtend was een aantal hunner aan wal
geweest, doch onder degenen, die aan
boord moesten blijven, waren zeventig
Duitschers, o.w. de vier die trachten te
vluchten.
CHINA.
ONTRUIMING VAN PEKING.
Terugtocht der Noordelijken gelast.
Onderhandelingen over de
overgave der stad.
De te Peking geaccrediteerde gezanten
der buitenlandsche mogendheden hebben
een langdurig onderhoud met Tsjang Tso-
Lin geten einde te beraadslagen over
de te nemen maatregelen voor de veilig
heid der te Peking wonende buitenland
sche onderdanen, wanneer Tsjang Tso-Lin
de hoofdstad des riiks mocht ontruimen.
Naar verluidt,-i T.t. Tsjang Tso-Lin den
datum van zijn vertrek nog niet genoemd.
Men meent echter te weten, dat hij telegra
fisch een rondschrijven zal laten versprei
den, waarin stopzetting der vijandelijkhe
den wordt bevolen.
Naar verder wordt vernomen, is door de
gezanten de instelling besproken van een
comité voor openbare veiligheid gedurende
het interregnum. Volgens sommige uit Pe
king ontvangen berichten moeten Tsjang
Kai-Sjek en Jen Sji-Sjan Tsjang Tso-Lin
hebben voorgesteld Peking zonder strijd
over te geven.
Tsjang Kai-Sjek heeft den Japanschen
gezant te Peking verzocht een Japansclie
delegatie naar hem te zenden, opdat over
den intocht der zuidelijke troepen in Pe
king kan worden onderhandeld. De gezant
heeft geantwoord, dat een lid van het ge
zantschap voor deze besprekingen beschik
baar is, zoodra Tsjang Kai-Sjek veront
schuldigingen heeft aangeboden voor de
incidenten te Tsinanfoe.
Terwijl de bondgenoot van Tsjang Tso-
Lin, Tsjang Tsoeng-Tsjang, den noordelij
ken troepen aan den Tientsin-Poekau-
spoorweg opdracht heeft gegeven over de
geheele linie teiug te trekken, staan de
troepen van Tsjang Tso-Lin nog steeds na-
ben Lioeliho, op ca. 50 K.M. ten zuiden van
Peking, doch men verwacht, dat deze troe-
penafdeelingen eveneens spoedig zullen
terugtrekken. De noordelijken moeten zeer
gedemoraliseerd zijn door het voortdurend
terugtrekken van de afgeloopen dagen.
Tokio's politiek tegenover China.
Wijziging na een zege der
Zuidelijken verwacht.
Uit betrouwbare bron wordt vernomen
dat, wanneer de nationalisten in China
mochten zegevieren, Japan bereid is een
radicale wijziging te brengen in de betrek
kingen tusschen China en de vreemde mo
gendheden door het aanhangig maken van
voorstellen tot volledige herziening der
oude verdragen en der exterritoriale rech
ten. Hierdoor zouden andere landen, zooals
Engeland, in een geïsoleerde positie kun
nen geraken, tenzij zij bereid zijn, onver
wijld Japans voorbeeld na te volgen.
Naar verluidt heeft Japan reeds gerui-
men tijd geleden met de nationalisten over
deze nieuwe relaties geconfereerd. Men ge
looft dat de Vereenigde Staten, die altijd
de open deurpolitiek in China verdedigd
hebben, zich met Japans voorstellen zullen
vereenigen. Welke houding Engeland zal
aannemen, is thans nog niet bekend. Ver
moedelijk zou het eerste resultaat zijn, dat
zoo spoedig mogelijk na de verovering van
Peking de internationale douaneconferen
tie weer bijeen zal komen, ten einde de
grondslagen vast te stellen voor de be
trekkingen tusschen 't nieuwe China en de
vreemde mogenheden.
MEXICO.
DE KERKVERVOLGING.
Een „priester-opstandeling".
Zesvoudige moord.
In de mededeeling der Mexicaansche re
geering kan men telkens weer opnieuw le-
BODEGRAVEN.
WELEERW. PATER ALPHONSUS
VAN BENTEN.
Heden heeft Z. D. H. de Bisschop van
's Bosch de II. Priesterwijding toe gediend
aan den weleerw. pater Alphonsus van
Benten O. Carm.
Pater Alphonsus van Benten werd ge
boren te Bodegraven op 14 Mei 1902. Van
September 1915 tot 1921 volgde hij de 6-ja-
rige cursus van het Gymnasium St. Alberti
te Zenderen onder leiding van de eerw. pa
ters Carmelieten.
Op 1 September 1921 trad hij in het no
viciaat bij de Paters Carmelieten te Box
meer. Zijn verdere studies maakte hij te
Oss en Merkelhoek.
De neomyst zal den 2den Augustus zijn
eerste H. Mis in de parochie-kerk te Bode
graven opdragen.
SASSENHEIM.
WELEERW. HEER A. M. VAN NOBELEN
Z. D. H. de Aartsbisschop van Utrecht
heeft hedenmorgen aan den weleerw. heer
A. M. van Nobelen in de Kathedraal van
St. Bavo te Haarlem de wijding van het
H. Priesterschap toegediend.
Morgen draagt de Neomyst de plechtige
eerste H. Mis op in de parochiekerk van
Sassenheim.
zen, dat in Mexico de priesters aan het
hoofd van de opstandelingen staan. Zoo
werd eenige weken geleden in Amerikaan-
sche bladen het bericht verspreid, dat de
priester Antonio Mende? met vijf andere
Mexicanen wegens verzet tegen de wetten
der republiek Ier dood veroordeeld en
doodgeschoten werden.
Nu heeft het New-Yorker blad „Ameri
ca" van een redacteur uit Mexico verno
men, hoe de zaak zich in werkelijkheid
heeft toegedragen.
Tot in Februari van dit jaar woonde
pastoor Antonio rustig in een dorpje aan
de Sierra Alvarez. Toen de anti-clcricalc
wetten echter in werking werden gesteld,
legde hij diensovereenkomstig zijn geeste
lijk gewaad af en hield geen openbare
godsdienstoefeningen meer; doch hjj be
ijverde zich om zooveel mogelijk zorg te
blijven dracën voor het geestelijk wel
zijn zijner kleine kudde. Hij was een rus
tige, bedaarde man, een voorbeeldig pries
ter.
In Februari trok een bende „Libertado-
res" over de spoorlijn uit den staat Guana
juato naar den staat Louis Potosi. Op ze
keren avond hielden rle troepen halt bij het
dorp waar pastoor Antonio Mendez woon
de. Toen de priester dit zag, begreep hij
dadelijk in welk gevaar hij verkeerde (n.l.
beschuldigd te worden van in betrekking
te staan met de rebellen) en oordeelde dus
beter, een tijdlang naar de stad Louis Po-
Het voornaamste nieuws.
BUITENLAND.
Nog steeds demonstraties In Joego
slavië.
De ontruiming van Peking door do
Noordelijken wordt voorbereid. Japan wij
zigt zijn houding tegenover de Zuidelijken.
Volgens de meening van Amundsen be
staat er nog hoop, dat de leden der beman
ning van de „Italia" in leven zijn. (Lucht
vaart 1ste blad).
BINNENLAND
Toediening H. H. Wijdingen in het Bis
dom Haarlem. (Kerknieuws, l6te blad).
tosi te gaan waar hij veiliger zou zijn.
Maar 't is voor een priester zeer moeilijk
zijn stand te verbergen, vooral wanneer
hij reeds meer dan 20 jaar dit ambt be
kleed heeft. Zoo werd Mendez reeds in
den trein herkend en gevangen geno
men.
Onmiddellijk na zijn vertrek had er een
samentreffen plaat* van een afdeeling re-
geeringstroepen en de Libertadores: de
Callisten verloren eenige mannen in den
strijd. Daarop werden vijf boeren uit heb
dorp die niet aan den strijd hadden deel
genomen, gearresteerd en tegelijk met hun
pastoor in de gevangenis geworpen.
Ze bleven daar tot 14 Maart 1928. Op den
vooravond van dezen dag kwam er een be
vel, van het ministerie van oorlog uit
Mexico-stad, dat de gevangenen wegens
hoogverraad voor den krijgsraad moesten
verschijnen. Dit bevel kon slechts ééne be-
teekenis hebben: gefusilleerd worden. De
gevangenen werden dus voor de recht
bank gebracht. Er waren geen bewijzen en
de aangeklaagden ontkenden iedere be
schuldiging. Men telegrafeerde dit naar
Mexico; doch vandaar kwam het ant
woord ongetwijfeld vergezeld van een
vloek over hun domheid dat die Zes toch
moesten terechtgesteld worden. De gevan
genen verklaarden daarop, dat ze alleen
voor hun geloof wilden sterven.
Twee uur later bij zonsondergang liad
de moord plaats. Alle zes werden op een
rij geplaatst tegenover een afdeeling sol
daten, en toen kraakte het doodelijk salvo.
Toen de kruitdamp opgetrokken was, ston
den de pastoor en Juan Grimaldo nog
rechtop. Twee anderen wentelden zich in
doodstrijd over den grond. Men hoorde
Juan Grimaldo roepen: „Vergeef hun
Heer En pastoor Mendez zeide„Moge
mijn bloed het laatste zijn, dat in Mexico
vergoten wordtEen tweede salvo volgde.
Toen leefde er nog een Angel Samarron
hij draaide zich om cn riep: „Macemme
bien(doodt mij heelemaal). Toen gaf
men hem met een bajonet den genade-
stoot in zijn hartstreek. Een menigte
nieuwsgierigen was getuige van dit vrecse-
lijk schouwspel.
H. H. WIJDINGEN.
Op verzoek van wijlen Mgr. A. J. Cal-
licr destijds gedaan, heeft Z. D. H. de
Aartsbischop van Utrecht heden in de Ka
thedrale Kerk van St. Bavo de H. Pries
terwijding toegediend aan de volgende
E.E. Heeren: W. Berding, W. Blok, A.
Brouwer, J. van Dael, J. Dekker, J. van Et-
tinger, J. Franse, W. Haring, P. Jong, J.
Karskens, A. van Nobelen, H. Rouw. C.
de Ruyter, A. Schaaper, P. Stammeyer, N.
Steur, J. van Stralen, H. Tabink, M. van
der Togt, J. Veerman en Th. van Vugt.
en de H. Wijding van het Subdiaconaat
aan de E.E. Heeren: H. Agterof, G. v. d.
Burg, B. Damen, P. de Groot, J. v. d. Hoek,
A. v. d. Hoeven, A. van Houten, M. Jansen,
A. Kat, W. van Kester, Th. Klepper, J.
Kraakman, J. Lansbergen, C. Lautensehutz
J. v. d. Linden, Th. Plaat, J. Rutten, H.
Schrama, A. Schute, J. Slykerman, C. van
Steen, S. Stroek, J. Tesselaar, A. van der
Togt J. Velzeboer, J. Verhaar en W. Wes
terhoven.
De Missie der Kruisheeren in Minnesota.
't Is voor de Kruisheerenmissie in Min
nesota (U.S.A.) 2 Juni een heugelijke dag.
Dan zal de eerste Amerikaansche Kruis
heer de H. Wijding van het Priesterschap
ontvangen. Zoo wordt er dus een kroon ge
zet op het werk der Kruisheeren in deze
Missie, welke in 1910 door den tegenwoor-
digen Generaal dezer Orde, Mgr. W. A. v.
Dinter, werd aanvaard, en welke zich op
steeds meer en meer gelukkige wijze ont
wikkelt.
De HoogFerw Vicaris-Kapitulnar van het
Bisdom Haarlem zal Dinsdag a.s. geen
audiëntie verleenen.
