BUITENLAND. Buitenl. Berichten Ned. Oost-lndië. 19e Jaargang. ZATERDAG 12 MEI 1928 No 5872 bo ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bl) vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 eent per week f2.60 per kwartaaL Franco per poet f2.©5 per kwartaaL Het Geïllustreerd Zondagsblad W voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 s POSTBUS No. 11 OE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT! Gewone advertentlén 3P cent per r g Oj Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het a dubbele van het tarief Berekend. 8 Kleine advertentlén, van ten hoogste 80 woorden, waarin betrekkingen wprden aangeboden of gevraagd, huur ea ver huur, koop eu verkoop f 0.50. Dit nummer bestaat uit vier bladen waaronder het Geïllustreerd Zondagsblad. de klokken een uur vooruit zetten! In den naclit van Maandag op Dinsdag begint de zomertijd. Men denke er dus aan HAANDAGAVOND de klokken een uur vooruitte zetten COMMUNISTISCHE PROPAGANDA Wij hebben er al 'ns op gewezen, hoe het Communisme door zijn militairisme een ge vaar is voor Europa. Weet ge, dat de Sovjet thans beschikt over een mobiliseerbare troepenmacht van 16.000.000 (zestien millioen) man? Dit leger is op heel speciale manier bewapend en ingericht. Er is zeer veel cavalerie en de divisies eenheden zijn zeer mobiel. Het is erop ingericht om plotseling als een stort vloed over Europa uit te stroomen. Rus land zal dan slechts te zorgen hebben voor de- noodige munitie en materialen, terwijl de fourageering op kosten komt van de landen, die door dit leger „bevrijd" wor den. In alle landen, in alle steden, in alle centra van industrie, in alle vereenigin- °-en en associaties, onder alle rangen, klassen en standen der maatschappij wordt intusschen een ontelbaar leger van bondgenooten voorbereid en slagvaardig gemaakt. En ook en zeer ijverig streeft men naar aanhangers en propagandisten onder de in- tellectueelen. Pater H. de Greeve S.J. schrijft in het 'te 's-Gravenliage verschijnend weekblad „Rechtuit" een artikel over de „commu nistische propaganda onder de intollec- tueelen", waarin verscheidene mededeelin gen, die zeer interessant zijn en bijzonder leerzaam als een les aan ons allen om op onze hoede te zijn. Bij het 10-jarig bestaan der Sovjet-Unie in November 1927 zijn vrienden uit vele landen naar Rusland opgeroepen, om daar te worden rijp gemaakt voor een wereld- propaganda van het Communisme. En sedert de terugkeer der deelnemers is in de respect, landen een actie bcgon- üok in ons land. Wij veroorloven ons nu hier verder te citeeren uit het genoemde artikel van pa ter De Greeve: ,ln ons land wordt het werk nog voorbe reid en wel door A. P. Prins en zijne echt- genoote Mevr. Mv. Ina PrinsWillechens Macdonald. Zij worden in hun arbeid ge steund dor de organisators der I. A. Hulp, der I. R. Hulp. De door het Berlijnsche hoofdbureau bezoldigde functionaris van de I. A. H. Ds. Kruyt, oud communistisch 2e kamerlid, wonende Santmanlaan Bus- sum, is vermoedelijk de technische advi seur. Om te beginnen verschijnt eerstdaags volgens de Tribune van 16 Februari een prachtwerk van Rusland: „Cultuur en We tenschap in Rusland". Als medewerkers werden aangekondigd de volgende commu nisten: Ir. J. B. van Loghem en Ir. S. J. Rut gers Averkzaam in Rusland. J. Iioogcarspel, leeraar eener H. B. S. Rotterdam. Dr. Jan Romein, oud redacteur v. d. Tri bune. Nico Rost, letterkundige medewerker N. R. Courant. Peter Alma, zich noemende kunstschil der. Jo. Sternheim, declamator. Dr. H. P. Berlage, dit is de befaamde architect. J. Prins, letterkundige. Voorts de volgende overtuigde beAvon- deraars van het Sovjetregiem: Dr. D. J. Hisink, Directeur v. h. Bo-^ dem kundig instituut te Groningen. Menno ter Braak, Litterator en film-cri ticus A'dam. W.J. Steenhoff, directeur Mesdag, Den Haag. Mr. J. Valkhoff, rechtskundige. Paul F. Sanders, Toonkunstenaar muziek recensent, Amsterdam. Paul Kies, oud officier, oud milit. mede werker v. h. Volk, Bussum. Jef Last, litterator, linksch S. D. A. P., werkzaam voor '*t instituut der A'olksont- wikkeling. Prof. Dr. J. C. Sleeswijk. Mr. Boasson, referendaris op de ge meente secretarie te Den Haag, die in den zomer 1926 gedurende 6 weken in Rusland reisde. Hr. v. d. Starp, kinderarts. Een tweede daad is: de oprichting van bet genootschap Nederland-Nieuw Rus tend. Secretaresse Mr. Ina W. Macdonald. De penningmeester is de bekende commu nist Ir. M. Cox, ingenieur bij de Staats spoorwegen. De voorzitter, Ir. S. van Ra- vensteijn te Utrecht. Mr. Ina W. Macdo nald, geboren te Haarlem 21-3-'86 en haai man A. P. Prins, geboren te Heemstede 3-ll-'84, bezochten in 1927 China, ahvaar zij connecties aanbonden met de Kwo Min- tang organisaties, waarmee zij nog in \rer- binding staan. Prins schreef een stuk over Shanghai gedateerd 9 September in de Tribune van 18 October 1927. Beiden wa ren aanwezig op congressen te Moscou. Hoewel niet bekend dat zij zijn aangeslo ten bij de C. P. H. worden zij door commu nisten aangeduid als „partijgenooten". Zij zoeken aansluiting bij vooraanstaande en minder bekende kunstenaars en in- telectueelen, Avaarvan vermoed Avordt. dat zij Russische en ultra moderne sympathiën hebben. Daarbij is allereerst het oog geval len op de personen die zich in den laat- sten winter hebben geinteresseerd voor de Filmliga met hare afdeelingen. Hierin had den de communisten zich direct vasten voet Aveten te A-erschaffen, terwijl de se cretaris penningmeester van het hoofdbe stuur Menno ter Braak een der hunnen is. In een 200 exemplaren wordt het Aveke- lijksche nieuwsbulletin, dat in Moscou in 4 talen (Russ., Engelsch, Fransch en Duitseh) wordt gedrukt, hier te lande ver spreid. Het secretariaat staat in geregeld over leg met de communisten Peter Alma, C. Mannoury, Dr. H. P. Berlage, Menno ter Braak, Dr. J. M. Romein, oud redacteur dTribune, J. B. Wiersma, journalist te Leeuwarden. Verder staat het secretariaat in verbin ding met: Mr. Boasson referendaris gem. secr. Den Haag. Ir. A. Boeken te Amster dam. C. Zwart Architect Wassenaar (o. a. verbonden a. d. Intern. Film Tentoonstel ling). W. Steenhoff, directeur v. d. Museum Mesdag. V. E. van Vriesland, Don Haag, Virginia de Kat-Koelman, Breda, Ir. J. H. de Jongh, Hillegersberg bij Rotterdam. De journalisten M. J. Brusse en Mr. Huyts re dacteuren van de N. R. Courant Mevr. A. Mankes-Zerniclce, 'bekende radicale pacifis ts. Lucius Rijnie, arts te Amsterdam. Dr. Borger, predikant te Gouda. In hoeverre dit in verbinding staan bij de laatstge noemden ook sympathie met de beiveging bewijst, is moeilijk uit te m&ken. Sommige namen zouden een zuiver zakelijke weten schappelijke belangstelling doen vermoe den." Elders in dit blad maken wij melding van het program A'an den a.s. Ned. Katholie kendag, waarop van alle kanten zullen worden bezien de consequenties, die wij moeten trekken uit de OA'ertuiging, dat Christus is onze Koning. Tegenover deze onze diepe leA'ensovcr- tuiging staat het in theorie en praetijk Geloof- en Godsdienst-vijandige commu- En men kan uit het boA'enstaande weer 'ns lezen, hoe invloedrijk deze propaganda reeds is Wij zijn voornemens in eenige artikelen nadere mededelingen te doen en beschou wingen te geA-en over de commuistische propaganda. VOLKENBOND. NANKINGS BEROEP OP DEN BOND. Dringende bijeenkomst van den raad gevraagd. Beschuldiging tegen de Japanners Zooals gisteren in een kort telegram ge meld, heeft de Nankingregeering aan het secretariaat van den Volkenbond een tele gram gezonden, gedateerd 10 Mei, dat aen de leden van den raad is doorgezonden. Daarin Avordt o.a. gezegd, dat op 3 Mei j.l. Japansche troepen te Tsinanfoe op Chi- ncesche soldaten en burgers hebben ge schoten zonder eenige uitdaging van de zijde van deze laatsten. Zij hebben daarna de naburige Avoonwijken gebombardeerd en meer dan duizend personen gedood of gewond. Een nog afgrijselijker feit is be gaan, doordat een troep Japansche solda ten is binnengedrongen in de bureaux van den plaatselijken commissaris van Buiten- landsehe Zaken te Tsinanfoe, den commis saris heeft gearresteerd, en, na hem ooren en neus te hebben afgesneden, hem ter plaatse heeft gefusilleerd, evenals eenige leden van zijn personeel. Op 7 Mei hebben de Japansche militai re autoriteiten te Tsinanfoe aan onzen opperbevelhebber een nota 'gezonden, wel ke onbillijke en onvervulbare eischen be vatte zij hebben hem daarbij twaalf uur gegeven om zijn antwoord tc zenden. Zon der dit antwoord af te wachten hebben de Japansche troepen de vijandelijkheden her vat en dit op een nog intensiever wijze. En op het oogenblik, waarop dit telegram wordt verzonden, zijn zij nog niet gestaakt. Bovendien zendt Japan nieuwe strijdkrach ten, zoowel te land als ter zee, naar Chi- neesch gebied. In Aveerwil van dit alles hebben de Chi- neesche civiele en militaire autoriteiten ge durende deze geheele periode met de groot ste gematigdheid gehandeld, overeenkom stig de orders, die door de regeering ge geven waren. Nanking beschuldigt daarom Japan van brutale schending der territoriale integri teit en politieke onafhankelijkheid van China. Het telegram verzocht derhalve overeen komstig par. 2 van art. 11 van het Volken bondsstatuut, dringend den Volkenbonds raad bijeen te roepen, De Volkenbond moet bij Japan aandringen op het staken der A'ijandelijkheden van de Japansche troepen en op het onmiddellijk terugtreken dier troepen uit Sjantoeng. Wat. de definitieve oplossing van de ge heele kwestie betreft, is de nationale re geering zich ten volle bewust van de recht vaardigheid van haar zaak en zij is be reid, elke behoorlijke schikking te aan- A-aarden, welke ten doen heeft, een inter nationale enquête te houden of tot arbi trage over te gaan. Nanking's verzoek niet o n t va ii k e 1 ij k? Naar uit Genève Avordt gemeld, wordt het daar onwaarschijnlijk geacht, dat de Volkenbond, Avat het. verzoek der Nan- king-regeering betreft, verder zal gaan dan de rondzending van het A-erzoek aan de le den van den Volkenbondsraad en de pu blicatie er van. Er zijn trouwens reeds aan wijzingen, dat Japan ontstemd is over het feit, dat een dergelijk verzoek, dat afkom stig is van een niet erkende regeering, aan den Volkenbondsraad, is doorgezonden en aan de pers is medegedeeld. Hoewel Nankings verzoek tot het bij eenroepen van een buitengewone Raads- ziting niet ontvankelijk is, daar men te Ge nève officieel slechts de regeejing van Pe king kent, is het niet uitgesloten, dat de kAvestie toch op de eerstvolgende Raads vergadering, die op 4 Juni a.s. Avordt ge opend, ter sprake zal worden gebracht, hetzij door den kreclyleg^erde van Japan, hetzij door hot CiuAètAche raadslid', dut, zooals bekend de regeering te Peking ver tegenwoordigt. Wellicht zal namelijk de Japansche regeering er prijs op stellen, voor den Volkenbondsraad haar standpunt te doen uiteenzetten. RUSLAND. Nieuwe arrestaties te Charkof. Gemeld wordt, dat de Gepeoe in Charkof nieuwe arrestaties lieeft verricht. Negen en twintig personen werden gearresteerd. De geheele directie van de Koksopetroleum- maatschappij is gearresteerd. Zij zou in re latie staan met eontra-revolutionnairen in de Oekraine. Deze eontra-reAolutionnare organisatie stond onder leiding van een zekeren Weiman, wiens nationaliteit nog niet is vastgesteld. De gearresteerden zullen binnen enkele dagen ter beschik king A'an de rechtbank Avorden gesteld. Het onderzoek wordt door den leider van de Gepeoe persoonlijk geleid. Het Arerluidt, dat de samenzwering de vernietiging van de chemische onderne mingen in de Oekraine ten doel had. BRITSCH-INDIE. Onlusten bij de spoorwegstaking. De toestand, die is ontstaan ten ge volge van de (reeds geruimen tijd durende) werkstaking A'an het personeel der spoor- AvegAverkplaatsen,•heeft een ernstige Aven- ding genomen. De stakers hielden gisteren te Howrah trams, omnibussen en automo bielen aan en dwongen de passagiers uit te stappen. Politie en soldaten, die de me nigte A'erspreidden, werden op een regen van baksteenen onthaald. Negentien sta kers werden in het ziekenhuis opgenomen. Verscheiden politic-agenten en soldaten liepen lichte kAvetsuren op. Twaalf perso nen Averden gearresteerd, Avaaiwan zes stakers. CHINA. DE TOESTAND TE TSINANFOE. De Zuidelijken vluchten voor de Japanners. De Noordel ij ken weer op de vlucht voor de Zuidelijken Uit Peking Avordt gemeld: De Japan sche troepen, die thans Tsinanfoe geheel hebben bezet, hebben in totaal ongeveer 20.000 man nationalistische troepen ontwa- pend. Zij hebben A'erder de controle o\'er den Tientsin-spoorAveg, A'an een punt af, dat eenige mijlen ten Zuiden van Tsinan foe ligt, aan den Zuidelijken oever van de Gele Rivier. De nationalistische troepen, die de ri vier zijn overgestoken, vluchten, naar ge-* meld wordt, A'oor de Japanners naar het Noorden en volgens een bericht uit Nan king vluchten de Noordelijke troepen op hun beurt voor deze vluchtende Zuidelij ken. Op het front langs den PekingHan- kau-spoorweg zijn de Noordelijke terugge trokken op het punt, Avaar deze spoor weg de Sjansi-grens kruist. Dit kruispunt is thans door Sjansi-troepen bezet. Intusschen verzamelen de Noordelijken zich te Peking, vanwaar hun front zich uitstrekt tot aan een punt 75 K.M. ten Zuiden van Tientsin. De Zuidelijke leiders hebben geen ant- woord gegeven op de A'oorstcllen van Tsjang Tso-lin. De maarschalk, die dit voor stel heeft gedaan om aan te toonen, dat hij bereid is de binnenlandsche geschil len te doen wijnen voor het belang van het land, zal nu wellicht toch nog beslui ten, aan het bewind te blijven. De nationalistische opmarsch in Sjang- toeng schijnt voor het oogenblik tot staan te zijn gekomen. Generaal Feng Joe-sjiang is op het oogenblik in Honan bezig zijn verliezen te herstellen, doch men gelooft, dat hij niet in staat is de campagne voort te zetten. MEXICO. .Opstandige beweging in Jalisco onderdrukt De Mexicaansche rgeering heeft mede gedeeld dat de revolutionnaire beAveging in den staat Jalisco onderdrukt is. Gedu rende de afgeloopen week zijn volgens het departement van Oorlog in dezen staat 300 rebellen ontwapend. Uit Guadelajara Avordt gemeld, dat 15 opstandelingen zijn gedood. Het dagblad „El Universal" meldt, dat gisteren zes nonnen en zes leeken, onder Avie tAvce vrouAven te Torreon in den staat G'oahuila zijn gearresteerd. Zij worden beschuldigd deel te hebben genomen aan» verboden godsdienstige plechtigheden. ZUID-AMERIKA. Stakingsonlusten in Argentinië. In de haven van Rosario, de groole Ar- gentijnsche haA'enstad, waar sinds enkele dage:: wordt gestaakt, is een meisje, dat circulaires ten gunste van de staking uit deelde, door werkwilligen doodgeschoten. Dit incident heeft aanleiding gegeven tot een geAveldige opwinding in de stad. Ter stond is de algemeene Averkstaking inge gaan. De stakers wierpen met steenen naar de tramrijtuigen en omnibussen en staken enkele huizen in brand. Alle win kels zijn gestófen. De Argent ijusehe regee ring heeft een oorlogsschip naar Rosario gestuurd. ONGELUKKEN. Een orkaan boven Syracuse. Een aantal huizen ingestort; driedooden. De bladeq melden, dat een orkaan te Sy racuse op Sicilië een muur A'an een bouw- vallige school heeft doen instorten. De in stortende muur verpletterde in de nabij heid staande huizen, welker imvoneis on der het puin bedolven Averden. Drie dooden en verscheidene gewonden Averden tc A'oorschijn gehaald. Boot met schoolkinderen omgeslagen. Allen op een na gered. In weerwil A'an het stormachtige weer ondernamen gisteren eenige leerlingen van een middelbare school te Maagdenburg een tochtje op de Elbe. Door de hoogo goh-en sloeg de boot cAenAvel om. Terwijl de andere kinderen zich aan de drijA'endc boot vastklampten, trachtte een hunner zich ZAvemmcnd in veiligheid te brengen. Hij zonk evenwel en kAvam om het leven. Zijn lijk is nog niet gevonden. Boschbrand in Duitschland. Zevenduizend morgen verwoest. In de buurt van Mariënbrück is tenge volge van brand 7000 morgen bosch in de asch gelegd. De bevolking uit de omge ving Mariënbrück en Deutsche Krone heeft krachtdadig hulp verleend bij de blusschingswerkzaamheden. Postwagon in Egypte in brand gevlogen. 140 zakken uit Europa vrijwel vernietigd. Van een trein, die zich op weg van Alexandrië naar Port Said bevond vloog plotseling de postwagen in brand. Hierbij werden 140 zakken met poststukken ui* Europecsche landen, die \da Genua met bestemming naar Indië Airaren verzonden, vrijwel geheel door de vlammen A'erteerd. De autoriteiten laten de puin'ioopen van den Avagelï doorzoeken, ten einde «lat deel der post, dat aan de vlammen ontsnapt is, in veiligheid te brengen. Groote dorpsbrand in Pomrrvren. Te Sabel (district Pyritz, Pommeren) is een groote brand ontstaan, die zijn oor sprong had in de schuur van een grr ndbe- zitter. De brand breidde zich uit tot twee dagloonershuisjes, vijf schuren, twee hooi mijten en de dorpskerk, die alle in asch zijn gelegd. Er is bovendien veel vee en graan verbrand. Het voornaamste nieuws. BUITENLAND. Het verzoek van de nationalistische re geering te Nanking om tusschenkomst van den Volkenbondsraad. Waarschijnlijk niet ontvankelijk. Volgens een telegram uit Peking vluch ten de Zuidelijken voor de Japanners en vluchten de Noordelijken weer voor de vluchtende Zuidelijken. De Italia" is wegens het slechte weer naar Kingsbay teruggekeerd. (Luchtvafyt, 2de blad). BINNENLAND. Het program van den Ned. Katholieken dag te Maastricht (3de blad). De oprichting van een Nationaal Lo- rentz-comité (1ste blad). Het verslag van de Verzekeringskamer inzake de Ned. Spaarverzekering voor Ka tholieken (3de blad). De regeering zal een onderzoek instellen naar de oorzaak van de veenbranden. (2de blad). Een uitspraak van de Rotterdamsche Rechtbank inzake de actie tegen een pa troon, die het collectief arbeidscontract niet aanvaardde. (Rechtzaken, 1ste blad). Een groote brand te Schiedam (Laatste Berichten). Brutale oplichters aan het werk te Rotterdam en te 's-Gravenhage (Gem. Be richten, 2de blad). wij beginnen in dit nummer met een nieuw feuilleton. Een oorlogsslachtoffer. Onder do ongelukkigen, die tijdens de gruwelijke oorlogsjaren krankzinnig zijn geworden, is er in Frankrijk nog altijd één, die niet geïdentificeerd is. Hij weet niets meer van zijn verleden af, kan zich zijn naam niet herinneren, herkent niemand. Aan do hand van de fotografiën, destijds door het minsterie van pensioenen gepu bliceerd., meende verschillende personen in den krankzinnige familie, echtgenoot of zoon te herkennen. Doch er bleef onzeker heid heerschen. Thans heeft een zekere mevr. Lemay verklaard te gelooven dat de ongelukkige haar man is. De door haar verstrekte bij zonderheden komen vrijwel met de werke lijkheid overeen. Toch aarzelen de autori teiten nog om een beslissing te nemen. Het droevige van het gevaf is dat de autoriteiten achterdochtig zijn helaas niet te onrechte omdat het reeds meer malen is voorgekomen dat familieleden van „vermisten" of onherkenbaar verminkte dooden zich opgaven om pensioen te kun nen trekken. Londensch postkantoor leeggeroofd. In een klein postkantoor in het Zuid westen van Londen is gisterochtend door een aantal dieA'en een inval gedaan. De bende reed voor het kantoor in een auto voor, die er als een gewone postauto uit zag. Tien minuten waren zij in het kan toor aan het werk, gedurende welken tijd een aantal taxichauffeurs uit een aan grenzende garage, die dachten met post beambten to doen te hebben, hen rustig liet begaan. De dieven laadden de brand kast uit het kantoor in de auto en reden vervolgens in een kalin A'aartjo weg. Hun buit bestaat uit 50 pond sterling in contanten en 1000 h 1200 pond aan post- chèques, postzegels, enz. Toen de post ambtenaren hedenochtend op kantoor kwa men, Avas er nog precies 1 shilling 71/2 pen ee in kas. LEVEND VERBRAND. Vrouw verbrand, kind zwaar gewond. In den nacht van Vrijdag op Zaterdag is in kampong Kodja te Priok in een In Lrndschc woning brand uitgebroken met het noodlottig gevolg dat een vrouw le- A-end verbran We en een meisje van ander half jaar ernstige brandwolken BW vair. Dn brand brak uit doordat een olio'n nipje omviel, Avaardoor de klamboe van het be waarin de vrouw en het meisje sliepen A'lam vatte. Spoedig stond het bed in lich te laaie en voor de buren er in geslaag' waren de brandende kleeren van moede en kind te dooven was het voor de eerst reeds tc laat; na aankomst in de C. B. overleed de vrouw. De brandwonden vai het kind zijn ernstig, hoewel niet levens gevaarlijk, net \oiur werd verder door de omwonenden geblusehfc.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1928 | | pagina 1