BUITENLAND. BINNENLAND. 19e Jaargang. VRIJDAG 1) MEI 1928 No 5871 Ci D© ABONNEMENTSPRIJS bedraagt til) vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaaL Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaaL Franco per post 12.95 per kwartaaL Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Oit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT» Co w one advortentlén 3P cent por r Q Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het r. dubbele vaD het tarief berekend. s Klein© advertentién, van ten hoog3te 30 woorden, waarin betrekkingen wtirden aangeboden oi gevraagd, huur en ven» huur, koop en verkoop f 0.50. gtBaOLSKdCMtae»W.MWJ W 1 I Dit nummer bestaat uit drie bladen. NIEUW FEUILLETON Morgen begint een meuwe feuilleton, g3- titeld „Het Huisje in 't Ravijn". Deze roman is een aaneenschakeling van spannende gebeurtenissen, een smok- kel-historie, die men m boekvorm in één avond leest, maar die, als ze in kleine beetjes wordt genoten, de spanning nog grooter maakt. Het is een warnet van vreemde en schrikbarende gebeurtenissen, die zich opstapelen rond het smokkelgeheim van Lord Purbeckiemand die zonderling- gevormde hersenen heeft, maar niet zoo krankzinnig, als zijn tegenstanders wel denken. Lord Purbeck heeft een aardige dochter. Er komen nog meer charmante dochters in dit verhaal voor en ook een be jaarde ongetrouwde dame. Aan het slot van de geschiedenis worden drie dames te gelijk met 'e ontknooping van allerlei ge heimzinnigheden „aan den man" ge bracht; de schelm en muntvervalscher Ma- pleton vindt zijn gerechte straf: Lord Pur beck wordt in eere hersteld, en de Staat ontvangt een cadeautje van 3 millioen pond. V Christelijke politiek 't Is erg vreemd, dat menschen, wien men kennis noch scherpzinnigheid ontzeg-, gen kan, zich herhaaldelijk heel beslist durven keeren tegen den term: Christelijke politiek, als zou deze aanduiding, zooals zij tot nu toe is gebruikt, een dwaasheid zijn. Er is Katholieke politiek, Protestant- sche politiek; maar, als Katholieken en Protestanten een gemeenschappelijke poli tiek voeren, dan mag men dat geen Chris telijke politiek heeten aldus beweert men op vergaderingen en schrijft men ook in enkele bladen. Met volkomen instemming hebben wij gisteren xn ons blad overgenomen wat „Het Centrum" hiertegen inbrengt. Ongetwijfeld: Dwaasheid zou zijn een pogen, om uit Katholieken en Protestant- schen Godsdienst een gemeenschappelijken zoogenaamden Christelijken Godsdienst saam te stellenZulk 'n Christendom boven geloofsverdeeldheid is een ketterij. Waarheid en dwaling kunnen niet een compromis aangaan! Maar héél iets anders is, als Katholie ken en Protestanten in een stuk van het openbare leven een actie voeren, die zij kunnen baseeren op beginselen, welke zij gemeen hebben. Deze actie zal dan nooit voor beide partijen geheel bevredigend zijn, omdat geen van beiden er gehéél haar overtuiging, &1 haar beginselen in kan uitlevenMaar dan mag men,-ongetwij feld, spreken van een Christelijke politiek, zooals wij dien term sinds dr. Schaepman- verstaan. En, indien de partijen, welke op het voe ren van deze Christelijke politiek zijn aan gewezen, in haar politiek begeeren er zich van overtuigd weten, dat elk van haar niet alles wat zij wenscht kan bereiken en in dezen zin moet weten te geven en te nemen dan is zulk een politiek heel goed mogelijk, gelijk gebleken is, en kan zij zegenrijk zijn! Te veel genoegens Een der nieuwtjes, die de courant dezer dagen heeft gebracht, en die nog al belang stelling en bespreking trekken, is dat be treffende de arrestatie van een hoofdamb tenaar bij een groot e bankvereeniging te Rotterdam. Maar: er ligt zooveel tragisch in dat nieuwtje als wij denken aan den betrok kene en diens familie en vrienden, en o o k als wij het bezien in de gehecle maat schappelijke entourage. In de berichten n.L, na zijn arrestatie, lezen wij, dat hij op zeer royalen voet, bui tengewoon luxueus leefde en groote reizen maakte, welke hij onmogelijk van zijn salaris kon bekostigen, dat hij zich pas een villa had laten bouwen. Ziehier: een slachtoffer van een der kwalen van onzen tijd Het geeft „Het Huisgezin" aanleiding om te schrijven: «Een der kwalen van onzen tijd is het leven boven zijn stand. Schier iedereen, in alle rangen en stan den, doet er aan mee. Men behoeft den ouden tijd, die onge twijfeld niet enkel lichtzijde was, niet bo venmate te prijzen, om te erkennen, dat het leven toen eenvoudiger en soberder was dan tegenwoordig. Zeker, ook de oude tijd kende zijn genoe gens en geneugten, zijn overdaad en ver kwisting. Maar tegenwoordig lijkt het schier één doorloopende kexmis of carnaval. "Wij scheppen ons voordturend nieuwe behoeften en streven in alles, behalve het goede, naar verfijning. Meer dan ooit leven wij niet alleen in deze wereld, maar vóór deze wereld." Zoo is het in alle rangen en standen. Van de hoogsten tot de laagsten. Al kan van de hoogste niet zoo gauw gezegd worden, dat zij leven boven hun standin ieder geval is waar, dat ook daarin een voorbeeld wordt gegeven van overdadig uitgaan en overtollige genoe gens. Hoe lang nog?. ANTI-OORLOGSVERDRAG De Amerikaansche voorstellen. Het Italiaanse he antwoord luidt gunstig. De „Times" verneemt uit Washington: Het Italiaansche antwoord inzake het anti- oorlogspact begroet met levendige sympa thie het initiatief der Ver. Staten, biedt oprechte medewerking aan tot het berei ken eener regeling en dringt aan op de deelneming van een Amerikaansch deskun dige aan de voorgestelde voorloopige bij eenkomst van deskundigen. Rede van Chamberlain. De Engelsche minister van buitenland- sche zaken Chamberlain zeide gisteren met betrekking tot de Amerikaansche anti-oorlogsvooistellen in het Lagerhuis, dat de Engelsche regeering deze voorstel len begroet, omdat zij in overeenstemming zijn met de algemeene politiek van alle Engelsche regeeringen en ook omdat zij een stap beteekenen in de richting, waar aan de tegenwoordige Engelsche regee ring, sedert zij aan het bewind is geko men, al haar krachten bij de regeling der internationale betrekkingen heeft gewijd. Chamberlain hoopte daarom dat deze voorstellen tot een gelukkig einde zullen worden gebracht. BELGIE. Koning Albert en de Congo. V r b 1 ij f b ij missionarissen. Koning Albert van België zal in de maand Juli den Congo bezoeken. Hij heeft reeds rustplaatsen vastgesteld, die hem in staat zullen stellen de Katholieke missies te bezoeken. Een nacht zal hij doorbrengen bij de Jesuieten te Kisantu; hij zal zijn trein te Luleaburg doen ophouden enkel én alleen om de missionarissen te bezoeken; hij zal de gast zijn der Benedictijnen in Elisa- bethville en van de Witte Paters in Al- bertsville. Het voornaamste doel van zijn bezoek is de inwijding van den spoorweg van Hebo naar Eüsabethville, die het binnenland van den Congo zal doorsnijden. In den ko ninklijken trein zullen plaats nemen mgr. De Clercq en mgr. de Hemptine, oversten van de missies, die zich aan de beide uit einden van den spoorweg bevinden. ENGELAND. Carols verblijf in Engeland. Zijn uitwijzing gehandhaafd. „Ik ontving gisteren", zeide do Britscho minister van binnenlandsche zaken Joyn- son Hicks gister in het Lagerhuis, „een mededeeling van den heer Jonescu, waar in namens zijn gast spijt werd betuigd dat de Roemeensche ex-kroonprins de Engel sche regeering opzettelijk last heeft ver oorzaakt. Hierin werd de verzekering ge geven, dat als ik mijn verzoek aan den prins om het. land te verlaten, introk, hij gedurende zijn verblijf hier zich niet met politiek zou inlaten. Ik heb dat schrijven zorgvuldig overwogen in overleg met den minister van Buitenlandsche Zaken, doch heb mij helaas genoodzaakt gezien te ant woorden, dat de ongunstige indruk, welke alreeds is veroorzaakt, niet kan wordei weggenomen door verzekeringen betreffen de de toekomst. Ik ben echter bereid, op de uitdrukkelijke voorwaarde, dat de ex- kroonprins en zijn gevolg zich intusschen zorgvuldig zullen onthouden van eiken vorm van politieke actie, hem een redelij ken tijd toe te staan om maatregelen voor zijn vertrek te nemen. Ik betreur dat de reeds gegeven instructies niet kunnen worden ingetrokken. Hoewel er geen ter- mijn is vastgesteld, vertrouw ik, dat de prins tegen Maandag a.s. het land zal heb ben verlaten". Frankrijk ziet Carol liever niet terugkeeren. In Fransche regeeringskringen ziet men de mogelijkheid van een eventueelen terug keer van prins Carol naar Frankrijk met eenige bezorgdheid tegemoet. Ofschoon men met voornemens is, hem moeilijkheden in den weg te leggen, indien hij mocht wil len terugkeeren, zou men toch liever zien, dat Carol zich in een ander land zou gaan vestigen. ROEMENIE. Lijdelijk verzet der boeren? Bemoeilijking der 1 e e n i n g s o n d e r h a n d e 1 i ngen. De algemeene secretaris van do natio nale boerenpartij heeft zich gistermorgen aan het paleis te Boekarest vervoegd en daar de resoluties aangeboden, welke te Alba Julia zijn aangenomen. De resoluties zullen thans officieel aan den regentenraad worden voorgelegd. De boerenpartij treft blijkbaar voorbe reidingen om een politiek te gaan voeren in overeenstemming met de besluiten van Alba Julia. Er is reden om aan te nemen, dat men in de provincie propaganda zal gaan voeren voor een campagne van lijde lijk verzet tegen de regeering. Het doel der boerenpartij is blijkbaar alles te doen wat mogelijk is om de regeering in verle genheid te brengen en een zoodanigen toe stand te scheppen, dat de buitenlandsche financiers, waarmede de regcering op het oogenblik onderhandelt, over een leening, bevreesd worden cm geld aan Roemenië te leenen. In kringen der nationale boe renpartij beschouwt men cle demonstra ties te Alba Julia als een peiling van de stemming onder dc boeren, in verband met eventueele plannen pro. de regeering omver te werpen. 1 RUSLAND. Kazan's kerken worden arbeiderswoningen De stedelijke sovjet van Kazan heeft besloten, alle kerken aan de leiding der geestelijkheid te onttrekken, cn ze voor ar beiderswoningen te gebruiken. CHINA. CHINAS CONFLICT MET JAPAN. Gemeenschappelijke actie der groote mogendheden. Het viermogendhedenverórag van Washington. Naar de „Lok. Anz." uit Washington meldt, is de Japansche regeering voorne mens blijkens een bericht uit Tokio de groote mogendheden te verzoeken aan de „politie-operatiesin de provincie Shantoeng deel te nemen. Zij beroept zich hierbij op het viermo- gendhedenverdrag van Washington, waar in Engeland, Frankrijk, Japan en de Ver- eenigcie Staten overeengekomen zijn over leg te plegen wanneer hun gemeenschap pelijke belangen worden geschaad. Tsinanfoegeheel in handen der Japanners. De Japanners hebben thans geheel Tsi nanfoe bezet. Nadat generaal hang Tsjeng- woe er niet toe was overgegaan de Chi- neesche wijk te ontruimen binnen het door het Japansche ultimatum gestelde limiet zijn 6000 zuidelijke soldaten ontwapend. Voordat de Japanners tot ontwapening overgingen, bombardeerden zij de Chinee- sche wijk met 7'/a c.A(.-kanonnen. Volgens berichten van de nationalisten hebben Japansche vliegtuigen de munitie depots van Tsinanfoe gebombardeerd en in de lucht doen vliegen en bezetten de Ja panners thans de geheele zone van den Sjantoeng-spoorweg. Do „Times'! koestert groote v e rw a c h t i n g e 'n van T 3 j a n g s ommekeer. In een hoofdartikel over den toestand in China zegt de „Times" o.a.Zijn belan gen zoowel als zijn overtuiging hebben Tsjang Tso-lin er toe gebracht, een natio naal gebaar te maken door zich terug te trekken, misschien na geheim overleg met Tsjang Kai-sjek. Of het vrees voor Japan of voor het communisme is, die dit wonder heeft tot stand gebracht, kan op het oogen blik nog niet worden gezegd. Het onmid dellijk vooruitzicht is, meent het blad, dat het Japansche probleem in Sjangtoeng zeer vereenvoudigd zal worden, dat de na tionalisten misschien Peking zullen binnen trekken en dat de ontwikkeling van China een geheel nieuwe fase zal intreden. Nanking niet oorlogszuchtig. Uit Sjanghai wordt gemeld, dat de re geering te Nanking tegen Japan gerichte demonstraties heeft verboden. Zij stieeft er naar een gewapend optreden tegen Japan te voorkomen. EERSTE KAMER. Radio-bepalingen. Aan de orde was gisteren het wetsont werp tot aanvulling en wijziging van de Telegraaf en Telefooriwet 19U4 (Radio-be palingen). De heer II e e r k e n s Th ij s s e n (R. K.) maakt eer.ige opmerkingen, die in het voor- loopig verslag niet zijn behandeld. Hij be toogt dat de Indische zender niet aan één, doch aan alle richtingen moet wordea ge geven. Wanneer de minister de samenstelling van den lladioraad bespreekt, dan houdt hij zien aldus spr. wat op de vlakte. Doch juist omdat deze Raad zich in net bijzonder zal hebben op te houden met ad viezen omtrent de billijke verdeeling van den Nederlandschen zender moet ervoor gezorgd worden, dat de verschillende ver- eenigingen naar evenredigheid in dien raad worden vertegenwoordigd. Mevr. Pothuis-Smit (S.D.A.P.) zegt, dat haar fractie zich met het ontwerp wel kan vereenigen, hoewel veel is overgelaten aan algemeene maatregelen van bestuur. De Radioraad zal in de toekomst de taak hebben om de geheele regeling van den nationalen omroep op zich Ie nemen Moeilijkheden zijn er totnutoe met do ver schillende vereciiigingen niet zoozeer ge weest, alleen met die, welke den A.V.B.O belrelt. Volgens spreekster zou een werke lijk billijke verdeeling van den zendtijd moeten berusten op den uitslag van de ver kiezingen. Een vereeniging, die slechts een klein gedeelte van hel volk vertegenwoordigt, zal dan ook slechts op een klein geleelte van den zendtijd recht hebben. Spreekster gelooft niet dat de A.V.R.O. neutraal is, veeleer is deze naar liaar mee ning een liberale omroepverceniging. De V.A.R.A., die een kwart van de Ne- derlandsche bevolking vertegenwoordigt, moet in de toekomst een kwari van den zendtijd hebb°n De Minister van Waterstaat, de heer v. d. V eg te, wil ten aanzien van den radio- omroep hier niet de meester spelen. Hij wijst er echter op, dat hem in de wet is op gedragen, dat er een Radioraad moet ko men Een van de meest belangrijke punten is nu de verdeeling van den zendtijd. In dien men nu hier de verdeeling min of meer ging vastleggen, dan zou niemand meer in den Radioraad daarover nog wil len adviseeren. Sprekers standpunt is dat eerst de Radioraad zal worden gehoord over de billijke verdeeling van den zend tijd. De Radio-beweging is niet een van de gemakkelijkste onderdeelen van spre- ker's departement geworden. En wat nu Tndië betreft, daar zal toch zeker ook spre kers ambtgenoot van Koloniën een woord je hebben mee te spreken. Bovendien moet ook terdege rekening worden gehouden met den wensch van lndië zelf. Een billijke verdeeling voor Nederland is niet zonder meer ook voor lndië billijk. Spr. ziet niet in, dat de Radioraad een kern moet hebben samengesteld door de omroeporganisaties. Dit zou hem vreemd lijken, waar de Radioraad zal hebben te adviseeren over een billijke verdeeling van den zendtijd over de omroeporganisaties. Op die manier zou bijv. de Postrar 1 een kern kunnen hebben, samengesteld door het hoofdbestuur der P. en T. De radio-vrede zal toch wel eens komen, hoopt spr. De raad zal nu moeten wor den samengesteld uit mannen, die in alle opzichten weten, waar het cm rre1V. I radio-organisaties aangaat, haar adviezen kan s*ir. te allen lijd gemakkelijk genoeg te weten komen. Spr. zal voor den Radio raad de meest geschikte menschen zien te vinden. Na re- en dunliek, waarbij de Minis ter nog zegt, dat hij zeer zeker rekening zal hoi'den mflt verlangens der omroepor ganisaties, wordt het ontwerp z.h.s. goed gekeurd. Eveneens worden z.h.s. aangenomen twee wetsontwerpen, tot wijziging van de pen sioenwet voor de snoorweganibtenaren in"1' en tot machtiging tot een overeenkomst met de S.S. dienaangaande. Vervolgens werden aangenomen de be grooting van Curasao, het wetsontwerp tot bestrijding der flessehentreVkeHi, tot wijziging van den Ongevallenwet (Mirieks- artsenl, betreffende de productie van opium en nog enkele andere wetsontwer pen. TWEEDE KAMER. Instelling van een Wegenraad. De Tweede Kamer heeft gisteren de be grooting van het wegenfonds goedgekeurdë Vooraf sprak minister v. d. Vegte ter beantwoording der verschillende afgevaar digden. Tegenover degenen die meer voort gang met de wegenplannen wenschcn wees de minister er op dat toch wel in het land gewaardeerd wordt wat er binnen betrek kelijk korten tijd is geschied. Hij zou dan ook willen zeggen: houdt moed en wacht nog eens een jaar. Dat er thans geen gelden zijn uitgetrok ken voor *erbetering van de rivierovergan- Het voornaamste nieuws. BUITENLAND. Het Italiaansche antwoord op de Ameri- kaanusche voorstellen inzake het anti-oor logsverdrag luidt gunstig. Een verklaring van Chamberlain. De uitwijzing van ex-kroonprins Carol uit Engeland blijft gehandhaafd. Gemeenschappelijke actie der groote mo gendheden in China. Tsinanfoe thans geheel door de Japanners bezet. De heer Van Year Black zal Maandag a.s. van Croydon vertrekken voor het onderne men van zijn groote wereldvlucht. (Lucht vaart), 2de blad). Luitenant G. A. Koppen wordt benoemd tot chef van den vliegdier.st bij de Ned. Indische Luchtvaart Mij. (Luchtvaart, 2de blad). BINNENLAND Een radio-debat in de Eerste Kamer. (Ie blad). De Tweede Kamer neemt de motie-Van Waerden aan, bcoogendo de instelling van een Wegenraad. (Ie blad). LEIDEN. Belangrijke aanhouding te Leiden van een administrateur eener Ned. Indische on derneming. 259.G00 verduisterd. Onze geïllustreerde pagina. gen, beteenent met aal mets voor den. Miueowwuun /.al nu.um bCuaail, V.aulael iü_u g«iiu.en voor ucii uouiv vaii ooii puar .-n ue vui>ieuu0cia worat geaacul. Up v.eö uu,lu—-xiuuijC.'u is uun aan zet. gexj ue. utelaur ivatuuriijkWie iUUjxt Uil Ui' UUik i llUlU goiucii;. .ue minister Vuu.ioauuu0, licrnuuluo, uuc uun ue voet0cin0uis zui gcuucut wur- uen, uocn op uiuuao wegen is mil uunuii uixsier voeit liet Jjezigou uctgccn meruit inogo uujuen uut ue gimee- aexS UUOr ue J.t6ge0llUg IS OpgeaUCilL £>piCa.enue over ue motie-v. u. w&erdea in zaue ue mstemng vun een vvegemuuu, waai sen uvvue ue munster met kiem tegen ue opvattingen, uie ue neer ivortennuist uaaruuitieut neeiu Deze wil uezen raad met ais een iicnaam, om uen mnuster te auviseeien, doen ais een college om met den minister ae zaken te gaan auministree- ren. Daarentegen kwam de minister op. Nu bedoelen de neoren v. d. YVaeruen en Krij ger dit niet met den wegenraad, doch een zoodanig lichaam zou zeker niet tot een vluggere wijze van uitvoering leiden. Bovendien is er oen wegencommissie. Intusschen zou de minister, indien de motie-Van der Waerden mocht worden aangenomen, deze niet naast zich neerleg gen, want dit zou li ij niet behoorlijk acn- ten. Hoewel dc minister meent het zonder wegenraad te kunnen doen, zou hij bij aan neming der motie niet allen ernst nagaan, welk standpunt hij moet innemen. Ten slotte werd gestemd over de motio- v. d. Waerden, luidende: „De Kamer, van oordeel, dat de instelling van een Wegenraad wenschelijk is, noodigfc do Regeering uit, de spoedige indie ning van een daartoe strekkend wets ontwerp wel te willen bevorderen. en gaat over tot de orde van den dag." De motie werd aangenomen met ov tegen 19 stemmen. (Tegen stomden de a.-r., de v.-d. en de hoeren Lingbeek (h. g.). Brnafc (pL), RuyB dc Beerenbrouck (r.k.) en de c.h. Tilanos, Langman, dr. De Visser en Weit- kamp). De begrooting van het Wegenfonds word ten slotte z. h. s. aangenomen. Koninklijke Besluiten. Burgemeesters. Bij K B. is benoemd tot burgemeester der gemeente Stramproy J. M. Stals. Plaatselijke inkomstenbelasting. Aftrek regeling voor nood- zakelijk leve ns onderhoud De Minister vun Binnenlandsche Zaken en Landbouw heeft do volgende circulaire gericht aan Gedeputeerde Staten der on derscheidene provinciën: Zooals Uw Collego bekend zal zijn, werd tot dusver de aftrekregeling voor nood zakelijk levensonderhoud, vastgesteld in

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1928 | | pagina 1