BUITENLAND. Uit de Omgeving. 19e Jaargang. MAANDAG 2 APRIL 1928 No. 5838 Da ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bl| vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent pei week 12.50 pei kwartaaL feij onze Agenten 20 cent pei week f2.60 pei kwartaaL l'ranco per post f2.95 per kwartaaL Bet Geïllustreerd Zordagablad la rooi de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling vaD 5G ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Bondagsblad 9 ct Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. tl Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11 OE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT! Gewone odvertentlên 3P een* per r fl e J Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het s dubbele vac het tarief berekend. s Kleine odvertentlên, van ten hoogste 80 woorden, waarb> betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en top huur, koop en verkoop f 0.50. Dit nummer bestaat uit twee bladen. Over de coalitie. Op de algemoene jaarlijksche vergade ring van den Vrijheidsbond heeft de voor zitter mr. D. Fock een rede gehouden, waarin hij o.m. aan de coalitie enkele woorden heeft gewijd: „Men tracht nu de oude rechtsche coalitie te herstellen, maar een werke lijk blijvend herstel schijnt onmogelijk. Het klonk heel mooi, zooals dr. Kuyper kon spreken en uitweiden over de Christelijke partijen, over het stoelen op denzelfden wortel, maar een duurzamen band op staatkundig gebied kan dat niet geven. Er is dan ook bij de recht sche partijen een zekere matheid, die toont, dat men gevoelt, dat het met de rechtsche coalitie niet meer kan. Er zijn j verschillende uitlatingen van mannen uit de vooraanstaande kringen der rechtsche partijen, waarbij erkend wordt, dat men met de Christelijke mi nisteries weinig heeft bereikt, dat zoo véle mooie voorspiegelingen cn toezeg gingen niet zijn verwezenlijkt, ea dat men eigenlijk niet veel anders dan nega tieve politiek heeft gedreven. Het ging tegen de liberalen, zonder dat men iets positefs daartegenover heeft kunnen stellen." Aldus de heer Fock. 't Zou wel interes sant zijn geweest, als de namen van die „mannen uit de vooraanstanade kriDgen iit.Tr roCtrtscJrcr paxCljtrr/',- zou ovcr-'-icr coalitie oordeelden, genoemd zouden zijn. Zéker, daar zijn er, die pessimistisch ge stemd zijn over de wording van een her nieuwd leven in de coalitie en die zich in dit opzicht stellen tegenover de meer op- timistisch-gezinden. Daar zijn er, die de coalitie niet als de e e n g e meerderheids-mogelijk beschou wen, en die in geen geval weer een nieuwe samenwerking tusschen de drie rechtsche partijen op een losse basis willen aanvaarden. Zoo denkt cr over het mee- rendeel der „mannen uit de vooraanstaan de kringen der rechtsche partijen". Maar, dat men van meening zou zijn, dat de coalitie niet „iets positiefs" tegen over de liberale leer en practijk heeft kunnen stellen; dat „men met de Christe- lijko ministeries weinig heeft bereikt"; dat „men eigenlijk niet veel anders dan negatieve politiek heeft gedreven" dat zijn beweringen, waarin de overdreven heid en onwaarheid voor het vatten lig gen. En, trouwens, als men onder negatie- v e politiek verstaat b.v. het verhinde ren van de totstandkoming van wetten tegen den Godsdienst, dan is ook deze po litiek ook al van groote, ja, van onschat bare waarde. Alléén reeds uit deze over weging zou een hernieuwing van de coa litie zoo redelijk mogelijk .zeer ge- wenscht zijn. Maar óók om het positieve, dat door de coalitie in de toekomst kan worden be reikt, gelijk het bereikt is geworden in het verledene 1 DUITSCHLAND. Duitsche communisten zoek. Zij moeten terecht staan. Sinds Zaterdag zoekt de recherche de communistische Rijksdagafgevaardigden Stöcker, Konen, Hórnle, Heckert. Rem- mel en Pfeiffer, die op bevel van den pro cureur-generaal gearresteerd en naar Leipzig overgebracht moeten worden. Ge noemde afgevaardigden, die na de ontbin ding van den Rijksdag hun parlementaire immuniteit hebben verloreD. worden be schuldigd van hoogverraad, zulks in ver band met het proces tegen de communis tische centrale wegens de pogingen tot het verwekken van een opstand in 1923. Zij zouden zich thans op 9 Mei hebben moeten verantwoorden. Daar echter de procureur-generaal had vernomen, dat de verdachten aan de dag vaarding geen gevolg zouden geven, heeft liij hun arrestatie gelast. De recherche is er evenwel nog niet in geslaagd de ver dachten op te sporen. Aan de slotzitting van den Rijksdag namen zij niet deel, ter wijl zij ook niet in hun woningen vertoef den, evenmin als in de bureaux der partij. Zooals reeds gemeld, vermoedt men, dat zij allen in het buitenland vertoeven, om daar den parlemcntsloozen tijd door te brengen. Verondersteld wordt, dat zij op 9 Mei door een hunner verdedigers een ver klaring zullen doen afleggen, ten einde hun niet verschijning te motiveeren. ZWITSERLAND. Gustave Ador overleden. Het lid van den Zwitserschen bonds raad Gustave Ador, ex-bondspresident cn nadien president van het Int. Róode Kruis-Comité, is Zaterdagnacht om half twee op S3-jarigen leeftijd overleden. ITALIË. COMPROMIS TUSSCHEN DEN PAUS EN MUSSOLINI? let geschil weldra opgelost? Nieuwe regeling van het godsdienstonderwijs. Een B. T. A.-bericht uit Rome meldt: Het geschil, dat tusschen het Vaticaan en den italiaanschen staat is gerezen, zal, zoo wordt gemeld, weldra zijn oplossing tegemoet gaan. Onder meer wordt de mo gelijkheid eener vrijwillige ontbinding van het „katholieke centrum" overwogen. Het godsdienstonderwijs zal verzekerd worden door aalmoezeniers, die door de kerkelijke autoriteiten in de fascistische organisaties speciaal voor dat doel zullen worden aan gewezen. Te Rome is voorts een officieele verkla ring van het Vaticaan gepubliceerd, waar in het volgende wordt gezegd lo. Het is niet juist, in de jongste rede voeringen van den Paus een inmenging in hinneiilandseht» pnlitek ran dpn Jfa- liaanschen staat to zien. De Paus heeft niet het oog op eenige politieke partij als zoodanig, doch slechts op de verklaringen en aanvallen van personen, die zich katho lieken en zelfs vertegenwoordigers der ka tholieken noemen, en derhalve de verant woordelijkheden aanvaarden, welke deze kwalificatie medebrengt. 2o. Met betrekking tot de onafhanke lijkheid van den H. Stoel in zake het on derwijs, wenscht de Paus, wel verre van het geschil tusschen staat en kerk onher- stelbaa. te marren, een beroep to doen op den vrede door een herstel van het recht. 3o. De staat moet dc kerk niet hinde ren in haar taak uiet betrekking tot de christelijke opvoeding. Het is duidelijk, dat de kerk het rocht heeft te beslissen over de middelen tot uitoefening dezer missie en de staat moest deze bevorderen. RUSLAND. Communistische ambtenaren in 't Donetz- gebied ontslagen. Naar uit Moskou gemeld wordt zijn als uitvloeisel van het in verband met de ar restatie der Duitsche ingenieurs in het Donetz-gebied ingestelde onderzoek tien hoogc communistische ambtenaren ontsla gen. Over het verdere lot van deze ontsla genen zal de districts-exocutieve te be slissen hebben. GRIEKENLAND. Stelt Athene de communisten buiten de wet? In verband met do brandstichting in het groote tabaksdepot der Gcbr. Papa- stratou te Athene verluidt, dat de Griek- sche regeering zou overwogen, de commu nisten buiten de wet te verklaren. CHINA. Ontploffing in een opslagplaats van kruit. Een communistische aanslag? Uit Kalgan wordt gemeld, dat daar ter stede Vrijdag j.l. een ernstige ontploffing heeft plaats gehad in een opslagplaats van kruit. 15 soldaten werden gedood. De Chineesche autoriteiten beweren, dat men hier te doen heeft met een com- munistischen aanslag. In verband hierme de zijn te Kalgan reeds vele personen ge arresteerd. MEXICO. Nieuwe botsingen in Mexico. Bij een gevecht tusschen federale troe pen en een aantal opstandelingen zijn na bij Cerro Viego in den staat Jalisco acht rebellen gedood en vijf gewond. De strijd duurde vijf uren. Later had in hetzelfdo district opnieuw een ontmoeting plaats, waarbij drie opstandelingen werden ge dood. terwijl twy\ ted«r:.fr soldaten wer den gewond. GEDENKBOEK TER EERE VAN KONINGEN EMMA. Een commisJc gevormd. Er heeft zich een commissie gevormd, bestaande uit de h',/rn dr. J. Th. Visser, oud-minister van uierwijs, Kunsten cn Wetenschappen, voorzitter; prof. dr. P. J. Blok, bud-boogiecm i- aan de Rijksuniver siteit te Leiden; H.'Colijn, lid van de Eer ste Kamer en voorz er van het A. R. Par tijbestuur; mr. D. Koek, oud-gouverneur- generaal van Neder..-Indië en voorzitter van den Vrijheidsbond; dr. O. Lely, oud- minister van Wat"-staat; mr. F. A. C. Graaf van Lynden an Sandenbcrg, opper kamerheer van H. ói. dc Koningin en be noemd vice-president van den Raad van State; mr. H. P. M chant, voorzitter van de Vrij. Dem. Fracti in de Tweede Kamer; Mgr. H. van de Wetering, aartsbisschop van Utrecht en H. Ch. G. J. van der Man- dere. algemeen-socr--'aris van de Vereeni- ging voor Volkenbond en Vrede", dc laatste optredend als secretaris. Deze commissie heeft, het voornemen om ter gelegenheid van het feit, dat op a.s. 2 Augustus II. M. de Koningin-Moeder den zeventig-jarigen leeftijd bereikt, een gedenkboek uit te ge- De mededeeling, aan H.M. de Koningin- Moeder van het voorn emon om dit bock te doen verschijnen, gedaai), werd van Hare zijde met groote ingenomenheid ontvan gen. ONDERZOEK VAN HET CADEAU STELSEL. Installatie vn de commissie. Geen wet,# ij k e maat- Op het. Departement van Arbeid is Za terdag do door den minister van Arbeid ingestelde Commis-ie tot Onderzoek van het Cadeaustelsel g. installeerd. Dc minister van Arbeid, de heer Slotc- maker de Bruine, zeide in zijn rede o.m. er zich van te moeten onthouden, om anders, dan in zeer algemcenen zin over dc voor- en nadeelen van het z.g. cadeaustelsel een oordeel te geven. Wel wilde spr. verklaren, dat naar zijn indruk het systeem van hot geven van cadeaux vooral in de laatste ja ren zoodanig is gegroeid, dat bestudeering noodzakelijk moet worden geacht. Het koopen van het meest nlledaagschc ge bruiksartikel, zonder de kans daarbij een heerenrijwiel, gramofoon of naaimachine te verkrijgen, wordt steeds moeilijker. Het cadeau wordt voor den argeloozen consu ment de allesbeheerschendo factor. Deze voelt zich welhaast beetgenomen, indien hem bij zijn aankoop een milde gave ont houden wordt. Wel is het opmerkelijk, al dus spr., dat met de uitbreiding van het cadeau-systeem het verzet er tegen toene-, mende is. De pogingen van het comité van actie tot bestrijding van den verkoop met cadeaux liggen ongetwijfeld nog versch in het geheugen. Het verlangen om van het stelsel afgeholpen te worden, lieerscht nog even krachtig als voorheen. Reeds ziet men 'n wet in 't verschiet, welke het geven van cadeaux bij den verkoop met zware straf fen zal bedreigen. De opdracht dor commissie is niet be perkt tot een onderzoek naar het cadeau stelsel zelf, doch ook een bestudccring van de 'maatregelen, welke eventueel daartegen vallen te nemen, ligt in haar taak opgeslo ten. Onwillekeurig zal hierbij gedacht wor den aan een wcttelijken maatregel. Aan een dergelijk overheidsingrijpen, aldus spr., dient inderdaad eerst in dc laatsto plaats gedacht, te worden en wel omdat spr. er zelf de voorkeur aan geeft, dat. mis standen op dit gebied langs den weg van particulier initiatief uit. den weg geruimd worden. De voorzitter der commissie, mr. A. T. M. J. Baron van Wijnbergen, zeidc in zijn antwoord, dat het meer en meer blijkt, dat het geven van geschenken door bepaalde personen met bepaalde doeleinden een maatschappelijk gevaar opleveren kan. De taak der commissie zou heel wat een voudiger zijn, indien zij zich aanstonds kon zetten tot het ontwerpen van een of meer aanvullingen van het Wetboek van Straf recht. Waar wel eens wordt geklaagd, dat de overheid te ver ingrijpt in het maat schappelijk leven, vertrouwde spr., dat al len op wie een beroep zal worden gedaan nu ook gaarne zullen medewerken. R. K. NEDERL. BOEREN- EN TUINDERSBOND. In de jongste bestuursvergadering van den R. K. Nederl. Boeren- en Tuinders- bond is. blijkens De R. K. Boerenstand, op verzoek van het bestuur van den L. T. B. besloten, adhaesie te betuigen aan een adres van de R. K. Vereeniging tot ver heffing en bevordering van opvoeding en onderwijs ten behoeve van den land- cn tuinbouwenden stand in het., bisdom Haar lem, gericht tot den minister van onder wijs, kunsten en wetenschappen, waarin subsidie wordt gevraagd voor eon tiental ambulante cursussen in de landbouwhuis- houdkunde. In verband met het omtrent de tubercu losebestrijding onder het rundvee gepleegd overleg tusschen de drie centrale landbouw organisaties stelde het bestuur zijn eigen standpunt in deze vast. Getracht zal wor den ook de andere centrale landbouworga nisaties tot aanvaarding van dit standpunt te bewegen. Met den voorzitter van den Nederl. Landbouw-Handclskamer, mr. A. G. A. Ridder van Rappard, werd van gedachten gewisseld over de beteekenis en het nut de zer instelling. Het bestuur besloot, zich bereid te ver klaren tot deelneming aan een gemeen schappelijke actie, waartoe van den F.N.Z. het voorstel is uitgegaan, om wijziging te verkrijgen in de Zegelwet 1927, met name beroepsregeling. In aansluiting aan twee andore, reeds vroeger door het bestuur gezonden adressen aan den minister van financiën besloot het bestuur opnieuw een adres te zenden aan dezen minister met het verzoek, dc in 1928 verrichte of nog te verrichten herschatting van de huurwaarde der perceelcn voor de pcrsoneele belasting eerst in aanmerking to doen nemen bij dc vaststelling der aansla gen over 1929. In verband met hot feit, dat de Interna tionale Arbeidsconferentie, die dit. jaar te Genève gehouden wordt, zich o.m. zal bezig houden met het vraagstuk der minimum- loonen. besloot het bestuur deze zaak in studie te nemen cn hieromtrent het oordcol in te winnen van de bij den 11. K. Neder- landsclien Boeren- en Tuir.dersbond aange sloten gewestelijke bonden. De'actie van het JL R. Comité tot her denking van het halve-ecuwfcoRt van het Rijkslandbouwonderwijs heeft tot resultaat gehad, dat een kapitaal bij elkaar is ge bracht, bestemd om voor de R. K. Studen ten vereeniging te Wageningen een eigen huis te stichten. Hiertoe is bereids eene Stichting in het loven geroepen. De statu ten dezer stichting werden in deze verga dering vastgesteld. Koninklijke Besluiten. Notarissen. Bij K. B. zijn benoemd tot notaris bin nen het arrondissement Groningen ter standplaats Grijpskerk, D. Sierama, ean- didaat-notaris te Dwingelo; in het arron dissement Zutphen, ter standplaats Olst J. II. Engelbregt, candidaat-notaris te Tiel. Uit het Wcstland. Geen staking te Loosduinen. Van de ongeorganiseerde tuinderspat- troons aldaar heeft het overgroote deel namelijk 87 met tezamen bijna 400 wcrkkachten alsnog het collectief contract aanvaard, dat ié afgesloten tusschen de ar beidersorganisaties en de afd. Loosduinen van den R. K. Tuindersbond. Bovendien zijn nog een 8-tal protestantsche patroons als z.g. hospitanten tot laatstgenoemde organisatie toegetreden. In verband hier mede hebben op een Vrijdagavond gehou den, druk bezochte vergadering do perso- neelen van al die patroons besloten, a.s. Maandag (heden) niet in staking te gaan, daar het gestelde doel: erkenning der or ganisatie cn de afsluiting der collectieve arbeidsovereenkomst is bereikt. Uit de meubelindustrie. Overeenstemming. Verleden weck is, zoo meldt de „Volkskr" de overeenkomst voor de meubelindustrie, het behangers-, stoffeerders- cn becldonbe- drijf, benevens het kerkwerkbedrijf, door drie van de vier werkgeversbonden en de drie werknemersbonden onderteekond. In de loonen is geen wijziging gekomen. De voorstellen tot verhooging eenerzijds en anderzijds tot verlaging zijn in de vier gehouden conferenties van beide zijden te ruggenomen. Wel is een loonklasse voor do 18- en 19-jarige gezellen opgenomen, wat een flinke verbetering genoemd kan wor-, den. De procenten voor overwerk voor dc be hangers zijn vervallen, uitgezonderd voor nacht-. Zaterdagmiddag- cn Zondagarbeid. De volle week vacant ie is in het contract opgenomen. Een begin is gemaakt met doorbetaling bij verzuim, zooals aangege ven in art. 163-S c van hot B. W., zoodat bij gezinsvermeerdering een halve en bij sterf geval der echtgenoot© een dag zal worden vergoed. Dertien weken 70 procent bij ziek te was reeds ingevoerd. De overeenkomst is aangegaan voor twee j3rcn. De massafabrikantenbond heeft dit jaar aan de onderhandelingen, deelgenomen. Het voornaamste nieuws. BUITENLAND. Eenige Duitsche communistische afge vaardigden houden zich schuil en onttrek ken zich aldus aan een arrestatie. Een compromis tusschen den Paus en en Mussolini. Een aardbeving in Klein-Azië teistert Smyrna. (Buitenl. Berichten 2c blad). BINNENLAND. De samenstelling van een commissie voor de aanbieding van een geschenk aan de Koningin-Moeder. (1ste blad). De commissie tot onderzoek van het cadeau-stelsel is aan den arbeid getogen. (lste blad). Directeurs van gasfabrieken voor de rechtbank. (Rechtzaken, 2de blad). Te Tilburg is een smokkelaar doodge schoten. (Gcm. Berichten, 2de blad). Twee gevangenen zijn ontvlucht uit de gevangenis te Scheveningen. (Gein. Be richten, 2de blad). Een groote brand te Venlo. (Gcm. Be richten, 2de blad). De uitvoer van boter en kaas over 1927. (Ij. en T., 5de blad). België wint den voetbalwedstrijd van Holland met 1—0. (Sport 2^' blad). Cambridge wint den jaarlijkschen roei- wedstrijd van Oxford. (Sport 2de blad). Daarmee is nu contact gezocht, zoowel als met eenige plaatselijke patroi tics cu imiividuccle patroons. Te Amsterdam is overleden, 05 jaar oud, do heer"P. Sluis, oud-dirocteur der N.V 1'. Sluis' Pluimvee- en Vogelvoedorfabric- Lcn te Weespcrkarspcl, lid van dc Kamer van Koophandel te Hilversum. Dc heer Sluis was ridder in de Orde van Oranje Nassau. - Op do mijn „Laura" te Eygclshoven is wegens gebrek aan afzet, Zaterdag niet gewerkt. STOMPWIJK. GEMEENTERAAD. Waar komt de openbare school? Aanschaffing van een zo nis- wagen. Belasting besprekin gen. Donderdagavond werd de Zaterdag 21 Maart verdaagde vergadering der ge meente Stompwijlc voortgezet. Voorzitter burgemeester W. Keyzer, aanwezig alle leden. Do voorz." opent dc vergadering met gebed. Dc ingekomen stukken worden van ken nisgeving aangenomen. Goedkeuring reglement, van orde ver gaderingen van B. en W.. Na opmerkin gen van dc leden Verheijen cn Willemse wordt dit z. h. st. goedgekeurd. Voorstel tot wijziging van de vorordo- ning van het burgel. Armbestuur. De voorz. licht een en ander nader too en zegt, dat het Burg. Armbestuur een apart© secr.-penningm. wenscht, omdat do werk zaamheden thans te groot zijn. De heer Small vraagt, of hot de bedoe ling is een ambtenaar ter socretarie te benoemen, waarop de voorz. bevestigen'', antwoordt, waarmede de heer Smull nc- coord gaat, mits deze hiervoor bekwaam is. De hoor Verheijen meent or zijn af keuring over te moeten spreken, dat do bijbaantjes voor het secretarie-personeel weder worden uitgebreid en hij wil liet Armbestuur in overweging geven een sccr. ponngm. uit hun midden tc benoemen of iemand niet uit de ambtenaren. De lieer Small merkt op, dat dit toch gaat buiten B. en W. omeen en ander ligt op don weg van het burgerlijk armbestuur Dc hoe ren Willemse, de Groot en Verheijen voe ren hierover nog het woord, waarna Tiet voorstel z. h. st. wordt aangenomen! De voorz. zegt, dat volgens het rapport van den geneesheer de gem. Opzichter zijn werkzaamheden ten volle kan verrich ten. Daarom achten B .en W. geen termen aanwezig in tc gaan op het voorstel der R. K. raadsfractie om dezen functionaris op wachtgeld te stellen. Na een kleine opmerking van liet lid Willemse, die o.m. zegt, dat zij zich thans hierbij zullen neerleggen, doch dat zij zoo noodig later hierop zal worden terugge komen, wordt een en ander z. 'h. st. góed- gekeurd. Bij het voorstel tot afkoop van liet recht

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1928 | | pagina 1