»w»L™r f 79.50
SPLINTER
STADSNIEUWS.
flict. De vergadering was zeer druk l>e-
zocht. Meegedeeld werd, dat een telegram
was ingekomen van de besturen der drie
organisaties van stcenfabrieksarbeiders,
houdende mededeeling dat zij hun eisch
van een loonsverhoging van 5 pet. lieten
vervallen. De vergadering besloot daarna
dat de fabrikanten den eisch tot verlaging
van het loon met 5 pet. zouden intrekken,
zoodat de arbeid op de bestaande voor
waarden zal worden gecontinueerd. Het
conflict is dus uit do wereld.
Uit het Kleedingbedrijf.
V ergoedingvoorbedrijfskostcn
Bij de afsluiting van do overeenkomsten
voor het heerenkleedingbedrijf was over
eengekomen, dat een commissie van werk
gevers en werknemers zou vaststellen,
welke vergoeding aan do huisarbeiders
moet worden gegeven voor hun bedrijfs
kosten.
Deze commissie is in haar vergadering
van 29 Maart tot de beslissing gekomen
dat de vergoeding zooals die thans bestaat,
met 2 cents per uur moest worden ver
hoogd.
Tot nu toe werd vergoed: 2 cents per
werkuur voor fournituren (garen, zijde
enz.) en 1 cent per werkauur voor verhitting
der persijzers.
De commissie besloot het cijfer voor de
fournituren te handhaven. Voor de andere
bedrijfskosten (waarbij inbegrepen de ver
hitting van de persijzers) werd nu vastge
steld een vergoeding van 3 cents per werk
uur.
Aan de huisarbeiders wordt dus nu ver
goed: 2 cents per werkuur voor fournitu
ren, 3 cents per werkuur voor bedrijfskos
ten, totaal 5 cents pqr werkuur.
De commissie hoeft geen rekening ge
houden met* het feit, dat de thuiswerkende
kleermakers dikwijls een duurdere woning
moeten -betrekken. Deze factor moest de
commissie krachtens haar opdracht bui
ten beschouwing laten.
Van Gend en Loos wordt overgenomen.
Samenwerking met de A. T. O.
Naé* wij vernemen staat het thans de-
finitef vast, dat met 1 Juli a.s. het geheele
bedrijf der Alg. Expeditie-onderneming
Van Gend en Loos, H. Colignon Cie„
wordt overgenomen, en op dezelfde wijze
wordt voortgezet, door de N.V. Expeditie
onderneming Van Gend en Loos, in nauwe
samenwerking met de Algcmccnc Trans
port Onderneming.
Het geheele personeel van Van Gend en
Loos blijft in dionst. Of de hoofdzetel te
Arnhem gevestigd blijft, is thans nog niet
vastgesteld.
De Alg. R. K. Werkgeversvereniging In
het Bisdom Haarlem.
Het bestuur van de Alg. R. K. Werkge
versvereniging Li het bisdom Haarlem
kwam dezer dagen te Den Haag bijeen,
onder Presidium van den heer J. van Vlij
men, vice-voorzitter.
De bestuursleden W. Wouterlood, W.
van der Lugt, Ir. F. Bepkers, Mr. Th. ten
Hagen, de geestelijk-adviseur Rector Bots
en de algemeene secretaris Dr. L. G. Kor-
lenhorst met den secretaris, Mr. F. Hou-
bcn. waren ter vergadering aanwezig.
Als voornaamste punt van de Agenda
valt te vermelden de besprekingen over
de financieele bijdragen in een voor Kring
Amsterdam te vestigen eigen Kring-secre
tariaat. Ter toelichting van dit punt was
een deputatie uit het Dagelijkscli Bestuur
van Kring Amsterdam ter vergadering uit-
genoodigd.
Over de Klasse-indeeling der nieb-
Rijkswegen in Zuid-Holland werden door
den heer Van der Lugt zeer uitvoerige en
gedocumenteerde inlichtingen vrstrekt. De
vergadering kwam tot de slotsom, dat het
niet op den weg van do verceniging ligt
over dit technisch moeilijke vraagstuk
haar oordeel uit te spreken.
Aan het Dagelijkscli Bestuur der Fede
ratie zal verzocht worden, stappen te wil
len doen ten einde tc bevorderen, dat een
vaste brugverbinding tusschen Noord en
Zuid spoedig tot stand komt.
Een aanbevelingslijst werd opgemaakt
Van leden en plaatsvervangende werkge
vers-leden voor de in October a.s. nieuw
samen te stellen Raden van Arbeid, voor
zoover deze gelegen zijn in het diocees
Haarlem.
Voorts waren verschillende huishoude
lijke aangelegenheden aan de orde en wer
den door het secretariaat mededeelingen
gedaan o.m. over het ontwerp-Ziektewct
en de commissie van godsdienstig-sociale
belangen.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
H. T. M.-personeel.
De raad van beheer van het gemengd
bedrijf der H. T. M. heeft zich vercenigd
met het voorstel van het georganiseerd
overleg, om de loonen van het personeel
van dc lijn Den HaagWassenaarLei
den gelijk te maken aan die van het per
soneel der stadslijnen. Tevens is besloten
aan al het personeel een verlofdag meer tc
geven.
De Residentie Spaarkas.
Bij beschikking van de arrondissements
rechtbank te 's-Gravenhage van 30 Maart
is de Residentie Spaarkas onder noodre-
geling geplaatst.
BRIEVEN VAN EEN STEDELAN3ER.
Niet dab er in volgende regelen miu-
oirbare dingen zouden staan, maar toch
moeten mijn jeugdige lezers gesteld ik
heb er dezen brief maar overslaan.
Waarom?
Ik ga het hebben over de kinderspelen
mijner verre jeugd en nu ben ik be
ducht, dat de jongeren ons, ouderen, zullen
uitlachen als zij vernemen, waarmede wij
ons vermaakten.
Verbeeldt u: we hadden een zeer geani
meerd spel, „tinken" genaamd, dat ge
speeld werd metstukjes blik ter groot
te van eenige vierkante centimeters. We
wierpen die om beurten plat tegen den
muur, zoodat ze min of meer ver terug
sprongen naar gelang der kracht en be
hendigheid, waarmede ze tegen den muur
gekletst waren. En nu zat do „pointe" van
het spel hierin, dat men het blikje van
z'n makker met zoo'n worp moest trach
ten te benaderen tot op een „vaam", zijn
de den afstand, met duim en pink van één
hand te overspannen. Lukte dit, dan had
men des makkers blikje gewonnen.
In onzen tijd, waarin men zich niet kan
vermaken zonder een voetbal van 7.50,
lijkt dat „tinken" bijzonder kinderachtig,
Ik verzeker u echter, dat met groote be
langstelling werd gadegeslagen, of twee
blikjes, die wat ver van elkaar af lagen,
wel degelijk „gevaamd" werden. We gin
gen er op onze knieën bij ligen en blie
zen tegen de blikjes, welke door duim of
pink ternauwernood werden geraakt. Ble
ken ze tegen dat blazen bestand, dan was
dc zaak gezond en mocht de buit worden
opgestreken.
Dat op die manier jongens, die de groot
ste handen hadden, ook de grootste kans
bezaten hun voorraad blikjes to vorgroo-
ten,, werd eenvoudig als de risico van het
spdl aanvaard. Wie kleine handen had
dus een kleine „vaam", moest maar trach
ten, door behendig werpen dat euvel te
neutraliseereri.
En een ruzie, dat we kondon krijgen om
die blikken dingetjes. Bij twijfel aan do
eerlijkheid van een „vaam" kon er onder
het troepje spelers oen geschreeuw op
gaan als tegenwoordig bij een gemist
doelpunt. Er kwam echter geen scheids
rechter bij te pas; dc algemeene vergade
ring besliste ter plaatse en wie zich aan
de uitspraak niet verkoos te onderwer
pen, wel, die kon een pak op z'n huid krij
gen of gesignaleerd worden als een „val-
sche speler", welke titel het hem zeer
moeilijk maakte, opnieuw bij hetzelfde
troepje spelers te worden geduld. En
zoo'n veete kon wekenlang duren.
Insgelijks ging het bij het ..pompen",
welk spel werd gespeeld met klikkers in
een „log", zijnde een kuiltje tusschen de
straatsteenen of in een aarden pad. Een
der spelers kreeg van ieder ziener makkers
zooveel knikkers in de hand als hij zelf
waagde en de gansche voorraad mikte hij
dan in het „log"'. Kwam er een even getal
binnen en buiten te liggen, dan won hij j
alle knikkers; waren dio getallen oneven,
dan deelden de makkers den buit. Wee nu
de speler, die een knikker achter den i
luim vasthield om die snel in of buiten
Let* „log" Jö laten vailcu naar gelang zijn
kans zulks vereischteDat was dan ook
weer zoo'n „valsch$rik", die onder veel
lawaai van verder meespelen werd buiten
gesloten, indien ten minste zijn misdrijf
kon bewezen worden, wat niet zoo gemak
kelijk ging als bij 'b „tinken".
Verveelde het „pompen", dan gingen we
rollen met en naar eikaars knikkers, waar
bij ook weer „vamen" te pas kwam, even
als bij het „klaksen" met bovenvermelde
blikjes. Dit spel bestond hierin, dat men
met een riem, zooals we vroeger om onzen
„kiel" droegen, de blikjes langs den grond
voortsloegen om het eigendom van onzen
makker te benaderen.
Al die eenvoudige spelen zijn niet meer
in tel. Was vroeger een zak vol gewonnen
knikkers een zegeteeken, dat aan een
schuifband om den hals worde gedragen,
waar ziet men zoo iets nog om niet eens
te spreken van de „blikjes", waarbij „ijze
ren blikken" büzpnder in trek waren.
Voor één vierkantje van ijzer kon men er
meerdere van blik ruilen, want eerstbe
doelde leenden zich beter voor mikken te
gen den muur....
Och ja, .als de tegenwoordige jongelui
dit maar niet lezenZij zullen er om
lachen, evenals de tegenwoordige jonge
dames het zullen uitschateren over haar
grootmoeders, die op hardsteenen stoepen
urenlang konden zitten „bikkelen", groo
te behendigheid toonend in '*t werken
tusschen het opgooien van een bal door
met „putters", „staanders" en „schuivers".
Heden ten dage is alleen tennissen in tel.
Tollen, hoepelen, en touwtje springen
ziet men nog wel, zij 't slechts op rustige
plaatsen, want het huidige snelverkeer
duldt die spelen niet overal meer; ditzelf
de geldt ten aanzien van telefoon- en te
legraafdraden met betrekking tot het op
laten van vliegers.
Tegenwoordig moge op al zulke spelen
een beetje uit de lioogte worden neerge
zien, er is een tijd geweest toen we nog
geen speciale sportbladen hadden dat
ouder* menschen ze met belangstelling
boschMwden en erover schreven, gelijk ik
thansWpg doe.
Zoo werd oudtijds zelfs aandacht gewijd
aan het feit, dat menig kinderspel zijn
vasten tijd des jaars had, waarop het plot
seling algemeen te voorschijn trad, om na
zekere poos even plotseling voor een an
der plaats te maken. Dit verschijnsel werd
in een oud „Woordenboek der Zamenle-
ving" vastgelegd in volgenden „kalender
der kinderspelen":
Half Januarij: Sleedje- en schaatsenrij
den, sneeuwballen (ijs en weder dienende
natuurlijk)
Half Februarij: Duitje pletsen (onge
twijfeld overeenkomend met bovenom
schreven „klaksen");
Half Maart: Soldaatje spelen, hoepelen;
Half April: Tollen, potje spelen, stuite
ren (zie boven „pompen")
Begin Mei: Koekei emeijen, meiboom,
meikevers (aan een draadje), molentje;
Half Mei: Kaatsen én bal in 't hoedje
(beide nog niet geheel verdwenen);
Half Junij: Knikkeren;'
Hall' Julij: Klappers-;
Half Augustus: Yliè'gerS oplaten;
Efalf; -September: Vogels op d© kruk,
(geheel vcrdwéiïen);
Half October: Zweepklappen, touwtje
springen, hoepelen
Half November: Kooten (bij welk spel
getracht moet worden, zeker doel, een
staanden steen b.v., met een koot (een
gvooten knikker, bij gebreke hiervan een
kleineren steen) omver te werpen, zulks
vanf de een aantal Meters verwijderden
„meet")
Begin December: Pijl en boog;
Half December: Kolf en bal, munt m 't
potje.
Ernstige schrijvers hebben getracht,
dien kalender te verklaren en kwamen
dan tot de volgende onderstellingen: in
de lento hoepelen en knikkeren, omdat
dan de grond weer droog en hard wordt;
in den herfst vliegers oplaten, omdat dan
de velden „vrij van koom" zijn; in den
slachttijd bikkelen, waarbij zekere ge-
wrichtsteentjes (later in lood en andere
stoffen nagebootst) werden gebruiktin
i den zomer het „scliuilewinken" (schuilhoek
je) „wegens het belommerde boschaardje"
en kaatsen, „omdat de lederen bal geen
vogt kan verdragen"; in den winter bewe
gingsspelen.
Constantijn Huygens lachtte echter wat
om deze uitleggingen en dichtte:
„De kind'ren weten tijd van kniclceren
en kooten,
„En, zonder Almanack, on is 't liaer
noyt ontschoten."
Breederoo, de blijspeldichter, achtte het
niet beneden zich, aandacht te wijden aan
knikkerende jongens. In een zijner spcïon
roept Goosje op 'b kerkhof van de Oude
Kerk te Amsterdam:
„Wie wil knickeren koopen? Wie? WieT-
Ses om een duytje
En als de makkers dan allen voorzien
zijn begint het spel:
„C. Wat zage, jij kameraatje? Even of
oneven?
J. Even! C. Een uyb, Joosje, siet,
doer leggender seven.
J. Welan, komlek ben te vreên om
dio heele acht.
Hout daer dan, ConstantStuyt recht
wyt, hebje de macht,
Siet daer isser uyt, laet sien, en daer
isser vier in.
O, lieve veskobol, schey er uyt, eer ick
er meer win.
C. Jij bent 'n onreynigert."
D.w.z.: Jij speelt valscli, welke beschul
diging tot vechten voert.
„Lust je wat met. drooge vuysten?
„Gans lijden, is dat bijten."
Eu dat om een paar knikkers.
Maakt de tegenwoordige jeugd zich ech
ter niet nog veel drukker om een „goal
bij 't voetballen, ,ook wel „kool" genaamd,
evenals de doelvèrdediger soms hardnek
kig „keeper" heet.
En waren 't dan nog alleen maar jon
gens, die om een verloren match den
scheidsrechter afrossen. Ook ouderen ne
men daaraan deel, alsof hun eer en hun
toekomst van zoo'n spel afhingen.
Zien we voort-s niet nóg ouderen zich
opwinden om b.v. biljarten, waarin men
'.elfs een kampioenschap winnen kan. En
zou de werkelijke waarde van een „ca
rambole" heubcli zooveel grooter wezen
Algemeene Agenda.
LEIDEN.
Dinsdag. Advièsbureau voor Tuinbouw-
aangelegenheden R.-K. Volks
bond, Steenschuur 15, S9 uur
namiddag.
Do geneeskundige Zondagsdienst wordt
waargenomen door de geneeskundigen:
Dr. Hovens Gréve, De Jager, Janssens
en Veldhuijzen.
De Zondagsdienst der artsen te Oegst-
geest, wordt waargenomen door dr. Tim
mermans.
De avond-, nacht- en Zondagdienst dei-
apotheken wordt van Maandag 26
Haart tot en met Zondag 1 April
waargenomen door de apotheek van den
heer P. du Croix, Rapenburg 9, tel. 807.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
Het Speciale huiskamer-Karpet
dan van een knikker of een „ijzeren
blikje"?
Om te concludeeren: laten wij, oude
ren, ons maar niet schamen om onze een
voudige kinderspelen. We amuseerden ons
kostelijk en denken wellicht nog wel eens
met genoegen terug aan een middag, dat
de fortuin ons bijzondere gunstig was. Als
we maar steeds eerlijk hebben gespeeld,
dat 's de hoofdzaak.
AJO.
SCHUTZ' MATTHAUS-PASSION.
Van de Matthaus-Passion, die in dé
toonzetting van Schütz Zondagavond in do
Stadsgehoorz: al door onze E. K. Orato*
riumvereeniging zal worden uitgevoerd, is
het Tekstboekje zoo juist van de pers ge=
komen. Zonder eenige tegenspraak te vree»
zen, durf ik getuigen, dat het door zijn'
keurige uitvoering zich zelf recommandeert
Het titelblad draagt zoer toepasselijk eerf
kunstvolle reproductie van den stervenden
Heiland aan het kruis, terwijl de inhoud
ons na eene korte geschiedkundige inlei
ding de tekst der Passie geeft in de Duit-
sche taal en in een daarnaast staande Ne-
derlandsche vertaling.
Daarom mag «ene aanmaning om dïtvj.
tekstboekje (tegen den luttelën prijs varf
0.25) te koopen wel bijna overbodig hee»
ten, ware het niet, dat meerdere bezoekers
der Concerten onzer R. K. O. V. dikwijls
zich tevreden stellen met enkel luisteren,
waardoor toch ongetwijfeld veel van de
schoonheid en van de juiste bedoeling der
compositie onbegrepen blijft en dus verlo
ren gaat. Hoewel bij andere gelegenheden
ondergeteekende zich niet geroepen acht,
om als een soort van colporteur voor tekst
boekjes op te treden, meende hij nu in het
belang van het auditorium zelf van deze
gewoonte te mogen afwijken, opdat het
doel der uitvoering: stichting en devotie-
volle stemming bij te brengen, te beter
worde bereikt. Men komen dus Zondag*
vaond in dichte drommen op, en moge er
vreedzaam als het ware gevochten worden,
om een tekstboekje te bemachtigen!
R. M. A. Nieveen van Dijkum, Pr.
MUSEUM VAN OUDHEDEN.
Vereeniging tot steun.
In aansluiting op een vroeger bericht
kunnen wij mededeelen, dat de plannen
tot oprichting van een vereeniging, die
tot doel heeft het Museum van Oudhe
den te Leiden, directeur dr. Holwerda,
door geldelijke bijdragen te steunen, nu
zoover gevorderd zijn, dat binnen enkele
weken een constitueerende vergadering
zal worden gehouden. Het is mogen ge
lukken, iemand bereid te- vinden als voor
zitter van deze vereeniging op te treden
van wien verwacht mag worden, dat hij
met kracht de verwezenlijking van het
doel der vereeniging zal ter hand nemen.
Tentoonstelling van oude kant.
In de Lakenhal.
De Leidsche Kunst vereeniging, welke
van 23 April13 Mei a.s. in do Lakenhal
een tentoonstelling van oude kant orga
niseert, heeft met haar voorbereiding ern
zoodanig succes, dank zij de van ve.e zij-
den toegezegde inzendingen, dat dezo ten-
toonsteling een belangrijke gebeurtenis be
looft te worden. Van H. M. de Koningin-
Moeder mocht toezegging voor een bijzon-
der fraaie inzending worden ontvangen.
Verder is de medewerking verkregen van
het Rijksmuseum, het Museum Willet 1
Holthuysen te Amsterdam, het Aartsbis-1
sehoppelijk en het Centraal Museum tel
Utrecht. Schitterende kantwerken zullen!
voorts worden ingezonden door hetl
Roomsch-Katholiek kerkbestuur van de
Mozes en Aaronkerk te Amsterdam, de
oud-Katholieke Clerezijen te Utrecht en
Dordrecht en door leden van de Portu-
goesch-Israëlitische Gemeente te Amster
dam, die kantwerken voor kerkelijk
Joodsch gebruik zullen Li zenden. Boven
dien zullen tal van particulieren uit hun
familiebezit oude kantwerken, voor deze
tentoonstelling afstaan.
