TRAGISCH AUTO-ONGELUK.
BUITENLAND.
19e Jaargang.
DONDERDAG 15 MAART 1928
No. 5823
po ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bl) vooruitbetaling
Voor Leiden 18 cent pei wee> 12.50 pei bwaruaL
gij onze Agenten 20 cent pei week 12.60 pei kwartaal
Franco per post f2.95 p«r kwartaal.
Bet Geïllustreerd Zordagsblad ia rooi de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 5G cl per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
OE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGTI
Gewone «dvertenlién 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
r. dubbele var het tarief berekend. 8
Kleine edvertentièn, van ten hoogste 80 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
buur. koop en verkoop f 0.50
DEKEN J. B. J. M HöRPENER t KAPELAAN P. TH. v. DIEST t
Deken Höppener werd geboren .te Amsterdam 22 Maart
1874. Hij studeerde achtereenvolgens aan de beide semi
naria te Voorhout en te Warmond en werd priester
gewijd 3 April 1897.
25 April 1897 werd hij benoemd tot kapelaan te
's Heerenhoek; 25 Maart 1900 tot kapelaan te Alkmaar
(H. Laurentius); 1 December 1906 tot kapelaan te
Dordrecht; 12 Juni 1909 werd hij benoemd fot regent
aan de R. K. Kweekschool voor Onderwijzers te Bever-
Wijk en 7 Januari 1928 tot deken van Delft eri pastoor
der St. Hippolytusparochie.
Kapelaan van Dlest werd geboren te Weesper-
karspel 22 Juli 1890. Ook hij heeft zijn studies
volbracht aan de beide seminaria Hsgeveld en
Warmond en werd in Augustus 1914 priester gewijd.
Acntereenvolgens werd hij benoemd te Muiden
21 Augustus 1914, te Loosduinen 2 Januari 1915,
te Castrlcum 30 November 1918 en te Delft aan
de St. Hippolytuskerk 31 Juli 1920.
NABIJ DE SPANJAARDSBRUG TE LEIDEN IS EEN AUTO,
WAARIN GEZETEN WAREN DRIE GEESTELIJKEN EN EEN
CHAUFFEUR, ACHTERUIT TE WATER GEREDEN. TWEE
HUNNER, DE DEKEN VAN DELFT EN EEN ZIJNER KA
PELAANS VERDRON KEN; DE TWEE ANDERE INZITTEN
DEN WERDEN GERED.
Op den verkeerden weg.
Gistermiddag omstreeks half vijf is op
de Lage Zijde, een honderdtal meters
voorbij de Spanjaardsbrug. een even ern
stig als tragisch ongeluk gebeurd. Daar is
bij het keeien een auto met vier personen,
drie geestelijken en een chauffeur, achter
uit te water gereden, tengevolge waarvan
twee hunner op noodlottige wijze om het
leven kwamen.
In den auto waren gezeten de Zeereerw.
Heer J. B. J. M. Höppener, deken van
Delft en pastoor der Hippolytus-kerk, als
mede twee zijner kapelaans, de Weleerw.
Heereu W. P. J. Janus en P. Th. van
Diest, terwijl bestuurder van de auto was
de 60-jarige A. van Zon, particulier, even
eens uit Delft.
Men was op weg naar Warmond, doch
een verkeerde richting ingeslagen en toen
men zulks bemerkte stapte de chauffeur
uit om den weg te vragen aan een voorbij
ganger. Deze wees den chauffeur er op,
dat hij terug moest, weshalve de auto
gekeerd werd, juist voor de woning v. den
heer P. Boot Sr., wiens erf door een brug
getje met den grooten weg is verbonden.
De auto keerde enreed achteruit den
diepen Rijn in, om dadelijk geheel onder
water te verdwijnen, gedeeltelijk opzij ge
kanteld.
Het reddingswerk.
Onmiddellijk werd allerwege hulp inge
roepen. De heer G. Groenendijk, die den
chauffeur den weg gewezen had en naar
het manoeuvreeren van de auto was blij
ven kijken, was vanzelf de eerste om te
helpen bij het reddingswerk.
Aan den wal, eenige meters van de
plaats waar het ontzettend ongeval plaats
greep, lag de woonschuit „De vijf Gebroe
ders" gemeerd. De eigenaar, Sybrand Teu-
nisz en zijn beide zoons Frans en Sy
brand, snelden dadelijk met een roeibootje
te hulp.
Het eerst kregen zij den chauffeur, den
60-jarigen van Zon, te pakken. Deze had
zich over Kapelaan Janus heengewerkt
en het portier geopend, zoodat hij het
eerst uit de auto wist tc komen. Daarop
stak Kapelaan Janus, die v. Zon zich door
het water had zien bewegen, de armen
uit. Hij was de tweede, die door de red
ders op den wal werd gebracht.
Toen zag men een der twee andere
geestelijken een arm uit het portierraam
steken. Men probeerde het portier te ope
nen, doch doordat de auto overhelde, ge
lukte zulks niet. Men sloeg daarop de
ruit stuk, doch het lichaam bevond zich
dwars voor de opening, zoodat de pogin
gen, om het te bevrijden, mislukte. Men
rukte daarop den kap van de auto stuk
en bracht daardoor een der twee geestelij
ken boven water. Inmiddels was het ge
lukt een der portiers te openen, waardoor
men den anderen geestelijke bevrijdde. De
auto was een twee portiers Maxwell-wa-
"en, waardoor de reddingspogingen zoo
langen tijd vorderden en er omstreeks 20
min- '-n verloopen waren.
Behalve bovengenoemde personen na
men nog andeien aan het reddingswerk
deel, o.m. de heer Duyvetter, zwemmees
ter aan de Zweminrichting Hooge Rijn
dijk. Hij liep verschillende snijwonden
aan de rechterhand op, zoodat hij later
door den E.H.D. moest worden verbonden.
Kapelaan Janus en den chauffeur van
Zon, die aanvankelijk het reddingswerk,
op den wal staande, hadden gadegeslagen,
werd aangeraden hun gezondheid in acht
te nemen. Zij werden per particuliere auto
naar het St.-Elisabethgesticht aan de
Hooigracht, overgebracht.
De twee andere geestelijken, deken Höp
pener en Kapelaan v. Diest, werden be
wusteloos binnengedragen in de woning
van den heer P. Boot Sr.
Inmiddels was de Eerste Hulpdienst
uit Lei-en en do Leidsche politie, met aan
het hoofd de inspecteur der recherche, de
heer W. G. Weyers, de rijkspolitie uit Lei
den, de w.n. burgemeester van Leider
dorp, de heer M. P. Splinter, en de ge
meenteveldwachter van Leiderdorp, op de
plek des onheils gearriveerd.
Dr. Verschoor van den Eerste Hulp
dienst begon onmiddellijk, bijgestaan door
ambtenaren der Stedelijke Lichtfabrie
ken met. een zuurstofapparaat, om te
trachten de levensgeesten weer op te
wekken. Meer dan een uur is men daar
mee bezig geweest, zonder resultaat even
wel.
Inmiddels had de inspecteur der re
cherche, de heer W. G. Wevers, de pasto
rie der St.-Petruskerk opgebeld om gees
telijke hulp. De Zeereerw. Heer Pastoor
Beukers telefoneerde daarop naar den
Zeereerw. Heer Pastoor Leusen, wijl deze
het dichtst in de nabijheid woonde. Pas
toor Leusen beraf zich daarna onmiddel
lijk per fiets naar de plaats van de ramn
en diende den beiden geestelijken het H.
Oliesel toe.
Als een siddering doorliep de groote
schare menschen, die dicht bijeen ge
dromd het tragisch gebeuren bespraken,
toen men de harde werkelijkheid hoorde,
dat dit noodlottig ongeluk twee menschen,
twee priesters het leven had gekost.
Zuster Ferdinand, ook gewaarschuwd,
verzorgde de ziellooze lichamen, die daar
na per draagbaar in de auto en vandaar
naar het lijkenhuisje in het St.-Elisabeth
gesticht werden vervoerd, op aandringen
van den Zeereerw. heer Leusen.
Wat Kapelaan Janus vertelde.
Van de plek des onheils begaven we
ons naar het St.-Eüsabethgesticht, om te
trachten van Kapelaan Janus meer over
het droevig ongeluk te vernemen.
Wij vonden hem te bed in een zieken
kamer, druk in gesprek, zooals hij placht
te doen, met eenige confraters, o.w. Ka-
nelaan Gussenhoven, eveneens van de
Hi^oolvtusoarochie te Delft.
Kapelaan Janus vertelde ons....
Wij zouden per auto naar Warmond
gaan, om een kort bezoek te brengen aan
een der professoren van het Groot-Semi
narie. Het voornemen was, om op z'n laatst
te half acht in Delft terug te zijn, waar
ik dan het Lof zou doen.
Behalve de deken en ik: aldus Kap. Ja-
..nus, zou kanelaan Gussenhoven meegaan.
Deze had echter geen tij ia, omdat hij Don
derdagavond de medidatie moest houden,
en daarom zou Kapelaan van Diest, die
juist uit het St.-Jorisgasthuis van een
condoleantie-bezoek terugkeerde, mee
gaan, ook al, omdat hij het plan voor het
bezoek had geonnerd.
Omstreeks half vier verlieten we Delft
en te half vijf werd Leiden bereikt.
Wijl we tijd genoeg hadden, besloten we
langs de Singels door de stad te gaan en
zoo trokken we langs Witte-, Zoeterwoud-
sche- en Zijlsingel, om dan, in de mee-
nimr, den weg naar Warmond bereikt te
hebben, rechts af te slaan. Dat was de
Lage Rijndijk echter, de Haarlemmer
trekvaart was twee singels verder. Bui
ten de bebouwde kom gekomen, aldus Ka
pelaan Janus, bemerkte ik. dat wij den
weg naar Utrecht opgingen, doch voor alle
cl erheid informeerde de chauffeur, met
bovengemeld gevolg.
Wij zakten dieper en dieper in het water
aldus vertelde spr., en ik voelde, ik zag
onder water, hoe van Zon over mij heen
kroop en het portier opende. Toen hij
weg was, stak ik intuïtief mijn armen uit
ik had teen al wat water binnen gekre
gen en werd boven water getrokken en
gered.
In het St.-Elisabethgesticht gekomen,
gaf Kapelaan Janus onmiddellijk opdracht
naar Delft te telcfoneercn, om de geeste
lijkheid aldaar op de hoogte brengen.
Kapelaan Gussenhoven kwam onmiddel
lijk naar Leiden over, om de hoognoodige
regelingen te treffen.
Het justitieel onderzoek.
Onmiddellijk na het ongeluk werd het
Parket te 'sGravenhage kennis gegeven
van het gebeurde en in den avond ver
scheen de subsistuut-officier van Justi
tie, mr. Rijkens, die een onderzoek ter
plaatse instelde.
Hét verder onderzoek is in handen van
de rijkspolitie te^Lciden.
De lijken van de beide slachtoffers zul
len hedenavond naar Delft worden over
gebracht en bij uitzondering niet in verze
gelde kisten gelegd worden, zooals bij der
gelijke ongevallen te doen gebruikelijk is.
Zij zullen dan waarschijnlijk inkde paro
chiekerk voor de parochianen ter bezich
tiging gesteld worden, zooals gebruikelijk
is. De begrafenis zal a.s. Zaterdag plaats
hebben.
Kapelaan Janus en de heer v. Zon zijn
hedenmorgen naar Delft teruggekeerd.
Te Delft.
Wij. zijn gisteravond naar Delft gegaan,
waar wij in de pastorie werdeft ontvangen
door den Weleerw. Pater Trimbos, direc
teur van het St.-Franciscus Liefdewerk,
die in de pastorie van den Deken woont,
die alleen thuis was, daar Kapelaan Gus
senhoven nog niet uit Leiden was terugge
keerd. De verslagenheid was, zooals be
grijpelijk, groot. Onder het Lof van 7.30 u.
was de droeve tijding door den Pater mede
gedeeld aan de kerkgangers, die hun aan
doening niet konden bedwingen.
't Is heden juist twee maanden geleden,
dat Deken Höppener werd geïnstal
leerd als Pastoor als opvolger van Deken
de Graaf z.g. Voor dien i6 de Overledene
o.m. ongeveer 18 jaar regent geweest van
de Bisschoppelijke Kweekschool vobr On
derwijzers te Beverwijk. Deken Höppener
was in 1874 geboren, dus 54 jaar oud, en is
1S97 priester gewijd.
Kapelaan v. Diest was geboren in
1890, priester gewijd in 1914 en was se
dert 1920 Kapelaan te Delft.
De parochie van St.-Hippolytus en heel
Katholiek Delft is diep onder den indruk,
nu in enkele maanden twee keer de doods
klok luidt voor den Pastoor en Deken.
En nu niet alleen voor den Deken, maar
tegelijkertijd ook voor een van de Kape
laans dier parochie, die ruim zeven jaren
met grooten ijver zijn priesterlijke taak
daar heeft vervuld....
God geeft Zijn signalen aan deze
woorden uit een Vasten-meditatie, die wij
jl. Dinsdagavond mochten hooren, denken
wij nu
God geeft Zijn signalen, om ons te waar
schuwen voor het gevaar van do zonde sn
voor het onuitzegbaar-rampzalige: de dood
in zonde-toestand.
God geeft Zijn signalen. Wij lazen,
bijv. nog in de courant van gisteren, over
ontzettende rampen, ver van ons weg,
waarbij ineens honderden en honderden
menschen den dood vonden. Wij hooren
rondom ons heen van plotselinge sterfge
vallen. Maar het geluid van Gods signaal
is dan meestal niet zóó door-dringend voor
ons, dat het stuk slaat alle kleine beuzelin
gen rondom ons heen, die onze voetstappen
verhinderen den weg te gaan recht-uit naar
ons Levensdoel.
God geeft Zijn signalen. Een ramp als
gisteren heeft plaatsgegrepen slingert het
geluid van Gods signaal door de lucht als
een bliksemflits, die open-scheurt de dikke
wolkenbank van verzinnelijking, welke ons
het gezicht op do eeuwigheid belemmert.
God heeft twee Priesters plotseling uit
het leven opgeroepen, deze uitverkiezend
als werktuigen van zijn genade-signaal voor
ons: De dood komt als een dief in den
nacht!
Wij hebben vandaag onze photograaf
photo's laten némen van de plaats van het
onheil en het lichten van de auto, dat he
denmorgen geschiedde. Zoo wij wegens 3t
vroege afdrukken van onze courant niet
meer tijdig een cliché in ons bezit hebben
(voor de vierde pagina van het 2de blad)
plaatsen wij dit morgen.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
Het voornaamste nieuws.
BUITENLAND.
Een scherpe interpellatie in den Belgi
schen Senaat over den toestand in Eupen
en Malmédy.
Roode terreur in Hoenan. (China).
De Occaanv'icger Hinchüffe is nog
steods niet ge!and. Men begint zich reeds
ongerust te maken. (Luchtvaart, 2e blad).
BINNENLAND.
Droevig auto-ongeluk, waarbij twee
priesters zijn verdronken (lsto blad).
Het wetsvoorstel-Zijlstra (bedoelend het
aantal leerlingen per onderwijzer te ver
minderen) dcor de Tweede Kamer aange
nomen (1ste blad).
VOLKENBOND.
De commissie-Loudon.
Spoedige ontwapeningu-
conferentie verlangd.
Naar verluidt zullen op de heden aan
vangende besprekingen uer voorbereiden
de ontwapeningscommissie niet slechts de
Duitsche en uiteraard ook de Russische
delegatie, doch ook de delegatie der Ver-
eenigde Staten er nadrukkelijk op staan,
dat hot ontwerp eener ontwapeningscon
ventie althans zoover wordt voorbereid,
dat, nadat 't veiligheidscomité in Juni zijn.
werkzaamheden zal hebben beëindigd, de
Volkenbondsraad in zijn Sepicmber-vorga-
dering in staat zal zijn, de Internationale
Ontwapeningsconferentie tegen het voor
jaar van 1929 bijeen te roepen.
Het schijnt zelfs, dat de Amerikanen
voornemens zijn met de bijeenroeping van
een eigen ont\vapenigsconJarende te drei
gen, indien mocht blijken, dat de werk
zaamheden der voorbereidende commissie
de bijeenroeping der Internationale Ont-
wapcnigsconierentie nog langer zullen ver
tragen.
De agenda der heden aanvangende zit
ting vermeldt de volgende drie punten:
1. De werkzaamheden van het veilig
heidscomité.
2. De Russische ontwerp-conventie
voor algemeene ontwapening.
3. De stand der werkzaamheden van
de voorbereidende ontwapenigscommissie,
d.w.z. de voortzetting der eerste en even
tueel ook het houden der tweede lezing
van liet ontwerp der conventie voor een
algemeene begrenzing en vermindering der
bewapeningen.
De Amerikanen zullen, naar vernomen
wordt, nadrukkelijk verlangen dat met het
houden der tweede lezing van genoemde
conventie nog tijdens deze zitting der
voorbereidende ontwapeningscommissie zal
worden aangevangen.
BELGIË.
Eupen en Ma medy.
Een scherpe interpellatie.
In den Belgischen Senaat heeft de se
nator voor Eupen en Malmédy in een in
terpellatie aan do regeering te kennen ge
geven, dat zij haar verplichtingen tegen
over Eupen en Malmédy niet is nageko
men. De rechten van de Duitsche bevol
king op haar moedertaal worden zoo
verklaarde de senator Esser met voe
ten getreden door de autoriteiten van Ver-
viers, die hierin de verantwoordelijkheid
dragen. Esser verweet de Begische regee
ring, dat zij het Duitsche karakter aan
Eupen en Malmédy wilde ontnemen.
Duitsche onderwijzers worden vervangen,
door Belgen, die de Duitsche taal niet bc-
heerschen. Zelfs de inspecteur voor het
onderwijs van Eupen en Malmédy ver
staat geen Duitsch. Van de ambtenaars
in Verviei s verstaat s'.echtF een tweetal
de Duitsche taal. Cok in economisch op
zicht wordt Eupen en Malmédy ten achter
gesteld.
Vooral van socialistische zijde ontving
Esser veel steun. Een der eocialistiache
spiekci - klaarde, dat het meer dan
verschrikkelijk is, zooals de gendarmes te
gen de bevolking van Eupen cn Malmédy
optreden; zelfs komen mishandelingen
voor. Een an.ler spreker verklaarde, dat
do ontevredenheid dermate is gestegen,
dat een volksstemming moet warden ge
houden, daar de stemming van 1920 een
absurditeit is geweest. De socialisten zul
len een desbetreffenden eisch steunen.
De minister-president Jaspar antwoord
de, dat België alles zal doen wat mogelijk
is om de algeheele aanpassing aan list
Belgische publiek-recht te vergemakkelij
ken. België kan evenwel gocn buitenland-
eche inmenging in deze gebieden toestaan.