BUITENLAND.
BINNENLAND.
HEEREN-BAAI PAARS-MERK
19e Jaargang.
MAANDAG 12 MAART 1928
No. 5810
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bl) vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent pei week f 2.50 pet kwartaal.
Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal.
Franco per post f2.95 per kwartaal.
Het Geïllustreerd Zordagsblad is vooi de Abonné'e ver
krijgbaar tegen betaling van 5G ct. per kwartaal, bij voor-
uilbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
7nndagsblad 9 ct.
Oit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen,
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 - POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEPRA
Gewone odvertenflénV1 cent per*regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt bot v.
s dubbele van het tarief berekend. s
Klolne edvertentlén, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en rer
huur, koop en verkoop f 0.50.
r
E3Las
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
De S.D.A.P. en het leger.
Aan het Voorloopig Verslag van de
Commissie van Rapporteurs uit de Eerste
[ïamer over het ontwerp van wet tot vast
stelling van de begrooting van Oorlog ont
kenen wij het volgende:
Verscheidene leden (zooals duidelijk is,
Ide leden der S.D.A.P. Red.) bespraken
de houding op 15 December j.l. van de
lieeren Van Zadelhoff en Albarda in de
Tweede Kamer en verklaarden, dat het
door den minister van eerstgenoemde ver
langde categorische antwoord op de
aag, of hij in geval van mobilisatie de re-
jeering zou steunen of een spaak in het
wiel zou steken, zeer moeilijk te geven
was. Volgens deze leden hangt het ant
woord af van den aard der mobilisatie.
Er is mobilisatie mogelijk, die gevaar voor
oorlog medebrengt en daartegen zullen de
sociaal-democraten zich verzetten, ook
met de daad, zooals door staking en
dienstweigering, maar niet tegen mobilisa
tie voor de veiligheid of voor een ander
vredesdoel.
Ziehier heb antwoord der S.D.A.P. in
zake haar betrouwbaarheid ten opzichte
van het leger, 't Kan vriezen, maar 't kan
ook dooien
Waarom niet rond-uit verklaard, dat
zij leu tijde van mobilisatie van het leger
ellen medewerken? In ons land is toch
ren mobilisatie, die als zoodanig gevaar
voor oorlog medebrengt, practisch uitge-
en Eli daarlegc-n ,zou toch nóg altijd
kunnen worden gewaakt. Door zulk een
antwoord zou over de demagogische mee
ting-speechen inzake de slechtheid van
een leger, inzake onpiiddellijke nationale
r ut wapening een koud-waterstraal worden
gespoten. Als men oordeelt, dat mobilisa
tie van een leger „voor de veiligheid of
voor een ander vredesdoel" goed, nuttig
en noodig lean zijn, dan kan men dat leger
ook niet radicaal willen afschaffen!!
I En waarom niet openlijk gezegd, dat
zij ten tijde van mobilisatie van het leger
niet zullen medewerkendat zij n o o i t,
in geen enkel geval, een leger wen-
schcn? Dat zou weer 'n consequentie zijn,
die zij zelve niet aandurven, of althans
niet officieel durven uitspreken, ondanks
hun propaganda tegen het leger, tegen elk
leger hier te lande, hoe en in welko om
standigheden dan ook.
Het tweeslachtig karakter der S.D.A.P.
in dit belangrijk vraagstuk blijkt ten dui
delijkste. De S.D.A.P. durft of wil hier
r.iet waar, niet oprecht zijnDeze
beschuldiging kan niet worden weerlegd
zij ligt opgesloten in de door de S.D.A.P.
zelve verstrekte feiten.
V Cultuur.
Het dagelijksck bestuur van de federa
tie van jeugdwerkbesturen te Haarlem
heeft aan den burgemeester een schrijven
gericht, waarin wordt aangedrongen op
scherpere maatregelen voor openbare dan
cings.
De adressanten zijn van meening, dat
de openbare dansgelegenheden een gevaar
ormen voor de rijpere jeugd.
In het bovengemeld schrijven wordt o.m.
verzucht, verbod van alcoholgebruik, ver
plichte. entrccheffing en inperking van
nachtpermissie.
Wij schrijven hierboven: cultuur.
En inderdaad: dat, wat men in Haarlem
tui de gemeentelijke Overheid verlangt,
is een waarachtig cultureel streven. Wij
kunnen het anders zeggen: Als de Over
heid er naar wil streven, om het wezenlijk
beschavingspeil van de openbare samen
leving io verhoogen en daartoe is een
Ghrïs.eÜjke Overheid, natuurlijk, geroepen
clan meet zij dergelijke openbare wan
toestanden, een dergelijk openbaar onder
mijnen van de goede zeden, zooveel moge
lijk, tegengaan
't Wordt maar al to dikwijls vergeten in
oppervlakkige blanketsel-beschaving,
waarin dc waarachtige cultuur van indi
vidu en volk moet worden gezocht.
Gisteren is daaraan weer in onze ker
ken herinnerd in het voorgelezen Epistel.
Sint Paulus predikt ook ons, mcnschen
van dezen dag: „Laat (derhalve) ontucht
en alle onzuiverheid of gierigheid onder u
zelfs niet genoemd worden, gelijk liet hei
ligen betaamt; noch oneerbaarheid, noch
ijde'e woorden, noch scherts, die niet be
taamt".
Als wij deze vermaning van Sint Pau
lus opvolgen, en trachten door- anderen te
doen nakomen, dan kweeken we aan een
Christelijke cultuur, een fijne beschaving.
VOLKENBOND.
HET ST. GOTTHARD CONFLICT.
Jhr. Beelaerts' rapport
Do zitting gesloten.
In de zitting van Zaterdag heeft Jhr.
Beelaerts van Blokland in zijn kwaliteit
van voorzitter-rapporteur van het comité
van drie, dat de Raad in zijn zitting van 7
Maart benoemd heeft om een onderzoek in
te stellen naar dc documenten en verkla
ringen, die de Raad ontvangen heeft met
betrekking tot het incident van Szents-
•Golthard, zooals gemeld, een voorloopig
rapport uitgebracht.
Dc commissieleden zijn van mcening, dat
het incident in kwestie alle aandacht van
den Raad verdient, en zijn zich bewust, dat
het onmisbaar is, het zoo volledig mogelijk
en door alle geschikte middelen op te hel
deren. Zij hebben geconstateerd, dat, om
den Raad een rapport voor te leggen, dat
deze van hen gevraagd heeft, het noodig
zal zijn, aanvullende inlichtingen over di
verse punten to ontvangen. O. a. is het noo
dig, aan de Hongaarscho re geering inlich
tingen tc vragen, die bijna niet dan na een
zeker tijdsverloop gegeven zouden kunnen
worden.
Het comité zal bij voorkomende gelegen
heid gebruik maken van het recht, hem
door het besluit van den Raad gegeven,
raadgevers te raadplegen, die naar de
plaats van het voorval gezonden zouden
kunnen worden, wanneer het comité dit
wenschelijk oordeelt voor de uitvoering
van zijn taak. Het comité zal in volgende
zittingen do aldus verzamelde documentatie
bestudeeren.
Het stelt zich voor, zijn rapport aan den
Raad mede to declen vóór de zitting van
Juni.
Nadat de heer Beelaerts van Blokland
zijn rapport had voorgelezen, nam de Roe-
meensche gedelegeerde Antoniade het
woord, die zich ertoe beperkte, nog 'ns na
drukkelijk de aandacht van den Raad op
den ernst van de zaak te vestigen.
Evenals bij de nota's van de Kleine En
tente, waarin het voorstel tot het instellen
van een investigatie werd gedaan, was de
verklaring van Tsjechoslovaaksche zijde
iets scherper.
De scherpste verklaring werd afgelegd
door den vertegenwoordiger der Joegosla
vische regeering, die indertijd ook de
schêrnste nota aan den Raad heeft gezon
den. Hij zeide, dat de Joegoslavische regee
ring volkomen vertrouwen stelt in de pogin
gen van het comité van drie tot ophelde
ring van het geval en hij voegde er in dui
delijke bewoordingen aan toe, dat aan den
Raad de geheele verantwoordelijkheid voor
het verdere verloop der gebeurtenissen
moet worden gelaten.
De Hongaarsehe vertegenwoordiger, ge
neraal Tanczos, meende, dat het onderzoek,
waartoe besloten was, onnoodig was. Hij
verklaarde echter er zeker van te zijn, dat,
wanneer liet comité het zenden van des
kundigen noodig zou achten, de Hongaar
sehe overheid deze deskundigen zeker in
hun taak zou verlichten.
Daarop werd het rapnort met algemeeno
stemmen goedgekeurd. De geheele geschie
denis had 15 minuten geduurd.
Om 4 uur 15 was de behandeling van dc
oorsoronkebikc zoo scnsationeelc Szent-
Gotthard-affaire begonnen: om 4 uur 40
was zij geëindigd en na hot afdoen van een
kleine formaliteit, werd do 49ste Raadszit
ting om 4 uur 40 min. gesloten.
DUITSCHLAND.
Het conflict in de metaal-industrie.
Een nieuwe rechterlijke
uitspraak.
De nieuw-beiioemde arbitrale commissie
voor hot conflict in de Berlijnsche metaal
industrie heeft een nieuwen rcchtsrechtcr-
lijke uitspraak gedaan.
Don partijen is verzocht, vóór 12 Maart
middag, hun standpunt ten aanzien der
nieuwe voorstellen bekend te maken.
Do stakingsleiding van don Duitschen
metnalbewerkersbond hoeft de nieuwe
voorstellen van den scheidsrechter reeds
Zaterdag van de ht id gewezen.
RUSLAND.
Een samenzwering.
Poging tot ontwrichting der
industrie.
Uit Moskou wordt gemeld, dat de Gcpoc
in het distriet Sch;Vuty, in het Noorden
van den Kaukasus, '.i wijdvertaklo samen
zwering heeft ontdekt, die het plan koes
terde de kolenmijnen aldaar te vernielen.
Verscheidene ingenieurs en hooge ambte
naren van het mijnbe tuur zijn in hechtenis
genomen. Zij worden ervan beschuldigd, in
verbinding tc hebben gestaan met een sa-
menzweriugs-centraio in het buitenland,
waarvan do vroegere T.iijn-eïgenaren lid zijn
en die. werkt in nauwe samenwerking met
een spionnagc-central
Verder worden zij beschuldigd van ver
scheidene daden van abotage, brandstich
tingen. vernieling van machines en het on
der water zetten van enige mijnen.
Zij zullen terechts! o mi voor het opperste
gerechtshof van de sovjet-unie.
Uit Charbin wordt verder gemeld, dat
ook in het gebied van dc Donctz dcrgelijko
complotten ontdekt zijn.
Naar een Wolf f-t elf gram nog uit Moskou
meldt, zijn in het Donetz-gebied ook zes
Duitsche ingenieurs gearresteerd, vermoe
delijk in verband met dc sabotage in dc ko
lenmijnen.
De Duitsche gezant te Moskou lieeft on
middellijk de noodige stappen gedaan in
verband met deze arr. statics.
Van de zes Duitsche ingenieurs, dio ge
arresteerd werden, zijn er drie van de A.
E. G.
De directie van do afdeeling Rusland
der A. E. G. verklaart echter, dat. deze in
genieurs als fatsoenlijke en uitsluitend we
tenschappelijke manneh bekend staan, zoo
dat zij verwacht, dat de beschuldigingen
tegen deze ingenieurs ongegrond zullen
blijken.
De directie verwacht, dat het vdbrtaan
moeilijk zal vallen ingenieurs te vinden, die
bereid zijn naar Ru.s' ml tc gaan, om de
aan -Rusland geVïv. le mon-
teeren.
Ratlek niet gevlucht.
Hc,t Russisch Telegraaf-Agentschap meldt
officieel, dat het bericht over een vlucht
van Radek volkomen uit de lucht is gegre
pen.
Arabië.
Ibn Saoed en zijn stmmen.
Twee Britsche vliegmachines
omlaag geschoten.
Bij den strijd aan de grens van Irak wer
den twee Britsche vliegtuigen omlaag ge
schoten. De bestuurder van het eenc vlieg
tuig werd gedood; die van het andere werd
door twee andere vliegtuigen gered.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
Koninklijke Besluiten.
Rechter 1 ij k-e mach t.
Bij Kon. Besluit zijn benoemd tot subst.-
officier bij dc rechtbank tc Arnhem mr.
D. F. W. Scheidius, advocaat-procureur
te Arnhem en wn. griflier bij voormeld ge
rechtshof
bij het kantongerecht tc Rotterdam mr.
A. Heynsius, advocaat en procureur te
Rotterdam
zijn benoemd tot rechter in dc Arr.
Rechtbank te Haarlem Jhr. Mr. E. J.
Strick van Linschoten, thans in gelijke
betrekking le Groningen;
tot griffier in do Arr. Rechtbank tc Ticl
mr. C. W. Andreae, thans subst. griffier
bij dc arr. rechtbank te Groningen;
bij het Kantongerecht tc Schagén mr.
R. Plate, subst. griffier bij dc arr. recht
bank te Alkmaar.
Notariaat.
Bij Kon. besluit zijn benoemd tot nota
ris in het arrondissement: Groningen ter
standplaats de gemeente Groningen J.
W. Bolt, thans notaris tc N. PekolaGro
ningen ter standplaats gemeente Eenrum
mr. L. F. Coolman, cand. notaris te Ha
ren; te Utrecht ter standplaats Utrecht
C. J. v. d. Berkhof, cand. notaris wonende
tc Eijsenburg.
Het vraagstuk der onbewaakte overwegen
Een d e sk u n d i g e uit het
personeel in de commissie.
Dc minister van Waterstaat heeft den
Personeelraad op zijn verzoek tot instel
ling van een commissie voor onderzoek
naar dc veiligheid op de onbewaakte over
wegen het volgende geantwoord:
Het is mijn voornemen, naar aanleiding
van de door u bedoelde motie-Boon de
instelling van een commisie van deskundi
gen te bevorderen.
Ofschoon ik die commisie zoo klein mo
gelijk zou willen houden, ben ik bereid,
daarin ook een deskundige uit het spoor
wegpersoneel op te nemen.
In verband daari :e moge ik u ve-./.oc-
kcu, mij een opgave e zenden van vijf per-
van 50 ch per 1/2 pond
IGld per pond 20cf.perons lOct. per1/?ons
y££éec/t om. de kiisaétEeifr/
NVDOUWE EGBERTS TABAKSFABRIEKEN
OPGERICHT 1753
P E Heeren-Baai dus fhans verkrijgbaar in prijzen
vaftBÖL ;ot f. I.25 per \'z pond
sonen uit het machiuepersoneel der Ne-
dcrlandscho Spoorwegen, die naar uwe
meenig voor zoodanige benoeming in aan
merking zouden kunnen komen.
„Volkskr.".
De gaslucht.
Te Purmqren d.
Dc Raadsfractie «Ier S.D.A.P. te Pur-
rncrend heeft het plan in hooger beroep te
gaan inzake het raadsbesluit, waarbij van
den vorigen directeur Dc R. van de ge
meentelijke gasfabriek gevorderd wordt
het aanbod, dat hij de door hem ontvan
gen gelden, zijnde ƒ2000, in tien jaarlijk-
sche termijnen a 200 aan dc gemeente
zal terugbetalen.
De S.D.A.P.-raadsfractie wenscht, dat
dc heer Dc R. de ontvangen gelden plus
de rente zal terugbetalen.
Uitwisseling personeel hotelbedrijf.
Met medewerking van de ministers van
arbeid en van buitenlandsche zaken wor
den pogingen aangewend, cm de vakorga
nisaties in het hotelbedrijf in Frankrijk,
Engeland en Nederland te brengen tot een
regeling voor de uitwisseling van Fransch-
Nederlandsch en Engclsch-Nedeilandsch
personeel. Dc kans op welslagen van dc
pogingen tot uitwisseling tusschen Fransck
en Nederlandsch personeel, welke uitwis
seling van beide zijden beoogt de vakop
leiding te bevorderen, is dank zij den
steun van de departementen van arbeid cn
van buitenlandsche zaken, bereids zeer
groot. Van do uitwisselingsmogelijkheid
tusschen Engelaud en Nederland valt dit
nog niet te zeggen. „Hbl."
Het publiek en de spoorwegen.
Naar aanleiding van de talrijke berich
ten in de "pers over vele spoorwegongeluk
ken en dc verwijten in verband daarmede
tegen de spoorwegdirectie gericht, schrijven
ceuige in den uienrt vergrijsde ambtenaren
in de „Morgen" dat het publiek zelf de
grootste schuld draagt. Een hunner, belast
met het toezicht op den weg op een be
trekkelijk kort traject deel inede, «lat op
dit traject binnen enkele weken t ij cl s vier
overwegboomen van bewaakte overwegen
door automobilisten zijn stukgereden /on
dier dat hierover in dc couranten is ge
schreven.
„Maar gebeurt er iets, aldus deze be
ambte, op een onbe- aakten overweg, enkel
e i allee.i «loor de ot 1«- onoplettendheid
of nonchalance van 'i«sfc Ned. publiek, dan
wordt er onmiddel |k oen gehuil aange
heven tegen die ro eelooze Directie der
Spoorwegen dio d< overwegen toch niet
doet bewaken! Ter ijl toch ïeeds bij ver
schillende gov ken h' kundig bewezen is
-hit de schuld bij i mand anders lag dan
bij den betrokkene ;lf.
Het voornaamste nieuws.
BUITENLAND.
Jhr. Beelaerts' rapport door den Volken
bond aangenomen. De zitting is Zaterdag
middag gesloten.
Duitsche ingenieurs in Rusland gevangen
genomen.
In Brazilië heeft een aardverschuiving
plaats gehad, waardoor de stad Santos
zwaar getroffen is. Honderden dooden.
(Buitenl. Berichten, 2e blad).
Bij een mijnramp in Mexico vreest men
voor het leven van 30 mijnwerkers. (Buitenl.
Berichten, 2e blad).
Verscheidene schepen vergaan langs de
Japansche kust. (Buitenl. Berichten, Jo
blad).
BINNENLAND.
De jaarlijksche Stille Omgang te Am
sterdam. (2de blad).
De Holland—België-wedstrijd: 1—1 (2do
blad).
Een drietal Barken'zijn opgelicht. (Gem.
Berichten, 2de blad).
Een geval van bankbreuk tc 's-Graven-
hage. (Gem. Belichten, 2de blad).
Ik wil ter bevestiging van bovenstaande
hieraan nog toevo"g«'n clat ik als hoofdcon-
ducteur vanuit den bagagewagen, mede
lettend op dc ve' L' id van den weg cu der
seinen, een e:: der volgens art. 79 i
van het Alg. Regl. Dienst op de Spoorwe
gen (Wet van 9 April 1S75), honderden ma
len gezien heb. en ook nog wel zal. zien
hoe personen, zelfs vee voor zich uitdrij
vend, wielrijders, auto- cn motorbestuur
ders, voerlui en kinderen, terwijl zij den
trein met eerie. GO tot moer K. M.-vaart zien
naderen, toch dood-gemoedereerd, soms
vlak voor den naderenden trein, den van
allo mogelijke waarschuwingsteekenen voor
zien en gevaarlijken overweg passeoren.
Honderden malen moet door den ma
chinist gebruik gemaakt worden van do
stoomfluit om deze roekeioozen te waar
schuwen; en passeert dc trein hen. dnn
hebben velen nog dc „lieve" attentie mn
tegen dcu mun die bij dag zoowel als li ij
nacht, mede waakt over het leven \:n
zoovelen zijner medemensi !.en, de tong mb
tc steken of e?n ..hngc neus" maken en
meer dergelijke „dankbetuigingen" voor ziiii
activiteit. Hr di, geachte red.ctie. ilc
spreek liier r..cL in wrevel maar liet Nc#er-
