BUITENLAND. BINNENLAND. KERKNIEUWS. SPORT. w.< teur e.Jr. chip Gr« :n. oon( E Z nnd. id i vr, 0 m R 19e Jaargang VRIJDAG 9 MAART 1928 De ABONNEMENTSPRIJS bedraag' bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent pei weel» fP.50 pei kwartaal Bij onze Agenten 20 cent pei week 12.60 pei kwartaal Franco per post f2.95 per kwartaal Bet Geïllustreerd Zordagsblad Is vooi de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 5C ct per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 ^OSTBUS No. tl OE-ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT» Gewone odvertenllên 3D cent per regej Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het s dubbele var het tarief berekend. 5 Kleine edverteniiën, van ten hoogste 30 woorden, Traaria betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur eD rtp huur. koop en verkoop f 0.50 Dit nummer bestaat uit drie bladen. De R. K. Vredesbond. Er wordt gewerkt, om ook te Leiden te vormen een plaatselijk comité van den R. K Vredesbond welk plaatselijk comi té het bestuur van den R. Iv. Vredesbond zal moeten vertegenwoordigen en zooveel mogelijk leden voor den Bond aanwerven. 't Is verklaarbaar, wanneer er zijn, die deze mededccling niet dadelijk met enthousiasme ontvangen. Niet omdat zij niet een vredesactie op Katholieken grondslag zouden toejuichen, maar omdat zij meenen, dat daarvoor niet een nieuwe massa-organisatie nocdig is. Wij kunnen ons voorstellen, dat er onder or.s worden aangetroffen, die van oordeel zijn, dat het voldoende is, als een kern van vooraan staande mannen studie maken van het vraagstuk en paraat staan, om waar hel te pas komt, invloed uit te oefenen voor de verwezenlijking van de Katholieke vredes- gedachte, direct op de regeering of indi rect n.l. door middel van de R. K. Staats partij, in den Partijraad. Het Katholieke volk, aldus zullen dezulken verklaren, be hoeft in het algemeen niet tot vredelie vendheid te worden opgevoed, of, inzoover dit noodig is, zijn daarvoor tocli wel an dere middelen, dan een nieuwe organisa tie: de predi'-ing in de kerk, zuiver-reli- gieuse vereenigingen, cle pers. Wij hebben hier de eventueel bestaan de opposanten van een massale Katho lieke vredes-organisatie aan het woord ge latenMaar van „opposanten" mag hier feitelijk niet worden gesproken, want de hier bedoelde critici die evenzeer het goede willen, maar vreezen, dat hier het overbodige het goed wellicht zal schaden zullen zich, dunkt ons, ongetwijfeld g e- wo.nnen geven, als wij hen twee voor- doelen van een volksbeweging voor den vrede voorhouden. Eerstens, dat daardoor zal blijken, ook naar buiten, dat wij Katholieken warm gevoelen voor en krachtig wenschen le-streven naar een internationalen vrede. V ervolgens, dat door zulk een massa-organisatie velen Katholieken hel derder voor den geest zal komen te staan hun individueele plicht, om door zelf in zich de vredelievendheid aan te kweeken daardoor èn door gebed mede te werken aan de wereld-vrede. Ziehier, in het kort twee redenen aan gegeven er zouden er meer te noemen zijn welke ons met sympathie doen be groeten het streven om ook voor Leiden het werk van den R. K. Vredesbond in gang te doen vinden. VOLKENBOND. DE VOLKENBONDSRAAD BIJEEN. Het HongaarschRoemeensch verschil. Apponyi tegen Titulescoe. De volkenbondsraad heeft gisteren bij na de geheele voormiddag-zitting en de ge- heeïe namiddag-zitting weer gewijd aan de behandeling van het Hongaarsch-Roe- meensch geschil over de agrarische wetge ving en haar toepasing op de Hongaarsche optanten, wier landgoederen tengevolge van het verdrag van Trianon op Roe meensch grondgebied kwamen te liggen. Thans gaat het niet om de rechtmatig heid der Roemeensehe agrarische wetge ving en de aan Hongaarsche optanten toe gekende onteigeningssom. De raad heeft ditmaal de beslissing te nemen, of op verzoek van Hongarije tot de benoeming van een neutralen rechter in plaats van den Roemeenschen rechter in het gemengd Roemeensch-Hongaarsch ar bitrage-hof te Parijs zal worden overge gaan. Volgens het vredesverdrag van Trianon moet de raad thans een nieuwen en wel neutralen rechter benoemen, nu één der door partijen benoemde rechters niet langer aan de werkzaamheden van het arbitrage College deelneemt. Titulescoe trachtte dezen concreten eiscli van Hongarije op den achtergrond te doen geraken. Apponyi liet zich wat al te zeer verlok ken, om Titulescoe op allerlei mogelijke zij wegen te volgen. Doch aan het einde van 2'jn rede deed de grijze Hongaarsche staatsman toch weer een zeer indrukwek kend beroep op den volkenbondsraad, om duidelijk te begrijpen, waarover 'het thans gaat en zich niet aan rechtsweigering en stopzetting van de arbitragemachine schuldig te. maken. Subsidiair verzocht Apponyi, als de raad niet tot de benoeming van een rechter over zou gaan, het advies van het Iiaagsche ge rechtshof in te roepen. Ook dit verzoek wees Titulesco van de hand, die weder in even sterke mate als reeds in 1923 verzekerde, in deze zaak niet naar Den Haag te willen gaan. De volkenbondsraad bevindt zich thans in groote moeilijkheden. Er zal waarschijn lijk eenstemmigheid te verkrijgen zijn voor het a-ragen van een advies aa'n het inter nationaal gerechtshof, noch voor de be noeming van een rechter, noch voor de op-» vatting van het rapport van Chamberlain, om den partijen de opvatting vap den raad over de beA-oegdheden van het gemengd arbitragehof te Parijs oj) te dringen. Spanje en Brazilië. Overeenkomstig het vermoeden, dat ter stond te Genève geuit werd, toen Zaterdag bekend werd, dat Briand nog juist a-oor zijn vertrek naar Genève do Franseh- Spaansche Tanger-oa'ereenkomst ondertee kend had, heeft de volkenbondsraad gister morgen een laatste poging gedaan, om Spanje en ook Brazilië nog in den volken bond te houden. Op a'oorstel van den voorzitter werd n.l. besloten aan beide landen een uitnoodi- ging te richten om te onderzoeken of re- j denen, welke hen destijds noopten tot het opzeggen van het lidmaatschap van den Volkenbond, thans nog gelden. In 1926 hadden Bi-azilië en .Spanje het lidmaatschap van den volkenbond opge zegd, zooals men weet. Deze opzeggingen zouden van kracht worden twee jaren na dato. De fatale da tum is dus Juni 1928 A-oor Brazilië en Sep tember 1928 voor Spanje, Bestaande toen aangevoerde gronden van de uittreding tliahs nog in even sterke matei zoo mag men vragen. In volkenbondskringen verluidt dat Spanje reeds voor de a.s. raadszitting in Juni een gunstig antwoord op het verzoek \ran den raad om terugname van het op- zeggingsbesluit zal geven. Omtrent Brazilië is men minder opti mistisch. J De Veiligheidscommissie. De beraadslagingen A-an de Veiligheids- commissie, welke tengevolge van de aan wezigheid van den Volkenbondsraad te Genève wat op den achtergrond zijn ge raakt, zijn thans geëindigd. Het resultaat is: ontwerpen voor zes soorten verdragen: nl. een wereldA'erdrag voor arbitrage en alle geschillen; een wereldverdrag voor arbitrage in rechtsgeschillen en A-erzoening in niet-ju- ridische geschillen een wereldverdrag A'oor de verzoenings procedure; een regionaal verdrag betreffende non- I agressie, vtéedzame beslechting a-an ge- i schillen en wederkeerigen bijstand tegen een aanvaller; een regionaal verdrag betreffende non agressie en vreedzame beslechting van geschillen een bilateraal verdrag betrefende non agressie. Ook is er een resolutie aangenomen over het rapport van rar. Rutgers. DENEMARKEN. Een leger van werkloozen rukt op tegen Kopenhagen. Uit Kopenhagen schrijft men In wiens brein het plan geboren is om de werkloozen van het geheele land te mo- bilisèeren tegen Kopenhagen om werk en huisvesting te eischen van de daar aan wezige regeering en rijksdag, is niet be kend, maar een feit is het, dat sinds een paar dagen een leger van land- en leeg- loopers zich gevormd heeft in Jutland en zich in beweging heeft gezet in de rich ting van Kopenhagen, zich aanvullend met lotgenooten uit de doortrokken provincies en zich voedend met het eten dat hetzij uit vrees a-oor overlast, hetzij uit politieke of menschlievende redeneo in de doorge wandelde steden verstrekt wordt. RUSLAND. Nieuwe doodvonnissen. Het Opperste Gerechtshof der Sovjet unie \-erocrdeelde vier personen ter dood. De veroordeelden hadden ten behoeve van contra revolutionnaire doeleinden in een papierfabriek in het district Leningrad brand gesticht, waardoor een materiee'e schade van anderhalf millioen roebel was aangericht. Arabië. Ibn Saoed. Het regeeringssecretariaat in Palestina meldt, dat geen der geruchten uit Basra en Jeruzalem, volge:is welke Ibn Saced clen heiligen oorlog zou hebben afgekon digd, bevestigd is. EGYPTE. Studenteftrcicijes. Verscheiden geAvonden. Bij rumvi..{,e dev1 ns.raties van stu denten te Cairo, Assioet en Tantah wer den eenige personen, o.w. politiebeambten, licht gewond. Aan ueze opstootjes deden alleen ue stakenne stuuenten mee. De eenige buitenlander, die naar wordt bericht gewond werd, was ur. Bussed, lec tor van het AmerikaanscLe college te As- sicel, ..ci_s s.uuenlen geweigerd hadden, zich bij de staking aan te sluiten, waartoe de studenten Aan de Bejikh-school hen wilden overhalen. Laatsgenoemden bestormden het ge bouw met steenen en sloegn de ruiten in, doch werden toch buiten gehouden. Te Cairo ondernamen cie studenten erfn aanval op het hoofdkwartier der nationa listen, zij werdén echter uiteengejaagd door de politie, die werd bijgestaan docr den staf \-an het hoofdkwartier, welke de brandspuit in werking stelde. Te Tantah staken de studenten drie auto s in brand, o.a. dien van clen Egypti- schen bevelhebber. In totaal werden 23 studenten en acht politie-agentcn gewond. CHINA. De massamoorden in Kwantoeng. Uit Chineescho bron komen thans na dere bijzonderheden over de massamoor den en plundertochten van communistische boeien en ontslagen soldaten in de stad Leiyang in de provincie Kwantoer.g. De bandieten drongen de stad binnen en sta ken de huizen van aiie welgestelde burgers in brand. De bewoners, zoowel mannen, vrouwen als kinderen, werden in hun hui zen opges!9'on, zocciat zij een gruwelijken dood in de vlammen vonden. Alle men sehen, \-an wie de schurken geloofden, dat zij rijk waren, werden vermoord, nadat ze eerst aan allerlei kwellingen hadden bloot - gestaan. Zoo werd." .Vu slachtoffers de I oógën uifgestbfcen c-' Oor on Tifgesne- den. Gehee.o gezinnen werden op deze wijze mishandeld, waarbij do ouders en cle kinderen gedwongen werden de moorde naars te helpen bij het kwellen A'ail de hunnen. Anti-communistische troepen uit Han- kau hebben thans Leiyang bezet. Do com munisten zijn teruggetrokken naar cle grenzen van Kwantoeng, waar zij hun be drijf van moorden en plunderen voortzet ten. TWEEDE KAMER. Trampersoneel. De heer a\ Braambeek (S.D.) heeft gisteren clen minister van der Vegto ge ïnterpelleerd over do omstandigheden, waarender het personeel der intercommu nale trarmvegen zijn arbeid verricht. De afgev. had hieromtrent vele inder daad gegronde klachten. Nadat ook do heer S m ee n k (A.-R.) met een enkel woorcl in het algemeen had aan gedrongen op verbetering van het tramweg personeel voorzoover de financieele toe standen zulks maar eengiermate toelaten, kwam de heer Kuiper (R.-K.) er op aan dringen, dat de Minister althans krachtig zal optreden om do maatschappijen tc noodzaken ten minste haar minimunlxer- plichtingen na te komen. Want zelfs daar aan mankeert heel voel. De heer Kuiper weet dat voor machinisten diensttijden voorkomen van 138 uur en 'voor conduc teurs van 140 per veertien dagen, wat voor de machinisten beteckent een overschrij ding van het wettelijke maximum met 24, voor de conducteurs met 20 uur per veer tien dagen. En hij deelde het gc\-al mede van een trammartschnpij. de Zuider-Tram- weg-maatschappij van Roosendaal naar Geertruidenberg, waar het minimumloon ƒ16 bedraagt en het maximumloon 20, doch waar het. maximum nooit wordt bereikt, ook niet bij het hoogste aantal dienstjaren. Verder ontbreken soms ziekte en ondersteuningsfondsen, ook waar ze be paald zijn A'oorgcschreven. Tot een«motie is het niet gekomen. Minis ter v. d. Veste zeide toe, ernstig het bespro kene te zullen overwegen en onderzoeken. Aan de agenda is de behandeling van de motie-Kleerkoper rn-er de afschaffing van de doodstraf in Indië toegevoegd, zoodat die binnenkort aan de orde komt. Heden wordt onder deze regeering voor de vierde maal het debat in do Kamer geopend over het verplichte zevende leerjaar. Nieuwe leersto:! in de physiologische cherr.ie te Amsterdam. Prof. d r. B. C. P. Jansen benoemd. De gemeenteraad van Amsterdam heeft gisteren de voordracht tot instelling van een afzonderlijken leerstoel in de physio logische chemie aangenomen en tot gewoon hoogleeraar hierin benoemd prof. dr. B. C. P. Jansen. Prof. Jansen is geboren te Zwolle in 18S7. In 1913 werd hij privaat-docent aan de Universiteit te Amsterdam. In 1914 werd hij chemicus van den bio logisch geneeskundigen dienst te Wolte vreden. In het begin van 1927 is dri Jansen be noemd tot buitengewoon hoogleoraar der nieuwe medische hoogcschool van Neder- landscli-Indië te Se.lemba, om onderwijs tc geven in de chemie. Slagerspatroons contra werknemers. Een procedure in kort geding te Utrecht. De actie der slagersgezellen voor liet bekomen van een collectieve arbeidsover eenkomst heelt te Utrecht een zonderlinge wending genomen. De gezellen hadden n.l. een manifest laten verspreiden met de na men van die patroons, die niet bereid ble ken een C. A. O. te sluiten. In totaal be- a-inden zich in Utrecht 60 „onwillige' sla- gerspatroöne. Aan eenigen hunner schon ken de gezellen bijondere aandacht door voor hun zaken posten uit te ze'.ten, die dan te\'ens pamfletten uitdeelden. De patroons stelden zich daarom in ver binding met den president der Rechtbank aldaar, met het verzoek de verdere ver spreiding der manifesten te willen verbie den. De gedagvaarde slagersgezellen had den zich gistermiddag in kort geding voor den rechter te verantwoorden. Hun raads man, mr. Dambrink voerde o.m. aan, dat, naar zijn meening, de president der recht bank ter zake niet bevoegd was in krot geding vonnis te Avijzen. Deze opvatting werd echter bestreden door zijn tegenplei- ter mr. Frima. Op zich zelf, zoo zeide mr. Frima, hebben de patroons geen bezwaar tegen verspreiding van een manifest, mits de geze'len dit elders dan voor cle betrok ken winkels doen. Mr. Tirerrrherg b,r;-;iuMo na het eindi gen dezer pleidooien de uitspraak op Vrij dagmiddag. Geen uitsluiting in het confectiebedrijf? Overeenstemming niet uitgesloten. Gisteren is in „Krasnapolsky" dc confe rentie gehouden, welke we'licht beslissend zal blijken in het dreigend conflict in de maat-confectie-kleedingsindustrie. De be sprekingen hebben, met een onderbreking van tien uur to ha'fzes geduurd. Aangezien het niet onmogelijk is, dat partijen vóór Zaterdag a.s. togen wanneer de uitslui ting is aangekondigd tot overeenstem ming komen is besloten, voorshands geen medcdcclingen te doen over den stand der bemidde'ingspogirgen, welke fee's eenig succes moeten hebben gehad en met kracht worden voortgezet. Het Fröbelonderwijs te Utrecht. Woensdagmiddag heeft een groot aan tal Utreclitsche mceders voor het stadhuis te Utrecht gedemonstreerd als protest te gen cle afschaffing van liet openbaar frö belonderwijs. Een deputatie werd door den Avethou- der van onderwijs, den heer M. H. de Boer ontvangen. De woordA-cerster waarschuw de den wethouder tegen het geven van 'n andere bestemming aan de scholen, daar men steeds zou terugkomen om dit onder wijs voor cle kinderen terug te vorderen. Het kan misschien lang duren, maar als dan do gebouwen a-oor andere doeleinden zijn gebruikt, moet dc gemeente weer nieuwe stichten. Mr. de Boer heeft hierop geantwoord, dat wanneer men toch fröbelonderwijs wenschte men zelf de handen ineen diende te slaan. Op een vraag of hij dan in deze richting zou Avillen medewerken werd de toezegging verkregen dat een vergadering van belanghebbenden uit alle partijen bij een zal worden geroepen om 1e overleggen Avat nader voor het fröbelonderwijs gedaan kan worden. -IET APOSTOLAAT DER HEREENIGING. Congres en tentoonstelling. Op den derden dag van 't congres voor de Hereeniging hield prof. W. Nelet, hoog leeraar aan het Groot-Seminarie te War mond, cles middags een voordracht over het Anglicaansche schisma en do Heieeniging. Er was veel belangstelling voor deze voordracht. Het congres is gisteravond gesloten met een Oostcrschen liturgischen kunstavond. Het voornaamste nieuws. BUITENLAND. Hst I 'or.gaarsch-Roemeensch geschil voor den Volkenbondsraad. Spanje en Brazilië uitgenoociigd om lid van den Vol kenbond le worden. Ce geruchten, volgens welke Ibn Saoed den kci.igcn ccrlog zou hebben geprocla meerd, woreen niet bevestigd. Te Ste. Marie de Beauce (Quebec) is een gezin van tien perconcn bij ccn brand omgekomen. (BuitenL Berichten 3e blad). BINNENLAND. Een groote brand te Amsterdam (Gem. Berichten, 3de blad). Een zwendolzaal je rr.et verva'schte dol larbiljetten te Rotterdam (Gem. Berichten, 3de blad). Onze Geïllustreerde pagina De photo-pagina van heden bevat o.m.; een photo van Jan Toorop op 16-jarigen leef Lijd en zijn begrafenis; de mijnramp in de Ewaldmijnde moordaanslag op Ge- heirr.rat Bach (Berlijn). DE OLYMPISCHE SPELEN 1928. De roeiwedstrijden. Dewedstrijden in ge va a r. Destijds is uitvoerig melding gemaakt van het plan, hetwelk de Neuerlandsche Roeibond ontworpen had om dc voor de Olympische roeiwedstrijden gekozen baan op de Sloter Ringvaart voor een dergelijk evenement bruikbaar te maken. Over het ten uitvcor brengen van dit plan dreigt op t'ocgenblik een conflict te ontstaan tus- schon het Comité 1928 en den 1/dc.-iond- sch.cn lit eibond, hetwelk ten gevolge zon kunnen hebben, dat do Olympische roei- Avcdstrijden niet zullen plaats vinden. Het „Yad." releveert hieromtrent do vol gende leiten. De baan voor de ülympisclye roeiwedstrijden is trouwens van meet af aan een smartenskind geweest! In den Roeibond zelf was er al in den aanvang kwestie over ontstaan en toen eindelijk het bestuur van den bond dc Amstclbaan geko zen had heeft een lid van dat bestuur in het geheim tegen die keuze gergeerd. Dit ageeren is later aangetoond met het gevolg dat het betreffende bestuurslid zich terug trok. Inmiddels was de actie tegen do Am stclbaan in zooverre met succes bekroond, dat do leiders van do internationale roei- organisatie de Amstelbaan afkeurden. Zij verk'aardcn de baan op de Sloter Ring- vaart echter voor geschikt op voorwaarde dat dc baan en omgeving voor de Olympi sche wedstrijden in orde gemaakt zouden worden. Daar dc technische organisatie bij de in ternationale federatie thuis hoort en deze den Ned. Roeibond opdracht verleende, heeft het bestuur van den Nederlandschen Roeibond, na overleg mot autoriteiten van stad en land een plan opgemaakt en dit plan ter goedkeuring voorgelegd aan het Comité 1928. Nadat geruimen tijd verloo- pen was ontving het bestuur van den Ned. Roeibond kennis van het Comité 1928, dat t plan van den Ned. Roeibond slechts ten deelc uitgevoerd zou worden en wel door het Comité 1928 zelf. Het bestuur van den Ned. Roeibond beeft daarop dezer dagen een brief van het Comité 1928 gericht, dat het zich met deze gedragslijn niet vereenigen kan. Het be stuur was eenstemmig van oordeel op deze wijze onvoldoende waarborgen te hebben, dat de Olympische roeiwedstrijden be hoorlijk georganiseerd worden. Het wensc-ht daarvoor in elk geval op; --we wij ze geen verantwoordelijkheid to aanvaar den en mocht het Comité 1928 niet van houding verander en, dan zal de Ned Rcei- bond de F. I. S. A. adviseeren van de Olym pische roeiwedstrijden af te zien en zelf zal de Ned. Roeibond dan zeker niet in schrijven. Ziehier de minder prettige situatie voor de Olympische roeierij. Moge spoedig'een oplossing gevonden worden. KORFBAL. Districtwedstrijd. Zondag 25 Maart wordt te 's Graven- hagc, op Hou trust, een wedstrijd gespeeld tuschen do vertegenwoordigend© twaalftal len Leidon Den Haag ten t-enre, Rotter dam—Dordrecht ter andere zijde. SCHERMEN. De Itaüanerj in Den Haag. Gistermiddag was er in de schermzaal Bouillet Den Haag een zeer geanimeerd Assaut d'entraincment. Fraulein Helcne Mayer en de Italianen trokken op drie wa pens tegen de Nederlandsche schermers.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1928 | | pagina 1