9*
BUITENLAND.
BINNENLAND.
19e Jaargang.
DONDERDAG 1 MAART 1928
No. 5811
gel
Ca ABONNEMENTSPRIJS bedraag; bl| vooruitbetaling*
Voor Leiden 19 cent pei «eek t p.F.0 pei kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent pet «eek 12.60 pet kwartaal
Franco per post f3.95 pe, kwartaal
Het Geïllustreerd Zordagsblad ta voot de Abonné'e ver
krijgbaar tegen betaling van 5C et per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct
Oit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER I03O03 POSTBUS No. 11
OE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGTI
Gewone odvortentlén 30 cent per rogoJ
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
n dnbbele var het tarief berekend, 8
Kleine 0dverten*lën, van ten hoogste 80 woorden, mariB
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur «d 7er
huur. koop en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
aa
TN(
V StandbeeldenIn de harten.
Dezer dagen werd gemeld, dat men in
Japan, in de stad Yamaguchi, besloten
heeft, een standbeeld op te richten voor een
daar werkend missionaris uit Parijs père
Villion, die, 80 jaar oud, nu reeds geduren
de ruim 64 jaar en nog met groote activi
teit zijn priesterlijken arbeid verricht.
Een standbeeld voor een missionaris
Dat gebeurt niet zoo dikwijls, helaas. Nij
megen prijzen we om "haar standbeeld van
zngr. Hamer.
't Is waar, niet alle verdienstelijke men-
schen behoeven wij te eeren met een stand
beeld, èn wij kunnen de bij uitstek eer-
waardigen onder ons ook honoreeren op an
dere wijze dan door hun een standbeeld te
geven
Dat is ook maar gelukkig!
Maar minder-gelukkig en vaak zeer onge
lukkig is, dat wij o, zoo weinig denken
aan degenen, die wij hebben gekend, en
wier leven schitterend-voorbeeldig was,
doch maar al te spoedig in onze herinne
ring verbleekt, als zij zijn overleden....
Dat is jammer, erg jammer.
Dat voorbeeld van eminente mannen en
vrouwen is ons gegeven als een kostbaar
heid, die blijvende waarde voor ons
kan en moet hebben.
Voor deze mede-menschen moesten eigen
lijk éllen standbeelden worden opgericht,
maar dan.... in de harten der mcnschen.
In de harten van hen, die hun leven van
-nabij hebben gekend en dat hebben kunnen
bijzonder hoogachten en warm waardeeren,
en voor wie er zulk 'n kostelijk nut in ligt,
hun eigen leven in de schittering van die
voorbeelden te plaatsen èn te bezien.
Beslist waar: 't is een te-kort in ons
geestelijk, in ons verstandig leven, dat wij
de w a a r 1 ij k groote dooden vaak zoo
gauw vergeten. Deze opmerking meenen
wij naar aanleiding van bovenstaand be
richt wel 'ns te mogen maken.
VOLKENBOND.
DE VEILIGHEIDSCOMMISSIE.
Geen overeenstemming over Mr. Rutgers'
rapport.
Na langdurige discussies zijn de conclu-
sies van Mr. Rutgers' rapport door de vei
ligheidscommissie voor kennisgeving aange
nomen. De veiligheidscommissie verwees
daarop het rapport zonder dat men
over de meeningsverschillen tot overeen
stemming was gekomen naar de redac
tiecommissie, voor de definitieve formu
leering van de conclusies van het rapport.
Vervolgens werd een gemengde commissie
I ingesteld, die met de vertegenwoordigers
r der financieele Volkenbondscommissie een
begrooting moet opstellen betreffende de
financieele hulpverleening aan aangeval
len staten.' Te dien einde zal het finan
cieele comité met vier leden van de vei
ligheidscommissie worden aangevuld.
De Duitsche voorstellen in bespreking.
Overeenstemming tusschen
Duitschland, Polen en
F r a n k r ij k.
Gisteren gaf het comité van arbitrage
en veiligheid weer het bekende schouwspel
van een Engelsche weigering van verschil
lende voorstellen, maar ook eens het min
der vaak voorkomende schouwspel van een
overeenstemming tusschen Duitschland, Po
len en Frankrijk te zien.
Dit was naar aanleiding van de Duitsche
voorstellen, die reeds in het begin der zit
ting zijn ingediend, echter pas gisteren in
discussie konden komen.
Zooals men weet, doelen deze voorstellen
op de maatregelen, welke de raad zou kun
nen nemen om een dreigend conflict niet
te doen verergeren en reeds ontstane vij
andelijkheden nog eventueel in de klem te
smoren. Zoo willen de Duitschers, dat de
staten zich onderling en van te voren zul
len verplichten, cm in geval er een gevaar
lijk militair conflict dreigt, de voorstellen
van den volkenbondsraad te aanvaarden,
welke toen doel hebben om den normalen
militairen status quo in vredestijd te hand
haven of te herstellen en om in geval er
reeds vijandelijkheden mochten zijn uitge
broken, een wapenstilstand te aanvaarden
op voorwaarden, door den raad vast te
stelien.
Lord Cushendun verwierp vrijwel alles,
d.w.z. hij wilde geen bezwaar maken, dat
het comité de zaak eventueel onderzoeken
zou, maar ook dan moest hij nog de reser
ve maken, dat men, vóór de voorstellen de
finitief zouden worden, deze eerst aan de
verschillende regeeringen zou voorleggen
om daarover hun opmerkingen te maken
Wat echter het fond van de voorstellen
betreft, hij gelooft niet aan eventueele maat
regelen betreffende den status quo, noch
aan het voorschrijven van een wapenstil
stand.
Anders Paul Boncour. Hij accepteerde
volkomen het beginsel van de Duitsche
voorstellen en maakte alleen de reservo,
die onmiddellijk door von Simson werd ge
accepteerd; deze reserve n.l., dat de raad
ook het recht zal krijgen de uitvoering van
de maatregelen, die hij den staten zal heb
ben voorgeschreven, te controleeren, wat
natuurlijk een heel belangrijke stap is.
Von Simson zelf meende, dat het abso
luut niet noodzakelijk zou zijn om een
groot aantal onderteekeningen van staten
af te wachten alvorens het verdrag in wer
king te zétten, waarin hij zijn voorstellen
wil neerleggen; natuurlijk zal dit verdrag
wel voor alle staten ter onderteekening
moeten openstaan.
Men raag wellicht hierin 'n aanwijzing
zien, dat men het ten slotte voor deze
maatregelen niet onontbeerlijk zal achten,
dat ook Engeland meedoet.
Concrete voorstellen zal de commissie
eerst, in een volgende zitting uitwerken; de
verschillende regeeringen kunnen dan in
middels nog eens hun meening uiten.
DUITSCHLAND.
DUITSCHE LANDBOUWZORGEN.
Financieele hulp der Regeering.
Op de agenda der gisteren gehouden
P.ijkndagzitting stond de behandeling Li
tweede lezing van de begrooting van Land
bouw.
In zijn rede verklaarde minister Schiele,
dat de Duitsche landbouw op een keerpunt
staat en dringend hulp noodig heeft. De in
het noodprogram vervatte converteering
der schulden kan de landeigenaars slecht3
tot den eerstvolgenden oogst helpen, doch
duurzame hulp kan zij niet brengen. Deze
kan slechts verkregen worden, indien de
landbouw door economische maatregelen
weder rendeerend wordt gemaakt.
De moeilijke situatie in deu landbouw
wordt door den op de veemarkt heerschen-
den toestand nog aanzienlijk verscherpt;
zoo waren de varkensprijzen de laatste
maanden 20 procent onder den kostprijs.
Daardoor worden in tie eerste plaats do
kleine boeren en de landarbeiders het
zwaarst getroffen. Onder deze omstandig
heden moet het als een geweldige prestatie
van den landbouw worden beschouwd, dat
desondanks de veestapel op het peil van
vóór den oorlog is gebracht.
Het nagestreefde doel, dat Duitschland
zijn eigen behoefte aan versch vleesch zal
dekken, is in hoofdzaak bereikt. Het
vleeschverbruik per hoofd der bevolking
heeft in het afgeloopen jaar met 54.42 Kg.
de vleeschconsumptie van voor den oorlog
overschreden. Derhalve is de noodtoestand
ten aanzien der vleeschverzorging over
wonnen. Indien wij het bestaan van onzen
veestapel niet nog meer in gevaar willen
brengen, dan moeten wij den invöer van
vleesch en levensmiddelen zooveel mogelijk
beperken.
Er moet een stabiliseering der veeprijzen
en een verkleining der marge tusschen pro
ductie- en consumptieprijs worden bereikt.
Het duidelijkst komt de ongunstige ont
wikkeling van de prijzen tot uiting in het
geweldige bèdrag aan schulden van na den
oorlog, die sinds 1923 tot in den herfst van
1927 het schrikbarend bedrag van zeven
milliard mark hebben bereikt. Dientenge
volge is de op den landbouw drukkende
rentelast tot rond één milliard per jaar
gestegen, d. w. z. 300 millioen meer dan
voor den oorlog. Zooals zich thans de si
tuatie in den landbouw heeft ontwikkeld,
kan het normale bedrijf niet langer rendee-
ren. Derhalve is de eerste en dringendste
taak de consolideering der drukkende las
ten op korten in leeningen op langen ter
mijn.
De rijksregeering zal aan de betreffende
crediet-instellingen vooreerst een voorschot
van honderd millioen mark geven, die daar
mede de in moeilijkheden geraakte land
bouwbedrijven zullen steunen. De prijzen
der landbouwproducten worden door den
geweldigen invoer van buitenlandsche le
vensmiddelen, die in het afgeloopen jaar
meer dan vier milliard mark bedroeg, ten
zeerste bcinvlced, hiervan kan drie milliard
mark vervangen worden door producten
van eigen bodem. Vooropgesteld dient te
worden, dat de landbouw door een doelbe
wuste handelspolitiek gesteund moet wor
den.
Door het ontbreken van de rentabiliteit
van den landbouw neemt de trek naar de
steden toe en terwijl de landbouw gebrek
aan werkkrachten heeft, is bij de industrie
reeds sprake van voortdurende werkloos
heid.
De landbouw moet echter ook zich zeK
behelpen, daarbij zoo noodig door rijk en
landen gesteund. Dit is reeds geschied ten
aanzien van de bodemverbetcring en de
zuivelproductie. Verder is een bedrag van
een millioen mark noodig voor de pluim
veeteelt en de bevordering van den verkoop
van eieren.
Aan het slot van zijn rede bracht de mi
nister onder instemming van rechts hulde
aan de vaderlandsliefde der boeren.
Nieuwe rr.etaal-conflieten.
Siemens slui' zijn Berlijnsch e
b e d r ij v e n.
Het Siemensconcern heeft in zijn bedrij
ven doen aanplakken, ten gevolge van tl»
staking der werktuigmakers de voortzetting
van den arbeid onmogelijk is geworden en
dat derhalve uiterlijk Zaterdag.a.s. na be
ëindiging van den arbeid der dagploeg de
bedrijven gesloten zullen moeten worden.
Inmiddels is het conflict in de metaalin
dustrie ook naar het land van Berg over
geslagen. De drie organisaties van metaal
bewerkers in dit district hebben namelijk
het collectieve contract per 31 Maart opge
zegd. De opzegging heeft o.m. betrekking
op de plaatsen Remscheid, Solingen, Elber-
feld, Barmen en Iserlohn. De arbeiders
eischen een loonsverhooging van 15 pet.
Voorts hebben ook de organisaties van
metaalbewerkers in Opper-Silezië de ar
beidstijd- en loonovereenkomsten per 31
Maart opgezegd.
ENGELAND.
Nogmaals tie Zinovjeff-brief.
Dezer dagen is o.a. staatssecretaris
Gregory in verband met aan het licht ge
komen valuta-speculaties uit den diplo-
matieken dienst ontslagen. Deze diplo
maat had ook een rol gespeeld in de zaak
van den brief Zinovjeff, die in 1924 't
arbei3é?§khbinetTr'.j do verkiezingen de
nederlaag heeft bezorgd. De arbeiderspar
tij heeft thans de regeering uitgenoodigd,
om deze zaak nog e-ens door een commis
sie van onderzoek te laten nagaan. De
regering heeft dit geweigerd, doch is be
reid om een halven dag beschikbaar te
stellen om de Zinovjeffzaak nogmaals in
het lagerhuis te doen behandelen.
Aan Chamberlain is in het lagerhuis
de vraag gesteld, of in verband met de
verbanning van Zinovjeff uit de regeering
van Rusland de Engelsche regeering het
vraagstuk der erkenning van de sovjet-
regeering zal overwegen.
Chamberlain antwoordde daarop, dat
er sedert deze gebeurtenis niets heeft
plaats gehad om de Engelsche regeering
der hervatting der diplomatieke betrek
kingen te doen overwegen.
ITALIc.
De kwestie van Zuid-Tirol.
Ook de Dodecanesiërs verkla
ren, door Italië onder
drukt te worden.
Vertegenwoordigers van den Dodecane-
süs hebben aan kanselier Seipel een tele
gram van gelukwensch gericht voor de
verklaring ten opzichte van de Oosten-
rijksche minderheden in Zuid-Tirol.
Zij voegden daaraan toe, dat de Dode
canesiërs, die eveneens onder het Italiaan-
sche juk gebukt gaan, het lijden van de
Oostenrijksche bevolking in Tirol begrij
pen.
CHINA.
Nieuwe militaire actie.
Een opmarsch tegen
Feng Joe Sjang.
Aan de bladen wordt uit Peking ge
meld, dat er geruchten loopen over mili
taire bedrijvigheid op verschillende pun
ten van het Noorden van China. Het
schijnt dat de Noordelijken zich concen-
treeren in de buurt van Tamingfoe en
Hantan met het doel op te trukken tegen
Feng Joe Sjang.
MEXICO.
DE KERKVERVOLGING.
Een herderlijk schrijven der Zwitsersche
bisschoppen.
In een gemeenschappelijken herderlij
ken brief welke op alle kansels van g'eheel
Zwitserland werd voorgelezen, klagen dl
bisschoppen van Zwitserland over het sys
tematische doodzwijgen van de gruwelen
tegen de Katholieken in Mexico.
„Speelt zich vandaag in nog zoo verre
streken een gebeurtenis af, betreft het
personen en landen, welke ons geheel
vreemd zijn, dan, zeggqn de bischoppen,
neemt onze pers er nauwkeurig notitie
van en radio en telpgraaf zenden het
bericht vliegensvlug tot de uiteinden der
aarde.
En nu verheft de Paus Zijn stem en
klaagt dat «r tegenwoordig ongehoorde
gruwelen plaats hebben, en de wereld
blijft onverschilligWaarom'? Omdat
de onschuldige slachtoffers begraven wor
den onder de zerk van een waar complot
van stilzwijgen".
Hoe moeilijk het is om deze zerk to
lichten hebben de Zwitsersche bisschop
pen reeds genoeg ondervonden. Het ge-
lieele episcopaat heeft zich tot den Volken
bond gericht met het verzoek zijn invloed
te doen gelden voor het ophouden der
bloedige vervolging in Mexico. Zeker kon
de bond niet rechtstreeks de Mexicaan-
sche machthebbers beinvloeden. Doch
zelfs een platonische proclamatie in naam
van de rechten f&n den mensch werd af
gewezen.
Den Katholieken werd niet eens op de
verzoeken van hun bisschoppen verleend,
wat den door de Turken onderdrukten
Armeniërs en Grieken ten deel viel.
De „Köln. Volksztg.", waaraan wij die
bericht ontleenen roept ten slotte de Ka
tholieken tot een groote protestvergade
ring op.
TWEEDE KAMER.
De belasting voor Nederlanders in
den vreemde.
De kansen van het ontwerp, regelende
een belasting voor Nederlanders in den
vreemde, staan niet gunstig.
Volgens dit ontwerp zijn de niet binnen
het rijk wonende Nederlanders vcor de in
komsten-, vermogens- en de verdedigings-
beliastingen belastingplichtig naar do re
gelen, geldende voor de belasting van hier
te lande wonende natuurlijke personen. Do
belastbare som wordt geacht, behoudens
tegen bewijs, niet lager te zijn dan de
hoogste der belastbare sommen, waarnaar
de belastingplichtigs over het belastingjaar
waarin hij het Rijk verliet, en over de
daaraan voorafgaande 2 belastingjaren is
aangeslagen. Indien cle belastbare som
voor de inkomstenbelasting 6000 of min
der bedraagt, zijn de- belastingen niet ver
schuldigd; bedraagt zij meer, dan wordt 't
belastingbedrag achtereenvolgens vermin
derd met een bedrag, gelijk staande met de
som van de inkomstenbelasting en de ver
dedigingsbelasting II, verschuldigd over
een belastbare som van 0600 en met het
bedrag, dat de belastingplichtige aantoont
ten bate van den vreemden staat, waar hij
woont in gelijksoortige belastingen te moe
ten, bijdragen.
Geen belasting behoeft to worden be
taald door personen, die na 30 April 1918
niet binnen het rijk hebben gewoond, die in
onze koloniën wonen, die door de uitoefe
ning van hun beroep genoodzaakt zijn bui
ten het Rijk te wonen en dio terzake van
's Landsdienst of in dienst van den Vol
kenbond buiten het Rijk wonen.
Minister de Geer heeft, zoo merkt de Ka
meroverzichtschrijver van de „Msbd." op,
blijkbaar niet veel lust om zich terug te
trekken en zoo het gevecht te vermijden.
Hij geeft or de voorkeur aan zijn wetsont
werp tot het uiterste te verdedigen. Dat
blijkt ook uit het feit, dat hij de hulp heeft
ingeroepen van een regeeringsambtenaar,
mr. dr. J. H. R. Sinninghe Damsté, direc
teur-generaal van de belastingen, die hem
in de Kamer zal bijstaan en zoo noodig het
wetsontwerp ook mondeling zal verdedi
gen. Sedert de grondwetsherziening van
1922 geeft artikel 95, eerste lid, van do
Grondwet den minister daartoe het recht.
Uit de toen gewisselde stukken blijkt, dat
het de bedoeling was, dat deze ambtenaren
ook het woord kunnen voerc-n. Het regle
ment van orde van de Tweede Kamer voor
ziet hierin door artikel SI, dat in 1923 is ge
wijzigd. In dat artikel staat, dat de door
den Koning aangewezen commissarissen en
de ambtenaren, bedoeld in artikel 95 der
Grondwet, eene voor hen bestemde zit
plaats hebben in de vergadering en dat do
voorzitter hun het woord verleent, wan
neer en zoo dikwijls zij dit in deze hunne
betrekking verlangen. Het is de tweede
keer sedert de grondwetsherziening van
1922, dat een minister zich door een ambte
naar laat bijstaan in de Kamer. De eerste
keer geschiedde het in Mc art 1925 bij de
behandeling van de wijziging van de Pen-
i sioenwet. Toen was het de tegenwoordige
minister Donner, die als regeeringsambte
naar ook plaats nam aan de ministertafel.
Het woord heeft hij echter bij die gele
genheid echter niet gevoerd. Deze ambte
naar is, al verricht hij hetzelfde werk, toch
nog iets anders dan een regeerings-com-
missaris, die geen ambtenaar behoeft te
zijn en krachtens artikel 111 van de Grond
wet bij Kon. besluit wordt aangewezen. De
ze benaling stond reeds sedert 1SS7 in de
Grondwet. Dat een bewindsman zich op
deze wijze laat bijstaan in de Kamer, ge
schiedt maar zelden, vandaar dat er ook
geen vaste regels zijn omt-ent hun rechten.
De meeste sprekers, die tot nu toe het
woord hebben gevoerd, waren onvoor
waardelijk of voorloopig tegen het ont
werp.
Minister De Geer is even aan het woord
gekomen.
Het voornaamste nieuws.
BUITENLAND.
Duitsche voorstellen besproken in de
veiligheidscommissie.
De nood van den Duitschen landbouw.
Nogmaals de Zinovjeff-brief in het En
gelsche Lagerhuis.
Bij Recklinghausen heeft vanmorgen nn
ernstig mijnongeluk plaats gehad. (Tele
grammen).
BINNENLAND.
Het belasting-ontwerp voor Nederlanders
in het buitenland in behandeling bij de
Tweede Kamer (1ste blad).
Aandrang bij de Engelsche regeering, om
een invoerrecht oo bloemen te heffen
(L. en T., 1ste blad).
Actie rondom den vrijen Zaterdagmiddag
in het bloembollenbedrijf (1ste blad).
Te Oceaantocht van de „Schuttevaer"
(2de blad).
UIT GEMEENTERADEN.
Gouda.
In de vergadering van den Raad der ge
meente Gouda werd o.m. medegedeeld, dat
B. en W. hadden aangesteld tot adjunct
controleur der gemeente-financiën den heer
N. G. Breedijk te Apeldoorn.
Van den heer F. L. J. Lafeber was in
gekomen een schrijven, dat hij zich wegens
gezondheidsredenen genoodzaakt ziet om
voor het lidmaatschap van den Raad te
bedanken.
Andermaal staakten de stemmen over de
motie van eenige raadsleden, om de be
handeling van het voorstel tot het bouwen
van een brug over de Fluweelcnsingclgracht
uit te stellen tot na de behandeling der be
grooting, zoodat cle motie is verworpen.
Do behandeling van het voorstel tot den
bouw der brug veroorzaakte uitvoerige en
vaak heftige discussies. Het resultaat dor
stemming was, dat de stemmen staakten
(10—10), zoodat in de eerstvolgende raads
vergadering herstemming zal plaats heb
ben.
Het voorstel tot het in gereedheid bren
gen van een terrein aan den Bodegraaf-
schen Straatweg voor het vestigen van het
woonwagenkamp werd zonder hoofdelijke
stemming door den raad aanvaard.
Het voorstel tot onbewoonbaarverkla-
ring van 44 woningen werd door B. en W.
teruggenomen.
Bij de rondvraag vestigde de heer Mid-
delweerd de aandacht op do ontevreden
heid die heerschte bij houders van trekhon
den, dio zich door te strenge toepassing
der keuring zien benadeeld. Sir. drong er
bij B. en W. oo aan, dat zij willen bewerk
stelligen, dat herkeuring plaats vindt, als
door clen Minister wordt bedoeld. De voor
zitter zeide, dio houding te bepalen, welke
rekening houdt met de Trekhondenwet en
met de belangen der trekhonden.
DE VRUE ZATERDAGMIDDAG IN HET
BLOEMBOLLENBEDRIJF?
De neutrale werkgeversbond in het bloem
bollenbedrijf heeft aan de arbeidersorgani
saties medegedeeld overwegende bezwaren
te hebben tegen de verdere doorvoering
van den vrijen Zaterdagmiddag en slechts
bereid te zijn een nieuwe collectieve ar
beidsovereenkomst te willen afsluiten te
gen de thans geldende arbeidsvoorwaarden
De R. K. en Chr. Patroonsbonden hebben
zich op verzoek der arbeidsorganisaties tot
nieuwe besprekingen bereid verklaard.
Koninklijke Besluiten.
Onderscheidingen.
Bij Kon. besluit van 10 Februari iaan
E. H. Krelage, te Haarlem, voorzitter der
A'; cmeene Vcvr- nging v, r -
cultuur, verlof verleend tot het aannemen
van de benoeming tot Officier du Mérite
Agricole van Frankrijk.
De Dienstplicht van dg agenda afgevoerd.
Nieuw afdeelings-,
onderzoek.
Op voorstel van de commissie van rap
porteurs heeft de Kamer besloten, de Dienst
1 plichtwetswijziging van do agenda af to
voeren en in de afdcelingen te onderzoeken
de wijziging, in het wetsontwerp aange
bracht bij nota van wijziging van 17 Fe
bruari. De heer J. J. C. van Dijk, namens
de commissie van rapporteurs sprekende,
verwees inzonderheid naar het voorstel om
art. 27, tweede lid, te vervangen door een
bepaling, volgens welke, behoudens door de
Kroon te bepalen uitzonderingen, zij, die
bij een vrijwillige verbintenis <'e vernüch-
tingen op zich hebben genomen, welke op
een gewoon dienstplicht;gë rusten, in min
dering komen van het hoogste getal, dat
voor de, door do Kroon aan te wijzen, lich
ting tot gewoon dienstplichtige kan worden
bestemd.
