BUITENLAND.
BINNENLAND.
KERKNIEUWS.
Rechtzaken.
SPORT.
19e Jaargang.
DONDERDAG ife FEBRUARI 1928
No. 5799
pe ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bl) vooruitbetaling
tfoor Leiden 18 cent peiVeek 12.50 pei kwartaaL
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaaL
Bet Geïllustreerd Zondagsblad to voor de Abonné's ver-
krijg baar tegen betaling van 5C cL per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct-., met Geïllustreerd
f&ondagsblad 9 ct
Dit blad verschijn» eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGTl
Gewone advertentlên 3P cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
k dubbele van het tarief berekend. 3
Kleine edvertentlën, van ten hoogste 30 woorden, waarin?
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en 76**
huur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
V Een sympathiek woord.
Wij hebben er eenige dagen op gewe
zen, welk een onbevredigenden indruk het
gemaakt heeft, dat er bij de begrafenis
van den grooten Lorentz met geen enkel
duidelijk en klaar woord is heengewezen
na^ir den Schepper van dezen gemalen
mensch, naar God en naar de eeuwigheid.
Bij elk sterven vooral bij 'n sterven,
dat zulk 'n leegte doet voelen dringt de
natuur van den mensch als vanzelf naar
Boevn, zooals ook wel bleek uit eenige
uitlatingen aan. 't graf, welke echter in
vaagheid verliepen.
Klaar heeft echter gesproken prof.
DE i n s te i ii bij de herdenking van den
grooten geleerde in de aula der Leidsche
Universiteit.
Hulde brengende aan de machtige be-
teekenis van Lorentz' wetenschappelij-
ken arbeid, voegde de Duitsche geleerde
daaraan toe:
„In Lorentz's dagen meende men, met
Izijn theorie alle natuurkundige verschijn
selen te kunnen verklaren. Ik betwijfel
zeer, öf Lorentz dit ooit zelf geloofd heeft,
want hij was een te heldere en scherpe
geest, om niet te erkennen, hoe begrensd
het menschelijke verstand maar is en dat
God er voor gezorgd heeft, dat „auch die
Gedankenbaume" niet tot in den hemel
reiken".
„Het Centrum" schrijft hierbij:
Een merkwaardig getuigenis voor
waar over het begrensde der men
schelijke wetenschap, over het betrek
kelijke en vergankelijke, dat aan alle
werk der menschen, hoe geniaal en
schitterend het ook zijn moge, eigen
is.
Beperkt zal te allen tijde hun den
ken en hun weten zijn.
En klein tegenover de alwijslieid
en alwetendheid God's, gelijk het
schepsel-zelf klein is en nietig tegen
over zijn Schepper.
Waarlijk, ook de geleerdste, de knapste
mensch weet zoo weinig in verhouding tot
wat' geweten k<\n worden en ook geweten
wórdt door weer anderen.
En iedere geleerde in zijn vak en alle
menschen te zamen op héél het terrein der
wetenschap weten ten slotte nog zoo
weinig, als wij denken over het vele wat
voor het menschelijk verstand een geslo
ten boek blijft.
Een mensch kan groot zijn in het doen
van zijn plicht, in het gebruiken en be
nutten van do gaven hem door God ge
schonken.
Maar hij blijft klein - klein als een
pas geboren kind tegenover God!
DUITSCHLAND.
DE CRISIS IN DE COALITIE.
De onderhandelingen mislukt.
Een noodprogram.
De gisterenochtend voortgezette bespre
kingen der interfractioneele commissie der
regeeringspartijen werden, zooals gemeld,
om halfelf mislukt verklaard.
Von Guerard (Centrum) constateerde in
de commissie, dat de onderhandelingen
over de Itijksschoolwet op het oogem.
geen kans van slagen meer hebben. 1.
andere partijleiders stemden hiermede in,
Waarna de commissie uiteenging.
Het rijkskabinet is gisteren onder voor
zitterschap van den vice-kanselier Hergt
tijk-kanselier Marx is wegens een aanval
van ischias aan zijn bed gekluisterd bij
eengekomen ter opstelling van een nood-
program. Het program komt in hoofd/"
overeen met dat, hetwelk president Hin
denburg in zijn schrijven aan Marx vóór
ontbinding van den Bijksdag afgehandeld
Wenschte te zien. Men neemt aan, dat de
nieuwe verkiezingen in Mei gehouden zul
len worden; als vroegste termijn wed de
13e Mei genoemd. Het Pruisische kabinet
en de coalitiepartijen in Pruisen zijn voor
nemens de verkiezingen voor den Land
dag tegelijk met die voor de Rijksdag te
doen plaats vinden. De huidige Rijksdag
Zal waarschijnlijk einde Maart worde
bonden.
De fractieleiders van de Duitsch-natio-
fcalen, de Duitsche volkseer til, het Centrum
en de Beiersche volkspartij kwamen in een
gemeenschappelijke zitting met den vice-
kanselier bijeen, ten einde een arbeidspro-
gram ter afdoening der belangrijkste ont
werpen op te stellen. Door cieze regee
ring en dezen Rijksdag zullen, volgens dit
program, waaromtrent overeenstemming
werd bereikt, nog worden algeciaa-n tie be
grooting 192S met de aanvullende begroo
ting, het wetsontwerp voor het verstrekken
van schadevergoeding aan hen, die door de
liquidatie hunner bezittingen in het bui
tenland tijdens den wereldoorlog schade
hebben geleden en ten slotte een wetsont
werp, waarbij zal worden bepaald, dat de
door de juridische commissie van den
Rijksdag in zake de herziening van het
wetboek van strafrecht verrichte arbeid,
door den nieuwen Rijksdag niet ongedaan
behoeft te worden gemaakt, doch voortge
zet kan worden.
De fracties moeten uiterlijk Vrijdag
avond verklaren, of zij bereid zijn, op loya
le wijze aan de uitvoering van dit arbeids-
program mede te werken. Weigeren zij,
dan zal een noodbegrooting worden opge
steld en de Rijksdag onmiddellijk worden
ontbonden.
Ook de fractievoorzitters der oppositie
partijen werden heden door Hergt ontvan
gen, die hen officieel met het voorloopige
arbeidsprogram in kennis stelde. In het
algemeen gaan de Duitsche volkspartij, 't
Centrum, de democraten en de sociaal-de
mocraten met het program accoord.
Moeilijkheden ten aanzien van het ar
beidsprogram verwacht men daarentegen
van de Duitsch-nationalen. Wel is waar
hebben zij zich verplicht, ondanks de cri
sis geen zuivere agitatievoorstellen bij den
Rijksdag in te dienen, doch desondanks
vreest men, dat zij van de begrootingsde-
batten een agitatorisch gebruik zullen ma
ken.
Een groot schandaal.
Het, rijk voor rn.i 11 p e n e-n.
benadeeld.
De Vossische Zeitung meldt: De Ber-
lijnsche justitie houclt zich bezig met een
schandaal van zeer groote afmetingen,
waarbij het Duitsche rijk voor millioenen
benadeeld moet zijn. Men is er achter ge
komen, dat reeds langer dan een jaar
ernstig bedrog werd gepleegd met leenin
gen uit den oorlogstijd.
Als één van de hoofdschuldigen is in
den nacht van Maandag op Dinsdag de uit
een proces te Moabit bekende bankier
Ivunert door de politie gearresteerd. Er
worden nog een aantal arrestaties ver
wacht.
Volgens de justitie heeft Kunert op be-
driegelijke wijze obligaties van een oorlogs
leening, die „nieuw bezit" waren, als „oud
bezit" opgegeven. Het onderscheid tus-
schen de twee speelt een groote rol, daar
bij de waardeering de laatste vijf maal zoo
veel waard zijn als de eerste. Hierdoor
heeft hij het rijk voor zeer groote bedragen
weten te benadeelen.
LITAUEN.
Poolsch-Litausche spanning.
Een Poolsche nota.
Zooals men weet, is tijdens de jongste
bijeenkomst van den Volkensbondsraad
besloten, dat de oorlogstoestand tusschen
Polen en Lithauen zou worden opgeheven
en dat de twee landen in onderlinge be
sprekingen tot overeenstemming zouden
trachten te geraken. Tot nog toe hoorde
men echter niets van onderhandelingen
tusschen Polen en Litauen. Thans heeft
Polen aan Litauen een scherpe nota ge
stuurd, waarin de Poolsche minister van
buitenlandsche zaken Zaleski den Litau-
schen premier Woldemaras sommeert, te
antwoorden of hij onderhandelingen
wenscht, ja of neen. In sommige kringen
beschouwt men deze nota als een ultima
tum.
GRIEKENLAND.
De monniken van den berg Athos.
Een protest bij den Volken
bond.
De secretaris van den volkenbond heeft
van twee monnikenkloosters op den berg
Athos een vertoog ontvangen tegen de
houding van Griekenland, dat in strijd met
de bepalingen van het verdrag van Lau
sanne, hun landerijen zonder schadever
goeding heeft onteigend.
Naar wij vernemen, is dit niet het eer
ste protest van deze kloosters. De raads
commissie voor minderheidskwesties on
derzocht reeds meerdere dergelijke pro
testen, doch heeft die niet ontvankelijk
verklaard.
MAROKKO.
Marokkaansche stam getuchtigd.
Een bericht uit Casablanca meldt, dat
Fransche vliegtuigen het gebied van Beni
Mellastam in Marokko hebben gebombar
deerd, daar laatstgenoemde stam aanval
len heeft geaaan op andere stemmen. Zoo
als bekend, hebben de Beni Mellal in den
afgeloopen zomer, Steeg, Maillet en an
dere Fransche burgers ontvoerd. Naar ge
meld, heeft het bombardement een paniek
onder de bevolking te weeg gebracht.
BRITSCH-INDIE.
Manifestaties tegen de commissie-Simon.
Aan den vooravond van de aankomst te
Calcutta der commissie-Simon hebben de
nationalistische leiders van Bengalen een
manifest gepubliceerd, waarin zij een al-
gemeene onmiddellijke boycot proclamee-
ren van Britsche koopwaar, vooral van
textielgoederen. Voorts is besloten op den
dag der aankomst, 20 Februari, groote
manifestaties te oiganiseeren.
In verband met een bericht uit Indië,
dat een Britsche arbeidersregeering een
nieuwe commissie op anderen grondslag
zou benoemen, indien zij thans aan het be
wind zou komen, heeft MacDonald aan
Hartshorn, het Labourlid in de commissie-
Simon, getelegrafeerd, dat de commissie
het volle vertrouwen der Britsche La
bour Party geniet en dat zij door een evcn-
tueele Labour regeering niet gewijzigd zou
worden.
MEXICO.
Amnestie aan opstandelingen.
"Wanneer zij zich binnen een
week onderwerpen.
Generaal Carillo, die het bevel voert
over do Mexicaansche regeeringstroepen,
welke in de centrale, staten van Mexico de
opstandelingen bestrijden, heeft een mani-
feest uitgevaardigd, waarin aan alle op
standelingen, die zich binnen een week
onderwerpen, amnestie wordt beloofd.
Naar gemeld wordt, heeft president Cal-
les zijn goedkeuring aan dezen maatregel
gehecht.
In het manifest wordt den opstandelin
gen verzekerd, dat hun leven en hun bezit
tingen gespaard zielen blijven en dat hun
paspoorten zulle., ^«ordeh verstrekt om
naar huis terug te keeren.
Een commissie van zakenlieden, boeren
en arbeiders heeft gisteren een onder
houd gehad met den Mexicaanschen mi
nister van Binnenlandsche Zaken en hem
daarbij steun aangeboden bij 't herstel v.d.
orde, door te trachten, de opstandelingen
er toe te bewegen hun wapens neer te
leggen.
EERSTE KAMER.
Samenvoeging Oorlog en Marine.
De Eerste Kamer heeft in behandeling
het wetsontwerp inzake samenvoeging van
Oorlog en Marine. Wij hopen, dat t er
komt. Maar vrees voor verwerping is ge
wettigd.
Gisteren verzette zich tegen dit ont
werp de lieer baron de Vos v. Steenwijk
(Chr. H.), namens zijn geheele fractie, in
een militaristische rede.
Bijna 2 uur sprak de heer de Vos en na
hem stonden nog 12 sprekers ingeschre
ven.
De lieer Rink, die voor den Vrijheids
bond optrad, begon met een zeer onaan
gename mededeeling voor Minister Lam-
booy, n.l. dat van zijn 6 man sterke fractie
er 5 tegen zouden stemmen en één slechts
voor.
Daaruit bleek dus dat van de 48 leden
die aanwezig zijn, de heer Haazevoet
heeft bedankt en de heer Colijn is naar
Indië, de Minister slechts 15 vaste voor
stemmers heeft, n.l. 11 Sociaal-Democraten,
3 Vrijz. Democraten en 1 Vrijheidsbonder,
den heer de Muralt.
Aangezien er minstens 25 voorstemmers
moeten zijn, moet de Kath. fractie dus 9
voorstemmers leveren.
De rede van den heer Heerkens Thijs-
sen, dqn eersten Katholieken spreker, gaf
reeds eenig inzicht omtrent de meening
in dc Kath. fractie. Deze zeide mede na
mens eenige andere Katholieken te spre
ken, en verzette zich krachtig tegen het
ontwerp. Dat deze spreker zoo militair
deskundig is; wij hadden er nooit van ge
hoord. Bij hem sloot zich later de heer
Blomjous (R. K.) aan.
Dat Mevr. PothuisSmit (S.D.A.P.) ver
klaarde dat de elf leden van de S. D. A.
P. meegingen, mag ook bekend heeten.
Niet omdat zij meenen dat dit gaat in de
richting der. nationale ontwapening, want
alles blijft vrijwel hetzelfde. Alle militaire
maritieme apparaten als staf, adviseurs,
commandanten blijven bestaan. Ook in
dezen Minister zien wij, aldus spr., een
principieelen tegenstander.
Maar zij gaat met dit ontwerp mee om
dat het vereenvoudiging en een bezuini
ging brengt en daarom zal de S. D. A. NP.
zonder enthousiasme voor dit ontwerp
stemmen.
TWEEDE KAMER.
Suriname.
De Tweede Kamer heeft gisteren de
begrooting van Suriname aangenomen en
is bes», met die van Curasao.
UIT GEMEENTERADEN.
Gouda.
In de raadsvergadering werd medege
deeld, dat Ged. Staten geen voldoende
gronden vinden voor onthouding van hun
goedkeuring aan de voorgenomen wijziging
der begrooting voor 1928 in verband met
het besluit tot verlpeniug van eervol »nt-
slag aan den directeur van gemeentewer
ken. (Bedoelde functionaris ontvangt inge
volge dit besluit 15.000 toe).
Het salaris van den directeur van het
openbaar slachthuis werd bepaald op
5000, met 5 éénjaarlijksche verhoogingen
van 200, max. 6000.
Zutphen.
De gemeenteraad heeft met 11 tegen 5
stemmen besloten tot het jerleenen van
een subsidie aan de stichting „R. K. Zie
kenverzorging te Zutphen", ten behoeve
van in het haar toebehoorende R. K. Wal-
burgis Ziekenhuis verpleegd wordende
Zutphensche patiënten, die niet in staat
zijn de volle verpleegkosten, eventueel ver
meerderd met dat voor het gebruik der
operatiekamer, te voldoen. Deze subsidie
staat gelijk met die, welke aan het Alge
meen Ziekenhuis wordt betaald. Als voor
waarde werd gesteld, dat voor R. K. pa
tiënten een derde gedeelte van het ont
brekende door het R. K. Armbestuur wor
de betaald en dat de tarieven voor ver
pleging van ingezetenen op dezelfde be
dragen worden gebracht als voor liet Alge
meen Ziekenhuis gelden.
PROF. HUGO DE VRIES.
Eere-doctor in de Landbouwkunde.
De Senaat van de Landbouwhoogeschool
te Wageningen heeft gisterenavond beslo
ten aan prof. Hugo de Vries bij gelegenheid
van zijn 80sten verjaardag het eere-docto-
raat in de landbouwkunde te verleenen.
Ter gelegenheid van den 80sten verjaar
dag van prof. dr. Hugo de Vries ver
scheen „Natuva", het orgaan der Ned.
Natuur-Historische Vereeniging met een
speciaal nummer, geheel aan den jarige ge
wijd.
De heeren van Burkom, prof. Went, J.
Heimans en A. van Nijnanten en mevrouw
A. BremerBeukers herdenken daarin den
oud-hoogleeraar en zijn werk.
D. W. STORK, t
Dg groote Twentsche industrieel; oud-lid
der Eerste Kamer.
Gisterenavond 11 uur is de heer D. W.
Stork, te Hengelo, op 72-jarigen leeftijd
overleden.
Dirk Willem Stork, werd geboren te 01-
denzaal op 4 April 1855 als de oudste zoon
van C. T. Stork, mede-oprichter van de
firma's C. T. Stork Co. (katoenweverij)
te Hengelo, Gebr. Stork Co. (machinefa
briek) te Hengelo en Gelderman, Stork en
Eekhout te Oldenzaal. De vader is meer
dan een kwarteeuw, van 1866 tot 1895, lid
géweest van de Eerste Kamer. Evenals
zijn beide jonge broeders is Dirk Willem
na een vooral technische opleiding te heb
ben genoten, reeds spoedig, nl. in 1876, deel
genoot geworden in de zooeven in de twee
de plaats genoemde onderneming, de
groote machinefabriek van Gebroeders
Stork te Hengelo, welke hij onder zijn lang
durig beheer steeds heeft zien groeien, in
omvang en beteekenis.
De heer Stork is een der mede-oprich
ters geweest van de vereeniging van Ne-
derandsche Werkgevers. Behalve verschil
lende functies in zijn eigen omgeving, als
voorzitter van dc Kamer van Koophandel
te Hengelo en lid van Provinciale Staten
in Overijsel (van 1893 tot 1903) heeft hij
ook vele jaren zitting gehad in de Eerste
Kamer. Voor de eerste maal werd hij door
zijne provincie afgevaardigd in 1903 en hij
is het gebleven tot 1913. Na enkele jaren
is hij in de Eerste Kamer teruggekeerd tot
dat hij in 1920 ontslag heeft genomen.
ZOMERTIJD VAN 15 MEI TOT 7 OCT.
Het Staatsblad nummer 17 bevat het
Koninklijk Besluit, waarin bepaald wordt,
dat de zomertijd dit jaar 15 Mei zal aan
vangen en 7 October zal eindigen.
Te Baarn is hedenmorgen op 69-ja-
rigen leeftijd overleden de heer A. J.
Bicker Caarten, oud-lid der Provinciale
Staten van Utrecht, oud-lid van den ge
meenteraad en oud-wethouder van Baarn.
Dinsdag overleed bij het doen van
een badkuur in Baden (Zwitserland), me
vrouw Van Vollenhoven, geboren jonk
vrouw Van de Poll, wonende te Drieber
gen. Zij was een zeer bekende figuur op
philantropisch gebied. Ook heeft zij ge
durende den oorlog zeer veel gedaan voor
de geïnterneerde Belgen. Zij was begiftigd
met de medaille van koningin Elisabeth
van België.
Het voornaamste nieuws.
BUITENLAND.
De onderhandelingen inzake de Duitsclif
schoolwet definitief mislukt. Een noodpro
gram opgesteld.
Weder spanning tusschen Polen en Li
tauen.
Calles biedt den opstandelingen amnes-
tlt aan, als zij zich binnen een weck on
derwerpen.
BINNENLAND.
De duur van den Zomertijd is bepaald.
(lste blad).
Overleden Is de Twentsche industrieel
D. W. Stork (lste blad).
Prof. Hugo de Vries is 80 jaar geworden.
(1ste blad).
Voor hen, die zoo dikwijls lezen over
„inflatie" enz., en dat alles niet goed be
grijpen, beginnen wij in dit nummer een
causerie over de wereld van het geld. (2de
blad).
W. KARDINAAL VAN ROSSUM.
Men seint uit Rome aan de „Msbd."
d.d. 15 dezer:
Hedennamiddag hebben de doktoren bij
Z.Em. Kardinaal van Rossum consult ge
houden. Ze-stelden vast, dat do hooge lijder
veel beter is. De koorts is verminderd en
de krachten zijn eenigszins toegenomen.
Men seint ons uit Rome dd. 15 dezer om
19.15 uur:
Hedenavond was de algemeeno toestand
van den kardinaal veel verbeterd. De sui
ker is bijna weg door de insuline-inspuitin-
gen. De temperatuur was 36.8 gr. Z.Em.
mocht heden vast voedsel gebruiken er!
heeft tweemaal anderhalf uur het bed
mogen verlaten. Z.Em. heeft persoonlijk
een briefje aan zijn secretaris geschreven.
Z.Em. zegt zelf, dat hij zich veel beter en
opgewekt gevoelt. De doktoren zijn tevre
den; de catarrh is niet verergerd, waar
voor gevreesd werd, maar verminderd.
1
MGR. A. J. CALLIER.
Men seint ons uit Haarlem: De toestand
van Mgr. A. J. Callier is niet vooruit
gaande.
Melk met water of water met melk?
70 d 80 water in den melk.
Voor het kantongerecht te Middelburg
stonden terecht 40 melkveehouders uit ver
schillende plaatsen van Walcheren wegens
het afleveren van vuile of ondeugdelijke
melk.
Er was er één bij, zekere C. J., melk
veehouder te Middelburg, die melk afle
verde, waarin zich 70 d 80 pet. water be
vond. De ambtenaar van het O. M. eischto
tegen den melkveehouder 1000 boete of
100 dagen hechtenis en 3 maanden prin-
cipieele hechtenis.
De kantonrechter veroordeelde dezen
verd. tot een geldboete van 800 of 100
dagen hechtenis en 3 maanden principieele
hechtenis. De overige verdachten werden
veroordeeld overeenkomstig den eisch van
het O. M. tot geldboeten varieerend tus
schen 25 en 100.
VOETBAL.
R. K. Federatie.
Zondag vergaderde 't bestuur der R. K.
Federatie te 's Hertogenbosch. Besloten
werd o.m. volgens de „Sportill.", nog voor
het gesloten seizoen missiewedstrijden te
organiseeren. De voorronden zullen worden
gespeeld tusschen de elftallen van de bon
den Limburg's Bosch en UtrechtHaar
lem. Bepaald werd, dat de cindwedstrijd
te Nijmegen zal gehouden worden en de
eerste conferentie dezer dagen zullen
plaats vinden.
De wedstrijd tegen D.J.K., die dit jaar
in Nederland moet plaats vinden, zal zoo
mogelijk te Venlo worden gespeeld.
Het is de bedoeling deze wedstrijden
nog vóór 15 Mei te doen spelen.
Ten aanzien van de gerechtigheid van
spelers werd bepaald, dat alleen die spelers
ongerechtigd zullen zijn, die in een erken
den neutralen wedstrijd uitkomen, na voor
een katholiek elftal te hebben gespeeld.
De bonden worden vrijgelaten to bepalen,
dat ook spelers, welke in een niet erken
den neutralen wedstrijd uitkomen, onge
rechtigd te verklaren.
