Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
BUITENLAND.
BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
19e Jaargang.
DINSDAG 14 FEBRUARI 1928
No. 5797
ba ABONNEMENTSPRIJS bedraagl bl) vooruitbetaling
Voor Leiden 18 cent pel week 12.so pel kwartaaL
Bij onxe Agenten 20 cent per week 12.60 per kwarto»].
Franco per post »2.95 pe, kwartaal
Het Geïllustreerd Zordagsblad b rooi de Abonné's ren
trijgbaar tegen betaling van 5C cL per kwartaal, bij vooi>
nitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct.
01» blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II
TEL INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT!
Gewone odvertentlèn 3P cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
n dubbele van het tarief berekend. s
Kleine edvertentlên, van ten hoogste 80 woorden, waarto
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en re*
huur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit TWEE
Cijfers en nog wat.
In „Het Volk" heeft de heer Kleerekoo-
per zich weer 'ns beijverd, om van de Ka
tholieken slechtheid te ontdekken en
openbaar te maken. En hij heeft wat ge-
Vonden; in het verslag van de Kinderpo
litie te Amsterdam is het cijfer voor de R.
K. jongens en meisjes wat misdadigheid
betreft ongunstig.
Hierbij merkt echter „De Maasbode"
zeer terecht opz
„Wel waarde heer Ivleerekoper, hebt u
öók onderzocht of die R. K. jongens en
meisjes alléén maar gedoopt waren of
ook nog aangenomen? Hebt u ook onder
zocht of zij nog practiseerden in den tijd,
dat zij delicten begingen? Hebt u ook on
derzocht of die mannen en vrouwen ervan
overtuigd waren iets te doen, dat hun
overtuiging hun verbood?
„Indien u dat tenminste in uw vacantie
onderzocht hadt, zouden de cijfers kunnen
spreken, maar nu zeggen zij niets.
„Volledigheidshalve hadt u ook moeten
onderzoeken, hoeveel Katholieke jonge
mannen en jongcvrouwen zich in hetzelfde
jaar te Rotterdam toewijdden aan den
naastehoeveel er een schitterende loop
baan of een fortuin of althans eigen wil
opofferden ter liefde van anderen; u hadt
ook moeten onderzoeken, hoeveel er zich
zelf voorgoed voor anderen opofferden.
In het kort: u hadt ook een lijstje moeten
aanleggen van het goed der „gezindten*".
Dan waren uw cijfers wat waard ge
weest: nu zijn ze goed voor de ontwikkel
de lezers van „Het Volk", die wel gapen
zullen over d3 engelachtige braafheid van
„geen gezindte".
„Misschien dat hun eigen omgeving
hun anders leert."
Juist.
Dergelijke cijfers als de heer Ivleereko
per geeft zeggen .«iets. En hij kan trachten
cijfers te geven, die veel zeggen.... maar
dan ten voordeele van de Katholieken.
Maar.... dat is niet de bedoeling.
DUITSCHLAND.
NAAR RIJKSDAG-ONTBINDING.
Tegen het einde van Maart verwacht.
Begin Mei vermoe del ij k de
nieuwe verkiezingen.
Na beëindiging der Rijksdagzitting heb
ben gisteren zoowel de Duitsch-nationalen
als het Centrum fractiezittingen gehou
den.
In de Centrum-fractie was men van
oordeel, dat de vertegenwoordigers van
het Centrum hedenmorgen in de zitting
der interfractioneele commissie
moeten verklaren, dat ten aanzien van
het compromisvoorstel van den rijksminis
ter van Binnenlandsche Zaken, von Keu-
dell, overeenstemming met de Duitsche
volkspartij over de rijksschoolwet onmoge
lijk wordt geacht.
Verdere besluiten zijn niet genomen,
jloch men neemt aan, dat het Centrum na
de verklaring, dat de schoolwet is mis
lukt, zal mededeelen, dat de huidige coa-
Jitieregeering geen reden van bestaan
meer heeft-, doch dat het Centrum bereid
is zoo spoedig mogelijk de rijksbegrooting
benevens de aanvullende begrooting, waar
in de maatregelen tot hulpverleening aan
den Duitschen landbouw zijn vervat, nog
af te handelen en eveneens het wetsont
werp tot uitkeering van schadevergoeding
aan hen, die door liquidatie hunner eigen
dommen in het buitenland tijdens den we
reldoorlog zijn getroffen, indien althans
ten aanzien hiervan spoedig overeenstem
ming kan worden bereikt-
Na afhandeling der begrooting moet
echter de onmiddellijke ontbinding van
den Rijksdag plaats vinden. Naar verluidt
heeft Rijkskanselier Marx, die door de
leiders der fractie, von Guerard en Ste-
gerwald van de plannen van het Centrum
op de hoogte werd gesteld, zich reeds met
de te volgen tactiek accoord verklaard en
toegezegd, president Hindenburg de ont
binding van den Rijksdag voor te stellen.
Naar de meening van den rijkskanselier
sullen ook de overige partijen geen bezwa
ren tegen de ontbinding te berde brengen.
Dientengevolge zou eind' Maart de ont
binding van den Rijksdag kunnen worden
verwacht, terwijl uiterlijk begin Mei de
nieuwe verkiezingen gehouden zouden
Jvorden.
ENGELAND.
Asquith ernstig ongesteld.
Lord Oxford and Asquith, die zich te
Button Courtenay in het Engelsche graaf
schap Berkshire bevindt en lijdende is aan
een keelontsteking, terwijl ook sympto
men van bronchitis zijn waargenomen,
verkeert in hoogst ernstigen toestand. De
patiënt is thans bewusteloos; de familie
leden zijn naar het ziekbed ontboden.
Volgens een later bericht is lord Ox
ford and Asquith langzaam stervende.
CHINA.
Zeeroovers op de vlucht gedreven.
De Japansche torpedojager „Tsoebaki"
hoeft de Chineesche zeeroovers op de
vlucht gedreven, die Zondag nabij do kust
van Sjantoeng het Japansche s.s. „Haitsoe
Maroe" in bezit namen. De kapitein van
de „Haitsoe Maroe" is gewond en een ma
troos gedood. Aan Chineesche zijde zijn
verscheidene dooden gevallen.
AMERIKA.
Inkrimping van Amerika's vlootprogram?
In verband met den stortvloed
van protesten.
De protesten, die uit alle deelen van de
Ver. Staten opgaan, nu men er zich re
kenschap van begint te geven, wat het
nieuwe vlootprogram van het departement
van Marine inderdaad wel kan kosten, ne
men steeds toe.
De „Néw-York Times" weet in dit ver
band mede te deelen, dat volgens de „big
navy"-groep van het congres de regeering
voornemens is de kosten voor het marine-
bouwprogïam te verminderen met 400 mil-
lioen dollarde bouw van 35 duikbooten
zou'geschrapt worden en het aantal krui
sers zou verminderd worden van 25 tot on
geveer 12. Dit zou in verband staan met
don stortvloed van protesten tegen het
nieuwe vlootprogram.
De presidentsverkiezing.
Hoover, de minister van handel, heeft
officieel zijn voornemen te kennen gege
ven oiii zich tioor de republikeinen candi-
daat te laten stellen voor het president
schap.
MEXICO.
DE KERKVERVOLGING.
Boodschap van den Paus.
Aan de Amerikaansche pers.
Michaël Williams, uitgever van het
groote Noord-Amerikaansche weekblad
„The Commonweal" ontving dezer dagen
een boodschap van den Paus aan de Ka
tholieke pers over de Mexicaansche kerk
vervolging, welk stuk hem door dén kardi
naal-staatssecretaris, Gasparri werd toe
gezonden. Deze boodschap luidt als volgt:
„Herhaaldelijk heeft de Paus in plechti
ge toespraken en boodschappen Zijn stem
verheven om de wereld de waarheid over
Mexico te zeggen. Doch de sluwe plannen
der kerkvervolgers-, die alles van te vo
ren handig doordacht hadden, hebben ver
hinderd, dat 's Pausen stem alom gehoord
werd, Ja, veelvuldig hebben zij de woor
den van den H. Vader zelfs volkomen ver
draaid, en wel juist dan, wanneer het ;t
noodigst geweest zou zijn ze te doen hoo-
ren.
De pers in de Vereenigde Staten is
voortreffelijk in de gelegenheid aan dit
euvel een eind te maken. De H. Vader
zou het levendig toejuichen, wanneer men
Hem hielp om de waarheid aan de be
schaafde volken bekend te maken en zoo
de ellende van een onmetelijk land, ja,
van een geheel volk, dat door de meest
onrechtvaardige aller godsdienstvervolgin
gen onderdrukt wordt, te verlichten.
De geschiedenis heeft nog nooit iets ge
zien wat deze vervolging evenaart,- zelfs
niet in de eerste tijden der Kerk, daar
men zelfs in de tijden van Nero, Caligula
en Domitianus den godsdienst niet in de
particuliere woningen, in de catacomben
en op de kerkhoven vervolgde. Doch te
genwoordig duit men in Mexico niets, wat
nog eenigszins Katholiek is, niet eens de
particuliere plechtigheden der H. Mis of
het toedienen der Sacramenten.
Dit alles is in talrijke gevallen met
den dood gestraft, altijd ten minste met
boeten, met kerkerstraf en bloedigen
smaad.
Terechtstellingen zijn aan de orde van
den dag. Elk soort brutale aan_lagen op
de Katholieken wordt volkomen straffeloos
gepleegd. De allermisdadigste geweldda
den gebruikt men om de Katholieken tot
afval van hun geloof te bewegen en hen
in burgerlijke en moreele corruptie te stor
ten.
Ondanks zijn heldhaftigen tegenstand
hij wekt niet slechts Onze bewondering,
doch ook die der beschaafde wereld, voor
zoover deze de feiten ken£ vindt dit
volk van belijders en martelaren nauwe
lijks één enkele ziel, die op zijn hulpge
roep antwoordt, die het redt van zijn on
dergang en die zoo tegelijk de geheele be
schaafde wereld van de schande bevrijdt,
welke ligt in het feit dat men een zoo ver
woede vervolging midden in de twintigste
eeuw, welke toch, wegens haar bescha-
vinsvooruitgang zoozeer wordt geprezen,
duldt.
Wanneer de pers der Vereenigde Sta
ten, wanneer het geheele volk een werk
zaam geneesmiddel tegen een dergelijk so
ciaal onheil zou kunnen vinden, dan ver
dienen zij zich een. onsterfelijken roem in
de geschiedenis van de beschaving en van
den godsdienst".
De „opst?nd" in Mexico.
Wat het officie el e communique
3_e g t.
Tijdens een gevocht op den Laurel-heu-
vel bij Caalcoman zijn 12 „rebellen" ge
dood; drie van hen waren gevangen geno
men en zijn terechtgesteld.
Volgens het offïcieele communiqué na
men vierhonderd rebellen aan den 'strijd
deel onder bevel van een Katholieken
priester, die de opstandelingen aanvoerde.
Men behoeft de waarde van deze en der
gelijke communiqué's niet te hoog aan te
slaan.
Tegen de moderne volkskwalen.
De studiecommissie.
Volgens „Sobriëtas" heeft -
reeds gemeld is het Doorluchtig Epis
copaat een 'commissie ingesteld met de
opdracht te, onderzoeken wat door Sobrië
tas, Voor Eer en Deugd en den Bond van
Groote Gezinnen tezamen zou kunnen wor
den gedaan tot bestrijding der moderne,
uit genotzucht geboren volkskwalen.
Voorzitter dezer Commissie als zoodanig
door de Bisschoppen benoemd, is Jhr. mr.
Ch. Ruys de Becrenbrouck.
Voor Sobriëtas hebben zitting-: haar
Voorzitter: de heer Suring; de WelEerw.
Pater Marius Lamers, mede-redacteur van
„Sobriëtas" en Kokshoorn, Presidente
/an den naarieui&ieïi Dioc. Mariabond.
Voor Eer en Deugd is vertegenwoordigd
door den Z.Eerw. Z.Gel. heer v. d. Venne,
directeur van Rolduc; den Z.Eerw. heer
Bemelmans (Roermond) en mr. dr. Deckers.
Den Bond voor Groote Gezinnen verte
genwoordigen deszelfs Voorzitter J. v.
Meegeren; de Redacteur van „Het Gezin"
J. Wijffels en kapelaan Geertman (En
schede).
Vervolgens hebben nog in deze Commis
sie zitting: Rector Asselbergs (Ginneken),
Mej. Bahlmann (Bussum), het Kamerlid
Henri Hermans, en Prof. Kors O.P.
De Ned. K. v. K. te Parijs.
De tulpen op den feestdisch.
De „Figaro" vertelt: Aan het diner der
Nederlandsche Kamer van Koophandel te
Parijs prijkte een prachtige mand met tul
pen op de eeretafel. Er was een kaart aan
gespeld met de woorden: „Wil, mijnheer
de voorzitter, met onze beste wenschen
deze Nederlandsche bloemen aanvaarden,
hedenochtend gesneden, als uiting van het
sympathiek resultaat van den Nederland-
schen smaak gecombineerd met de activi
teit der Fransche luchtvaart''.
KAPELAAN NIEVEEN v. DIJKUM.
In 1920 is kapelaan R. M. A. Nieveen v.
Dijkurn, die morgen zijn 12 1/2-jarig pries
terfeest viert en toen de Bodegraven kap.
was, benoemd tot kapelaan aan de kerk
van den hoogeerw. Deken te Leiden.
Kapelaan Nieveen was te Bodegraven
geëerd om zijn grooten ijver, ook buiten de
kerk, in het sociale leven.
En hier heeft de Jubilaris in die 8 jaren
ook veel en hard gewerkt. Als men den
naam van Kapelaan Nieveen noemt, denkt
men het eerst aan zijn geestdriftig ijveren
voor de uitvoering der zang en de toepas
sing der liturgie in de Kerk.
Maar ook buiten de Kerk heeft deze
kapelaan op velerlei terrein gearbeid.
Vooreerst in en ook buiten de parochie
voor de vorming van de jeugd; de opvoe
ding van do mannelijke jeugd heeft zijn
zeer bijzondere zorg en toewijding. Nog
pas is onder zijn leiding een keurig jeugd-
gebouw verrezen. Hij is verder o. a. de be
zielende geest, adviseur van den „Vrien
denkring", de enthousiaste ijveraar voor
de B. K. Oratoriumvere'eniging, enz.
In en buiten de parochie zal men mor
gen toonen dezen priesterlijken arbeid te
waardeeren.
De jubilaris zal 's morgens om 10 uur
in de Mon-Pèrekerk eeqe plechtige H. Mis
opdragen, 's avonds om half 8 uur het
plechtige Lof doen en 's middags van 1 tot
3 uur receptie houden in het nieuwe Pa
tronaatsgebouw in de Maria Gijzonstceg,
naast de Mon-Pèrekerk.
Het voornaamste nieuws.
BUITENLAND.
Een boodschap van den Paus aan do
Amerikaansche pers inzake de Kerkver*
volging in Mexico.
In verband met het conflict In Duitsch-
land inzake de schoolkwestie verwacht
men tegen einde Maart rijksdagontbin
ding.
Asquith ernstig ongesteld.
BINNENLAND.
Kardinaal van Rossum is ernstig onge
steld. (Kerknieuws, 2de blad).
Mgr. dr. Poels zestig jaar (2de blad).
Onze Geïllustreerde pagina.
Onze photopagina geeft o. m.: De slip-
jacht in Noordwijkerhout Prinses Ju
liana en haar stiidie-vriendinnen Lorus
Rijkers Noodweer in de mijnstreek
De Maas-kanalisatie.
BLOEMENTENTOONSTELLING IN „ZOMERZORG".
FebruaribloemenmaandWanneer
het stormt en sneeuwt, hagelt, ijzelt, ro
gent; wanneer de geheele natuur nog in
het wintergraf bevroren ligt, en de hya
cinthen er geen koude neus aan wagen om
boven het beschermend rietdek uit te ko
men dan is het de tijd van de bloemen
tentoonstellingen. In de geheele bollen
streek, van Noord tot Zuid, worden thans
bloemententoonstellingen gehouden. Lisse
en Anna-Paulowna liggen reeds in het
verleden, aan Oegstgeest is heden de
beurt en morgen volgen weer anderen.
Zij streven elkander naar de kroon in rijk
dom van soorten en kleuren.
Duizenden komen nu bewonderen en
zelfs becritiseeren deze te vroeg geboren
bloemenkinderen, die een voorbode zijn.
van het milde jaargetijde. Er is nog nooit
een bloemententoonstelling mislukt wegens
gebrek aan belangstelling. De tijd moge
veranderen, maar de liefde voor de kort
stondige schoonheid van het kruid des
velds, dat heden is en morgen.... op de
mesthoop wordt geworpen, is aan ieder
mensch eigen.
Deze dagen roept „Zomerzorg" de bloe
menliefhebbers binnen zijn muren voor de
jaarlijksche tentoonstelling der afd. Oegst
geest van de vereeniging'Voor Bloembollen
cultuur. Een oogenblik heeft het plan ge
dreigd, dat de „bloeiende bolgewassen"
naar den Haag zouden verhuizen. De
plaatsruimte is te klem en zelfs de nieuwe
groote zaal van „Zomerzorg" kan het groot
getal inzendingen niet voldoende bevatten.
Doch afgezien daarvan maakt deze ten
toonstelling een bizonder goeden indruk
door de aanwezigheid van vele nieuwighe
den en een smaakrijke opstelling.
De tulpen spelen de eerste viool. Vroege,
late en Darwintulpen, Triumf en nog en
kele Mendelsoorten zijn vertegenwoordigd.
Ook enkele groote inzendingen Narcissen,
wat hyacinthen, wat crocussen en wat „bij
goed".
De nieuwe tulpensoorten zullen onge
twijfeld de meeste belangstelling trekken.
Een vakman van een kwarteeuw terug, zou
thans (met een schepje overdrijving) vol
slagen leek zijn, zooveel nieuwigheden
hebben het licht gezien. De Narcissen-rage
is nog lang niet uitgewoed en een tulpen-
manie staat reeds te wachten, of is al in
vollen gang. Men hoort prijzen, die doen
terugdenken aan den dwazen tulpenhandel
in de 17e eeuw; 400 voor een regel (6
bollen) is heusch geen zeldzaamheid. Deze
prijzen zijn wel gebaseerd op een te ver
wachten succes voor de nieuwe variëteit
als handelsbloem, maar met die verwach
ting kan men zich soms fiksch in de vin
gers snijden. Het publiek ziet anders dan
een kenner, en de leelijkste tulpen in het
oog van een vakman kunnen het meest in
den smaak van het publiek vallen. Of zoo
als een handelsman het uitdrukte: Wij
kunnen het wel mooi vinden, maar de
dames moeten ze koopen.
Rondwandeling.
Een beschrijving van al hetgeen op deze
tentoonstelling te zien is, blijft uit den
aard der zaak onvolledig. Men kan niet
alles vermelden en wij hebben ons zooveel
mogelijk bepaald tot de „topics of the
day".
De groote inzending van den heer G.
Lubbe Thzn., welke de geheele achterwand
in beslag neemt, vertoont in hoofdzaak de
pauselijke kleuren: het Geel-wit van de
Narcissen. In 't midden troont de smette-
looze poëticus „Actaea" en daaromheen
gegroepeerd een fijne collectie nieuwe Nar
cissen, waaronder de roem der firma
Hortulanus Witte, Grand Maitre, Albert
Cuyp, groote gele trompet-narcissen met
een forschen, trotschen stand. Uit deze in
zending noemen wij verdet het moet bij
noemen blijven „Winifred Walker" ci
troengeel met wit dekblad, door sommigen
een Lecdsii, door anderen een Tompet ge
noemd en verder „Nella" en „Croesus".
Daarnaast heeft deze firma een rotstuin
aangelegd, vol zeldzaam fijne plantjes.
Eveneens uit narcissen bestaat de stand
van H. de Graaff (V. Gerharda), Lisse. Een
klein groepje slechts, maar stuk voor stuk
het bekijken waard. Do witte „Pacific" is
hier uitblinker.
De firma Eggink, Voorschoten, heeft
een artistiek verzorgde groep bolgewassen,
met een keurige onderbeplanting van mos
en Adiantumgroen. Het zijn bijna allen
zooals van deze firma te wachten was
nieuwe soorten. Uit een groep Mendels,
die, ondanks dat zij 3 weken oud zijn, nog
volkomen in vorm zijn, vermelden wij de
rose Weber en de helder-roode Stamford,
Liberty en Josinc. Van de Darwintulpen'
is te noemen de „Santa Rosa" (rose Bar-
tigon), van de Triumf de „U. S. A.", niet
groot hier, maar warm van kleur. Do stand
wordt gesloten met Narcissen o.a. do
zwaar-gekartelde „Fimbriata" en de
Leedsii „Clio". Crocussen in 25 soorten
(collectie Eldering) en Lelietjes van Dalen
completeeren do verzameling.
Een geheel ander karakter draagt de in
zending van J. Soeteman. Noordwijk. De
bloemen zijn in kistjes op z'n Rijnburgsch
opgesteld een zestig k zeventig ver
scheidenheden van tulpen in de goede han
delssoorten. De inzending beslaat de ge
heele zijwand en is de grootste van de
tentoonstelling. De heer Soeteman heeft
een fabrieksgeheim voor het broeien van
tulpen, en deze collectie trekt groote be
wondering. Om slechts enkele namen te
noemen: Joost v. d. Vondel (de rose Joost),
Adelaar, de zeldzaam goed getrokken El
Toreador, en de Triumftulpen Canada en
Missouri.
De N.V. Vereenigde Cultures te Noord-
wijk komen eveneens met een uitgebreide
collectie tulpen, waarin op 't eerste oogen
blik reeds opvalt de uit Clara Butt ver-
loopen parkiet „Fantasie". Het is een
6choone inzending met verschillende be-
merkenswaardige Mendel-zaailingen, de
zacht rose Evt. Pink Perfection, de stra-
lcnd-gelo dubbele tulp „Golden Giant" en
de Diadeem, een tulp van de laatste jaren.
De twee Lisser firma's J. P. Segers en
Gebr. Vink zonden een paar manden
„Triomphator" en „v. d. Hoeven" in.
Een prachtige stand wordt ingenomen
door de firma Warnaar en Co. uit Sassen-
heim. De rood-Cuppen zijn hier weer flink
vertegenwoordigd. Wij merkten hier uit do
groote menigte op Lady Curzon, voor zoo
ver ons bekend, voor het eerst gebroeid
met verrassende uitkomst, Orange Glow
met haar dicp-oranje cup, de bizonder
mooie Firetail, Dorine, Red Cross, Medusa,
Miss Barclay en de zaailing no. 33, die alle
goede hoedanigheden van stand en bloem
in zich vereenigt. Zeer mooi is ook de
Poetaz „Halvose", met een fel-rood scho
teltje.
Behalve deze inzending op tafel, heeft
de firma Warnaar een perkje in gebruik,
ook volgeplant met beroemde Narcissen
als de Poetaz Helios en Yolande. „Sun
rise" komt hier heel mooi gebroeid voor.
Van liet puntje tulpen noteeren wij „Te-
lescopium" en twee potten „Prof. Tender-
loo".
Daarnaast heeft dc firma den Older te
Leiden een voortreffelijke geslaagd perk
met Amaryllis in rose (oranje) tinten.
De firma Uittenboogaard heeft drie per
ken of „taartpunten" tot haar beschikking,
gevuld met de goed tot haar recht gekomen
vroege tulp „Oranje Nassau", in manden
opgemaakt. Verder manden met Bismarck
en Maréchal Niel en de satijnkleurigo Hob-
bema.