li.H. Adverteerders
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit de Omgeviim
19e Jaargang.
DONDERDAG 2 FEBRUARI 1928
No. 5787
po ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bi) vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent pei week f2.50 pei kwartaal.
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 pei kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaaL
pet Geïllustreerd Zordagsblad is vooi de Abonné's ver*
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor-
oitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct-., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct.
Oit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGTI
Gewone advertentlèn 30 cent per IQO
Voor IngezondeD Mededeelingen wordt bet
s dubbele var het tarief berekend. 8
Kleine edvertenflén, van ten hoogste 80 woorden, waarfc
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en re*
huur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit Twee bladen
V Kunst.
Naar aanleiding van liet overlijden van
_den Benedictijn, den kunstenaar Dom
Desiderius Lenz, grondlegger van de
kunstrichting, welke Beuroner-school
heet, heeft men ook in ons blad een en
ander over die school, die richting in de
kunst kunnen lezen.
Ook in dit nummer plaatsen we een
artikel van Jan Stuyt, ontleend aan „De
Tijd".
Hoe men ook over de techniek
van de Beuroner-school moge denken
de waardeering hiervan kan verschillend
zijn allen zullen één zijn in het consta-
teeren van d i t feit, dat den kunstwer
ken dezer school uitstraalt de ware
geest, de zuivere intentie, wel
ke alle kunst moet bezielen, wil zij beant
woorden aan wat eens Broere van haar
getuigde inKunst doet bidden.
Langs de rustig-strakke lijnen dier
beelden, door de meesters der Beuroner-
school ih schildering en beeldhouwwerk
uitgedrukt, zijn zoo veler gedachten op
gestegen naar dat oord, „waar" zoo
als Gezelle dicht ..klaar de lucht en
liet licht van goud de ziele in eeuwig
blij-zijn houdt"Daar ligt vrede in
deze kunstwerken, daar licht blijdschap
uit die beelden.
En, al zullen niet allen in even sterke
mate door de schoonheid ervan getroffen
worden, een ieder ziet ze toch en een
ieder b e g r ij p t toch den inhoud en
bedoeling van deze kunstwerken. Ziehier
het wezenlijk verschil met zoo vele> mo
derne kunstuitingen, waarvan men'eer
der kan zeggen, dat de subjectieve toe
schouwer er schoonheid kan in ieggen
door zijn, min of meer persoonlijke, visie,
dan dat er objectief schoonheid uit
spreekt.
Voor een kunst, als die gebracht is
door de Beuroner-school, moet de
ïnensch, die het goede wil en de
schoonheid wil die 'n uitstraling is van
het goede dankbaar zijn.
VOLKENBOND.
De Hongaarsche wapensmokkel.
Een onderzoek door. den
Volkenbondsraad.
Gisteren zijn te Genève drie nota's van
de drie landen der kleine entente over
de wapensmokkelarij naar Hongarije aan
den Volkenbond ter hand gesteld.
De nota's worden te Genève als een
volkomen duidelijk voorstel in zake het
instellen van een onderzoek door den
Volkenbondsraad opgevat. Hoewel het
zenden van een onderzoekingscommissie
naar Hongarije niet uitdrukkelijk ver
langd wordt, is men te Genève van oor
deel dat dit verlangen toch zeer duidelijk
tot uiting komt, met name in'de Joeg®
Slavische nota.
DUITSCHLAND.
Uit den rijksdag.
Motie van wantrouwen
verworpen.
Nadat verschillende sprekers gisteren
de buitenlandsche politiek van Strese
man hadden besproken, werd een door
de communisten tegen Stresemann inge
diende motie van wantrouwen verwor
pen met de stemmen van communisten en
Volkischen vóór.
Het wetsontwerp over Duitschlands
toetreden tot het internationaal hof tc
's-Gravenhage werd in eerste en tweede
lezing aangenomen.
FRANKRIJK.
Om het Multi-Iaterale anti-oorlogspact.
Gedurende een onderhoud, dat Briand
gisteren met den Amerikaansghen gezant
Myron Herrick, had naar aanleiding van
de aanstaande onderteekening van het
Fransch-Amerikaansche arbitrageverdrag
kwam ook het voorgestelde multi-late-
rale verdrag, om den oorlog buiten de
wet te stellen ter sprake, waarover ook
in Washington een gedaclitenwisseling
plaats heeft.
Men verwacht niet, dat Kellogg's ant
woord op Briand's jongste nota opgesteld
zal worden, voordat de Amerikaansche
minister van zijn bezoek aan Canada op
5 Februari a. s. zal zijn teruggekeerd. Er
bestaat reden om aan te nemen, dat er
aanmerkelijke voortgang is gemaakt bij
het opstellen van een formule, welke zoo
wel voor Frankrijk als de V. S. aanne
melijk is. aldus wordt uit Parijs gemeld.
Het schijnt, dat de Amerikaansche be
zwaren tegen de formule van Briand,
waarbij het multi-lateraal verdrag be
perkt bleef tot aanvalsoorlogen, geba
seerd zijn op de mogelijkheid dat de Ver.
Het is ons aangenaam te kun
nen mededeelen, datvelen steeds
aan ons verzoek voldoen, wat
betreft het afgeven van Adver-
tentiecopieën.
Toch komt het nog geregeld
voor om welke redenen dan
ook dat wij Adverteerders
moeten teleurstellen en om nu
ook dit te voorkomen blijven wij
een beroep doen op uw aller
welwillende medewerking.
De Administratie.
Staten betrokken zouden kunnen worden
bij de sancties, die door het Volken
bondspact zijn voorgeschreven in geval
van een niet-geprovoceerden oorlog.
Men gelooft .echter, dat er Keen On
overkomelijke moeilijkheden zijn bij het
vinden van een formule, waaruit duidelijk
zal blijken, dat de verplichtingen, welke
de Ver. Staten op zich nemen, alleen voor
Affierika bindend zijn, evenals de ver
plichtingen op grond van het Volken
bondspact alleen gelden voor de staten,
die lid zijn van den Bond.
OOSTENRIJK.
Rumoer in het Oostenrijksche
parlement.
Afgevaardigden raken
handgemeen.
In de gisteren- gehouden zitting van
den Nationalen Raad te Weenen, kwam
het tot stormachtige tooneeten bij de be
handeling van de dringende interpellatie
der sociaal-democraten, over onwettige
beinvloeding van beambten der gendar
merie door de autoriteiten in Opper-Oos-
tenrijk. De storm werd ontketend door
den vice-kanselier Hartleb. die verklaar
de, dat de spreker, die vóór hem het
woord had gevoerd, zich voornamelijk
had beperkt tot het uiten van scheld
woorden en dat zijn fractie hem daarbij
heeft gesteund. Sociaal-democratische af
gevaardigden stormden op den vice-kan
selier af en dreigden hem aan te grijpen,
terwijl leden der meerderheidspartijen
toesnelden om hem te beschermen. Het
kwam tot een handgemeen; ongeveer
tien minuten lang bleven de afgevaardig
den om de tafel der stenografen heen ^n
weer dringen, terwijl zij onder luid foei
geroep me't handen en armen op de ta
fel en op een vrij gedeelte van de minis-
tersbank sloegen. Eenige afgevaardig
den werden tegen den grond geworpen.
Ten slotte moest de zitting worden ge
schorst, nadat ook de bondskanselier dr.
Seipel en de sociaal-democraat Bauer
nog getracht hadden de orde te herstel
len.
Een gewichtige dag voor Oostenrijk.
Dinsdag is de bevoegdheid van de ge
allieerde militaire commissie van toe
zicht in Oostenrijk geëindigd. Sinds gis
teren is haar taak overgenomen door de
onderzoeks-commissie van toezicht was
de laatste van dien aard. Haar verdwij
ning mag daarom aangemerkt worden als
een nieuw, zichtbaar teeken. dat wij op
den weg des vredes voortschrijden, al
herinnert zij er ons tevens weer aan, dat
de oorlogsnaweeên nog steeds niet vol
ledig gelikwideerd zijn. Voor Oostenrijk
is het feit van geringe practische betee-
kenis, doch zooveel te gewichtiger in
moreel opzicht, omdat thans een officieel
einde is gesteld aan de voogdij van de
gewezen vijandelijke mogendheden.
JOEGO-SLAVlë.
Kabinetscrisis.
Uit Belgrado wordt gemeld, dat het
kabinet zijn ontslag heeft ingediend, na
dat Marinkowitsj en de overige demo
cratische ministers hun ontslag hadden
genomen.
Het aftreden van het kabinet is het ge
volg van een conflict, dat tusschen den
minister-president en Davidowitsi is ont
staan naar aanleiding van de kwestie der
vorming van een coalitie met de onaf
hankelijke democraten, de partij van
Pribitsjewitsj, en de Raditsjpartii.
RUSLAND.
Een boerenopstand?
De havens in de Krim door
m ij n e n afgesloten.
Naar de „Daily Mail" uit Konstantino-
pel meldt heeft de Britsche ambassade
den Turkschen autoriteiten mededeeling
gedaan van het feit. dat de Russische
havens in de Krim door mijnen zijn af
gesloten.
Naar de bladen melden is in Zuid-Rus
land een revolutie uitgebroken onder de
boeren, die ontevreden zijn over de
graanpolitiek der regeering, welke revo
lutie nog is aangewakkerd door de aan
hangers van Trotzkv.
Naar gemeld wordt, heeft de regeering
een groote troepenmacht op de been ge
bracht om de opstandelingen te bestrij
den.
Koninklijke Besluiten.
Burgemeesters.
Bij Kon. besluit is benoemd tot burge
meester der gemeente Loppersum J. D.
v. d. Munnik, en is aan M. G. J. Kern-
pers, op zijn verzoek eervol ontslag ver
leend als burgemeester der gemeente
Harderwijk.
Poster ij en en Telegrafie.
Bij Kon. besluit "is aan den directeur
van het spoorwegpostkantoor no. 1 te
Amsterdam A. P. de Vev Mestdagh en
aan den adjunct-inspecteur der posterijen
en telegraiie J. G. Dhont, op hdn verzoek
als zoodanig eervol ontslag verleend.
Een jubileum ten Koninklijke Paleize.
DeheervanKempen 40 jaar bij de
Koninklijke Hofhouding indienst
Gistermiddag is ten Koninklijken Paleize in
het Noordeinde een jubileum gevierd, waarbij
H. M. de Koningin en Z. K. H. de Prins voor
gingen in sympathiebetoon.
Het was gisteren n.l. 40 jaren geleden dat de
heer J. C. van Kempen, thans Eerste Hofmeester
in dienst der Koniiicv Hi de Koninklijke Hof
houding in dienst trad.
In die betrekking is hij de verantwoordelijke
persoon voor alles wat betreft de aangelegen
heden der Paleis-keuken en het veelomvattende
wat daarmede verband houdt.
Behalve bij zijn onmiddellijke superieuren, die
niets dan lof over hebben v<Jor de trouwe en
nauwgezette dienstvervulling van den 5S-jarigen
heer van Kempen is de jubilaris bij de leden der
Hofhouding, de officianten en verdere paleis
ambtenaren en beambten een gezien man.
Op jongen leeftijd was de heer van Kempen
bij het Hof in dienst getreden als onder-kok la
ter als kok en na in verschillende verdere func
ties te hebben gewerkt klom hij op tot zijn te
genwoordige betrekking.
De Koningin ontbood den jubilaris bij zich en
wenschte hem hartelijk geluk met dezen dag.
Vlak daarop werd de heer van Kempen ge
huldigd in de feestelijk versierde eetzaal der of
ficianten. waar in de eerste plaats de Prins aan
wezig was, en voorts familieleden van den heer
van Kempen, de Opper-Hofmaarschalk der Ko
ningin Jhr. Borecl, onder wien de jubilaris, toen
de heer Boreel nog Hofmaarschalk was, werkte;
de tegenwoordige Hofmaarschalk, Brano de
Smcth, eenige ten Paleize dienstdoende leden
van Hr. Ms. Hofhouding, de ambtenaren van
het Departement van den Hofmaarschalk, de of
ficianten en het overige beambtenpersoneel enz.
De Prins sprak den jubilaris hoogst waardee-
rend toe en eindigde met de mededeeling dat de
Koningin den jubilaris het zilveren kruis der
Huisorde van Oranje heeft verleend waarna
Prins Hendrik hem het kruis namens de Konin
gin overhandigde.
Daarna werd de jubilaris achtereenvolgens toe
gesproken door Baron de Smeth, Hofmaarschalk,
door den Opper-Hofmaarschalk Jhr. Boreel, door
den heer Perquin, tweeden Hofmeester die na
mens collega's officianten en verder personeel
een geschenk aanbood .door den heer Verhoef,
waarn. Hoffourier. ook namens de beambten op
Het Loo, die mede tot het geschenk hadden bij
gedragen. door den heer Beekes, concierge van
het Paleis te 's-Gravenhage, en door den tuin
baas, den heer Snel.
De heer van Kempen dankte met een kort
maar hartelijk woord, dat in de eerste plaats tot
de Vorstelijke Personen was gericht.
Bij zijn 25-jarig jubileum ontving de heer van
Kempen reeds de gouden medaille der Huisorde
van Oranje. Hij is ook begiftigd met verschillen
de buitenlandsche medailles.
Uit het meubelbedrijf.
De actie.
Naar „Het Volk" meldt, hebben de drie
samenwerkende organisaties in het meu
belbedrijf haar eischen aan de werkge-
verscommmissie ingezonden.
In de eerste plaats wordt gevraagd de
invoering van een loonklasse voor de 18-
en 19-jarigen (de loonregeling begint op
het oogenblik op 20 jaar). Verder wordt
de eisch van verleden jaar herhaald, die
toen luidde: algemeene loonsverhooging
van 4 cent. Van dien eisch is de helft (2
cent) verleden jaar ingewilligd, zoodat
thans een loonsverhooging van nogmaals
2 cent wordt gevraagd.
De vacantie. die vier heele dagen en
den Zaterdag omvat, wil men tot een
heele week uitbreiden. Verder wordt ge
vraagd betaling van verzuim voor huwe
lijk enz., waarvan sprake is in art. 1638c
van het Burgerlijk Wetboek.
De organisaties vragen dan nog de in
stelling van ondernemingscommissies,
bevoegd om controle uit te oefenen op de
naleving van de overeenkomst, de bepa
lingen van de Veiligheidswet en de Ar
beidswet. Deze commissies zouden bij
een personeel van ten minste 15 arbeiders
moeten bestaan uit drie door het perso
neel boven 18 jaar gekozen meerderja
rige leden.
De regeling van de vakopleiding en het
leerlingwezen, waarvoor de werkgevers
reeds vroeger hun medewerking toezeg
den, willen de organisaties in het con
tract zien vastgelegd.
Als punten, waarover in de conferen
ties gesproken moet worden, noemden
de organisaties: meer regeling van de
loonen en werktijden van het expeditie-
en emballagepersoneel. herziening van de
indeeling der gemeentegroepen, het loon
voor behangers- en stoffeerdersnaaisters
geen verlaging van loonen, die boven de
contractloonen zijn, vermindering van
het aantal overuren voor behangers en
behangersnaaisters van 200 tot 150 cn
vaststelling van wat onder „normalen
werkdag" moet worden beschouwd.
Mr. P. W. H. Truyen.
Gisteren vierde de heer Mr. P. W. H.
Truyen te Roermond zijn zilveren jubilé
iJ.s Hoofdinspecteur bij het Lager Ou
derwijs in de eerste hoofd-inspectie bij
het Rijksschool toezicht. Mr. Truven is
zijn loopbaan bij het onderwijs begonnen
als schoolopziener in het arrondisse
ment Weert en heeft zich opgewerkt tot
den hoogen en cervollen post. die hij
thans in de onderwijswereld bekleed. In
deze functie heeft de heer Truven zich
altijd mogen verheugen in de belangstel
lende vriendschap zijner inspecteurs en
schoolopzieners, die hem dan ook een
hartelijke sympathie toedragen.
De heer Truyen is benoemd tot ridder
in de orde van den H. Gregorius den
Grooten.
Het eerste op Indië varende schip met
een vast altaar aan boord.
De Siba,ak, welk schip Zaterdag 28 dezer on
der zeer groote belangstelling o.a. van Z.Ex.
den Minister van Waterstaat, (de minister van
Koloniën was verhinderd) en honderden andere
officieele en niet-officieele personen uit Scheep
vaart- en Groothandelskringen zijn proefvaart
deed, is het eerste Hollandsche, op Indië varen
de schip dat in een der eerste klasse-afdeelingen
en ingebouwd altaar heeft.
Het altaar Is zoo ingericht, dat achter het
antipendium verscholen laden zijn aangebracht
om de paramenten en altaarbenoodigdheden op
te bergen.
De kelk met pateen en lepeltje in prachtige
etui zal zeker de bewondering wekken van
priesters-missionarissen, die ze zullen gebruiken
aan boord van „De Sibajak".
Het is van de firma Willem Ruys en Zn., Di
recteuren van den Rotterdamschen Lloid een zeer
fijn gevoelde attentie aan Katholiek Nederland
en Indië de eerste Stoomvaart-Maatschappij va
rende op Indië te willen zijn, die een vast altaar
plaatst en dit wel op haar motormailschip „Si
bajak" genaamd, wat „rijk, almachtig" beteekent
in de Maleische taal.
De Rotterdamsche Lloyd was ook de eerste
Nederlandsche op Indië varende Stoomvaart-
Maatschappij, die op al haar schepen zoowel
passagiers als vrachtschepen, (met passagiers-
accomodatie) een missiekoffer beschikbaar stelde
ten behoeve onze priesters-missionarissen. Verre
weg de meeste missionarissen naar en van Indië
maken dan ook gebruik van deze stoomvaartlijn,
mede, omdat onze priesters, zusters en broeders
er zich op hun gemak gevoelen als nergens
anders.
Kleur plakzegels.
De kleur der plakzegels was tot nu toe
voor alle waarden gelijk, nl. rood. In
de toekomst echter zullen deze van ver
schillende kleur zijn naar gelang hunner
waarde.
De kleur van de plakzegels van f 0.10
wordt rood, van zegels van 0.15 tot en
met U~~ Keel; boven 1.— tot en met
10.paars en van de zegels met een
meerdere waarde dan f 10.zal de kleur
groen zijn.
De melkprijs in Zuid-Holland.
De Bond van Melkveehouders in Zuid-
Holland heeft gisteren te Rotterdam een
bespreking gehouden over den melkprijs.
Het bestuur werd opgedragen den
melkhandel mee te deelen dat de boeren
voor Februari handhaving van den prijs
van Januari wenschen.
WASSENAAR.
GEMEENTERAAD.
De Raad dezer gemeente heeft Woens
dagmorgen vergaderd onder voorzitter
schap van den burgemeester. Afwezig
Het voornaamste nieuws van heden
BUITENLAND.
Het Fransch-Amerikaansche anti-oor
logspact weer ter sprake.
Rumoer in het Oostenrijksche parle
ment.
Kabinetscrisis in Joego-SIavië.
BINNENLAND.
Jubileum Hoofdinspecteur L. O. mr. P.
W. H. Truyen. (1ste blad).
Een jubileum aan het Hof. (lste blad).
Voor het Leldsch Kantongerecht Is de
vraag in behandeling gekomen, of men
een auto mag stationneeren op den open
baren weg. (Rechtzaken, 2de blad).
De onderhandelingen in het kleeding-
bedrijf. (L. B., lste blad).
De onderhandelingen «in het meubelbe
drijf (lste blad).
Verscheidene branden. (Gemengde Be
richten, 2de blad).
OMGEVING.
Een radio-rede van Boskooos burge
meester over de Boskooosche cultuur.
(2de blad).
zijn met kennisgeving c?6 heeren Mans-
velt en Wouters, zonder kennisgeving de
heer Prins.
De heer W. Boender, in de vorige ver
gadering als raadslid toegelaten, legt do
vereischte belofte af en neemt zitting.
De heer Boender deelt mede, dat hij
naar vermogen de belangen der gemeente
zal behartigen.
Mcdpdeeling geschiedt van verschillen
de ingekomen stukken, waarbij goedge
keurde raadsbesluiten, het proces-ver
baal van opening der boeken cn kas van
den gemeente-ontvanger en den kassier
van het gasbedrijf, een brief van de com
missie tot wering van schoolverzuim, waar
in wordt bericht, daf^de commissie als
voorziter heeft aangewezen de heer M.
Peereboom en als secretaris den heer H.
H. van der Plas.
De voorzitter deelt vervolgens mede,
dat de dokterswoning bij verkoop 7200
heeft opgebracht.
Op een adres van de Kon. Ned. Polilie-
hondonvereeniging om subsidie wordt af
wijzend beschikt. Een adres van de R.-K.
voetbalvereeniging Blauw Zwart om be
schikbaarstelling ^an een terrein wordt
in handen van B. en W. gesteld voor prae-
advies. Hetzelfde lot ondergaat een adres
van besturen van een zestal vereenigin-
gen hier ter plaatse, waarin wordt ge
vraagd te willen besluiten tot het nemen
van maatregelen tot behoud van het na
tuurschoon, het tot stand brengen van
plantsoenon en het benlanten der wegen
met boomsoorten, welke voor het oog
meer afwisseling bieden, alsmede een
adres van bewoners van den Rijksstraat
weg om langs dien weg verlichting aan
te brengen.
In verband met dit laatste adres deelt
de voorzitter mede, dat hij dezer dagen
een onderhoud heeft gehad met den di
recteur der Wassenaarsche Grondexploi
tatie Maatschappij, waarbij deze heeft
toegezegd te zullen medewerken tot het
aanbrengen van straatverlichting in de
Van Heeckercnstraat, de Wassenaer-
straat cn daarvoor in de gemeentekas zal
storten een som gelijk aan bet bedrag per
Meier door anderen betaald.
Op een verzoek van de Tuinbouwvor-
eeniging Wassenaar en Omstreken om
een subsidie van 75 in de kosten van
een tuinbouwcursus, wordt gunstig be
schikt.
Op eenige verzoeken om ontheffing van
voorschriften der bouwverordening wordt
gunstig beschikt.
Tot verificateur der gemeentefinanciën
wordt benoemd met 9 van de 10 steramen
de heer K. van Boeyen, commies ter
Prov. Griffie van Zeeland te Middelburg.
Hierna komfc in behandeling de vast
stelling van een verordening regelende 't
geneeskundig schooltoezicht.
Tot schoolartsen worden benoemd voor
de R.-K. scholen de heeren J. van Dijk,
voor de Chr. scholen de hèer P. Th. Ho-
genholz cn voor do openbare scholen de
heer F. van Praag.
In verband met de reorganisatie van
het gasbedrijf werd besloten den heer P.
L. Huibers te benoemen tot waarn. direc
teur en eervol ontslag te verleencn aan
de werklieden I- Wielders, J. Th. L. van
Ginkel, P. J. A. Wolters en J. Paardo-
kooper, die op wachtgeld zullen worden
gesteld.
De gasprijs wordt gewijzigd en gesteld
op 12 per M3 voor de eersto inn M3, 7
per Mo voor het irrtuuij- per matnd daar
boven, 13 et. per M3 voor mu liyas.