BERICHT!
19e Jaargang
DONDERDAG 13 19?S
No. 5775
Kci^belve 6ou^omt
Ce ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij voorultbotellng
Voor Leiden 19 cent pei week f 2.50 pei kwartaal.
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaaL
Bet Geïllustreerd Zordagsblad Is vooi de Abonné'e ver
krijgbaar tegen betaling van 5G ct. per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met- Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS 8E0RAAGT
Gewone advertentlèn 30 cent per regel
Voor Lngezonden Mededeelingen wordt het
n dubbele vod het tarief berekend. s
Klolno edvertentlén, van ten hoogste 80 woorden, waariu
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, buur en 7en
huur, koop en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen
EERSTE BLAD.
Hierbij deelen wij mede, dat ons
Redactie-bureau gevestigd is
HÖOGEWOERQ 64, TELEF. 15
De ad verten tie-afdeeling blijft
Rapenburg 10, Te(. 935
BUITENLAND.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
De ontwapening Lambert
uit de Saarregeering.
Hierachter zal men vinden den hoofdin
houd van een. Engelsch memorandum over
de kwestie der veiligheid, arbitrage en
ontwapening. Het bevat in hoofdzaak het
bekende Engelsche standpunt en is heel
wat minder vérgaand dan de memoranda
van Noorwegen en Zweden. Zooals bekend
zal 26 dezer te Praag door de desbetref
fende subcommissie der voorbereidende
commissie voor de Ontwapeningsconferentie
waarin ook onze landgenoot rar. Rut
gers deze kwestie nader onder de oogen
worden gezien,
De secretaris-generaal van den Volken
bond ontving gisteren een schrijven van
het Belgische lid van de Saarregeering Lam
bert, waarin deze mededeelt met ingang
van 31 Maart af te treden.
In het schrijven wijst Lambert er op, dat
hij sinds de vorming van de Saarregeerinir
in Februari 1920 deel daarvan uitmaakt.
Hij zegt dank voor het vertrouwen, dat de
raad van den Volkenbond in hom gesteld
heeft door hem acht jaar op zijn post te
laten. Om zuiver persoonlijke redenen
acht hij verlenging van zijn ambtsbestuur
na 31 Maart evenwel niet gewenscht.
Lambert wijst er op, dat hij het thans
gewenscht acht dit besluit te nemen, omdat
de raad van den Volkenbond in zijn zitting
van Maart een beslissing moet nemen over
den toekomstigen, vorm der Saarregee-
ring.
Verleden jaar heeft deze kwestie veel
moeilijkheden met zich gebracht, dear
Stresemann aandrong op een wijziging in
de samenstelling, opdat de regeeringscom-
missie meer het vertrouwen van de bevol
king van hei Saargebied zou genieten. Hij
drong in het bijzonder aan op de vervan
ging van het Belgische lid Lambert, dat
onder de Saarbevolking zeer weinig popu
lair is. Vandervelde heeft Stresemann toen
weten te bewegeD nog voor een jaar ge
noegen te nemen met de herziening van
de ongewijzigde regeeringscommissi en gaf
daarbij te verstaan, dat Lambert wel vrij
willig zou aftreden, indien hij nog één
maal zou worden herbenoemd.
Doordat Lambert nu den raad ver-zoekt,
in Maax-t a-.s. niet opnieuw te worden be
noemd, is een groote moeilijkheid inzake
het bestuur van het Saargebied uit den
weg geruimd en een steen des aanstoots
voor de Saarbevolking uit de commissie
verwijderd.
BELGIE.
Drie arrestaties.
Drie leden van de fascistische en an-
nexionistische Jeunesses nationalcs Beiges,
15, 16 en 18 jaar oud, zijn in verband met
de verwoesting op de Russische kunstten
toonstelling te Brussel, op bevel van het
Brusselsche parket in hechtenis genomen
en in de gevangenis te Sint Gillis opgeslo
ten. Bet zijn de neef van een Belgisch am
bassadeur, de zoon van' een majoor van het
Belgische leger en de zoon van een in-
duslrieel. Zij zullen vermoedelijk voor de
corrcctioneele rechtbank verschijnen.
DUITSCHLAND.
De landenconferentie Inter
pellatie over den landbouw.
De landen-conferentie is gisteren voort
gezet.
Bij de behandeling van punt 2 van de
agenda werd afgezien van verdere discus
sie, in verband met de gehouden referaten
door den Pruisischen minister van finan
ciën HöpkerAschof en den Badenschen
ambtgenoot Sehmitt, alsmede de aanvul
lende verklaringen van den Beierschen mi
nister van financiën SchmeLzle.
Men ging daarop jver tot onverwijlde
behandeling van punt 3. .Maatregelen ter
bereiking van ecD zuinig beheer van Ruk
cn Landen", naar aanleiding waarvan door
Apelt en Stützel, resp minister van bin-
nenlandsche zaken van Saksen en Beieren,
het woord gevoerd werd.
De redactiecommissie van de landencon
ferentie heeft met groote moeite een for
mule gevonden voor een communiqué,
waarin zoo weinig mogelijk wordt gezegd.
Een vérstrekkende hervorming van de
grondwet van Weimar, zoo luidt het in de
mededeeling, is noodzakelijk. Het denk
beeld om zoogenaamde rijkslanden in te
voeren, wordt op verschillende gronden
van de hand gewezen Een overeenkomst
tusschen de landen onderling, ter vereen
voudiging van het bestuur met medewer
king van het Rijk, .wordt aanbevolen. De
hoofdwestie, te weten of de hervorming in
unitavistischen of in federatieven zin ri.oet
geschieden, wordt in het midden gelaten.
Opnieuw is de naam van generaal Grö-
ner genoemd als opvolger van Gessier,
miaar de Duitsch-nationalen zijn tegen hem
en de Duitsche Volkspartij eischt den zetel
voor haar op.
De regeeringspartijem hebben bij den
Rijksdag de volgende interpellatie inge
diend
De Duitsche landbouw verkeert in den
hoogsten nood en is aan hert. einde zijner
krachten. De rijksregeenug heeft herhaal
delijk en plechtig verklaard, dat het be-,
houd van den landbouw en zijn productie
capaciteit de eerste voorwaarde is voor
het herstel van Duitschland's volkskracht.
Wij vragen dus: Wanneer zal de vijks-
regeering eindelijk voorstellen doen uie on
middellijke uitwerking zullen hebben, en
andere die op den duur baat zullen heb
ben, opdat de algehe>ele ondergang van
den landbouw verhoed worde 1
FP.ANKRITK.
Overeenstemming over den
diensttijd Nieuwe com
munistische partij.
De i'gercommissie van de Kamer heeft
November 1930 in .plaats van Mei vastge
steld als datum van verwezenlijking aller
voorwaarden om tot den éénjarigen dienst
over te gaan. Het regeeringsvoorslel werd in
zijn geheel met 20 stemmen aangenomen.
Er is dus volkomen overeenstemming be
reikt tusschen commissie en regeering. Uit
de goedgekeurde teksten blijkt, dat de sol
daten, die in November 1929 ingelijfd wor
den, met groot a-erlof zullen gaan in No
vember 1930.
In Frankrijk is een nieuwe communisti
sche groep gevormd, waarbij zich de com
munisten hebben aangesloten, die op bevel
van Moskou uit de Fransche partij gestoo-
ten zijn.
Deze groep heelt een oproep tot de Fran
sche arbeiders gericht, waarin gezegd wordt
„dat de 'Russische October-revolulie begint
te ontaarden. Veertig der voornaamste op
positieleiders zijn, evenals dit onder het
tsaristische stelsel geschiedde, naar Siberië
verbannen. De eenige misdaad, die de oppo
sitieleiders hebben begaan, is, dat zij de
October-revolutie van Lenin in haar oor
spronkelijk karakter hebben willen hand
haven".
ENGELAND.
Geen verkiezingen voor October
Spionnage-vonnis.
Gisteren is de eerste Engelsche Kabinets
raad in 1928 gehouden, aan welke vele mi
nisters door uitstedigheid echter niet deel
namen. Na afloop verluidde in parlemen
taire kringen, dat de regeering in geen geval
nieuwe verkiezingen zou houden voor hel
register van de nieuwe 21-jarige kiezeres
sen bijgewerkt was. hetwelk op zijn vroegst
tegen half October verwacht kon worden.
De Engclschman Mc. Cartney en de Duit-
scher Hansen zijn wegens spionnage voor
sovjet-Rusland veroordeeld tot 10 jaar ge
vangenisstraf.
Andere leden der bende zijn ontkomen.
HONGARIJE.
Incident in de Kamer.
In de Ilongaarsche Kamer heeft de demo
cratische afgevaardigde Fabian bij de be
raadslagingen over de omzetbelastingpoli-
tiek een aanval gedaan op het ministerie
van financiën. Hij verklaarde, dat een aan
tal belastingdirecteuren onder den naam
provisie groote bedragen ontvingen; een deel
van deze provicies moest aan bepaalde
vereenigingen worden algedragen.
Deze beschuldigingen brachten groote
onrust in het Huis teweeg. Toen de minister
van financiën hem verzocht namen te noe
men, zei Fabian, dat, als hij dat deed, de
minister hem zeker zou verzoeken er mee
op te houden.
PERZIE.
-Opstand der boeren.
Alarmeerende gebeurtenissen hebben zich.
naar men meldt, in Khoezisant (Arabistanj
voorgedaan, waar dc gcheele boerenbevol
king tegen de regeering opgestaan zou zijn
tengevolge cener beslissing om de belastin
gen te verdubbelen. De opstand begon in het
district Kasba, met ver van Abadan. Een
afdeeling Perzische troepen is naar Kasba
gezonden. In het gevecht, dat cr op volgde
zijn meer dan GO opstandelingen gedood.
De Perzische regeer mg zendt nu een sterke
troepenafdeeling uit llaway om den toe
stand het hoofd te bieden.
BUITENLANDSC"! GEMENGD.
DIPHTERITIS TE PARIJS.
In Parijs heers-'ht een diphtheritis-epide-
mie. In de laatste 10 dagen zijn officieel
110 gevallen aangemeld.
VLIEGCNGELl K TENGEVOLGE VAN
KWAAL WILLIGHEID.
Naar bericht ordt, is kwaadwilligheid
de oorzaak van het neerstorten van een
Fransch vliegtuig ;n het Minaes-district van
Uruguay, waarbij beide vliegers werden
gedood.
Een der vleugeL bleek n.l. te zijn door
gezaagd, waarschijnlijk is dit geschied op
de startingplaats te Porto Alegre.
BENEDICTIJNENKLOOSTER VERERAND.
De door Zwits« rsche Benedictijnen ge
stichte abdij te Si biaco (Arkansas) is, naar
„Kipa" .bericht, volkomen in asch gelegd.
Het gebouw, dat op de puinen van het in
1878 opgerichte klooster, hetwelk in 1901 in
vlamanen opging, was opgetrokken, had een
waarde van 5 millioen Zwitsersche francs.
Slechts een deel der kostbare bibliotheek
kon door de monniken gered worden.
Tengevolge van watergebrek was het
onmogelijk, den brand te blusschen.
KERKNIEUWS.
PROF. MAG. J. G. DE LANGEN WENDELS f
Nadat Dinsdagavond in allen eenvoud het
liet stoffelijk ovej^bot van Prof. Mag. J. G.
deXahgèn-Wendefsvan het St. Thomashuis
was overgebracht naar de kerk van den
H Dominicus aan de Broerstraat te Nij
megen, werd gistermorgen in deze' kerk de
solemneele II. Mis van Requiem opgedragen
voor de zielerust van den betreurden hoog
leeraar en tweeden rector-magnificus der
Keizer Karei Universiteit
Reeds Dinsdagavond was de belangstel
ling groot bij de Vespers, die met ontroe
rende piëteit door 't convent der Paters Domi
nicanen onder leiding van Pater D. van der
Geest rond de baar gezongen werden. Gister
morgen evenwel bij het plechtig Officie
openbaarde zich nog meer, hoevele dankbare
vrienden en vereerders prof. de Langen-
Wendels zich had verworven en hoe alge
meen de deelneming was in het verlies, dat
de orde der Dominicanen en onze katholieke
Alma Mater door den dood van dezen
eminenten priester en hoogleeraar lijdt.
Al had men nu ook bij deze droevige
plechtigheid geheel overeenkomstig den
wensch van dezen groolen geleerde willen
handelen, die begraven wilde worden als
eenvoudig kloosterling toch was juist door
het gemis van buitengewone staatsie d-3
streng liturgische uitvaartplechtigheid des te
indrukwekkender. Hier werd een priester en
geleerde begraven, die groot was in de
wereld, maar die bij zijn dood nog een voor
beeld heeft willen geven, dat voor den
eeuwigen Rechter allen gelijk zijn.
Honderden trokken gistermorgen ter kerke,
die thans vooral den priester en leeraar in
hunne gebeden wilden gedenken De kerk
vulde zich en slechts aan dezen en genen,
die uit hoofde van hun kwaliteit tegen
woordig moesten zijn bij de plechtigheid,
werd een plaats aangewezen.
Om half 10 kwam het convent der Paters
in stoet de kerk binnen en schaarde zich
rond de baar voor het in rouw gehulde
hoofdaltaar De Hoogeerw. Pater Provin
ciaal B D. van Breda intoneerde de Lauden,
die onder leiding van Pater v. d. Geest mei
als sub-cantor Pater R. Bruineman in beurt
zang door het koor der paters werden ge
zongen
Na de lauden ving terstond het H. Officie
aan dat werd opgedragen door den Hoog
eerw. Pater Provinciaal met assistentie van
de Zeereerw Paters S. Coot man. prior van
het Dominicanen-convict te Nijmegen, en
C. Piels. pastoor der parochie O. L. Vrouw-
Geboorte, Berg en Dalsche weg te Nij
megen.
Het koor der fraters zong met groote toe
wijding en met een tot meebidden wekkende
ontroering het Gregoriaansche Requiem
Aan de zij-altaren werden stille II.II.
Missen opgedragen door den Unie-moderator
prof. P. Groenen uit Warmond en den ordes-
en ambtgenoot van den overledene prof dr.
R. Jansen.
Van de officieele autoriteiten, die door hun
tegenwoordigheid bii deze solemneele H Mis
van Requiem blijk gaven van hun deelne
ming. worden hier vermeld het curatorium
der Keizer Karei Universiteit mei den presi-
dpnt den burgemeester van Nijmegen mr.
F. M. A. van Sehaeck Mathon. de volledige
rectorale raad, de senaat der professoren en
der studenten. Verder waren nog aanwezig
de drie' Katholieke wethouders van Nijmegen
en eenige raadsleden, de Hoogeerw. heer
deken van Nijmegen. Mgr. G. van Son de
pastoors der stad, een groot aantal eerwaarde
heeren geestelijken, onder wie vertegen
woordigers van de verschillende klooster
orden te Nijmegen, dames en heeren studen
ten der Universiteit en de beambten dar
Universiteitsgebouwen
Van de oud-studenten, die nog te' Freiburg
de colleges van prof de Langen Wendels
hebben gevolgd, merkten wij op den zeer
eerw. heer prof. A. Mulders van het Groot-
Seminarie te' Hoeven, terwijl de R.K Han-
delshoogeschool te Tilburg vertegenwoordigd
was door den rector-magnificus dr. Th.
Goossens en prof drs. H. Kaag. Ook het be
stuur van den R.K Vredesbond. de Vereeni
ging St. Joannes de Dooper en verschillende
andere Katholieken organisaties, waarvan
prof. de Langen Wendels deel uitmaakte,
waren gekomen om hun overleden bestuurs-
en medelid de laatste eer te bewijzen.
Onder de aanwezigen op de gereserveerde
plaatsen merkten we nog op den Hoogeerw.
paler P. van Rijn, Provinciaal der Augus
tijnen
Na het H Officie stelde zich een kleine
lijkstoet op, die het stoffelijk overschot naar
Huissen vergezelde, waar het volgens het
ritueel der Paters Dominicanen in 't priester
graf werd bijgezet.
De lijkstoet trok onder gronle belang
stelling de Broerstraat af naar de pont over
de Waal Aan den Lentschen kant stond een
extra-tram gereed om de deelnemers aan da
begrafenis naar Huissen te vervoeren.
In het priestergraf, dat als een kleine
catacombe in den tuin van het klooster is
gebouwd, werd het stoffelijk overschot bij
gezet. nadat nogmaals de absoute was ge
geven door den Hoogeerw. Pater Provinciaal.
„MsbJJ-"
UIT DE OMSTREKEN.
LEIMUIDEN—RIJNSATERWOUDE.
Door du R.-K. Kiesvereniging werd
een ledenvergadering gehouden. Do voorz.
opende de vergadering met den Chrisfceiijken
Groet, heette de weinige aanwezigen har
telijk welkom, in het bijzonder den Pastoor.
Notulen en jaarverslag werden niet geiezen
omdat de secretaris had bedankt. Door den
afgevaardigde naar do Kamer Centrale Lei
den wordt verslag uitgebracht van de ver
gadering, gehouden op 30 Sept. en 21 Nov.
Hierna komt in behandeling Lei nieuwe
reglement, wat door den voorzitter wordt
veelgelezen. Op enkele artt. worden aan
merkingen gemaakt en voorstelen gedaan.
Na enkele wijzigingen wordt het regiement
aangenomen. Aanvulling in de vacature S.
J. Visser wordt uitgesteld tot de Seplember-
vergadering.
de rondvraag wordt het woord ge
vraagd door den heer Visser. Spr. licht
nader toe de reden van zijn ontslag-name.
Hierna sluiting.
HAARLEMMERMEER.
Het ccncours hippique te Hoofddorp.
Het ligt in het voornemen van de vereeni-
ging „Vooruit"* ter bevordering van den
paardensport in Haarlemmermeer, welke
vereeniging steeds liet jaarlijksch concours
hippique te Hoofddorp organiseert, om deze
maal het concours op één dag in plaats van
twee da<mn, zooals in de laatste jaren het
geval was, te doen houden.
NOORDWIJK AAN ZEE.
Onze plaatsgenoot de heer Th. Admi
raal P. Hzn. is geslaagd voor het examen
Fransche Handelscorrespondentie, afgeno
men door de Federatie van Handels- en Kan
toorbedienden vereeniging „Mercurius".
SASSENHEIM.
Pluimvee vereeniging.
De pluimveevereeniging „Sassenheim en
Omstreken", heeft vergaderd in de zaal van
„Het Bruine Paard."
De opkomst was niet schitterend, maar
toch iets beter dan het vorige jaar.
De voorzitter opende de vergadering,
waarbij hij de gehouden tentoonstelling
memoreerde. Deze is goed geweest. Het
aantal inzendingen was wel kleiner
dan het vorige jaar, maar er waren nu
alleen inzendingen van Sassenheim. Toch
kon het nog wel beter. De voorzitter spoor
de aan meer mee te leven met de vereeni
ging en trouwer de vergaderingen te be
zoeken.
Hierna werd bet jaarverslag door den se
cretaris gelezen, waaruit bleek, dat de
vereeniging thans Koninklijk is goedge
keurd. Verder, dat de burgemeester het
eere-lidmaatschap der vereeniging heeft
aanvaard Uit het verslag van den penning
meester bleek, dat de inkomsten hebben
bedragen f 259.16.J en de uitgaven f 19-1.39,
zoodat er een voordeelig kassaldo is van
f 64.67
Nog werd meegedeeld, dat de inkomsten
van de tentoonstelling hebben bedragen
Het voornaamste nieuws
van lieden.
BUITENLAND.
Een nieuwe communistische partij in
Frankrijk gevormd. (1ste Blad).
Opstand der boeren in Roemenië. (Ie Bij.
Ee voortzetting der landenconferenlie.
(lste Blad).
BINNENLAND.
Uitvaart en begrafenis van Prol. Magister
J. G. de Langen Wendels. (Kerkn., Ie blad).
De opbrengst der wegen- en rijwielbelns-
ting, (lste blad).
Een ongelnk te 's-Hertogenbosch bij mili
taire oefeningen; vier soldaten gewond.
(Gem. Bcr., 2de Blad).
LEIDEN.
Een adres van de K. v. K. voor Rijnland
aan de Tweede Kamer over de wijzigingen
in de Ziektewet, (lste Blad).
f 771.04% en de uitgaven f 766.S6%. Alzoo
nog een klein voordeelig saldo van f 4.18.
lil plaats van het bestuurslid den heer
II. van Klaveren, werd gekozen de heer P.
Meijer. Herkozen werd de heer A. M.
Kerkhofs. Bij de bespreking van het punt
tentoonstelling, deelde de voorzitter mede,
dat het de bedoeling van het bestuur is,
om donateurs te werven, met het oog op
de financiën. Besloten werd de volgende
tentoonstelling te houden begin Januari.
Na de rondvraag, die niets bijzonders
opleverde, sloot de voorzitter, de heer Zon-
nevelt, de vergadering.
Diamanten Huwelijksfeest.
Al vroeg wapperde in de omgeving van de
Burgstraat de Hóllandsche driekleur Ier ge
legenheid van het diamanten echtpaar Do
VriesIlofstra. In den middag van twee tot
ruim vier uur, werd van de receptie door
buitengewoon veel kennissen gebruik ge
maakt. Namens den Herv. Kerkeraad werd
liet bruidspaar door ds Krijkamp gelukge-
wenscht en een fraaie bloemenmand aange
boden. Des avonds werd door de muziekver-
ceniging „Crescendo" een serenade gebracht.
Het aantal werkloozen begint mooi te
niinderen. Het is gedaald van 102 op 05.
Bij het controleeren van de rijwiel
plaatjes bleken er nogal zondaren te zijn.
Verscheidene hebben een plaatje moeten
lialcn aan het postkantoor. Vier rijwielen
zijn in beslag genomen.
VOORHOUT.
Evenals Zaterdag en Zondag was de
zaal van het Patronaatsgebouw wederom
gehee! gevuld met bezoekers van de fees
telijkheden. Gedurende de verloting bracht
liet bekende kwartet v. Niekerk uit Leiden
eenige zeer aardige zangnummers ten gc-
hocre, welke bijzonder in den smaak vieien.
Tegen sluitingstijd hield de kapelaan Grei-
temann een korte slotrede, waarin hij aan
allen zijn harteljjken dank bracht voor het
geen men gedaan heeft in deze dagen voot
„Herwonnen Levenskracht". Spr. hoopte, dat
allen tevreden zouden wezen met de prijzen,
welko men gewonnen had.
„Herwonnen Levenskracht" kan bogen op
eenige dagen, die schitterend geslaagd zijn
en zal dit zeer waarschijnlijk ook wel kun
nen zien in do baten, welke in de kas
zullen zijn gekomen. De zuivere opbrengst
zal nog nader bekend worden gemaakt.
B. en W. lie.bben aan de N V. P.
van Rcisen en Zonen, alhier vergunning
verleend tot het bouwen van een blnem-
bolenschuur aan den Loosterweg. Uitvoer
der van deze bouwwerken is de heer C.
J. Riebert, aannemer te Sassenheim.
VOORSCHOTEN.
Door A. v. d. K., alhier, werd bij
de politie aangifte gedaan van diefstal van
een: 3 geld en een rozenkrans uit een
damestaschje, gepleegd in een caté van
mej. wed. v. d. V. Na een ingesteld onder
zoek werd tegen den verdachte A. W. K.,
uit Veur, proces-verbaal opgemaakt.
Waar in het levensbericht van wijlen
den heer M. Zwolo werd gesproken over
zijn werk, moeten een paar foutjes ver-
ardeiJ worden.
Allereerst was hij vele jaren werkzaam
bi; de firma J. M. van Kempen Zonen,
alh-er, en heeft hij niet 2 .maar 1 paneel
voor onze raadzaal gereedgemaakt. Dit pa
neel is nog niet gereed en was door zijn
ziekte ook nog niet overgedragen.
De begrafenis van het stoffelijk overschot
zal plaats hebben Vrijdagmiddag 1 uur,
alhier.