Uit het Vaticaan.
19s Jaargan g
DE LEIDSCHE COURANT, Zaterdag 31 December 1927.
Derde Blad No. 5759
Buiten). Weekoverzicht.
De spreuk „doe wel en zie niet om", kan
voor ieder ander geschreven zijn, maar it
zeker niet geschreven voor iemand, die
iedere week een overzicht schrijft over de
gebeurtenissen van de afgeloopen week.
Vooral wanneer het einde van de week
samenvalt met het einde van het jaar. Het
is ondoenlijk om het Nieuwe Jaar met
frisschen moed weer in te treden zondpr
op den drempel even slil te staan en ach
terwaarts te blikken naar alles wat over
ons hoofd is heengegaan.
Daarom zal onze terugblik dezen Zater
dag noodzakelijk verder terug moeten
gaan dan de gebruikelijke week en zullen
wij even in vogelvlucht den weg afzien,
waarlangs de historie van 1927 haar spoor
heeft getrokken.
O n s 1 a n d. Do algemeene indruk, welke
zich aan ons opdringt, wanneer wij ons om
draaien bij de wisseling des jaars, is wel
zeer gemengd. Was het jaar 1927 voordee-
lig of nadeelig voor ons land 1 ln de buiten
landsche politiek heeft ons klein landje
een rol gespeeld welke onevenwichtig groot
was iri verhouding tot zijn aantal vierkante
meters oppervlakte. Dank zij de bekwaam
heid van onze beste voormannen, heeft Ne
derland een flinken invloed uitgeoefend te
Genève. Denken wij slechts aan de econo
mische wereldconferentie onder leiding vau
Colijn en aan het krachtige initiatief van
onzen mim'ster van buitenlandsche zaken,
jhr. Beelaerts vaD Blokland, die in den
geest van het Protocol van Genève de
trits „veiligheid, arbitrage en ontwape
ning", weer naar voren bracht op de ver
gadering van de voorbereidende ontwape
ningsconferentie. En heeft dezelfde minis
ter niet nog onlangs getoond, dat hij niet
alleen opzienbarende redevoeringen kan
houden zooals bij bovengenoemde gele
genheid maar dat hij ook practisch kan
optreden in dienst van den vrede 1
Aan zijn tactisch optreden toch is het te
danken, dat het geschi' tussrhen Polen en
IÜtauen is bijgelegd, in zooverre de sinds
jaren bestaande oorlogstoestand tussehen
deze beide landen eindelijk geëindigd werd
verklaard.
Dat was ons optreden op het groote
tooneel van de wereldhistorie.
Verder valt hier nog te wijzen op de
verwerping van het NederlandschBelgisch
verdrag inzake de Schelde-kwestie en de
waterwegen van den Rijn naar Antwerpen,
tengevolge vaij welke verwerping jhr. v.
Kavnebeek aftrad als minister van buiten
landsche zaken Of wij hierdoor onszelven
voordeel dan wel nadeel hebben toege
bracht, is nog moeilijk uit te maken.
E u r o p a. Is 't afgeloopen jaar over
't algemeen dus niet ongunstig geweest
voor ons land, beschouwd in z'n verhouding
tot do algemeene buitenlandsche politiek,
dë toestand in Europa is niet zóó geweest,
dat wij ons erg enthousiast kunnen maken.
Wij hebben zoo juist herinnerd aan de
ontwapeningsconferentie en aan de eeouo-
niische wereldconferentie Beide hebben tot
nu toe nog geen tastbaar resultaat opge
leverd. De confeientie tot beperking der
bewapening ter zee de z.g. Coolidge-
conferentie of drie-mogendheden-conferen-
t-ie is eveneens op niets uitgeloopen d&
zoo hoopvolle verwachtingen van het mee
doen der Russen aar de conferenties te
Genève nu mogelijk geworden doordat
in April van dit jaar het Worofski-geschil
met Zwitserland is bijgelegd hebben
niets dan teleurstelling opgeleverd. In
Rusland zelf zijn de toestanden nog niets
veranderd. Eenige verdraagzaamheid tegen
over den godsdienst hebben de Sovjets
slechts geleerd in zoover zij niet anders
kónden en van verdraagzaamheid tegen
over de meening van anderen in den boe
zem der eigen partij is hcelemaal geen
sprake.
Dat bewijst de volkomen uitbanning van
de oppositie uit de partij. Met Engeland
hebb?n de Sovjets het dit jaar zoo erg te
kwaad gekregen dat de Britsche regeering
de diplomatieke betrekkingen heeft verbro
ken. (cfe z.g. Arcos-affaire).
Maar ook in andere landen heeft de pro.
FiUILLETON.
OE OMBEKEMDE
Door S.
Uit de Almanak voor he1 Schoone en Goede
van 1858.
Dit verhaal speelt Leiden.
3)
Toen de Schout Francois zag binnentre
den, riep hij; Hé vriendje' zijt gij daar? ik
wilde juist bevel geven voor uwe gevangen
neming, want voor een paar dagen hebl gij
den. eernamen Claes Uirks, in de stadsher
berg, zoo' geslagen, dal de man er nog van
te bed ligt; wees dus zoo goed in gindsche
kamer te gaan,.daar zal men verder voor u
zorgen.
Voordat ik gevangen word gezet. Heer
Schout! zeide Francois, die zich van zijne
verwondering spoedig hersteld had, moei gij
eerst eene beschuldiging aanhooren, die ik
inbreng tegen Jonker Adriaan vah Swielen.
wegens vrouwenroof, gepleegd op mijne
schoonzuster, die hij heden avond ontvoerd
heeft, na op eene slinksche wijze mijne
vrouw ie hebben verwijderd
De Schout zette een paar groote oogen op,
bij zulk eene duidelijke en gewichtige be
schuldiging Van Brouckhoven, die Francois
slil had zitten aan (e staren, zeide: Mij
dunkt Heer Gael' wij moesten hier maar
proces-verbaal van laten opmaken, want de
accusatie is te rond. dan dal wij er geen ge
volg aan zouden geven, en aan pene schel
trekkende, verzocht hij den Griffier. Mr. Jan
van Bauchem. het voorgevallene op te tee
kenen. v
paganda der communisten niet bepaald for
tuin gehad. Vooral in de laatste maanden
hebber in vele landen van Oost- en Mid
del-Europa arrestaties van communisten
plaats gevonden. In Frankrijk heeft de
communistische agitatie geleid tot den val
van den Sovjet-gezant te Parijs Krassin.
De Balkan, dat traditioneele kruitvaatje,
heeft ons dit jaar noga! met rust gelaten.
Een paar komitadsji-aanvallen, wat onrust
na den dood van koning Ferdinand van
Roemenië, eenige dreigende spanning tus
sehen Italië en Joego Slave, dat alles heeft
betrekkelijk weinig te beduiden. Erger wa
ren de recente onlusten in Zevenbergen,
waar Roemeensche studenten de vroegere
Hongaarsche bevolking eens even geleerd
hebben, hoe zij de zegeningen van het
nieuwe Roemeensche regiem moesten
waardeeren. Vooral de Joden hebben het
moeten ontgelden.
Oostenrijk heeft dit jaar ook voor vol
doende copy gezorgd, doordat ongeveer
een half jaar geleden te Weenen een onge
kend oproer uitbrak naar aanleiding van
het vonnis, uitgesproken over de schuldi
gen aan de schietpartij in het Burgerland.
De straatgevechten en de brand in het
bekende paleis van Justitie zal men zich
nog heel good herinneren.
Verder hebben wij in het begin van het
jaar weer eens een opstand gehad in Por
tugal. De revolutie brak uit begin Februari
in Oporto en sloeg een paar dagen later
over naar Lissabon. Beide steden werden
stevig gebombardeerd en het einde van
d.e historie was, dat Portugal weer een
mislukte revolutie rijker en meer dan 300
menschenlevens armer was geworden.
In Spanje noch in Italië zijn dit jaar
aanslagen gepleegd op de respectievelijke
dictat-ois Primo en Mussolini. De laatste
heeft zich vrij kalm gehouden. Hij heeft
het land verrijkt met een nieuw Charter
van den Arbeid, waarbij de vakvereenigin-
gen tot stadsorganen werden gepromo
veerd en hij heeft in den na-zomer de stich
ting van den fascistischen staat met luis
ter gevierd. Het jongste opzienbarende feit
uit Italië was de stabilisatie van de lire.
B u i t e n E u r o p a. Ne dit zeer korte
overzicht over het wel en wee van Moeder
Europa, waarbij wij geenszms aanspraak
willen maken op eenige volledigheid wij
stippen maar zoo hier en daar wat aan - -
Dog even een kijkje aan de andere zijde
van onze wereldbol.
De Ver Siaten hebben zich ook dit jaar
afzijdig gehouden van het werk van den
Volkenbond. Coolidge heeft, zooals reedft
gezegd, een confeientie bijeengeroepen ter
beperking van de bewapening ter zee,
maar deze is, mede, dank zij de weigering
van Frankrijk en Italië, op niets uitgeluo-
pen. Een paar maal hebben de Ver. Staten
ingegrepen bij revolutie-pogingen in Mid
del-A merikaansche staatjes, maar bij de
troebe'en in Mexico zijn zij volkomen pas
sief gebleven.
De toestand in het land van Calles is
nog precies zoo gebleven Calles is voort
gegaan met het arrestoeren en fusilieei. .i
van priesters en hij heeft de oproerige be
weging, welke geruimeu tijd heeft aange
houden, met succes den kop weten in tc
drukken. Een heel stelletje rebellen-gene
raals hebben hun pogingen roet den dood
moeten bekoopen. ÜDdarks de verklarin
gen van 't geheele episcopaat, dat deKatho
lieke Kerk in Mexico mets met de opstan
delingen te maken had, werdfln «le Katho
lieken natuurlijk voor de onlusten verant
woordelijk gesteld en menig Katholiek
heeft zijn leven moeten laten, beschuldigd
van „samenzwering tegeD het leven van
den president." Priesters, d>e het waagden
het H. Misoffer op te dragen en Katholie
ken, die den moed hadden die H. Mis bij
te wonen, maakten zich daardoor schuldig
aan hoogverraad en werden als rebellen
terechtgesteld. Ofschoon deze terreur nu
reeds ongeveer twee jaar duurt, heeft de
l'berale pers er nog steeds geen kennis
van genomen.
Japan heeft zich dit jaar onderscheiden
op de manier, die dit land eigen is, n.l.
door een fiksche aardbeving in het begin
van Maart, waarbij niet minder dan 3 A
4G03 menschenlevens verloren zijn gegaan.
Toen hel sluk gereed was, onderteekenden
het de beide ambtenaren, waarna zij het
Francois voorlegden; Kom, Heer! zeide de
Burgemeester, laai ons eens zien hoe gij
heet. Francois schreef eenvoudig dien voor
naam.
Dat is niet genoeg, uw geslachtnaam
moet er bij. merkte de Schout aan.
Ik heb geen anderen naam, sedert ik in
Holland woon, was het antwoord.
Oho, vriend! heb ik u daar? riep de Bur
gemeester zegevierend uit, dan zijl gij mis
schien wel die vluchteling, naar wien mijn
neef, de gezant van Z. M. de Koning van
Frankrijk, mij verzocht heeft onderzoek Ie
doen!
Francois werd doodsbleek, zijne knieën
knikten; men zag hel, dat geen bliksem
straal hem erger had kunnen treffen dan
deze- woorden; zijn schrik duurde evenwel
slechls een oogenblik; wanf spoedig ant
woordde hij op een toon. dien hij zoo vast
mogelijk trachtte te doen voorkomen: Ik
weet niet wat gij zeggen wilt. Heer Burge-
meesler! doch ik bid u. neem mijne beschul
diging als waar aan; daarenboven verzoek
ik u mij met een eed Ie onlslaan anders is
mijne vrouw geheel zonder bescherming,
ik zweer u te zullen verschijnen bij de eer
ste oproeping, die gij mij doet toekomen.
Daar komt niets van. zeide de Schout
wien reeds de dank en de lof van den Fran
sehen gezanl in de ooren suisden. Immers
het geheimzinnige gedrag van Francois, in
verband mei het schrijvpn van den gezant
aail zijn neef van Brou«-khoven. deden het
reedp hii hem vastslaan dat Francois de
gezochte vluchteling was Gij gaal nu naar
het hok. vervolgde hij. ep wordl verzochl
ons verder niel meer om de noren Ie malen
Eenige dienaars van de roede traden bin-
Nu wij toch op het tencin der ongeluk
ken zijn verzeilu geraakt, kunnen wij ter
loops wel even herinneren aan de over-
6lrooming van de Mississippi vu u;.n üo
ramp van de Prineipesea Mafalda" op de
BraziliA.iut.ih*
Wanneer wij nug tv en een oogje wagen
aan zonen van het Hemelsche Rijk, dan
memoreeren wij de scheuring in de Kwo-
mintang, waardoor de communisten zich
hebben afgescheiden van de partij der ge
matigden, welke scheuring ten slotte ge
leid heeft tot een vollecig échec der com
munisten en tol de uitdrijving der Russen.
Bij den opmaisch der Zuidelijken naar het
Noorden, werden n het begin van het jaar
Nanking eu Sjanghai door de Kantonnee-
zen ingenomen, waarbij het tot bloedige
tooneelen kwam, dank zij do voorzorgs
maatregelen der Jüngelschen en der andere
mogendheden, zi,n de buitenlandsche ne
derzettingen in de havensteden voor vol
komen vernietiging gespaard gebleven. De
laatste onlusten deden zich voor te Kan
ton, e& deze wnien ten slotte de aanlei
ding tot de verdrijving der roode broe
ders.
Het is den communisten niet nanr den
vleeze gegaan, ofschoon zij zich veel h«a-
den voorgesteld van hun propagauda in
China en in lndië. Zooals men zich herin
neren zal, brak een jaar geleden op Suma
tra's Westkust ook een opstandje uit, dat
echter spoedig bedwongen was. In den loop
van dit jaai hebben wij in lndië verder
met de communistische oproerlingen afge
rekend. Honderden' zijn velbannen naar
het Boven-Digoelgebied.
De vliegtochten. Wij mogen
dit zeer summiere jaaroverzicht niet be
sluiten, alvorens herinnerd te hebben aan
de groote vluchten, welke dit jaar hebben
plaatB gehad. Luitenant Koppen maakte
een schitterende poptvlirhl van Amster
dam naar Batavia en terug en het aantai
OceaaDvlucliten stèeg zoo onrustbarend
sinds de prachtige vlucht van Lindbergh,
dat het bijna niet bij te hom en was. Van
West naar Oost zijn verschillende vluch
ten met min of meer succes geslaagd, maar
maar van Europa uit slaaede er geeD een.
De jongste mislukte vlucht is die van miss
Grayson, die sinds eenige dagen wordt
vermist en die thans als verloren kan war
den beschouwd
Zelden zal er een jaar zijn geweest,
waarin de luchtvaart zoozeer heeft gestaan
in het centrum der belangstelling. Het jaar
1927 kan gevoeglijk gpnoemd worc'en het
jaar der Oceaanvluchten en dat... der Ka
naalzwemmers.
Wat zal nu het volgend jaar ons bren
gen 1
Priester jubilea in 1928.
50 Jarigen; 16 Augustus.
P L. Desscns, Rector van St. Elisabeth te
A'dam;
F. J Gribling. rust. Pastoor v. St. Willibr.
te 's-Gravenhage, verblijvend te Delft St.
llippolytus Gest.
L. Stolk, Pastoor te Amsterdam II Catha-
rina;
J. F. de Graaf. Pasloor te Amsterdam
II. Vincentius a Paulo.
40-jarigen: 15 Augustus.
J. H. Boonekamp, rust. Pastoor van
Heemskerk, verblijvend te' Nw. Herlaer
N.-Br.
J. M Eg. Pasloor te Obdam;
C. J. Karskens. Pasloor te Wervershoef;
B. J. Schrandt, Pasloor te Haarlem,
0. L. V. Roz.
Mgr. H. J. M. Taskin, President v. h. Groot
Seminarie Warmond.
A. J. H. Wreesman. rust. Pasloor v SI.
Elisabeth te R'dam.
25-jarigen, 16 Augustus
(gewijd. 6ede vacante' toen de Bisschop
pelijke zetel vacant was. door Mgr. II.
v. d. Wetering).
J A. Annegarn. Pasloor te 's-Gravenhage
H. Fam.;
H. W; van Beek. Pastoor tc Amsterdam
H. Agnes;
nen en voerden Francois naar zijne gevan
genis.
Wij dienen toch gevolg te geven aan de
beschuldiging van dien snoeshaan, zeide de
Burgemeester, na hel vertrek van Francois,
is zij valsch, dan houden wij hem des te
zekerder vast; wie of echter die vent is, mag
Joost weten; mijn neef de gezant scheen
hoog belang in die geheele zaak te stellen,
en in alles handelde hij uit naam van zijnen
Koning.
Ik mag lijden dat zulks voor ons ten goede
uitvalt, antwoordde de Schout, laat ons
echter maar oppassen, ons de vingers niet te
branden, door een al te grooten bemoeigeest.
Den volgenden morgen zag men de leden
van het loffelijke Leidsrhe Gericht, met den
Schout en Iwee Schepenen aan het hoofd,
Iang9 den lagen Rijndijk naar Leiderdorp
wandelen. Zij hielden stil bij het huis Swie
len, dat even voorhij hef dorp gelegen was
Jonker Adriaan scheen zeer verwonderd Ie
zijn. toen hij de tegen hem ingebrarh'e be
schuldiging hoorde, en verzocht de Heemn
oogenhlikkelijk zijn slot te doorzoeken; dif
geschiedde, doch niets vindende, keerden d«*
ambtenaren, na eene menigte veronlschul
digingen ingebracht Ie hebben, onvprrichler
zake naar Leiden lenig, nu vast'overtuigd
dat de geheele aanklacht valsch was ge-
weest.
V.
Marie werd ondertusschen door de groot
ste ongerustheid bevangen; ieder uur van
den nacht, dat verliep scheen haar eene
eeuw. en vermeerderde haren angst telken?
als zij gerucht hoorde, meende zij Fran
goi? te zullen lerugziPTi inch iederen kee'
werd zij in hare hoop bedrogen Eindelijk
zonk zij, door inspanning en angst afgemat,
II. Bilars. Pastoor te Middel ha mis.
H. Bitter, Pasloor te Hoogwoud;
W. H «Je Groot Pastoor te lerseke; f
Ph. P. J M Hofman. Rector te Amster
dam. Aloysius gesticht;
A. H. J. M Homulle, Pastoor te.Vclscn-
Noord;
B A. Usance, Pastoor te Warmenhuizen;
B. van Leeuwen. Pastoor te H i 11 e g o in
H. Joseph;
G. C. J. van Leeuwen, Pastoor te Zierik-
zee;
A J. J. Leusen, Pasfoor te L-e i d en
H. Joseph;
J. M Lucassen. Pasloor en Deken te'
Beverwijk II. Agatha;
P. J. Maas. Pastoor te Vlnardingen;
Q. J. Te Mey, Pastoor te R'dam H. Fran-
ciscus van Ass;
F. J van Nes Pastoor te Nieu wveen;
J. Nolet. Pasloor te Bergschenhoek:
P Roovers, Pastoor te Rinnegom;
J. A. Ruhe, Pasloor te 's-Gravenhage
Getrardus Majella;
J. van Veen, Pastoor teHazerswoude
C. M. Woulerlood; Pastoor te Beverwijk,
0. L Yr. v. Goeden Raad;
J F. V. M. Zandvliet Tastoor te Ze.ve n-
hoven.
127?-iarigen, 15 Februari
(gewijd 15 Aug. 1915 door Mgr. J. Hofman,
infirmitalis, causa Ordinarii, tengevolge
van ziekte van den Bisschop).
Th Beers. Kap. A'dam O. L. Vr. Rozenkr.
F. J. Bcmelman, Kap. te Builenveldert;
W. C. v Bonten. Kap. te Loosduinen;
P. Braak, Kap. Beverwijk H. Agatha;
L Brink, Kap. te 's-Gravenhage H. Jaco
bus;
J. P. A. Brinkman. Kap. te Haarlem
O.L.V. Roz
II. II. Brouwer. Kap. te Rotterdam H Bar
bara;
A. J. M. v. d. Burg, Kap. te Overveen,
Duinrust;
G .A Jongejan, Kap. te 's-Gravenhage,
H. Will.
W. J. J. de Jongh, Leeraar Seminarie
Ila geveld te Heemstede;
J. F. Lin?. Kap. te A 1 p h e n a. d R ij n
J J. Middelburg, Kap. te Amsterdam
II. Anna;
L. H. M Niriuwenhuizen. Leeraar Semi
narie H^eveld te Heemstede;
R. M. A. Nieu wveen van Dijkum, Kap. te
Leiden O. L. V Hemelvaart;
M. M Nolet, Kap. te 's-Gravenhage H.
Familie;
P. J. de Roos, Kap. te Amsterdam, H.H.
Mart. van Goreum;
J. B. Schuyt, Kap. te Rotterdam II.II. Mart.
van Gorcum;
T. Sommer. Rector te Purmerend, St.
Lidw. Gesticht „St. Bavo".
Door Prof. Franz Xaverius Zimmerman
te Rome.
Mochten we een vorige weck nog schrij
ven over hel prachtige herfstweer waar
van ook de II. Vadqr mocht genieten op
zijn wandelingen door de Valicaansche tui
nen, ineens heeft nu de winter haar in
trede gedaan, en alles met een laag don
zige sneeuw bedekt; de koepel van St.
Pieler, Het Vaticaan, de Romeinsche Basi
lieken, zelfs de groole zuil op het plein
voor den SI. Pieler, die als een groote
vinger ten hemel wijst. Al de fonleinen van
de eeuwige stad warén bevroren, cn, wat
hier nog nooit gebeurd is sneeuw en ijl
bleven langer dan een halven dag liggen.
In de afgeloopen week hebben talrijke kar
dinalen o.a. Kardinaal Bourne en andere
hoogwaardigheidsbekleders oen bezoek ge
bracht aan den II. Vader, die ondanks de
buitengewone vermoeienissen der laatste
weken zich in een goe'de gezondheid mag
verheugen.
Z. II. ontving in particuliere audiëntie
hel bestuur van de Pause'ijke Academi**
voor wetenschap en kunst „Nuovi Lincei"
genaamd, waarvan de bekende Jezuiten-
pater Gianfrancesehi voorzitter is. Het be
stuur kwam den II. Vader het tachtigste
deel der Acten en het 9de deel van de
„Memoriën'' aanbieden. Zondag j.l. werd
in haren stoel in slaap, totdat zij tegen den
morgen gewekt werd door een geklop aan
d«? deur. Op te vliegen en open te doen, was
het werk van een oogenblik; doch zij liet
treurig het hoofd hangen, toen zij niet Fran
cois, maar Mr du Bois voor zich zag staan.
De goede man kwam eens vernemen, wat
het gevolg was geweest van de voorvallen
van den vorigen dag; want hij begreep, dat
de valsche boodschap aan Marie van de
verwonding van haren echtgenoot eenig
doel moest gehad hebben. Zij vertelde hem
wat zij wist; met eene door snikken afge
broken? stem verzocht zij om zijnen bij
stand. en smeekte hom haar (e helpen.
Ik weet waarlijk niet wal ik er op het
oogenblik aan doen kan, zeide de brave
Deken, doch ik wil eens naar mijn zwager
den Schepen van Baersdorp gaan; mis
schien weet die er iets van; immers het zou
wel vreemd wezen, dat er eensklaps in onze
goede stad Leiden twee mensehen verdwe
nen, zonder dat de Regeering ze op kon
sporen. Tot weörziens dus! Hij vertrok en
Marie bleef weder met haren angst alleen.
Na eenigen tijd kwam du Bois terug, en
verleide haar zoo voorzichtig mogelijk wat
hij van de gevangenneming gehoord had,
evenwel niet zóó voorzichtig, of Marie on'-
s'elde hevig en zonk met een gil ineen, de
Dckpn sprenkelde haar water in het gelaat,
waschtp haar slapen; doch niets hielp, zoo
dat hij eindelijk de straat opliep om een
geneesheer te halen Buiten de deur ont
moelle hem Augusle. die op weg naar het
Peslhuis was om daar «ie geneeskundig'-
'e^sen te gaan bijwonen Om spoedig geho'
nen te ziin verzocht du Bois hem. even mei
hem mede te gaan pn met de hulp van dm-
jongen med kwam Marie dan ook spoedig to'
zich zelve. Nu slorlle zij een vloed van tra
hel nieuwe studiejaar der Academie plech
tig geopend, waarbij de H. Vader zelf en
verschillende kardinalen en prelaten tegen
woordig waren. De Acadctroe is nu onder
gebracht in het Casino van Pi"c IV. in
de Yaticaansehe tuinen, welke gebouwen
H. Vader thans lor beschikking heeft \vi.-
Icn stellen. De Paus zelf hieid een 'op
spraak waarin hij nog op bijzondere wijze
cien grooten Katholieken geleerdp Alexander
Vol la herdacht, wiens eeuwfeest dit jaar
overal zoo schitterend gevierd is.
Deze week werd ook de officieel? tekst
bekend gemaakt van het Concordaat, dat
gesloten is tussehen den H Stoel en de
Republiek Litauen. Daarin wordl aan de
kerk volledige vrijheid gewaarborgd voor
de uitoefening van haar geestelijke macht
cn kerkelijke jurisdictie overeenkomstig de
goddelijke wetten en het kerkelijk recht.
Verder zal de burgerlijke overheid haar
steun verleenen bij de uitvoering der ker
kelijke beslissingen. Vrijstelling van militai
ren dienst is aan de geestelijken gewaar
borgd. De Paus benoemt vrij de Bis
schoppen, maar zal te voren den presi
dent vragen of er politieke bezwaren be
staan legen den candjdaal. De nieuw
benoemde zal den eed van trouw aan de
republiek afleggen in de handen van den
president.
Godsdienstonderricht op de openbare en
door den slaat ondersteunde scholen i?
verplichtend. De geboorte- *:n doopregister?
enz der kerk golden ook voor den sla'ab
De kerkelijke huwelijken voltrokken vol
gens kerkelijk recht krijgen burgerlijke ge
volgen. De onderteckening van het Con
cordaat dat zeer vele gunstige bepalingen
bevat voor de kerk is een zeer gewichtig
feit in de geschiedenis van de jonge repu
bliek Litauen.
Ook met de nieuwe regeering van Tsj?-
cho-Slowakije, waar de katholieke kerk
zoo'n groote crisis heeft te doorstaan, is
reeds een „modus vivendi" to* stand ceko-
men, daar de definitieve overeenkomst
waarschijnlijk nog wel eenigen tijd op zich
zal laten wachten.
Reeds enkele maanden geleden had de
pers verschillende berichten verspreid over
de gewijzigde verhouding tussr hen Rome
en Praag. Toen de buitengewone gezant
en gevolmachtigde minister van builenlani-
sche Zaken Dr. Kamillo Krnfta in Rnrre
was aangekomen en nieuwe onderhand?
lingen waren begonnen, werd er bpweeid
dat er reeds schitterende resultaten be
reikt waren. 'Maar persoonlijk ben ik in
de gelegenheid geweest om hieromtrent
ter bevoegder plaatse inlichtingen in lc
winnen, en die komen hierop neer, dit
van weerskanten nog geen enkele defini
tieve beslissing genomen is. De moeilijk
heden die tussehen Praag en Rome gore
zen waren zijn nog steeds niet opgelost
daar het Valicaan zekere waarborgen wil
hebben, dat er zekere gebeurlijkheden
zooals die bij de Jan Husfeesten hebben
voorgedaan, zieh niet meer zullen her
halen. Sindsdien waren dan ook de be
trekkingen tusschpn bet Vaticaan en
Tsjeeho-Slowakije verbroken. Bijzonderhe
den over de getroffen overeenkomst zijn
nog niet bekend: het is in ieder geval een
belangrijke, gebeurtenis dat TsjeehorSlo\va
kije weer toenadering tof Rome zoekt,
waarmee „de los van Rome beweging" in
dat land wel den genadeslag gekregen
heeft.
Het geheim consistorie dat op 18 Dec.
gehouden werd, plaatste het Valicaan weer
in het midden der belangstelling van de
geheele wereld. In de zeer korte toespraak
ter gelegenheid van het geheime consis
torie zeide de IIVadpr. dat er redenen zijn
om zieh te verheugen en te bedroeven
Doch Z. H. hoopt hierop nader terug te ko
men, hetzij in woord of geschrift, bij een
andere gelegenheid.
De Kardinalen die in het afgeloopen
jaar aan het College ontvielen, werden
met een kort woord hprdacht. In ver
band met het onlslag van Kardinaal Billol
zeide de H. Vader, dat deze zijn ontsla"
vroeg cn verkreeg „om goede redenen."
waarvan acten werden opgemaakt onder
Pauselijk zegel en bekrachtiging der hand
teekeningen van den kardinaal staatssecre
taris en den generaal der Tesuiefen.
Tenslotte werden de kardinalen wier
namen wij reeds hebben niedegedee'd
benoemd. Onmiddellijk hierna verliet de
nen, hetgoen haar zeer verlichlle, en in
staat slelde eenigszins bedaard hel vedere
verhaal van den Deken aan te hooren Van
Baersdorp was zelf mede naar het huis van
Van Swieten geweest om Marguerite te zoe
ken, en nog wist men niet, waar haar 1e
kunnen vinden; ook had hij nog hooren
mompelen van een onderzoek, op last van
den Franschen gezant ingesteld, maar een
voortvluchtige, dien rripn in Frangois meen
de gevonden te hebben.
Om 's Hemels wil, zeide Marie, bid loch
uw zwager, dat Franyois losgelnlen worde
ik wil alles opofTeren om dien gewonden
schipper schadeloos te stellen, en o! wat ik
u smeeken mag, laaf het onderzoek voor
den gezant niet voortgezet worden, wij zou
den allen diep ongelukkig zi.inl
Du Bois, die van dit laatstp niets begrepp,
beloofde nog eens naar van Raersdorp ie
gaan en vertrok Amruste had onderius-ehen
strak voor zich staan kijken; ook hij was
getroffen door het gevangen nemen van
Francois, doch meer nog door hel wegvoe
ren van Marguerite Toen du Bois vertrok
ken was, nam Marie hem deelnemend h'j
de hand en vroeg wal hem sch»?elde bij die
aanraking onwillekeurig huiverende, ««-heen
hij Ie onlwakpn en riep e«*n*klaps uit;
God. mijn God! waarom ben ik niel hier
geweest om haar 'e verdedigen? ik moei. ;k
wil haar terugvinden, want o' /ij is mij lief
hoven alles, ik bemin haar hartstoch
lelijk
Be.daar, jonge vriend! viel Marie hem in
de rede; hefgpen gij daar zegt moet binnen
deze muren besloten blijven laat nimmer
wéder zoo iels over uwe lipnen komen want
-"•ens zal hel u opgphe'derd worden, dat er
'i-mnier «-an eene dergelijke verbintenis ;e's
komon kan. (Wordt vervolgd).
