Dringend verzoek
aan Hl Adverteerders
BUITENLAND.
Het voornaamste nieuws
van heden.
RECHTZAKEN.
19e Jaarg^nq
DONOFRO»G 29 fCC-*»BPR 1927
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bl| vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent pel week 12.50 pel kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per treek (2.60 pei kwartaal
Franco per post (2.95 pe, kwartaal
Bet Geïllustreerd Zondagsblad Is tooi de Abonné's ven
krijgbaar tegen betaling van 50 et. per kwartaal, bij voon
Uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Eondagshlad 9 ct
Dit blad verschijnt eiken dag uilezonderd Zon- en Feestdagen.
Bureaux: RAPENBURG Mo. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. tl
OE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGTi
Gewone odvortontlén 30 cenl por regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt hel
a dubbele vaD het tarief berekend. 3
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd huur eD 7ev
huur. koop en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit TWEE bladen
EERSTE BLAD.
Nu tengevolge van den brand de
Advertentiën bestemd voor ons Blad
gezet worden ter zetterij van het
Leidsch Dagblad, verzoeken wij H.H.
Adverteerders beleefd, hunne copieën
daags voor den datum van plaatsing
aan ons Bureau RAPENBURG 10,
te willen doen afgeven.
DE ADMINISTRATIE
Het bijzonder Onderwijs
In „Het Vaderland" houdt een mede
werker een uitvoerig pleidooi, voor een
vrijzinnig-christelijk lyceum te 's-Graven-
hage. Dus: bijzonder onderwijs voor de
principieels voorst-anders van bet openbaar
onderwijs; confessioneel onderwijs voor de
principieele voorvechters van het neutraal
onderwijst
De inzender, zekere J. J. M., voelt zijn
inconsequente houding en tracht die recht
te praten. Hij komt op tegen de opmerking,
dat er op 't openbaar, neutraal, lyceum ook.
gelegenheid is voor Bijbel-onderwijs,en dat
daarom een bijzonder lyceum voor de vrij
zinnige christenen niet n-oodig of wensehe-
lijk zou zijn:
Wij meenen echter dat het Bijbel-on
derricht (géén godsdienstonderwijs in
den vollen zin des woords!) gelijk thans
op een der gymnasia door mej. dr. Brui
ning en dr. Den Hertog gegeven wordt,
meer dient om de cultureel-ontstellende
onkunde aangaande den Bijbel te ver
minderen, zoodat het b v. mogelijk wordt
met eenige vrucht Vondel te lezen, dan
dat de bedoeling voorzit catechisatie te
geven.
Maa-r, zoo vervolgt de schrijver dan, ten
©lotte drukt een les in Bijbelonderricht
niet haar stempel op h e t onderwijs.
Niettemin kan deze les van zeer groo-
ten invloed worden. Echter niet zoo
groot als gewenscht is Zij blijft van be
perkte strekking Deze les blijft naast de
andere lessen staan. Het zout blijft naast
het ei. Het is zooveel waard als 't ge-
heele corps leeraren, als de inrichting der
school zelf bezield, en gestuwd worden
door één gedachte.
Juist, 't Wezenlijke, het typeerende van
een bijzondere school is niet dat daar
godsdienstonderwijs wordt gegeven van een
bepaalde richting; maar dat heel het onder,
wijs wordt gedragen door één, bepaalde
Wij vonden deze juiste kenschetsing van
het wezen van het bijzonder onderwijs in
het liberale „Vaderland" merkwaardig ge
noeg, om er hier melding van te maken.
ENGELAND.
Het verdrag tusschen Engeland
en Irak.
Volgens een bericht uit Genève heeft de
Perzische regee-ring aan den secretaris ge
neraal van üen Volkenbond een protest
nota doen toekomen, omdat enkele gedeel
ten vaD bet verdrag tusschen Engeland cn
Irak de integriteit van den Perzischen
staat zouden scbenden.
De Britsch-Indische nationalisten.
Op het 42e congres der sociale nationa
listen, in Britsch-lndië, dat Maandag ge
opend is, zijn door een daartoe bestemde
commissie een aantal moties aangenomen
om aan het congres over te leggen.
Deze moties spreken zich uit: voor boy
cott van de commissie-Simon; sympathie
voor den strijd der Chineesche nationa
listen; terugroeping der Indische troepen
uit China. Mesopolamië en andere landen
in het Oosten; verwelkomen de stichting
van den Bond tegen het imperialisme; ver
oordeelen Engelands „militaristischen aan
val tegen Rusland"; dringen er op aan, dat
de Britsche regeering een einde maakt aan
de oorlogs-toebereidselen in de zeeën in het
Oosten; en verklaren, dat het doel van het
Indische volk is volledige nationale onaf
hankelijkheid.
DUITSCHLAND.
De Rijksdagverkiezing Toe
nemende werkeloosheid.
Over den datum der Rijksdagverkiezin
gen ie men het lang met eens. Men ver
moedt dat op de 10 of 17 Januari te Ber
lijn plaats vindende conferentie, waaraan
de Rijksregeering en de vertegenwoordiger
der landen zullen deelnemen, deze kwestie
ook zal worden besproken Tevens zal dan
worden besloten nf de verkiezingen van de
Landdagen van Pruisen Beieren en Wur-
temberg op denzelfden datum als de ver
kiezingen voor den Rijksdag zullen worden
gehouden of niet
De „Tagliche Rundschau", 't orgaan van
dr. Stresemann, schijnt geen bezwaar ie
hebben om de verkiezingen voor den herst
te houden, mits in elk geval de begrooting
van 1928 dan zal zijn aanvaard, een voor
waarde, waarmede zeker alle partijen zich
kunnen vereenigen. Dit blijkt duidelijk uit
de sociaal-democratische „Vorwarts". Dit
blad meent dat de soci ral-democraten als
partij in het geheel geen haast hebben.
Elke maand burgerlijke regeenng meent ze
zou namelijk voor haar twee nieuwe man
daten beteekenen De Duitsch-nationale
bladen hebben vernomen, dat de kwestie
der verkiezingen te Genève is besproken
tusschen Stresemann en Briand en zijn hier
over zeer ontstemd. Een dezer bladen rept
zelfs van gebrek aan nationale waardig
heid. De rijksminister van buitenlandsche
zaken heeft zich dit verwijt vermoedelijk
niet sterk aangetrokken.
De werkeloosheid is in de eerste helft
van December verder toegenomen. Het aan
30 Nov. tot 831 000 op 15 Dec., d.i. met
226.000 of 37.4 pCt.
ITALIË.
Economische hervormingen.
Volgens een bericht uit Milaan heeft
Mussolini in vele gesprekken, de laatste
dagen met bankiers, industrieelen en koop
lieden gevoerd, gezegd, ingevolge de stabi
lisatie van de lire, vast van plan te zijn
een uitvoerig program van de economischt
hervormingen door te zetten. Het nieuwe
muntstelsel moet de productie aanwakke
ren, evenals den uitvoer.
RUSLAND.
Belastingverhooging.
Met het oog op den slechten toestand der
schatkist en het dreigende tekort op de be-
grooing voor 1928 zijn diverse belastingen
met ingang van 1 Januari verhoogd. Dit
geschiedt bij verordening van het uitvoe
rend comité der sovjets; in de tegenwoor-
digende lichamen zelf komen zulke maat
regelen niet ter sprake.
Allereerst is de accijns op alcoholische
dranken met 50 pCt. verhoogd, en wel met
een bedrag van 35,77 roebel per HL. Dat
zal een kwart milliard roebel per jaar meer
opleveren. Vervolgens is de belasting op
den omzet verhoogd, vooral voor de han
delslichamen.
Daarnaast-heeft het presidium van den
oppersten economischen raad een rond
schrijven gestuurd om zoo spoedig mogelijk
de bedragen vast te stellen, die uit de
winst over 1927 in de schatkist moeten
worden gestort, daar de sommen reeds in
het eerste kwartaal van het volgend jaar
betaald moeten worden.
BULGARIJE.
Communistisch complot ontdekt.
De politie heeft pogingen ontdekt van on
wettige communistische organisaties, om
zich in verbinding te stellen met politieke
gevangenen der Centrale gevangepis. Een
aanzienlijke som gelds en vertrouwelijke
documenten, die den gevangenen met hun
maaltijden in handen gespeeld zoude*
worden, zijn in beslag genomen. Onder de
in beslag genomen documenten bevindt
zich o.a. een stuk uit Keulen met de mede-
deeling, dat de Keulsche organisatie meer
dan 500 mark heeft ingezameld onder de
arbeiders voor de Bulgaarsche commu
nisten. Een jonge vrouw, de zuster van
den communist Topenitsjanof, die op dit
oogenblik in de gevangenis zit, en die met
de overbrenging van den brief belast was,
werd gevangen genomen.
CHINA.
Moordpartijen over en weer.
Volgens berichten uit Sjanghai hebben de
militaire autoriteiten alle bestrijdingen van
de comm-ünistische troebelen noodige maat
regelen genomen. Gisteren werden 31 corn
munisten onthoofd. Naar het Nankingschp
tc-legraaf-agentschap mededeelt hebben dö
troepen van generaal Feng, ten getale van
40.000. man de Gele Rivier-overschreden.
In de provincie Tsjili heeft Feng de stad
Taonanfoe bezet. Maaschalk Tsjang-Kai-
Tsjek zou voornemens fijn voor informatie
doeleinden naar Kanten te gaan.
Vanuit de vensters Ier gevangenis zijn
de vrijgelaten priesterspoggetuigen geweest
van terechtstellingen ii al de plaatsen var.
de districten van Hoipekfoeng ,waar een
communistische organsatie bestond. De
vluchtelinen schatten het aantal terecht
stellingen in de laatst< 2 maanden op ten
minste 150 per dag. D^ hoofden der slacht
offers dienden als ..veröering" van de mu
ren der communistisch gebouwen. De le
den der communistisch organisatie waren
jonge meisjes en jongeip van 15 k 18 jaar.
Te Hoefoeng stelt men'op terechtstellingen
op rekening van een jongenman van 18
jaar. terwijl een meisjé er roem op draagt
ten minste 10 menschel ter dood te hebben
laten brengen.
tupktttï
Verjüchte familienaam.
Nu de sterkte en dt samenstelling van
de bevolking van de republiek door de
volkstelling van 23 Oc6ber precies is vast
gesteld, en er dus eep behoorlüke burger
lijke stand kan worden ingericht, is ster
ker dan nog tevorei de volstrekte nood
zakelijkheid aan den dag getreden van het
invoeren van familienamen.
De regeering heeft dan ook besloten, al
dus het „Vad.", ten spoedigste een wets
ontwerp in te dienen, waarbij een ieder
wordt bevolen binnen een vast te stellen
kortên termiin zich een familienaam te
kiezen, hetzij van historische beteekenis,
of gegrond op het-handwerk of het beroep
dat in de familie over het algemeen, of
op het oogenblik wordt uitgeoefend. Zij,
die binnen den gestelden termijn zelve
geen passende familienaam hebben kunnen
vinden, krijgen er een van ambtswege toe
bedeeld.
VEREENiabrj otaTEN.
Alc oh ol vergif tiffing.
Uit alle deelen van het land blijven de
berichten aanhouden over alcoholvergifti-
gingsgevallen, waarbij tientallen dooden.
De ziekenhuizen liggen voL
BUITENLANDSCH GEMENGD.
ROOVERS IN SOVJET-RUSLAND.
In het gouvernement Rjazan, tusschen
Moskou en Samara, is aan het licht ge
komen, dat in die streek een rooverbende
van 1922 af, dus vijf jaar lang. huisge
houden heeft. Ze persten de boeren onder
bedreiging geld af, en als men niet wilde
betalen werd de hoeve geplunderd of in
brand gestoken, het vee afgemaakt enz.
Een dorpscorrespondent van Het Boeren
blad, die het een en ander daaromtrent
in zijn blad mededeelde, werd door de ban
dieten vermoord.
Bij het onderzoek kwam aan het licht,
hoe de roovers zoolang ongestraft hun
werk hadden kunnen voortzetten. Ze had
den nl. verbinding met de partij- en sov
jet-organen van het district, zelfs met
leden van de controle-commissie der partij
en van het gerechtshof in het gouverne-
ment Rjazan.
Drie van de voornaamste bandieten zijn
thans ter dood gebracht volgens vonnis
van de rechtbank. Leden der partij-coml-
té's die erbij betrokken waren, zijn tot 10
jaar gevangenisstraf veroordeeld, maar de
boeren verklaren, dat er nog verschillende
leden van de bende vrij rondloopen en
vreezen, dat die in het vervolg bun actie
zullen voortzetten als de waakzaamheid
weer verslapt. Tot degenen, die gestraft
zijn behooren ook twee vioe-presidenten
van het provinciaal gerechtshof, die te
zamen met de beschuldigden in het open
baar drinkgelagen aanrichten.
DE MOORD IN CALIFORNIE.
Een bericht uit New-York aan de „Daily
Express" meldt dat Hickman, de moorde
naar van miss Parker, twee pogingen tot
zelfmoord heeft gedaan.
Den eersten keer vond men hem met
een zakdoek stevig om den hals geknoopt,
terwijl hij trachtte zich te worgen.
De tweede maal trachtte hii zich het
leven te benemen door met het hoord
vooruit tegen den muur van zijn cel te
botsen.
Daarna deed men hem het dwangbuis
aan,
Een psychonaath heeft Hickmann onder
zocht en verklaard, dat deze in het. vol
ledig bezit van ziin verstandelijke vermo
gens is en dat alles wat hij zegt, volko
men sfcnenhan'ri en Inricch is
Verscheidene malpn heeft men hem aan
een streng verhoor onderworpen en tenslotte
is hij Dinsdag zooals de ,.N Y Herald" me
dedeelt, door de mand gevallen en bekende
hij. gileen de gruweldaden bedreven te heb
ben Zijn plan was eerst niet geweest het
meisje te doodpn Hij wilde haar vader al
leen maar losprijs afdwingen Maar tenslotte
kwam-hij tol de overtuiging dat als hij
haar levend vrijliet, zij de zaak zeker zou
uitbrengen en de politie hem te pakken zou
krijgen. Ditd eed hem de vreeselijke mis
daad begaan Hij verleide voorts, dat toen de
politie' in zijn vertrek een huiszoeking hield,
hij aan den overkant van de straal had staan
kijken en zelfs aan een agent gevraagd had,
of hij soms van dienst kon zijn. Daarna was
hij bang geworden voor de woede van het
publiek, had een auto gestolen en was ermee
op de vlucht gegaan.
Hickman zal voor de groote jury te Los
Angeles verschijnen, beschuldigd van ont
voering en moord Op beide misdrijven staat
in Galifornië de doodstraf
MIDDELEEUWSCH STADHUIS
AFGEBRAND.
Uit Rödesheim aan den Rijn wordt go-
meld, dat het moioe. uit de Middeleeuwen
dateerende stadhuis geheel is afgebrand.
De brand ontstond door een defect aan de
centrale verwarming.
Met de grootste moeite konden de be
ambten nog iets va nhet archief redden.
GOEDE VANGST.
Ongeveer drie weken geleden werden
twee inbrekers, ee nPool en een gewezen
Russische krijgsgevangene, die na den
oorlog niet naar zi n vaderland was terug
gekeerd, gearresteerd door de Berlijnsche
politie. Daar deze vermoedde, dat de beide
misdadigers heel wat meer op hun kerfstok
hadden, dan haar reedg bekend was, werd
het onderzoek «n alle stilte voortgezet.
Daarbij bleek, aldus de „N. R Ct.", dat
de gearresteerden een enorm aantal inbra
ken hadden gepleegd. Ze hebben thans
reeds bekend meer dan 500 diefstallen en
inbraken op hun geweten te hebben Ze
6tonden aan het hoofd van een goed geor
ganiseerde bende Butsüi, de Pool, is sinds
1921 reeds 7 maal gepakt, maar telkens
slaagde bij er weer in te vluchten, nog en
kele maanden geleden ontsnapte hij uit de
gevangenis van Brandenburg. De meesie
- himtCT'-misdrijven hebben ze in de Weste
lijke voorsteden van Herlijn gepleegd. Drié
hunner medeplichtigen zijn in hechtenis
genomen Men acht het niet uitgesloten,
dat de beide leiders der bende in Silezië
ook moorden op hun geweten hebben.
VALSCHE MUNTERS IN BULGARIJE.
Naar uit Sofia gemeld wordt, is de Bul
gaarsche politie een internationaal complot
van valsche munters op het spoor, wier spe
cialiteit het namaken van Amerikaansche
dollars is.
Het hoofdkwartier dezer organisatie moet
zich te Warschau bevinden De bende moet
vorots in alle Europeesche hoofdsteden
agenten hebben.
UIT DE VLIEGWERELD.
Lindbergh is gasteren uit Mexico naar
Guatemala gevlogen als eerste étappe van
een vlucht door Oentraal-Amerika.
De stad Wheeling in West-Virginia heeft
aan onzen landgenoot Fokker, die voor
nemens is aldaar binnenkort op groote
schaal vliegtuigen te gaan produceeren, een
bedrag van 750.000 dollar gegarandeerd
voor zijn bedrijf. Fokker is voornemens zich
voornamelijk te gaan toeleggen op den
bouw va neen licht sportmodel, dat voor
zien zal worden van een Franschen Anzani-
I motor van 35 P.K Mei een dergelijk mono-
plaan-model is reeds meer dan een jaar ge-
I experimenteerd.
Men deelt mee, dat in het begin van
1929 proefvluchten met luchtschepen zullen
worden ondernomen tusschen Engeland en
Zuid-Afrika. orr. vast te stellen, of het mo
gelijk is een geregelden dienst met lucht
schepen in te richten. Op dit oogenblik is
men bezig een ankermast te bouwen Men
weet echter niet, waar deze opgericht zal
worden.
BUITENLAND.
Communistisch complot in Bulgarije ont
dekt (Buitenl., 1ste Blad).
De Rijksdagverkiezing in DuitschlanA
(Builenland, 1ste Blad).
BINNENLAND.
Overleden is de z.eerw. heer pastoor J. C.
van Kelckhoven (Kerkn., 1ste Blad).
Overleden is de z.eerw. heer em. rector
dr. H. v. Aarsen (Kerkn., 1ste Blad).
Benoeming van een hoogleeraar aan de
Katholieke Universiteit te Nijmegen (1ste
Blad).
BERICHT AAN ONZE ABONNE's
TE OEGSTGEEST.
Hierbij deelen wij mede, dat de
waarneming; van het Agentschap
na het overlijden van den heer Toh. de
Wolf overgegaan is op den heer
v. CORNELISSE,
Wijtenbachweg 20,
die door ons met ingang; van 27 dezer
daartoe is aangesteld.
Voor het opgeven van abonnemen
ten cn advertentiën gelieve men zich
aan bovengenoemd adres te vervoe
gen. DE DIRECTIE.
DE CULEMBORGSCHE MOORDZAAK.
De beide personen Swe'ris en Vroege, die
geruimen lijd in verband met de bekende
Culemborgsche moordzaak in hechtenis zijn
geweest en door de rechtbank te Tiel in eer
sten aanleg zijn veroordeeld zijn thans in
vrijheid gesteld Zooals men zich zal herin
neren, was de behandeling voor het Ge
rechtshof te Arnhem geschorst en een onder
zoek gelast naar de betrouwbaarheid van
verschillende getuigen.
Vroege is echter in hechtenis gehouden
wegens abortus reeds vroeger gepleegd
Mr. Roobol is voornemens voor den ver
dachte V. gratie te vragen.
KANTONGERECHT TE LEIDEN.
Op de rol kwamen voor 57 zaken voor
openbaar, 5 voor besloten zitting.
C v. d. V. uit Katwijk stond terecht we
gens luidruchtig optreden in scheldpartijen
De kantonrechter, vroeg of hij dronken
was én of de beschuldiging waar was. Verd.
zeide maar vijf potjes bier gedronken te
hebben en hij had „heelegaar" niet staan
schelden en tieren. Getuige, agent de Jong,
bleef echter bij zijn verbaal. De zaak werd
aangehouden om den kastelein P. te hooren.
Daarna stond zijn mede-beschuldigde L.
de V., terecht. De vorige verdachte, thans
als getuige gehoord, verklaarde dat zijn
vrind „lekker dronken" was. De V. was
om een voor hem onverklaarbare reden
de poort uitgesmeten door den kastelein P.
Eisch en vonnis f 4.of 4 dagen.
W. Z. uit Oegstgeest (twee mede-beklaag
den waren niet verschenen) had steenen
gegooid naar een lantaarn. De jongeman
kan als verzachting aanvoeren, dat de rui
ten door hem betaald waren. Eisch f5.—
of 2 dagen. Vonnis conform.
W. v. d. L. uit Voorhout had, volgen»
het verbaal, aan de Haagbrug (Noordeind9-
plein) het verkeer in gevaar gebracht. Verd.
was, toen een colonne cavelerie over de
brug trok, daarachter gaan rijden, terwijl
de brugwachter Turk. ter betere regeling
van het verkeer, zijn hand ophief.
Verd. verklaarde zich geen schuld be
wust te zijn. Wanneer iemand het ver
keer in gevaar heeft gebracht, is het de
brugwachter geweest, die zich. terwijl de
auto reed, voor de auto plaatste
Get. Turk zeide, dat van de ov.erzijde
eveneens een file van auto's wachtte, om
de brug te passeeren, daar het voorschrift
luidt, dat de colonne artillerie niet mag
worden afgebroken. De kantonrechter geloof
de, dat dit een ouderwetsch voorschriit
is, en vroeg of door de handelwijze van
verd. de veiligheid van het verkeer in ge
vaar was gebracht.
Get. zeide, dat dit inderdaad het geval
was, want verd. had hem met zijn auto
op zijde geduwd.
De rechter merkte op, d t de veiligheid
van den brugwachter, nog niet de veilig
heid van hpt verkeer is.
De brugwachter wierp op: ik ben ook
verkeer, waarmede de rechter het naluur-
lijk met hem eens was. Gehoord werden
nog de tweede brugwachter Franke en den
brandstoffenhandelaar Huy, die bij den
verd. in de auto zat, waarna de ambte
naar eischle f 10.— of dagen. Uitspraak
over 14 dagen.
L. K. wagenvoerder van de electr. tram,
woonachtig te Noord wijk, was op den
Hoogewoerd te Leiden opgereden tegen een
met paard bespannen wagen. De wagen
kwam s avonds uit de Rolwerkstcpg rijden,
en den bestuurder van de tram had het
voertuig te laat bemerkt. Nadat verschil
lende getuigen hadden verklaard, dat het
weer miezerig was en de straat daar ter
plaatse slecht verlicht, vroeg de Ambte
naar vrijspraak, waarbij de kantonrechter
zich aansloot.
Daarna stond terecht mej. M. J. A. H
te Leiden, verdacht van het fipfsen zon
der lamp en reflector en opgeven van een
valschen naam
Gehoord werd de agent van politie v d.
Star. die verd. pe»-!inent harkend als de
gene. die hij op den 27sten November
öp den Hofdijk te Oegstgeest had bekeurd.
