Brand in het getouw van onze Courant.
BERICHT!
BRAND!
Het voornaamste nieuws
van heden.
19» Ja'vnsnq
Viror»ien»R ?i f>ero"»r»e,R 1927
Wo F7^1
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bl| vooruitbetaling
Voor Uiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per treek 12.60 pet kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal.
Het Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor-
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 et
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 s POSTBUS No. 11
OE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentlén 30 cent per regej
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
n dubbele van het tarief berekend. s
Kleine advertentlén, van ten hoogste 8U woorden, waarin
betrekkingen «»>rden aangeboden oi gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop f 0.50
Olt nummer bestaat uit TWEE Bladen
EERSTE BLAD.
Wij kunnen mededeelen, dat
Ie. Morgen en volgende dagen
„De Leidsche Courant'' verschijnt;
2e. dat onze Bureaux morgen weer
gevestigd zijn aan het oude adres:
Rapenburg 10;
3e. dat dus de Advertentiën enz.
op de gewone wijze kunnen worden
afgegeven.
DE DIRECTIE.
ZETTERIJ EN DRUKKERIJ TOTAAL VERWOEST.
ERNSTIGE STAGNATIE IN HET BEDRIJF.
Vanmorgen om ongeveer halfzes is er
brand uitgebroken in het gebouw van „De
Leidsche Courant", Rapenburg 10. De brand
is ontstaan in de bovenste, de derde ver
dieping, waarop de teekenschool van den
BUITENLAND.
BELGIE.
Vandervelde over de legerwetten
De Kamer is de bespreking begonnen van
de wet. die het contingent vaststelt voor
1928, Oud-minister Vandervelde gaf, na
verklaard te hebben, dat de Belgische ar
beiders iets te verdedigen hebbep. en dit in
1914 gedaan hebben en nog zouden doen,
indien het ongeluk wilde, dat de oorlog
weer over België zou komen, een histo
risch overzicht van de jongste minister-
crisis, die geëindigd is met den overgang
der socialisten naar de opposilie. Hij oefende
kritiek uit op de samenstelling der ge
mengde commissie voor de bestudeering
van het militaire vraagstuk en zeide. dat
het vraagslukdoor 8 elementen heheerschl
wordt: de financieele mogelijkheden, den
omvang en den dreigenden aard van hot
gevaar, waarvoor België gesteld is en de
keuze onder de legerslelsels welke het best
geschikt zijn voor de verdediging van het
land. Hij begrijpt niet, dal men hel leger
wil reorganiseeren zonder rekening te
houden met de waarborgen, die België in
bet builenland kan vinden. Vandervelde
zeide: Men vraagt ons verzekeringen te
zoeken in een krachtige dekking tegen een
krachtig en onverwacht offensief, komende
van Duitsche zijde, en dat er op uit is om
zich meester te maken van de Maaslinie,
maar wij hebben de overeenkomslen van
Locarno, waarin zich "gevaarlijke spleten be
vinden. Zonder twijfel zijn de grenzen in
het Oosten door deze overeenkomslen niet
beschermd. Aan die zijde dringen zich
wijzigingen der overeenkomst op. Op het
oogenblik, dat Duilschland Polen zal aan
vallen. zal Frankrijk echter ter hulp snellen
en de Volkenbond zal lusschenbeide komen:
en alle gevaar van oorlog zal bezworén
worden.
Hij besloot met Ie zeggen, dat de socialis
ten tegen het ontwerp zullen stemmen.
DUITSCHLAND.
Het geval-Eolbe Arbi
traire uitspraak bindend
verklaard Een laster-
proces.
Destijds had kapitein Kolbe van den krui
ser „Berlin" Prins Heinrich van Pruisen
omvangen aan boord, hem een lunch aan
gebeden en hem het schip laten zien.
Deswege is de kapitein ter verantwoording
geroepen. Toen het schip te Genua arri
veerde, is hij naar Berlijn ontboden. Daar
heeft hij een onderhoud gehad met dr.
Gessier, den verdedigingsminister.
Ilij verklaarde, dat het bezoek van prins
Heinrich aan het schip een zuiver persoon
lijk karakter droeg. De kanitein bent den
prins sinds lange jaren en had hem daarom
uitgenoodigd hem aan boord te bezoeken.
Dr. Gessier wees er zijnerzijds op, dat de
prins echter deel uitmaakt van een vroeger
regeerend huis en het misplaatst is, dat
een commandant op schepen van een repu
bliek aldus handelde. In derge'ijke omstan-
den dag moeten worden gelegd,
digheden zou een veel grootere reserve aan
De kapitein zeide daarop zich tot de
bevoegde instanties te hebben gewend, die
hem toestemming gaven.
Kapitein Kolbe is weer naar Genua ge-
reist, waar de Berlin op het oogenblik nog
voor anker ligt. Hij zal het commando over
het schip weder op zich nemen. Wat de
bevoegde instanties aangaat, aan welke hij
toestemming had gevraagd prins Heinrich
te mogen ontvangen, een dezer instanties
is de marine-opleiding te Kiel, wier leider
Wol fried von Ditten is. Tegen kapitein
Ditten is thans een disciplinair onderzoek
Volksbond is gevestigd, waar gisteravond
nog les is gegeven. De oorzaak is tot nu toe
niet bekend.
Het vuur is opgemerkt door een der huis-
genooten van den Directeur, den heer B.
Lans, die op de tweede verdieping van het,
boven in twee deelen gescheiden, gebouw
woont; gelijktijdig belde de bezorger van
het ochtendblad van „De Maasbode" bij den
Directeur aan, om te waarschuwen, dat het
gebouw in brand stond.
Voordat de brandweer water gaf, stond
reéds een deel van het gebouw in lichter
laaie. In den papiervoorraad vond het vuur
gretig voedsel; over Rapenburg en hoog in
de lucht dwarrelden kleine en grootere vuur
ballen, die tot ver in den omtrek o.a. te
Voorschoten zijn gezien geworden:
't was de voorraad papier.
Van meerdere zijden hebben wij de op
merking hooren maken, dat de brandweer
eerst laat aanwezig was en aanvankelijk
met veel te weinig menschen. Onder den
eersten indruk van het gebeuren zullen wij
ons van critiek onthouden.
De' brandweer had een buitengewoon
moeilijke taak door de gladheid van de
straat, die de bewegingen bemoeilijkte. On
der leiding van commandant en ondercom
mandant is de brandweer, toen zij zich aan
't werk had gezét, met beleid opgetreden,
waardoor een gedeelte van het gebouw is
gespaard gebleven; redactie- en aduiirbslra-
tie-bureaux en de woning van den direc
teur, die daarboven is gelegen.
De materiaeele schade, die nu nog moei
lijk is te schatten, is in ieder geval zeer
aanzienlijk.
Het huis naast ons gebouw aan de Pa
pengracht, dat de brandweer onder water
hield, geleek ten slotte veel op een ijsklomp.
Dit gebouw is gespaard, evenals het belen
dende perceel aan het Rapenburg „Maison
Bruyns"; wel is ook daar veel waterschade
aangericht.
De Burgemeester, mr. v. d. Sande Bak-
huyzen, was heel spoedig op de plaats van
de ramp En wij brengen hier onzen burge
meester gaarne dank voor zijn actieve hulp
vaardigheid: met ons heeft hij het archief
overgedragen naar Maison Bruyns en hij
heeft niet het terrein verlaten, voordat hij
zeker was. dat' de brandweer het vuur in
haar macht had.
Dank zij ook gebracht aan de zusters van
het Acad. Ziekenhuis, die in het gebouw
hoek Rapenburg-Langebrug gehuisvest zijn;
zij voorzagen de brandweermannen, die
bibberden van kou. van warme thee, waar
voor deze zeer dankbaar waren.
De zetterij en drukkerij zijn totaal ver
nield; deze waren onder de teekenschool ge
legen. Dit beteekent voor ons bedrijf een
langdurige stagnatie. Dit beteekent ook, dat
veel copie. die ter zetterij was, is verloren
gegaan. Dit beteekent dus voor ons: groote
moeilijkheden in den eersten tijd, heel vesl
zorg en beslommering.
Wij verzoeken onzen abonné's ons in de
zen teleurstellenden en zorgvollen tijd met
welwillendheid te steunen.
Hartelijk dank brengen wij aan de direc
tie van het „Leidsch Dagblad", die ons in
staat heeft gesteld, vandaag te verschijnen.
Morgen hopen wij nadere mededeelingen
te doen. h. o..
Vanwege den R.-&. Volksbond verzoekt
men ons met verwijzing naar de adver
tentie voorkomende in dit Blad te willen
berichten, dat de lessen aan de teekenschool
tot nadere aankondiging zijn gestaakt.
Het geval zal ook nog wel in den Rijks
dag komen.
ENGELAND.
Debat over den landbouw.
Het Lagerhuis heeft gistermiddag nog
een motie, ingediend door den liberaal Sin
clair, behandeld,- in welke de regeering be-
is! 13:
De achtergevel van ons gebouw, waarvan alleen nog het geraamte is blijven staan.
schuldigd wordt, niets te doen tegen de toe
nemende inzinking in den landbouw, be
halve dan de kostbare sub9.d;eering van den
beelwortelaanplanl. Als hetzelfde geld voor
drainage van gronden en credieten op lan
gen lermijn besleed ware geworden zou de
landbouw vrij wal beier geholpen zijn.
Walter Guinness antwoordde dat de toe
stand niel zoo donker was als de liberale
spreker hem geschilderd had en de Engei-
sche landbouwer, volkomen op de hoogie
van zijn vak, zijn taak en zijn tijd was. De
minisler ontkende niet dat de toestand in
sommige streken te vvenschen liet, maar
dit verschijnsel behoefde geen zorg le ba
ren en de landbouw was krachtig genoeg
om zich uil zichzelf weer te herstellen Ove
rigens Verwonderde de minister zich. dat
deze mo!ie van liberale zijde werd inge
diend, wanl de liberalen hadden heelemaal
niets voor den landbouw gedaan, behalve
de wet van Lloyd George van 1921, die den
Hedenmorgen in de vroegte,
O, u lag nog in Uw bed
Werd de win terochtendhemel
In een rooden gloed gezet
In de vroege winterkoude
Klonk de schrille brandweerkreet
En de brandweerwagens waren
Aanstonds tot den strijd gereed.
In den open winterborgen,
Ja, waar komen ze vandaan
Zag ik matineuze menschen
Bibb'rend bij ons brandje staan.
Lieve Lezers, 't was ons brandje
Ons gebouw viel daar ten prooi
Aan de vlammen, die wreed lachten
Om den schoonen wintertooi;
't Was ons brandje, dat daar woedde,
Ons bedrijf, hel rood verlicht,
Werd daar door de wreede vlammen
Wreed ten ondergang gericht.
Al die daav'rende machines,
Knap gewrocht door menschenhand,
Spuwend duizenden couranten,
Zijn verwoest nu door den brand.
Slechts vier hooge, zwarte muren
Van ons mooie nieuwspaleis,
Staan nu in den wintermorgen,
Als een winter-ijs-paleis.
En U zegt: gelukkig, dat er
Niemand omgekomen is,
Maar wij zagen 't droef gebeuren
Met een hart vol droefenis.
Immers, onze geesteskinderen,
Vrucht van hoofd en hart en geest,
Zijn van T droeve vlam vu e nechou wspel,
Ook het slachtoffer geweest.
toestand slechts verergerd had. De moge
lijkheid van credielen op langen termijn zou
de regeering echter nader ouder de oogen
zien. De motie werd daarna verworpen.
RUSLAND.
Monarchistische organisatie
ontdekt.
Te Odessa werd een monarchislïsche
organisatie onldekl, die zi.'h de lijfwacht
van Nikolai Nikolajewils noemde De orga
nisatie voerde in haar schild aanslagen
tegen treinen, opblazen van spoorwegdijken
en terroristische daden legen de sovjet-
regeering. Alle leden der organisatie zijn
aangehouden en aan de rechtbank over
geleverd.
CHINA.
Toenemende rust. Meer drei
ging met hongersnood.
Een officieel telegram uit Sjanghai aan
de Londensche avondbladen behelst het be
richt, dal de anti-communisten nu ook te
Hankou het laatste bolwerk der commu
nisten, de voormalige Russische concessie,
geheel in hun macht hebben; alle Russen,
voor zoover ze niet gevangen zijn genomen,
zijn naar het Zuiden gevlucht In sormnigé
panden zijn nog belangrijke bescheiden ge
vonden, die de plannen van den opstand op
Nieuwjaarsdag behelsden.
De algemeene toestand te Sjanghai bleef
ongewijzigd. Men schrijft dit ten deele toe
aan de proclamatie van de Kwomintang op
15 Dec. die .alle slakingen verbood, onder
bedreiging met straf.
Ook de stakingen te Woehoe en Kioe-
kiang zijn opgeheven, maar de toestanden
zijn daar nog niet zoo, dat men het buiten
de Britsche oorlogsschepen kan stellen.
En alsof China nog niet genoeg geteisterd
wordt, komt er nog het volgende bij' De
liga van Roode Kruis vereenigingen heeft
een telegram ontvangen van de internatio
nal hulpcommissie voor de Chirieesche
aangelegenheden te Peking, waarin gezegd
wordt, dal de oogst in het Westen van
Sjantoeng en het Zuiden van Tsjili ver-,
woest is door de droogte en de sprinkhanen
en dat 4 millioen inwoners in 70 districten
getroffen zijn. Hongersnood dreigt. De com
missie vraagt dringende hulp. Zij vraagl aan
de Liga de zending van een eerste bedrag
van 1 millioen dollar De Liga zal zich on
middellijk in verhinding stellen met het in
ternationale Roode Kruis-Comité te Genève.
VEREENIGDE STATEN.
Teruggave van eigendom.
Het Huis van Afgevaardigden heeft met
228 tegen 26 stemmen het wetsontwerp
over de eigendommen van buitenlanders
aangenomen, dat bepalingen bevat voor de
definitieve teruggave van alle Duitsche
eigendommen, waarop beslag is gelegd tij
dens den oorlog en de regeling van alle
vorderingen van Amerikaansche onderdanen
op Duitschland uit den oorlogstijd.
BUITENLAND.
Baldwin over Engeland en de ontwape
ning.
Monarchistisch complot te Odessa ont
dekt.
Hevige konde en sneeuw in het buiten
land.
Weer een ramp op een Amerikaansch
oorlogsschip.
Groote brand te Antwerpen.
BINNENLAND. 1
De oorlogsbegrooting aangenomen.
Een verzoek aan de Regeering tot afschaf
fing van den vaccinatie-dwang.
Een berucht inbreker is ontsnapt uit een
der Haagsche ziekenhuizen.
Ernstig ongeluk te Amsterdam; één jon
gen gedood.
LEIDEN.
Het gebouw van „De Leidsche Courant"
grootendeels door brand verwoest.
BUITENLANDSCH GEMENGD
KOUDE EN SNEEUW.
Uit tal van lauden komen oog berichten
in over hevige vorst, en groote sneeuw
val. In Polen is de thermometer in som
mige streken id het Noordoosten tot *57
gr onder nul gedaald Sedert Zondag
woeden er zware sneéuwstormen De Weieh
sel is over zijn geheelen loop dichtgevroren.
Uit alle deelen van Hongarije worden
storm en sneeuwjachten gemeld
In het Zuiden van Duitschland is de
ther-mometer tot 20 gr C. onder nul ge
daald Alle zijrivieren van den Rijn zijn
toegevroren of met drijfi.^ bedekt, zoodat
de scheepvaart geheel is gestaakt Als de
strenge vorst aanhoudt, acht men het zelfs
mogelijk, dat de Boven Rijn zal dicht
vriezen.
Tusschen Ruhrort en Straatsburg is do
vaart op den Rijn ook reeds gestaakt moe
ten worden.
Berichten uit alle deelen van Frankrijk
wijzen er op, dat de koude overal zeer
streng is; het vinnigst is zij wel aan de
kust en in de Oostelijke streken. Zelfs uit
de omgeving van Beziers en Montpellier,
waar koud weer al heel ODgewoon is, ko
men berichten over vorst. De Loire, de'
Saóne en andere groote rivieren zijn vol
met ijsschotsfcD. en de zijrivieren zijn bijna
geheel dichtgevroren
In het grootste gedeelte van Engeland
heeft de thermometer nu sedert vier dagen,
voortdurend onder nul gestaan.
Dit is een record dat met weer is be
reikt sedert de langdurige vorst in den oor
logstijd, n 1.in Januari en Februari 1917.
Overal ligt ook weer sneeuw
in Croydon wees de thermometer 24 gra_
den onder nul aan, doch op vele plaatsen
daalde het kwik noe lager en werd het
record van 1895, den laatsten echten win
ter, geslagen.
Ook in Italië is bet koud, gelijk reeds
gemeld, iets' wat natuurlijk in Italië uiterst
zelden is voorgekomen. Op vele plaatsen is
sneeuw gevallen, inzonderheid in de Appe-
mijnen, maar ook in Modena, Florence, Na
pels en Rome. Te Bari woedt een sneeuw
jacht, evenals langs de geheele kust der
Adriatische Zee.
Ten gevolge van de hevige koude zijn
te Genua drie personen en te Triest een
persoon omgekomen.
Zelfs in de Riviera daalde de thermo
meter tot 6 gr. onder nui
In de omgeving van Odessa woeden he
vige stormen en sneeuwjachten met schier
ongekende kracht De werkzaamhedeu in de
haven aldaar liggen geheel stil. De sche
pen trachtten zich met ijsbrekers een weg
naar zee te banen. Een Italiaansch schip
zou vergaan zijn.
Te Stralsund is een telegram ontvan
gen van de ongeveer ldo bewoners van het
eilandje Ruden on de Gr^nswalden Wad
den, behelzende dat zij sinds 14 dagen zon
der melk en sinds gisteren ook zonder le
vensmiddelen zitten De ijsbrekcr Nordsee
heeft van Pillau uit getracht het ijsdek te
breken, maar moest br Sassmtze omkee-
ren, daar er geen verder doorkomen aan
is. De sterke tender ,,Tpiesson", voorzien
van ijsbrekers aan den boeg, zal nu trach
ten een vaargeul naar Ruden te forceeren.
en levensmiddelen te distribueeren
Te Naumburg aan de ^aale is een arre-
slede met drie dames en een koetsier omge
slagen, doordat de paarden schrokken voor
de stoom van een rangepiende locomotief.
Van de inzittenden d e uit de slee werden
geslingerd, zijn twee dames op slna gedoocL
De derde en de koetsier zijn gekwetst..