WOENSDAG 9 NOVEMBER 1927
19e Jaargang
No. 5715
e £ci€beTve 0ou/tont
(ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
or Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal,
onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaaL
inoo per po3t f2.95 per kwartaaL
Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
ghaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor-
letaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
iidagsblad 9 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
I
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAOTl
Gewone advertentlön 30 eent per reget'
Voor Ingezonden Medodeelingen wordt het
dubbele van het tarief Berekend. s
Kleine advertentién, van ten hoogste 80 woorden, waarii?
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop f0.50.
NUMMER BESTAAT UIT
BLADEN.
Naar een parlementair Kabinet
)it jaar zijn de Algemeen© Besckouwin-
over do Staatsbegrooting begonnen met
evoeringen van dr. Nolens en den heer
orda, in tegenstelling met het gebruik
de laatste jaren, dat do leiders op het
lat bet woord voerden.
(laar heeft de beer Nolens nog eens
ugd, boe hij denkt over de totstandko-
Qg van een parlementair kabinet,
[ij behoort tot hen, die treuren over
gemis van een parlementair kabinet,
jr evenmin als vrijwel iedereen ve>r-
cht dat hij vóór 1929 het kabinet-De
de boodschap zal krijgen, dat het
heengaan, omdat er een parlementai-
meerderheid gereed staat, een parle-
tlaire Regeering mogelijk te maken.
!n wat de toekomst betreft, nog altijd
r. Nolens de meening toegedaan, dat
kabinet, steunend op de Christelijke
tijen, het^peest in 's lands belang is te
len. En de wensch naar herstel der
ihtsche Coalitie bestaat ook bij de an-
Rechtsche groepen. De Christelijk-
lorischen zullen slechts hebben te de
uren of ze zich verder zullen laten mee-
in den anti-coalitiestroom of dat
willen medewerken tot herstel der
itie.
Zal belangwekkend zijn te vernemen
welke wijze de Christelijk-Historischen
deze vermaning zullen reageerenl
isteren heeft wel de beer Lovink ge
lken. maar deze heeft de „groote poll-
niet aangeroerd.
heeren ALbarda en Van Gijn hebben
jren ook den wensch geuit naar een
lementair kabinet. Maar hoe dit
tot stand moet komen? Over deze
ig ligt nog duisternis!
gUiTE^LAKD
Volkenbond
De in- en
Ie conventie door 18 landen
geteekend.
internationale conventie betreffende
afschaffing der verboden en beperkjn-
iop den in- en uitvoer is gistermiddag
i achttien landen onderteekend, w.o,
herland, Duitsckland, Oostenrijk,
në Groot-Brittannië, Frankrijk, Itaüe,
jin, Denemarken, Zwitserland, Tsche-
slowakije en Hongarije. v.
n zijn slotrede wees de heer Colijn in
eerste plaats op de beteekems van bet
dat meer dan dertig staten te.ue-
;e bijeen waren gekomen, om openhar
en in het openbaar de door hen ten
hen der verboden en beperkingen op
in- en uitvoer genomen maatregelen
espreken.
ïersolgens bracht bij hulde aan den
it van samenwerking, die de thans
einde zijnde besprekingen beeft be-
i Spreker merkte hierbij evenwel op,
I volgens de meening van sommigen de
lerentie wel iets te wenschen heeft
[gelaten. Hoewel de geheele beschaaf-
trereld er van overtuigd scheen, dat
kier besproken practijken afgeschaft
nden te worden, bleek, toen men de
ik van meer nabij beschouwde, dat het
althans tijdelijk onmogelijk was,
jigo van die practijken uit den weg te
imen. Maar anderzijds zijn de hoop en
zekerheid tijdens de conferentie tot
ting gekomen., dat ook de belangrijkste
perkingen, die thans nog blijven bo-
i, op den duur afgeschaft zullen kun-
!a worden.
Spreker gaf uiting aan zijn levendige
dat deze conferentie het begin -
och ook niet meer dan het begin zal
van hervormingen van zeer belang
den omvang.
België.
Prins Leopold senator.
Gisteren heeft de Belgische kroonprins
in eed als senator afgelegd. De prins
erd door een deputatie van senaatsleden
iet den voorzitter van den Senaat aan
ct hoofd plechtig ontvangen en naar zijn
tel geleid, waarop, na een welkomst
oet van den voorzitter, de eedsaflegging
ïats had.
Prinses Astrid en haar vader prins
arel van Zweden, alsook tal van leden1
van het diplomatieke corps, onder wie
i Nederlandsche gezant, jhr. mr. Van
tedenburcb, woonden de plechtigheid dij.
Frankrijk
De Action Franpaise.
Een schrijven van kard. Dubois.
Z.Em, de Kardinaal-aartsbisschop van
trijs heeft een herderlijk schrijven uit-
ïvaardigd, naar aanleiding van de steeds
kortdurende, en feller wordende cam-
agne van de voorstanders van het door
en Paus veroordeelde blad, de „Action
tongalse''.
Het herderlijk schrijven wijst op de ont
kende gevolgen, welke de ongehoor
zaamheid aan de kerkelijke voorschriften
ten hebben kan.
„Wij zijn in oorlog met den Pausl" had
onlangs een dezer afgedwaalden uitge
roepen. De kardinaal vermaant allen drin
gend, het ontzettende van die woorden te
willen wikken en een einde te maken aan
een ongerustweerden opstand, waarin de
trouw aan de Kerk, de plichten jegens
den staat en het heil der zielen tenslotte
zouden ten ondergaan.
Na dit vaderlijk vermaan, herhaalt de
kardinaal-aartsbisschop, dat indien, wat
God verhoede, sc/nmigen in hun verzet
volharden, de kerkelijke autoriteiten tot
de canonieke straffen hun toevlucht zullen
nemen.
De opstandigen moeten dienovereenkom
stig als openbare zondaars worden aan
gezien en als zoodanig behandeld. De
priesters zullen hun, in die omstandighe
den, de H. Sacramenten niet mogen toe
dienen. Het schrijven somt ten slotte nog
de andere straffen op, welke het canonieke
recht voorziet tegen impenitente openbare
zondaars, en besluit met een oproep aan
alle katholieken, om volledig en kinderlijk
den Plaatsvervanger van Jesus Christus
te gehoorzamen.
Nieuwe vervalschingsaffaire.
Drie „bankiers" gearresteerd.
Gelijk wij gisteren onder Telegrammen
meldden, ia te Parijs een fraude ontdekt
met valsch gestempelde Hongaarsche obli
gaties. In verband daarmede zijn drie per
sonen gearresteerd, die zich bankiers
noemden De stukken zijn obligaties van
oude Oostenrijk-Hongaarsche leeningen.
Het verdrag van Trianon heeft bepaald
welk percentage van de oude voor-oorlog-
sche schulden aan elk der successie-staten
moest worden toegewezen; do interest moet
in papier-kronen worden betaald voor zoo
ver de obligaties oorspronkelijk aan on
derdanen van het Oostenrijk-Hongaarsche
keizerrijk hadden behoord. De rente moet
echteir in goud-kronen worden betaald voor
zoover de obligaties oorspronkelijk het
eigendm waren van onderdanen van andere
staten dan laatstgenoemde. Zoo ontvangen
de Franschen bijvoorbeeld op het oogen- I
Öm de stukken aan Hongaren toebehoo-
rende te onderscheiden van de andere stuk
ken Is bepaald, dat de stukken, waarvan
de interest op goud-basis wordt betaald,
speciaal afgestempeld moesten worden.
Ook de Hongaarsche regeering stempelde
iligaties barer onderdanen af en be
taalde de rente in papierkronen.
Uit bovenstaande valt op te maken, dat
het van groot voordeel is om de slempels
van de Hongaarsche regeering te verwijde
ren en deze te.vervangen door buitenland-
sche stempels. Door een chemisch procédé
verwijderden de vervalschers do Hongaar
sche stempels en vervingen deze door het
stempel of den zegel van al dan niet be
staande Fransche of Engelsche banken.
Do vervalschers leverden de stukken in
bij de Fransche banken, persoonlijk of
door medeplichtigen, en ontvingen voor de
stukken, welke slechts recht hadden op
rente in papier-kronen, rente in goud-kro
nen. De arrestanten moeten erin ge-
jd zijn een groot aantal stukken in om
loop te brengen.
kan zijn, indien van eenige zijde de oorlog
aan Rusland mocht wordt verklaard I
Prelaat Skalski door de Bolsjewikf
vermccrd?
Naar uit Warschau wordt gemeld, is de
lijst der politieke gevangen, die tusschen
Rusland en Polen zouden uitgewisseld wor
den, door Moskou aan de Poolsche rege
ring teruggezonden, met de mededeeling,
dat alle voorgestelde gevangenen zullen
worden vrijgegeven, met uitzondering van
den vroegeren Katholieken pastoor van
Kieff, prelaat dr. Skalski, die twee jaar
geleden onder beschuldiging van tegen-
rovolutionnaire actie gearresteerd werd.
Thans wordt hardnekkig beweerd, dat
de prelaat reeds langen tijd geleden door
de bolschewiki is vermoord.
Roemenië.
Opnieuw preventieve censuur.
Gisteren bezocht de auditeur-militair de
redacties der te Boekarest verschijnende
bladen en deelde den directeuren mede, dat
met ingang van gisterenavond in geheel
Roemenië wederom de preventieve censuur
zou worden ingevoerd. Het puhliceeren van
berichten en het leveren van commentaar
op de affaire-Garol en zelfs het noemen
van den naam van den Roemeensclien ex-
kroonprins is den bladen verboden.
De directies der bladen kwamen gister
avond bijeen, ten einde de maatregelen der
regeering te bespreken. Algemeen is men
van oordeel, dat het den bladen thans
waarschijnlijk onmogelijk zal zijn, berich
ten over het proces-Manoilescu te geven.
Rusland
De tiende verjaardag.
Een voorspelling van
Boeoharin.
Uit Moskou wordt gemeld, dat Maandag
naar schatting ongeveer 1^ millioen men-
schen voor het graf van Lenin gedefileerd
hebben. Aan alle hoeken van de straten
waren reusachtige plakkaten met het por
tret van Lenin aangeplakt.
Boecharin hield een rede in een verga
dering van de gedelegeerden van 32 landen,
die naar Moskou waren gekomen om deel
te nemen aan de feesten ter viering van
het 10-jarig bestaan der sovjet-unie. Hij
zeide daarin o.a. dat de sovjet-unie binnen
10 jaren de ineenstorting van de kapitalis
tische wereldorde zal zien!
De sovjet-unie zal de revolutie overal
heen brengen, waar kans op welslagen be-
Conimunistische gedelegeerden van Ita
lië Frankrijk, Engeland en Duitschland
hielden toespraken, waarin zij verklaarden,
dat Boecharin van hun steun verzekerd
BINHEHLAND
Koninklijke Besluiten.
Notariaat.
Bij Kon. besl. is aan R. W. H. Pitlo, op
zijn verzoek, met ingang van 1 Januari
1928, eervol ontslag verleend uit zijne be
trekking van notaris te Gouda,
Vragen van Kamerleden.
0. die stoute Katholieke nl
Het Tweede Kamerlid Lingbeek heeft
aan den minister van waterstaat de vol
gende vragen gesteld:
1. Is het den minister bel&nd, dat op
1 November j.l. (welke dag geen algemeen
erkende Christelijke feestdag is) de post
kantoren op tal van plaatsen in ons land,
o.a. te Eindhoven, Geldrop en "Roosendaal,
den dienst hebben beperkt, in dier voege,
dat er óf slechts één hestelling heeft plaats
gehad, óf in elk geval een geringer getal
bestellingen dan op gewone dagen?
2. Is de minister bereid, hen die daar
toe het initiatief hebben genomen, op het
onregelmatige er van te wijzen?
Is de minister bereid, stapten te doen
om herhaling van het bovengenoemde te
voorkomen?
miniölttl? "v-fc - r n n Ti
schappen gevraagd:
1. Is het den minister bekend, dat in
Ginneken de kinderen der openbare school
de boodschap hebben meegekregen naar
huis, dat zij geen herfstvacantie zouden
krijgen, maar op den eersten en tweeden
November vrijaf zouden hebben, en art
hoewel 80 pet. der die school bezoekende
kinderen tot de Protestantsche gezindte
beboeren?
2. Is de minister bereid degenen, die
het initiatief daartoe hebben genomen, op
het onregelmatige daarvan te wijzen?
3 Is do minister bereid, stappen te doen
O herhaling van dit voorgevallene te
voorkomen?
Sosiaal-democratische
studenten te Leiden.
Het Tweede Kamerlid Alharda heeft
den minister van ouderwijs, kunsten cn
wetenschappen de volgende vragen go-
steld: t -1 u
1. Is het waar, dat aan de Leidsche ver
een! ging van sociaal-democratische stu
denten het gebruik geweigerd is van het
klein auditorium der universiteit, voor
een voordracht, door het lid der Eersto
Kamer mr. M. Mendels voor die vereeni-
ging te houden?
2. Indien de eerste vraag bevestigend
wordt beantwoord, wil de minister dan
redenen mededeelen, die tot die weigering
hebben geleid?
3. Indien blijkt, dat hetgeen aan de bo
vengenoemde studentenvereeniging gewei
gerd is, wel wordt toegestaan aan studen
tenverenigingen van andere richting voor
soortgelijke vergaderingen, wil de minister
dan bevorderen, dat aan de vereeniging
van sociaal-democratische studenten de
zelfde rechten worden gegeven waarvan
andere studentenverenigingen gemeten?
Salarisherziening voor Overheids
personeel?
Do regeering bereid met de
Gentraio Commissie van
G. O. te onderhandelen over een
afdoende regelin
Een vergadering, weilke gisteravond
in „Bellevue" te Amsterdam door het
A. G. 0. P. belegd werd met het doel
te protesleeren tegen de salanspolitick der
Regeering, heeft onverwacht een milder
karakter gekregen.
Namens het A. G. O. P. werd n.l. door
den heer J. J. Lamers een voor het
Overheids- en Rijkspersoneel verblijdende
mededeeling gedaan, welker inhoud hier
op neerkomt, dat de Regeering zich giste
ren in do Centrale Commissie van Geor
ganiseerd Overleg bereid heeft verklaard
met deze Commisies te willen onderhan
delen over een afdoende herziening der
salarissen. Aan de wenschen der organi
satie zal alle aandacht worden gescbon-
ken. n
Na afloop dezer besprekingen m de Len
tralo Commissie van Overleg werd beslo
ten aan do Tweede Kamer een schrijven
te zenden met het verzoek het kort een
den gezonden adres met bijgevoegde me
morie niet als ingekomen te willen be
schouwen.
Begrijpelijkerwijs werd de tijding die
de heer Lamers bracht met gejuich be
groet. De heer Lamers temperde evenwel
de gemoederen met te zeggen, dat zijn
mededeeling zeker niet inhield, dat mor
gen aan den dag reeds verbetering in de
salarissen zou zijn te hespeuren. Intus-
schen stemde 't ook tevreden, dat de Ro-
geering de Commissie eindelijk eens als
oen „commissie van overleg" wil agan be
schouwen.
„Tel."
De Vleeschkeuringswet.
In een ver-gevorderd stadium.
Naar „De Slagerscourant" verneemt,
verkeert de voorgenomen wijziging van
de Vleeschkeuringswet in een vergevor
derd stadium an voorbereiding. Het ligt
in do bedoeling, de slagers- en landbouw
bonden, de Maatschappij van Dierenge-
neeskunde en de Vereeniging van slacht
huisdirecteuren over de voor te stellen
wetswijzigingen te liooren. Zoo dra dr.
Beger van zijn zending naar Frankrijk en
Italië is teruggekeerd, zal de laatste hand
aan het ontwerp der wetswijziging worden
gelegd. (Dr. Berger is door de Nederland
sche regeering afgevaardigd naar het In
ternationaal Landbouwinstituut te Rome,
waar hij als lid van de wetenschappelijke
afdeeling een belangrijk aandeel zal ne
men in de te voeren besprekingen omtrent
den in- en uitvoer van vleesch naar ver
schillende landen).
De corruptie in Den Haag.
Verschillende ambtenaren
er bij betrokken.
Het college van B. en W. te 's-Graven-
hage heeft zich gisterochtend beziggehou
den met de kwestie der corruptie-geval
len, ontdekt bij een drietal gemeentebedrij
ven, n.l. gas, electriciteit en waterlei
ding. Aan enkele ambtenaren bij deze be
drijven werkzaam, waaronder ©en hoofd
opzichter bij het gasbedrijf, zal ontslag
worden verleend. Iii strijd met het ambte
narenreglement hebben zij giften aange
nomen van enkele leveranciers. Bij dit
volgd. befia'ivè <vFAQTL.m*et hlirven Zij zul-
ook van andere leveranciers uitgekomen,
dat zij af en toe gemeente-employé's geld
schonken.
De Beverwijksche gemeente-architect.
Een onderzoek naar zijn
handelingen.
De gemeenteraad van Beverwijk, in
spoodeisckende vergadering bijeenge^e-
pen, besloot tot het instellen eener com
missie, die zich belast met een onderzoek
naar de werking en handelingen van don
gemeente-architect.
Minister Waszink.
Nader (zie 2de blad) kan nog worden
medegedeeld, dat de Minister van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen wiens
gezondheidstoestand reeds geruimen tijd
minder goed was. op geneeskundig voor
schrift een verlof van drie maanden zal
moeten nemen.
Het in te stellen interimaat zal wor
den waargenomen door den Minister van
Binnenlandsche Zaken en Landbouw.
Letteren en Kunst
Een nieuwe Shylock.
Zondag 13 November geeft „Hot Am-
sterdamsch. Tooneel" in den Schouwburg te
Leiden écn enkele opvoering van Shake
speare's „De Koopman van Venetië". De
rol van Shylock wordt vervuld door Louis
de Vries.
L&ÜE3- EK TUINBOUW
BUITENLAND.
De in- en uitvoerconferentie te Genève
heeft een conventie aangenomen, welke
reeds door 18 landen Is onderteekend, o.a.
door Nederland.
De nieuwe vervalschingsaffaire in
Frankrijk.
De ellende der slachtoffers van de over-
stroomingsramp in Noord-Amerika. (Bui-
lenlandsche Berichten, 2e blad).
BINNENLAND.
n de Tweede Kamer zijn de algemcene
beschouwingen over de Staatsbegrooting
aangevangen. (2do blad).
Minister Waszink moet eenige maanden
ziekteverlof nemen. (1ste blad).
de Centrale ccmmiss'c van Georga
niseerd Overleg is medegedeeld dat dc
Regeering bereid is te onderhande en over
een afdoende salarisherziening. (1ste blad)
Aanslag met doodelijken afloop te Til
burg. (Gemengde Berichten, 2de blad).
WIJ BEGINNEN IN DIT NUMMER
MET EEN NIEUW FEUILLETON.
drijven in 1926 en 1927 vrijwel dezelfde op
pervlakte beslaan (9056390151).
Zijn do Witte trompetten in vergelijking
met 1926 weer wat vooruitgegaan (pl.m.
500 Roe), do Gele trompetten daarentegen
blijken nog steeds terug te loopen, n.l. van
179.466 Roo op 174.453 Roe of plan. 5000
Roe minder dan vorig jaar. Deze groep
toont dan ook evenals verleden jaar do
grootste inplant. Do groopen Bnrrii en Tn-
comparabilis toonon daarentegen oen aan
was der beplante oppervlakte van resp.
2000 Roo en 5000 Roo, hetgeen vooral voor
daatst.genoemdo groop beduidend is. Ook
do groepen Jonquillon en Leedsii toonon
eon flinke uit plant. Do iLor
met Narcissen beplante oppervlakte Jtomt
verdor nog op rekening van do 8r0®[,c'
nu..,7T. 11,.1,bole. Variëteiteri.
19000 Roo en 6000 Roo. Do FootwuB zijn
dus wel zoor' veei uitgeplant en dit
ook in 1926 rcoda hot goval. Do nieuwe be
drijven bij dozo groop hebben met 16.544
Roo een groot aandeel in dezo vergrootte
beplante oppervlakte. Do Polyanthus-ya-
rieteiten vortoonon allonjiog een kleino
achteruitgang.
„Wcekbl. v. Bic."
De met Narcissen beplante oppervlakte.
De totaal beplante oppervlakt
we erop 't niveau van 1925.
Het zoo juist verschenen overzicht van
do met Narcissen beplante oppervlakte,
de-„Statistiek 1927", toont in tegenstelling
met dien van 1926 een beduidende uitplant-
Beljalve bij de verschillende Bicolor en
Gele trompet-narcissen, welke ook dit jaar
nog terugliepen, is bij alle andere groepen
een uitplant te constateoren, dio wel t
meest opvalt bij de Poeticus Poetaz, In-
comparabilis en Dubbele Variëteiten. De
totaal met Narcissen beplante oppervlakte
1927 (dus alle nieuwe bedrijven inbegre
pen) was dit voorjaar 572.457 Roe, hetgeen
dus 36.000 R.R, meer is dan in 1926: 530.492
Roe en weder gelijk aan 1925 (571.752 Roe).
Vergelijken we de cijfers der zelfde be
drijven in 1927 cn 1926, dan zien we ook
dit jaar de nieuwe bedrijven een groote
beplante oppervlakte hebben (89.844 Roe).
Gaan we thans eerst de cijfers der groe
pen wat nader bekijken, dan zien we. zoo
als we boven reeds zeiden, dat ook dit
jaar de Bicolor-trompetten nog zijn terug-
geloopen (2000 Roe), hoewel dezelfde be-
SPORT
VOETBAL.
Bekend voetballer uit Indië naar Holland.
Naar „Do Orient" meldt, komt in de
volgende maand de spoler Voorstadt uil
do Indische club Oliveo in ons land. Ver
moedelijk zal hij lid van HB S. word™.
Het blad zegt. dat Voorstadt de beste In
dische achterspeler is: hij moet zeker zoo
goed zijn als Dënis cn in ieder geva bo
ter dan al'o andere Hollandsche achter-
spelers. Volgens de Indische baden ie
het hackstel Dénis—Voorstadt t aangewe
zen duo voor het Olympische tournooi!
ROEIEN.
Njord—Die Leythe.
Do jaarlijksche roeiwedstrijd tusschen
de Vieren van Njord en Die Leytne, die de
laateto jaren als besluit van het seizoen
steeds op Zaterdagmiddag in November ge
houden werd zal dit jaar mot plaata vin-
don.
Dio Leythe kan n.l. geen goede pbsog aw
tegenpartij stellen.
WIELRENNEN.
Dc Zcsdaagsche te Berlijn.
Na do sprLite van* gistermiddag 2 uut
was de stand als volgt:
1. EhmerKroechel 248 punten; 2. J-}0™
Thollenboeck 191 punten; 3. Van Kem
pen—do Wel ff 149 punten; 4. Kroll—Miethe
126 punten; 5. Rausch-Hucrtgcn 71 pun
ten- na 1 ronde 6 Jungo—Bchrendt 123
punten; na 2 renden 7. Wumst-Acquehays
31 pnt.; na 3 ronden 8. Dorn—Nickel 3
pnt.na 4 ronden 9. Knapp^Tonani 1
punten; na 6 ronden 10 Kuhl—Wcthc .A
punten.
SCHAKEN.
CapablancaAljechin.
De 25e partij remise.
na den 40sten zet r©<
4, Capa-
Do 25e partij is
miso verklaard.
De stand is thans: Aljechin
blanca 2, remise 19.
DE OLYMPISCHE SPELEN 1928.
De bouw van het O ympisch Stadion.
Een omstandigheid, die bij den bouw
van hel Stadion voor de Spelen der IXe
Olympiade lot dusverre zeer gunstig werk
te is de weerrgesteld geweest. Juist daar