]Qe Jaargang WOENSDAG 26 OCTOBER 1927 No. 5704 Bureaux: RAPENBURG No. 10 LEIDEN e Cclobelie 6ou/fca/nt )e ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling r Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaaL onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaaL ïanco per post f2.95 per kwartaaL [et Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver- tijebaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaalj tyj voor- [tbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd onda.^sblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. I TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 a POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentlên 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. r. Kleine advertentlên, van ten hoogste 80 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop fÓ.50. O HOMMER BESTAAT OIT TWEE BLADER- Het geneesmiddel. In een artikel, getiteld „Amsterdamsche erschijnselen" schrijft mr. Kropman in laatste aflevering van „De Nieuwe «uw": Misschien herinnert men zich, dat wij istijds er al eens op gewezen hebben, in Amsterdam het aantal kerkelijko uffelijken afneemt. Welnu, die afname is edert nóg ernstiger geworden. Toenmaals oonden we met de cijfers aan, voi- ens de statistiek der bevolking van Am- [erdam tot 1921 dat in 1890 nog 65.5 ct. der huwelijke kerkelijk ingezegend rcrden en dat dit percentage was vermin- lerd tot 36 pet. in 1920. En deze daling iad een geheel regelmatig verloop, dat pa- allel liep met de daling van het aantal lersoiien. dat verklaarde tot geen gods- ienstig genootschap te behooren. Wij zijn weer zeven jaar verder, en het par entage isweer gedaald. In 1926 werden |213 huwelijken gesloten, waarvan 2114 [oor een kerkelijk huwelijk gevolgd wer- «1. dat is dus 34 pet. En dit jaar zijn er jt en met Augustus 4030 huwelijken ge- loten, waarvan 1334 ook kerkelijk, dat is 3 pet Dit percentage teekent wel de afname in het godsdienstig leven in de hoofd- tad. Ook het aantal echtscheidingen gaat - wat trouwens niet anders te verwachten in stijgende lijn." Helaas is het hier gesignaleerde ver- chijnsel niet specifiek, niet uitsluitend jnsterdamsch. Naast een heimwee naar hooger leven, Christelijken zin, moeten wij constatee- ja een dieper verval in andere, en óók el in dezelfde kringen het verlangen, ;evoelde behoefte naar iets beters is og niet in staat om steeds het verval aar het tegenovergestelde te keeren Hiervoor is noodig Gods genade En ie genade werkt ook en werkt dikwijls K)r der menschen dienende liefde Zoo trof ons in dezelfde aflevering van J)e Nieuwe Eeuw" een artikel, getiteld: ^Een wereldhulde aan een wereldvlucht", aarin als 't ware een antwoord wordt ge- even op een vraag, die zich opdringt bij iet lezen en overwegen van boven-ver- ttelde statistiek: Hoe aan die rampzalige rereld redding te bengen? In dit artikel geeft Sperans een be- chouwing over het herdenken van Sint- 'ranciscus' sterfdag na zeven eeuwen, en lij besluit: „Franciscus' door zelfverloochening vrij [«worden paradijsgeest verblijdde de we- eld met 't éénig belangrijk nieuws hoe uit ■en wereldvlucht een wereldoverwinning, loe uit een dood een verrijzenis kan loeien! Wie zich uit wereldverzinking ril redden moet iets gaan begrijpen van Ie wereldvlucht en tevens van de we- «Idliefde, welke Sint Franciscus heeft ge- eerd van den Eénigen Opvoeder der Denschheid, Christus Jezus. je er daarom ook heden nog uit de roote Franciscaansche familie der Drie Wen van St.-Franciscus' familie tel ende plus minus 18 duizend uit de eerste We, twaalf duizend uit de tweede orde duizend uit de kloosterlijke Derde We uit-lichten eenzelfde wonderbaar cht van 't aloude geloof, als weleer uit 'ortiuncula, zoodat de menschen, vech- inde en zoekende om 't wonderbaar licht er liefde, mogen beseffen, dat de redding 0 bevrijding der menschheid slechts kan «worden uit den Franciscaansche geest, 'e voor God slechts kent liefde en toewij- ug, voor den naaste slechts bezorgdheid 1 goedheid en voor zichzelf slechts oot- oed en zelfverloochening. Wat er speciaal dient veranderd, om at éénheidsdoel en die éénheidsliefde te «reiken kan een ieder, die 't wél meent wt de toekomst der menschheid. voor '0(1 en zijn geweten zelf heslissen. Laat een ieder als feestgeschenk geven «n practische daad van dienende liefdel" waarachtig-christelijke liefde is het «neesmiddel voor de kranke maatschappij. BU9TENLAI8D ondervindt. Men vermoedt, dat er achter het plan om naar Londen te gaan meer zit dan enkel de ziekte van Sir Frederics echtgenoote. Intusschen is het niet moge lijk hieromtrent nadere inlichtingen te bo- Volkenbond De mandatencommissie. Wil te Londen vergaderen. De mandatencommissie van den Volken tod hield gisteren twee geheime zit tin to, waarin de wenschelijkheid werd be- M, de zittingen thans te Genève op te «ken en naar Londen over te brengen. Officieel zou dit noodzakelijk geacht «Wen in verband met de ziekte der echt- ;nooto van het Engelsche lid der com mie, Sir Frederic Lugard, die rappor ti. *3 *n enkele belangrijke kwesties, «re do commisise tijdens deze ztting te behandelen. 9 commissie is het over dit punt niet kunnen worden. H eruit mag men afleiden, dat dit plan, MQ lijnrechten strijd zou zijn met de "oden zuinigheid, nog al tegenstand De voorbereidende ontwapeningsconferentie Tegen 30 Nov. bijeengeroepen. Jhr. Loudon, voorzitter der voorberei dende ontwapeningsconferentie, heeft aan het Volkenbondssecretaxiaat bericht, dat hij tegen 80 November de commissie tot het houden harer vierde zitting zal bij eenroepen. Op de voorloopige agena der commis sie staan: lo. bespreking der resoluties, die op de jongste zitting van den Volkenhonds- raad en der Volkenbondsvergadering zijn aangenomen; 2o. stand der werkzaamhe den. Engeland Een rede van Lloyd George. De vredesverdragen en de Rijnlandbezetting. Op een vergadering ter bevordering van de Volkenhondsgedachte heeft Lloyd George het woord gevoerd. Hij zeide o.a. dat, toen de vredesverdragen tot stand kwamen, erkend werd, dat later hier en daar verbeteringen zouden moeten aange bracht worden. Die verbeteringen kan aUéén de Volken bond aanbrengen! Intusschen moet elk streven naar herziening met geduld en om zichtigheid worden aangepakt. Er spruit gevaar voort uit een te stren ge interpretatie der verdragen en ook uit het ni et-naleven door de overwinnende volken van hun verplichtingen, vooral wat betreft de bescherming der minderheden en ook het voortduren der bezetting van Rijnland, nadat Duitschland een loyale en effectieve poging heeft gedaan, om zijn verplichtingen te voldoen. Lloyd George was niets gerust over de gevolgen, welke een eventueel besluit der Fxansche regeering tot verlenging van de Rijnland bezetting zou kunnen hebben. Polen. Een bomaanslag in Opper-Silezië. Gisternacht is een bomaanslag gepleegd op eenige ambtswoningen van de „Roe mee-mijn in het district Rybnik. Er zijn geen menschenlevens te betreuren. Een bom, waarvan de lont ontdekt werd, is in de lucht ontploft. Een tweede helsche machine sloeg in den grond; door den luchtdruk werd een aantal ruiten vernield. Blijkbaar is hier sprake van een aan slag op eenige hoogere beambten van de mijn, die tot de Duitsche minderheid be hooren. Omtrent de identiteit van de daders verkeert men nog in het onzekere. Joego-Slavië De komitadsji-overvallen. Gemeld wordt, dat de Bulgaarsche ko- mitadsji's hun aanvallen op Joegoslavi sche grensdorpen voortzetten. Voorts ver luidt, dat in de nabijheid van Petritsj twee komitadji's zijn doodgeschoten» om dat zij geweigerd hadden, de bevelen van het centrale comité op te volgen. Rusland Drie doodvonnissen te Moskou. Het Engelsche spioniiage- proces geëindigd. Het Engelsche spionnageproces is Maan dag, nadat de rechters meer dan 3J uur beraadslaagd hadden, geëindigd met do ter doodveroordeeling van de beklaagden Vladimir en Kyril, de zoons van den vroegeren millionnair Prove, en Korepanof De andere gevangenen Podreskof en Ma- noi werden tot twee jaren gevangenisstraf veroordeeld. Op de vonnissen is geen ap pèl mogelijk en de fusilleering zal, indien het Staatshoofd geen gratie verleent, bin nen 48 uur plaats hebben. Toen de voor zitter der revolutionaire rechtbank, Ul- rich, van het vonnis voorlezing deed, werd dit door alle aanwezigen staande aangehoord. Bewezen werd geacht, dat de chef der Britsche Missie Sir Robert Hodgson, do voornaamste leden en de Britsche consul te Leningrad Preston zich systematisch hebben beziggehouden met verspieding van de militaire luchtvaart, het Komin tern en diverse financieele en economische instituten. De beklaagden namen met een waar Slavisch fatalisme kennis van hot vonnis. Trotzki en de partijloozen. Den laats ten tijd heeft de groep Trotzki vaak gebruik gemaakt van de partijloozen. Er ontstond een zekere samenwerking tusschen de trotzkisten en de partijloozen. Dezo laatsten zijn het natuurlijk met do theorieën van Trotzki en de zijnen niet eens, maar do haat tegen de „Stalinisten" vereenigt groepen, die overigens weinig aanrakingspunten hebben. Do partijloozen rekenen daarbij op meer invloed bij een overwinning van Trotzki. Deze taktiek van de trotzkisten veront rust de leiding der partij en het partij- maandblad „Bolsjewiek" wijdt een uit voerige bespreking aan het vraagstuk. Het gold steeds als een axioma, dat de bolsjewiki zich verre moeten houden van contaot met de partijloozen, dat zij de par tijloozen buiten den partijstrijd moeten houden, want alleen op deze wijze is de positie van de bolsjewiki als regeerende kaste te handhaven. De taotiek van de oppositie heeft echter met deze opvatting gebroken en dat maakt de leiding woe dend Het tijdschrift schrijft o.i. het vol gende: „Vroeger achtte de oppositie zich ge rechtigd de besluiten van de partij te no- geeren. Nu denkt zij dat zij het recht heeft in het geheel geen rekening meer te houden met de besluiten van partij-con gressen, dat zij zich niets van de partij discipline behoeft aan te trekken. „De oppositie voert een eigen politiek, welke zij voor de partij geheim wil hou den en daarbij maakt zij gebruik van partijloozen om haar „apparaat'' te or- ganiseeren. De toestand is dus zoo, dat er een nieuwe partij ontstaat, die uit een bolsjewistisch centrum bestaat en een buitenrand van' partijloozen. Deze laatsten trekken zich niets van de communistische principes aan. De partijloozen hebben hun eigen idealen, hun eigen verlangens, eigen politieke plannen. Er ontstaat dus de kiem van een nieuwe partij, die, ondanks de tegenwerking der leiders der oppositie, oen anti-sovjet-richting krijgt. De partij geeft der oppositie de laatste waarschu wing. Blijft de oppositie den ingeslagen weg volgen, dan kan binnenkort het on herstelbare geschieden". Zuid-Afrika De vlaggen-kwestie. Overeenstemming bereikt. Gisteren werd volkomen overeenstem ming bereikt in de Zuid-Afrikaanse he vlaggen-kwestie. Voortaan zuHen er twee offtcieele vlag gen zijn, vooreerst de Ui Jon Jack, als sym bool van het Britsche rijk, en vervolgens de nieuwe Zuid-Afrikaansche vlag, welke een verzameling is van alle Zuid-Afrikaan sche vlaggen, de Union Jack inbegrepen. Beide vlaggen zullen tezamen worden uitgestoken. China. Terreur te Sjanghai. Rijke Ghineezen ontvoerd. Volgens een bericht in de „Matin" heerscht onder de rijke Ghineezen te Sjanghai, die in de internationale con cessie wonen, een ware terreur. Een twin tigtal Ghineezen, die belangrijke posities bekleedden, zijn in de laatste paar dagen ontvoerd. De roovers, die blijkbaar goed zijn ingelicht over de bezittingen van hun slachtoffers, vragen losprijzen, die in sommige gevallen zelfs 30.000 pond ster ling bedragen. Men meent te weten, dat deze losprijzen gestort worden in de kas der communisten en dienen moeten voor de organiseering van nieuwe agitatie. De secretaris van den nationalistischen minister van buitenlandsche zaken heeft den correspondent van Reuter medege deeld, dat tal van rijke Ghineezen naar Dairen en Tientsin verhuizen. Hij achtte den toestand zeer ernstig. Mexico. DE BURGEROORLOG. Tegenstrijdige berichten. De Mexicaansche opstandelingen, die tot de part van generaal Gomez behooren, hebben Maandag den regeeringstroepen in den staat Vera Cruz in de buurt van La Perla een ernstige nederlaag toegebracht. De regeeringstroepen werden onder ern stige vorliczen gedwongen terug to trek ken. De aanvoerder der regeeringstroepen, generaal Aguirres, kon ternauwernood ontsnappen. In tegenstelling met bovenstaand be richt maakt een Reutertelogram uit Lon den melding van een overwinning der Galles-regeering. Dit telegram zegt n.l., dat de corres pondent van de „Times"' te New York van de Mexicaansche regeering inlichtingen ontving, waaruit blijkt, dat de fedoratio troepon do rebellen van generaal Gomez hebben aangevallen. De opstandelingen werden na een hevig gevecht uit hun po sities to Laperia in het departement Vera Cruz verjaagd. Een officier der Galles-troepen werd gedood, een andere gewond. Van het Vaticaan. DE ROMEINSCHE KWESTIE. „Verdere gedachtenwisseling voorloopig nutteloos". Men seint uit Rome aan do „Msb.": Uit betrouwbare bron verluidt, dat het Vaticaan, na het exposé in het officieel fascistenorgaan waarin allo territoriale aanspraken van den H. Stoel reeds bij voorbaat werden afgewezen, voorloopig verdere gedachtenwisseling over de Ro- meincche kwestie nutteloos acht en van commentaren op het fascistisch ant woord in de „Osservatore Romano'' zal afzien. BIMIiEHLAMD UIT DE R. K. STAATSPARTIJ. Kort verslag der vergadering van het bestuur. Het bestuur der R. K. Staatspartij ïs in vergadering bijeen geweest op Zaterdag 22 Ootober j.l., te Utrecht. Alle leden wa ren aanwezig, behalve de heer A. O. de Bruyn, die bericht van verhindering zond wegens vergadering van een der commis sies uit den Hoogen Raad van Arbeid. 1. Na opening dor vergadering en goed keuring van de notulen der vorige Partij- bestuursvergadering, worden de ingeko men stukken behandeld. 2. De voorzitter doet eenige mededeelin gen, ojl over den stand van de voorberei ding dor Partijbureau-actie, waarover een zeer vruchtbare Persconferentie heeft plaats gehad; over de deelname aan het K. R. O.-program van de zijde der partij- organisatie; en over den stand der werkzaamheden van de verschillende com missies. Het Partijbestuur hoopt de Partij bureau-actie in December te kunnen aan vangen. Wat de K. R. O. betreft zal vanaf 12 November as. Zaterdagsavonds van 8 tot 8% uur een Politiek Halfuur in het pro gram worden ingevoegd. De eerste vijf of zee Iwteen zullen wor den gegeven door den heer J. B. ^e^ors. hoofdredacteur van „Het Huisgotón" en do „Volkskrant", en voorzitter der R. K. Journalistenvereeniging. De heer Vesters zal een in bevattelijke®, vorm gegoU* over zicht geven van de geschiedenis der R. K. B taats partij. Daarna zal door den IWtij- secietaris in eenige spreekbeurten ronden behandeldde vrucht dier geschiedenis, de huidige R. K. Staatspartij. 3. Besloten wordt het onderwerp voor de Partijraadsvergadering in het vóórjaar 1928, reeds eerder aangekondigd als „Het Sociale Vraagstuk", nader te omschrijven als volgt: „De taak van don wetgever in den tegenwoordigen tijd ten aanzien van het bedrijfsleven". Aangewezen worden de personen, die namens het Partijbestuur als prae-ad vis ours zullen worden uitgonoo- digd. 4. Naar aanleiding van een rapport der Oommissie van Buitenlandsche Aangele genheden over een Congres in Juli 1927 te Keulen gehouden en belegd door het Se cretariat International chrétienne te Pa rijs, van welk rapport met belangstel ling door de loden van het Partijbestuur was kennis genomen, wordt besloten het Dagelij kflch Bestuur te machtigen een zij ner leden aan te wijzen om als gedelegeer de dor R. K. Staatspartij in dat Secreta riaat zitting te nemen. Het D. B. heeft daarop als zoodanig aangewezen den voor zitter, jhr. mr. Ruys de Beerenbrouck. Besloten wordt het Congres door dat Se cretariaat in 1928 te beleggen, in Neder land te ontvangen. Het D. B. wordt ge machtigd daartoe de noodige maatrege len te treffen. 5. Besloten wordt de Kiesreglements commissie te verzoeken de definitieve re dactie van het Kiesreglement, op basis der in do Part ij vergadering van 2 Juli jj. ge nomen beslissingen, te willen nagaan en vast te stellen. 7. Het voorstel van het Dagelijksch Be stuur, om in 1928 wederom eene Politieke Bijeenkomst te houden,, wordt aangeno men. Do Broeders van St. Louis to Amers foort zijn wederom bereid gevonden de Po litieke Bijeenkomst te ontvangen, op 14 en 15 April 1928. Het Partijbestuur nam daarvan mot voldoening en waardeering kennis. Er zullen slechts twee onderwerpen wor den behandeld nJ. ,,De Kerk en do Poli tiek", en „Wij en do andere partijen". 8. Besloten wordt, naar aanleiding van reeds meermalen tot het Partijbestuur gerichte vragen, aan de verschillende Partij-instanties ter kennis te brengen, dat inzake do honoreering van politiek© spreekbeurten als algemeen© gedragslijn kan worden aangehouden, dat a. do reis- en verblijfkosten altijd ten volle worden vergoed; b. eischen ten aanzien van honoreering, van de zijde van uitgenoodigde sprekers, niet in den geest zijn van het politieke werk, hetwelk het karakter van bereidwil ligheid moét dragen; c. hoogo honoraria voor politieke spreek beurten noch gewenscht, noch noodig zijn. 9. Daarna worden de ingekomen voor stellen van de R. 3L Rijkskicskringorgani- satie besproken en de prae-adviezen van hot Partijbestuur, op dezelve te geven, vastgesteld. 10. Besloten wordt, zulks in overlog mot den voorzitter van den Partijraad, do as. Partijraadsvergadering te doen plaats hebben op Vrijdag 25 November, des avonds om 8 uür. en Zaterdag 20 Novem ber, in het Jaarbeursgebouw te Utrecht. De HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Het Italiaanscho stoomschip „Mafalda" heeft schipbreuk geleden nabij de Argen- tijnsche kust. Men vreest dat 880 opvaren den zijn verdronken. (Telegrammen). In Zuid-Afrika is eindelijk overeen stemming bereikt inzake de vlaggenkwes- tle. Tegenstrijdige berichten uit Mexico. Het Vaticaan acht verdere gedachten wisseling over de Romeinsche kwestie voor loopig nutte'oos. Luitenant Koppen is gisteren te Bagdad aangekomen en vertrekt heden naar Aleppo. (Luchtv., 2do blad). BINNENLAND. Wij geven de voornaamste bepalingen uit de nieuwe Motor- en Rijwielwet, welke 1 Nov. in werking treedt. (1ste blad). Onder de gemeente Ettcn en Leur heb ben misdadigers getracht een trein te doen ontsporen. De aanslag Is mislukt. (Ge mengde Berichten, 2de blad) LEIDEN. De eerste-steenlegging voor den nieuw bouw van het St.-Elisabethsgesticht. (lsto blad). agenda werd vastgesteld, eveneens in over leg mot don Partijvoorzitter. 11. aN gehouden rondvraag wordt de vergadering gesloten. TWEEDE KAMER. Interneering in Indië. Do hoer De Viseer, communist, zou interpolleoren over de vervolging, do ver oordeel in» en de maesa-in terneering van communisten en Indoneeen. Wanneer de 6S»iflfiiker zioh aan dit ontwerp gehouden had, »ou z*jn tijd ruim voldoende zijn ge- woa.j, maar hij deed dit niet en ging in den broode na de politieke en economische oorzaken van de onlusten. Zoo ie er gistten nog geen eind aan de interpolatie gekomen. Do sociaal-rlemocraton hebben voor de moties gozo; gd, zonder welke een interpel latie niet eindigen kan. Vandaag voortzetting. DE NIEUWE MOTOR- EN RIJWIEL- WET. Wat houders van auto's, motor en fietsen moeten weten. Wij brengen onder de aandacht van be langhebbenden, dat: de bepaling van de gewijzigde Motor- en Rijwielwet en hot daarbij brJioorendo Reglement met ingang van 1 November as. in werking zullen treden. Als de belangrijkste van de gewijzigde en nieuwe bepalingen worden genoemd: Bestuurders. 1. Het is verboden, dat een motorrijtuig wordt bestuurd door dengene, wien de be voegdheid motorrijtuigen te besturen bij rechterlijke uitspraak is ontzegd, oc1' in dien hij hot rijtuig bestuurt onder onmid dellijk toezicht van oen ander. Eveneens is hot besturen onder toezicht verboden, indien iemand rijdt> die niet heeft bereikt don leeftijd, die voor het verkrijgen van een rijbewijs tot het bestu ren ,n het motorrijtuig wordt voreischt, zijnde dit in hot algemeen 18 jaar. Les geven. 2. Hot geven van les in hot motorrijden aan porsonen, dio nog niet in hot bezit van oen rijbewijs zijn, mag alleen geschieden met. motorrijtuigen, niot zwaarder dan 1800 kg., waarvan de wielen voorzien zijn van luchtbanden en uitsluitend buiten de bebouwde kom. Verkeersteekens. 3. De verkeersteekens bij plotseling vaart verminderen en bij het veranderen van richting kunnen in den vorv 'go niet alleen door het bewegen van een der ar men of een voorworp buiten het voertuig gegeven worden, doch ook door op of aan het rijtuig aangebrachte apparaten; stop- seinlichten en andere mechanische, opti sche of electro-magnetische signalen. 4e Het geven dezer verkeersteekens is thans voor bestuurders van m o t o r r ij- tuigen steeds verplichtend, en dus niet alleen, zooals het vroeger heette „in dien door het niet geven dier teekens de vrijheid, of de veiligheid van het verkeer op den weg zou worden belemmerd of in gevaar gebracht". Voor bestuurders van rijwielen en van rij- en voortuigen, geen motorrijtuigen zijnde, geldt vorengenoemde wijziging niet. Rechts gaat voor. 6. Do regel „rechts gaat voor" geldt nloè meer uitsluitend voor kruisingen, doch bij olko vcrceniging van wegen, bijv. bij een driesprong.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1