ZATERDAG 17 SEPTEMBER 1927
No. 5Ö72
BERICHT.
18e Jaargang
Do ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal.
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal.
Franco per post f2.95 per kwartaaL
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct.
Oit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 n POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewono advertentlén 30 cent por regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
dubbele van het tarief berekend. n
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit vijf bladen, waaronder
bet Geïllustreerd Zondagsblad.
r
Zij, die zich met I October a.s.
op „De Leidsche Courant" wenschen
te abonneeren ontvangen tot dien
datum de courant gratis.
De Administratie.
V Bij een doode.
Bij den dood van een rijk-begaafden
mensch, in wien de schoonheid van Gods
gaven uitstraalde, maar die God-zelf in
Zijn wetten en in Zijn dienst Diet kende,
wordt het o zoo stil in en rondom ons
heen
Datzelfde gevoelen schijnt ook to heb
ben aangegrepen den schrijver in „De
Maasbode", die in een in-memoriam van
den dichter Herman Gorter getuigt: „De
dood van een dichter, in wien liet leven
zijn hoogste hoogte en zijn diepsten nood
bereikt, is ©en nog grooter mysterie dan
zijn leven, nu hij de grenzen daarvan, die
hem klemden, overschrijdt."
Mysterie.omdat de werking van
Gods genade een mysterie is
De schoonheid van de natuur kan wor
den uitgezongen in een zoo zuiveren en
Bchoonen zang als Gorter's Mei, maar als die
schoonheid niet wordt opgevangen in een
ziel, die den Schepper dier schoonheid" er
kent, dan kan zij bekoren en bedwelmen,
maar zij vult niet het menschen-hart
Zij was het bij den dichter Gorter zelf,
die eenzaam en vereenzaamd, zoekend en
verlangend nooit heeft gevonden de rusti
ge schoonheid van de waarheid Zoo is het
bij al, die de schoonheid der natuur in de
natuur of in en door de kunst genieten en
met dieper en niet hooger dalen en stijgen
dan de natuur-zelf.
Om te voldoen aan den natuur-drang
hunner zielen gaan zij het goddelijke zich
verbeelden in de schepping-zelf, en het ge
luk zoeken in een droom
In „Het Vaderland" van gisteren schrijft
b.v. Henri Borel over „Mei" als over een
^goddelijk-heidensch gedicht"!
En in „Het Handelsblad" lezen we: „Een
schatrijke is van ons heengegaan, die in
„Mei" en in gedeelten van later werk ook
met volle handen gaf het zuiverste en
mooiste wat menschen geven kunnen aan
menschen, den droom van het onverstoor
bare: geluk I"
Wij staan met eerbied aan het graf van
een mensch, die niet is opgegaan in de
verstoffelijking van de genot-zucht; die de
schoonheid van de natuur heeft weten te
brengen aan, heeft doen genieten door zoo
velen
Maar diep treft ons de gedachte, dat
deze mensch niet langs de schoonheid der
natuur is kunnen opstijgen tot den God-
delijkcn Schepper, tot de Opperschoon-
heid, van Wien, zooals de priester-diohteir
Gezelle zingt, alle schoonheid een
glimp is
En wij, wij bidden dat God, Die niet meer
maar ook niet minder terugvraagt dan
Hij gegeven heeft, dat j de ziel van
dien mensch genadig zij, en dat Hij ons gé
ve door de schoonheid Zijner schepping be
ter te kennen en te dienen Hem, Die ons
ook in de schoonheid Zijn Waarheid heeft
geopenbaard.
BUITENLAND
Volkenbond
Uit de Commissie.
Paul Boncour stelt een nieuwe
resolutie voor.
De laatste dag der algemeene beschou
wingen van de derde commissie werd ge
opend met twee ellenlange redevoeringen,
van Sandler (Denemarken) en de Earl of
Lytton (voor Br.-Indiö), die de gedelegeer
den alleen maar niet in slaap deden val
len, omdat het daarvoor nog te vroeg op
den dag was.
Onder enorme belangstelling hield Paul
Boncour daarna zijn met spanning ver
dachte rede, waarin hij de resolutie zou
voorstellen tot soepeler making van het
protocol van Genève van 1924.
Zijn betoog was nog welsprekender, hel
derder en precieser dan zijn eerste rode in
e. conuaissie. Hij bezwoer haar, de
Continuïteit in het vredeswerk niet te on
derbreken en niet ineens het einddoel:
do ontwapening, te willen nastreven,
maar haar geleidelijk, zij het dan zoo snel
mogelijk, na te streven.
Hij hoopt, dat ook Duitschland zijn or
ganisatorisch genie zal dillen in dienst
etelien van deze allesoverheerschende
fiuaestie.
l ïïr is pen wijze om het ontwapenings-
vraagstuk te behandelen: die van degenen,
die nog steeds rekening houden met oor
log en dio dezen slechts zoo goedkoop mo
gelijk willen voorbereiden. Deze wil Paul
Boncour niet.
Hij stelde tenslotte zijn resolutie voor,
welke, na een lang© inleiding en conside
ratie, de Vergadering wil laten verklaren,
dat een en ander te bereiken zou zijn
door:
lo. een actie van den Volkenbond, stre
vend naar generalisatie en coördinatie
der onderlinge veiligheidsverdragen;
2o. een systematische voorbereiding van
do toepassing der verschillende artikelen
van het Pact;
3o. het soepeler maken van de bepalin
gen van het Protocol van Genève van 1924
waardoor aan de contracteerende volken
(onafhankelijk van de algemeene ver
plichtingen van het Pact) toegestaan wordt
hun verplichtingen aan te passen aan de
min of meer enge solidariteit, die hen
verbindt met de verschillende naties,
naar gelang van hun geografische lig
ging.
Duitschland
Het loonconflict te Solingen.
Het loonconflict in de Solinger metaal
industrie begint steeds ernstiger vormen
aan te nemen.
Nadat de onderhandelingen over een
loonsverhooging waren afgesprongen, heb
ben 3000 messenmakers gisteren het werk
neergelegd. De werkgevers hebben hierin
aanleiding gevonden om aan de vakver-
eenigingen schriftelijk mee te deelen, dat
zij onder deze omstandigheden geen col
lectief arbeidscontract wenschen te slui
ten.
Dit was het sein voor de radicale ele
menten om de leiding der bewoging in
handen te nemen. Zij hebben de arbeiders
bewogen om buiten hun organisaties om
een loonsverhooging te vragen van 25 pet.
Wordt deze niet ingewilligd, dan zou het
werk worden neergelegd. In dit geval zou
de staking ruim 20.000 man omvatten.
Viiegdemonstraties verboden.
Een Wolffbericht uit Wiesbaden, d.d.
gisteren meldt, dat de Rijnlandcommissie
de vliegdemons traties, die bij de opening
van het vliegveld voor Mainz en Wiesba
den te Erbenheim zouden gehouden wor
den, verboden heeft. Eveneens heeft men
een twintigtal rijksweerofficieren verboden
te dezer gelegenheid het bezette gebied te
betreden.
Frankrijk
De aanslag op den Italiaanschen
vice-consul.
Communistische wraak.
Do ondervraging van den moordenaar
van den Italiaanschen vice-consul, wiens
begrafenis heden plaats heeft, is nog niet
voortgezet. Men wacht op de keuze van
een verdediger, die waarschijnlijk op den
bekenden pleitbezorger in dergelijke pro
cessen, Mr. Henry Torrès, zal vallen.
Uit het ingestelde onderzoek is thans
onomstootelijk bewezen, dat men met een
Italiaansch communist te doen heeft en
dat die Modugno vermoedelijk onder im-
pulsiege kandeld heeft van het feit, dat do
Italiaansche communistische ex-deputé
Vittorio, die in hetzelfde hotel woonde,
den avond, aan den aanslag voorafgaand,
zijn uitwijzingsbevel van de Franscho
overheid had ontvangen.
De communist, die connecties had met
de belangrijkste anti-fascistische elemen
ten te Parijs, had bij die uitwijzing begre
pen, dat hij vergeefs zou wachten op de
toestemming voor zijn vrouw om met haar
kind naar Parijs te komen.
Bij de begrafenis van het slachtoffer
zou Mussolini zich doen vertegenwoordi
gen, evenaLs de Fransche regeering en een
groot deel van het diplomatieke corps.
De begrafenis heeft op bevel van Musso
lini op kosten van den Italiaanschen
staat plaats.
Hei Amerikaansche legioen.
De aankomst to Parijs.
Het laatste contingent van het Ameri
kaansche Legioen, met generaal Pershing
aan het hoofd, kwam gisteren te Parijs
aan, door minister Painlevó, maarschalk
Pétain en generaal Gouraud aan het sta
tion begroet.
Na in ontroerende bewoordingen aan
do komst der eerste Amerikaansche sol
daten in Frankrijk in 1917 te hebben her
innerd, zeide Painlevé, dat de legion-
nairs overal in Frankrijk zullen kunnen
vaststellen, dat de herinnering aan de
heldhaftige interventie der Amerikaansche
jeugd onuitwischbaar blijft. Painlevé be
sloot met de woorden: „,De Fransche re
geering heeft gewild dat aanstonds bij uw
komst de minister, die lot opdracht heeft
u te ontvangen, dit woord tot u zegt,
waarin alle dankbaarheid van Frankrijk
ligt besloten: Mercil"
De menigte juichte de legionnaire toe,
toen zij zich naar den Onbekenden Sol
daat begaven.
Parijs is met vlaggen gelooid en op de
voornaamste punten der stad zijn podiums
voor orkesten ongericht.
Rusland
Stalin over de oppositie.
Moskou kan de kapitalisten
nog niet missen.
Stalin ontving gisteren de eerste Ame
rikaansche arbeidersdelegatie, die na een
verblijf van een maand in Rusland ging
vertrekken. Bij die gelegenheid hield hij
een toespraak, waarin hij met enkele
woorden inging op het conflict met de op
positie in de Russische communistische
partij.
Stalin gaf toe, dat de communistische
partij de regeering en de vakvereenigin-
gen in de Sovjetunie controleert. Het ver
trouwen der arbeiders- en boerenbevolking
in de partijleiding is echter volgens sta-
lin bewezen door het historische feit, dat
de massa in beslissende oogenblikken der
revolutie communisten heeft gesteund en
thans opnieuw door het resultaat der jong
ste Sovjet-,,verkiezingen".
Spr. ontkende niet, dat een aantal com
munisten uitsluitend wegens hun koele
houding ten opzichte der anti-godsdien
stige propaganda uit de partij gestooten
zijn.
Volstrekt onjuist noemde hij de meening
dat de Amerikaansche communisten vol
gens de aanwijzingen van Moskou te werk
zouden moeten gaan. Wèl worden zoo
noodig de communisten in het buitenland
door de Komintern met geld gesteund.
De communistische partij in de Vereenig-
de Staten heeft tot dusverre uit Rusland
echter geen financieelen steun gekregen.
Doch indien de Amerikaansche commu
nisten steun mochten wenschen, zou de
Komintern bereid zijn, dien te verleenen.
Stalin ziet in het verloop der revolutio
naire crisis het ontstaan van twee centra,
n.l. een socialistische en een kapitalisti
sche wereld, welker eindstrijd de beslis
sing zal brengen.
Echter achtte Stalin vorloopig samen
werking tusschen de beide wereldstelsels
nog zeer wenschelijk, zoowel op econo-
msich gebied bij do ontwikkeling van den
goederenruil. als in diplomatiek opzicht
tot handhaving van den vTede. Doch ook
in zuiver financieel opzicht! "Want de
Sovjetunie heeft credieten noodig en de
kapitalisten hebben een flinke rente noo
dig en volgens Stalin zijn de Sovjets de
meest stipte betalers.
China.
Nieuwe boycot te Kanton.
De jongste berichten uit Kanton wijzen
er volgens den correspondent van de
„Times" te Peking op, dat het plan be
staat weer een anti-Britschen boycott in
te stellen. Posters hebben zich reeds op
agressieve wijze bemoeid met de Britsche
scheepvaart en het Britsche transitover-
keer. Met het oog op het vooruitzicht van
een herhaling van de onrechtvaardige
benadeeling van den handel met Hongkong
zijn de Britsche autoriteiten gereed om
op te treden op dezelfde wijze als in Sep
tember van verleden jaar.
Het doel van den boycott te Kanton is
volgens den „Times"-correspondent niet
van politieken aard, doch alleen om de
postersorganisatie, hoofdzakelijk bestaande
uit beroepsbandieten en piraten, in staat
te stellen het publiek geld af te persen.
Kooplieden, die goederen in voorraad
hebben uit geboycotte landen, worden geter
roriseerd en de veroordeelde goederen
worden verbeurd verklaard, terwijl nieuwe
zendingen slechts woden toegelaten tegen
betaling van buitensporige rechten. De
boycott der Japanners is zoo juist geëin
digd als gevolg van het terugtrekken der
Japansche troepen uit Sjantoeng en de
posters zien nu naar een nieuwe bron van
inkomsten uit.
Do regeeringsambtenaren laten deze on
regelmatigheden oogluikend toe en deelen
in de opbrengst.
Onder den dekmantel van het nationa
lisme is, naar de correspondent van het
Engelsche blad verder meldt, de huidige
regeering te Kanton louter een militaire
dictatuur, die samenwerkt met corrupte
politici. De correspondent meent, dat de
postersorganisatie zelfs nog meer de aan
dacht der Britsche marin^ verdient dan
de piraten van de baai van Bias.
Mexico.
Een samenzwering in Mexico.
Twee generaals gearresteerd.
De Mexicaansche regeering is tot de
arrestatie overgegaan van twee vroegere
militaire autoriteiten, de generaals Villa-
rent Bustos en Juan Borallo. Zij worden
beschuldigd van medeplichtigheid aan een
revolutionnaire samenzwering. Eenige da
gen te voren had do politie reeds generaal
Garrido en luit-kolonel Granados in ver
zekerde bewaring gesteld. Deze worden
beschuldigd een complot te hebben gesmeed
om den gewezen president Obregon to
vermoorden. De berichten over dezo sa
menzwering loopen uiteen, doch de mees
te waarde wordt gehecht aan de mededee-
ling, dat een aantal 'samenzweerders in
Goyoacan, een voorstad van Mexico, 30.000
pesos bijeen hadden gebracht voor het
huren van een moordenaar. De politie zou
een geladen revolver in het hoofdkwartier
der samenzweerders in beslag genomen g
hebben.
Ten einde voorbereid to zijn op even-
tueele ordeverstoringen, die zich bij de
viering van het verjaarfeest der republiek
in de stad Mexico zouden kunnen voor
doen, wordt een groote troepenmacht in de
kazernes gereed gehouden. Verloven wor
den niet gegeven.
De Mexicaansche ambtenaar van do
Southern Pacific Railway te Guadalajara,
die er van beschuldigd wordt, zijn Ameri-
kaanschen collega tijdens een woorden
wisseling te hebben gedood, is thans gear
resteerd.
De Amerikaansche consul te Guadala
jara heeft zich tot de Mexicaansche regee-
ring gewend in verband met dit incident
en met de twee aanvallen, welke door
Mexicanen gedaan zijn op mijnen, welke
in Amerikaansch bezit zijn.
Gisteren heeft een aantal opstandelin
gen de buitenlanders uit de Mazata zil
vermijn verdreven en deze mijn vier uur
lang in hun bezit gehouden. Ook deze
mijn behoort aan een Amerkaansch con
cern.
In de goud- en zilvermijn van de Ame
rikaansche maatschappij Amparo, die op
26 Augustus j.l. reeds door „rooden" ver
overd werd, die deze ontruimden toen fe
derale troepen naderden, zijn de „rooden"
weder bezig twist en onrust te stoken.
BINNENLAND
DE RIJKSMIDDELEN.
De rijksmiddelen hebben in Augustus
j.l. 38.561.871.06 opgebracht tegen
36.343.663.39 in Augustus 1926.
De opbrengst van de Wegenbelasting
over Augustus j.l. beliep f 417.753.05.
R.-K. WERKLIEDENVERBOND.
Afd. Volksgezondheid.
Naar de Volkskrant meldt, is Woensdag
te Utrecht de installatie-vergadering ge
houden van de commissie Volksgezondhrid
van het R.-K. Werkliedenverbond, inge
steld op grond van artikel 7 der Verbonds-
statuten.
Aan de afdecling Volksgezondheid is bij
do taakverdeeilng van het Verbond toc-
gowezeli de behandeling, bevordering of
toepassing van do vo'gende belangen en
middelen: gezondheidsleer en drankbe
strijding, volkshuisvesting, tuberculose
bestrijding, ziektebestrijding en zieken
fondsen, sanatoria en herstellingsoorden,
vacantiekolonics. gezellenhuizen en gaar
keukens.
De geïnstalleerde commissie wordt ge
vormd door de heeren J. Th. Nijkamp,
voorzitter. J. Th. van der Laan, secretaris,
J. A Kolkman, A. J. M. Angenent en H.
F. Timmermans, leden.
De commissie heeft in haar eerste ver
gadering de lijnen uitgestippeld, waar
langs zij denkt, dat haar arbeid zal be
wegen.
Wijziging van de pensioenwet voor de
spoorwegambtenaren.
Een
potsontwerp.
Ingediend zijn een wetsontwerp tot wij
ziging van de pensioenwet voor de spoor
wegambtenaren 1925 en een wetsontwerp
houdende machtiging tot het aangaan van
een overeenkomst met de Maatschappij tot
Exploitatie van Staatsspoorwegen inzake
de pensioenregeling voor haar personeel.
De commissie van bijstand, bedoeld in
art. 6 der Pensioenwet voor de spoorweg
ambtenaren 1925 bestaat thans uit 5 door
den minister van waterstaat benoemde le
den, van wie er 3 op grond van een door
de spoorwegambtenaren bij dien minister
ingediende aanbeveling zijn benoemd.
De benoeming van deze leden heeft
moeilijkheden opgeleverd als gevolg van
do omstandigheid, dat onder het spoorweg
personeel meer dan drie erkende vakver
enigingen bestaan, en hot bij de vcreeni-
gingen aangesloten aantal leden onder
ling sterke afwijkingen vertoont.
In verband mot een en ander is de won-
schelijkhed gebleken, om bet aantal op
aanbeveling van het personeel aan te wij
zen leden van 3 op 4 te brengen Dienten
gevolge behoort ook hot aantal op andere
wijze te benoemen leden met één te wor
den vermeerderd, weshalve wordt voorge
steld, het totaal te brengen op 7.
Verder wordt voorgesteld om den tor
mijn van inkoop van den tijd, in dienst
van een Nedorl. spoor- of tramwegmaat
schappij doorgebracht, die volgens de be
palingen der wet niet modctelt wclko
tormijn aanvankelijk 1 April 192G verviel
alsnog open to houden tot 1 Juli 1928,
terwijl in een nieuw artikel tevens de mo
gelijkheid wordt geschapen, om tot 1 Oc
tober 1928 op vroeger afgelegde verklarin
gen inzake inkoop van diensttijd, terug te
komen.
De bij het tweede wetsontwerp bedoelde
overeenkomst strekt om voor een 20-tal
personen, die door omstandigheden onaf
hankelijk van hun wil, volgens de be
staande redactie geen aanspiaak zoud-oi
kunnen maken op do uitkcering, bedeeld
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De tekst van de motie Paul-Boncour ii»
zake de ontwapening.
Stalin over het communisme in Rusland
De aardbevingen in den Krim duren
nog voort.
De vlieger Mac Intosh voor een vlucht
IerlandAmerika gestart maar wederom
teruggekeerd. (Luchtv., 1ste blad).
BINNENLAND.
Wetsontwerp in gedijd in zake verlaging
van belasting voor boschbezit met hel oog
op het behoud van natuurschoon. (Isto
blad).
Voorgestelde wijzigingen inzake de pen
sioenregeling voor spoorwegpersoneel. (Ie
blad).
ARTIKELEN EN BESCHOUWINGEN.
De dichter Herman Gorter t (L. en K.,
2de blad).
Schaepman als redenaar en politicus.
(3do blad).
Onze apologetische medewerker be
schouwt het verblijf van den Zaligmaker
in de Woestijn, waar Hij door den duivel
werd bekoord. (3de blad).
Ajo wijdt zijn wckelijksche causerie aan
een bespreking over Louise Lateau. (3de
blad).
bij art .3 van de overeenkomst tusschen
den staat en de S.S. d.d. 12 September
1914, alsnog die aanspraak te doen golden.
Behoud van natuurschoon.
Vermindoring van belasting
voorlandgoederen, wiorbohoud
van belang is voor het
natuurschoon.
Bij de Tweede Kamer is een wetsont
werp ingediend, volgons hetwelk landgoe
deren (d.w.z. geheel of gedeeltelijk met
bosschen of ander houtopstandon hezottb
terreinen), op verzoek van don eigenaar,
kunnen worden verklaard te zijn landgoe
deren, wier voortbestaan voor het behoud
van het natuurschoon wenschelijk is. Van
zulke goederen zal onder bepaalde voor
waarden, eeno lagere vermogens- en ver
dedig! ngsbelasting en successiebelasting
worden geheven. Ook in de wet op do In
komstenbelasting, en in die op do perso
neel© belasting worden enkel© bepalingen
ingevoegd, ten gunste van zulke landgoe
deren.
Wat vermogens-, verdedig! ngs- en suc
cessiebelastingen aangaat zal voor do be
paling van den aanslag niet meer do m>
koopswaardc gelden, doch do waarde, die
anti het landgoed zou moeten worden toe
gekend, indien daarop de laöt rustte onr
het gedurende 25 jaren in stand lo hou
den en geen opgaand hout te vollen, dan
volgens de regels van normaal boschbo-
heer.
KERKNIEUWS
Consecratie der Theresiakerk te Waspik'
Boven.
Maandag 1.1. had de Consecratie plaats
van de Rectoraatskcrk to Waspik-Bovon,
toegewijd aan do Kleine H. Thercsia.
Zooals reeds bekend, heeft do Orde der
Ongeschoeide Carmelicten zich aldaar ge
vestigd en mot groote offers een waardige
kerk mot een klein klooster gebouwd.
Nadat 2 Juli 1.1. do plechtige inzegening
van kerk en klooster door den HoogEorw.
P. Provinciaal had plaats gehad, werd 12
Sept. de kerk geconsacreerd door Z. D.
H. Mgr. A. Diepen, Bisschop van 's-Bosch.
Zondagnamiddag word Z. D. H. plechtig
ingehaald door een stpet, met ruiters en
muziek en door do feestelijk versierde
straten rondgeleid onder algemeene deel
neming der Ixïvolking.
's Anderen daags 8 uur begon do Con
secratie, dio 3 uur duurde; daarna de
plechtige Hoogmis, opgedragen door den
Zcereerw. heer Huibcrs, Pastoor van Was
pik, met Bisschoppelijke assistentie.
Na afloop der kerkelijke plechtigheid
was er gezellige samenkomst om den
feestdisch, waarbij hartelijke heil wen
schen geuit werden voor doir bloei der
nieuwo stichting, dio gesteld is onder do
bescherming van do lieve Heilige van den
Carmel.
SPORT
De sportdag te Lisse.
Het bestuur van do R. K. Gymnastiek-
vorceniging Jcanno d'Arc verzocht ons
mede te dcolcn, dat do deelnemers aan de
v 'strijden te Lisse, morgenochtend ie
half •••if Iets vertrekken vanaf do
Haarlemmervaart.
