18e Jaargang MAANDAG 8 AUGUSTUS 1927 No. 5638 e Êeidéolie Coulant Pd ABONNEMENTSPRIJS bodraagtbl] vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaaL Rij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL Franco per post I 2.95 per kwartaaL get Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'e ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaaL bij voor uitbetaling- Afzonderlijke nummers 5 et, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 s POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentlön 30 oenl per regol Voor Ing^aonden Mededeelingen wordt het s dubbele van het tarief berekend. r Kleine advertentlön, van ten hoogste 80 woordeD, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd buur en vor- huur, koop en verkoop 10.50. Oil lUMNEB BESTAAT ÜIT TWEE BLADER. V Over achterlijkheid. In de laatste aflevering van „Sobrië- tas" reageert dr. Ariens op een uitlating yan mr. Kropman over de Amsterdamsche Drankweer. Mr. Kropman meende, dat een voorna^ me oorzaak van het drankmisbruik is de achterlijkheid in ontspanningsbehoeften der arbeiders. Dr. Ariens maakt hierop eenige kantteekeningen. Hij maakt een uitzondering voor het georganiseerde deel ODzer arbeiders. Verder wijst dr. Ariens er op, dat ook bij een deel onzer „geeste lijke elite" nog een bedenkelijke achter lijkheid van ontspanning valt waar te ne men. Als bron voor deze stelling ge bruikt hij het Roomsch Studentenblad en geeft daaruit enkele verslagen van feest vieringen. Intusschen heeft mr. Kropman in „De Nieuwe Eeuw" zijn bedoeling nader ge preciseerd en verklaard, het met dr. 'Ariens eens te zijn. Achterlijkheid in ontspanningsbehoef ten Dat is een niet te miskennen ver- Echijnsel in alle maatschappelijke kringen. Och, daar zijn ook zoovele def tige en „beschaafde" lieden, die als re gel hun ontspanningen zoeken op een peil, 'dat ook door den meest onbeschaafden mensck verlangd en bereikt wordt. Zeker ook zelfs in de w a re o n t spanningen kan er sprake zijn van een boog,' die niet altijd gespannnen kan zijn, en die op zijn beurt ook weer o n t spannen moet wor- flenl En daarom moet er in de ontspan ning een variatie zijn in aard enka rakter. Maar dat wil niet zeggen, dat do ontspanningen beneden een zeker peil mogen dalen; en dat wil ook niet zeggen, 'dat ze altijd zoo laag bij den grond mo gen zijn! Men beweert tot in liet ver-overdrevene en krom-belachelijke, dat iedere stand zijn eischen heeft.Maar de „eischen" ?ijn dan toch wat de inhoud, het karakter 'der vermaken betreft dikwijls heel erg laag, in tegenstelling met vele andere van die eischen! Deze achterlijkheid in ontspanningsbe hoeften moet worden ingezien.en in- eUlTEEiLAND België Lóón Daudet in België geïnterviewd. Komt hij naar Ntdorland? De komst van Léon" Daudet in België heeft onder de journalisten eenige bewe ging gebracht. Vrij algemeen werd aange nomen, dat de vluchteling Manoire d An jou te Ukkcl, waar de due de Guise verblijft, zou bezoeken. Er wordt beweerd, dat hij daar Donderdag met Charles Maurra-s en Bernard de Vesins den dag heeft doorge bracht. Het blijkt echter, dat hij niet de gaat van den Fra-nschen kroonpretendent is, doch wel in een villa der Brusselsche voorstad verblijft. Van uitlevering ka-u geen sprake zijn, daar de Franscli-Belgir sche juridische overeenkomst niet in uit levering voor laster voorziet. Terwijl de reporters buiten Brussel op zoek waren, |eeft een medewerker van de „Nation Beige" hem zoogenaamd toevallig op het plein voor de beurs ontmoet en geïnter viewd te midden der menigte. Léon Daudet verklaarde, dat hij hier in familiekring zijn vacantie komt doorbren- Als zijn werk het hem toelaat wil hij ®efc de zijnen ook wat in Nederland en elders reizen. Na zijn aanhouding en ontsnapping uit lo Santé nog eens te hebben verteld deci le Daudet mede, vijf weken een prettig zwerversleven met Delest te hebben geleid langs de wegen en in de lucht, ondanks de gendarmes, de Süreté Générale en de plaatselijke politiemachten. Zij verbleven bi de Vendée en te Lyonnais. Roemenië. Broeit er iets in Roemenië? Uit Boekarest wordt gemeld, dat de Roe- toeensche premier, Bratianu, strenge maat- 'mi heeft genomen tegen een even- .en terugkeer van prins Carol in Roe menie. China. Accoord tusschen Hanfcau en Tsjang Kai-sjek? Draadloos wordt uit Woelioe gemeld, frt tusschen d% strijdkrachten van Han- ku en die van Nanking voor de betreffen- 0 streek een accoord tot stand is geko ld, krachtens hetwelk Tsjang Kai-sjek's toepen binnenkort naar Nanking zullen «ugkeeren. Amerika SACCO EN VANZETTI. Wandaden van anarchisten. Bomaanslagen. Sen geweldige ontploffing heeft onmid- |Wujk onder den hoek -aan de Graanbeurs te New York plaats gehad. Men gelooft, dat deze het werk is van geestverwanten van Sacco en Vanzetti. Door deze ontplof fing werd een zijde van het station van de ondergrondsche spoorlijn Brooklyn-Man hattan verwoest; reizigers werden tegen den grond geslingerd en voor zoover be kend, zijn drie hunner gewond. Het scheelde niet veel of de ontploffing was noodlottig geworden voor twee bin nenrijdende treinen, die slechts tijdig tot staan werden gebracht door gebruik te maken van de noodremmen. Een tijdbom, geplaatst tegen een tele foonhuisje, ontplofte voortijdig, waardoor brand ontstond. De politie deelt mede, dat er eveneens ontploffingen hebben plaats gehad in een station van de Interborough Subway en eenige straten daar vandaan. De politie trok een cordon om de door pa niek bevangen menigte. De geneeskundige dienst rukte verscheidene malen uit. De treinen aan de bedreigde stations waren stampvol theatergangers. Verscheidene personen zijn door de po litie gearresteerd. Een man is doodgescho ten, toen hij bij het naderen van den poli- tie-auto trachtte zich uit de voeten te ma ken. De autoriteiten verklaren, dat de bom aanslagen klaarblijkelijk een poging zijn geweest, om het geheele systeem der on- dergrondscho spoorwegen te vernielen. Reuter meldt nog, dat door de ontplof fingen in vele blokken huizen in de buurt van Broodway en de centrale winkelwijk de ruiten sprongen. In de groote hotels werden de gasten opgeschrikt door het ge raas der ontploffingen. United Press meldt uit Philadel phia, dat een geheimzinnige ontploffing ernstige schade heeft aangericht aan de Presbyteriaans che kerk aldaar en een groote ontsteltenis verspreidde onder de bewoners van de huizenblokken in de om geving, te meer daar de explosie kort na het middernachtelijk uur plaats had. Ver scheidene passagiers van een voorberei dende tram werden door glasscherven ge wond. De politie ontdekte naderhand nog een tweede niet-geëxplodeerde nitroglyce- rinebom. Behalve New York en Philadelphia is ook Baltimore, in verband met de zaak-Sa-cco en Vanzetti; het tooneel van een aanslag geweest. Daar werd voor het huis van den burgemeester, Broening, een bom neergelegd, die den ingang van het huis vernielde. De burgemeester zelf was afwezig, zijn vrouw, zoon, dochter en an dere huisgenooten, die zioh wel thuis be vonden, kwamen met den schrik vrij. De ruiten van de woningen in den omtrek werden vernield. De toestand te Boston geeft eveneens aanleiding tot bezorgdheid. De trams rij den onder politiebewaking cn dubbele pa trouilles bewaken de voornaamste gebou wen. In Amerika heerscht algemeen de vrees, dat de jongste aanslagen het begin vor men van een uitgebreide serie pogingen om in het geheele land een paniekstemming te verwekken. Een Rus, Morris Sie-gel genaamd, is in verband met de aanslagen te New York Excessen in Argentinië. Uit Buenos Aires wordt geseind: Do al- gemeene stakingsbeweging uit sympathie voor Sacco en Vanzetti breidt zich uit en gaat gepaard met gewelddaden in het bin nenland. Volgens telegrammen uit Perga- mina (prov. Buenos Aires) is een bom ont ploft voor een automobielzaak waardoor vele ruiten zijn gesprongen. Verder is naar gemeld wordt een bom ontploft op de spoorlijn die echter slechts weinig schade heeft aangericht. De betoo- gers zijn door de straten getrokken en dwongen tot sluiting der zaken. In geval van weigering werden steenen naar de weigerachtige eigenaren geworpen. De bewaking van het gezantschap der V. S. te Berlijn. Naar uit Berlijn wordt gemeld, worden de gebouwen van het Amerikaansche ge zantschap en van het Amerikaansche con sulaat-generaal te Berlijn door de politie scherp bewaakt, daar men vreest voor an archistische aanslagen. Het gezantschap weigert deputaties te ontvangen, die tegen de beslissing in zake Sacco en Vanzetti willen protesteeren. De portier van het go- bouw heeft strenge opdracht, niemand bin nen te laten, die zich voor dit doel bij het gezantschap meldt. Zij, die willen pro testeeren, doen dit thans door het zenden van telegrammen. Betoogingen in de Sovjet-u ui e. In de geheele Sovjet-unie is een protest beweging ontstaan in verband met do bc- zake Sacco en Vanzetti. Het protest van het I. V. V. Het I. V. V. heeft een delegatie naar de kanselarij der V. S. te Parijs gezonden om een petitie ten gunste van Sacco en Van zetti to overhandigen. De delegatie werd door den militairen attaché, generaal Harts, en den tweede secretaris, Muse, ontvangen, die beloofden bat verzoekschrift aan den zaakgelastigde te overhandigen. Des namiddags werden nog verschillon- de verzoekschriften aan de kanselarij afge geven, zoodat do politie het verkeer voor het gebouw moest regelen. Op het congres van het I. V. V. heeft Jouhaux verslag uitgebracht over de ont vangst der delegatie op de Amerikaansche ambassade. Fimmen stelde voor, dat, in dien de cxcutie plaats heeft, de arbeiders klasse alle Amerikaansche producten zal boycotten. Ook het afkondigen van een al- gemeene proteststaking werd bepleit. Het bestuur van het I. V. V. zal een beslissing ten aanzien van deze beide voorstellen ne- Tien minuten tramstaking te P a r ij s. Ten einde deel te nemen aan do protest beweging tegen het doodvonnis tegen Sac co en Vanzetti hebben de bestuurders der trams en autobussen, hun voertuigen gis termiddag gedurende tien minuten doen stoppen. Er deed zich geen enkel incident De Vredesbrug van Buffalo. De zg. „vredesbrug" tusschen Fort Frio in Canada en Buffalo in de Vereenigdo Staten is gisteren ingewijd. Groot-Brittan- nië was daarbij door den prins van "Wa les, benevens door prins George en den Britschen premier Baldwin vertegenwoor digd, terwijl de Vereenigde Staten door generaal Dawes en den minister van Bui- tenlandsche Zaken, Kellogg, vertegenwoor digd worden. De plechtigheid was van historische bo- teekenis, daar de brug het embleem van de vriendschap tusschen het Britscho rijk en de Vereenigde Staten vormt. De bedoe ling was oorspronkelijk de brug reeds -vóór den wereldoorlog in te wijden, ter herden king van den honderdjarigen vrede tus schen de beide staten, maar do oorlog ver traagde den bouw. Generaal Woed overleden. Gouverneur~dictator der Philippine n. Uit New York wordt gemeld: Genoraal- majoor Leonard Wood, gouverneur-gene raal der Philippijnen, is na een operatie te Boston overleden. Mexico. De Britsch-Mexicaansche eischen. Mr. Zimmerman neutraal rechter. Gemeld wordt, dat mr. Zimmerman door Engeland en Mexico gekozen is als neu traal rechter in de commissie voor do Britsch-Mexicaansche eischen. De taak der commissie is, de vorderin gen, door Britsche onderdanen tegen de Mexicaanscho regeering ingesteld wegens schade, geleden in de revolutionnaire pe riode van enkele jaren terug, te regelen. BINNENLAND Vragen van Kamerleden. Dansen op Zondag. Op vragen van het lid van de Tweede Kamer, den heer Duymaer van Twist be treffende het nemen van maatregelen ter handhaving van de Zondagswet in ver band met het verleenen van dansvergun- ningen op Zondag door burgemeester eu wethouders van 's-Gravenhage, heeft de minister van justitie geant woord: De ondergeteekende, wien uit de dag bladen reeds van de tusschen het raadslid den heer Duymaer van Twist en burge meester en wethouders van 's-Gravenhage gewisselde vragen en antwoorden was ge bleken heeft daarvan thans nader in bij zonderheden kennis genomen. Waar de tijd tusschen de godsdienst oefeningen blijkbaar valt binnen de door het gemeentebestuur verleende vergun ningen, betreft het hier niet de handha ving der betrokken wet, doch de uitvoe ring daarvan door de daarmede belaste autoriteiten, welko niet in de eerste plaats den ondergeteekende regardeert. Hij moge daarom zijnerzijds volstaan met de mededecling, dat het hem bekend is, dat vanwege het departement van bin- nenlandsche zaken en landbouw juist een onderzoek gaande is met betrekking tot de vraag, op welke wijze de uitvoering der wet, met name ook ten aanzien van artikel 4, plaats vindt; de in 's-Gravenhage bij de uilvoering gevolgde gedachtengang zal daarbij uiteraard onder de aandacht ko men. Koningin Wilhelmina door de politie te Oslo tegengehouden. H. M. moest naar haar slaapwagen vluchten. Men meldt aan de „Tel.'' uit Berlijn d.d. 6 dezer: Toen H. M. Koningin Wilhelmina gis teren te Oslo arriveerde, kwam het tot een zeer pijnlijk incident. Daar do Koningin incognito reisde, waren geen autoriteiten Ier begroeting aanwezig. Voor de goede orde bewaakte politie echter den uitgang, waardoor H. M. verwacht werd. Zonder met dezen maatregel bekend te zijn, pas seerde de Koningin met de overige reizi gers den gewonen uitgang. Toen zij, hui ten het station gekomen, het afgezette gedeelte wildo betreden, werd H. M. door den politiechef op brute wijze terug gewe zen. Lachend voldeed H. M. aan het bevel van den politie-ambtenaar. Toen deze be merkte,, welk een blunder hij gemaakt had, was hij zoo uit het veld geslagen, dat hij geen orde meer onder de opdrin gende menigte kon houden. De Koningin was zelfs genoodzaakt in haar slaapwagen een goed heenkomen te zoeken. Doch ook daarheen volgde haar de menigte, die, met de neuzen tegen dc ruiten gedrukt, de bewegingen van H. M. volgde. Ten slotte mocht het een versterkte po litiemacht gelukken het publiek te ver spreiden. Salaris-congres. De R. K. Centrale is voornemens op Zondag 18 September a.s. te Utrecht een salaris-congres te organiseeren. Kef 75-jarig beslaan van Ruwenberg. Naar wij vernemen, is door de oud leerlingen van het Instituut Ruwenberg een bedrag van ruim 6400 bijeenge bracht als feestgave voor het jubileerende Instituut. Het feestgeschenk zal bestaan in 8 geschilderde ramen voor de kapel. _JJE RIJNSTREEK ALPHEN AAN DEN RIJN. PLECHTIGE UITREIKING VAN HET MOB1LISATIEKRUIS. Het regende sterren in Alphen Zaterdag middag. Talrijke hooge officieren kwamen daar de uitreiking van het Mobilisatie- kruis bijwonen. Onder do vele genoodigden waren aan wezig Hunne Excellenties Generaal Snij ders, generaal-majoor Ubbens en luite nant-generaal v. Terwisga, voorts tal van officieren van wie wij noemen den verte genwoordiger van den Minister van Oor log, kolonel D. Postma en van den Minis ter van Marino luit.-kol. J. Oele, de voor zitter van het Provinciaal Comité Utrecht van het Mobilisatiekruis. Ook was aanwe zig een vertegenwoordiger van den Com missaris der Koningin, de heer mr. E. J. Thomassen fa Thuessink van dor Hoop, het geheele eere-comité onder voorzitter schap van den burgemeester van Alphen, dr. Lovink en het comité van den kring „Rijnland" onder voorzitterschap van den heer ten Cate Brouwer. De minister van Onderwijs was verhin derd te komen. Te ongeveer twee uur werden do autori teiten officieel ontvangen in het Huis der Gemeente, waar dr. Lovink een woord van welkom sprak en herinnerde aan 1 Aug. 1914, toen het leger gemobiliseerd werd om de neutraliteit van Holland te bewa ren bij het ontbranden van den Oorlogs- fakkcl. Ons leger trok echter niet uit, vervuld van oorlogszucht en uitziend naar krijgs roem; van do lippen van wie ze zagen uit trekken klonk niet de strijdleus, opgewekt door expansiezucht of imperialistische nei ging. Niet do wensch naar den oorlog be- heerschte de zinnen, maar de bede om af wending van den krijg van ons land ver vulde het hart van volk en van leger. Spr. bracht warme hulde aan H. M. do Koningin en den opperbevelhebber van onze strijdmacht, Generaal Snijders en zijn staf. Spr. eindigde mot den wensch dat deze dag niet alleen in de herinnering zal te rugroepen de gevoelens van vaderlands liefde en trouw aan het Vorstenhuis, welke in do mobilisaticdagen volk en leger ver vulden, maar dat do plechtigheid van de zen dag en hetgeen daarbij zal worden ge sproken, dezo gevoelens zullen sterken. Deze dag zij ons het bewijs, dat do mannen hier, zoo het Vaderland het mocht no'dig hebben, opnieuw him plicht zullen doen. Generaal Snijders sprak hierop een kort dankwoord namens alle genoodigden voor de uitstekende ontvangst. Do plechtigheid word voortgezet op het terrein der Wilhelminavereeniging, waar de heer Ten Cate Brouwer de autoriteiten welkom heette. Spr. zeide, dat het onge twijfeld een zeer gelukkige gedachte is ge weest om voor hen, die tijdens den groo- ten Wereldoorlog in ons land gemobiliseerd zijn geweest, een Horinneringskruis in te stellen. Wij allen hebben, zei spr., daardoor de gelegenheid gekregen, en dit acht ik van zeer groote beteekenis, daarmede in ons dagelijks leven te toonen wie en wat wij zijn. Uit verschillende plaatsen zijn wij heden naar hier gekomen en zooals wij hier lesamen zijn, behooren wij tot ver schillende richtingen en standen. Al moge het dagelijksch leven met zijne vele sclia- kecringen op politiek en kerkelijk gebied, zijn verschillen in rang of stand ons ook in honderden diverse richtingen doen gaan, HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Bomaanslagen in de Ver. Staten in verband met dc affaire Sacco en Vanzottl. In Parijs werd als protest het tramver keer 10 minuten stilgelegd. Mr. Zimmerman neutraal rechter in do commissie voor de Britsch-Mexicaansche eischen. Duitsche vliegers slaan gereed om van uit Duitschland den Oceaan over te vlie gen. (Luchtvaart 2de blad). BINNENLAND. Een botsing tusschen twee stoomtrams te Laren, waarbij vier dooden en verschei dene gewonden. (Gemengde Berichten, 2e blad, i De plechtige uitvaart en begrafenis van den Zcereerw. Heer em. Pastoor Hafken- scheid. (Kerknieuws, 1ste blad). LEIDEN. De afbouw van het nieume Academisch Ziekenhuis (lsto blad). OMGEVING. Plechtige uitreiking van het mobilisa tiekruis te Alphen a. d. Rijn. (Rijnstreek, 1ste blad). wanneer wij aanstonds onze borBt zullen sieren met het Mobilisatiekruis, dan too nen wij daarmede, dat wij in dit ééne op zicht, het Vaderland lief te hebben boven ons zelf, één-zijn. Dit is de schoone symbolische beteeke nis van dozen dag. Wanneer Gij deze Ridderorde naar bqi- nte zult uitdragen in Uwe Gemeente, op reis, in Uw huisgezin, dan zult Gij daar mede steeds de stille getuigenis afleggen, dat Gij wilt uangezien worden als een goed Vaderlander, een Vaderlander die zijn plichten, welko Lij te vervullen heeft, tenvollo beseft on ook daarvan als het moet do consequenties durft te trekken. Spr. besloot m~t oen woord van dank te brengen aan den oere-voorzittor van het comité, ó*n burgemeester en aan de Co mitéloden. Hierna nam generaal Snijders het woord: Als er één volk bestaat, aldus spr„ dat den vredo lief had, dan is het wel het Neder- landsche. Den vrede bewaren zoolang wij kunnen, zelfs tegen groote offers, beschou wen wij als onzen Ch lis tel ij ken plicht. Wij willen vredo houden, omdat wij afkeerig zijn van onrecht en geweld. Maar waarom zijn wij dan op 1 Aug. '14 te wapen geloo- pen? Was het oorlogszucht welke de re- goering ruim 4 jaren lang de land- en zeo- macht op voet. van oorlog deed houden, gereed om ten strijde te trekken. Nicta van dat alios. De mobilisatie onzer strijd macht gedurende de oorlogsjaren was vre deswerk. Bij regeering en volk bestond slechts één wensch, buiten den oorlog te blijven. Onze gemobiliseerde weermacht was het middel om do oorlogvoerenden er van af te schrikken ten bate hunner eigen oorlogsdoeleinden ons roekeloos in den strijd mee te sloepen. Tot dat doel hebben wij en 400.000 ande re Nedcrlandscho mannen een groot en moeilijk werk verricht cn tot een geluk kig cindo gebracht. Wij hebben den vrede voor Nederland gered. Gij hebt daarvoor offers moeten brengen, voor velen zwaar en moeilijk. Gij hebt niet zelden uw ge zondheid op een zware proef moeten stel len een aantal uwer kameraden cero zij hun nagedachtenis zijn gevallen bij do uitoefening hunner plicht en nog veel moer andere hebben ernstige zorgen en be proevingen ondervonden ten aanzien van de belangen hunner gezinnen. Maar ondanks dit alles hebt gij uw plicht gedaan en daarmede een grooten dienst bewezen aan do gemeenschap. Hot mobilisatiekruis is bestemd do her innering van dien grootschen tijd levendig te houden. Ik heb mij als uw oud-opperbevelhebber gaarne beschikbaar gesteld om u dat kruis persoonlijk uit te reiken. Want niemand kan inniger overtuigd zijn dan ik, dat Ne derland in 191418 verloren zou zijn ge weest, wanneer het weerloos temidden van het oorlogsgeweld had gestaan. Oud-gemobilisecrden! laat het mobilise tie-kruis op onze borst van dien krochti- gen, mannelijkcn geest blijven getuigen. Laat het ons een voorrecht en een cere zijn het te dragon mot Haar, die in 1914 tot 1918 het voorbeeld gaf van vastbera denheid en moed, van vertrouwen op ons rocht en op onze bescheiden doch door eenheid gesteunde kracht, Hare Majesteit do Koningin! Laat ons Haar eeren als ou zo eerste, hoogste en edelste gemobili seerde! De rede werd onder langdurig applaus besloten. Nadat de Vcreeniging „Kunst na Ar beid" eenige liedoren had uitgevoerd be steeg luitenant-generaal W. H. vaii Ter wisga heb spreekgestoelte. Als voorzitter van den Nationalen Bond „Het Mobilisatiekruis" was het spr. een

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1