VRIJDAG 22 JULI 1927
No. 5624
18e Jaargang
eC^idócli^Sou^omt
(ABONNEMENTSPRIJS bedraagtblj vooruitbetaling
or Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaaL
ome Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal
snco per post I 2.95 per kwartaal,
il Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'e ver-
ijgbaar tegen betaling van 50 ct per kwartaal, bij voor-
[betaling. Afzonderlijke nummers 5 cL, met Geïllustreerd
odagablad 9 et
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen 1.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 c POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAOTÏ
Gewone advertentlSn SO oenl per regel
Vooi Ingezonden Mededeelingen wordt het
s dubbele van bet tarief berekend r
Kleine advertentlönf van ten hoogste 80 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, hnnr en ver
huur, koop en verkoop 10.50.
NUMMER BESTAAT BIT DRIE BLADEN.
BUITENLAND
Oostenrijk
NA DE WEENSCHE ONLUSTEN,
jen Weenen als zetel der Bondsregeering.
Een cfisoh der Tiroolsche
boeren,
vertrouwenslieden der Tiroolsche
ren hebben in een door hen gehouden
jadering den eisch gesteld, iden zetel
bondsregeering uit Weenen naar een
iere stad over te brengen, ten einde de
fhankelijkheid der regeering te waar-
jen.
Toorts wordt uit Weenen gemeld, dat het
!uur van den Oostenrijkschen Rijksboe-
bond een resolutie heeft aangenomen,
irin de kwestie-Weenen als een inter-
ionaal probleem bestempeld wordt.
begrafenis der gedoode politie-agenten.
d de „Gedachtniskirche" op de centrale
raafplaats te Weenen, vond gisteren-
Gidag in tegenwoordigheid van bondspre-
:nt Hainisch. bondskanselier Seipel en
iliepresident Schober, de bijzetting der
bij de onlusten gedoode politiebeamb-
T plaats. Tevens weid het stoffelijk over-
it ter aarde besteld van een luitenant
het bondsleger, die in burger over het
i voor het Paleis van Justitie liep en
rbij door een kogel doodelijk werd ge-
fen. Sterke politie- en legerafdeelingen
ezen den dooden de laatste eer. Ook
gemeentebestuur van Wenen was ver-
nwoordigd.
aterdag vindt waarschijnlijk een twee-
nassabegrafenis van dertig doode bur-
Naar rechtsche afweerbonden in
Oostenrijk.
verband met de jongste gebeurtenis
hebben verschillende rechts-radicale
nisaties een gemeenschappelijken op-
gepubliceerd. om te komen tot oprioh-
van afweerbonden.
et aantal dooden is thans tot meer dan
gestegen, dat der gewonden bedraagt
1000.
'resburgsche communisten In de val.
communisten te Presburg (Tsjecho-
rakije) hadden een meeting georganl-
om uiting te geven aan hun sympa-
voor de Weensche arbeiders. De
ing werd echter door de politie verbo-
doch niettemin trokken verschillende
pen communisten naar het gerechtsge-
r, waar zich eenige hunner aanhan-
in arrest bevonden. Stormachtig ver-
ien de betoogers de vrijlating der
resteerden, terwijl zij tevens eischten
iet gebouw te worden toegelaten,
in hun eisch werd onmiddellijk gevolg
ren. De poort werd geopend en de
mraisten stroomden naar binnen. Daar
!en zij evenwel door politiebeambten
ülllj ncht en met bewamen spoed achter
en grendel gezet. Zij zullen wegens
i>aar geweld en bedreiging worden ver-
L
Engeland
Zwart bezoek te Londen.
esident King van Liberia,
heer Charles Dunbar Burgess King,
periode 1924192S president van
rnbliek Liberia, vertoeft op het oogen-
na een bezoek aan Parijs, te Londen,
tin de „Daily News" aanleiding vindt,
en ander te vertellen van deze neger-
'liek, die aan de westkust van Afrika
lemd ligt tusschen Sierra Leone en de
kust.
1821 werd voor het eerst een poging
om een oplossing te verkrijgen van
egerwaagstuk in Noord-Amerika en
ertijd den negers een grondgebied
chaffen, waar zij volkomen onafhan-
eid zouden bezitten. In genoemd
vestigden de eerste negers zich aan de
eperkust en naarmate meer negers
Afrika trokken, breidde het grondge-
ïich uit, zoodat de republiek zich
uitstrekt over 95.400 vierkante K.M.
bevolking van ongeveer anderhalf
waarvan slechts 180 blanken,
de negers bevinden zich echter
twaalfduizend, die van Amerikaan
oorsprong zijn en alleen dezen mogen
esrecht uitoefenen en vaststellen, wol
inwoners gedurende zes jaar zitting
nemen in den senaat en wie deel
uitmaken van de uit zeventien leden
Kamer.
1847 werd Liberia geheel onafhanko-
klaard van de Vereenigde Staten en
een grondwet, die in hoofdzaak met
V. S. overeenkomt. De naam van
fdstad, Monrovia, is afgeleid van
m van president Monroe, den be-
opsteller der Monroeleer.
1917 verklaarde Liberia Duitschland
log, vier soldaten sneuvelden totaal
strijd, doch daartegenover ging de
vloot der republiek, bestaande uit
el bewapend stoomschip, verloren,
transportwezen laat er veel te wen-
schen over. Spoorwegen ontbreken geheel
en al en de wegen zijn er in een dermate
deplorabelen toestand, dat den vrachtauto's
slechts een kort leven beschoren is. Het is
voornamelijk ter oplossing van het wegen-
vraagstuk, dat de president thans een be
zoek aan Engeland brengt.
Wat de hoofdstad des lands betreft, de
grondstoffen, waarvan de huizen zijn op
gebouwd, bestaan hoofdzakelijk uit petro-
loumblikken en gegolfd plaatijzer. Het
voornaamste hotel kan slechts weinig gas
ten onderdak verschaffen en geniet groo-
ler vermaardheid wegens de groote hoeveel
heid roomijs, die er verorberd wordt. Dit
laatste is trouwens niet te verwonderen,
daar de temperatuur van dit vijf graden
hoven den evenaar gelegen land meestal
om de honderd graden Fahrenheit zweeft,
Ten slotte zij vermeld, dat de voornaam
ste exportartikelen koffie, palmpitten en
rubber zijn.
Roemenië.
DE TROONWISSELING.
Koning Michael.
Een vorst in matrozenpak.
Omtrent de Woensdag in verhand met
het overlijden van koning Ferdinand van
Roemenië te Boekarest gehouden zitting
van de National^ Verga dering (de vereenig-
ide zitting van Kamer en Senaat) kunnen
nog de volgende bijzonderheden worden ge
meld:
Woensdagmiddag te half drie arriveerde
de jonge koning Michael in gezelschap van
zijn moeder prinses Helena, en de koningin
weduwe Maria in het slot te Cotroceni, van
waar het gezelschap zich door een dichte
haag van militairen naar het parlements
gebouw begaf, stormachtig door de menigte
toegejuicht.
De jeugdige koning was gekleed in een
wit matrozenpak, prins Nicolaas in de uni
form van marine-officier en koningin Ma
ria in diepen rouw.
In het parlement waren de afgevaardig
den van alle partijen in zeer grooten getale
verschenen TTot voorzit'ArschaD werd ge
voerd door iden president van den Senaat.
Hij deelde aan de Nationale Vergadering
het overlijden van koning Ferdinand mede
gd verklaarde vervolgens, dat Michael den
troon van het Roemeensche koninkrijk had
Op dit oogenhlik betrad de jonge koning
de zaal, van alle banken met applaus be
groet, waarna de leden van den regent-
schapsraad den eed op de grondwet af-
De zitting, die slechts kort had ge
duurd, wend vervolgens gesloten. Kanon
schoten verkondigden de troonsbestijging
van koning Michael I en de overneming der
souvereine macht door den regentschaps-
raad.
De regeering is voornemens te zijner tijd
naast den triomfboog van koning Carol een
gedenkteeken voor koning Ferdinand, den
eersten koning van Groot-Roemenië op te
richten.
Zondag begrafenis.
Met een specialen trein arriveerde Don
derdagochtend om negen uur alle leden der
regeering te Sinaja. Kort daarop werd een
ministerraad gehouden, waarin besloten
werd de begrafenis tot Zondag uit te stel
len, opdat de uit het buitenland aangekon
digde missies nog tijdig voor de begrafe
nisplechtigheid kunnen arriveei^n.
De Minister van Justitie heeft gisteren
het testament van koning Ferdinand ge
opend, benevens een brief, dien de overle
dene kort voor zijn dood aan den premier
Bratianu heeft geschreven; hierin wordt
door den koning bevestigd, dat Carol's uit
sluiting van de troonopvolging op recht
matige wijze geschiedt en definitief is.
Om één uur gisterenmiddag werd het
stoffelijk overschot op de affuit van een
kanon naar het station overgebracht, om
vandaar naar Boekarest te worden ver
voerd; het werd door leden der regeering
het stationsgebouw binnengedragen. Aan
alle stations van Sinaja tot Cotroceni
wachtten autoriteiten, geestelijken en
schoolkinderen den trein op. De trein stop
te slechts eenmaal, namelijk to Ploessy,
terwijl hij de andere stations langzaam
voorbijreed. Om halfvijf arriveerde de trein
aan het station Cotroceni; koning Ferdi
nand's stoffelijk overschot werd door offi
cieren van het koninklijk huis in ontvangst
genomen en naar de z.g. „gouden zaal"
van het koninklijk slot gedragen, waar
het werd opgebaard. Van hedenochtend
acht uur af mag het volk langs de baar
defileeren.
De oppositie.
De „Pester Lloyd" publiceert een tele
gram uit Boekarest. Volgens hetwelk prof.
Jorga in het blad „Adeverul" heelt ver
klaard, te zullen blijven strijden voor do
annuleering der regentschapsaclen den
terugkeer van den ex-kroonprins.
Klaarblijkelijk is deze verklaring aan de
Roemeensche censuur ontsnapt, terwijl
het desbetreffende nummer van de cou
rant met het vliegtuig, dat te Boedapest
arriveert, werd overgebracht.
Overigens kunnen de bladen slechts be
richten brengen van de grenzen. Op het
oogenhlik schijnt rust te heerschen, doch
na de begrafenis zullen wellicht de aan
hangers van Carol hun actie hervatten.
China.
Geen accoord tusschen de beide Tsjangs?
Tegenstrijdige berichten.
Aan het Reuterbureau te Nanking is in
officieel medegedeeld, dat de beriohten,
volgens welke onderhandelingen gevoerd
worden ten einde een compromis tusschen
Zuid en Noord te bereiken, geheel onge
grond zijn. Ook Tsjang Kai-sjek heeft
verklaard, dat deze berichten volkomen
met de waarheid in strijd zijn. Hij voegt
er aan toe, dat het een der voornaamste
doeleinden der nationalisten is, de mili
taristen ten val te brengen. Daarom zou
elke poging om met de „miltaristen" over
vrede te onderhandelen, aldus Tsjang Kai
sjek, niet slechts belachelijk, doch vol
strekt onmogelijk zijn.
Geheel afwijkend van bovenstaande
mededeeling wordt uit Peking aan de „Ti
mes" gemeld, dat de leiders van de An-
kwotsjuun druk confereeren over de over
eenkomst, welke tusschen Tsjang Kai-sjek
en Yen Hsi-sjan gesloten is en die thans
den generalissimus Tsjang To-lin er toe
trachten te bewegen definitief de princi
pes van de Kwomintang te aanvaarden.
Daarna zou een gemeenschappelijke strijd
tegen de regeering van Hankau en Feng
Joe-sjiang mogelijk worden, door wiens
leger Tsjang Kai-sjek zich bedreigt acht.
Geheime actie der Chineesche
communisten.
De Sovjet-bladen deelen mede, dat de
communistische partij van Zuid-China be
sloten heeft, in 't geheim te werken, nu
een open werkwijze ten gevolge van het
verraad der regeering van Hankau aan de
zaak van het communisme niet langer mo
gelijk is. Een geheim bureau voor de com
munistische partij is reeds georganiseerd.
Alle communsten zijn uit de regeering van
Hankau getreden. Do secretaris der Chi
neesche communistische partij heeft beslo
ten naar Moskou te vertrekken.
volgens vffiuicciw Wiuliwm zijn tie lei
ders der communistische partij te Han
kau gearresteerd, evenals de posters, die
nóg steeds de gebouwen van de British
American Tobacco Go. bewaakten, in weer
wil van de protesten van den Engelschen
consul.
Noorsch stoomschip door Piraten
geplunderd.
De kapitein en tweede officier
gewond.
Een zeer onaangenaam avontuur heeft
het Noorsche stoomschip „Soluken", dat
gistermorgen te Hongkong is aangeko
men, medegemaakt. Op reis van Singa
pore naar Hongkong is het schip n.l
door zeeroovers overmeesterd en naar de
beruchte Biasbaai gebracht, waar het
werd geplunderd. De kapitein en de tweede
officier zijn tijdens het gebeurde ernstig
MMMEMLIIIBD
EERSTE KAMER.
OVERZICHT.
Het zevende leerjaar. WegenfontJs-
begrooting. De vrouw als getuige bij
notarieele acten.
Do Wegenfondsbegrooting is zonder
stemming aangenomen, na een drietal
pleidooien voor den nationalen straatklin
ker, n.l. door do hoeren Smeenge (V.
B.), Polak (S. D.) en Moltmaker
(S. D.). Deze drongen aan op het zoo
ruim mogelijk gebruik maken van den
straatklinker, ee'n nationaal product, als
wogbedekking.
Het wetsontwerpje, strekkende tot het
toelaten van vrouwen als getuigen bij no
tarieele acten, was voor den heer De Gij-
s e 1 a a r (Chr. H.) aanleiding om te
vreezen, dat het een stap zou heleekenen
op den door hem vsrkeerd geachten weg:
de vrouw naar het notariaat; den weg,
waarop de vrouwen den mannen het
brood uit den mond nemen.
Na eenige discussie werd ook dit wets
ontwerp aangenomen.
Op 1 September zullen alle gemeentebe
sturen en schoolbesturen verplicht zijn,
gelegenheid te. bieden tot het volgen van
het zevende leerjaar. Het desbetreffend
wetsontwerp is er heden doorgegaan.
Zonder hoofdelijke stemming; niet zonder
verzet echter, immers de christelijk-histo-
rische afgevaardigden Verkouteren en Do
Gijselaar lieten aanteekenen, dat zij als
tegenstemmers beschouwd wilden worden.
De heer De Gijselaar (Chr. H.) nam
dit standpunt in uit beduchtheid voor de
gemeentelijke financiën en wenschte eerst
do nieuwe regeling der financieele ver
houding van rijk en gemeenten tot stand
gebracht te zien.
Do heer C o 1 ij n (A. R.) was ook be
ducht voor de financieele gevolgen, doch
legde zich ten slotte bij het ontwerp neer.
Wat do uitbreiding van den leerplicht be
treft (waarvan de anti-revolutionairen
nimmer wilden weten) bleek do heer Co-
lijn tot meegaan geneigd, als het eerste
leerjaar van het lager landbouwonderwijs
zou meetellen bij den leerplicht. Minister
Waszink wilde, zoo mogelijk, gaarne in
die richting gaan en heeft reeds een on
derzoek daarnaar ingesteld. Op deze
wijze zou vanzelf de plattelandsjeugd in
het zevende leerjaar meer het onderwijs
krijgen, waaraan zij voor haar later le
ven behoefte heeft.
REGEERINGSHULP
AAN MAASTRICHT.
De commissaris der Koningin in Lim
burg heeft gisteren in de vergadering der
Provinciale Staten van die provincie me
dedeeling gedaan van een missive van
den minister van arbeid, waarbij een mil-
lioen gulden wordt beschikbaar gesteld
voor woningbouw te Maastricht. Voorts
zullen maatregelen genomen worden om
de Maastrichtsche nijverheid te helpen.
De electrische der Z. H. E. S. M.
Wegens den toestand, waarin het
baanvak BerkelRotterdam van de Z. H.
E. S. M. in de richting Rotterdam, waar
nog het oude lichte spoor ligt, verkeert,
mag op dit traject voorloopig met niet
grooter senlheid dan 60 K.M. gereden
worden.
KERg&KlEU¥3S
Benoemingen.
Z. D. H. de Bisschop van Breda heeft
benoemd tot Rector van het nieuw St.
Teresiagesticht te Roosendaal den Zeer-
eenv. Zeergel. heer Drs. W. v. cL Riet.
„S. Maria.''
ONDERLIJS
Missiehuis te Uden.
Evenals verleden jaar slaagden ook
thans to Utrecht voor Staatsexamen di
ploma A. de drio studenten van 't Uden-
MisAÏAhnis: Joachim OoArvmsTLR uit
Belfeld (L.), Willam Spruijt uit Zwaag-
dijk (N.-H.) en Jillis Verheijen uit Ze
venaar.
LAND- EN TUINBOUW
Bloembollen.
De uitvoer van bloembollen bedroeg
over het eerste halfjaar van 1927 aan ge
wicht 1.880.101 K.G. voor eene waarde
van 2.119.789, tegen 2.074.246 K.G.
voor 2.264.974 in het eerste halfjaar
van 1926.
UOT DE OH3GEVI35G.
NOORDWIJK.
St Lidwina-Vereeniging. Het jaarver
slag van bovengenoemde vereeniging geeft
aan een toon van dankbaarheid. Het ver
trouwen op milddadig Noordwijk bleef
niet onbeloond. De gewone contributies
werden weer aangevuld met extra giften.
In het bijzonder werd dank gebracht aan
den Zeereerw. Deken en de Noordw.
Spaarbank. Er werden dit jaar verstrekt
7353 liter melk, 91 liter karnemelk, 350
eieren en 28 pond vleesch (verloden jaar
5930 L. molk, 750 eieren, 71 p. vleesch). De
vergaderingen werden bijna allen gehou
den in het St. Jeroensgesticht. Hartelijken
dank werd gebracht voor do ondervonden
gastvrijheid. In het bestuur kwam geen
verandering. Wel is er een vacature ont
staan door wegens gezondheidsredenen
bedanken van Mevr. de Groot-Faaso. Aan
haar wordt dank gebracht. Do rekening
sloot met een eindcijfer debet en crediet
f 1148.20 met een bedrag saldo van f27.
Wo hopen, dat do dames, die in deze ver
eeniging zooveel en zoo goed werk leveren
voor do arme zieken, voor zichzelf voldoe
ning moge hebben van haar werk, in do
vaste overtuiging, dat een heerlijk doel
wordt nagestreefd.
OEGSTGEEST.
Kindsheidsfeest. Gisteren werd
in onzo parochie het jaarlijksche Kinds
heidsfeest wederom op plechtige wijze
gevierd.
Des 's morgens om half acht werd door
Pastoor do Vetten een H. Mis opgedragen
voor do bekeoring der heidenen, waaron
der do leden tot de H. Tafel naderden. De
Pastoor hield een toespraak tot ,de leden.
Onder de H. Mis werd door vier „mis
sie-zustertjes" gecollecteerd.
Hot beeld der H. Kindsheid was smaak
vol versierd.
Om half drie werd een plechtig Lof ge
celebreerd en hield de pastoor wederom
een toespraak tot do kinderen. Door een
meisje werd een opdracht gedaan, waarin
gebeden werd voor de bekeering der hei
denen.
Na beëindiging van het Lof had oen
bloemenhulde plaats, waarna men een
omgang maakte rond de parochiale ter
reinen, waarvoor veel belangstelling was.
Door de zelatrices der Genootschap bïjge-
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De Tiroolsche boerenbond eischt, dat do
zetel der bondsregeering buiten Weenen
zal verlegd worden.
De communisten, die in Tsjecho-Slo-
wakije onlusten poogden te verwekken
hebben een echec geleden.
De begrafenis van koning Ferdinand
van Roemenië is tot Zondag uitgesteld.
Het accoord tusschen de beide Tsjangs
In China wordt tegengesproken.
BINNENLAND.
De Eerste Kamer over het zevende leer
jaar. (Overzicht, Isto blad).
De regeering stelt een millioen gulden
beschikbaar voor woningbouw te Maas
tricht en zal maatregelen nemen om de
Maastrichtsche nijverheid te helpen. (1ste
blad).
Een auto-ongeluk bij Ommen, waarbij
vier gewonden. (Gemengde Berichten, 2de
blad).
Onze Geïllustreerde Pagina
De photo-pagina geeft o.m. photo's van:
het concours-hippique te Hoofddorp, do
brand te Rijnsburg; een gouden echtpaar
te Zoetorwoude; do heer J. J. v. Biemen,
die 50 jaar als timmerman is verbonden
aan de zeepfabrieken voorheen Sanders
Co. te Leiden.
staan door het onderwijzend personeel
was voor een afdoende regeling gezorgd.
Vele ouders konden door arbeid verhin
derd, tot hun spijt, niet van hunne be
langstelling blijk geven.
SASSENHEIM.
te 's-Gravenhage zijn opgegeven drie leer
lingen der R.-K. Muloschoool (hoofd de
heer Matze) en allo drio zijn geslaagd, n.L
C. Meiman, W. Boyk en J M. Slinger
land. Voor de beide laatste was toestem
ming noodig vanwege hun te jeugdigen
leeftijd, wat het succes voor do schooi nog
vergroot.
VOORSCHOTEN.
Verkooping. Heden had in hotel Deur-
loo ten overslaan van notaris W. H. Hoo-
genstraaten do openbare verkooping plaats
van de handelskweekerij „Filices" aan de
Papelaan alhier. De villa „Filioes" met
bouwterrein en tuinen te samen groot 1
Hectare 11 Aren on 95 Centiaren word bij
de combinatie der 4 perccolen te samen in
bod staande op f 22970 afgemijnd, op f 70,
doch niet gegund aan den mijner, waarna
tot een tweeden afslag word overgegaan
der 4 perceelen en zij werden afgemijnd
op f50. Kooper was do heer B. de Jong
te Rijswijk voor do som van f23020.
WASSENAAR.
Brand. De brandweer werd gealar
meerd voor een auto, die in de Kievit in
brand geraakt was. Toon zij arriveerde,
viel er van den wagen niet veel meer te
redden.
Het Katholieke kerkgebouw. Do R.K.
kerk in do Kerklaan zal, naar wij verne
men, nog vóór den a.s. winter van centrale
verwarming worden voorzien.
Goederenvervoer. De goederen, welke
aankomen aan hot station Voorschoten
of de halto Renbaan der Z.H.E.S.M., wer
den tot heden bezorgd door een besteller
dor gemeento. Mot ingang van 18 Juli is
deze dienst echter overgenomne door de
firma van Gond en Loos. De goederen
kunnen dan onkel naar Voorschoten wor
den gezonden. Tweemaal daags zal bezor*
ging plaats vinden. In de gemeente zullen
enkele bestol huizen worden gevestigd.
DE mJMSTREEK
ALPHEN AAN DEN RIJN.
Concert. Concert door het -mannen
koor „K. N. A. to Alphen a. d. Rijn op
Maandag 25 Juli e. h. des avonds te 8
uur in do tont in do Zaalstr Programmal
1 „Recht door Zee", "VVcttig-Weisenbon. 2.
„Dat kwam van 't groene looverdak". dr.
F. Eirick. 3. „Herders Zondagslied", Reu
ter. 4. „De liefslo plok", Reuter. 5.
„Smidsliedje", J. Wijnands-Balke. 6. „0
zonnige Zomertijd". Biets. 7. „Jesu Dulcia
Memoria", Kotet. 8. „Nimmer nacht", An-
driesse.. 9. „Ons Holland", Zwoerts. 10
„Er was cr eons", C. v. d. Linden. 11. „Dea
avonds na den Veldslag", Worps. Geen
pauze.
Personalia. Voor do vereeniging van
directeuren van Pontscholen in Nederland
slaagde to Utrecht voor het diploma typiste
mej. H. G. van der Sloot, leerlinge van do
terw. zusters pensionaat St. Joseph to
Bodegraven.