Demonstratief Congres van het
Ned. R. K. Werkliedenverbond.
Vrijdagmiddag kantelde een vracht- 1
auto, beladen met bloemkool in do Polder
vaart Ie P""tol, doordat do weg daar ter
plaatse .'-•ling verzakte. De 27-jarige
chauffeur S. v. d. Horst kon zich door bet
stukslaan van do voorruit bet leven red
den.
f' -ulcttige zwempartij.
Drie jongens verdronken.
Zondagmiddag omstreeks 4 uur heeft
onder de gemeente Hulst een ernstig onge
val plaats gehad waarbij 3 kinderen om
het leven zijn gekomen. Een aantal kinde-
len was aan den overkant van de rivier
aan het baden. Op zeker moment hoorde
de veldwachter van Lexmond aan de over
zijde van de rivier om hulp roepen. Hij
zag een aantal kinderen, die, toen hij zich
in een roeiboot begaf en de rivier overstak,
vluchtten. Toen hij op do plaats kwam,
waar de kinderen gestaan hadden, ontdekte
hij drie pakjes kleeren. Dij onderzoek
bleek, dat 3 der kinderen die hier gebaad
hadden, waren verdronken. Het zijn de 9-
jarige Kool en de 12- en 16-jarige Mole
naar. Het schijnt, dat de 16-jarige Mole
naar om een krib heen trachtte te zwem
men. Buiten de krib is de stroom evenwel
veel sterker en de rivier diep, zoodat hij
spoedig in de diepte verdween. De beide
andere jongens, die hem bij de hand vast
hielden, trok hij met zich in de diepte.
Gisterenavond en hedenmorgen is naar
de lijken gedregd, doch tot nu toe tever
geefs. De verslagenheid in het dorp is
groot.
Turfschip gekanteld.
Een meisje verdronken.
Men meldt uit Emmercompascuum aan
het „N. v. L. N." d.d. 15 Juli:
Hedenmiddag had op de Froxel alhier
een droevig ongeval plaats. Terwijl men
druk bezig was het schip „Nooit Volmaakt"
te laden en de laatste lagen turf te leggen,
kantelde plotseling het schip en sloeg de
bovenlast met allen er op in 't Scholtens-
kanaal. Hulp was spoedig aanwezig, maar
de 19-jarige "Wilhelmina Kuik kon men
helaas niet weer vinden. Deze bleek onder
de turf bedolven. Toen men na lang zoe
ken haar lichaam ophaalde, bleken de le
vensgeesten reeds geweken.
Tusschen de buffers geraakt en gedood.
Een dokwerker is te Amsterdam op het
terrein van het Nieuwe Entrepotdok tus
schen twee buffers van goederenwagens der
Nederlandsche Spoorwegen geraakt en ge
dood. Het ongeluk is te wijten aan onvoor
zichtigheid van het slachtoffer.
Doodelijke val.
Te Ommen is de 71-jarige landbouwer
J. R. bij het inhalen van hooi van den
wagen gevallen en even later aan de ge
volgen overleden.
Het auto-ongeluk bij Leuven.
Mevrouw PhilipsDe Jongh uit Eind
hoven, die op 23 Juni jl. in de nabijheid
van Leuven een ernstig auto-ongeval over
kwam, heeft het ziekenhuis te Leuven kun
nen verlaten en is weder te haren huize te
Eindhoven teruggekeerd.
In een huis gereden.
Zaterdagmiddag geraakte een „aan-
bang"-wagen van een transport&uto
bet Kleine Noord te Hoorn los. Terwijl de
auto het Kleine Noord op reed. nam laatst
genoemde wagen zijn weg naar de woonka
mer van het hotel „Het Wapen van West-
Friesland". De buitenmuur werd geheel
Ingereden en de wagen kwam zoover, dat
zelfs de aan het plafond hangende lamp
wend stukgereden. Ramen enz. werden ge
heel vernield. Er werden - terstond proeven
genomen met het bevestigen van den wa
gen, onder toezicht van de politie, die con
stateerde, dat de beveiliging heel goed was.
Toch is vermoedelijk door snel rijden de
koppeling los geraakt. De auto was verze
kerd voor het aanbrengen van schade.
Door een woedende koe aangevallen.
Te Loosdrecht is de echtgenoote van den
veehouder K. bij hei melken door een woe
dende koe aangevallen. Het dier bracht de
vrouw zulke ernstige verwondingen toe, dat
overbrenging naar een ziekenhuis te Hil
versum door den geneesheer werd noodig
geoordeeld.
"de brand in de loosduinsche
VEILING.
Kwaadwilligheid in hei spel.
In verband met den brand welke Vrij
dagnacht op de terreinen van de nieuwe
Loosduinsche groentenveiling heeft ge
woed, kan worden medegedeeld, dat de
Haagsche politie in den loop van den dag
verschillende personen aan een verhoor
heeft onderworpen. De tot dusver afgelegde
verklaringen leveren echter geen enkelen
frond op voor een vermoeden, als zou men
ier te doen hebben met kwaadwilligheid.
Er moeten echter nog tal van andere
personen worden gehoord.
Verzet tegen de politie.
In de 2e Lombardstraat tg Rotterdam
:s het Zaterdagavond rumoerig toegegaan.
Bij een vechtpartij wilde een agent de
vechtenden scheiden, toen plotseling een
broer van een der vechtersbazen er tus
schen kwam om den agent een klap te ge
ven. De agent wilde dezen man, F. L., ar
resteeren, doch het publiek drong om hem
heen. Do politieman trok zijn revolver en
loste ter schrikaanjaging een schot in de
lucht. Op het geruoht kwam weldra een
tweede agent ter assistentie, waarop F. L.
gearresteerd kon worden.
Nadat proces-verbaal was opgemaakt,
kon hij weer huiswaarts keeren.
Onweer.
Te Axel is tijdens een hevig onweer de
bliksem in de wachtkamer van het station
geslagen. Persoonlijke ongelukken zijn er
niet bij gebeurd. Tengevolge van den hevi-
Sen regenval liepen de laag gelegen lan
erijen onder.
Onder St. Jansteen sloeg de bliksem
in de wagenmakerswerkplaats van Ver-
durmen, die geheel uitbrandde. Eenigo ma
chines werden mede door het vuur ver
woest.
Buitenl. Berichten
ONGELUKKEN.
DE AARDBEVING IN PALESTINA.
In Palestina 192 dooden, in
Transjordanië 68.
Bijna 1000 gewonden in de
twee landen.
Een buitengewone uitgave van de offi-
cieele courant zégt, dat de volledige bijzon
derheden van de schade en verliezen, die
de aardbeving in de steden en dorpen van
Palestina en Transjordanië heeft aange
richt nog niet bekend zijn, maar in de drie
steden Nabloes, Ramleh en Lydd alleen
schat men dat tusschen de vijfhonderd en
zeshonderd huizen onbewoonbaar gewor
den zijn. De gemeentebesturen en de dis
trictsambtenaren hebben maatregelen tot
onmiddellijke hulpverschaffing georgani
seerd en in deze en andere plaatsen eD
middelen beschikbaar gesteld om voedsel
en andere dringende levensbehoeften aan
de onhehuisden te verstrekken Het is
echter duidelijk dat in vele plaatsen de
plaatselijke hulpbronnen ten eenen male
onvoldoende zijn om honderden gezinnen
in staat te stellen het werk te hervatten en
credieten te krijgen voor het wederopbou-
wen van hun huizen.
Kolonel Symes. de waarnemende hooge
commissaris (Lord Plumer, de hooge com
missaris, is op het ogenblik nog in Enge
land, maar zal onverwijld terugkeeren),
verklaart, dat hij in deze rampspoedige om-
slandigheden overtuigd is, dat vele men-
schen bereid zullen zijn een bewijs van hun
sympathie te geven, door bij te dragen voor
een fonds van algeineeno hulpverleening.
Hij heeft daarom een centrale inschrijving
geopend.
Symes heeft een uiteenzetting gegeven,
voor de vertegenwoordigers van de pers.
Hij zeide, dat het thans mogelijk was een
algemeen beeld van den toestand te geven,
maar dat men zich van den vollen omvang
van de ramp nog niet had kunnen verge
wissen. Pas over twee of drie weken kan
die bekend zijn. Maar er zullen twee jaar
noodig zijn om de schade te herstellen, die
Maandag in vier seconden is aangericht.
Volgens de tot nog toe ontvangen inlich
tingen, zijn er 192 dooden in Palestina en
68 in Transjordanië en bijna 1000 gewon
den in beide landen. Men schat dat half
Ramleh en Lydd opnieuw opgebouwd zul
len moeten worden en een derde van de
oude stad te Nabloes.
Het spijzigen van de onhehuisden gaat
op bevredigende wijze. De regeering tracht
op alle mogelijke manieren te helpen, maar
is overtuigd-, dat bet land zich zonder hulp
van buitenaf niet weer op de been kan hei-
mogelijk gecentraliseerd.
VooTal is er veel crediet noodig
voor het wederopbouwen der hulzen. Het
is wenschelijk dat de pogingen tot hulpver
leening niet versnipperd worden.
Nieuwe aardschok in Palestina.
Drie personen gewond.
Gisterenmorgen om tien uur werd een
lichte aardschok te Jeruzalem gevoeld. Drie
personen werden gewonrl en naar het zie
kenhuis overgebracht. In de oude stad brak
een paniek uit, doch tegen den avond keer
de de rust onder de bevolking weer. De
schok werd gevoeld te Amman, Jericho, Je
ruzalem, Jaffa en Haifa.
Het vergaan van de „Shahzada."
Een en twintig opvarenden
verdronken.
Betreffende den ondergang van het stoom
schip „Shahzada" nabij de monding van
de Hooghly-rivier (Bengalen) wordt nader
gemeld, dat het schip zóó snel in de golven
verdween, dat er geen tijd was voor het uit
zetten der reddingsbooten. Van de 21 le
den der bemanning, die verdronken zijn.
zeven Europeanen en veertien Britsch-In-
diërs. De redding der vijftig overlevenden
geschiedde door het s.s. „Clintonia". Naar
de oorzaak der ramp wordt een onderzoek
ingesteld.
Treinbotsing op den Brenner.
Bij Gries op den Brenner is een perso
nentrein in botsing gekomen met een goe
derentrein, die wegens werkzaamheden aan
de spoorbaan op een verkeerd spoor stond
te wachten. De locomotieven van beide
treinen werden zwaar beschadigd. Twee
goederenwagens ontspoorden; een rijtuig
van den personentrein werd bij de buffers
beschadigd. Zes reizigers en vier man
van bet treinpersoneel werden licht ge
wond.
Hevige onweersbuien in Engeland.
Vele dorpen onder water.
De afgeloopen week, die zioh kenmerkte
door hevige onweersbuien en buitengewoon
zware regens, werd Zaterdag besloten door
een waren zondvloed in het noorden van
Staffordshire en elders. Vele dorpen staan
onder water en ook d.e spoorweg nabij Leek
werd overstroomd. De wegen werden ver'
nield, in verscheidene steenfabrieken er
huizen is het water binnengedrongen.
In bet merendistrict werd ook veel
schade aan den oogst aangericht. Te Man
chester stortte de hooge weg bij de ren
baan ruim vijftien meter in de diepte.
Tornado in Kansas.
Aoht dooden, honderd
gewonden.
Door een tornado, die bet Noord-Ooste
lijk deel van den staat Kansas beeft ge
teisterd, zijn Zaterdagnacht minstens aoht
personen gedood, terwijl men gelooft, dat
honderd personen zijn gewond. Tientallen
Luizen zijn verwoest. Voornamelijk South-
park en Lebo zijn zwaar getroffen.
Opnieuw onweders boven Silezië.
Voornamelijk Liegnitz en
Breslau geteisterd.
De Silezische provincies zijn Zaterdag
ochtend opnieuw door zware onweders be
zocht, waardoor vooral Liegnitz en Breslau
zijn geteisterd. Te Breslau is de verbinding
met de voorsteden gedeeltelijk gestremd.
De aangerichte schade is momenteel nog
niet te overzien.
Watersnood in de Sudeten.
Als gevolg van het jongste onweder
heerscht, naar gemeld wordt, in het
Eulengebirge (Sudeten) een overstrooming,
welke de ernstigste is, die daar in de laat
ste «decennia is voorgekomen.
De Rijn wast.
Tengevolge van de hevige regens in het
gebied van den Boven-Rijn zijn de Rijn en
zijn zijrivieren aanmerkelijk gestegen. De
nieuwe Rijnkaden bij Kehl staan onder
water.
De scheepvaart naar den Boven-Rijn is
gestremd, omdat de van Bazel komende
schepen niet meer onder de Rijnbrug kun
nen doorvaren.
Roofoverval op een juwelier.
Van je familie moet je het
hebben.
De juweelenhandelaar B. te Leipzig werd
dezer dagen in zijn slaapkamer door twee
bandieten overvallen en gebonden, terwijl
zijn gezicht met een met ether gedrenkten
doek werd bedekt.
De twee mannen doorzichten zijn wo
ning en speurden naar geld. Toen zij, be
halve kleine bedragen, niets vonden,
eischten zij van den half-bewusteloozen ju
welier met ile revolver in de hand een
grootere som.
De overvallene herkende in de bandieten
zijn zwager en zijn neef. Hij verklaarde, dat
zij geld konden krijgen, doch dat hij het
helaas niet in zijn woning had, maar in de
zaak. Hij kleede zich aan en verliet tegen
5 uur met hen de woning. Op straat ver
klaarde hij hun echter, dat hij er niet aan
dacht, het geld te geven, waarop het twee
tal den juwelier verder maar rustig liet
begaan.
Later werden de heeren op aangifte van
den overvallene gearresteerd. De daders
legden een volledige bekentenis af. De neef
een 19-jarige jongeman, was met een niet
gering sommetje in het testament van zijn
oom bedacht.
Nederlandsch Oost-lndië
Communistische propaganda in het leger.
Een dertigtal arrestaties te
Bandoeng.
Aneta seint uit Bandoeng: Zaterdag zijn
gearresteerd negen inlanders en de sectie
leider van een nieuwe organisatie, die ten
doel had communistische propaganda in
het leger te maken. Verder werden gearres
teerd tien militairen, hoofdzakelijk Mena-
doneezen, waarbij een korporaal en een
sergeant. Het aantal militairen, dat in de
laatste dagen gearresteerd is, bedraagt
thans twintig.
EEN MASSALE BETOOGING. DE CONGRESSISTEN OP 45.000 GESCHAT.
EEN MAGISTRALE REDE VAN MGR. DR. POELS. HET SLOTWOORD
VAN Z.D.H. MGR. DIEPEN. EEN INDRUKWEKKENDE OPTOCHT.
(Van onzen eigen Redacteur).
Te Nijmegen, de Keizer-Karelstad, de
stad van den H. Petrus Canisius, de stad
van onzen R.-K. Universiteit is gisteren
gebleken, dat wij de geestelijke waarde on
zer R.-K. arbeidersbeweging nog wel hoog
mogen aanslaan. Want zoolang een 45.000
R.-K arbeiders zich nog de moeite geven
en warm te maken zijn voor méér dan hun
stoffelijke belangen, voor de principieele
waarden hunner Roomsche organisatie,
zoo'ang staat het met onze Roomsche or
ganisatie nog zoo slecht niet.
En als wij deze betooging gaan meten
naar een roode 1-Mei-betooging of 'n rood
congres, dan moeten we daarbij wel zeer
in 't oog houden, dat in dat andere kamp
een massale menigte bijeen kon worden
gebracht omdat men daar speculeerde en
kel en alleen op de materieele belangen
der massa en op de lagere menscholijke
hartstochten, terwijl hier sprake was van
iets wat daar verre boven uitging en wat
een hoogere, een" geestelijke en cultureele
waarde had.
En als wij dan trotsch kunnen getuigen
van een deelname door 45.000 Roomsch-
Katholieke arbeiders, in de Keizer-Karel
stad samengestroomd uit alle deelen des
lands, dan durven we hier ook te gewagen
van een grootscher demonstratie dan ooit
de roode broeders zullen vermogen te
scheppen.
In dat licht moet het welslagen van het
R.-K. Werkliedencongres worden bezien.
Want bet is geslaagd.
Hebben wij gisteren niet gezien die
groote manifestatie van hooger idealisme,
die verder' ziet dan de materie alleen in
dit. aaTdsche bestaan?
Zijn wij niet opnieuw overtuigd gewor
den van de arbeidsverheffing, de groote
maatschappelijke waarde, die elke han
denarbeid in zich draagt?
Hebben we niet wederom de groote
waarbeden, dat de arbeider méér is dan
een arbeidsmachine, méér dan een domme
kracht welks werk ophoudt bij het betaal-
loket en die in de gemeenschap van on
beduidende beteekenis zou zijn?
Het was opnieuw een vastleggen van
den geestelijken groei der R.-K. arbei
dersbeweging, die in een hooger stadium
gekomen, weer eens drong om luider van
haar geestelijke vooruitgang te getuigen en
het groote en verheven doel der Room
sche arbeidersorganisatie moest weer eens
duidelijker naar voren worden gebracht.
Van die vooruitgang weet Nijmegen nu
te vertellen, want wat de stad der R.-K.
Universiteit gisteren heeft aanschouwd is
grooter geweest dan het grootste getuige
nis van sociale arbeidsschoonheid.
De aankomst te Nijmegen.
Acht' .on enorm lango extra-treinen
moesten dus Zondagmorgen uit alle deelen
des lands te Nijmegen binnenstoomen,
want niet alleen de steden des lands, die
de arbeidscentrales van het vaderland vor
men, maar zelfs de kleinste gehuchten,
welker namen soms nu voor het eerst
werden gehoord, hadden een groot aantal
afgevaardigden naar dit congres gezonden.
Om kwartier voor twaalf ruim een
half uur te laat stoomde de extra-trein
uit Leiden, die onderweg nog tal van deel
nemers had opgenomeu, het Nijmeegsche
station binnen. Ongeveer 150 Leidenaars,
ongeacht hen, die met auto's en autobussen
op eigen gelegenheid waren gegaan en af
gevaardigden uit alle dorpen in de omge
ving waren in Nijmegen bijeen. Op het
stationspl. was 'n groote eerepoort opgericht
waarmede de talrijke congressisten wolkom
werden geheeten.
"Weldra zag het plein van het station
zwart van Roomsche congresgangers en
een onafzienbare stoet werd gevormd, dio
in goede orde en met ontplooide banieren
optrok naar het groote congresterrein.
Was deze stoet alleen reeds een mas
sale betooging op zichzelf, toen het terrein
bereikt was, begreep men eerst recht den
vollen omvang van deze belangrijke ge
beurtenis, toen daar gezien werd een dui-
zend- en duizendkoppige menschenmassa,
hecht aaneengesloten te midden van een
woud van vaandels. Reeds deed de muziek
van het corps Goulmy en Baar zich hoo-
ren en terwijl nog steeds gansche scharen
van congresgangers het terrein opdrom-
den, ving om twaalf uur de Pontificale H.
Mis aan.
Pontificale H. Mis.
Deze H. Mis werd onder het overhuifde
altaar opgedragen door Z.D.H. Mgr. A.
Diepen, bisschop van 's-Hertogenboscb. Z.
D. H. word daarbij geassisteerd door Mgr.-
van Son, deken van Nijmegen en den Wel-
eerw. beer J. v. cL Sande, van het Ganisius-
ziekenbuis.
Aan het einde van het terrein was een
altaar opgesteld, overdekt met een koepel,
die door de E.E. P.P. van het Allerheilig
ste Sacrament op Brakkenstein hiervoor
welwillend was beschikbaar gesteld. Het
altaar was hoog boven het grasveld verhe
ven en gesierd met bloemen en planten.
Stil en aandachtig werd deze pontifi
cale plechtigheid door de groote menigte
gevolg, en onder de Consecratie, die een
machtigen indruk maakte, brachten de ma
riniers het eere-saluut, terwijl met de
vaandels een eerbiedigen groet werd ge
bracht.
Onder de H. Mis speelde het Kon. Mu
ziekkorps der Kon. Ned. Sigarenfabriek
van Eugène Goulmy en Baar uit Den
Bosch, onder leiding van den directeur,
den heer J. Wierts, o.m. Knielt Christen-
schaar, Rex Clementissime en O Sanctis-
sima.
De R.-K. mariniers met vlootaalmoeze-
nier Alink aan het hoofd, vormden, en
cercle, voor het altaar staande de eere-
wacht. 't Schitterende verbondsvaandel
posteerde in het midden. Voor het altaar
waren eenige bidstoelen aanwezig waarop
behalve het Verbondsbestuur ook de gees
telijke, wereldlijke en militaire autoriteiten
hadden plaats genomen.
Niet zoodra was het H. offer vol
trokken en was Monseigneur stil biddende
heengegaan of over het wijde veld klonk de
muziek en uit de kelen der tienduizenden
klonk het strijdlied van bet R.-K. Werk
liedenverbond, gevolgd door „Roomsche
Blijdschap".
De opening.
Het -bestuur van bet R.-K. Werklieden
verbond had zich intusschen reeds met do
verschillende autoriteiten op het podium
verzameld waar omheen de massale me
nigte zich onafzienbaar opstelde.
Op het podium zagen wij o.m. Mr. A.
H. Engels, vertegenwoordiger van den Mi
nister van Arbeid, Handel en Nijverheid
en referendaris van dat departement. Dr.
Deckers, voorzitter van den raad van over
leg, eenige professoren der Katholieke Uni
versiteit, de geestelijkheid der slad en om
geving, de Tweede Kamerleden Bulten,
Mej. Anny Meyer, Prof. Veraart, Henri
Hermans, v. d. Bilt en Kuypers.
Voorts dr. Bronkhorst, directeur van
het sanatorium Berg en Bosch, Prof.
Raaymakers, Pater Cramer, Superior van
het retraitehuis to Spanbeek. Pater Jac.
Mulder, Superior van het retraitehuis te
Vught, het oud-Kamerlid J. Poels, de gees
telijk adviseur van bet R.-K. Werklieden
verbond Pastoor J. v. Schaik.
Onder de rede van Mgr. dr. Poels ver
scheen onder luid applaus ook Mgr. A.
Diepon, bisschop van Den Bosch, die
eveneens op het podium plaats nam.
Openingswoord A. C. de Bruyn.
Na het gebruikelijke „Geloofd zij Jezus
Christus", waarop tienduizend stemmen
eerbiedig het: „In alle eeuwigheid. Amen"
als antwoord geven, neemt het woord de
voorzitter van het R. K. Werkliedenver
bond, de heer A. G. de Bruyn, die zegt, dat
als het reeds een voorrecht is aan dit con
gres te mogen deelnemen, het nog te ineer
gewaardeerd moet worden, deze tiendui-
zende mannen en vrouwen officieel welkom
te mogen heeten. En is de aanwezigheid
van 40.000 Katholieke werkers reeds ecu
feit van het allergrootste beiang, toch
wordt de beteekenis daarvan nog aanzien
lijk vergroot door de belangstelling in den
lande en bij de katholieke autoriteiten.
Spr. betuigt dan zijn welgemeenden c
aan alle hierboven genoemde aufori|<
voor hun aanwezigheid, waarbij het
soijt melding te moeten maken van de
hindering van Z. Exc. Mgr. Prof. Dr
W. H. Nolens. Bijzonder verheugt spr
halve de aanwezigheid der reeds genfl
den, die van dr. Van Beurden, den
zitter van den algemeenen middens!®
raad, Prof Poels, den voorzitter van
Centraal Zielkundig beroepskantoor en
den heer Busser, wethouder van Nijm$|
als vertegenwoordiger van den burgtin
ter. Bovenal heet spr. echter welkom
Dr H. A. Poels, don .spreker op dit i
gres, den socialen werker bij uitnem*
heid.
Mc» moeite, aldus spr., was dr Poel
overreden als spreker op te treden, n
nu zal hij spreken „een tijdig woord"
zal ons zeggen wat er moet geschieden
ons voor een dubbele ondergane to b?
ren
Waarvoor, vraagt sprzijn wij opgcg
naa- Nijmegen? Om te leeren LonneV;
zelf, en de groei en de vorderingen,
w'j hebben gemaakt, om te meien onze
lidariteit, om to getuigen van de eisc
van maatschappelijke volwaardigheid, i
dat wij verlangen een loyale toepassing
sociale en politieke gelijkrechtigheid.
wijdt dan uit over den vorm van kap
lisme, die hij mammonisme noemt en h
daarbij aan uitspraken van Prof Raaji
kers.
Bij den strijd tegen S.D.A.P. en NI
wijst spr. naar het voorbeeld van Mei
aan welk banditisme de S.D.A.P zijn s
pathio betuigt. Met den Paus profeste*
wij daartegen (luid applaus). En in
vertrouwen, dat allen zich hier zullena
ken voor den komenden strijd, verkil
spr. het congres voor geopeml
Telegram aan den Aartsbisscl
Daarna deelt spr. mede, dat Z. D,
Mgr. v. d. Wetering, aartsbisschop
Utrecht, wegens de vermoeidheid dooi
laatste vormreis, niet aanwezig zal i
Spr. deelt mede dat aan Z. D. H. her
gende telegram is verzonden:
Namens ongeveer 40.000 te Nijmj
congresseerende, bij het Verbond aai
sloten arbeiders en bedienden, betuigen
trouw aan de leiding van het kerke
gezag als de beste en eenige waarbop
onze werkzaamheid zal blijven strekka
geestelijk en stoffelijk heil van den aii
dersstand en daardoor zal bijdragen tel
handhaving en uitbreiding van den ei
telijken geest in staat en maatschappij
w.g. VAN SCHAIK, geest.-i
DE BRUIJN, Voors.
SCHUTTE. Serr.
Eveneens deelde spr. nog mede dal
richt van verhindering was ingekomen
den voorzitter en secretaris der R
Staatspartij Ruys de Beerenbrouck en
F. Teulings en van nog eenige Kamarla
Daarna was het woord aan den Conj
redenaar Mgr. Dr. H. A. Poels.
Rede Mgr. Dr. H. Pi
Aan deze rede getiteld „Een
woord" en in brochurevorm versebt
ontleenen wij het volgende:
Op onzen eersten Nederlandschen
tholiekendag, in 1919 te Utrecht, hel
wij allen gejuicht over de vurige paai
die wij destijds overal voor onze wa
hadden; en die ons, naar het scheen
gestrekten draf voortreden naar dat 1
lijk land der echt christelijke democn
wat reeds onze groote Schaepman -
hij zijn visioenen had en van uit dei
ren der katholieke Iverk in de toeki
blikte van verre had zien gloren, iï
len hebben toen gejubeld, omdat op
oogenblik in alle rangen en standen
Nederlandsche Katholieken metter;
beseften, dat het ging om een „raó
hervoi-ming van heel de bestaande e
schappij" dat het ging om een „voor
modernen fabrieksarbeider radicale
verbetering" toen, zooveel jaren i
geleden, bij het verschijnen van R<
Novarum, op de Kerk van Rome de.ï
te noodklok werd geluid.
Ja, ik weet 't en te Utrecht zelf
het luid verkondigd: indien het Ki
landsche volk niet eerst de ondieren
bloedig geweld en revolutie had be
huilen, welke destijds uit de krochten
socialisme en anarchisme in andere
den waren losgebroken en reeds e
lend langs onze eigen grenzen slop
zouden zonder eenigen twijfel ook- toi
Nederland vele Katholieken nog doe
bleven zijn voor de vermanende stel
hunner priesters. Zoo lang toch hadde
zen, bij velen geheel vergeefs, gewen
den geweldigen ernst van het verscl
dier Pauselijke Encycliek, wier tweei
en gewis niet zonder diepe bijbedo
vooropgeplaatste woorden „Rcrum
rum" onwillekeurig deden denken a
inluiden, te Rome zelf, van een nieus
vak der wereldhistorie.
Doch niettemin, toen wij in 181
Utrecht waren, verheugden wij allen
van harte, omdat wij dachten, dat nc
kelijk, in plaats van allerlei gelieft
schijnmanoeuvres, onverwijld, ooketf
al op sociaal-economisch gebied,
zouden worden gesteld, die tussebtf
troon en arbeider den voor beidei
noodigen en toen door beiden zoo
gewcnschten vrede brachten. Wij
hebben toen in onzen eenvoud opred
meend, dat eindelijk die metterdaad
tastende cn, als het moet, harde iö
gelen zouden getroffen worden,1
waar een wereld hervormd moet *1
soms de eenige zijn die baten, i
Ach, hoe kortzichtig zijn wij Ada0
deren, die, bij dingen welke wij f
wenschen, zoo licht mcenen dat v
wereld alles van een leien dakje lo°i
Ja, achteraf beschouwd was het o*
dig dwaasheid, te droornen van eet'
kele jaren tot stand te brengen
aard der dingen daarbij nog radi®
vorming der heele maatschappij-
reeds met de bekecring ot lier
één enkel individu dikwijls een bJ-
