Q0ABONNEMENTSPRIJS bedraagtbl] vooruitbetaling y00I Leiden 19 cent pet week 12.50 pet kwartaal rei onze Agenten 20 cent pet week 12.60 pet kwartaal. Franco pet post 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad ia vooi de Abonné'e ver- krijcbaai tegen betaling van 50 ct, per kwartaal, bij voor- ^betaling. Afzonderlijke nummers 5 ct.. met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct 011 NUMMER BESTAAT UIT TWFE BLADEN. 18e Jaargang. DINSDAG 17 MEI 1927 No. 5569 Se Giebelt Oit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 s POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT Gewone advertentfën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het z dubbele van het tarief berekend Kleine adverlentiën. van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver buur, koop en verkoop IO.50. Op Dinsdag a.s. Op Dinsdag a.s. zal Katholiek Leiden veer in de gelegenheid zijn te toonen, wat het kan! Hoeveel stemmen zullen er worden uit gebracht op de Katholieke lijst? De vraag, waarop niet alleen wij zelf, maar ook vriend en tegenstander met bela-ng- etelling het antwoord afwachten. Dat antwoord wordt gegeven a.s. Dins dagavond, als de uitslag van de ge- ntoraads verkiezing bekend zal worden gemaakt! Zal 't zoo wezen, dbt wij er tevreden ovor bunnen zijn dat wij er trotsch op Bullen kunnen gaan? Dat hangt af van het feit, of wij in deze laat-ste zes h, zeven dagen al dan niet pro paganda zullen voeren; of wij al dan niet propagandisten zullen zijn voor de goede zaak! Dat niemand zich laten terughouden door vrees! La peur gouverne le monde, riep een vooraanstaand katholiek geestelijke uit, hij de Fransche kerkvervolging. De vrees regeert de wereld; en het is do vrees, zoo voegde hij er bij, waaraan wij, Fransche katholieken, onze voortdu rende nederlagen te wijten hebben. Leidsche katholieken, zorgen wij er voor, dat wij ons straks zulk 'n ernstig verwijt niet hebben te doen! we nog eens flink; het gaat toch overwinning voor de katholieke aaak, die ons allen dierbaar is. Steunt nog eens met uw geld; het is broodnoodig. Werkt nog eens flink als propagandist. Maakt allen in uw omgeving propagan da voor de Katholieke lijst. Deze lijst is: LIJST 10. andaag zal de Katholieke Radio-Omroep ook dienstbaar worden gemaakt aan de or de a.s. gemeenteraads- Na gehouden overleg met het bestuur der R. K. Staatspartij heeft het bestuur van de R. K. Kiesvereeniging in den Rijkskieskring Amsterdam deze uitzen ding op zich genomen. In opdracht van dit bestuur zal van avond de heer W. Nieuwenhuis het woord voeren. BUITENLAND Engeland President Doumergue op bezoek. De feestelijke ontvangst. Doumergue en Briand scheepten zich gistermorgen om 11.40 te Galais in aan boord van de „Invicta", die, begeleid door zes Fransche torpedojagers en zes water vliegtuigen, naai Dover vertrok. Om één uur kwam de prins van Wales aan boord om Doumergue uit naam van den koning te verwelkomen. Het gezelschap ging aan land, waar een enorme menigte Doumer gue en den prins van Wales met hoera geroep ontving. Vervolgens stapte men in den gereedstanden specialen trein, die om drie uur 's middags te Londen aan kwam. Aan het station werd Doumergue ver welkomd door den koning, prins Henry, Baldwin en Chamberlain. Bij het verlaten van het station juichte een dichte menigte den president toe, die de eerewacht inspec ted. Daarna begaf de stoet zich onder det gejuich der menigte naar het Buc- kingham-paleis, waar hij om 3.25 aan kwam. Later op den middag bracht president 'wumergue een bezoek aan den cenotaaph ju Whitehall en aan het graf van den On bekenden Soldaat in de Westminster Ab- diJ. waar prachtige kransen door hem werden gelegd. Des avonds gaven de koning en de ko- Pracbtige historische zalen an het Buckinghampaleis een officieel M Ver 6010 van Doumergue en Briand. lwfF honderdvijftig personen, staats- °u, politici, vooraanstaande officieren oger> vloot en luchtmacht met hun don g0noo^en' behoorden tot do genoodig- De inval in de Arcos. Het officieele stuk niet gevonden. op ^aige in het Lagerhuis huiq2AaV^ragenmet betrekking tot de Ikn-rdJ j gen.bet Arcos-gebouw ver- de minister van Binnenlandsche Zaken, Joynson Hicks, dat deze huiszoe kingen hebben plaats gehad op verzoek van den minister van Oorlog en met me deweten en goedkeuring van den eersten minister en den minster van Buitenland- sche Zaken. Tot het houden der huiszoe kingen is machtiging gegeven ten einde een document op te sporen, dat zich, naar men vermoedt, in liet bezit van een beambte der Arcos bevindt cn waarvan „men wist, dat daartoe niet bevoogde per sonen getracht hadden er afschriften van te verkrijgen." De machtiging, had betrek king op do beide Russische organisaties, welke op deze zaak betrekking zouden kun nen hebben. Het onderzoek dezer docu menten duurt voort. Het aanvullend on derzoek der kwesties is tot 23 Mei a.s. uit- Volgens de „Times" is het vermiste Britsche staatsstuk waarschijnlijk ver brand. Toen de politie Donderdagmiddag het gebouw binnenging bezette zij alle ver trekken, gelastte zij het personeel zich in de gangen te verzamelen en liet niemand zonder bekomen verlof vertrekken. Dat al les nam eenigen tijd in beslag; toen de po litie een der kamers wilde binnengaan, bemerkte zij, dat de deur op slot was. De ze kamer werd blijkbaar gebezigd voor de afdoening van sovjetzaken. Er was geen kruk in de deur, die alleen van buiten met een sleutel on worden geopend. Toen de politie bij de deur verscheen, weigerde men deze te openen, waarop do deur ge forceerd werd. Men zag dat een lid van het personeel bezig was papieren te ver branden in den haard. Na een worsteling nam de politie hem een aantal belangrijke stukken af, die hij bij zich had. De papie ren in den haard konden niet meer gered worden. Besprekingen tusschen Russen en Amerikanen. In Russische kringen te Genève gelooft men, dat de huiszoekingen bij do „Arcos" in verband staan met het feit, dat de En- gelschen cr sedert langen tijd naar stre ven de petroleumcontracten tusschen het Russische naphtasyndicaat en de Stan dard Oil in handen te krijgen. De Ruisen streven er thans naar, het conflict met de Engelschen te benutten voor het aanknoopen van onderhandelin gen met do Amerikanen. Reeds zijn tus schen de Russische en de Amerikaansche gedelegeerden twee langdurige conferen ties gehouden, waaraan van Amerikaan sche zijde werd deelgenomen door den president der Nationale Bank te Los An geles, Robinson, den onderstaatssecreta ris aan het ministerie van Financiën, Da- vis, en den voorzitter der Amerikaansche Kamer van Koophandel, John W. O'Leary Het schijnt, dat de Russen er in ge- zijn de bezwaren der Amerikanen tegen het zaken doen met Rusland te ver kleinen. Men is echter nog niet verder gekomen dan dat men eikaars standpunt heeft gepolst en het is ook niet aan te nemen, dat te Genève reeds definitieve transacties tot stand zullen komen. De Vakvereenigingswet. De Labourledcn loopen weg. Bij de behandeling van de vakvereeni gingswet in derde lezing heeft de regee ring in het Lagerhuis een voorstel inge diend om de al te uitvoerige debatten wat te bekorten. Voorgesteld werd om het de bat nog slechts 16 dagen toe te staan. De •Labourleider Glynes verklaarde daarop, dat de actie der regeering een verfoeilijk karakter draagt. Glynes voegde er aan toe, dat de oppo sitie Baldwin's voorstel niet zal steunen en dat de Labours als protest tegen de re- geeringspolitiek de zittingszaal zouden verlaten. Daarop verlieten alles labour-afgevaar- digden de zaal onder gelach der conserva tieven. Lloyd George verklaarde, dat hij tegen het voorstel zou stemmen, omdat hij te gen het ontwerp is. Het voorstel werd daarna met 259 te gen 13 stemmen aangenomen. Oostenrijk Spionnagc ten gunste der Sovjets. Volgens een bericht uit Weencn aan de Berlijnsche bladen is in de Oostenrijksche hoofdstad een belangrijke spionnagezaak ontdekt, die verhand houdt met de wijd vertakte spionnage der sovjetregeering in heel Europa en vermoedelijk ook verband houdt met den plotselingen inval in het ge bouw van de Russische Arcos te Londen. De Weensche politie heeft een Hongaar die onder den naam Bakony te Weenen vertoefde, gearresteerd. Deze Bakony noem de zich Russisch gezantschapsraad er stond in dienst van de sovjet-regeering. Het sovjet-gezantschap te Weenen be weert, dat het geen oficieele betrekkingen met Bakony onderhield, doch het is bleken, dat Bakony van de zijde van het sovjetgezantschap geregeld geldelijke be dragen beeft ontvangen. Albanië. Naar de kroning van Achmed Zogoe? De speciale correspondent van het „Ber liner Tageblatt" meldt uit Tirana: Naar ik verneem, zal de vroegere Ita- liaanscho gezant alhier, Aloisi,, hier bin nen enkele dagen arriveeren met een bij zondere volmacht. Algemeen neemt men aan, dat Aloisi de toestemming van de ïtaliaansche regecring met zich mede brengt, om Achmed Zogoe tot den grond legger van een nieuwe dynastie uit te roepen. De Balkan Besluiten der kleine entente. De conferentie van de staten der Kleine Entente te Joachimsthai is geëindigd. Wat Duitschland betreft, werd geconsta teerd, dat de betrekkingen met alle drie staten zoo correct mogelijk zijn. De bespreking met Oostenrijk werden ir. de volgende formuleering vastgelegd: Hoewel de betrekkingen met Oostenrijk uiterlijk hartelijk zijn, wordt er toch aan herinnerd, dat de aansluitingskwestio een aangelegenheid is, die den status quo zou schenden, op welke handhaving de Kleine Entente opnieuw den nadruk legt. Overi gens is de aansluitingskwestie een aan gelegenheid der groote geallileerden. Ten aanzien der Albaneesche kwestie wordt geconstateerd, dat de drie staten der Kleine Eentente elk voor zich een vriend schapsverdrag met Italië bezitten. Overi gens wordt de Albaneesche kwestie als een aangelegenheid ^an Joegoslavië beschouwd. Wat Hongarije betreft, werd de oor spronkelijk voorgestelde formuleering ver worpen, krachtens welke de koningskwestie als zoodanig wél, doch de Fabsburgsche kwestie geen interne Hongaarsche aange legenheid is. De definitieve formuleering luidt thans als volgt: Aangaande Honga rije wordt een verbetering in de betrek kingen geconstateerd. Ten aanzien der restauTatiekwestie staat de Kleine En tente op het standpunt van den status quo. Met betrekking tot Rusland werd de oude formuleering der conferentie van Praag van 1924 gehandhaafd, krachtens welke, zoo als trouwens reeds gemeld is de betrek kingen tot de Sovjets een aangelegenheid van elk der drie staten op zichzelf is. Polen. De anti-Duitsche agitatie. Ernstige mishandelingen te R y b n i k. De Duitscho partijen te Kattowitz zijn van plan een telegram te zenden aan den Volkenbond, waarin scherp wordt gepro testeerd tegen de houding der Poolsche regeering, die den Duitschen burgers in Opper-Silezië geen grondwettelijke be scherming van leven en eigendom waar borgt. Aanleiding tot dit protest zijn de terro ristische gebeurtenissen te Chwallowitz en voorts vooral ook de daden der Poolsche nationalisten gedurende de gemeenteraads verkiezingen, die Zondag te Ryhnik zijn gehouden. De Polen hebben daar op erger lijke wijze huisgehouden onder de Duit- sche lezers, teneinde hen van de stembus verwijderd te houden. Het W. B. meldt hieromtrent: Een re dacteur van de „Oberschics Kurier" uit Königshütte werd zoo ernstig mishandeld, dat men twijfelt aan zijn herstel. In totaal zijn 36 personen, gewond, velen levensge vaarlijk. Tegen het huis van den dagbladdirec teur Trunkhardt werd oen bom geworpen, welke evenwel niet ontplofte. Men dreigde, de Duitschers met teer te besmeren en hen. aldus toegetakeld, op karren door de stad te rijden. Het resultaat dezer verkiezing is ge weest dat slechts 9 Duitschers werden ge kozen tegen 13 bij de Novembervcrkie- zingen. De Poolsche partijen haalden 21 zetels Een nat. dem. strijdorganisatie. De Poolsche politie heeft een nationnnl- democratische strijdorganisatie ontdekt, die in verbinding stond met het z.g. „fas cistisch kamp van Groot-Polen", welke laatste vereeniging vijandig tegenover maarschalk Pilsoedski staat. Rij de gchou den huiszoekingen zijn groote hoeveelhe den wapens en munitie gevonden, bone vens een compleet laboratorium voor do fabricage van gas- en tramhommen. Vele hooggeplaatste politici zijn bij d<' affaire betrokken, o.a. generaal lTnllei- Verscheidene personen zijn gearresteerd Rusland De Sovjet en de godsdienst. Een nieuwe catechismus. Het te Rome verschijnende tijdschrift „Orientalia Christiana" bevatte dezer da gen een belangrijk artikel betreffende de propagandistische methoden van de sov jet-autoriteiten in hun strijd tegen den godsdienst. De schrijver van het artikel haalt de volgende passage aan uit een cir culaire van den centralen Al-Russischen raad: „De strijd om de arbeiders van hun re- ligieuse bijgeloovigheden te verlossen is een buitengewoon moeilijke taak. Ze kan slechts worden vervuld door middel van een langdurige opvoedkundige campagne, welke geleidelijk de massa zal doordren ken met een materialistische beschou wing van de geschiedenis en natuur. Noo- dig is een voortdurende, onvermoeide me thodische propaganda voor liet materia lisme in clubs, plaatselijke vcreenigingen en corporaties, op de universiteiten en in de scholen door middel van een nieuwen catechismus." In een ander product van officieele sov jet-literatuur wordt in de volgende be woordingen de systematische propaganda voor het atheisme onder de jeugd aanbe volen: „Het godsdienstonderwijs, dat thans van den schoolrooster is verdwenen, moet niet door rechtstrccksch anti-godsdienstig onderricht worden vervangen. Dit zou slechts wenig resultaat hebben. Laat proef ondervindelijke physica, geografie, na tuurlijke historie, de geschiedenis der vol ken in de plaats worden onderwezen, en waar zich de gelegenheid voordoet wijst op het verschil in de positieve schitteren de lessen van deze wetenschappen en de walgelijke grilligheden van den gods dienst! Zoo zal het kind onmerkbaar naar het atheisme afglijden krachtens zijn eigen persoonlijk oordeelHet theocratische regiem nam zijn toevlucht tot interessan te verhalen, beelden en religieuze schilde rijen, welke op het gemoed van het kind indruk maken. We moeten het in dit op zicht navolgen. Dat is het eerste deel van ons werk. Het tweede beslaat in het ver nietigen van den godsdienstigen invloed welken het kind van thuis naar de school en andere instellingen meebrengt. Daarom moeten die school en die instellingen voor hem een nieuwe familie vormen. De on dervinding heeft bewezen, dat in deze in stellingen propaganda het vruchtbaarst is door persoonlijko vriendschap. Derhalve moet deze worden bevorderd." Zoo wordt de jeugd van Rusland en daarmee zijn toekomst bedorven. De staatsgevaarlijke wekkers. De sovjetregeering heeft den verkoop ter hand genomen van een groot aantal in Rusland vervaardigde van mu ziek voorziene wekkers. Verschillende gemeenten en arbeiders organisaties hadden een groot aantal van deze wekkers besteld. Toen ze nu dezer dagen in enkele gemeenten aankwa men en werden geprobeerd kwam men tot de verschrikkelijke ontdekking dat ze de Russische Tsaristische nationale hymne, in plaats van hot communisten lied speelden. De politieke politie is ijverig in do weer om uit le vorschen wie de regeoring dezen poets gebakken heeft. ÜlNfêENLAND. HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. President Doumergue en Briand op be zoek te Londen. De huiszoeking bij de Arcos te Londen. Een vermist staatsstuk niet teruggevonden. Anti-Duitsche agitatie in Polen. BINNENLAND. De herdenking van den 100sten geboorte dag van den architect dr. P. J. M. Cuy- pers. (L. en K. en feuilleton, 2de blad). De stand der Rijksmiddelen (Iste blad). De a.s. vergadering van de R.-K. Ka mer-Centrale Leiden. (1ste blad). Benoemingen in het Bisdom Haarlem. (Kerknieuws.. 1ste blad). DE RIJKSMIDDELEN. De eerste vier maanden. De opbrengst der Rijksmiddelen over do eerste vier maanden van 1927 is 9.3 millioen hooger dan 1/3 van de ramiug voor het gehcelo jaar. In deze f 9.3 millioen is inbegrepen een bedrag van 3.9 millioen, dat de rij wielbelasting in deze 4 maanden meer opbracht dan 1/3 van dc raming. Do rijwielbelasling wordt, zooals men weet, nagenoeg geheel in liet begin van het jaar betaald. Voorts is in deze 9.3 millioen inbe grepen 3.6 millioen, dat do successie belasting, die meestal een toevallig ver loop heeft, meer opbracht. Met uitschakeling van deze beide hef fingen is dus het derde deel der raming met 1.8 millioen overschreden. R. K. KAMER-CENTRALE, LEIDEN. De algemeene vergadering (tevens -jaar vergadering) zal worden gehouden op Woensdag 8 Juni 1927, des namiddags 1 uur, in het Bondsgcbouw (Steenschuur) to Leiden. De agenda vermeldt: Jaarverslag van den Secretaris. Jaarverslag van den Pen ningmeester. Motie R. K. Kiesvereeniging te Warmond. „De R. K. Gemeentelijke Kiesvereeni ging van Warmond; op Maandag 14 Maart 1927 in alge meene vergadering bijeen; overwegende, dat in het reglement var do It. K. Kamer-Centrale Leiden, niet is bepaald, dat een vergadering van de afgevaardigden der plaatselijke Kics- vereenigingen zal worden gehouden, tel kens, wanneer do Partijraad in algemee no vergadering bijeenkomt; dat het toch wcnschelijk is, dat de af gevaardigde van den Partijraad, van genoemde Kamor-Ccntralc, de inzichten dor kiezers kunnen vernemen omtrent do in den Partijraad te behandelen onder werpen, aangezien do personen, die voor genoemde Centrale zitting in den Partij raad hebben, niet voor zich zelf aldaar zetelen, maar geacht moeten worden de kiezers, in genoemde Centraio georga niseerd, te vertegenwoordigen; spreekt de wenschelijkheid uit, dat in het reglement van de Kamer-Centrale voornoemd een zoodanige bepaling als nog zal worden opgenomen of dat het De geillustreerde pagina geven wij mor gen. bestuur der Kamer-Centrale voornoemd een zoodanige toezegging zal doen; besluit deze motie ter kennis te bren gen van de R. K. Kamer-Centrale Lei den en gaat over tot de orde van den dag." Het Bestuur wenscht niet do vorplich- ting te aanvaarden, om, telkens wanneer de Partijraad in algemeene vergadering bijeenkomt, de afgevaardigden van de plaatselijke kiesvereenigingen in vorgaue- ring bijeen te roepen, doch is wol bereid zooveel mogelijk en voor zoover noodig aan hetgeen de motie beoogt tegemoet te komen. Behandeling agenda Partijraad, te hou den op 2 Juli 1927 te Utrecht, waarop o.ro in behandeling komt hot rapport dor kies reglement-commissie. Amendementen op het voorstel der Kiesreglement-Commissie moeten vóór 3 Juni worden ingediend aau het Secreta riaat te Gouda (Karnemelksloot 68). Burgemeester De Vlugt van Amsterdam. De heer De Vlugt, wiens ambtstermiju s burgemeester van Amsterdam 20 Juui s. afloopt, is met ingang van dien üa- tum herbenoemd tot burgemeester der hoofdstad. Oud-Minister Colijn. Naar Ancta uit Batavia meldt, heeft de heer II. Colijn bet voornemen een be zoek aan Iudië to brengen, waarschijnlijk in 1928. Naar het Haagscho Aneta-kan- toor verneemt, beslaat er kans, dat deze reis roods eind 1927 gemaakt zal worden. Diocesaan Kruisv-rbond in het Bisdom Haarlem. Bovengenoemdo vereeniging houdt haar jaarvergadering op Maandag 13 Juni 1927, des voormiddags half elf, in het gebouw Sint Bavo, Smedestraat tG Haarlem. KERKNIEUWS BENOEMINGEN. Z. D. II. dc Bisschop van Haarlem hoeft benoemd tot. kapelaan to Vlissingcn den Weleerw. heer J. Groen en te Spaarnwou- de a. d. Lie den Weleerw. heer A. Trouw borst, die kapelaan was te Maassluis. Pastoor J. W. van Beurden, f De zeoreerwaardo pastoor J. W. van Bourden, herder van do parocliio van St. Vitus te Naardon, is Zaterdagmiddag om streeks 1 uur in do St. Gcrardus Majella- stichting te Bussum, in don ouderdom van 62 jaren, overleden. SPORT VOETBAL. DIOG. HAAItL BOND District Leiden. Met het District Haarlem zijn onder handelingen gaande tot het doen spelen van een Junioron-Diatrictswodstrijd tus schen een vertegenwoordigend elftal van het District-Haarlem togen een dito van het Distriet Leiden. In verband daarmede wordt do elftal commissie van het District Leidon bijeen geroepen op Maandag 23 Mei a.s. tot het samenstellen van éón of twee Junioren elftallen. Wij rekenon er op, dat do elftal commissie dan des avonds te 8 uur aan wezig zal zijn in hot St. Pancratius-Patro- naat, Hooigracht 18, te Leiden. Mede wrrdt aan do resp. vereenigingen verzocht opgave te doen aan ondergetee- kende van die Junioren welke dit seizoen op den voorgrond zijn getreden en welke zij een plaata in het Junioren-elftal waard achten. Do opgave moet geschieden Y^r a.s. Maandagavond, 6 uur. Er dient bij de namen ook vermeld te worden do plaats ifl

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1