Q0ABONNEMENTSPRIJS bedraagtbl] vooruitbetaling
y00I Leiden 19 cent pet week 12.50 pet kwartaal
rei onze Agenten 20 cent pet week 12.60 pet kwartaal.
Franco pet post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad ia vooi de Abonné'e ver-
krijcbaai tegen betaling van 50 ct, per kwartaal, bij voor-
^betaling. Afzonderlijke nummers 5 ct.. met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct
011 NUMMER BESTAAT UIT TWFE BLADEN.
18e Jaargang.
DINSDAG 17 MEI 1927
No. 5569
Se Giebelt
Oit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I.
Bureaux RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 s POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT
Gewone advertentfën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
z dubbele van het tarief berekend
Kleine adverlentiën. van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
buur, koop en verkoop IO.50.
Op Dinsdag a.s.
Op Dinsdag a.s. zal Katholiek Leiden
veer in de gelegenheid zijn te toonen, wat
het kan!
Hoeveel stemmen zullen er worden uit
gebracht op de Katholieke lijst? De
vraag, waarop niet alleen wij zelf, maar
ook vriend en tegenstander met bela-ng-
etelling het antwoord afwachten.
Dat antwoord wordt gegeven a.s. Dins
dagavond, als de uitslag van de ge-
ntoraads verkiezing bekend
zal worden gemaakt!
Zal 't zoo wezen, dbt wij er tevreden
ovor bunnen zijn dat wij er trotsch op
Bullen kunnen gaan?
Dat hangt af van het feit, of wij in deze
laat-ste zes h, zeven dagen al dan niet pro
paganda zullen voeren; of wij al dan niet
propagandisten zullen zijn voor de goede
zaak!
Dat niemand zich laten terughouden
door vrees!
La peur gouverne le monde, riep een
vooraanstaand katholiek geestelijke uit,
hij de Fransche kerkvervolging.
De vrees regeert de wereld; en het is
do vrees, zoo voegde hij er bij, waaraan
wij, Fransche katholieken, onze voortdu
rende nederlagen te wijten hebben.
Leidsche katholieken, zorgen wij er
voor, dat wij ons straks zulk 'n ernstig
verwijt niet hebben te doen!
we nog eens flink; het gaat toch
overwinning voor de katholieke
aaak, die ons allen dierbaar is.
Steunt nog eens met uw geld; het is
broodnoodig.
Werkt nog eens flink als propagandist.
Maakt allen in uw omgeving propagan
da voor de Katholieke lijst.
Deze lijst is: LIJST 10.
andaag zal de Katholieke Radio-Omroep
ook dienstbaar worden gemaakt aan de
or de a.s. gemeenteraads-
Na gehouden overleg met het bestuur
der R. K. Staatspartij heeft het bestuur
van de R. K. Kiesvereeniging in den
Rijkskieskring Amsterdam deze uitzen
ding op zich genomen.
In opdracht van dit bestuur zal van
avond de heer W. Nieuwenhuis het woord
voeren.
BUITENLAND
Engeland
President Doumergue op bezoek.
De feestelijke ontvangst.
Doumergue en Briand scheepten zich
gistermorgen om 11.40 te Galais in aan
boord van de „Invicta", die, begeleid door
zes Fransche torpedojagers en zes water
vliegtuigen, naai Dover vertrok. Om één
uur kwam de prins van Wales aan boord
om Doumergue uit naam van den koning
te verwelkomen. Het gezelschap ging aan
land, waar een enorme menigte Doumer
gue en den prins van Wales met hoera
geroep ontving. Vervolgens stapte men
in den gereedstanden specialen trein, die
om drie uur 's middags te Londen aan
kwam.
Aan het station werd Doumergue ver
welkomd door den koning, prins Henry,
Baldwin en Chamberlain. Bij het verlaten
van het station juichte een dichte menigte
den president toe, die de eerewacht inspec
ted. Daarna begaf de stoet zich onder
det gejuich der menigte naar het Buc-
kingham-paleis, waar hij om 3.25 aan
kwam.
Later op den middag bracht president
'wumergue een bezoek aan den cenotaaph
ju Whitehall en aan het graf van den On
bekenden Soldaat in de Westminster Ab-
diJ. waar prachtige kransen door hem
werden gelegd.
Des avonds gaven de koning en de ko-
Pracbtige historische zalen
an het Buckinghampaleis een officieel
M Ver 6010 van Doumergue en Briand.
lwfF honderdvijftig personen, staats-
°u, politici, vooraanstaande officieren
oger> vloot en luchtmacht met hun
don g0noo^en' behoorden tot do genoodig-
De inval in de Arcos.
Het officieele stuk niet
gevonden.
op ^aige in het Lagerhuis
huiq2AaV^ragenmet betrekking tot de
Ikn-rdJ j gen.bet Arcos-gebouw ver-
de minister van Binnenlandsche
Zaken, Joynson Hicks, dat deze huiszoe
kingen hebben plaats gehad op verzoek
van den minister van Oorlog en met me
deweten en goedkeuring van den eersten
minister en den minster van Buitenland-
sche Zaken. Tot het houden der huiszoe
kingen is machtiging gegeven ten einde
een document op te sporen, dat zich,
naar men vermoedt, in liet bezit van een
beambte der Arcos bevindt cn waarvan
„men wist, dat daartoe niet bevoogde per
sonen getracht hadden er afschriften van
te verkrijgen." De machtiging, had betrek
king op do beide Russische organisaties,
welke op deze zaak betrekking zouden kun
nen hebben. Het onderzoek dezer docu
menten duurt voort. Het aanvullend on
derzoek der kwesties is tot 23 Mei a.s. uit-
Volgens de „Times" is het vermiste
Britsche staatsstuk waarschijnlijk ver
brand. Toen de politie Donderdagmiddag
het gebouw binnenging bezette zij alle ver
trekken, gelastte zij het personeel zich in
de gangen te verzamelen en liet niemand
zonder bekomen verlof vertrekken. Dat al
les nam eenigen tijd in beslag; toen de po
litie een der kamers wilde binnengaan,
bemerkte zij, dat de deur op slot was. De
ze kamer werd blijkbaar gebezigd voor de
afdoening van sovjetzaken. Er was geen
kruk in de deur, die alleen van buiten
met een sleutel on worden geopend. Toen
de politie bij de deur verscheen, weigerde
men deze te openen, waarop do deur ge
forceerd werd. Men zag dat een lid van
het personeel bezig was papieren te ver
branden in den haard. Na een worsteling
nam de politie hem een aantal belangrijke
stukken af, die hij bij zich had. De papie
ren in den haard konden niet meer gered
worden.
Besprekingen tusschen
Russen en Amerikanen.
In Russische kringen te Genève gelooft
men, dat de huiszoekingen bij do „Arcos"
in verband staan met het feit, dat de En-
gelschen cr sedert langen tijd naar stre
ven de petroleumcontracten tusschen het
Russische naphtasyndicaat en de Stan
dard Oil in handen te krijgen.
De Ruisen streven er thans naar, het
conflict met de Engelschen te benutten
voor het aanknoopen van onderhandelin
gen met do Amerikanen. Reeds zijn tus
schen de Russische en de Amerikaansche
gedelegeerden twee langdurige conferen
ties gehouden, waaraan van Amerikaan
sche zijde werd deelgenomen door den
president der Nationale Bank te Los An
geles, Robinson, den onderstaatssecreta
ris aan het ministerie van Financiën, Da-
vis, en den voorzitter der Amerikaansche
Kamer van Koophandel, John W. O'Leary
Het schijnt, dat de Russen er in ge-
zijn de bezwaren der Amerikanen
tegen het zaken doen met Rusland te ver
kleinen. Men is echter nog niet verder
gekomen dan dat men eikaars standpunt
heeft gepolst en het is ook niet aan te
nemen, dat te Genève reeds definitieve
transacties tot stand zullen komen.
De Vakvereenigingswet.
De Labourledcn loopen weg.
Bij de behandeling van de vakvereeni
gingswet in derde lezing heeft de regee
ring in het Lagerhuis een voorstel inge
diend om de al te uitvoerige debatten wat
te bekorten. Voorgesteld werd om het de
bat nog slechts 16 dagen toe te staan. De
•Labourleider Glynes verklaarde daarop,
dat de actie der regeering een verfoeilijk
karakter draagt.
Glynes voegde er aan toe, dat de oppo
sitie Baldwin's voorstel niet zal steunen
en dat de Labours als protest tegen de re-
geeringspolitiek de zittingszaal zouden
verlaten.
Daarop verlieten alles labour-afgevaar-
digden de zaal onder gelach der conserva
tieven.
Lloyd George verklaarde, dat hij tegen
het voorstel zou stemmen, omdat hij te
gen het ontwerp is.
Het voorstel werd daarna met 259 te
gen 13 stemmen aangenomen.
Oostenrijk
Spionnagc ten gunste der Sovjets.
Volgens een bericht uit Weencn aan de
Berlijnsche bladen is in de Oostenrijksche
hoofdstad een belangrijke spionnagezaak
ontdekt, die verhand houdt met de wijd
vertakte spionnage der sovjetregeering in
heel Europa en vermoedelijk ook verband
houdt met den plotselingen inval in het ge
bouw van de Russische Arcos te Londen.
De Weensche politie heeft een Hongaar
die onder den naam Bakony te Weenen
vertoefde, gearresteerd. Deze Bakony noem
de zich Russisch gezantschapsraad er
stond in dienst van de sovjet-regeering.
Het sovjet-gezantschap te Weenen be
weert, dat het geen oficieele betrekkingen
met Bakony onderhield, doch het is
bleken, dat Bakony van de zijde van het
sovjetgezantschap geregeld geldelijke be
dragen beeft ontvangen.
Albanië.
Naar de kroning van Achmed Zogoe?
De speciale correspondent van het „Ber
liner Tageblatt" meldt uit Tirana:
Naar ik verneem, zal de vroegere Ita-
liaanscho gezant alhier, Aloisi,, hier bin
nen enkele dagen arriveeren met een bij
zondere volmacht. Algemeen neemt men
aan, dat Aloisi de toestemming van de
ïtaliaansche regecring met zich mede
brengt, om Achmed Zogoe tot den grond
legger van een nieuwe dynastie uit te
roepen.
De Balkan
Besluiten der kleine entente.
De conferentie van de staten der Kleine
Entente te Joachimsthai is geëindigd.
Wat Duitschland betreft, werd geconsta
teerd, dat de betrekkingen met alle drie
staten zoo correct mogelijk zijn.
De bespreking met Oostenrijk werden
ir. de volgende formuleering vastgelegd:
Hoewel de betrekkingen met Oostenrijk
uiterlijk hartelijk zijn, wordt er toch aan
herinnerd, dat de aansluitingskwestio een
aangelegenheid is, die den status quo zou
schenden, op welke handhaving de Kleine
Entente opnieuw den nadruk legt. Overi
gens is de aansluitingskwestie een aan
gelegenheid der groote geallileerden.
Ten aanzien der Albaneesche kwestie
wordt geconstateerd, dat de drie staten der
Kleine Eentente elk voor zich een vriend
schapsverdrag met Italië bezitten. Overi
gens wordt de Albaneesche kwestie als een
aangelegenheid ^an Joegoslavië beschouwd.
Wat Hongarije betreft, werd de oor
spronkelijk voorgestelde formuleering ver
worpen, krachtens welke de koningskwestie
als zoodanig wél, doch de Fabsburgsche
kwestie geen interne Hongaarsche aange
legenheid is. De definitieve formuleering
luidt thans als volgt: Aangaande Honga
rije wordt een verbetering in de betrek
kingen geconstateerd. Ten aanzien der
restauTatiekwestie staat de Kleine En
tente op het standpunt van den status quo.
Met betrekking tot Rusland werd de oude
formuleering der conferentie van Praag van
1924 gehandhaafd, krachtens welke, zoo
als trouwens reeds gemeld is de betrek
kingen tot de Sovjets een aangelegenheid
van elk der drie staten op zichzelf is.
Polen.
De anti-Duitsche agitatie.
Ernstige mishandelingen te
R y b n i k.
De Duitscho partijen te Kattowitz zijn
van plan een telegram te zenden aan den
Volkenbond, waarin scherp wordt gepro
testeerd tegen de houding der Poolsche
regeering, die den Duitschen burgers in
Opper-Silezië geen grondwettelijke be
scherming van leven en eigendom waar
borgt.
Aanleiding tot dit protest zijn de terro
ristische gebeurtenissen te Chwallowitz en
voorts vooral ook de daden der Poolsche
nationalisten gedurende de gemeenteraads
verkiezingen, die Zondag te Ryhnik zijn
gehouden. De Polen hebben daar op erger
lijke wijze huisgehouden onder de Duit-
sche lezers, teneinde hen van de stembus
verwijderd te houden.
Het W. B. meldt hieromtrent: Een re
dacteur van de „Oberschics Kurier" uit
Königshütte werd zoo ernstig mishandeld,
dat men twijfelt aan zijn herstel. In totaal
zijn 36 personen, gewond, velen levensge
vaarlijk.
Tegen het huis van den dagbladdirec
teur Trunkhardt werd oen bom geworpen,
welke evenwel niet ontplofte. Men dreigde,
de Duitschers met teer te besmeren en hen.
aldus toegetakeld, op karren door de stad
te rijden.
Het resultaat dezer verkiezing is ge
weest dat slechts 9 Duitschers werden ge
kozen tegen 13 bij de Novembervcrkie-
zingen.
De Poolsche partijen haalden 21 zetels
Een nat. dem. strijdorganisatie.
De Poolsche politie heeft een nationnnl-
democratische strijdorganisatie ontdekt,
die in verbinding stond met het z.g. „fas
cistisch kamp van Groot-Polen", welke
laatste vereeniging vijandig tegenover
maarschalk Pilsoedski staat. Rij de gchou
den huiszoekingen zijn groote hoeveelhe
den wapens en munitie gevonden, bone
vens een compleet laboratorium voor do
fabricage van gas- en tramhommen.
Vele hooggeplaatste politici zijn bij d<'
affaire betrokken, o.a. generaal lTnllei-
Verscheidene personen zijn gearresteerd
Rusland
De Sovjet en de godsdienst.
Een nieuwe catechismus.
Het te Rome verschijnende tijdschrift
„Orientalia Christiana" bevatte dezer da
gen een belangrijk artikel betreffende de
propagandistische methoden van de sov
jet-autoriteiten in hun strijd tegen den
godsdienst. De schrijver van het artikel
haalt de volgende passage aan uit een cir
culaire van den centralen Al-Russischen
raad:
„De strijd om de arbeiders van hun re-
ligieuse bijgeloovigheden te verlossen is
een buitengewoon moeilijke taak. Ze kan
slechts worden vervuld door middel van
een langdurige opvoedkundige campagne,
welke geleidelijk de massa zal doordren
ken met een materialistische beschou
wing van de geschiedenis en natuur. Noo-
dig is een voortdurende, onvermoeide me
thodische propaganda voor liet materia
lisme in clubs, plaatselijke vcreenigingen
en corporaties, op de universiteiten en in
de scholen door middel van een nieuwen
catechismus."
In een ander product van officieele sov
jet-literatuur wordt in de volgende be
woordingen de systematische propaganda
voor het atheisme onder de jeugd aanbe
volen:
„Het godsdienstonderwijs, dat thans
van den schoolrooster is verdwenen, moet
niet door rechtstrccksch anti-godsdienstig
onderricht worden vervangen. Dit zou
slechts wenig resultaat hebben. Laat proef
ondervindelijke physica, geografie, na
tuurlijke historie, de geschiedenis der vol
ken in de plaats worden onderwezen, en
waar zich de gelegenheid voordoet wijst
op het verschil in de positieve schitteren
de lessen van deze wetenschappen en de
walgelijke grilligheden van den gods
dienst! Zoo zal het kind onmerkbaar naar
het atheisme afglijden krachtens zijn eigen
persoonlijk oordeelHet theocratische
regiem nam zijn toevlucht tot interessan
te verhalen, beelden en religieuze schilde
rijen, welke op het gemoed van het kind
indruk maken. We moeten het in dit op
zicht navolgen. Dat is het eerste deel van
ons werk. Het tweede beslaat in het ver
nietigen van den godsdienstigen invloed
welken het kind van thuis naar de school
en andere instellingen meebrengt. Daarom
moeten die school en die instellingen voor
hem een nieuwe familie vormen. De on
dervinding heeft bewezen, dat in deze in
stellingen propaganda het vruchtbaarst
is door persoonlijko vriendschap. Derhalve
moet deze worden bevorderd."
Zoo wordt de jeugd van Rusland en
daarmee zijn toekomst bedorven.
De staatsgevaarlijke wekkers.
De sovjetregeering heeft den verkoop
ter hand genomen van een groot aantal
in Rusland vervaardigde van mu
ziek voorziene wekkers. Verschillende
gemeenten en arbeiders organisaties
hadden een groot aantal van deze
wekkers besteld. Toen ze nu
dezer dagen in enkele gemeenten aankwa
men en werden geprobeerd kwam men tot
de verschrikkelijke ontdekking dat ze de
Russische Tsaristische nationale hymne,
in plaats van hot communisten lied
speelden.
De politieke politie is ijverig in do weer
om uit le vorschen wie de regeoring dezen
poets gebakken heeft.
ÜlNfêENLAND.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
President Doumergue en Briand op be
zoek te Londen.
De huiszoeking bij de Arcos te Londen.
Een vermist staatsstuk niet teruggevonden.
Anti-Duitsche agitatie in Polen.
BINNENLAND.
De herdenking van den 100sten geboorte
dag van den architect dr. P. J. M. Cuy-
pers. (L. en K. en feuilleton, 2de blad).
De stand der Rijksmiddelen (Iste blad).
De a.s. vergadering van de R.-K. Ka
mer-Centrale Leiden. (1ste blad).
Benoemingen in het Bisdom Haarlem.
(Kerknieuws.. 1ste blad).
DE RIJKSMIDDELEN.
De eerste vier maanden.
De opbrengst der Rijksmiddelen over
do eerste vier maanden van 1927 is 9.3
millioen hooger dan 1/3 van de ramiug
voor het gehcelo jaar.
In deze f 9.3 millioen is inbegrepen
een bedrag van 3.9 millioen, dat de rij
wielbelasting in deze 4 maanden meer
opbracht dan 1/3 van dc raming.
Do rijwielbelasling wordt, zooals men
weet, nagenoeg geheel in liet begin van
het jaar betaald.
Voorts is in deze 9.3 millioen inbe
grepen 3.6 millioen, dat do successie
belasting, die meestal een toevallig ver
loop heeft, meer opbracht.
Met uitschakeling van deze beide hef
fingen is dus het derde deel der raming
met 1.8 millioen overschreden.
R. K. KAMER-CENTRALE, LEIDEN.
De algemeene vergadering (tevens -jaar
vergadering) zal worden gehouden op
Woensdag 8 Juni 1927, des namiddags 1
uur, in het Bondsgcbouw (Steenschuur) to
Leiden.
De agenda vermeldt: Jaarverslag van
den Secretaris. Jaarverslag van den Pen
ningmeester. Motie R. K. Kiesvereeniging
te Warmond.
„De R. K. Gemeentelijke Kiesvereeni
ging van Warmond;
op Maandag 14 Maart 1927 in alge
meene vergadering bijeen;
overwegende, dat in het reglement var
do It. K. Kamer-Centrale Leiden, niet
is bepaald, dat een vergadering van de
afgevaardigden der plaatselijke Kics-
vereenigingen zal worden gehouden, tel
kens, wanneer do Partijraad in algemee
no vergadering bijeenkomt;
dat het toch wcnschelijk is, dat de af
gevaardigde van den Partijraad, van
genoemde Kamor-Ccntralc, de inzichten
dor kiezers kunnen vernemen omtrent do
in den Partijraad te behandelen onder
werpen, aangezien do personen, die voor
genoemde Centrale zitting in den Partij
raad hebben, niet voor zich zelf aldaar
zetelen, maar geacht moeten worden de
kiezers, in genoemde Centraio georga
niseerd, te vertegenwoordigen;
spreekt de wenschelijkheid uit, dat in
het reglement van de Kamer-Centrale
voornoemd een zoodanige bepaling als
nog zal worden opgenomen of dat het
De geillustreerde pagina geven wij mor
gen.
bestuur der Kamer-Centrale voornoemd
een zoodanige toezegging zal doen;
besluit deze motie ter kennis te bren
gen van de R. K. Kamer-Centrale Lei
den en gaat over tot de orde van den
dag."
Het Bestuur wenscht niet do vorplich-
ting te aanvaarden, om, telkens wanneer
de Partijraad in algemeene vergadering
bijeenkomt, de afgevaardigden van de
plaatselijke kiesvereenigingen in vorgaue-
ring bijeen te roepen, doch is wol bereid
zooveel mogelijk en voor zoover noodig
aan hetgeen de motie beoogt tegemoet te
komen.
Behandeling agenda Partijraad, te hou
den op 2 Juli 1927 te Utrecht, waarop o.ro
in behandeling komt hot rapport dor kies
reglement-commissie.
Amendementen op het voorstel der
Kiesreglement-Commissie moeten vóór 3
Juni worden ingediend aau het Secreta
riaat te Gouda (Karnemelksloot 68).
Burgemeester De Vlugt van Amsterdam.
De heer De Vlugt, wiens ambtstermiju
s burgemeester van Amsterdam 20 Juui
s. afloopt, is met ingang van dien üa-
tum herbenoemd tot burgemeester der
hoofdstad.
Oud-Minister Colijn.
Naar Ancta uit Batavia meldt, heeft
de heer II. Colijn bet voornemen een be
zoek aan Iudië to brengen, waarschijnlijk
in 1928. Naar het Haagscho Aneta-kan-
toor verneemt, beslaat er kans, dat deze
reis roods eind 1927 gemaakt zal worden.
Diocesaan Kruisv-rbond in het
Bisdom Haarlem.
Bovengenoemdo vereeniging houdt haar
jaarvergadering op Maandag 13 Juni
1927, des voormiddags half elf, in het
gebouw Sint Bavo, Smedestraat tG
Haarlem.
KERKNIEUWS
BENOEMINGEN.
Z. D. II. dc Bisschop van Haarlem hoeft
benoemd tot. kapelaan to Vlissingcn den
Weleerw. heer J. Groen en te Spaarnwou-
de a. d. Lie den Weleerw. heer A. Trouw
borst, die kapelaan was te Maassluis.
Pastoor J. W. van Beurden, f
De zeoreerwaardo pastoor J. W. van
Bourden, herder van do parocliio van St.
Vitus te Naardon, is Zaterdagmiddag om
streeks 1 uur in do St. Gcrardus Majella-
stichting te Bussum, in don ouderdom van
62 jaren, overleden.
SPORT
VOETBAL.
DIOG. HAAItL BOND
District Leiden.
Met het District Haarlem zijn onder
handelingen gaande tot het doen spelen
van een Junioron-Diatrictswodstrijd tus
schen een vertegenwoordigend elftal van
het District-Haarlem togen een dito van
het Distriet Leiden.
In verband daarmede wordt do elftal
commissie van het District Leidon bijeen
geroepen op Maandag 23 Mei a.s. tot het
samenstellen van éón of twee Junioren
elftallen. Wij rekenon er op, dat do elftal
commissie dan des avonds te 8 uur aan
wezig zal zijn in hot St. Pancratius-Patro-
naat, Hooigracht 18, te Leiden.
Mede wrrdt aan do resp. vereenigingen
verzocht opgave te doen aan ondergetee-
kende van die Junioren welke dit seizoen op
den voorgrond zijn getreden en welke zij
een plaata in het Junioren-elftal waard
achten. Do opgave moet geschieden Y^r
a.s. Maandagavond, 6 uur. Er dient bij de
namen ook vermeld te worden do plaats ifl