INGEZONDEN MEDEDEELING
Hoest-
tabletten
INGEZONDEN MEDEDEELING
UIT DE RADIO-WERELD
slechts strekken tot heil van Üo R. K.
Voetbalbeweging en van haar leden!
Ter gelegenheid van dit tweede lustrum
heeft het Federatiebestuur de Deutsche
'Jugendtraft uitgenoodigd een wedstrijd te
komen spelen tegen het Federatie-elftal.
Deze wedstrijd wordt te half drie op het
P. V. C.-terrein gespeeld.
Wedstrijdprogramma voor a.8. Zondag.
INTERNATIONAAL.
Utrecht: R. K. NederlandR. K. Duitschl.
Vriendschappelijk.
Noordwijk: S. J. C. IIR. I. A. II 12.80 u.
Noordwijk: S. J. G. IR. I. A. I 2.30 uur.
KORFBAL.
Wedstrijdprogramma voor a.s. Zondag.
WESTELIJKE AFDEELING.
Om den Hoilandbeker.
Den Haag: Noord-Holl.Zuid.-Holl.
Pr om. de gr. eerste kl. N. H.
Amsterdam: Ready TekcaD. V. D.
OOSTELIJKE AFDEELING.
Kampioenschap le klasse.
Enschedé: NailsE. K. G. A.
Oostelijke le klasse B.
Almelo: AchillesD. O. S.
Hengelo: H. K. G.Groen Zwart.
Delden: Zwart WitA. K. G.
NOORDELIJKE AFDEELING.
Noordel ij ke le klasse.
Veenhuizen: Rood ZwartS. S. S.
Groningen: NioGinea.
Leeuwarden: FrisoVoorwaarts.
Zilveren Korf.
Halve beslissing.
Amsterdam: D. D. V.Koog Zaandijk
Leiden: VeloxSwift.
LUCHTVAART
Vliegtocht Nederland—Indië.
Pogingen tot bekorting der
luchtroute.
De laatst verschenen Mededeelingen
©ver het Luchtvaartverkeer iti en naar In
dië, uitgegeven door de ve/eeniging Co
mité Vliegtocht NederlandIndië stellen
nog eens vast wat de eerstvolgende pogin
gen zullen zijn om den afstand tusschen
Nederland en Indië langs de luchtroute te
bekorten
„In de eerste plaats heeft het Comité
Vliegtocht het plan dezen zomer, waar
schijnlijk in Juli, een mailvlucht te orga-
niseeren naar Suez en terug, in aanslui
ting op de mailbooten en in samenwerking
met vliegtuigen in Indië. De plannen hier
voor zijn thans in studie, maar de kans
op doorgaan kan heel gmot ponnomd wpr.
«ieii.~rfiaicn mervooroe nieuwe tweemoto-
rige Fokker F VIII bestemd wordt, zal er
ook voor passagiers gelegenheid zijn deze
hoogst interessante reis mede te maken.
„De tweede aanval op het record zal
worden ondernomen door luitenant Kop
pen die in October zal trachten met een
driemotorige Fokker binnen een maand
heen en terug naar Batavia te vliegen.
Luitenant Koppen heeft van verschillende
zijden financieelen steun gevonden voor
zijn plannen; vliegtuig, motoren en ben
zine zijn hem reeds ter beschikking ge
steld, het legerbestuur heeft hem verlof
voor den tocht toegestaan. De heer Kop
pen ondervindt, bij zijn plannen de krach
tige medewerking van het Comité, dat hem
bij de voorbereiding met raad en daad
terzijde staat."
«MIJNHARDTS
Doos 30ct
t
Keelpijntabletten 30 en 60ct
- 81J APOTH È.N DROGISTEN n t*
Programa's voor Zondag 8 Mei 1927.
Hilversum, 1050 M.
8.30 Vrijz. Uitzending uit het Gebouw
van den N. P. B. te Hilversum.
10.00 R. K. Kerkdienst in de kerk der
E.E. P.P. Carmelieten te Oss. Zangkoor
„Gantemus Domino'' o. 1. v. Jac. Pullus.
Frater Philiteus, orgel. „Missa Dominica-
hs''. Joh. Winnubst. Na het Offertorium
het „Ave Maria" von J. Pullus door N. v.
Ederen, zaug. Na afloop van den dienst
het „Memorare", van Abbé Hecht. Pre
dikatie van Pater Angelinus Koenders,
over: De grondslag van onze Maria-ver-
eering. Voor. den aanvang speelt Frater
Philoteus „Improvisatie" van E. Frans-
sen, na afloop „Jour de Fête" van E.
Fuchs. Gregoriaansche wisselzangen vóór
het Kyrie: Introilus. Ps. 65: 13. Na het
„Gloria'': Graduale. Ps. 110: 9. Luc. 21,
26. Na het „Credo'': Offertorium. Ps. 145:
2. Na het „Agnus Dei": Gommimio.
I.302.30 Concert door het Gither-
kwartet. De fam. Lorang uit Den Haag.
2.30 Namiddag-concert door de Am-
sterdamscho Orkestvereeniging in Artis
te Amsterdam. Dirig. Frans van Diepen
beek.
5.50 Dienst in de Ned. Herv. Kerk te
Oosterend (Fr.)
8.Persberichten en sportuitslagen.
8.10 „Butterfly", opera in 3 bedrijven
van Puccini. Alg.m voorber. Chris de Vos.
Het versterkte H. D. O.-orkest, o. 1. v.
Henri Zeldenrust. Cio-Cio-San, genaamd
Butterfly, een Japansche, Lotte Muskens
Sleurs. Susuki, dienaresse van Cio-Gio-
San, Greta Scheepmaker. Benjamin
FranklinP inkerton, luitenant bij de Ma
rine der Ver. Staten, Louis van Tulder.
Sharpless, consul van Noord-Amerika le
Nagasaki, Paul Pul. Kate Pinkerton,
Wilhelmina v. d. Hoeck. Goro, tolk, Herre
de Vos. De groote Yamadore, J. Jansen.
Oom Bonzo, M. v. Reen. Yakuside, A.
Hendriks.
Daventry, 1600 M.
2.50 Licht symphonie-ooncert.
3.50 Vertellingen uit het Oude Testa
ment.
4.004.50 Symphonie-concert (vervolg)
7.20 De klokken van St, Martin in the
Fields.
7.30 Studio-kerkdienst.
8.15 Causerie: The Imperial marchant
service Guild Fryatt memorial fund.
8.20 Weerbericht, nieuws.
8.40 Concert door het GrandHotel
Eastbourne-orkest.
10.1010.20 The silent Fellowship.
„Radio-Paris", 1750 M.
II.2012.05 Gewijde muziek en preek.
12.051.10 Orkestconcert.
4.054.55 Concert door de Homonyme
Jazzband.
7.5010.00 Concert. Orkest en solisten.
Dansmuziek.
TT a u k ii e rg, 4 6 tTU.
8.209.20 Kath. morgenwijding. Koor
zang.
10.3511.20 Telefonieproeven uit een
vliegmachine.
12.0512.50 Kamermuziek (piano, so
praan).
12.502.30 Voetbalwedstrijd. Kampioen
schap van Duitschland.
4.205.20 Concert. Dubhelkwartet
„Beethoven."
7.50 „Das Schwarzwaldmadel", operette
van Jessel. Daarna tot 11.20 Dansmuziek
Königswusterhausen, 1250 M. en
B e r 1 ij n, 484 en 566 M.
8.20 Morgenwijding. Koorzang.
10.5012.10 Concert. Mandoline- en
luit-orkest.
3.505.20 Orkestconcert.
7.50 Populair orkestconcert.
9.5011.50 Dansmuziek.
Hamburg, 3 9 4.7 M.
8.3510.15 Morgenconcert.
12.251.10 Orkestconcert.
1.102.20 Kamermuziek.
3.254.50 Vroolijk concert.
4.506.50 Orkestconcert.
7.20 „Von der Meistersinger holdseliger
Kunst''. Daarna tot 11.10 Dansmuziek.
Brussel, 509 M.
4.205.20 Dansmuziek.
7.209.20 Concert. Orkest en Mile.
Delcampe, zang.
Programma's voor Maandag 9 Mei.
Hilversum, 1050 M,
12.Politieberichten.
12.352.00 Lunchmuziek door het
Trianon-Trio.
3.304.30 Vrouwenuurtje door Mevr.
Rhemonda.
5.006.00 Kinderuurtje door Mevr.
Ant. v. Dijk.
6.006.45 Concert door het H. D. O.-
orkest.
6.457.15 Tuinhouwhalfuurtje.
7.157.45 Orkestconcert.
7.45 Politieberichten.
10.30 Persberichten.
8.10 Een avond in Haarlem. Uitgezon
den van uit do Gem. Concertzaal aldaar.
1. Symphonie-orkest „Euterpe", Dir. J.
A. Heng. 2. Kon. Liedertafel „Zang en
Vriendschap", Dir. Lieven Duvosel. 3. G.
Robert, orgel. 4. Cor Igesz, sopraan. G.
Robert, orgelhegel. 5. Causerie door den
heer J. G. Peereboom, over: Haarlem. 6
Gem. Koor „Polyhymnia", Dir. W. Hespe
7. Kon. Liedertafel „Zang en Vriend
schap". 8 .Jos. de Klerk, fluit. Louis De-
lachause, viool. Felix de Nobel, piano. 9.
Gem. Koor „Polyhymnia''. 10. Sympho
nie-orkest „Euterpe.''
Daventry, 1600 M.
10.20 Daventry-kwartet en solisten
(sopraan, bas, bariton, viool, piano).
12.201.20 Orgelconcert.
2.15 Voorlezing: Rural rides.
2.20 Lezing: The bronze age.
3.05 Dansmuziek.
4.20 Huishoudpraatje.
4.35 Kinderuurtje.
5.20 Daventry-kwartet.
5.45 Padvindersberichten.
5.50 Tijdsein, weerbericht, nieuws.
6.05 Daventrykwartet.
6.20 Literaire critiek.
6.35 De sonates van Beethoven.
6.45 Fransche voorlezing.
7.05 Concert. Orkest van Liverpool. S.
Wearing, piano.
8.20 Weerbericht, nieuws.
8.40 Lezing: Canberra Australia's new
Capital.
8.5510.20 Programma, samengesteld
door Stacy Aumonier.
10.2011.20 Dansmuziek.
„R a d i o-P a r i s", 1750 M
9.5010.20 Concert.
11.502.10 Orkestconcert.
4.055.00 Concert. Declamaties, piano
en vioolmuziek.
8.0510.Fragmenten u. d. operette
„La cigale et la fourmi", van Audran.
Langen b'erg, 469 M.
12.251.25 Concert (viool, cello, piano)
4.205.20 Orkestconcert.
n KfL_© KO Lichia muziek. Worfyj-or-
kest en solisten (viool, fluit).
10.0511.20 Dansmuziek.
Königswusterhausen, 1250 M.
en Berlijn. 484 en 566 M.
11.207.05 Lezingen en lessen.
7.50 Declamaties door Sonja Bogs en
Th. Loos.
8-509.50 Liederen door Gertrud Bin-
dernagel, sopraan, met pianobegel.
Hamburg, 394.7 M.
11.501.20 Orkestconcert.
1.252.05 Kamermuziek.
3.354.20 Czardas-kamerconcen
4.205.15 Dansmuziek.
5.20 Orkestconcert.
6.45—11.10 „Iphigenie auf Tauris",
opera in 4 acten van Gluck.
Brussel, 509 M.
4.20 Concert (piano, viool, cello).
7.209.20 Concert. Orkest en de heer
Rodia, bariton. Om 8.30 onderbroken
door een kwartiertje lectuur.
MEDEDEELINGEN VAN DEN K.R.O.
Zondag 1 Mei is voor de Katholieke Ra
dio-Omroep een gewichtige dag geweest.
Daar kwamen in de oude bissckopstad
Utrecht de afgevaardigden bijeen van al
de Katholieke Radio-vereenigingen in Ne
derland, en zij toonden zonder eenige uit
zondering allen het volle besef te hebben
van de groote kracht, die 65 van onzen
Omroep kan uitgaan, zoo allereerst en
vóór alles een groote eenheid tot stand
kwam van alle Katholieke luisteraars in
het algemeen, maar van de R. K. Radio-
vereenigingen in het bijzonder.
Die eenheid werd bereikt door het met
algemeene stemmen aanvaarden van de
bonds statuten, welke in concept te voren
waren rondgezonden en nu na a 1 g e-
m e e n overleg, en zonder den geringsten
tegenstand werden aangenomen.
Die eenheid bleek nog meer in de diepe
overtuiging, welke er bij allen heers elite
van de noodzakelijkheid om in het moder
ne leven het groote middel van de Kath.
radio met alle kracht te exploiteerenzij
bleek ten slotte uit de keuze van het be
stuur, dat uit de vertegenwoordigers van
de vijf diocesen samengesteld een trou
we afbeelding vormde van het Katholieke
leven in ons vaderland.
Een dag van verheugenis.
Want in deze vergadering werd be
reikt, waarnaar door allen, die het wel
meenen met den K.R.O., zoozeer verlangd
werd: de concentratie van alle krachten,
en daarmede de mogelijkheid om namens
heel Katholiek Nederland in radio-zaken
te kunnen optreden.
Thans heeft de K.R.O.-stichting achter
zich staan een bond, die alle radio-vereeni
gingen van ons land omvat, en wiens be
stuur in den strijd, die gevoerd moet wor
den (en gezien de mentaliteit der tegen
standers nog lang niet ten einde is) haar
steun kan zijn en het groote middel om
hare billijke eischen kracht bij te zetten.
Thans weet de K.R.O.-stichting, dat ge
heel het Katholieke-radio-leven van dit
centrum uit mobiel gehouden zal worden
en steeds meer en meer uitgebreid, tot alle
steden, en dorpen en gehuchten van ons
vaderland. Thans kan heel dat raderwerk
van boven af in beweging worden gesteld,
omdat de K.R.O.-stichting in haar midden
heeft den afgevaardigde van den bond,
aan wien zij de volledige inzage geeft van
geheel haar doen en laten en van al hare
plannen en strevingen.
Thans is er ook mogelijkheid door mid
del van den bond om de K.R.O.-stichting
op de hoogte te houden van de ernstige
en beredeneerde wenschen van de luiste
raars in zake van uitzendingen en pro
gramma's. Het is daarom dat 1 Mei van
dit jaar met gulden letteren wordt opge
schreven in de Kronyken van den K.R.O.
Moge de bond van R. K. Radiovereni
gingen, steeds in bloei en in kracht toe
nemen. Moge het getal verenigingen, wel
ke zich hebben aangesloten nog verdub
belen. Maar moge vooral dezelfde geest
onder leden en bestuur blijven heerschen,
waarvan ondergeteekende tot zijn groote
vreugde Zondag j.l. getuige was, n.l. de
geest van eendrachtig streven om vóór al
les den Katholieken Radio-Omroep in Ne
derland groot te maken.
L. H. PERQUIN,
Voorzitter K.R.O.
HET S.O.S.-SEIN IN DEN NACHT.
E enigen tijd terug is het voorgekomen,
dat net öUö-sëïn van eemraooa - tt«i
keerend schip bijna niet gehoord werd
door de dansmuziek, welke de meeste om-
roepstations 's avonds geven. Een mar
conist vertelt naar aanleiding daarvan
in „Funk'' over de redding van een N e-
derlandsch schip in oorlogstijd.
„Het was 's nachts tusschen 2 en 3 uur
zoo schrijft hij toen plotseling een
SOS-sein het drukke scheepsverkeer
kruiste. Het kwam van het stoomschip
pet (volgens de nomenclature is dit het
s.s. „Sarpedon'')„SOS, SOS, SOS, van
pet, pet op mijn geloopen, positie 51.46
n. 2.45 e, SOS, SOS, SOS." In eens zweeg
het scheepsverkeer en kwam weer op
met een ander sein. Van alle kanten
meldden zich de kuststations, die het ge
hoorde noodsein doorgaven. Daar komt
gld (Kaap Lands End), dan gni (Ni-
ton), dan b y 1 (Dover), dan g c c (Culler-
coats), vervolgens f f u (Ouessant) en ein
deloos is de rij van zenders: lhn (Ber-
gen) meldt zich, dan wordt het pokin
het Zuiden levendig en komen Gibraltar,
Malta, Cadiz en Söller. Alle herhalen het
noodsein van het zinkende schip om van
alle zijden hulp te brengen. Van overal
klinkt het in allerlei toonaarden. Zoo
heeft zich in een paar minuten een ge
weldig radioverkeer ontwikkeld. Ook
Scheveningen (p c h) seint SOS, SOS,
SOS, pet naar north hinder sinking
SOS, SOS, SOS. (pet in zinkenden
toestand hij Noordhinder).
Het verkeer is zoo sterk geworden, dat
«le seinen bijna onverslaanbaar worden.
Hier roept lgn „pse (please) listen for
the pet, pet near Nort Hinder sin
king" (luister s.v.p. naar pet, zinkende
bij Noordhinder). Intusschen heeft een
Noorsch schip (lfb), dat zich in de na
bijheid van de plaats des onheils bevindt,
het noodsein gehoord en meldt zich. Dan
komt p e t zelf weer en deelt mede „hier
alle ruiten ingeslagen". De marconist
heeft echter ondanks alles zijn humeur
niet verloren en voegt er aan toe „rook.
veel cigaretten om kalm te blijven''. Dan
roept hij weer „SOS, SOS, SOS, de pet-
any ship around?" (Is er een schip in do
buurt?) En weer meldt zich 1 f b en deelt
mede „we are near north hinder'. (Wij
zijn in de buurt van Noordhinder.)
Ondertusschen is het 4 uur in den mor
gen geworden. De kuststations herhalen
nog steeds het noodsein. Scheveningen
heeft inmiddels hulp van een Neder-
landsch schip ingeroepen: de „Banka"
heeft opdracht ontvangen naar het zin
kende schip te zoeken; Scheveningen
deelt hem nogmaals de plaats mede waar
het schip zich moet bevinden en reeds
meldt zich de „Banka' „come full speed".
P e t roept intusschen nog steeds en voegt
er aan toe „ik moet toch weten of er hulp
komt''. De „Banka" antwoordt dan dat zij
onderweg is. Daarna wordt het rust.ger,
blijkbaar zijn reeds meerdere vorobijva-
rende schepen de plaats des onheils ge
naderd. Men is gerustgesteld, als het dooi
den ether klinkt. 'passengers in
boats all ready". (Passagiers zijn reeds
in do booten). Spoedig daarop hoort men
van het zinkende schip, dat thans allo
passagiers en bemanning in de booten
zijn en dat zich behalve de kap.tein nog
slechts de marconist aan boord bevindt.
De marconist schijnt zijn kalmte behouden
te hebben, want nu begint hij een serie
telegrammen van passagiers aan hun fa
milieleden naar Scheveningen te seinen.
Het is 6.25 in den morgen en de mar
conist geeft na het slotsein s.k. „opge
werkt"'. Na een halve minuut roept hij
Scheveningen weer en geeft nog een tele
gram voor de scheepvaartmaatschappij
door. Het is 6.30 ,en na een halve mi
nuut komt hij nog eens terug, men merkt
hoe zwaar het hun beiden valt het schip
te verlaten. Nog een bericht en daarna
zegt hij dat het schip verlaten wordt.
Nu wordt het rustig. Het laatste slot
sein hoorden wij om 6.35 s morgens In
gedachten zien wij den kapitein met den
marconisT ais matsten m üe reddm^Uoot.
stappen en het trotsche schip onder do
golven verdwijnen. Het was een -verschrik
kelijke nacht en vreeselijk was hel om het
zinken van hef schip mede le beleven
zonder hulp te kunnen bieden, doch lieer-
lijk de gedachte dat allen gered waren en
een kleine trots was er bij, dat de tech
niek, die men zelf diende, deze redding
mogelijk had gemaakt
ANODESPANNING UIT HET
GELIJKSTROOMNET.
Het komt nog al eens voor dal in plaat
sen waar het net gevoed wordt met gelijk
stroom gebruik gemaakt wordt om de
anodespanning voor 't radiotoestel te ver
krijgen. Mij sluit daartoe een weerstand
en afvlakinrichting direct aan het net aan
en verkrijgt zoodoende een goede gelijk
spanning geschikt voor de plaatvoedihg
der lampen. Daar bij gelijkstroom geen
gebruik gemaakt kan worden van een
transformator die zoodanig geconstrueerd
is dat slechts weinig stroom doorgelaten
wordt zooals bij wisselstroom, blijven deze
apparaten gevaarlijk. Een aanrak ng
kan in bepaalde gevallen zelfs den dood
tengevolge hebben. Het is dus raadzaam
bij gebruik van een dergelijk apparaat er
voorzichtig mede om te gaan en 'i ieder
geval buiten bereik van onbevoegden te
zetten. Terwijl men goed doet bij omwis
seling van lampen of telefoon eerst den
stroom uit te schakelen.
GELDKWESTIES.
IV.
Alweer een wisseltje.
Den vorigen keer hebben wij het terloops
«ehad over buitenlandsche leeningen, waar
bij geen zakken met geld over de grenzen
werden gestuurd, maar eenvoudig op cre-
diet orders mochten geplaatst worden voor
«oederen, welke het leenende land gebrui
ken kon.
Men stuurt trouwens in de internatio
nale financieele wereld niet graag geld
>ver de grenzen, tenzij het beslist noodza
kelijk is.
't Is allemaal moeite en last en zorg, met
het onvermijdelijke gevaar van verlies en
"ïian diefstal; bovendien hebben wij hier te
Jande ander goudgeld dan bijv. in Enge
land of Amerika, zoodat een Engelsch za
lenman, die een zak gouden tientjes in be
taling krijgt, deze eerst zou moeten laten
Dntmunten en weer opnieuw laten aan
punten. Dit is een heele rompslomp, die
gemakkelijk vermeden kan worden. Men
frekt eenvoudig een wisseltje.
U herinnerd zich ongetwijfeld, dat ik u
in een vorig artikel een Ford je heb laten
koopen en dat u toen de leverancier be
taald hebt met een schuldvordering op een
ander, die denzelfden prijs aan u schuldig
was.
Wij veronderstelden toen, dat alles zich
in' dezelfde stad afspeelde. Maar laten wij
n thans eens omtooveren iri een bloembol
lenhandelaar. die naar Londen reist om
daar een paar knolletjes te verkoopen. Ik
weet niet of Londen een goed afzetgebied
is voor dergelijke dingen, maar als het dat
niet is, veronderstellen wij toch, dat u een
flink partijtje hebt verkocht aan mr
Smith. Natuurlijk gaat u niet uit Londen
zonder een ander contractje af te sluiten
met mr. Brown, die u laten we maar zeg
gen kunstmest zal leveren. Na wederzijd-
sche levering volgt de betaling. U krijgt
geld van mr. Smith en moet evenveel beta
len aan mr. Brown. Derhalve trekt u een
wissel op Smith, die hem onderteekent en
u stuurt dat wisseltje aan mr. Brown
Deze laatste kan op den vervaldag zijn
geld gaan halen bij mr. Smith met de wis
sel in de hand.
De reddende buurman.
De traditioneele scherpzinnige lezer
zouden er wel niet scherpzinnige lezers
zijn? zal ongetwijfeld hebben opgemerkt:
„Alles goed en wol, maar dan moet je
maar precies èn een crediteur én een debi
teur in Londen hebben zitten en moeten
de beide bedragen nog gelijk zijn op den
koop toe."
Deze opmerking is verbluffend juist;
zoo'n geval zal inderdaad in de practijk
niet veel voorkomen.
Nemen wij dus een ander geval. U gaat
op reis en uw huurman gaat dp reis. Bei
den naar Engeland. U verkoopt daar uw
bollen aan mr. Smith en uw huurman doet
kunstmest-inkoopen bij mr. Brown.
Nu krijgt u geld, doch uw huurman moet
betalen. Veronderstellen wij weer voor het
gemak: evenveel. II trekt nu een wisseltje
op mr. Smith, gaat er mee naar uw huur
man en vraagt hem of hij het koopen wil
Deze betaalt de aangegeven waarde en
stuurt het op naar mr. Brown, die het op
den vervaldag presenteert aan mr. Smith.
Deze betaalt, als hij tenminste geen oplich
ter is, en zoo zijn 4 menschen geholpen
met één briefje en hebben er twee betalin
gen plaats gehad. Hadt u zich niet tot
uw buurman gewend, dan hadden er twee
geldzendingen over zee moeten plaats heb
ben.
Nu zijn er slechts eenige Hollandscbe
guldens verhuisd van de brandkast van uw
buurman naar die van U, en zijn er eenige
ponden sterling van straat verwisseld in
Londen.
Een ander geval.
Tot nu toe hebben we nog steeds veron
dersteld, dat er één inkoop en één verkoop
plaats hadden tegen hetzelfde bedrag. Nu
veronderstellen wij, dat de buurman, die
kunstmest in Engeland kocht voor de som
van 100 pond sterling hijvoorbeeld, geen
wissel bij u kan krijgen tot een bedrag van
100 pond. Hij gaat nu naar iemand, die
in wissels handelt, die wissels opkoopt van
menschen die ze kwijt willen zijn, en krijgt
bijv. twee wissels op Londen van 75 en 25
pond. Het verloop is verder weer gewoon:
de huurman stuurt beide wissels naar den
kunstmest leverenden mr. Brown en deze
gaat het geld halen bij de debiteuren welke
voor het aangegeven bedrag op de wissels
vermeld staan.
Dit geval staat natuurlijk niet alleen, het
is een geval zooals er dagelijks honderden
voorkomen, want in tegenstelling met de
beide voorafgaande gevallen, is dit laatste
nu eens een voorbeeld uit de praktijk van
eiken dag.
Dagelijks worden er wissels op Londen,
Parijs, New-York, Berlijn enz. enz. aange
boden en gekocht, waardoor een drukke
handel ontstaat.
Wisseltjes kruisen over de zeeën heen
en weer, (voorzoover de banken met hun
filialen er niet tusschen komen, maar hier
over openen wij voorloopig geen discussie I)
en spelen de rol van het ge'd. Zoodoende
betaalt een land zijn invoer met z'n uitvoer
en blijft het circuleerende geld in het land.
Wisselkoers.
Als er in een artikel handel gedreven
wordt, dan wordt de prijs ervan Beïnvloed
door de wetten van vraag en aanbod Is er
veel vraag naar een artikel, dan loopen de
prijzen op: is er veel aanbod, dan kelde
ren de prijzen.
Zoo gaat het met de wissels ook Is er
veel vraag naar wissels op Londen, of lie
ver gezegd, overtreft de vraag het aanbod,
dan loopt de wisselkoers op. Dat zal dus
o.a. het geval zijn, als er veel geld naar
Londen betaald moet worden, dus voor het
geval er meer invoer vanuit Engeland
heeft plaats gehad dan er uitgevoerd is.
Omgekeerd: wanneer de uitvoer naar En
geland grooter is dan de invoer, zal er veel
geld uit Engeland moeten komen en over
treft het aanbod van wissels op Londen de
vraag, zoodat de wisselkoers achteruitloopt.
Bij normale verhoudingen, zal de koers
van deze wissels ongeveer samenvallen
met de pariteit van do munt. In ons geval
zal een wissel van 100 pond sterling niet
veel meer of minder kosten dan I 1 Lfii.
Want als het veel meer was, zou hei voor
ons voordeeliger zijn om gouden tientjes
te sturen, d. w. z. de waaide van 100 pond
sterling in goud. Dan moet de Brit ze maar
laten omwerken tot Britsch goudgeld En
als de waarde der wissels daalde ver bene
den de muntpariteit, dan vertikten wij liet
toch om zulke wissels te accepteeren dan
verlangden wij goudgeld.
Dat geldt natuurlijk alleen voor die lan
den, waar de gouduitvoer vrij is. Is dat
niet het geval, dan kan er een toestand in
treden, waarbij de wisselkoers beelcmaal
geen rekening meer houdt met de inunt pa
riteit en op z'n eigen houtje aan het kuie
ren gaat, natuurlijk in benedenwaartsclie
richting. Zulke landen, wier wissels veel
tuinder waar zijn, dan de waarde van het
bedrag aan geld op deze wissels vernield,
roemt men landen met gedeprecieerde va
luta. Dat or in onze omgeving zulke larden
geweest zijn en nog zijn, weten we alle
maal heel goed.
En zoo zijn we weer langs een anderen
weg terecht gekomen hij de gedeprecieerde
valuta, oftewel bij de inflatie, onder welken
naam wij het verschijnsel in een vorig ar*
tikel tegen het lijf liepen. Toen hekeken wij
dat natuurverschijnsel evenwel van den
binnenlandschen kant, thans bekijken wij
het van de zijde van het buitenland.
"Wie er lust toe gevoelt, kan er nu op
z'n eentje eens over gaan filosofeeren, hoe
het dalen van de wisselkoers in het huiten-
land lean samengaan met een teveel aan
papiergeld in het binnenland. Veel succes.
II G.
