'onze AgenteD 20 cent per week f2.60 per kwartaal.
U> k" Posl 12,95 per kwartaal
•I Geïllustreerd Zondagsblad ie voor de Abonné'e ver-
-.„(jaai tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor-
iibetalii'g Afzonderlijke nummers 5 ct.. met Geïllustreerd
,dftgsblad 9 ct
18e Jaargang
ABONNEMENTSPRIJS bedraagtbl) vooruitbetaling
LeideD 19 cent per w
per
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentlën 30 cent per regol
Voor Lngezonden Mededeelingen wordt het
s dubbele van het tarief berekend. c
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop fü.50.
nnner bestaat uil vijl bladen, waaronder
Mlustreerd Zondagsblad.
JULIANA-DAG.
Prinses Juliana heeft heden den 18-jari-
pd leeftijd bereikt.
J)q koning is meerderjarig als zijn acht
te jaar vervuld is", bepaalt ook onze
jiondwet, en onder bijzondere omstan-
jVaeden, die gelukkig niet aan de orde
j;n en, naar wij vertrouwen mogen, ook
rft zullen komen, kan de meerderjarig-
van den Prins van Oranje, en van de
ochter des Konings, die de vermoedelijke
[gename is van de kroon, op het acht-
inde jaar, resp. voor de verschijning van
i burgerrechtelijke meerderjarigheid,
dien.
Prinses Juliana is dus heden nog niet
Éêrdcrjarig geworden in den zin van art.
der Grondwet. Maar toch wordt deze
g terecht gevierd als een héél bijzonde-
e verjaardag.
Prinses Juliana verlaat nu als 't ware
en leeftijd van een onbezorgd bestaan
ij gaat nu ook inderdaad haar eigen huis
lichten. Nu is het prinsesje een prinses
worden.
Het prinsesje heeft zich onder leiding
an met zorg gekozen leeraren en leera-
essen vergaard een veelzijdige kennis;
ader leiding van hare Ouders heeft zij
ieh een karakter gevormd. De prinses
aai zich nu aan Leidens roemrijke Uni
citeit /order voorbereiden op de taak,
ie eenmaal op haar schouders zal worden'
elegdzij gaat nu de fundamenten van
aar kennis dieper leggen.
Deze overgang als tot een ander leven
i geheel naar den geest van de Grondwet,
ie de prinses bij het bereiken van den
!5-jarigen leeftijd een eigen jaarlijksch
stomen toekent en haar van rechtswege
lifting doet nemen in den Raad van State.
(Hen leze hierover een artikel feuille-
sn— in het 4de blad).
De prinses heeft nu den leeftijd bereikt,
tsarop haar moeder tot de regeertaak
rerd geroepen.
Wij mogen hopen, dat het nog vele ja-
M zal duren, voordat prinses Juliana de
legeering van haar Moeder zal overnemen.
Jlaar dan mogen wij vertrouwen
mI zij zijn een waardige opvolgster van
ie Vrouwe, die Nederland lief heeft ais
li Christen-vórstinne bij de gratie Gods!
Allen, die in het Koninklijk Huis nog
tijd zien en volkomen terecht 1 het
(cntrum van onze nationale saamhoorig-
:eid, zullen op deze voor de Koninklijke
Familie, voor Prinses Juliana, én dus voor
vaderland beteekenisvollen dag, van
janacher harte dezen dag vieren als een
ütionalen feestdag 1
Voor de groote meerderheid der Neder-
mders blijft het Koningschap zijn aan-
ifekkelijkheid behouden, omdat het het
niversb vertegenwoordigt het nationaal
bef
lonqens-Patronaten, aan
Christus trouw!"
nieuwe Patronaatsgebouw
h A d t o n i u b" (Hazewindsteeg/hoek
Cat-riliastraat) te Leiden vraagt in deze
«gen onze bizondere belangstelling en
indacht. En gaarne denken wij, onge
titeld allen, aan dat nieuwe gebouw,
t „huis van bescherming en
hding", „van opvoeding en vor-
„van onderricht en ont-
'Pa n n i n g".
borgen, Zondag 1 Mei, zal dit
iMis van zorgen", als ik het zóó
tos „op z'n Zondagsch" mag noemen
'orden ingewijd en in gebruik ge-
j®en, zal de zegen van den Drie-Eenigen
H den Vader, den Zoon en den H.
wst nederig worden gevraagd en verkre-
in het gebed van onze Moeder de H.
zullen de Engelen des lichts komen
%en binnen de muren van dat huis, om
b mèt zijn bewoners, beschermelingen
towel als Beschermheeren, te bewaren in
,fnod en wijsheid.
Set zij mij vergund, ook op deze plaats,
W.Eerw. Directeur, Pater Ant. van
Week, en de Patronaats-Commissie „St.
ïfonius" hartelijk „Proficiat" te wen-
!"en met de tot standkoming van dit
auwe, ruime, lichtrijke Patronaatsge-
wT' M^elk bovendien voor uitbreiding
lbaar is, en waarop, als het later nog
F n°odig mocht blijken en het Kerkbe-
or van „O. L. Vrouw Ontb. Ontv." dit
toestaan alsnog een „verdieping"
a worden gobouwdl
«^.krijgt zoo onwillekeurig den indruk,
j. bier „do schaapjes op het droge"
Of het inderdaad ook zoo is??
yaQ Lubeek zou alle weldoeners en
vrienden daarop een ont-
antwoord kunnen geven
'-nond
denk nu evenwel aan andere schaap-
öo aiS ^ever lammetjes, n.l. aan
Patronaatsjongens, dia ten volle
waard zijn, dat zij beschermd en gesterkt
worden in de „Sturm- und Drangperiode".
Het is dan ook naar aanleiding van dit
Feestgetij in den Patronatenbond, de in
wijding van het nieuwe Patronaatsgebouw
„St. Antonius", dat ik hier enkele gedach
ten wil geven betreffende het jeugdwerk
van onze Patronaten.
„Jongens-Patronaten, aan
Christus trouw!"
Ziedaar het bekende devies, gelegd
rondom het monogram Christi, op het uni
forme Patronaatsinsigne in Nederland.
„Aan Christus trouw!" Ziedaar
de beteekenis en het doel van geheel ónze
Katholieke Jeugdorganisatie.
Aan Christus trouw!
En dan gaan mijn gedachten naar een
onsterfelijken Paus Pius X, die, nu een
zeventien jaren geleden, door het decreèt
der Kinder-communie de kinderen opriep,
om bij het eerste ontluiken van het kinder
verstand, bij het eerste onderscheiden
van goed en kwaad, mede aan te zitten
aan het feestmaal van Gods liefde. Wat
een machtige steun werd door dit de
creet, om alles te herstellen in Christus,
geschonken aan de ouders en opvoeders
der jeugd! De grondslag was gelegd,
Christus gaf zich, ook aan de
kinderen, de kinderen moesten
zich geven aan Hem. Om nu die
jeugd, welke behoort aan Christus, aan
Christus ook te doen trouw blijven in de
moeilijke jaren der jongelingschap, wer
den er, en worden er nog steedB Patrona
ten opgericht, als een bij uitstek krachtig
middel, om de opvoeding, met Christus be
gonnen, met Christus ook te voltooien.
Aan Christus trouwl De ken
nis en de praktijk van den godsdienst bij
ons Roomsch geslacht te versterken en te
verdiepen, ziedaar de grondslag, de eenig
veilige grondslag van het Patronaatswerk,
de hoofdzaak, waaromheen al het andere
in het Patronaatsleven zich moet groepee-
ren.
Juist op den moeilijksten leeftijd, waar
in het karakter zich gaat vormen, waar
in het kinderverstand het waarom? van
vele antwoorden uit hot Katechismus-
boekje gaat vragen, mag en moet het
kind niet aan zichzelf worden overgela
ten, maar worden geleid en gesteund; en
waar nu die leiding en die steun, zelfs van
de braafste ouders, door de boosheid en
verleiding der wereld, vaak te kort schiet
waar die leiding en die steun bij velen
bijna geheel ontbreekt, daar moe-t de
jeugdorganisatie, geleid door den Pries
ter, de helpende hand bieden, om het erf
deel der vaderen, het kostbaar Roomsch
geloof, onbesmet te bewaren. Neen, het
Patronaatswerk is geen louter liefhebberij
werk, maar een stuk gezonde opvoeding,
waar het woord, maar vooral het voor
beeld van hen, die in overheid zijn gesteld
bezieling moet geven en kracht. Nog an
ders gezegd: de Patronaten zijn niet lou
ter bewaarscholen, maar bovenal vorm
scholen voor het leven, waar de jeugd
zich 'leert versterken en bewapenen voor
den strijd des levens.
En ziedaar de beteekenis van de ruim
500 Jongenspatronaten in Nederland, met
hun ruim 29000 beschermelingen, ziedaar
de beteekenis van de 160 Jongenspatrona
ten in ons Bisdom, met hun 9353 leden!
Flinke getallen, maar toch, maar
toch.
Te gelegener tijd wil ik eens een sta
tistiek publiceeren, die zal aantoonen, dat
al is er geen reden tot klagen, er ook in
't geheel geen reden ia tot rusten.
Jongens Patronaten, aan Christus trouw I
Op dezen vreugdedag moet de vlag in
top, de blijdschap in het hart, het insigne
op de borst, de feestzang op de lippen, om
de jeugd, die aan Christus toebehoort,
voor Christus ook te bewaren!
G. J. KEMPERMAN,
Voorzitter R. K. Patronatenbond.
V „Een nieuwe wereld."
Een waar woord over de radio schrijft
bet Orgaan van de Vereeniging van Herv.
Kerkvoogden, als het wijst op de mogelijk
heden, die in de radio liggen opgesloten en
waarvan we nu nog maar „een flauwe
schemering" zien.
„Onze gemeenschap staat nog maar
aan het begin van een nieuwe wereld,
die door de radio ontsloten is. Zeker
is het aan te nemen, dat de wijze,
waarop in de toekomst de menschen
geestelijk met elkaar in gemeenschap
zullen staan, geheel anders zal wor
den. Zooals de uitvinding van de boek
drukkunst mogelijkheden schiep, waar
aan de verre voorvaderen, die alleen
de schrijfkunst als de hoogste geleerd
heid kenden, niet konden denken, zoo
zal do radio mogelijkhsden scheppen,
waarvan het huidige geslacht nog
sltchts een flauwe schemering ziet."
Toch ook nn reeds is de radio een uit
vinding van buitengewone betee
kenis, ook en niet 't minst onder het op
zicht van do verspreiding van denkbeelden,
van de propaganda.
En, eveneens heel juist, schrijft dan ook
bovengenoemd orgaan:
„Laat de gemeente dor getrouwe
kerkgangers inzien, welk een groot-
sche Evangelisatie-arbeid iederen Zon
dag door de lucht wordt verricht, en
laat zij dan zorgen, dat uit een finan
cieel oogpunt zulks onbekrompen kan
geschieden, dat de allerbeste techniek
daarvoor kan worden gebruikt, en de
allerbeste sprekers daarvoor kunnen
worden gevraagd."
De „grootschheid" van het nut dat door
de radio kan worden gesticht en ook
rc-eds wordt gesticht is inderdaad tref
fend!
Daarom moeten ook de Katholieken, en
allereerst de Katholieken, overtuigd zijn;
en zij moeten naar die overtuiging hande
len.
V Nogmaals: I Mei op Zondag.
Wij gaven in ons nummer van Donder
dag eenige beschouwingen over de vraag,
of optochten als een 1 Mei-betooging op
den Zondag al dan niet behooren te wor
den toegestaan wij deden dit naar aan
leiding van het feit, dat de S.D.A.P. op 1
Mei (morgen) voor het eerst te Leiden een
optocht op Zondag houdt.
Wij gaven die beschouwing afgezien
van de huidige Zondagswet.
Wij maakten er daarna opmerkzaam op,
dat het geen gemakkelijke vraag is, in hoe
verre deze Zondagswet dergelijke optochten
op Zondag verbiedt. Zooals men weet
moeten B. e n W. de Zondagswet handha
ven, en kunnen dus B. en W. een optocht
op Zondag weigeren krachtens de Zon
dagswet, terwijl de burgemeester
dezen weigeren kan krachtens zijn taak
om de openbare orde te handhaven.
In bedoelde driestar hebben wij echter
een opmerking gemaakt, die rectificatie
vereischt, n.L in het volgende:
De burgemeester van Leiden, de heer
mr. v. d. Sande Bakhuyzen, heeft aao
de S. D A. P. vergunning verleend om
op Zondag 1 Mei een optocht met muziek
enz. te houden.
Dit is een afwijking van den door den
vorigen burgemeester gevolgden regel,
die dergelijke dingen op den Zondag
nooit wilde toestaan.
Ons was, toen wij dit schreven, nog niot
bekend, dat de optocht met muziek enz. op
a.s. Zondag eerst te half negen 's avonds
(op de Papengracht) aanvangt. (Wel zal
er 's middags oen fietstocht zijn en 's mor
gens en 's middags zullen er kinderstoeten
langs de straat trekken, doch zonder mu
ziek; en dat beschouwt men dan ook niet
als een optocht en daarom heeft men
daarvoor noch aan B. en W. noch aan den
burgemeester vergunning gevraagd).
Naar wij met zekerheid weten, is een
verzoek, om 's avonds na 8.30 uur op Zon
dag (dus na afloop der Godsdienstoefenin
gen) een optocht met muziek te houden,
nooit aan den vorigen burgemeester ge
vraagd. Dus van „een afwijking van den
door den vorigen burgemeester gevolgden
regel" kunnen wij niet spreken. Zeker is
daarentegen, dat de vorige burgemeester
wèl meermalen heeft toegestaan een trek
ken met muziek voorop door de S.D.A.P
van het station naar het Volksgebouw op
den Zondagavond.
Dit wilden wij nog even opmerken naar
aanleiding van al wat er te doen is over de
a.s. 1 Mei-viering op Zondag te Leidei}.
Pastoor A. J. Oudejans.
Het zilveren priesterfeest van den zeer-
eerw. heer Pastoor Oudejans te Warmond
word neden en morgen gevierd.
Pastoor Oudejans is na kapelaan te
zijn geweest te Alphen aan den Rijn en te
Haarlem vele jaren belast geweest met de
zeer verantwoordelijke taak van leeraar
aan het Klein-Seminarie Hageveld. Daar
heeft hij, door zijn gedegen wetenschap
en priesterlijke deugd, vele toekomstige
priesters, die nu in ons Bisdom werkzaam
zijn of daartoe nog geroepen zullen wor
den, opgeleid en gevormd.
En nu is de jubileerende priester sedert
ruim zes jaar de Herder van de St.-Mat-
thias-parochie te Warmond opvolger
van mgr. Smeulders z.g.
En in deze jaren heeft de parochie hem
leoren kennen en leeren waardeeren. In
devote toewijding aan den dienst van het
Altaar, in gestadige zorg voor het ziele-
heil der aan hem toevertrouwde geloovi-
gen, werkt hij dagelijks, rustig en kalm
maar óók doelbewust en krachtig strevend
naar wat hij zichzelf als plicht heeft voor
gehouden.
Van zijn energiek arbeiden gotuigen de
vele verbeteringen en verfraaiingen, wel
ke hij in deze weinige jaren in het kerk
gebouw heeft aangebracht: de polychro
meering, de centrale verwarming, de elec-
trische verlichting, de nieuwe preekstoel.
En nieuwe, grootsehe plannen, tot wel
zijn der parochie, staan den Pastoor voor
den geest plannen, welke zijn kracht
dadige toewijding aan de belangen van
Katholiek Warmond in een scherp licht
stellen en onderstreepen, dat er voor de
parochie alleszins reden is om met bijzon
dere dankbaarheid het priesterjubileum
van baar Herder te vieren.
Katholiek Warmond weet den priester
te eeren. Dat is in de geschiedenis, ook der
laatste jaren, herhaaldelijk gebleken. En
daarvan zal nu ook weer vanavond en
morgen blijk worden gegeven als on
getwijfeld heel de parochie zal feestvieren.
Feestvieren buiten het kerkgebouw Feest
vieren allereerst en allermeest in de kerk
door hartelijk God te danken voor het
ontzaglijk vele goede door Hem geschon
ken in een vijf en twintigjarig priesterle
ven en Hem zegen af te smeeken voor
het verdere leven van dezen jubileerenden
priester in lengte van dagenl
BUiTENLAND
Volkenbond
DE ECONOMISCHE CONFERENTIE
Rusland doet mee.
Do delegatie benoemd.
De Sovjetregeering heeft besloten toch
aan de Economissche Conferentie te Ge-
nève deel te nemen. De daarheen vertrek
kende delegatie zal onder leiding van Os-
sinski staan. Vijf deskundigen zullen de
delegatie vergezellen.
Mcj. mr. Van Dorp tot gedelegeerde
benoemd.
De Raad van den Volkenbond heeft mej.
mr. Van Dorp benoemd tot een der drie
door hem aangewezen vrouwelijke gedele
geerden ter economische wereldconferen
tie.
Duitschland
De ontruiming van het Saargebied
begonnen.
Uit Saarbriicken wordt gemeld: Met de
ontruiming van het Saargebied door de
Franscho bezettingstroepen is thans een
aanvang gemaakt. Gisteren Zijn namelijk
twee eskadrons van het 2de regiment dra
gonders naar S. Avoid vertrokken; do rest
van het regiment volgt binnen enkele da
gen.
De Stahihelmdag.
Communistusche agitatie
Do communisten voeren sedert eenige
dagen een krachtige actie onder het per
soneel van de Berlijnscho tram, de ondor-
grondsche spoorwegen en de autobusonder-
nemingen, ten einde lien te bewogen op 7
en 8 Mei als protest tegen den Stahihelm
dag to staken. Te bevoegder plaatse ver
wacht men van dit pogen weinig succes.
Do christelijke en de democratische orga
nisaties weigeren to staken, maar ook hij
do rest van het personeel bestaat weinig
neiging het werk neer to leggen.
Engeland
Dc wet op de vakvereenigingen.
De houding der partijen.
De politieke toestand in Engeland schijnt
gedurende eenigen tijd beheorscht te zullon
worden door den strijd over de wet op de
vakvereenigingen, welke de volgende week
in tweede lezing in het lagerhuis in behan
deling zal komen.
De conservatieven zijn naar gemeld
wordt zeer voldaan met de ontvangst
van deze wet in de kiesdistricten, ondanks
de heftige oppositie van de arbeiderspartij.
Meer dan duizend vergaderingen ter onder
steuning van de wet werden in de afgeloo-
pen week door conservatieve sprekers toe
gesproken, en tien leden van het kabinet
hebben gesproken voor massa-vergaderin
gen.
De tegenaanval van do labour-partij
wordt georganiseerd op een bijeenkomst,
gisteren te Londen door het bestuur van
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Rusland zendt een delegatie naar de eco
nomische conferentie van den Volkenbond.
Labour-agitatie tegen de Engelsche wet
op de vakvereenigingen.
Do dijk van de Mississippi doorgestoken
Geen onlusten (Bnitenl. Berichten).
BINNENLAND.
De 18e verjaardag van Prinses Juliana
Haar lidmaatschap van den Raad van
State (1ste en 4de blad) De viering te
's-Gravenhage (1ste blad) Aanbiedingen
van geschenken namens de Hongaarsehe
moeders en namens het volk cn de regiering
van Zuid-Afrika (lste blad).
Naar de Minister van Financiën mede
deelt ligt het niet in het voornemen voor
loop ige vrijstellingen van wegenbelasting te
verleencn (lste blad).
Voor de rechtbank te Assen werd giste
ren tegen J. S., een der verdachten van den
roofoverval te Emmerhout 12 jaar gevan
genisstraf geëischt (Rechtzaken, le blad).
ARTIKELEN EN BESCHOUWINGEN.
Ajo schrijft over de bekende Katholieke
letterkundige Marie Sloot (3de blad).
Onze apologetische medewerker be
schouwt de plichten der Christelijke liefde
(Sdo blad).
Onze letterkundige medewerker vervolgt
zijn beschouwingen over „De Lentezangen"
(3de blad).
het Vakverbond gehouden. De beraadsla
gingen begonnen met een uitvoerige motie,
waarin gezegd wordt, dat het in werking
treden van de bepalingen van de wet on
vermijdelijk moet leiden tot een uitgebreid
en gezamenlijk verzet van do zijde dor
milllioenen georganiseerde vnkvereeni-
gingsleden. Voorts wordt in de motie voor
gesteld, dat de conferentie de campagne
tegen het wetsontwerp mot de meeste kracht
zal voeren.
George Hicks, do voorzitter van den al-
gemeenen raad van het vakverecniginas-
congres, die de vergadering presideerde,
opende het debat met een krachtige redo-
voering. Hij verklaarde dat de vakvoroeni-
gingvsbeweging in groot gevaar verkeert.
Wij wenschen op volkomen constitutioneel
wijze te handelen, doch wij zullen tot het
bittere einde strijden om deze wet, welke
een karakter van wraak heeft, de neder
laag bezorgen.
Daarop deelde hij mede dat een amende
ment is ingediend, waarin voorgesteld
wordt, dat indien aan het wetsvoorstel
wordt vastgehouden, de alcemeene staking
zal worden afgekondigd. Een voorstel van
den voorzitter, om over dit amendement
discussie te voeren, werd met een overwel
digende moerdorhoid verworpen en de mo
tie werd daarop in haar oorspronkelijken
vorm aangenomen.
Denemarken
Geen ontwapouingspiebiscict.
Gistermiddag heeft het Deenscho Folke-
ting met 74 tegen 03 stemmen het door de
radicalen ingediende wetsvoorstel verwor
pen betreffende do een voor 1 Juli a.s te
houden consultatief plebisciet over de ont
wapeningskwestie on de afschaffing van
den algemeenon dienstplicht.
De Balkan
Het Italiaansch-Joego-Slavisch conflict.
Militaire maatregelen langa
de grens van Kroatië?
Een te Agram verschijnend blad publi
ceert een artikel van zijn bijzonderen cor
respondent over den toestand in de Itali-
aansche grenszone Tarvis-Fiume.
Naar de correspondent meldt, is over dit
gebied de staat van beleg afgekondigd. Alle
dorpen zijn er door afdeelingen van do fas
cistische militie bezet. Deze manschappen
oefenen een uiterst strenge controle uit op
de Sloveenscho bevolking, en speciaal op
do vreemdelingen. Aan de daar wonende
Slovenen of aan de Italianen van Slovcen-
echen stam worden paspoorten geweigerd.
Er zijn reeds toeristen gearresteerd.
Deze zijn, in afwachting van instructies uit
Rome, voorloopig in de gevangenis opge
sloten.
In heel het gebied Tarvis- Fiumo zijn
verdedigingswerken aangelegd, o.a. beton
nen emplacementen voor zwaro artillerie.
Op de groote verkeerswegen en strategische
punten zijn prikkeldrada-versperringen
aangebracht. Stations zijn vergroot.
Hoogero officieren doorkruisen in
auto's do streek, om het terrein to inspeo-
teeren.
Do Italiaansche vloot in do haven van
Quarnero ontving bevel, zich gereed te
houden.
In de haven van Pola, welke slechts tot
basis diende voor eenige torpedobooten zijn
