MAANDAG 25 APRIL 1927 I.V.Ds Leidsclie Courant Aan Hl Aandeelhouders. mar de o^gevimg 18e Jaargang. No. 5560 S)e Céicbclve 0ou^a/nL q0 ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bi] vooruitbetaling LeideD 19 cent pei week I 2.50 per kwartaal ,,nze AgenteD 20 cent per week 12.60 per kwartaal, franco per post I 2.95 per kwartaal gei Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'e ver- fcrijgbaai tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling Afzonderlijke nummers 5 ct.. met Geïllustreerd ^n.lnirsblad 9 ct Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gowono advertontlön 30 cont per regel Voor Ingezonden Medodeelingen wurdt bet z dubbele van het tarief berekend r Kleine advertentiön, van ten hoogste 80 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop eo verkoop I 0.50. Ill NUiMEB BESTAAT Uil fWFF BLADEN. Vanaf 2 Mei a.s. is het dividend bewijs No. II betaalbaar aan ons Bureau, Ranenburg No. 10, en bij ie firma DUYNSTEE VAN DER VELDEN, Kassiers, Rapenburg 30, Leiden. DE DIRECTIE" De taak van den onderwijzer. Wij hebben meermalen gewezen op de belangrijke maatschappelijke functie van den onderwijzer, op de voornama geestelijke beioekenis van diens beroep. En wij deden zulks niet allereerst om onderwijzes zelf van deze werkelijkheid deper te doordringen om dat te doen, achten niet wij ons op de eerste plaats ge roepen. Maar wij deden zulks vooral om onze lezers de feitelijkheid in deze scherp voor oogen te stellen. En dat om twee redenen. Eerstens, opdat zij daarmede rekening bonden bij de vraag: wat moet mijn zoon of dochter worden; mogen wij hem of haar steunen in zijn of haar verlangen om on derwijzerfes) te worden; en hoe moet dan, voorzoover het van ons afhangt, de opr leiding, de vorming en opvoeding daartoe zijn? En, vervolgens, om, waar noodig, te verhoogen het respect voor den onderwij zersstand en den onderwijzer individueel. Als wij hieraan herinneren, dan is het verklaarbaar, dat wij eenigszins geschrok ion zijn door een passage in de redevoe ring. waarmede de voorzitter der Dioc Ver. v R.-K Onderwijzers in het Bisdom Haarlem, de heer H. G. de Boer, de ver leden week te Haarlem gehouden alge- meene vergadering opende. Hij zeide daarin o.m.: Onze allerwege opgerichte gods dienstcursussen hebben de kennis der Katholieke leer onder de onzen ver breed en verdiept. En daarnaast mag met genoegen worden geconstateerd, dat, ondanks de matige belangstel ling van ons corps in zijn geheel, er een kern is waaraan ik te dezer plaatse gaarne hulde breng die warm voelt voor ons vak, die over tuigd is, dat alleen voortdurende stu die en zoeken van nieuwe wegen het ontstaan van sleur kan tegenhou den. Wij vragen ons af, of wij goed lezen en goed begrijpen. Is er volgens den heer de Boer iemand, die, zooals bekend, de onderwij zerswereld kent. zooals weinig anderen 6leehts „een kern" in bet Katholieke onderwijzersoorps, „die warm voelt voor ons vak". Zulk oen toestand zon schreeuwen om middelen,, en aller krachtigste en onmiddellijk-uitvoerbare ffiidde'en, ter genezing. "Want dan zou zoor actueel zijn de vermaning en aan sporing, die de groote onderwijs-bevorde- raar, de heer Van Wijnbergen, meermal len heeft gegeven; n.l. dat wij moeten zor- fen en er naar streven, om goede Katho- ieke onderwijzers, te hebben, opdat de vruchten van de financieele gelijkstelling niet geheel of gedeeltelijk verloren gaan, niaar zoo talrijk mogelijk zijn! Doch wij willen veronderstellen, dat wij anders moeten lezen en anders moeten be grijpen, wat de voorzitter van de St.- August'nus-Vereeniging zeide, n.l., dat het Katholieke onderwijzercorps in zijn geheel Piet „warm voelt voor ons vak", inzoo- yel n.l. als warm voelen zich openbaart in „voortdurende studie en zoeken van nieuwe wegen", terwijl toch overigens van dit warm voelen in de dagelijksche practijk van het onderwijs-geven, in de liefde voor het kind en hierop 'komt alles tenslotte neer! gelukkig nog wel degelijk door zéér velen blijk tfordt gegeven. Wij hopen het zoo te mogen, te moeten Verstaan. Intusschen zijn wij belangstellend, of Pit de onderwijzers-wereld zelf op het hier ingehaalde citaat uit de voorzitterlijke rede zal worden gereageerd, en hoe dan eventueel een nadere verklaring daarvan Zal zijn. V Een politieke bijeenkomst. Zaterdag en Zondag is er te Amers foort, in het pensionaat St. Louis, een politieke bijeenkomst geweest door on geveer 150 personen bijgewoond waar op een drietal sprekers een rede hebben gehouden, gevolgd door gedachtenwisse- Jiagen. Van deze bijeenkomst is een pers-com muniqué gemaakt. Als wij het nog tij dig ontvangen, vindt do lezer dit op de derde pagina van dit nummer. Op deze plaats mogen wij, dunkt ons, zonder onbescheiden te zijn en te gaan „verslaan'', terwijl zulks, zeer terecht, niet in de bedoeling lag van de organisa toren van dezen „politieken landdag1' of deze „politieke retraite'' wel eenige opmerkingen maken naar aanleiding van wat wij in deze dagen hebben mogen beluisteren en meeleven. Kort en zakelijk kunnen wij onze in drukken samenvatten in een drietal op merkingen. Eerstens: als proeve is ongetwijfeld 1 deze bijeenkomst uitstekend ge slaagd. En gehoopt móet worden, dat er soortgelijke samenkomsten nog zeer ve len volgent Vervolgens; duidelijk is gebleken, dat leiding en sprekers op oen dergelijke bijeenkomst als deze de niet altijd ge makkelijke taak hebben, de onderwer pen zoo te kiezen en aldus te behandelen, dat de discussiesloopen over funda menteel- organisatorische en -politie ke kwesties en z ch bewegen op oen be paald plan. De eerste proeve beeft deze wenschelijkheid bewezen. Op de derde plaats....: Moeilijk zal in den lande een huis voor samenkomst kunnen worden gevonden, waar hoof- scker gastvrijheid wordt beoefend, dan bij de Eerw. Broeders te Amersfoort! BUiTENLAND De Ontwapenings-kwestie. DE ONWIL DER DELEGATIES. Jhr. Loudon geeft het op. De commissie spoedig naar huis. Tegenover de gebleken onbereidwiilig- heid van vele delegaties tot het doen van coc? ssics, welke onwil vooral na de Paaschvacantie bleek, hebben ook de opti mistische gedelegeerden den moed verlo ren, zoodat heden op voorstel van den voorzitter Loudon zelf besloten werd, de geheele controlekwestie onbesproken te laten. Weliswaar spartelde de Brouckère nog wat tegen, maar daar Cecil nog steeds ziek is, stond de Belg alleen. Bij de slechte stemming der laatste da gen had een verdere voortzetting inder daad geen nut meer De commissie zal nu binnen enkele da gen naar huis kunnen gaan, zonder he laas veel bereikt te hebben. Duitschland Hitier levert weer slag. Ruim twintig gewonden. Ter gelegenheid van het congres der nationaal-socialisten van het Roergebied te Essen onder leiding van Adolf Hitler hebben bloedige gevechten plaats gehad, waarbij, voorzoover men tot nu toe kou vaststellen, 22 personen gewond werden. Zaterdagavond kwam bet tot incidenten, toen aanhangers van Hitier voorbijgan gers lastig vielen. Op de Limbecker Platz ontstond een vechtpartij, tusschen 60 na- tionaal-socialisten en het publiek, waarbij een aantal schoten werd gelost. Twee per sonen, een man en een vrouw, die niets met de zaak uitstaande hadden, werden getroffen en moesten naar het ziekenhuis worden overgebracht Zondag had op nieuw een gevecht plaats, waarbij 20 per sonen door messteken en stokslagen wer den gewond. Ten slotte slaagde een sterke politiemacht er in, de vechtende te schei den. Italië. EEN CHARTER VAN DEN ARBEID. Gilden staatsorganen. Arbeid een maatschappelijke plicht. Vrijdag j.l. heeft Mussolini een arbeids- charter afgekondigd, dat onder meer de volgende opmerkelijke bepalingen bevat omtrent de organisatie van den „corpora tieven staat". Art. 1: de Italiaansche natie is een or ganisme, welks doeleinden en middelen die van de individuen welke het vormen, in kracht overtreffen. Zij is een geestelij ke, politieke en economische eenheid, wel ke haar historische verwezenlijking vindt in den fascistischen staat. Art 2: arbeid in al zijn vormen, tech nische, hoofd- en handenarbeid, is een maatschappelijke plicht. In dezen zin, en alleen in dezen zin, staat hij onder 8taats voogdij. Het geheel der productie is één enkele éénheid, van nationaal standpunt bezien; haar doel is: het welzijn der pro ducenten en de ontwikkeling van de volks kracht. Art. 3: de beroeps- of vakorganisatie is vrij. Maar slechts de bij de wet erkende en door den staat gecontroleerde vakbond is gerechtigd, de geheele categorie van werk gevers of werknemers, waarvoor hij is ge vormd, te vertegenwoordigen, zijn belan gen tegenover den staat en andere vakor ganisaties te behartigen; collectieve ar beidscontracten te sluiten, die bindend zijn voor alle personen die tot de catego rie behooren; contributie van hen te hef fen. Art. 6 erkent gilden, wier doel het is ju ridische gelijkheid van werkgevers en werknemers te bevorderen en de tucht in productie en arbeid te handhaven. Deze corporaties vertegenwoordigen de belan gen der productieve krachten in haar ge heel. In verband hiermee worden zij er kend als staats-organen. Art. 7: de corporatieve staat beschouwt het particulier initiatief op liet gebied der productie nis de doeltreffendste en nut tigste werkmethode in het belang der na tie. In verband hiermee is de leider van een bedrijf tegenover den staat aansprake lijk wat de productie betreft Art 8: verbonden van werkgevers zijn verplicht, de toeneming der productie en de verlaging der kosten op allo manieren te bevorderen. Art 9: Staatsinterventie iu de produc tie geschiedt s'echfs als het particu'ier initiatief in gebreke blijft of onvoldoende is. of als de pohtieke belangen van den Staat er bij betrokken zijn. Art. 11 bepaalt, dat de gilden verplicht zijn, door co'lectieve contraeten de betrek kingen te regelen tusschen de groepen werkgevers en werknemers, die zij verte genwoordigen. Art. 12 zegt, dat de taak dor corpora tieve organen is, de loonen in overeen stemming te brengen met de normale le vensbehoeften en de mogelijkheden der productie. De bepaling van hot loon wordt overgelaten aan overeenkomsten tusschen partijen in collectieve contracten Art 13: De gevo'gen van productie- en geldcrises moeten gelijkelijk worden om geslagen over alle product?'e-fartoren Art. 16: Na een jaar ononderbroken dienst in een conlinu-bedrijf. beeft een employé recht op vacantie met behoud van loon. Art. 24 bepaalt, dat de werkgevers ver plicht zijn, arbeiders in dien-; le nemen, die zijn ingeschreven bg dc Arbeidsbeur zen, en daarbij voorkeur te geven aan te- den der fascistische partij en der fascis tische vakbonden, naar de volgorde van inschrijving. Art. 30 ten slotte noemt vakopleiding een van de voornaamste plichten der gil den. De Balkan Het Italiaansch-Joegcslavisch geschil. Engeland tegen beroep op den Volkenbond. De Engelsche gezant te Belgrado, Ken- nard, heeft heden met den Joegoslavischen minister van Euitenlandsche Zaken, Ma- rinkowitsj, een langdurig onderhoud ge had, waaraan in politieke kringen grooto beteekenis wordt gehecht. Naar verluidt, heeft Kennard den Joe goslavischen minister verzocht voorloopig geen beroep op den Volkenbond te doen ter bijlegging van het conflict met Italië De gezant zal pogingen in het werk stel len om een nieuwe basis voor rechtstreek- sche onderhandelingen tusschen Joego slavië en Italië te scheppen. Communistische agitatie op den Balkan. Gonstantinopel thans tot uitgangspunt gekozen. Ofschoon de bolsjewisten er zich zorg vuldig van onthouden zich in Turkije aan een al te openlijke propaganda tegen Tur kije te wagen, aarzelden zij niet Constanti- nopel te gebruiken als basis voor hun cam pagne in de Balkanstaten. Daar is dan ook volgens den „Times"-corespondent te Gonstantinopel in de vorige week een con gres gehouden, waar besproken werd, hoe het plan der derde internationale voor het aanwakkeren van troebelen in den Balkan het best kan worden verwezenlijkt. Joe goslavië, Roemenië en Griekenland waren op dit congres vertegenwoordigd. Voorts waren er verschillende leden der derde internationale, die in Turkijo vertoeven en daar, zich voordoend als handelsagenten, hun politieke activiteit kunnen ontwikke len. Dit was het tweede congres van dien aard te Gonstantinopel. Het eerste werd begin Februari gehouden. Eerst was Weenen, later Saloniki de plaats van waaruit de derde internationale haar propaganda in den Balkan voerde. Thans schijnt Constantinopcl tot centrum gekozen te zijn. In Bulgarije hebben de bolsjewisten nog niet veel kunnen bereiken. De regeering daar is zeer anti-bolsjewistisch. Ook in Roemenië, waar de geheime folitie zeer diligent is, kunnen de bolsjewisten nog geen vasten voet krijgen; daarentegen heb ben zij in Griekenland en in Joegoslavië eenigen vooruitgang kunnen boeken. Op deze twee landen concontreeren de communisten thans hun activiteit. In Grie kenland hebben vooral, de vluchtelingen en zeelieden hun bijzondere aandacht, ter wijl zij in Joegoslavië anti-Italiaansche propaganda te baat nemen. China. De regeering-Tsjang Kai Sjek. De steun der mogendheden. De correspondent van de „Petit Pari- sien" te Shanghai heeft een onderhoud met generaal Tsjang Kai Sjek gehad, die hem verschillende punten van zijn programma ontvouwde. Tsjang Kai Sjok sprak de hoop uit, dat de mogendheden het Chineescho nationa lisme, nu dit van het bolsjewisme is be- vrijd, hun steun niet zullen onthouden. Hij is bereid mot maarschalk Tsjang Tso Lin tot overeenstemming te komen, mits deze zich verklaart voor do beginselen, door Suen Vat Sen opgesteld. Verder verklaarde Tsjang Kai Sjek zich bereid, de personen, die verantwoordelijk zijn voor de gebeurtenissen te Nanking, te bestraffen en schadeverogeding uit te koe ren aan de slachtoffers van deze gebeurte nissen of bun nagelaten betrekkingen. Tenslotte verklaa.de de generaal, dat hij krachtig zal optreden tegen do bolsjewisti sche elementen in zijn leger. Do Russische generaal Gallont is reeds gevlucht en tegen JJorudin is een bevel tot arrestatie uitge vaardigd Te Peking schijnt men intusschen nog vrij sceptisch te staan tegenover de bedoe lingen van Tsjang lvai öjek. Volgens een Reuter-bericht zouden daar berichten ont vangen zijn, dat Tsjang nog steeds eenige Russische adviseurs om zich heeft en dat hij alleen persoon ijke vijandschap tegen Borudm koestert. Uok zouden te Nanking nog bezittingen van buitenlanders worden geplunderd en zouden de autoriteiten zich ai zeer weinig aan dc wenschen der vreem de mogendheden storen. De krijgsbedrijven. Ook Feng een „verrador". Het schieten tusschen Poekau en Nan king duurt volgens te Peking ontvangen berichten voort. Vele burgers zijn gedoo.l Intusschen bedreigt een kleine zuidelijke troepenmacht weer do noordelijke verbin dingen bij Pengoe aan de Tientsin-Poekau- lijn Uil Ilankau wordt gemeld, dat er aan wijzingen bestaan voor een nieuwo split sing in hoi Cantoiineesche kamp. Do gedelegeerde van Feng Joo-siang al daar is gearresteerd, omdat Feng de com munistische zaak verraden zou hebben. Mongoolsche roode troepen rukken op. Ook beweging onder de Russen. Gemeld wordt, dat Mongoolsche roode troepen oprukken in de richting van Noord Mandsjoerije, terwijl er ook troepenbewe gingen plaats hebben bij de aan de grens liggende Russen Japan. De financieele crisis. Mass a-o n t s 1 a g. Aan de „Corriere della Sera" wordt uil Tokio gemeld, dat dezer dagen oen half millioen Japansche arbeiders ontslagen zullen worden. De moesten hunner zijn werkzaam in de scheepsbouw- en do ox- portindustrie"»!i De troepentranspdrlon naar China zijn voorloopig stopgezet De Japansche bladen verschijnen sinds Vrij dag j.l. nog slechts met twee pagina's Mexico. DE KERKVERVOLGING. Zes bisscuoppen gedeporteerd. Tegenstrijdige verklaringen. De Mexicaaiisch regeeriug heeft Vrij dag oen z.cii reeds in arrest bevindend aaxiöbisschop en vijl bisschoppen vcr- hanueu. in verband met ueze deportatie hebben de Mexicaanscne regeeriug en het Moxi- caansche episcopaat Zaterdag twee vol komen tegenstrijdige verklaringen gepu bliceerd. De regeering zegt, dat 't hoofd van het episcopaat, aarishisscnop Moro del Rio, en de andere prelaten verzocht hebben hel land te mogen verlaten, lie ver dan zich voor do rechtba* k te verant woorden over do ernstige beschuldigin gen op grond van onweerlegbare bewijzen die tegen ben worden ingebracht. Bij hun aankomst te Laredo in Texas echter hebben do bisschoppen oen ver klaring geteekend, waarin do uitlegging der regeering volkomen onwaar wordt genoemd. Zij zijn nooit voor de keus ge steld zich aan een gerechtelijk onderzoek te onderwerpen of het land te veria ten- Volgens hun verklaring is hun door den minister van Binnenlandsche Zaken te kennen gegeven, dat zij op bevel van pre sident Galles het land moesten verlaten, omdat het episcopaat beschouwd werd als een aanstichter van opstand. Do pre laten gaven daarop den minister do ver zekering, dat het episcopaat zich daar aan nooit heeft schuldig gemaakt, doch er zich toe beperkt had to zeggen, dat de katholieken in hun recht staan, als zij zich verdedigen tegen de tyrannie, dio hen onderdrukken wiL Niettemin werden de bisschoppen naar HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. De voorbereidende ontwapeningscommis sie zal binnenkort uiteengaan zonder veel te hebben bereikt. Italië's charter van den arbeid. Communistische agitatie op den Balkan. Deportaties van katholieke bisschoppen uit Mexico. Weer een brutale beschuldiging van Calles. Verscheidene ernslige ongelukken, waar bij vele personen zijn gedood (Builenl. Be richten, 2de blad). BINNENLAND. Bestelling van gedrukte stukken en nieuwsbladen zonder adres (P en T 2de blad). Berichten omtrent storm op dc Zui derzee (Gemengde .lerichten, 2de blod). Roof-aanvalien van gemaskerde inbre kers (Gemengde Berichten, 2de blad). den trein gebracht, die klaar stond om naar Iarcdo te vertrekken. Zg moesten n tweede klasse-compartimenten plaats no men, ronder dat do aartsbissuhop Moro del Rio gelegenheid had zijn vrienden te waarschuwen of andcro kleeding nan to trekken. De bisschoppen maken verder gewag van oen gesprek, dat dn aartsbisschop hoeft gehad niet den minister van Bin nenlandsche Zaken Eerstgenoemde heeft daarin gezegd, dat hij vasthoudt aan het recht der katholieken, om voor hun vrij heden to vechten, met vreedzame midde len wanneer dal mogelijk is, doch mei Ie waimnen nLs zij tot het uiterste worden gedreven Hierop antwoordde de min.s- ter, dat deze verklaring neerkomt op re bellie tegen de re coring, en dat de pro- laten daarom gedeporteerd zouden wor den. BINNENLAND Rotterdams wethouücrscrisis. In een bijeenkomst van het college van burgemeester en wethouders te Rotterdam is d-"» beer A. B. de Zeeuw, wetiuudor van or.uerwijs, belast met de ad interuil \va ir- neming van de afdeeling Financiën en Bedrijven, in plaats van den beer J. Schou ten, die, zoo men weet, onlangs als wet houder en raadslid heeft bodnnkt ALKEMAUE. Gemeenteraad. De Raad dezer ge meente vergadert Dinsdagmiddag om 2.30 uur De agenda bevat o.m Vaststelling van het aantal opcenten op de hoofdsom dor rijksinkomstenbelaHting en tot vaststel ling van het percentage van den Hoofd Omslag voor 19271928 Bespreking uit voering vleeschkeuringswet na 1 Juni 1027, in verband met liet Kon. Besluit van 10 Juli 1926 Stbl. no. 233. Bespreking reor ganisatie van de brandweer in de gemeen te Reclame tegen den aanslag in bot ver gunningsrecht VOORSCHOTEN. Rantlsverkiczinq. In de gehouden zit ting van liet hoofdstembureau zijn de lijs ten bij loling voor de gemeenteraadsver kiezing te houden op Dinsdag, 24 Mef a.s., genummerd als volgt: Lijst 1. A. Verboon Christelijk-Historisch: Lijst 2. C Eggink Sr., Anti-Revolutionnair; Lijst 3 W. A. A J Schimmelpenninck van der Oije, Vrij heidsbond; Lijst 4. J. Braggaar S D. A P.; Lijst 5 J. A. Mens, R -Kath.; Zoodat do R. K. lijst zal zijn Lijs* 5. VOORHOUT. Herw. Levenskracht. Gisteravond gaf de Tooneelvereeniging „Vader Kolping" in hot Patronaatsgebouw alhier, een uitvoe ring ten bate van de kas van Herw Le venskracht. Do Voorz. van Herw. Levens kracht. de hoer J v. Gent, opende deze bij eenkomst en sprak een kort welkomstwoord Hij deelde mede dat Woensdag de uitslag van het getal erwten, hetwelk in een pot was en waar iedere bezoeker naar mocht radon, bekend gemaakt zal worden. Ala prijs was beschikbaar gesteld een oleo- graphio. Het programma, bestaande uit do too- neelstukjes „Vergelding", „Het rare kost huis", Jopie als standbeeld" en „do Bur gerwacht van Knuppelveen", werden vlot gespeeld. Iedereen die nog niet geweest ia ga er hedenavond hoen, want men kan zich daar vermaken en steunt teeglijkortijd do kas van Herw. Levenskracht. Overleden: Gornelis Nicolaas van Dam 4 j. Gevestigd: G. G. Kersten en gezin van Sassenheim A. M. Schulte van Rijs wijk j. c. J. Abeling van Rotterdam

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1