1
v>:"' .^,0. -
tvc le dalen Wel heel duidelijk blijkt
«u dar men aan de absolute terapcratu-
r. :n een bepaald geval alleen iets heeft,
als ze regelmatig op denzelfden lijd en on-
dei dezelfde voorwaarden worden opgcro-
n..u): kleine variaties op een bepaalden dag
zc_\'en niets (groot? verschillen natuurlijk
üvcl).
OE ZIEKTEWET,
De wenschcn der Christelijke organisaties.
Door liet Christelijk Nationaal Vakver
bond, liet Nederl. Werkliedenverbond
a. Patrimonium" eu het R.-K. Werklieden
verbond in Nederland Ü5 het volgend
fldrr»s gezonden aan den minister van Ar-
lieid, Handel en Nijverheid:
Bij dezen nemen wij beleefd de vrijheid,
de volgende opmerkingen, waartoe het
voor-ontwerp van Wet tot wijziging van
»le Ziektewet ous aanleiding geeft, onder
,Uwo welwillende aandacht te brengen.
Grooto waardeering hebben wij voor
Uw streven om te komen tot een spoedige
invoering van de wettelijk verplichte ziek-
tevetzpkêring, waarop nu reeds raeer dan
veertien jaren door de Nederlandsche ar
beiders wordt gewacht. Mot het oog daar
op zijn wij bereid tot een compromis, voor
wat betreft de organisatie van de
.verzekering.
Toch hebben wij ernstig bezwaar tegen
'do iu het voor-ontwerp voorgedragen re
geling, waarvan het gevolg zal zijn, dat
de arbeiders meermalen geenerlei invloed
zullen vermogen uit te oefenen op de keus
van do kassen, waarbij zij verzekerd zul
len zijn Het is zelfs mogelijk, dat do ar
beider niet weet, bij welk orgaan hij ver
zekerd is. En in elk geval dreigt bij enkele
vormen van orgauisatie van daadwer-
k e 1 ij k e medezeggenschap der arbeiders
[Weinig of uiets terecht te komen.
Bat gevaar is met narno iu builenge-
i woon sterke mate aanwezig bij de zooge
naamde „Onderuemingskaaseu". Webs
waar wordt hier als voorwaarde voor de
erkenning geëïscht, dal ten minste do
helft vr i het bestuur door do verzekerde
arbeiders zal worden aangewezen, maar
tegenover den ondernemer-voorzatter of
diens vertegenwoordigers missen do bij de
onderneming werkzame arbeiders veelal
do vrijmoedigheid, om hun meeuing te zeg
gen of te bandhaven.
Bij het wettelijk regelen der ziektever
zekering mag o.i. niet wordeu uit het
4 oog verloren, dat in deze materie het
v. f nemersbe'ang overheerscht, terwijl er
l~ root gevaar bestaat, dat dit belang bij de
onderncmingskas niet voldoende tot uit
drukking komt.
Deze vorm van verzekering leent zich
meer dan welke vorm ook tot het bevor-
1 deern van selectie. Wij weten wel, dat hel
k voor-ontwerp met intrekking der erken
ning bederigt de ondernemingskas, die se-
i Jectio toepast, doch het is voldoende be
kend, dat in de huidige verhoudingen een
werkgever, die zicli van een arbeider wil
ontdoen, over velerlei middelen daartoe
beschikt, waarbij de schijn van selectie
wordt vermeden
Een van de onderteekenaren, n.L het
JL-K Werkliedenverbond, heeft tegen de
zen vorm van ziekteverzekering zoo ern
stige bezwaren, dat bet liever geen ziekte
wet ziet tot stand komen, dan eene, welke
de „oudernemingskassen" sanclionnecrt.
Hoewel de andere onderteekenaren dit
standpunt niet deelen, meenen zij toch,
dat onderncnv'ngskassen zonder bezwaar
'kunnen vervallen, wanneer do mogelijk
heid wordt geopend in de organisatie der
Bedrijfsziekcnkassen commissies voor de
ondernemingen, op te nemen
r Mocht wat wij ten zeerste zouden be
treuren de vorm der „ondernemings-
Jcassen" in het definitieve ontwerp wor
den opgenomen, dan hopen en vertrouwen
wij, dat daarin als voorwaarde voor de
erkenning eener zoodanige kas zal wor-
den geëischt, dat de arbeiders der betrok
ken onderneming met een meerderheid
van drie vierden van het totaio aantal
arboiders bij scliriftelijk cn geheime
stemming hunne bereidwilligheid om tot
zoo'n kas toe te treden moeten uitspro-
kon.
Do „erkende bedrijfsveroeniging" van
art 101 schijnt ons een eonigszins zon-
derlinge figuur. Leden zijn werkgevers,
die over statuten enz beslissen, terwijl in
bet bestuur „ten minste twee" vertegen
woordigers van werknemersvereenigingen
dus niet-leden moeten zitting heb
ben. Logisch schijnt dit niet. Bovendien
zal de medezeggenschap der arbeiders ook
bier iu de practijk weinig betookenen.
Boven do in bet voor-ontwerp bedoelde
j bedrüfsvereenigingen geven wij de voor
keur aau bedrijfskassen, ingericht, als
hieronder nader aangegeven. Deze voor-
keur is mede gebaseerd op bet vertrou
wen, dat samenwerking van werkgevers-
on werknemersvertegenwoordigers binnen
door de getrokken lijnen eu op een be
perkt terrein de thans helaas! nog dik
wijls zeer treurige verhoudingen gunstig
zal kunnen beïnvloeden, ecu sfeer zal
scheppen, waarin de geneigdheid om ook
op ander terrein vruchtbaar samen te
werken zich zal kunnen ontwikkelen.
Dit achten wij oen zoo groof maatschap
pelijk goed, dat wij wat ons volkomen
toelaatbaar voorkomt do uitvoering der
ziekteverzekering daaraan zouden willen
dienstbaar maken. Natuurlijk onder zoo
danige bepalingen, dat het hoofddoel der
verzekering er niet door in verdrukking
komt
Maar willen do bedrijfskansen voor dit
doel dienstbaar zijn, dan moeten zij an
ders worden ingericht, dan bet voor-ont
werp aangeeft; dan moet voor dc oprich
ting van een bcdrijfsvereeniging do mede
werking van de werknemers zoowel als
van de werkgevers worden voreischt. dan
niüvt de bcdrijfskas gedragen worden door
werkgevers- en werknemersorganisaties
en moet zij bestuurd worden door een pa
ritair, door deze organisaties samengc-
fcteld bestuur.
Wordt voor elk bedrijf slechts ééno kas
erkend ook ter voorkoming van ver-
éi.'ri:|ipering gowenscht dan zal do mode
st tjouonschap der arbeiders behoorlijk tot
luar recht komen, dan zal dit instituut
ongetwijfeld den socialen vrede kunnen
-bevorderen.
Wanneer bovendien de mogelijkheid
wordt geschapen om in do ondernemingen
commissies werkende onder leiding
van bet bestuur te vormen, op gelijke
wijze als bet bestuur der bedrijfskas sa
mengesteld, dan kau plaatselijk een be
hoorlijke eontrolo worden uitgeoefend en
zal ook zijn rekening gehouden met do
noodzakelijkheid van decentralisatie, wel
ke vooral bij de ziekteverzekering op don
voorgrond treedt.
Ceen bezwaar is er, dat do verschillen
de Bedrijfskassen zoonoodig een liervcrze-
keringsinstituut in hel leven roepen
Is er een bedrijfskas. als boven bedoeld
een voor dc arbeiders veel aanneme
lijker orgaan dan de „bedrijfsvereeniging"
van liet voor-ontwerp dan schijnt aan
dc zickengeldregcüng bij collectief con
tract geen behoefte. Dczo vorm van rege
ling der materie laat ruimte voor allerlei
vragen. Is er fondsvorming? Hoe zal bet
gaan met de eventueele aanspraken der
arbeiders na het bpüindigen der overeen
komst? Vermoedelijk zullen do werkge
vers vele althans zich door verze
kering legen het uit do collectieve arbeids
overeenkomst voortvloeiende risico dek
ken Verdient bet geen aanbeveling om
winstbcoogende maatschappijen uit to slui-
ten?
Gezien onze bereidwilligheid om naar
een compromis te streven, willen wij geen
bezwaar maken tegen do erkenning van
dc „bijzondere kassen". Maar cr dreigt
een groote verbrokkeling, indien hot in
art. 90 genoemde minimum van 200 ver
zekerden niet wordt verhoogd. Dit mini
mum waren minstens op 2000 te stellen.
Wanneer zich nationale, provinciale of
clistrictskassen vormen, met plaatselijke
afdeelingon, schijnt ons dit zeor goed mo
gelijk.
Wij achten het con leemte, dat, blijkens
het voor-ontwerp, de bijzondero kassen,
enz. niets moeten bijdragen voor het bo-
langrijko werk, dat moet worden verricht
tor voorkoming van ziekte.
Thans geldt alleen voor de Raden van Ar
beid het voorschrift, dat zo met dit doel
geld moeten afzonderen. Het sclvijut ons
oubil'ijk om dc kosten van eventueele hy
giënische maatregelen alléén te leggen op
do bij de kassen dier Raden verzekerden
en hot zal cr bovendien loc leiden, dat op
dit terrein zeer weinig gebeurt. Het vor
men van behoorlijke fondsen tot dat doel
achten wij noodzakelijk.
liet schijnt ons ook noodig, dat voor
zien wordt in een behooriijko controle
op de verschillende risico-dragers, waar
toe ze allen een gedeelte hunner inkom
sten behooren te storten. Deze controle
ware wellicht het beste onder le brengen
J bij den Verzekeringsraad, die ook do kas
sen der Raden van Arbeid zal hebben te
controleeren
Bij de voorgestelde organisatie wordt de
mogelijkheid tot wetsontduiking groot.
Daarom moet alsnog voorzien worden ia
een behoorlijke controle op de naleving van
den verzekeringsplicht en op de risico
overdracht. Wellicht verdient het daarom
overweging de Raden van Arbeid, die
reeds over vele gegevens beschikken en
die de risico voor allo niet bij dc andere
kassen aangesloten verzekerden dragen,
hiermede te belasten. Bepaald zou o.i. moe
ten worden, dat allo verzekeringsplicbti-
gen worden ingeschreven en dat de kas
sen, die dc risico overnemen, daarvan be
richt moeten zenden.
Ten slotte meenen wij nog op dc vol
gende punten tc moeten wijzon.
Vooreerst, dat do in art. II van bet voor
ontwerp genoemde grens van /8 per
dag sommige beter betaalde arbeiders en
verschillende groepen van hoofdarbeiders
(we denkon hier aan werkmeester, tech
nici en kantoorbedienden), die ovor 't al
gemeen evenveel behoefte hebben aan
ziekteverzekering als wie dan ook, buiten
do wet doet vallen.
Voorts, dat bet voor-ontwerp uitsluit
vele groepen van losse arbeiders en ver
schillende soorten van arbeiders, wien,
met de kennelijke bedoeling dikwijls om
do lasten der socialo wetgeving tc ont
gaan. het cachot van zelfstandig werken
den wordt opgedrukt
Verder, dat do Wet een voor de tegen
woordige omstandigheden absoluut onvol
doende regeling voor de werkloozen bevat.
Mot 't oog op een en ander verdient het
o.L overweging den verzckeringsplicht uit
te strekken lot allen, die in dienst van een
ander tegen loon, stukloon, accoordloon
of als zoogenaamd onder-aannemer (doch
kennelijk in dienst van een ander) werk
zaam zijn, of wegens werkzaamheden in
dienst van den werkgever verricht, van
derden uitkeeringen in geld ontvangen.
Hierdoor zullen met name dienstboden,
kleermakers, kellners, chauffeurs c.d en
eveneens do losse arbeiders onder de wet
vallen cn zal tevens, althans wat den kring
dor verzekerden betreft, de zoo gewensch-
to unificatie belangrijk worden bevorderd,
doordat deze kring vrijwel zal samenval
len met dien der Invaliditeitsverzekering.
Wat voorts de werkloozen betreft, wor
de een meer afdoende regeling getroffen,
dan thans in art. 46 der Ziektewet voor
zien. Daartoe ware te bepalen, dat een ar
beider, dio onvrijwillig werkloos wordt,
gedurende een half jaar na het ontslag
hot recht op uitkeering overeenkomstig de
bepalingen van de kas, waarbij bij bij zijn
outslag verzekerd is, behoudt.
Wij goven toe, dat deze materie beter" to
regelen ware bij do Werkloosheidsverzeke
ring, maar wijl do wettelijke regehng daar
van nog op zich laat wachten, behoort
thans, mede iu verband met het groot
aantal werkloozen, bij do ziekteverzeke
ring een betere voorziening te worden ge
troffen
Naast den bovenbedoelden verzekcriugs-
plicht voor allen, die in loondienst wer
ken, ware wellicht, in navolging van de
Ongevallenwet, dc bepaling op tc nemen,
dat slechts wordt uitgekeerd eeii percen
tage van een gemiddeld loonbedrag van
8 per dag.
Dat uitkceringsperccntagc, hetwelk,
wanneer bet voor-ontwerp wel zou worden
practiscb hoogstens 70 pet. zou bedragen,
zagen wij gaarne bepaald op minstens 80
pet. en wol gedurende minstens 2G weken
per kalenderjaar.
Het konu in de practijk tbana reeds ta
melijk veelvuldig voor, dat meer dan 70
pet. wordt gegeven, zoodat oen teruggaan
tot 70 pet. voor dc betrokkenen achter
uitgang zou beteekencn. Bovendien heb
ben indertijd bij dc behandeling der be-
kendo „Proeven" dc werkgevers zich be
reid verklaard een uitkeering van 80 pet.
tc garandeeren.
Met leodwezen bobben wij opgemerkt,
dat in bet voor-onlwerp geen bepaling is
opgenomen, waardoor do g c h e e l o pre
mie voor rekening van het bedrijf wordt
gebracht cn verhaal van do halve premie
op den werknemers wordt uitgesloten. Die
mogelijkheid van verhaal zal met name
voor de sociaal-achterlijke groepen en
dio zijn er helaas! nog heel wat oen
moeilijk tc dragen loonsverlaging betee
kencn. Daarenboven moet hier herinnerd
worden aan dc verklaring van dc grooto
werkgevers, aan de bestaande practijk bij
dc collectieve contracten in diverse be
drijfstakken en aan het ontwerp Ziekte
en Ongevallenwct-Aalberse. De medezeg
genschap der werknemers bij do uitvoering
der ziekteverzekering is zóó zauzelfspre
kend, dat zij niet op directe premiebeta
ling door de werknemers behoeft to steu
nen. Do premie, ook al wordt zij geheel
door de werkgevers betaald, is en blijft
een deel van het loon.
Wij vertrouwen, dat Uwe Excellentie bij
de voorbereiding van bot bij dc Tweedo
Kamer in to dienon ontwerp mot de door
ons gemaakte opmerkingen zal willen re
kening houden.
Wij spreken daarbij den wensch uit,
dat bet ontwerp spoedig bij de Staten-Ge-
noraal zal worden aanhangig gemaakt en
dat bet Uwe Excellentie gegeven mogo
zijn een wet in het Staatsblad en tot uit
voering te brengen, dio in werknemers-
synipathiobetuigmgen.
UIT DE LANDBOUWWERELD
Hei voordeel der fabriekmatige
Zuivelbereiding.
Do fabriekmatige zuivelbereiding heeft
in den loop der jaren een grpotc verande
ring wij mogen wel zeggeneen om
wenteling teweeg gebracht. Niet alleen
hoeft de fabr.ek, als verlengstuk der boer
derij een groot deel van de taak van
boer en boerin overgenomen, maar zij
hoeft vooral grooten invloed gehad op de
kwaliteitsverhooging van het product, zoo
dat do Nederlandsche boter en kaas op
de wereldmarkt konden meekomen. Dat
dit woer van invloed was op den afzet en
op den prijs dier producteD, is duidelijk,
en dat van het laatste de kleine boer, als
leverancier aan do fabriek, niet minder
profiteerde dan de grootere, is evenzeer
oen feit, dat echter nog lang niet door
allen wordt gezien of erkend. Want hoe
is cr, en wordt Dog vaak gesputterd, ook
door dio kleine lieden, tegen een behoor
lijke bezoldiging van liet personeel der fa
briek, dat meenen zo bet niet zoo-
voel beter behoeft to hebben dan zij zelf.
Zij vergeten, dat het aan do fabriek is te
dankon, dal thans die prijzen worden ge
maakt; dat de grondstof, de melk, belang
rijk minder zou opbrengen, indien zij niet
op do fabrieken werd verwerkt. Dit is
thans nog zeer te goed illustreeren, indien
wij een vergelijking maken tusschen do
strokon, waar de melk wel, cn andere,
waar ze niet naar de fabriek gaat.
Over de jaren f 1921, '25, '26 was in
do kleibouwslrcken van Groningen, Fries
land en West Brabant dc gemiddelde
netto-opbrengst per 100 K.G. melk: 8 75.
Tot dat cijfer komt men eveneons voor
oen deel der provincie Zeeland, n.l Schou
wen, Duiveland en Thólen, waar een ge-
doelto der melk wordt verkocht aan de
zuivelfabrieken en aan Rotterdam Daar
na volgt, in dezelfde provincie, Walcheren
met oen globaal gemiddelde van ongeveer
ƒ8.10 dat is dus, gemiddeld, per 100 K.G.
35 ct. te weinig. Dit tekort betcckent voor
bet gcheele eiland ongeveer G5.000
zegge vijf en zestig duizend gulden pgr
jaar. De eilanden Zuid- en Noord- Beve
land lijden nog grootere schade, want
daar brengt de melk gemiddeld ongeveer
ct. per K.G. te weinig op, wat oen ver
lies beteekent van pl.m. f 190.000! In
West-Zccuwsch-Vlaauderen. is de toe
stand nog vrij wat ongunstiger, daar koint
men niet hooger dan tot een gemiddelde
van 7.59 per 100 K. G. melk; van die
gcheele streek is dat 1.16 per 100 K.G.
to weinig in totaal 130.000; Hel aller
ongunstigst is in dezo Ooslelijk-Zeeuwsch-
Vlaanderen er aan toe; daar zijn dc laag
ste boterprijzen. De melk bracht er gemid
deld 7.55 per 100 K.G. op, of 1.20 tc
weinig. Een verlies van 160.000! De
Rbkszuivolconsulent, de heer Zwagerman,
becijfert voor Zeeland een geringere op
brengst uit de melk van een half millioen
guldon per jaar!
De primitievo bereidingswijze op do
boerderij geeft meer arbeid cn minder
loon.
De tien geboden voor Vogelliefhebbers.
1. Schaf u nooit een vogel aan vóór gij
nauwkeurig op dc hoogto zijt van zijn be
hoeften en u overtuigd hebt, dat gij over
eenkomstig de natuur er aan kunt vol
doen en den vogel het verlies van zijn vrij
heid eonigcrniate kunt vergoeden. Houd
nooit meer vogels, dan gij in slaat zijt
to verzorgen. 2. Bedenk dat een vogelkooi
wel le klein, maar nooit te groot kan zijn.
Plaats de zitstokjes zoover van elkaar,
dat do vogel om van het eeno op het an-
dero to komen, zijn vleugels moot uitslaan
cn zoodoende longengymnastiek moet ma
ken. 3. Bescherm uw vogel voor bran-
dendo zonnestralen, maar vooral voor
tocht; ook voor kachclwarmte en plotse
linge temperatuursverandering. Hang
do kooi zóó boog. dat go den vogel altijd
kunt zien. 4. De grootst mogelijke rein
heid meet de vogelliefhebber in acht no
men. Hij lotte er bijzonder op of de zit
stokjes schoon zijn, daar de voge! anders
emakkclijk ziekte in de pootjes kan krij
gen. 5. Voeder goed, maar niet to rijke
lijk; niet moer dan het dier kan verteren,
en richt u bij de samonsfelling van het
voedsel naar het jaargetij cn naar do
Neemt eens een proef met onzer
Colberb-Costuums (1» en 2*rij model)
in de nieuwe bruinachtige modetinten in
strepen en ruiten of fijne blauwe Kam*
garen, prima kwaliteit, met uitstekende
afwerking en goeden pasvorm, voor
32.50 38.5 45.5 52.5 59.5 tot 72.5
Wij bieden trouwens voor iedere beurs
'n goed Gostuum aan van soliede stoffen
in alle moderne dessins, reeds vanaf
6.75 - 11.50 15.5 tot 29.75
Regenjassen
\t en 2*rij model, mooie Whipcords, voor
8.75 - 11.75 - 15.75 tot 42.75
[Doet ook Uw voordcel in onze afdeeting
Heeren.Mo de» Artikelen
„ga ik ook eens bij C.&. A.
kijken voor een nieuw pak",
waren uitroep en verstandig
besluit van zoovelen, die uit
onze annonces hoorden van
de mooie kwaliteit chique
coupe, goeden pasvorm en
vooral van de lage prijzen
der goede C. A. kleedingj>
welke den kooper bovendien
nog meteen volledige garan»
tie wordt gewaarborgd, waar*
doormen een nieuwcostuum
of zijn geld terug ontvangt,
wanneer men niet volkomen
tevreden isl Ook U zult zeker
wel gelezen hebben het*
geen wij over de goede
C. A.skleeding mededeel*
den.Zoudt 11 danooknieteen
besl uit nemen alsdieanderen?
AMSTERDAM ROTTERDAM ÖEHHAAG UTR££'TLEIOEKGRONINGEN LEEUWARDEN5NE£K ENJIKECLZ?
gesteldheid van den vogel. Deze houdt
van afwisselend voer, altijd hetzelfde
maakt hem verdrietelijk en triest. G.
Breng van uw wandeltochten velerlei
lekkere beetjes uit do natuur mee, daar
voor is iedere vogel zeer dankbaar. 7.
Zorg steeds voor zuiver en frisch water!
Geef het in den zomer tweemaal daags,
:n den winter kunt ge wel één of een
paar dagen overslaan. 8. Ziekten der vo
gels zijn door natuurgetrouwe verpleging
gemakkelijker te voorkomen, dan later
door kwakzalverijen te genezen. Verdub
bel uw zorg in den ruitijd, en geloof niet,
dat de vogel gedurende het zanglooze
tijdperk niet zoo goed behoeft te worden
gevoederd aLs anders. 9. Laat de zorg
voor uw vogels nooit aan zorgelooze, ver
geetachtige monscheD, nog minder aan
kinderen over, maar voeder en reinig ze
zoo mogelijk altijd zelf. 10. Houd u lief
devol met uw vogels bezig; spreek cn
speel met ze, want zij houden in de
nauwe kooi van t'ijdpcusseering. Plaag
ediler uw verpleegden, dio daarloo niet
geschikt zijn, nooit met het aanleeron van
kunststukjes. Uw zorgvuldigheid zullen
ze u door aanhankelijkheid en vlijtig ge
zang dubbel vergoeden.
Korte v/enken.
Dc boer, die zijn melk aan dc fabriek
levirt, kan zeer veel doen om er toe mee
te werken, dat het product, op de fabriek
gemaakt, van prima kwaliteit zij. Hij
heeft to zorgen voor een zu vcre melk-
winning. Uier en achterstel der koe moe
ten goed schoon, zijn, eveneens dc handen
van melker of melkster.
De eerste stralen der melk worden op
gevangen in afzonderlijk vaatwerk; de
koe moe goed worden na- (leeg-) gemol
ken. De melker (ster) trekke een schoon
melkpak aan, met hoofdbedekking. Men
zorge voor een goed sehoonen melkem
mer, die dus elkens na gebruik tcixteeg
gereinigd dient te worden, met heet wa
ter en wat soda. Geen geverfde emmers
gebruiken! Tijdens hot melken mag geen
stof opgejaagd worden, dus geen andere
werkzaamheden worden verricht. Verwij
der na het nrelken de melk direct uit den
stal. In een apart melklokaal, waar een
frisscho atmosfeer moet zijn, wordt do
melk gezeefd of getcemsd; dit geschiedde
dus niet in den stal zelf. Daarna heeft in
een daarvoor bestemd lokaal zoo spoedig
mogelijk het afkoelen plaats, een zaak
van groot belang, om het zuurproces te
gen te gaan en de melk te doen „uitluch
ten." Het afkoelen kan geschieden in een
niet to grooten koelbak, waarin het water
een;ge malen per dag, naar gelang de
temperatuur is, wordt vcrverscht. Gebruik
melkbussen zonder naad, van sterk ma
teriaal, zwaar vertind, met wijden hals.
Voor een zuivere melkwinning komt heel
wat kijken. Een goedo stalinrichting,
goecl onderhoud van den stal, gezond
melkvee, dat naar den cisch wordt ver
pleegd, zijn natuurlijk' do allereerste
noodzakelijke factoren.
Weet gij:
dat de Rijkslandbouwconsulent te Drach
ten. do heer Witteveen, proeven bij aard
appelen heeft genomen met ruwe kali-
zontcn: kainiet en kaiizout 20 pet. in 't
najaar, èn gezuiverde patentkali en 40
pet. kaiizout in 't voorjaar? dat die proe
ven geschieden, le. om tc zien of er kali-
werking was, waarom oen deel onbemost
bleef, 2e. om na te gaan of bij gelijke
sterkte der kali-bemesting aan voorjaars-
dan wol aan najaarsbemesting de voor
keur moet worden gegeven? dat op dio
18 proef veldjes het Tcsultaat was: dat
door zware bemestingen met de ruwe ka-
lizoutcn (kainiet en kaiizout 20 pet.) de
opbrengsten eender verminderen dan
vermeerderen, ook al heeft die bemesting
in 't najaar plaats? dat een vrij sterke
Iximesling met ruwe kalizouten niet is
aan te raden; en dat het 40 pet kaiizout
voor aardappelen ook geen geschikte
meststof is, als deze in 't voorjaar wordt
aangewend? ten leste: dat de duurdere
patentkali, ondanks den hoogeren prijs,
het togen de ruwe kalizonten best kan
volhouden, afgezien nog van het hoogere
zetmeeigehalte der aardappelen? B.-r.
Te Leiden gevestigd.
H. Brandt, Prinsenstraat 69 J. Bos
man, Rjjnsburgerweg 124 R. H. v.
Ewijk, Gerecht 12 Wed. G. Sweris
Walen en gezin, Brecslraat 150 J. A.
v. Leeuwen, schilder, idem J. H. «f.
Fokken, boekhouder, idem G. Backers,
glazuurder, idem A. E. v. Vlooien,
verpleegster, Zoeterw. Singel 83 A. H.
J.aabee en gezin, tcekenaar, l.omboksir.
lb R. v. Walsem cn gezin, deksortc-er-
dcr, P. de Ja Courts!r. 9 M. v. Graas,
kcllnerin, Garstraat 34 3. J. v. Delft,
Jan vossen steeg 5 J Af. A. le li veld,
handelsagent, Noordeinde 10 E. G.
Cossee, apolh.-ass., L. Mare 76 P.
Kooien, melaaldraaier, l^ugesir. 65
J. C Vnnderink, Koordeinde 30 P.
van der Kwaak, boekdrukker, Hertzog-
sraat 15 E. W. Smit en gezin, IIoogL
Kerkgr. 7 I. P. J. W.llcms, dienstbode
Plantsoen 27 E. P. H Montie, H. de
Grootstr. 25 W Veenkamp, verpleeg
ster, Acad. Ziekenhuis O. Petfersen,
idem P Stoel, idem A. G. J. Terp
stra, tandarts, Hooigracht 34a A. van
Winkel, Leliestraat 39a A. L. Linden-
boom, kruideniers-bed.. Doirasfranf 6.
Uit verademen.
A. A. G Versfeïjnen, Noord wijkorUout,
bij J. v. Paridon, caféhouder C. T.ai
mers, Nootdorp, bij P. Post, tuinder
H. Verkaik, War*ïond, Hotel Meerrust
J. Batelaan, Rotterdam, G. Scho-Iten-
slraat 6 A. H. van den Berg do Bruyn
gcb. Mauso, Rotterdam, Beuk els weg
67b I - W. J. SchumaekerVoet ca
geziu, N. O.-lndiö Wed. J. C. Voet
Knhlmann cn gezin, den Haag, Havik
laan 19 I,. E. Molhoek, Schoten,
Eikenstraat 22 A. Verhoog en gezin,
Amsterdam, Besieraerstr. 13G II M v.
(1. Weerd en gezin, Baarn, v. Wassenaer-
laan 16a A. A. A. Gregoire, Haarlem,
Veronicagcs licht M. Mozcs, Amster
dam, v. Woustraat 113 II T. van do
Geer en gezin, den Haag, Anemoonstr.
164 J. W. Steenbergen, Rotterdam,
aan boord J. A. 1,0wijs, Vogeleiisang
A. dc Man, Amstelveen, Gesticht Vre-
develd M. J. Sogers, den Haag, Delft-
schelaan 1 E Wed. P. v. d. "Weiden,
Hofstra, Nijmegen, Dommer van Polder-
veldweg 317 M. Scbracler. Rheine (D.)
Rigelstr. 15 II. H. A. Gorès, Weenen
L. G. Schwenck, Medan N. O.-L
S. Jürgenpaschedag, Zandvoort, Grand-
Hotel P. Schumaeker, Solingen (D.),
Burgstr. 48 AL E. H. Meijiink, Arn
hem, Burg. Weertsstr. 36 L. O. 03-
kamp, Jaarsvekl, Wielsche kado 238
H. Hockx, l.isse bij W. v. Rui te C. L.
de Graaf, Wassenaar, Oos'dorper weg 201
D. van Beek, Orerschie, bij A. Poot
J. H. v. d. Vos, Illeijfiwijk, bij Jansen,
schilder - E. Schenk, Voorburg, Noor-
denburglaan 44 Wed. E. Koppel Hes~
selinkKamphuis, Beekbergen bij Apel
doorn, Kerk weg 22 II. Verwer, idem
W. J. P. Suringar en gezin, Bilt hoven,
ten Katclaan J. Crispijn en gezin,
Amsterdam, Balaviastr. G7 I H. Eef-
lens en gezin, Leimuidcn, No. 73 A.
v. Royen en gezin, Oegslgeest, Nassao-
laan 47 G. IL Bedgen, Utrecht, P. G.
Hooftstr. 7bis M. G. H. de Wit Beu
kers, Doorn, Huize Doornveld T. G.
Han, Koeta Radja, Atjeh N. O.-I. A-
Overeijnder, Haarlem, Spaarno 108
A. B. Hozee, Oegstgeest, de Kempenaer-
etraat 28 H. P. Rijken, Rijnsburg,
Hofje Koestraat 17.
