DONDERDAG 14 APRIL 1927 triomfantelijke Goede Vrijdag. INGEZONDEN MEDEDEEUNG 18e Jaargang. No. 5542 9e £eicbeive ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bi) vooruitbetaling ö0r LeideD 19 cent pe? week 12.50 per kwartaal, ii onze AgenteD 20 cent per week 12.60 per bwartaaL inco per post I 2.95 per kwartaal. ifi Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver- [rjgbaai tegen betaling van 50 cL per kwartaal, bij voor- •ibetaling Afzonderlijke nummers 5 ct.. met Geïllustreerd Lndagsblad 9 ct Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen 1. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAOTi Os wans ndvarlaatlën SO osnt par rsgal Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het s dubbele r&n bet tarief berekend. z Kleins advsrtsntlSn, ren ten hoogst. 80 woorden, inula betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, buur en ver huur. koop eo verkoop 1 0.50. HUMMED BESTAAT UIT DRIE BLADEN. je jaren geleden meende het Li* urgisch Tijdschrift 't te moeten eireuren, dat de Kruisfeesten zoo weinig .-tfkenis meer hebben voor 't devotiele- n er werd op gewezen, hoe, geheel lijn der overlevering, handelen die riesiers, door wie aan 't vieren dezer «sten 'n heel bizonder» zorg werd gewijd. Met name werd aangehaald 't feest van kruisverheffing op 14 September evenals dag van morgen, de dag, die in den ker- lilijken jaarkring gewijd wordt aan 's Hee- Dood. eze laatste dag werd er als de g r o o t e triomfantelijke Goede Vrijdag ge- brakteriseerd. Eo terecht! want op dezen dag werd de poote strijd gestreden tusschen 't Licht machten der duisternis, werd de dui- i;I overwonnen, en voltooid 't heerlijk sefsterwerk der eeuwige Wijsheid Gods. Op dezen dag werd de prijs der Verlos- 't Bloed van Jesus Christus, aangebo- fcn aan den hemelschen Vader, werden irbroken de zware ketens, waaraan de menschheid vastgeklonken lag. Op dezen dag werd geknakt de heer- chappij der zonde, zoodat van nü af de geen macht meer bezit, als de Eensch niet door eigen schuld zich eraan tderwerpt. Op dezen dag werd bewerkt de verzoe ning tusschen hemel en aarde, beefden de poorten der hel en werden de deuren des weer opengesteld. ezen dag werd de mensch gered van ien dood der ziel, maar tevens ook gevrij- riard, tenminste in beginsel, voor den lood naar 't lichaam, die als gevolg van ie zonde in de wereld gekomen was. Want op dezen dag heeft Christus den lood ten onder gebracht door te sterven, {ver den dood gezegepraald, niet slechts in Zichzelf, maar tevens ook in ons, omdat ia het sterven veel van z'n verschrikking verloren: wo weten dat pas bij 't ster- jen het leven begint. En zoo is Christus op 't Kruis de groote ftiumphator, omdat Hij op Zijn Kruis de nachten der hel, de zonde en den dood keft overwonnen: 't Kruis is de troon nnwaar Christus heerscht en regeert! ij Christus' Dood op 't Kruis openden tich de graven, beefde de aarde en spleet ie steenrots: duisternis kwam over de aar- feen 't voorhangsel des tempels scheurde: tUes wilde hulde brengen aan den groo- fen Overwinnaar, Wiens troon was opge licht op de naakte kruin van Calvarië en slaan zou tot in eeuwigheid, omdat Chris tus' Rijk geen einde meer hebben kan. Zoo bunnen we ook begrijpen, waarom Christus tot aan 't midden der dertiende eeuw op 't Kruis steeds werd afgebeeld, niet als de groote Lijder zooals in onze da- maar als de groote Triumphator: de fedachte aan Jesus' Zegepraal is niet te scheiden van Zijn Dood. De nederlaag werd hier de overwinning, de dood 't leven, 't hout der schande de hoogste glorietroon. Rognavit e ligno Deus: verkondigt aan ie volkeren dat God de Heer regeert vanaf 'I Kruis. We treuren op Goeden Vrijdag om de bitterheid van 's Heeren Lijden, we rou ten om Zijn droeven Dood, doch we kun- ten niet weenen als die geen hoop hebben, *yl we meer nog dan op den Dood moeten fctlen op het Leven, dat uit den Dood *erd geboren, daar we Christus niet zien hunnen in Zijn vernedering zonder tevens Som te aanschouwen in de volheid van Eijn triomf. Rood en leven streden heden een won derlijken tweestrijd: de Heer des levens flierf, maar Hij stierf om door Zijn Dood kleven en te heerschen in eeuwigheid, «eferwoude. Dr. H. VAN LIESHOUT, van de Orde van 't H. Kruis. BUITEhLAMD De Ontwapenings - kwestie. Toenemende oneenlgheid. De kwestie van toezicht op de naleving. Er dient niet alleen een overeenkomst gesloten te worden inzake de beperking der bewapening, die overeenkomst dient ook te worden nageleefd. Nu is het de kwestie of de Volkenbond op die naleving toezicht zal uitoefenen. Polen, Frankrijk en de Kleine Entente wenschen een zoo streng mogelijk toezicht, Italië en de Ver. Staten wenschen volstrekt geen toezicht. Engeland en de andere delegaties ne men een tusschenstandpunt in. De moeilijkheden met Amerika kunnen opgelost wordeD door de aanvaarding van het FranschAmerikaansch denkbeeld dat de toezichtbepalingen der conventie uitsluitend voor de volkenbondsstaten zul len gelden. Het FranschItaliaansch meeningsver- schil schijnt echter onoverbrugbaar. Onder deze omstandigheden wilde Bon- cour het bijltje er maar bij neerleggen en vaststellen, dat overeenstemming onmo gelijk was. Daarentegen willen de voor zitter Jhr. Loudon, lord Cecil en De Brouckère normaal verder werken, punt voor punt bespreken en nauwkeurig vast stellen, hoever overeenstemming reeds mo gelijk is. Dezo laatste methode is zonder twijfel het meest in het belang der ontwa peningswerkzaamheden. Bij Frankrijk valt echter duidelijk het verlangen te bespeuren tot geheele afbre king der Geneefsche besprekingen op dit oogenblik, nu eenerzijds de openbare mee ning der wereld de Engelsche onverzette lijkheid inzake vlootbeperking verant woordelijk voor het afbreken der bespre kingen acht, anderzijds het toezicht-nihi- lisme van generaal De Marinis een groote verantwoordelijkheid op Italië legt. Boncour streeft er thans naar de be staande verschillen met Engeland zoo breed mogelijk uit te meten en overdrijft sterk in zijn pessimisme. Engeland Hei vrouwenkiesrecht. Naar verluidt, heeft het Engelsche ka binet besloten bij het Lagerhuis een wets ontwerp in te dienen, om ook aan de vrou wen op 21-jarigen leeftijd het actief kies recht te geven. Hierbij zijn vier a vijf mil- lioen vrouwen betrokken, zoodat bet aan tal vrouwelijke kiezers in Groot-Brittan- nië dat der mannelijke kiezers zal over treffen. De beslissing van het kabinet werd na een levendig debat en na krachtige oppo sitie van de zijde van een aantal ministers en conservatieve afgevaardigden verkre gen. Italië. Miss Violet Gibson. Volgens bericht uit Rome zal miss Violet Gibson, die eenige maanden geleden een aanslag op Mussolini pleegde eerlang aan de zorgen harer familie in Engeland worden toevertrouwd. Miss Gibson moet den laatsten tijd ge tracht hebben een hongerstaking te be ginnen; men heeft haar echter gedwongen eenig voedsel te nemen. Albanië. HET CONFLICT HERLEEFT. Het „Giornale d'italia" onthult weer. Nieuwo Joego-Slavische concentraties. Uit Milaan wordt aan de Deutsche Allgemeine Zeitung" gemeld, dat de Ita- liaansche pers sedert gisteren opnieuw tot het doen van aanvallen tegen Joego-Sla*- vië is overgegaan. Het „Giornale d'italia" zet zijn onthul lingen voort. Het blad meldt thans Joego- Slavische troepenconcentraties aan de Al- baneesche grens en wel van Catarro naar het Oosten en vandaar naar het Zuideu naar Moravië. In totaal moeten volgens genoemd blad circa 30.000 man Joego- Slavische troepen daar in den loop dezer maand stellingen hebben betrokken. Het „Popoio d'italia" schrijft in een of ficieus artikel, dat Joego-Slavië's hou ding het noodig maakt, dat do toestand wordt opgehelderd. Joego-Slavië wapent zich op koortsachtige wijze, aldus het blad; het betrekt vliegtuigen en onderzee- booten uit Frankrijk, machinegeweren uit België en geweren uit Spanje. Benden aan de Joego-S 1 aviscb Albaneesohe grens. Naar de „Vreme" uit Prizren (Joego- Slavië) verneemt zijn aan de Joego-Sla- vischAlbaneesche grens groote benden onder leiding van Bulgaren gesignaleerd Men vreest voor een inval in Joego-Sla- visch gebied Polen. De Poolsch-Duitsche wrijving. De Duitaohe minderheden in P o o 1 s o h-S i 1 e i 6. De wojwode van Poeen heeft voor de tweede maal de verkiezing van het Duit- sche gemeenteraadslid, dr. Spitzer, geko zen met de stemmen van Duitschers en Polen, tot stadsraad, zonder opgaaf van redenen geannuleerd en nieuwo verkiezin gen voorgeschreven. Do Duitsche fractie van den gemeente raad van Bromberg heeft teg£n deze be schikking, welke zij een ernstige schen ding acht van de rechten der Duitsche burgers, in een telegram aan den Pool- schen minister van binnenlandsche zaken geprotesteerd. China. BLOEDIGE WRAAK DER ROODEN. Hevige gevechten te Sjanghai. Weer een algemeene staking uitgeroepen. Te Sjanghai hebben de rooden zich gis teren willen wTeken voor den aanval, Dinsdag op hun hoofdkwartier gedaan door de Kwomintang-troepen en het is daarbij tot afkeerwekkende bloedige toonee len gekomen. Dinsdagavond werd door de rooden een vergadering gehouden in het gebouw van het Hoetsjau-gilde, waar bij de menigte tot razernij werd opge zweept. Terwijl er een onbeschrijfelijke op winding in de vergadering heerpchte, riep de voorzitter uit, dat de arbeiders al tijd de steun van de Kwomintang waren geweest, die al'een door hun hulp haar overwinningen heeft behaald. „Die arbei ders zullen zich nu niet in een hoek laten drukken. Het eerst noodige is, zeide hij, de wapens weer in handen te krijgen, die de Kwomintang-soldaten hun onrechtma tig hebben ontnomen." Na deze vergadering werd besloten gis termiddag een aanval te doen op het hoofdkwartier van Tsjau-Feng^stji, den Kwomintang-genoraal, die het bevel voert over de troepen in Tsjapei. Bij gebrek aan andere wapenen voor zag de menigte zich van koevoeten en staven, doch voorop werden vrouwen en kinderen geplaatst, hetgeen de menigte een betere verdediging achtte. In de verwachting, dat de Kwomintang- soldaten zouden aarzelen op de vrouwen en kinderen te schieten, werden de rooden evenwel bitter bedrogen. De soldaten uit het hoofdkwartier van Tsjau-Feng-tsji schoten wel, met het gevolg, dat 20 per sonen werden gedood en velen gewond, meest vrouwen en kinderen. Daarop nam de menigte ontzet de vlucht. Tezelfder tijd had een hevige strijd plaats bij het gebouw van do Commercial Press, waar zich enkele honderden gewa pende communisten verschanst hadden. De communisten werden gedurende meer dan een uur door een groote troepen macht beschoten, waarbij zes Kwomin- tane-so'daten gedood werden. De algemeene arbeidersunie heeft giste ren ingespannen pogingen gedaan, om een algemeene staking uit te roepen als pro test tegen de aanvallen door generaal Pei Tsjoeng-sji op het hoofdkwartier der unie gedaan, doch zij slaagde daarin slechts gedeeltelijk. In de katoen fabrie ken en enkele andere groote industrieën moest het werk evenwel neergelegd wor den. In een katoenfabriek, waar de ar beiders weigerden in staking te gaan, vie len de communisten hen op de ruwste wij ze aan en schoten twee van de arbeiders, die niet tot staking wilden overgaan, neer, terwijl zeven andere arbeiders werden ge wond. De arbeiders -unie ontbonden. Reuter seint, dat Pei Tsjoeng-sji een officieele proclamatie heef gepubliceerd, waarbij de algemeene arbeidors-unie wordt ontbonden. Bij de gevechten in de Chineesche wij ken van Sjanghai zouden honderd commu nisten gedood en 250 gewond zijn Aan dc algemeene staking werd aanvankelijk door 75 tot 100.000 arbeiders deelgenomen. Wanorde en stakingen te Amoy. Staat van beleg afgekondigd. Te Amoy is verleden week een staking uitgebroken onder het personeel van de haven-motorbooten, dat een loonsvcrhoo- ging van 50 pet. eischte. De commissaris der douane-administratie bevond, dat het onmogelijk was onderhandelingen met de stakers te voeren en sloot de haven. Het gepeupel begon toen te plunderen, waarop do zeeliedenbond, vrcezend voor do gevol gen, de staking ophief. De haven werd daarna geopend, doch toen ging hot per soneel van het postkantoor in staking, waarbij de directeur van het postkantoor ir zijn bureau een geheelen dag werd ge vangen gehouden. Ten slotte dreigden ook tie havenarbeiders in staking te gaan, doch toen kondigde de Chineesche maritieme bevelhebber den staat van beleg af. Het kantoor van den zeeliedenbond is in brand gestoken. De leiders der opruiers zijn gevangen genomen. DE MILITAIRE OPERATIES. Voorlooplg weer stilstand. Poek&u door de Noordelijken bezet Do Noordelijke troepen hebben Poekau (tegenover Nanking aan de Jangtse. Red.) bezet, zonder op tegenstand te stuiten. De buitenlandsche oorlogsschepen zijn bij Nanking de rivier een mijl stroomop waarts gevaren, ten einde buiten de vuur linie tusschen Poekau en Nanking te ko men. Na de bezetting van Poekau zijn de mi litaire operaties, ook in de buurt van Tsjinkiang. tot stilstand gekomen. Gemeld wordt, dat Soen Tsjoean-fang Tsjin-kiang nog niet bezet heeft, hoewel het vast staat, dat de Zuidelijken zich uit de stad hebben teruggetrokken en dat een aanzienlijke troepenmacht der Noordelij ken zich langs den spoorweg bij Tsjing- kiang heeft gelegerd. Volgens betrouwbare berichten zijn do roode vlaggen in Nanking geheel verdwe nen en hebben de Noordelijken nu Poekau onbestreden in hun bezit, zij hebben ech ter tot nog toe niet getracht de rivier over te steken. De berichten omtrent een anti- communistischen bond tusschen de Noor delijken en Tsjang Kai-sjek doen wederom de ronde en dat geeft misschien een ver klaring van het feit, dat de Noordelijken zich niet haasten om hun jongste militaire successen uit te buiten. Geen mobilisatie in Japan. Maar toch wel meer troepen. Do Times meldt uit Tokio: De eenige grond voor do geruchten, die in Sjanghai de ronde hebben gedaan betreffondo een mobilisatie van Japan, is, dat de jaarlijk- sche garnizoenswisseling in Mandsjoerije dit jaar bij wijze van voorzorg in April in plaats van, zooals gewoonlijk, ln Mei zal plaats hebben. Vroeger werd de zich in Mandsjoerije bevindende divisie teruggezonden, zoodra de nieuwe divisie voltallig aanwezig was, thans wordt het repatrieeren echter uit gesteld, zoodat zich voor het oogenblik in Maudsjoerije twee divisies in plaats van één bevinden. De troepen, die thans daar heen worden gezonden, zullen in Mands joerije verder worden afgericht. Hetzelfde geschiedt to Tientsin, waar Japan in de toekomst vijf compagniën in plaats van drie in garnizoen zal laten De drie afgeloste compagniën zullen echter nog niet naar Japan terugkeeren, zoodat daar acht compagniën blijven. Tsjang Kai-sjek en de communisten. Door Tsjang Kai-sjek i3 een nieuwe Kwomintangconforontie bijeengeroepen, welke Vrijdag a.s. te Nanking zal worden gehouden. Alle voorname leden van de Kwomintang te Sjanghai zullen hierbij aanwezig zijn. Er worden geen gedelegeer den uit Hankau verwacht, hoewel dezen wel uitgenoodigd zouden zijn. Het is dan ook nauwelijks te verwachten dat de lei ders te Hankau een conferentie zullen bij wonen die bijeengeroepen is door een man, die erger dan de Noordelijke toetsjoen (Tsjang Tso-lin) wordt genoemd. Dc Chineesche gezant te Moskou. Naar verluidt zal de Chineesche zaak gelastigde heden Moskou verlaten en zich naar Estland begeven. Amerika DE KERKVERVOLGING IN MEXICO. De rechtmatigheid van den gewapenden opstand. Een aantal profossoren in de theologie te Rome, hebben op navraag van de Mexicaansche bisschoppen de rechtmatig heid van den gewapenden tegenstand er kend. De voornaamste gronden van deze be slissing zou, volgens het Italiaansch week blad „Fede e Ragione" de volgende zijn: Do Kerk heeft voor 't geval eener open lijke en in haar gevolgen ondraaglijke verdrukking geen bindende uitspraak ge daan. Beslissend ia dus de communis opinio der theologen. Het is de meening tan do meerderheid der theologen dat men aan een tyrannieke regeering gehoor zaamheid mag weigeren en deze zelfs door het geweld der wapenen mag bestrij den, indien allo voorname middelen om een verandering teweeg te brengen, zoo als gebeden, raadgevingen, smeekingen, lijdelijk verzet enz. zonder uilwerking zijn gebleven, voordat men tot het geweld zijn toevlucht heeft genomen, m.a.w. wan neer men tot het uiterste onderworpen heid, geduld en lankmoedigheid zal hob- l>on aan den dag gelegd. Dit wordt door den H. Thomas als volgt gestaafd. (De regimine principum, P. I. 6, en Summa Ff, 2, q. 42): „Do tirannieke regeering is onrechtvaardig, daar zij niet op het al gemeen welzijn is gericht, doch wel op het bijzondere welzijn der v ons ten (van het gezag); zulk een regeering te bekam pen is dus alleen oproer, wanneer de te genstand zoo ongeregeld is, dat het volk er nog meer onder te lijden hoeft, dan onder de voorafgaande verdrukking HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Weer een punt van oneenlgheid In de voorbereidende ontwapeningscommissie. Het ItaJiaansch-Joegoslavisch conflict herleeft weer. Nieuwe onthullingen van da „Giornale d'italia". De rooden te Sjanghai hebben bloedig wraak genomen voor de huiszoekingen. Algemeene staking geproclameerd. De mi litaire operaties staan stil. Geen mobilisa tie in Japan. BINNENLAND. Voorontwerpen van wet op de winkel sluiting en werktijdenbesluit voor winke liers. (3de blad). Overleden is de bekende letterkund go pater H. L nnebank, O.S.Cr. (Kerknieuws, late blad). DE KLOK. Als onze lezers en lezeressen binnen korten tijd in het bezit komen van bot nieuwe spoorboekje, dan zal huu aau- stonds opvallen, dat de nieuwe 24-uura klok, althans bij onze spoorwegen, haar intredo heeft gedaan. Wij zullen dan niet meer spreken van 8 u. v.m. en 0 u. n.m., maar zullen het b.v. hebben over onze winkelzaken die om half negen worden geopend om te 20 uur te worden gesloten. Een nieuwigheidje, hetwelk wel weer zijn vóór- en tegenstanders zal helihen. Maar hoo wij er ook over mogen denken, er zit niets anders op, wij zullen met on/.ec nieuwen tijd mee moeten gaan Trouwens, er zijn weinig zaken waar en kei sprake ia van vóórstanders. Toevallig echter ontdekten wij dezo week een van die uitzonderingen Wandelend op de Hoogstraat, iu het heerlijko voorjaarszonnetje, zagen wij in de portieken van Ëruuing talrijke groep jes zorgzame echtgenooten on verstand i go, zuinige, huismoeders, aandachtig bewon derend de fraaie étalages van deze nieuw gerestaureerde zaak Velen waren een stapjo verder gegaan en zorgden dat de vriendelijko verkoopers en verkoopsters bijna handen te kort kwamen om allen naar wensch te kunnen bedienen. Do eene bleek enthousiast voor Bruning'* meubelen, een tweede genoot reeds bij Je gedachte haar lieveling te kunnen rondrij den in Bruning's heerlijk veerende kinder wagens, een derde droomde van een „eigen haard", van onder tot boven door Bruning geïnstalleerd, weer anderen verkondigden luide, dat van aanvullingen van linnenkast en babyuitzet ook gezegd mag worden: Wat Bruning doet is altijd goed, kurtom het werd mij al heel gauw duidelijk. Bru ning's meubel- en manufacturenmagazijn, gelegen aan onze fraaio Hoogstraat, is hij onzo dames op buitengewone wijze in trek gekomen. Bruning heeft evenals de spoorwegen de klok verzet, doch met dit verschik bij Bru ning is alleen sprake van voorstanders Dit bleek mij opnieuw toen ik thuisko mend voorzichtig lanceerend: Wat Bruning doet is altijd goedl vriendelijk beantwoord werd met een: Vertel eens wat nieuws, dat wist ik allang uit eigen ervaring Eigenaardig toch! wat is he. opmerkings vermogen van vrouwen vaak veel scherper ontwikkeld dan van ons mannen 7588 De dêpular.' van dc Mexicaansche bisschoppen heeft zich in het geval Gar za, die een katholiek leger tegen de ro- geering Callea bijeenbracht, op het na tuurrecht beroepen, dat de verdediging tegen onrechtmatige aanvallen, na uit putting van alle geoorloofde middelen, zelfs door wapengeweld rechtvaardigt De oude vervolgingen der Christenen kunnen niet als tegenbewijs worden aan gevoerd, omdat de eerste Christenen on derdanen waren van oen macht die voor hen bestond en alhoewel zij tiranniek optrad, met recht bestond; coodra echter he>t Christendom doorgedrongen was, zou iedere algemeene vervolging de botoekenia van een gowelddadigen aanval op oen roods lies taande staatsorde hebben go- had. Leo Xin zegt in zijn encycliek „Sa/- pienitiae Christianae" van Januari 1890: „Wanneer de wetten van den staat open lijk in strijd zijn met het Goddelijk recht, wanneer zij aanvallen tegen de Kerk in zich sluiten, de vervulling der godsdien stige plichten verhinderen of het gozajj van Jeeus Christus in den persoon van zijn plaatsvervanger krenken, dan is te genstand plicht, gehoorzaamheid schuld De opstand In Nicaragua. Alle munitie der liberalen buit gemaakt De Nicaraguaansche legatie deelt mede dat de conservatieve troepen van Diaa alle munitie van het liberale leger heb ben buit gemaakt en dat generaal Mon- cada in de bergen is gevlucht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1