DONDERDAG 7 APRIL 1927
ge Jaargang.
No. 5536
£eicbelte (Bou/tawlJ
30NNEMENTSPRIJS bedraagt bi] vooruitbetaling
[^ideD 19 cent per week 12.50 per kwartaal
-if AgenteD 20 cent per week 12.60 per kwartaaL
o per po9t I 2.95 per kwartaal
Geïllustreerd Zondagsblad ia voor de Abonné's ver-
,441 tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor
ging Afzonderlijke nummers 5 ct.. met Geïllustreerd
u-sblad 9 ct
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen
I.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone adverlonflSc 30 oenl per regel
Voor Ingeionden Mededeelingeo wordt bot
dubbele ran het tarief berekend -
Kleine adverlentfen. rao ten hoogste 80 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur on vee
buur, koop en verkoop 10.50.
IMMER BESTAAT UIT TWEE BLADE*.
Staten-verkiezingen.
geven elders in dit nummeir cij-
betreffende de gisteren gehouden
o. verkiezingen.
Limburg en Noord-Brabant en
he zijn gisteren 7 provincies aan de
men; in Utrecht is de verkie-
fandaag.
nog niet veel te zeggen over het
[borg dat staat vast heeft
goed gehouden; ondanks de
icbtige propaganda heeft het social
er geen vooruitgang gemaakt; do
olieken zijn wederom in sterke een-
kmchtig gebleken in deze Katho-
provincie.
rd-Brahant is niet zoo mooi ge-
Twee zetels verlies voor de R. K.
.-partij (niet een zetel zooals giste
erst is gemeld) is te veel. Het
id-Brabantsch Dagblad „Het Huis-
i' schrijft in een beschouwing over
uitslag:
Met dat al is er een lek, en het
verdient aanbeveling, in den husti-
jen tijd het geval eens precies na te
ipeuren: elke afbrokkeling, ook de
kleinste, doet afbreuk aan onze
partij
Met 12 afgevaardigden zijn de an
dersdenkenden in onze provincie te
êterk in on3 Statencollege vertegen
woordigd.
in de gisteren bereikte resultaten is
belangrijkste dat in Zuid-Holland
terwijl wij dit schrijven, zijn nog
cijfers uit alle Kieskringen bin
der is, dat, indien heel Z.-Holland
1 heeft als de Kieskring Leiden
de stad Leiden, Zuid-Holland
5ch is gebleven!
ia in de gemeenten in onze oimge-
zoowel in den Kieskring Leiden
i Kieskring Gouda, over het
door de Katholieken goed ge-
t er flink gewerkt wordt door
igandisten, moge blijken uit mede-
iigen als die, welke wij ontvingen
gstgeest en uit Katwijk, n.l. dat
Katholieke stemgerechtigden, voor
!?r niet ziek of door andere wettige
verhinderd, naar de stembus wa-
gekomen; daarvoor hadden de pro-
ndisten wel gezorgd!
de gemeente Leiden zijn bij d
averkiezing ongeveer 10 meer
en uitgebracht, dan bij de vorige
iverkiezing in 1923 de Katho-
nbebben 13 14 meer stemmen,
mogen, voorzoover, wij den toe-
op heden overzien, tevreden zijn,
zéker nog niet voldaan!
Een huisbakken opvatting!
Kamerverslag in de liberale
Rott. Grt." van hedenmorgen:
tamelijk onsamenhangende,
nleens grappige, maar aartsconser-
itieve causerie werd door het Chr.-
Historische Kamerlid Verkouteren ge-
touden. Wat hij b.v. over de echt-
tffceiding zei, lokte niet slechts me-
tiïe gerechtvaardigde tegenwerping
a interruptie uit het vestigde ook
den indruk, dat mr. Verkouteren er
fel zeer huisbakken en traditioneele
jpvattingen op nahoudt, als hij van
«heiligheid" van het huwelijk ge-
waagt.
#n» dat is niet uit „He Volk" of uit
Telegraaf", uit het deftige(!) be
en beschavende(!) Rotterdam-
.heidsbondsche orgaan, hetwelk
™gheid van het huwelijk een huis-
fn opvatting noemt!
^chicn zijn er nog wel Katholieken,
Partij van den Vrijheidsbond steu-
de stembus! Och ja, waarom ook
B9eTEMLAHP"
Ontwapenings-kwestie.
voorbereidende commissie.
Viootbeperking.
N&ar een compromis.
feprekiagen tusschen Cecil en Bon-
een compromis inzake de vloot-
hadden gisteren een bevredi-
Terloop, ofschoon een volledigo over
ruling nog niet werd bereikt,
lansche en Britsche delegaties ver-
;_Q echter beide, dat de uitzichten
:reensGunning groot zijn geworden,
^dslag der overeenstemming zal
eujk zijn, dat Engeland aanvaardt,
stolsel der beperking, den
totalen tonneninhoud der ganscho vloot,
zonder indeeling in scheepscategorieën,
doch dat Frankrijk bereid is, waarborgen
te bieden tegen de verrassingen van den
vlootbouw door aanvaarding van de ver
plichte openbaarmaking van het vloot-
bouwprogram dat gedurende een zekeren
tijd niet zou mogen worden veranderd, ten
zij in buitengewone omstandigheden.
De militaire uitgaven.
Uiteenloopende stroomingen.
Bij de bespreking der militaire uitgaven
maakten zich twee stroomingen geldend,
die een gevaar met zich brengen, dat in het
geheel niets op dit gebied zal tot stand ko
men.
Duitschland en Amerika wenschen recht-
streeksche beperking van het oorlogsma
teriaal der landmacht door vaststelling
van het maximum aantal kanonnen, gewe
ren, tanks, enz.
Frankrijk wenscht indirecte beperking
van het oorlogsmateriaal der landmacht
door beperking van het maximumcijfer der
begrootingsuitgaven voor aankoop en de
vervaardiging van oorlogsmateriaal.
Gisteren was nog geen compromis-moge
lijkheid gebleken. De discussies duurden
slechts kort, daar Italië, Amerika en Zwe
den zich beklaagden over den al te grooten
ijver van den voorzitter Loudon, waarna
de voorbereidingscommissie tot heden
werd verdaagd.
Duitschland
Conflict in de Silezische metaalindustrie.
Vijftienduizend arbeiders
uitgesloten.
De bond van werkgevers in de Silezische
metaalindustrie heeft de algemcene uitslui
ting afgekondigd, waarmede gedreigd was
ter bescherming van de met stakinga be
dreigde ondernemingen. Hierdoor zijn van
a.s. Woensdag af 15.000 metaal-arbeiders
uitgesloten.
Tsjecho-Slowakije
Staking van glasbewerkers.
Gablonz in staat van beleg.
In het Duitsch-Boheemsche district Ga-
blonz-Tannwald is Maandag een staking
van glasslijpers uitgebroken, die ontevre
den zijn over den export van onbewerkt
glas, waardoor hun kansen op ruime ver
diensten ontgaan en een groot aantal werk
loos zijn geworden.
Maandag en Dinsdag hebben de stakers
betoogingen gehouden die een nogal ru
moerig verloop hadden.
Daar ook voor Woensdag nieuwe de
monstraties waren aangekondigd, heeft de
Tsjechische regeering het raadzaam geacht
den staat van beleg in het heele district
af te kondigen.
Indien de regeering niet bereid is tege
moet te komen aan de eischen der stakers
dreigen de vakvereenigingen met een al-
gemeene staking, .niet alleen van de glas-,
maar ook van de textiel- en metaal-beweT-
kers in het heele Noord-Boheomsehe in
dustriegebied.
China
DE CHINEESCHE CHAOS.
Een inval in Sovjetgebouwen te Peking.
Met toestemming der gezanten.
Gistermorgen hebben Chineesche politie
beambten en soldaten van Tsjang Tso Lin
een inval gedaan in de gebouwen, die naast
de Russische ambassade te Peking gelegen
zijn en eveneens aan de Russen toebehoo-
ren, waarbij de ambassade zelf evenwel
ongemoeid is gelaten. Ongeveer 300 man
gewapende militairen en politietroepen om
ringden plotseling de gebouwen, sprongen
over de afscheidingsmuren, drongen naar
binnen, waarbij zij zich door deuren niet
lieten tegenhouden en overrompelden de
bewoners. Ongeveer 50 Ghineezen, onder
wie de agitator Lik-Soe-tsjoe en 20 Rus
sen zijn gearresteerd.
Deze gebeurtenissen hebben groote op
winding teweeggebracht en den geheelen
dag heeft een dichte menigte van buiten
landers en Ghineezen staan kijken, hoe
karrevracht na karrevracht met pamflet
ten, geschriften, roode vlaggen en banieren
voor optochten en wagens met geweren,
pistolen en munitie door de Chineesche
politie zijn weggevoerd.
Do huiszoeking in de gebouwen is den
geheelen dag voortgezet, doch de autoritei
ten hebben nog geen bijzonderheden be
kend gemaakt omtrent het materiaal dat
haar in handen is gevallen.
Toen de politie de gebouwen binnendrong
trachtten de Russen wel vele documenten
te verbranden, doch de Chineesche politie
heeft de meeste nog kunnen redden. De
Dal-bank, die in dezelfde straat staat en
waarin vroeger de Russische postdienst
was ondergebracht, werd het eerst onder
zocht en daarna de andere gebouweh van
dit blok.
Voor de Russische ambussade echter
stonden gewapende Russen, blijkbaar met
bet doel elke poging om het gezantschap
binnen te dringen tc beletten.
De Dal-bank en de andere gebouwen
zijn niet door diplomatieke onschendbaar
heid gedekt en de Russische regeeriug
heeft boveidien de ex-territorialiteitsrech-
ten reeds eenige jaren geleden opgegeven.
De noordelijk regeering is tot dezen in
val overgegaan op grond van ontvangen
inlichtingen, dat talrijke agitatoren te Pe
king waren aangekomen en in de gebou
wen der Russische regeering vertoefden,
van waaruit zij een staking voorbereidden.
Daar geen Chineesch ambtenaar de le-
gatiewijk kan binnenkomen zonder toestem
ming van het corps diplomatique heeft de
noordelijke regeering vooraf verlof ge
vraagd voor de huiszoeking en omdat het
corps diplomatique van meening was, dat
er geen voldoende grond aanwezig was om
permissie te weigeren voor de uitvoering
van een onderzoek van gerechtelijken aard,
is het verzoek toegestaan
Do Russische zaakgelastigde heeft een
krachtig protest ingediend bij het minis
terie van E: itenlandsche Zaken te Peking.
Algeemeen wordt groote voldoening uit
gesproken over het optreden der Chinee
sche autoriteiten.
Generaal Pi onthoofd.
Uit Tsinanfoe wordt gemeld dat gene
raal Tsjang Tsoeng-tsjang zijn onderbevel
hebber Pi Tsjoen-sjen, die Sjanghai aan de
Kantonneezen heeft overgegeven, heeft
doen onthoofden.
Pi Tsjoe-tsjen was tot gouverneur van
Sjanghai aangesteld door Tsjang Tsoeng-
tsjang. Toen de Kanton-troepen de stad
naderden, liep het gerucht, dat hij voor
50.000 pond Sjanghai zou overgeven en
overloopen naar he. Zuiden.
Of hij dit bedrag kreeg, is nimmer ge
meld, maar vaststaat, dat hij op 21 Maart,
toen zijn troepenmacht verzwakt was door
den terugtocht der Noordelijken naar Nan
king, verklaarde de stad niet langer te
kunnen verledigen.
Gemeld werd, dat Pi na de overgave
commandant werd van een Zuidelijke di
visie, maar blijkbaar is hij binnen het
machtsbereik van zijn vroegeren chef ge
bleven.
Het conflict tusschen rooden en
gematigden.
Uit Honkong meldt de „Times": Alles
wijst er op, dat het conflict tusschen de
rooden en de gematigden in de nationa
listische partij spoedig te verwachten is.
Te Canton hebben de autoriteiten aan de
rooden verboden een demonstratie te hou
den, terwijl zij aan 30 000 gematigde ar
beiders hebben toegestaan een betooging
te houden tegen de tyrannie der rooden.
Amerika
Gevechten in Nicaragua.
Overwinning der regeerings-
troepen.
De Nicaraguaansche legatie te Washing
ton deelt mede, dat de liberale troepen vol
komen in de pan zijn gehakt bij een ge
vecht te Muymuy; meer dan duizend op
standelingen zijn met zware verliezen op
de vlucht gejaagd Een colonne, die ter
versterking der liberale troepen oprukte,
werd eveneens door de conservatieve re-
geeringstroepen verslagen.
BONENLAND
EERSTE KAMER.
De Eerste Kamer heeft gisteren de be
handeling van de gemeentebegrocting
voortgezet.
Wij komen hierop nader terug.
Koninklijke besluiten.
Rechterlijke macht.
Bij Kon. besluit is aan mr. A. A. baron
van der Feltz, op zijn verzoek, eervol ont
slag verleend uit zijne betrekking van pro
cureur-generaal bij het gerechtshof te Am
sterdam, tevens belast met do functiën van
directeur van politie in het ressort van
dat gerechtshof, onder dankbetuiging voor
de vele en gewichtige diensten, door hem
aan Hare Majesteit de Koningin en aan
den Lande bewezen, en is benoemd tot
procureur-generaal bij het gerechtshof te
Amsterdam mr. dr. S. J. M. van Geuns,
thans advocaat-generaal bij gemeld hof:
is tijdelijk belast met de functiën van di
recteur van politie voor het ressort van het
gerechtshof te Amsterdam mr. dr. S. J. M.
van Geuns, benoemd procureur-generaal
bij dat gerechtshof.
STADSNIEUWS
DE VERKIEZING VAN GISTEREN.
Wij zijn gisteravond, toen de .cijfers van
de 46 stembureaux bekend waren, gaan
becijferen, hoe het resultaat dezer stem
ming zou zijn, als het ©r een was ge
weest ter verkiezing van leden voor den
gemeenteraad. En wij kwamen toen tot de
ze conclusie:
R.-K. 7 zetels (nu ook 7).
A.-R. 4 zetels (nu ook 4).
Chr.-Hist. 8 zetels (nu 6).
S.D.A.P. 9 zetels (nu 8).
Vrijheidsbond 2 zetels (nu S).
Vrijz. Dom. 1 zetel (nu 2).
Democr. 1 zetel (nu 2).
Comm. 1 zetel (nu 1).
Natuurlijk is deze becijfering geen pro
fetie van wat er bij do gemeenteraadsver
kiezingen in Mei zal gebeuren.
Eerstens, het kiezerscorps is dan an
ders en uitgebreider.
Vervolgens, er werken ook weer andere
factoren mede.
In 1923 berekenden wij aan de hand van
de cijfers van de Statenverkiezing, dat de
verhouding bij de daarop volgende ge
meenteraadsverkiezingen zou worden 19
rechts tegen 14 links en zij is geworden 17
rechts tegen 16 links.
GEMEENTERAAD.
De Gemeenteraad van Leiden vcrg..Jert
op Maandag 11 April, des namiddags te
twee uur.
Te behandelen onderwerpen:
lo. Benoeming van een lid der Commis
sie van Fabricage, (vac. J. Splinter Gzn.)
2o. Benoeming van een lid der Commis
sie voor het Grondbedrijf (vacature: J.
Splinter Gzn.).
3o. Benoeming van een lid van het Be
stuur der Stedelijke Werkinrichting, uit
de leden van den Raad (vacature: A. I.
Wilmans Mz.).
4o. Benoeming van vier schoolartsen,
voor het tijdvak 1 April 19271 April 1928
5o. Benoeming van een lid der Plaatse
lijke Schoolcommissie.
6o. Benoeming van een lid van het Be
stuur der vereeniging „de Ambachts
school"
7o. Benoeming van vier leden der Schat-
tingscommissie, bedoeld in art. 57 der Wet
op de Inkomstenbelasting 1914.
8o. Praeadvies op het verzoek van Dr.
N. J. Beverson, om eervol ontslag als Rec
tor van het Gymnasium.
9o. Voorstel tot nadere vaststelling van
do vergoeding, bedoeld bij art. 101 der T a-
ger Onderwijswet 1920, over het jaar 1922,
voor de besturen van verschillende bijzon
dere scholen cn tot vaststelbng van de daar
op betrekking hebbende begrootins^s'aten
lOo. Voorstel tot onieuw vaststelling van
de verordening van 13 Juli 1925 (Gem.blad
no. 14), tot heffing van schoolgeld voor
het lager onderwijs in de gemeente Leiden
llo. Voorstel:
a. om goed te keuren dat door B. en W.
beroep is ingesteld van de beslissingen van
Gedeputeerde Staten, in zake den aanslag
in de Forensenbelasting van een 2-tal per
sonen;
b. om te besluiten tot het instellen van
beroep tegen aanslagen als bedoeld sub a,
van een 2-tal personen.
12o. Praeadvies op het beroepschrift
van de American Petroleum Company, te
gen de afwijzende beschikking van B en
W. op haar verzoek ora vergunning tot
verbouwing van hare inrichting aan den
Zijlsingel
13o Verordening, tot wijziging der ver
ordening van 17 December 1914 (Gem.
Blad no. 37), betreffende de levering van
electriciteit door de Stedelijke Fabrieken
van Gas en Electriciteit.
14o. Praeadvies op de verzoeken van een
31-tal huiseigenaren, om voorziening over
eenkomstig art. 20 der Woningwet, naar
aanleiding van tot hen gerichte aanschrij
vingen tot verbetering van hunne wonin
gen.
15o. Voorstel;
a. om niet aan te nemen de motie van den
heer van Eek, inzake wijziging van de sa
menstelling en den werkkring van de Com
missie van Financiën;
b. tot vaststelling van de verordening,
houdende wijziging van de verordening
van 31 Januari 1901 (Gem.blad no. 3), be
treffende do samenstelling en den werk
kring der Commissie van Financiën.
16o. Interpellatie van mevr. Dietrich
do Rooy, in zake de benoeming van een
klerk bij den Gemeentelijken Geneeskundi
gen Dienst.
Ontslag Rector Gymnasium.
Naar aanleiding van oen verzoek om
ontslag van dr. M. J. Bcversen als rector
van het gymnasium to Leiden met ingang
van 1 September stellen B. en W. den
raad voor, dit ontsla# eervol te verlee-
Inrlchting American Petroleum Company
aan den Zijlsingel.
De American Petroleum Company, te
's-Gravenhage, komt bij een, in handen van
B. en W. om prae-advies gesteld, adres aan
den Raad, in beroep tegen de afwijzende
beschikking om vergunning tot het ver
bouwen van hare inrichting aan den Zijl-
singeL
B. en W. deelen den Raad mede:
„Zooals uit het ingediende bouwplan en
de daarbij behoorende omschrijving blijkt,
bestaan de werkzaamheden, die adressan
te aan haro inrichting wil doen uitvoeren,
in hoofdzaak uit het vernieuwen en tol
garage inrichten van den paardenstal, het
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND
De ontwapeningsbesprekingen te Genève
De Chineesche bevelhebber van Sjang
hai door Tsjang Tsjoeng trecht gesteld.
Inval in gebouwen der Sovjets tc Pa
king.
BINNENLAND.
Uitslagen van de Staten-verkiezingen.
Wij geven o.m. gespecificeerde uitslagen v.
de stad Leiden en de Zuid-Hollandschi
Kieskringen Leiden en Gouda (2de blad)
de eindresultaten uit andere provincies
en verhoudings-cijfers uit de drie groote
steden Amsterdam, Rotterdam en Dei.
Haag. (lsto blad)
In een lang gevoelde behoe<te voorzien.
Amper een paar dagen zijn de zoc
smaakvol verbouwde magazijnen van Gcbra
Bruning, Hoogstraat, alhier, voor het pu
bliek heropend of reeds duidelijk valt ts
constateeren, dat hiermede in een lang ge
voelde behoefte is voorzien
Leiden is rijk aan flinke, forsch go-
bouwde volkszaken, maar tot nu toe ont
brak het aan een modern ingericht manu
facturen- en meubelmagazijn in het mid
del- en betere genre
Doch ziet, Bruning wordt verbouwd en
in één slag bezit Leiden, hetgeen hei al t<
lang heeft moeten ontberen
Een heerlijke uitkomst voor onze dame*
die, eenerzijds gaarne zoo vonrdeelie mo
gelijk willende slagen, van den anderen
kant ofkeerig zijn van het ongezellige wa
renhuis-systecm
Bij Bruning vinden zij de goi dkoopero.
maar daarboven ook do middel- en beter*
genres, en dat alles nimmer duurder
meestal zelfs voordeeliger dan elders, maar
zij vinden het altijd in een gezelliger op
moer intieme omgeving
Bruning blijkt do kunst to verslaan v,.o
onze dames het koopen te maken tol' eet
waar genot.
Als nt1 rcods sinds meer tian twnp gw
slachten bij voortduring wordi herhaald
Wat Bruning doet is altijd goed, dan mo
gen wij wel zeggon dat Bruning bekend
stond als do beste zaak, maar zij is than»
daarenboven ook de gezelligste op haar
gebied.
Dat do zaak van Bruning, lloogstraa»
12, dan ook nu reeds duidelijk do tee
kenen vertoont van een nieuwe ongekend»
vlucht, verwondprt ons niet. Het is lo
gisch en verklaarbaar
Eerlijk geschreven wij hadden nio
anders verwacht. 7541
bouwen van een nieuw en het sloopen var
een bestaand kantoortje en het maken vat
een nieuw afsluithek
De paardenstal staat ongeveer 5 M l u -
ten do op het uitbreidingsplan aangegeven
rooilijn en derhalve op voor straat bost" in
den grond, terwijl het op te richten kan
toorgebouwtje niet in die rooilijn zal wor
den opgetrokken, doch daarachter
Het plan wijkt dus. voor zoo.eol de ver
nieuwing van den paradenstal betreft, af
van het uitbreidingsplan cn is vervolgen?
in strijd met het bepaalde bij de artikel- i
1 en 2 van de verordening op bet bouwec
en sloopen, aangezien de paardenstal niet
staat en het kanloorgel juwtje niet zal
worden opgericht in de rooilijn en niet aan
een straat of weg, toebchoorende aan het
Rijk, do Provincie of de Gemeente
En vermits, ingevolge hot tweede lid vao
artikel 5 van do Woningwet, pene vergun
ning tot het geheel of voor een gedeelte
vernieuwen van een gebouw moet worden
geweigerd, indien het plan afwijkt van "eo
goedgekeurd uitbreidingsplan en indien
niet aan de voorschriften van de bouwver
ordening wordt voldaan, was het verzoek
niet voor inwilliging vatbaar en moest
daarop derhalve afwijzend worden be
schikt.
Tegen die afwijzende beschikking nu
komt adressartte in beroep voor zooveel be
treft de vernieuwing van den pardenstal at
wel op grond hiervan, dat do veranderitt-
slechts zal bestaan in het maken van oa-
kele groote deuren in den paardenstal, zoo
dat dus vn vornieuwing van dien stal
geen sprake is.
Blijkens de bij haar aan ons gericht ver
zoek, d.d. 11 December 1926, overgelegde
teekening en de bovengeuoemde omschrij
ving is deze bewering echter niet juist De
aan den paardenstal te verrichten werk
zaamheden blijven toch geenszins beperkt
tot het maken van enkele deuren, maar om
vatten nog verschillend andere ingrijpende
verbouwingen, n.l. het afbreken van de
trap naar den hooizolder, het wijzigen van
do balklaag, in dien zin dat de rolderbal-
ken, die hun dracht verliezen door hel zoo
goed als geheel wegbreken van den bestaan
den voorgevel, zullen worden opgevangen
door een raamwerk gevormd door ijzeren
balken en stijlen en ten slotte het verwij
deren van de kolommen tusschen de paar»
denstanden en het maken van een schuif
deur in den zijgevel.
Ons College is dan ook met de Commii
sio van Fabricage van oordeel, dat het aa
