ALKEMADE.
devest i gd L E Kaufman uit Neu-
I ,,i ;D.) J- C van der Kr.y?f van Lei-
"jjcn H. Daleman van Leiden G
,Uyan der Meer van Lisse M A. Juffer-
vi> van Sassenheim Th. G. Lek* van
„Verdam P. J Hooymans van Al-
'iipn n in den Rijn G J. Zwetsloot van
A J. Deenen van Millingen
Ra avert van Wervershoof A L.
'der Hulst van Oegstgeest.
Verlrokken E Bax na-'ir Rijnsa-
v: inde Wol. L. Sloos naar Leiden
.1 Hoekstra naar Wassenaar T Rijns
fill's^naar Aalsmeer T) Vreeken naar
jlendrik-Ido-Ambacht L. A. Verhaar
Voorhout PM Pennings naar
Alphen aan den Rijn J. Akerboom naar
Sasscnheim J A.„ Steenbakkers naar
Yiorlingsbeak F. G. do Groot naar En-
,P|cn J G. Zandvliet naar Leiden
fNigten naar Uithoor^.F. Doldersum
Pu gezin naar St. Maart an W. A. H
Hamers naar Winterswijk.
HAARLEMMERMEER.
Geboren: Johanna d. van P. Witte en
f. Kos Gornelis Hendrikus A'bertus
jiari z. van C. P van der Helm en M. H.
v. Woerkom. Maria Magdalena d van
\V. van Duren en M M. v. d. Horst.
Petrus Gijsbertus z. v. J. van Laar en G.
van Rooijen Pieternella Jacoba d. v. P.
J Winter en D A. Schefferlie. Corne-
lis z van F Lucke en M. Heus. Dirk
Frederik z. van M. Knibbe en P. Hoog
vliet Marijtje d. v. D N. Knibbe en H.
an Wijk
Overleden: Hcndrika van Noort 65
j geli met J. B van Oosten Aagiena
Wiihellemijnsje Gehrels 7 j d. van J. F.
Gelircls en W. van Baren.
HILLEGOM.
Bouw Zusterhuis. Het bouwen
i een Zusterhuis (narochie van St.-Jo-
h) onder architect Jan Stuyt te Den
„_ag is opgedragen aan de firma Witte
brood te Beemster voor 58.890. Deze fir
ma was de laagste inschrijfster Zoodra
de plannen door de gemeente zijn goedge
keurd wordt met het werk begonnen, dat
men met 1 September hoopt gereed te heb
ben.
Retraite-ver. „St.-Paulus." Deze ver
eniging voor ongehuwde mannen en jon
gelingen hield Donderdagavond in „Flo
ra" haar jaarvergadering. Uit het jaarver
slag bleek, dat 53 leden op retraite zijn
geweest en zich thans reeds weer 18 heb
ben opgegeven. Uit het jaarverslag b'eek,
dat de ontvangsten hadden bedragen
ƒ384,79 de uitgaven 366.98. Bij de Tbe-
stuursverkiezing werd de aftr. Ie penning
meester, de heer W. Weijers herkozen,
terwijl in de plaats van den heer W. Ger
ritsen. die niet herkozen wenschte te wor
den als 2e voorz., werd benoemd de heer
Th Bakker.
Wat de retraite voor het huidige boek
jaar betreft, werd medegedeeld, dat 10
plaatsen zijn vastgesteld voor de Kerstmis
retraite en 57 voor die van 25 Jan. 1928.
De vergadering besloot een schriftelijke
dankbetuiging te zenden aan den heer P.
"Haver voor zijn belangloozen steun aan
Ie vereeniging.
LANGERAAR.
Stille Omgang. Donderdagavond
hield het genootschap van den Stillen Om
zijn eerste jaarvergadering in het
café van den heer G. van Dam. In eenige
welgekozen woorden heette de voorzitter
de heer J. A. Koelman allen hartelijk wel
kom Uit de tamelijk goede opkomst mag
ir. wel afleiden, dat weer velen aan den
Omgang zu'len declnemen.Overgegaan werd
tot behandeling v^i een plaatselijk regle-
ment.
Het reglement, zooals het door het be
stuur werd voorgesteld, werd in zijn ge
heel aangenomen Het aantal leden steeg
Ihans tot ruim 90. Werd het vorig jaar
een comité gevormd tot regeling van de
reisgelegenheid met Roelofarendsveen,
thans nu de afd. officieel werd opgericht,
wordt tot bestuursverkiezing overgegaan.
Tot bestuursleden werden gekozen de
heeren H. Volgering, G. W. .v. d. Hoorn,
J A. Koeleman. De v.oorz. zegt dat dit
jaar het organiseeren van een reisgelegen
heid met Alphen aan den Rijn gefaald'is,,
doch het bestuur van Roelofarendsveen
heeft een plan gereed om weer aan te laten
sluiten vanaf Leimuiden. De kosten bedra
gen per extra-trein f 1.40. Voor ouden van
dagen werdgelegenheid gegeven per auto
bus naar Leimuiden te reizen. Door de
overigen kan per rijwiel of te voet de rein
Daar Leimuiden worden gemaakt. In de
parochiekerk zal de processie met een
plechtig Lof worden begonnen. Kaarten
worden verkrijgbaar gesteld bij den heer
H Volgering tot den Vrijdag voorafgaan
de aan den Zaterdag waarop de proces
sie vertrekt.
Personalia. Als plaatsvervangend
hoofdbrandmeester, in de vacature van
den heer G. Kroon, werd door B. cn W.
benoemd de heer P. Hoogervorst aan den
R'ngsloot
LISSE.
Naar Afrika's binnenlanden. Op Za-
lebdag 12 Maart a. s. vertrekt Ftther
van Graven naar Afrika. Den 4den
April hoopt Zijneerw. te Momhassa aan
'e komen om dan vandaar naar het hart
V'n het zwarte werelddeel te trekken. Het
doel van den eerw. Father is om te gaan
sjouwen cn t.r '*->n in de oerwouden, hij do
0' volken om een film in elkaar te zetten
1 tobbende voor de zaak van God hoopt
S'jneerw. over enkele, misschien meerdere
tëren, mot een Missiefilm terug te komen
*aar heel Holland van zal gewagen. Het
hoofdnummer van de film moet natuurlijk
worden het Missieleven in den Christen-
staties hel werk van den Priester, Broeder
Zustermissionaris onder de negers.
MJueerw. zegt te gevoelen dat het zwaar
erk zal zijn, maar met een flinke dosis
van zijn medeparochianen uil Lisse, daar,
zoouls hij zcide, zijn porten,onnaie (ie gr: o
heeft. Om zich alvast eenige finantie; u
steun te verzekeren zal zijneerw. morgen.
Zondag, onder alle II Missen in onze pa
rochiekerk eon liefdadigheidspredikatie
houden waarna schaalcollccte. Wij behoe
ven deze collecte niet aan to hevelen, over
tuigd als wij van te voren reeds zijn dat
haar opbrengst de verwachtingen van Fa
ther v Graven verre zal overtreffen
Vervolgens kunnen wij nog meedeelen,
dat tegelijk met Father v Graven nog een
mede-parochiaan naar Afrika vertrekt, nl.
Broeder Huberlus Onderwater, die naar
Father Joseph Dames gaat, eveneens ter
bekeering dor negers. Wij wenschc-n beiden
missionarissen een voorspoedige reis en
veel succes bij hun moeilijk werk!
ÜJE K1JMSTHEEK
durf
on opgeruimdheid, een beetje medc-
erking van z'n land en dorpsbewoners,
®aar vooral de hulp van O. L. Heer hoopt
s^a8cn. En behoeft het gezegd, Yooral
ekent zijneerw. op den finanticelen «teun
INGEZOGEN ED^DEELSMG
ANTIPAPISME IN DEN
GEMEENTERAAD?
Bij dc rondvraag werd. in de eenige da
gen geleden gehouden gem.zitting door don
heer Brand gewezen op het feit, dat als
er een Katholiek naar een betrekking
in gemeentedienst te Boskoop sollici
teert of soms heeft gesolicitcerd en even
tueel eens komt informeeron hoe deze
kansen staan, meestal de eerste vraag van
den sollicitant is: Is er werkelijk kans
voor een Katholiek om benoemd te wor
den? Hetgeen zooals de heer Brand zei-
de door hem altijd bevestigend wordt be
antwoord.
Maar nu na de benoeming van een ge
meente-opzichter, zei sprzal het moei
lijk worden om maar steeds weer dat ant
woord op die vraag te geven. Alweer is
het voor de Katho'ieken mis geloopen en
toch maken de Kath. ruim een vijfde deel
van do bevolking van Boskoop uit, het
geen tot uitdrukking komt door het bezet
ten van drie der. dertien Raadzetels.
En hoeveel gemeentebetrekkingen wor
den er wel door de Kath. bezet? Als men
goed telt dan kan men het niet verder
brengen dan tot vier n.m. 2 arbeiders aan
de gasfabriek, 1 bruggeman en een halve
kracht bij den vudnisdienst. Verder zal men
tevergeefs zoeken en op geen enkele ver
antwoordelijke post zal men een Kath
aantreffen.
Ja, zoo zeid$ de heer Brand: Het is wel
gemakkelijk als men Wethouders heeft
die steeds hun mannetjes naar voren bren
gen en al is de voordracht van deze be
noeming tijdens de vergadering veranderd
jn een aanbeveling, het heeft niet mogen
"baten. Slechts een loffelijke uitzondering
daar gelaten, heeft men unaniem den solli
citant, die Kath. was, genegeerd en toch
was deze ook zeer zeker bekwaam zooals
door B. en W. zal moeten worden erkend.
Maar er is altijd iets te vinden om minder
gewenschte personen buiten de deur te
houden.
En in dit licht beschouwd, ging spreker
verder, vraag ik mij af: Is het dan te ver
wonderen, dat de Kath. van Boskoop de
meening zijn toegedaan, dat de Raad van
Boskoop-anti-papistisch is?
Dat deze woorden een protest uitlokten,
zal men allicht begrijpen, de Vrijhcidsbon-
ders waren boos, want zij benoemden al
léén de bekwaamden, en de socialist, die in
de Raad zit, was het eigenlijk eens met de
heer Brand, daar ook hij cn zijn partij
steeds achteruit werden gesteld.
De heer Brand heeft hen echter van ant
woord gediend en met feiten aangetoond
welke manieren de Liberalen er soms wel
eens op na hielden, hetgeen door den Libe
ralen wethouder iet kon worden ontkend.
De gemeenteraad van Boskoop bestaat
uit 13 leden waarvan 4 anti-rev., 3 Vrij-
heidsbonders. 3 Kath., 2 Chr.-Hist. en 1
Socialist.
ALPHEN AAN DEN RIJN.
Gevestigd: Mej. P. A. van den Bosch
wed. van H. P. J. J. Kalff van Den Haag
Kinderen Steuven van Amsterdam
Mej. M. Vrcdenborgh van Nootdorp Th.
A Verkerk en gezin van Koudekerk M
J. H. van den Berk van Hedel Mej. P.
M Pennnigs eebtgenoote van L. Vergeer
van Alkemade W. Oudshoorn en gezin
van Woubrugge J. J. Wijcbers van
Hilversum Kinderen Wassink van Am
sterdam.
Vertrokken: M3j. A. Boogerd naar
l eiderdorp Mej. G. Loosenoord naar
Hendrik Ido Ambacht C. M. van Donk
raar Almelo Mej. D. de Jong naar
Delft Kinderen Vijg naar Rotterdam
Mej. Adr. W. Alkemade naar Oegstgeest
A. Langhout naar Ter-Aar A. Burg
graaf en gezin naar Rietveld A. Hcinen,
raar Velsen Mej. A. G. J. van den Berg
echtgenoole van H. J. van Egmond naar
Leiden F. A. van Tol-naar Woubrugge
Mej. P. Reijnhout naar Amsterdam
Mej. Corn, de Groot naar Gouderak J.
en G. van Egmond jiaar 's-Gravenhage
G van Vliet naar Ter-Aar.
HAZERSWOUDE.
Geboren: Anna d. van G. de Gelder
en E. Slootweg. Anna Jozefina d. van
A. M. van der Mey en L. v. r. Haas. Ge-
rarda Johanna d. van B. Kraan en J. H.
Borst.
Ondertrouwd: J. v. Veen, 23 j. en
A. v. d. Zijden 21 j.
Getrouwd: A. v. Houten 20 j. J. v.
Diggelen 18 j.
WOERDEN.
Geboren Lize, dochter van A. Groo-
tendorst en- L. J. Verduijn Gijsbertus
Johannes, zoon van J. Oost veen cn A. van
der Werff Martinus Gornelis, zoon van
S. P. Onneweer en W. M. A. Stolwijk
Mathijs, zoon van J. Vroman en W. van
Vliet Willebrordus Theodorus, zoon van
G Goes en Th. van Dalen
Gehuwd: A. Ealm en H. E. Hemmen
Ondertrouwd: Adrianus Kaste
lein en Johanna Maria de .Jager.
Overleden: Johanna Lemmers eebt
genoote van Albertus van Rooijen oud 5G
jaar Johanna Wilhelmina Driessen wc-
duws van Jacobus van der Staaij oud 89
jaar Jan Pietcr van Schaik echtgenoot
van Aaltje de Leeuw oud 45 jaar.
ZOETERWOUDE.
R. K. Kiesvereeniging. Gisteravond
hield de R. K Kiesvereeniging „Ons
Roomscho Vaandel" een algemeene ver
gadering in het Palronaatsgebouw aan
den Iloogen Rijndijk. Aanwezig waren
85 leden, waaronder Pastoor Meijer en
Kapelaan Boon.
De Voorz. do heer J. Schouten, opende
deze vergadering, constateerde met ge
noegen het groole aantal aanwezigen en
hoopte dat alle zouden medewerken om
deze avond zoo vruchtbaar mogelijk te
maken opdat allen voldaan huiswaarts
zouden keeren.
Medegedeeld werd dat de heer L. v. d.
Valk ontslag genomen heeft als bestuurs
lid. De Voorz. dankte den heer v. d. Valk
voor al hetgeen bij voor de kiesvereeni
ging heeft gedaan en verwelkomde zijn
opvolger, don lieer J. Heemskerk hij zijn
intrede in het bestuur.
Hierna volgde liet kardinale punt van
dezen avond: „Reglementswijziging". Door
do ophanden zijnde verkiezing voor den
gemeenteraad was het bestuur wederom
gesteld voor de moeilijkheid, hoe deze
raadsverkiezing zoo goed mogelijk te lei
den. Aan een advies kon of mocht het be
stuur zich niet wagen. Dit was nog kort
gc-lcden hij de Statenverkiezing gebleken,
toen slechts de helft het advies volgde.
Nu in bestuursvergadering verschillen
de stelsels te hebben besproken, werd mot
de volle goedkeuring van dc beide Pas
toors de volgende v I cments wij iri n g
voorgesteld: in liet bestaande reglement
van art. 12 de alinea's 4, 5, 6, 7, en 8 tc
vervangen door Nieuw 12a. Elk lid
van de kiesvereeniging, dat bevoegd :s
aan de candidaalstelling mede te werken,
wordt op door het bestuur te bepalen dag
of dagen, tijd en plaats, met in achtne
ming van Art 10 2e alinea, tot de .'-gem
ming voor de definitieve candidatenlijst
opgeroepen en toc-gelaten. Het lid ont
vangt ter plaatse der stemming een sicrn-
biljel, waarop in ééne rij onder elkaar
voorkomen in alphabotische volgorde de
namen der groslijst en tevens de inl cii-
tingen die de kiezer noodig heeft om het
stembiljet goed in te vullen.
Nieuw b. Het stembiljet wordt inge
vuld volgens liet puntenstelsel. Men moet
op evenveel candidaten stemmen als liet
door het bestuur tevoren vastgestelde
aantal Candida ten der- officiecle lijst be
draagt. Dit aantal wordt door het bestuur
•aan de leden medegedeeld.
Stembiljetten, waarhij op meer of min
der candidaten is gestemd, zijn ongeldig.
Men stemt door voor den naam van
den candidaat een cijfer te plaatsen. De
gene die men no. 1 op de lijst zou wen-
schen, duidt men aan door. 't plaatsen
van 't cijfer 1 voor zijn naam en zoo ver
volgens tot men het getal stemmen bereikt
heeft dat men moet uitbrengen.
Nieuw 12c Bij de vaststelling van derf
uitslag wordt uitgegaan van de cijfers,
die voor de namen der voorloopige can
didaten zijn geplaatst op de stembiljetten.
liet cijfer 1 heeft een waarde in ponton
gelijk aan het aantal camlidalen der of
ficiecle lijs', het cijfer 2 een punt minder,
het cijfer 3 twee punten minder en zoo
vervolgens, tot het hoogste cijfer nog de
waarde van cén punt lie.ft.
liet aantal punten op deze wijze door
iederen candidaat verkregen, wordt samen
gevoegd. Wie aldus het hoogste aantal
punten heeft, wordt no. 1 van de defini
tieve candidatenlijst en zoo vervolgens.
Het bestuur inaakt dc totaal-uitslag der
stemming op. «Deze uitslag wordt zoodra
mogelijk hekend gemaakt. Voor het overi
ge geschiedt do cundidaatstelling onder
leiding van hel bestuur, dat tevens zorgt
en verantwoordelijk is voor de indiening
der lijsten.
Op zeer duidelijke cn aanschouwelijke
wijze werd deze wijziging door derf voor
zitter uiteengezet cn in het belang van de
eenheid verdedigd. Met dit stelsel wordt
tegemoet gekomen aan wenschen en ver
langens van minderheden die door deze
manier van aanwijzen van plaatsen op
do definitieve candidatenlijst tot uiting
kunnen worden gebracht. Een advies is
niet noodig; ieder stemt op de candidaat
zijnor keuze. Nadat enkelo gevraagde in
lichtingen waren opgehelderd, verklaarde
de heer L. v. d. Valk zich met dit stelsel
te kunnen vereenigen, omdat dan niet ge
adviseerd wordt. (Hooge belastingen cn
dan nog geadviseerd worden dal wil hij
niet). Spr. heeft uitgerekend .dat met dit
stelsel do plaatsen 5, 7 en 9 voor den
Hoogen Rijndijk zijn, dat is geen evenre
dige vertegenwoordiging. Wij hebben aan
den Rijndijk recht op 3 zetels.
Do heer Stadhouder vraagt of het niet
beter zou zijn de namen der groslijst in
een cirkel te plaatsen dan alphabetisch.
De heer v. Mil stelt voor tc bepalen dat
de oproeping voor dc stemming dc al-
phabetischo candidatenlijst zal bevatten
met de inlichtingen die de kiezer noodig
heeft om liet stembiljet goéd in te vullen.
De lieer Paardekoopcr vraagt of propa
ganda in het stemlokaal geoorloofd is.
Dc heer v Ingen zegt dat de stemming
voor velen toch al een draaierig werk is;
wanneer de candidaten nu nog in een
cirkel staan dan zal het nog nic; r gaan
draaien. Hij meent dat 2 lijsten en hetere
oplossing zal geven. De heer de Bruin
meent ook dat voor elk gedeelte een be
paald aantal personen gesteld moet wor
den. De Voorz., de sprekers beantwoor
dende, hecht niet veel waarde aan dc be
rekening van den heer v. d. Valk, hij kan
liet ook anders uitrekenen. Het stelsel
bedoeld door den lieer Stadhouder is voor
hem iets nieuws. Hij ziet echter niet in
dat dit eenvoudiger zal zijn. Met het
voorstel van den lieer v. Mil kan hij zich
vereenigen. Den heer Paardekoopcr wordt
geantwoord dal propaganda in het stem
lokaal verboden is. In tegenstelling met
de heeren v. Ingen en de Bruin verde
digt de Voorz. op verschillende gronden
de eenheid in do R. K. Kiesvereeniging.
Men wil geen advies en nu zou men zelf
advies gaan geven, maar dan ieder op
zich zelf Van het bestuur is een twee
lijs ten-stelsel niet te venvachten. Met de
voorgestelde wijzigingen wordt aan ieder
de vrijheid gelalen te stemmen zooals hij
wil. Hierna werd het amendement-v. Mil
en de voorgestelde wijzigingen van het
bestuur met alg. st. aangenomen.
Bespreking van candidaten voor den
Gemeenteraad. Dit punt werd door den
Voorz. ingeleid. Door do leden zijn als
candidaat gesteld de heeren A. v. Benne-
kom, J. C. Stadhouder, L. v. d. Valk, G.
Verhoogt, J. de Groot, Tr. Tijssen en J.
Zwetsloot Het bestuur heeft hierbij aan
gezocht do overige aftredende leden, de
heeren M. Th. Kompier, H. Noordman,
Jac. v Leeuwen Az., H. J. v. d. Krogt en
L. Onderwater, alsmede dc heeren G. v.
d. Akker, Th. Berg, G. de Jong en A. G.
Faardekooper.
Het aftredende lid van den Raad, den
heer G. H. do Boer wenschte geen can-
didaluur meer te aanvaarden. De Voorz
betreurde dit besluit van den heer de
Boer, omdat uien in hem zal verliezen
iemand die zijn volle persoon aan dat
ambt heeft gegeven gedurende tal van
jaren, waarvan vele jaren als Wethouder.
Spr brengt namens het bestuur hulde
aan den lieer dc Boer voor de wijze waar
op deze zoovele jaren het Raadslidmaat
schap heeft hekleed. Hiermede betuigde
de vergadering haar instemming. Ook
aan het adres van de aftredende leden
werden eenige woorden van hulde ge
wijd voor de vele werkzaamheden in de
4 jaren verricht. Dc lieer v. Leeuwen
wenscht niet dé candidaten te bespreken
maar vraagt waarom sums bij zulke be
langrijke besluiten geiicime vergaderin
gen worden gehouden. De heer de Bruin
geeft in overweging goed uit te zien wie
men stemt want door het heengaan van
den beer de Boer cn het indienen van en
kele candidaten gaat het prestige van den
Raad niet vooruit.
Bij do rondvraag dankte de heer de
Boer den voorzitter voor de woorden Kot
hem gespreken en de vergadering, welke
hiermede zoo algemeen instemde.
Kapelaan Boon sprak namens de ge-
hcclo vergadering een» woord van dank
tot den voorzitter die zich op waardige
wijze van zijn niet benijdenswaardige
taak heeft gekweten.
Hierna werd do vergadering op de ge
bruikelijke wijzo gesloten.
TWEEDE KAMER.
VERSLAG.
HET ONTWAPENINGSVOORSTEL.
DER SOCIAAL-DEMOCRATEN.
Bij dc voortzetting der algemeene be
schouwingen over het ontwapenings-wctB-
voorstel-ter Laan, bespreekt de heer
Boon (V. B.), dio zijn gisteren afgebro
ken rede voortzet, de oorlogskansen. Van
socialistische zijde wordt herhaaldelijk
toegegeven, dat een nieuwe Europecsclie
oorlog zeer wel tot de mogelijkheden be
hoort. Hot gevaar dreigt overal in de we
reld. doch in hoofdzaak van de zijde van
Rusland cn Italië.
De voorstellers wenschcu een veilig
heidswacht van 25.000 man om dc grens
tc marquccren. Maar het is toch tc dwaas,
dat wij 25.000 man noodig zouden hebben
om den vijand tc toonen, waar dc grens
is. Dat zouden wij heusch wel goedkoopcr
kunnen doen. En, als de vijand zich aan
die grens niet zou storen, zouden wij ons
terugtrekken en do troepen hun gang la
ten gaan.
Spr. komt vervolgens op den heer Mar-
cliant en haalt een artikel aan van hem, in
1922 geschreven in de Vrijzinnig-Demo
craat waarin hij tegen ontwapening op
kwam. En in 1918 zeidc de lieer Marchant
in de Kamer ten aanzien van het Belgi
sche annexionisme, dat België nooit zou
kunnen probecren, een stuk van Nederland
af te scheuren, zonder dat een nieuwe
oorlog zou ontstaan.
De heer March an i (V. D.): Was dc
Volkenbond er toen al?
Dc heer Boon (V. B.) zegt, dat dit er
niets mee te maken heeft. In 1924 heeft
dc lieer Marchant die uitspraak herroepen
en gezegd, dat liet bluf van hem was ge
weest, omdat hij wel wist, dat er van een
oorlog toch niets komen zou.
Spr. gaat vervolgens na, hetgeen dc
heer De Visser gisteren in herinnering
bracht, n.l. dat de lieer van Embden te
Zwolle in een vergadering zcide, dat hij
niet' in een kabinet zou zitting nemen,
tenzij «lat kabinet op zijn program de
nationale ontwapening zou zetten.
Dc heer Ma r eh a n t. (V. D.): „Dal
moet dc heer van Embden weten".
De lieer Boon (V. B.): Neen, dat moet
dc lieer van Embden niet weten, dut is
een zaak van de vrijzinnig-democraten.;
Voor hen trad dc heer van Embdan, als
voorman van dc ontwapening op. Het pro
gram van den heer Marchant was geen
ontwapeningsprogram, doch een bczunu-
gingsprogrnm.
Dc heer Marchant: Neem dat pro
gram dan maar over voor den Vrijheids
bond.
De heer Boon (V. B.) denkt daar niet
aan cn zegt niet, dat hij zoover wil gaan,
als dat program voorschreef.
Spr. vertrouwt op een krachtigen groei
van den Volkenbond, waardoor dc inter
nationale ontwapening kan voortgaan. Dit
is toch geen militarisme? De lieer Sten
huis vredesengel, de Vrijheidsbonders mi-
litairisten. Klinkt dat niet al te dwaas?
Mej. Groencwog (S. D.) bespreekt
het standpunt der vrouwen tegenover het
militairisme.
Do vrouwen gevoelen, dat zij eer. spe
ciale taak hebben te vervullen.
Er zijn een aantal sprekers geweest, dio
maar steeds wezen op het feit. dat de
oorlogen van allo tijden zijn geweest. Dit
is geen argument. In het Oude Testament
wordt do veelwijverij als vanzelfsprekend
beschouwd. Toch zal er nu ter rechterzijde
niemand zijn, die do veelwijverij nog
voorstaat.
Dó Voorzitter: Wo hebben het nu
alleen over ontwapening.
Mej. Gr oo no weg (S. D.) heeft
slechts willen hetoogen, dat. men niet aan
het verleden steeds kan vasthouden. Wat
voor do veelwijverij geldt, geldt ook voor
do slavernij. Vooral door hot iptreden
der vrouwen zal de ontwapening een feit
worden.
De heer B r a a t (P. B.) beschouwt het
voorstel alleen als reclame. De Plattelan-
dersbond streeft nllccn internationale ont
wapening na. Spr. herinnert bovendien
aan zijn ontwerp betreffende den zomer
tijd, waarvan de heer Marchant zeide, dat
zulk een ontwerp van dc rcgcering alleen
moet uitgaan. Is het dan hiermede ook
niet zoo?
Het best zou het zijn als Europa één
Statenbond was zonder grenzen en zon
der leger. Amerika is ons in dat opzicht
een stuk vooruit, maar zelfs heeft men
dezer dagen in de courant kunnen lezen
dat Amerika ook zijn vloot uitbreidt.
Men zegt: als er oorlog komt, wat dan?
Maar spr. vraagt: Als wij ontwapend
zijn, wat dan? Het ware beter, als do
verkiczingsallurcs in een andere richting
geleid werden en de boordevolle vlcesch-
potten der ambtenaren werden overge
heveld naar de ouden van dagen.
Over de vermindering van bewapening
is de heer Braat tc spreken, b.v. tot 13,000
man per lichting. Dit ontwerp zal echter
in geen geval eenig nut hebben, en geen
oorlogen «loon voorkomen.
Dc lieer Kloerelcoo po r (8. D.)
meent, dal als de sociaal-democraten meo
ncn, dat. dit Voorstel goed is, zij verplicht,
waren, het in te dienen al wisten zij ook,
dat het niet zou worden aangenomen.
Ilij bestrijd dc meening van den heer
Boon, dat, als wij het land niet it ontran-
co verdedigen, dit in strijd is met dc
Grondwet.
Spreker bestrijdt voorts de zbudon-
thcorio cn zegt, dat, als dc oorlog
een gevolg van zonde zou zijn, dit nog
geen vrijbrief mag bctcckcncn voor <ie
zonde om voort te gaan.
Dan moet daar toch tegen gestreden
worden.
Men zegt, dat. wij alleen vechten voor
het recht. Doch in de practijk kan dat
standpunt niet gelden. Want wij moeten
vechten tegen deugeed, die onze grenzen
overschrijdt. Indien België dat had ge
in 1924, dan hadden wij tegen België ge
vochten. Spreker wil echter een bloeiende
gemeenschap, geen bloedende hel.
De lieer Kersten (S. G. P.) zeg:, dat
elke vrcdcsgedachte, die niet op Gods
woord steunt, een verderfelijk karakter
heeft. Dc oorlog is het gevolg van dc zon
de. Maar God straft dc zonde. God heeft
ons voor een revolutie behoed en als mid
del voor dc bchocding gebruikte IIi> ons
leger. De overheid heeft met liet zwaard
recht te handhaven tegen binnen- en hui-
tenlandsche machten, die inbreuk op het
recht willen doen.
Naar spreker hoopt, zal het Belgisch
Verdrag in dc Eerste Kamer worden ver
worpen. Als wij geen leger hebben zal
België zeker komen en nemen wat het
hebben wil.
De heer D r. Do Visser (C. li.) bc-
estrijdt den,heer v. d. Heide, waar hij den
heer Duymaer van Twist vroeg: „Waarom
volgt gij niet Christus?" Dc lieer v. d.
licido mag den Christus niet aanvoeren
als iemand, die pleitte voor ontwapening
cn die do overheid dc wapenen zou willen
onthouden, om het eigen land to verdedi
gen. In dit verband bestrijdt dr. De Vis
ser ook den heer Kleerkoper, waar hij bij
belteksten uit hun verband haalde. Do
her v. d. lleidc zcide, dat geen zedelijk
doel wordt gediend door een onzedelijk
middel. Staat dan do heer v. d. Heide op
het standpunt van absolute weerloosheid?
De S. I). A. P. heeft zich op revolutio
nair standpunt gesteld cn dat standpunt
is nooit herroepen. Zoolang dit niet is ge
beurd, zal dc overheid steeds op haar hoe
de moeten zijn om te voorkomen, dat, do
arbeiders „met andere dan wettige midde
len" dc macht veroveren.
Dc staatsman, die vooruit moet zien,
moet rekening houden met do mogelijk
heid, dat dc ontwupcnings-mentalitcit, die
thans heerscht, plotseling kan omslaan,ais
in 1914, als gevaar dreigt. Zoolang die mo
gelijkheid blijft, wenscht spr. liet land in
tegenweer tc stellen legen iedere poging,
liet aan to randen.
Dc heer K. Ter Laan (S.- D.) vangt
zijn rede ftaïi, en brengt allereerst een
woord van «lank aan den minister van
Oorlog, voor het feit, dat hij de beraad
slagingen over dit voorstel heeft, willen
bijwonen, en voorts dank aan dc tegen
standers, «lic gepoogd hebben, dc bedoe
ling der voorstanders rcclit tc doen we
dervaren.
Spr. zal Dinsdag zijn rede voortzetten.
De vergadering wor,,t verdaagd tot
Dingdag 1 uur.
