18e jaargang.
WOENSDAG 26 JANUARI 3927
No. 5475
e ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
ooi Leiden 19 cent per week 12.50 pei kwartaal.
U ooze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal,
ranco per post I 2.95 per kwartaal.
;et Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver-
jjjgbaar tegen betaling van 50 et per kwartaal, by vooru
itbetaling Afzonderlijke ntunmers 5 et. met GeïUnstreerd
,(iagsb!ad 9 cL
Oit blad verschijnt elkon dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentlöo 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt hel
dubbele van het tarief berekend
Kleine advortentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd huur en ver
huur, koop en verkoop I O.SO.
NUMMER BESTAAT UIT TWFF 8LA0EN'
Politieke actie.
t Flinke daad van het bestuur der Fe-
jratie van R--K. Kiesv. in Zuid-Hol-
nd. waarmede het de propaganda voor
a.s. Statenverkiezingen ter hand
lemt! Men leze hierover mededeelingen
ider de rubriek Binnenland aan het
00fd van ons tweede blad.
't Is de eerste daad, waardoor de
eer herleefde Bond van R.K. Kiesv. in
uid-Holland blijk geeft van zijn bestaan.
En tegelijkertijd van zijn bestaans-
c h t, van zijn nut en noodzakelijk
st
Zonder propaganda, doelmatig georga-
seerde, krachtig aangepakte en op Ka-
olieke wijze gevoerde propaganda,
rzwakt ons Katholieke politieke le-
En dat wil zeggen: verzwakt
invloed der Katholieke beginselen op
terrein van het openbare leven, de ge-
kberechtigheid van Katholieke staats-
irgers met alle andere.
Zoo móeten wij de beteekenis van bet
atholieke politieke leven beschouwen.
En, als teleurstelling of ergernis ons
remit, wanneer wij moeten gadeslaan,
it Katholieke lieden, van wie wij anders
i beter verwachtten, de politiek gebrui-
>n voor eigen baat, in een of anderen
irm dan mag de teleurstelling ons
niet toe verleiden, om zoo laatdunkend
'er de politiek te spreken, gelijk sommi-
»n of velen onzer doen dan mag die
leurstelling onze eigen actieve belang-
elling voor de politiek niet verlammen!
politiek is een wezenlijk en voor-
iam element in de Katholieke actie, in
propageering en in de beleving vAn
ize Katholieke beginselen naar buiten, in
maatschappij. Dat moet ons nu 'ns
len holder voor den geest en diep in het
ichtsbesef staan!
Om dat te bereiken, zijn zeer nuttig de
irgaderingen, die het bestuur van bo-
ngenoemde Federatie heeft georgani-
ird in eenige steden (te Leiden op Za-
rdag 5 Maart); kunnen ook zeer nuttig
jn door plaatselijke kiesv. te organisee-
a bijeenkomsten.
BUiTEBSLARSD
Volkenbond
De Jusih veroordeeld.
Men herinnert zich misschien het feit,
it tijdens een Volkenbondsbijeenkomst
irig jaar een Hongaar, een zekere Iwan
Justh, den Hongaarschen premier
Volkenbondsafgevaardigde graaf
ethlen een oorveeg gaf.
In verband met bet internationale
arakter van dit delict volgens welke
etten moest de Hongaar geoordeeld wor-
en zaten er heel wat haken en oogen
:ze kwestie. Thans is de Justh door
et federale hof te Genève veroordeeld tot
dagen gevangenisstraf (welke reeds
oor het voorarrest uitgeboet zijn) 500
ancs boete en 10 jaren verbanning.
Duifschland
De ontwapeningskwesijes.
Op weg naar een compromis.
Na een aanvankelijke periode van aar-
ding bij de onderhandelingen tusschen
0 geallieerden en de Duitsche experts
rer de Oost-Pruisische vestingwerken is
lans een betere verstandhouding waar te
anen. De oorspronkelijk door de Duit
sers gestelde voorwaarden schonken
reinig voldoening aan de geallieerden. Na
&rdere gedachtenwisseling, welke in het
atste van de vorige week plaats vond,
leken generaal Von Paw els en Forster
1 staat te zijn. bun voorstellen te wijzi-
Bn. De
ieuwe voorstellen schijnen den
eg te cpenen tot een compromis, dat
ermoedelijk voor het einde van de maand
Breikt zal kunnen worden.
Va'sche munters.
«Patriottische" negers.
Te Berlijn zijn twee negers, Munumo en
a-vebe, tot drie jaar gevangenisstraf
ttoordeeld, omdat zij Engelsch bankpa-
ler bleken nagemaakt te hebben,
/y noemden zich onderdanen van ko-
®g Boedangalo van Kameroen en ver
arden den rechter, met hun verval
sing slechts vaderlandslievende doelein-
te hebben nagestreefd. Hun doel was
noodige gelden bijeen te brengen, ten
nc|e een legertje uit te rusten, dat Ka
poen van het Engelsche juk moest be
dden en het land weer onder Duitsche
Schappij zou brengen.
Frankrijk.
poincaré over zijn financieele politiek.
T^at reeds bereikt werd.
Dmm^r* kceft ffi^t^nriddag voor de
rer if516 Jan ^.e kamer een uiteenzetting
Hii iL "nancieeIen toestand gegeven,
and ^SOn met te wijzen op den toe-
zooals die was, toen bet tegen
woordige kabinet aan het bewind kwam,
om daarna te spreken over den toestand
zooals die nu is.
Hoewel er een belangrijke verbetering is
ingetreden, is deze nog onvoldoende. In-
tusschen is er reden, om tevreden te zijn.
Reeds terstond na het optreden van de
tegenwoordige regeering begon de franc to
stijgen en bet vertrouwen werd nog krach
tiger, toen de amortisatiekas in October
haar werkzaamheid begon.
De politiek van het kabinet is er op ge
wricht om de verplichtingen, die op korten
termijn vervallen, om te zetten in ver
plichtingen op langen termijn, waarin de
regeerig voor een groot gedeelte is ge-
Vervolgens besprak Poincaré de op
brengst van de belastingen in 1926, welke
eveneens veel tot het herstel hebben bij
gedragen. De regeering heeft verder be
sloten tot den aankoop van buifenlandsche
deviesen, welke aankoopen eveneens groo-
ten invloed op den wisselkoers hebben ge
had.
Daarna wees hij op de leeningen, die
in het buitenland gesloten zijn, vooral op
de spoorwegleening, die in Zwitserland
en Nederland zijn uitgegeven. Door al
deze maatregelen is de toestand van de
schatkist weer gezond geworden en heeft
de regeering de financieele moeilijkheden
kunnen overwinnen, wat van veel invloed
op de koersen der staatspapieren is ge
weest.
In den tijd van 6 maanden is de wissel
koers zóó verbeterd, dat de stabilisatie
van den francs feitelijk reeds is bereikt.
Oostenrijk
Een woelige gemeenteraad.
In den Weenschen gemeenteraad is het
gisteravond weer tot rumoerige tooneelen
gekomen, toen de socialistische meerder
heid aan de obstructie der christelijk-so-
cialen tegen de belastingspolitiek van de
gemeente een einde trachtte te maken
door een voorstel tot het sluiten van bet
debat in te dienen.
De christelijk-socialen begonnen toen
met fluitjes, trommels en andere instru
menten een helsch lawaai te maken, zoo
dat de burgemeester-tegen middernacht de
zitting moest opheffen.
Door deze gebeurtenis is de verhou
ding tusschen de sociaal-democratische
meerderheid en de christelijk-sociale min
derheid, die toch reeds veel te wenschen
liet, nog meer gespannen geworden, zoo
dat men het niet onmogelijk acht, dat het
tot ontbinding van den gemeeneraad zal
komen, wat dan weer niet zonder invloed
op de verhoudingen in den nationalen
raad zou blijven.
Zuid-Siavië.
Fabricage van oorlogstuig.
Nog geen ontwapening....
Bij het debat over het hoofdstuk mili
taire zaken in de financieele commissie
verklaarde de minister van oorlog, dat
reeds in het a.s. voorjaar de militaire fa
brieken in werking zullen worden gesteld.
Er zullen geweren, artilleriemunitie, ka
nonnen, enz. worden vervaardigd. Voorts
zullen de fabrieken jaarlijks 200 vliegtui
gen kunnen touwen. Eenige fabrieken
zullen van de grens naar het binnenland
worden verplaatst. De grenstroepen zul
le worden versterkt, om de tot dusver on
beschermde grenzen te kunnen bewaken.
In antwoord op een opmerking van een
afgevaardigde, dat het aantal generaals
de laatste twee jaren met 100 is vermeer
derd, verklaarde de minister, dat dit aan
tal in overeenstemming is met' de leger-
formatie.
Rusland
Een „Trust'' van bedelaars.
Naar de „Krasnaja Gazeta" mededeelt,
is te Moskou een „trust" van bodelaars
ontdekt. De „trust" wees den leden hun
standplaats aan. Zij bezat een weerstands
kas, verleende steun aan de leden tijdens
ziekte enz. Vele leden van de „trust" ble
ken bezitters van een bankrekening te zijn
met een saldo van 50006000 roebel. De
„trust" beperkte haar arbeidsveld niet
alleen tot Moskou: zij bezat ook afdeelin-
gen te Kiejew, Odessa, Nizjuiej-Nowgo-
rod, in den Kaukasus, op liet schier
eiland Krim enz.
China.
De burgeroorlog.
Soen Tsjoeang Fang niet
verslagen.
Uit de beste bron wordt gemeld, dat de
berichten, volgens welke Soen Tsjoeang
Fang in Tsjekiang werd verslagen, on
juist zijn. De autoriteiten beschouwen
deze berichten zuiver als propaganda.
Afzonderlijk optreden van
Amerika?
De Amerikaansche minister van Bui-
tenlandscke Zaken, Kellogg, bereidt de
spoedige phblicafie voor van een verkla
ring over de politiek der V. S. in China.
Een vertegenwoordiger der regcering te
Washington zeide, dat de Britschc voor
bereidingen voor de verdediging der
Britschc belangen, te Sjanghai voor het
oogenhlik niet gevolgd zullen worden
door aanzienlijke concentraties van Ame
rikaansche strijdkrachten in hot Oosten.
De commissie voor buitenlandscbe aan
gelegenheden van het Huis van Afgevaar
digden heeft een m>tie aangenomen,
waarbij de wensch wordt uitgesproken,
dat de V. S. onafhankelijk van andere
mogendheden in China zullen optreden.
De Australische arbeiders
tegen oen avontuur.
De Australischs Arbfidersleider Charl
ton verklaarde, dat <ie Arbeiderspartij
sterk gekant is tegen interventie in China
en zich krachtig zal verzetten tegen elke
actie, die Australië betrekt in een buiten-
alndschen oorlog.
Een vergadering van zeelieden van
Victoria besloot te weigeren, schepen te
bemannen, die soldaten, munitie of voe
dingsmiddelen vervoeren voor troepen, die
tegen China ageeren.
De beweging tegen de
vreemdelingen.
Een draadloos bericht uit Peking meldt,
dat als het hoogtepunt van een reusach
tige belooging tegen de Britten té Siang-
tan een menigte het etablissement van de
Asiatic Petroleum Cv. in brand stak,
waardoor zij een geweldige hoeveelheid
petroleum en de gebouwen der maat
schappij vernielde.
Ongorustheid onder de
Europeanen.
Ofschoon er nog niets gebeurd is, wat
er op zou kunnen wijzen, dat Shanghai
door de Cantonneezen ernstig wordt be
dreigd, heerscht er een zeker gevoel van
ongerustheid.
Men vreest voor nieuwe stakingen, die
tot botsingen kunnen leiden.
Opmerkelijk is, dat een aantal buiten-
landsche vrouwen toebereidselen treffen
om de stad te verlaten. De autoriteiten
nemen alle noodzakelijke voorzorgsmaat
regelen.
Uit Sjanghai wordt nog over de daar
heerschende ongerustheid gemeld, dat,
bij wijze van voorzorg, de kostbaarheden
der Europeanen niet meer thuis worden
bewaard, doch naar de banken overge
bracht of gereed gehouden om haar el
ders tc worden verscheept.
Een der banken heeft reeds bekend ge
maakt, dat haar kluizen vol zijn, zoodat
zij geen kostbaarheden meer in bewaring
kan nemen.
De ongerustheid vindt niet zoo zeer
haar oorzaak in de vrees, dat de Ganton-
groepen een overwinning zullen behalen
alswel in de vrees voor opstootjes, welke
gewoonlijk met stakingen gepaard gaan.
Do overheden hebben echter alle maat
regelen tegen dergelijke onlusten getrof
fen en men zal zich niet laten overrom
pelen, zooals in Mei jJ. het geval is ge
weest, toen de beloogers de internationale
nederezlting binnendrongen.
Alle wegen, die naar de nederzetting lei
den, zijn van draadversperringen voor
zien en worden goed bewaakt!
Amerika
DE KERKVERVOLGING IN MEXICO.
De kwade irouw dsr regeering.
Een diplomatieke enquête.
Men schrijft uit Rome aan de „Msb.'':
De „Oss. Romano'' verneemt uit Mexico
dat president Calles, niettegenstaande al
les wat er in Mexico tegen de Kerk ge
beurt, nog de brutaliteit gehad heeft met
Nieuwjaar een boodschap tot het Mexi-
caansche volk te richten, waarin hij zegt
dat de regeering heelemaal niet vijandig
is aan den godsdienst, en dat alleen de
clerus do schuld is, dat de regeering maat
regelen moet nemen om de wet te doen
eerbiedigen enzoovoorts, de gewone praat
jes welke men gewoon is van vrijmcLse-
laarsbrutaliteit.
In 't begin van Januari ls een valsch
herderlijk schrijven gepubliceerd, toege
dicht aan den aartsbisschop van Puebla,
waarin deze verklaart de opvattingen der
andere Mexicaansche bisschoppen niet
goed te keuren en het gedrag der kerke
lijke hiërarchie laakt.
Do aartsbisschop van Puebla heeft v
klaard, dat het schrijven een grove mysti
ficatie is. Opmerkelijk is, dat eenige
exemplaren van dat schrijven tc El Passo
zijn aangekomen in couverts van het mi
nisterie van oorlog van Mexico.
De houdig der Ver. Staten inzake dc
pelroleumkwestic.
Diplomatieke vertegenwoor
digers vragen inofficieel om
inlichtingen.
Gemeld wordt, dat do diplomatieke
vertegenwoordigers der Britsclre, Fran-
sche en Nederlandsche regeeringen inof
ficieel hebben geïnfonheerd naar de hou
ding, die de Vereenigde Staten voorne
mens zijn aan te nemen in zake de petro-
leiunkwcstie met Mexico.
Om de macht in Nicaragua.
De liberalen hebben Matagalpa
genomen.
Vertegenwoordigers van de liberale
opstandelingen in Nicaragua doelen mede
vernomen te hebben, dat de liberalen de
stad Matagalpa, oen belangrijk punt in
het noordelijk deel van het land, genomen
hebben.
Aan de Oostkust heerscht rust.
Schout-bij-nacht Latimer, de oomman-
dant der Amerikaansche troepen in Nica-
rague, dat een reis van de Oostkust naar
de Westkust van Nicaragua en verklaart,
dat thans alles in de vroegere oorlogs
zone rustig is. Sinds Kerstmis is er aan
de Nicaraguaanse! e Oostkust niet ge
vochten
Stakingsbotsingen in Columbia.
Volgens een bericht uit Buenaventura
(Columbia) is de staat van beleg afge
kondigd te Barranga-Bermeja in ver
band met ernstige incidenten, die zich
hebben voorgodaaü bij een staking van
de arbeiders van verscheidene petroleum-
maatschappijen. Toen stakers militairen
aanvielen, vuurden de^en en doodden
vier personen, terwijl velen ernstig wer
den gewond. Tevoren hadden de stakers
de teeJfonische en telegrafische verbindin
gen met Bogota afgesneden.
Volgens „El Spectator", een blad ie
Borata, zal de regeering zoo noodig zelfs
artillerie gebruiken. De staking zou vol
gens het blad een gevolg zijn van com
munistische propaganda.
Naar een teelgram uit Bogota meldt,
hebben de haven-arbeiders van Magdale-
na gemeene zaak gemaakt met de sta
kers. Zij weigeren de tankschepen van
sommige maatschappijen te laden.
S!F!WF»!LAUD_
ELECTRIFICATIE AMSTERDAM-
ROTTERDAM.
De voorloopig ontworpen Dienstregoling.
Naar wij vernemen zijn do werkzaamhe
den aan de electrificatio van den spoorweg
AmsterdamRotterdam thans reeds zoo
ver gevorderd, dat de volledige electrische
treinen-loop op dit baanvak'reods op 2 Oc
tober a.s. bij den aanvang van den win-
terdienst kan worden ingevoerd.
Omtrent de voorloopig ontworpen
dienstregeling vernomen wij nog, dat van
beide eindpunten, Amsterdam en Rotter
dam ,een half-uurs-dienst zal worden .in
gesteld. De treinen van Amsterdam ver
trekken op het. eerste en derde Hvartier
van elk uur, die van Rotterdam op elk heel
cn half uur. Deze treinen stoppen te Haar
lem, Leiden, Den Haag, Delft en Schie
dam. In de drukste uren zullen er voorts
nog verschillende treinen loopen, die al
leen in Den Haag stoppen. Deze vertrek
ken ran Amsterdam tusschen de twee
stoptreinen en wel tien minuten vroeger
dan de trein vertrekt op het derde kwar
tier cn van Rotterdam vijftien minuten
na den tweeden stoptrein, dus op het. der
de kwartier. Daar tusschen loopen nog dc
electrische lolcaaltreinen, zooals nog en
kele gewone treinen: (deze laatste ziin
hoofdzakelijk internationale en boottrei
nen). Op de trajecten Arasterdam—Haar
lem en SchiedamRotterdam komen daar
bij resp. nog de gewone treinen: Amster
damZandvoort en AmsterdamHaarlem
Uitgeest en RotterdamHoek van Hol
land.
De electrische sneltreinen zullen den af
stand van Amsterdam naar den Haag in
46 minuten, en djen van Den Haag naar
Rotterdam in 19 minuten afleggen. De
stoptreinen daarentegen doen .over deze
route resp. 51 en 23 minuten. „Tel."
Koninklijke Besluiten.
Universiteit te Groningen.
Bij Kon. besluit is benoemd aan de
Rijksuniversiteit te Groningen, in de fa
culteit der rechtsgeleerdheid, om onderwijs
te geven in liet strafrecht en de strafvor
dering, tot gewoon hooglcoraar mr. dr. P,
van Heynsbergen, substituut-officier van
justitie bij de rechtbank tc Amsterdam.
Opheffing der Huurwetten.
De botreffende Kon. Besluiten
in het Staatsblad verschenen.
Gisteren zijn in het Staatsblad versche
nen de drie Koninklijke besluiten, alle ge
dateerd 18 Januari j.L, houdende vcrkla^
ring als bedoeld in de slot-artikelen van
de Huurcommissie-wet, de Huuropzeg-
gingswet en do Huuraanzeggingswet. Wij
herinneren ©r nog eens aan, dat derhalve
mot ingang van 19 Juli a.s. de Huurwet
ten buiten werking gesteld worden.
De tandprothese.
D© instelling van een
commissie.
Do Minister van Arbeid, Handel en Nij
verheid heeft benoemd tot lid en voorzit
ter van de in do wet van 30 December 1926
(Staatsblad no. 454) betreffende de toepas-
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Naar een compromis inzake de Duit
sche ontwapeningskwestie.
Poincare over de resultaten van zijn
finantieelc politiek.
Zuid-Slavjë fabriceert oorlogstuig op
groote schaal.
Hoewêl geen onmiddellijk gevaar
dreigt voor Shanghai, neemt de onrust
daar ter plaatse, vooral onder de vrou
welijke bevolking, sterk toe.
BINNENLAND
De directie der Spoorwegen over het
spoorwegongeluk bij De Vink en de veilig
heid op de spoorwegen. (2de blad).
Mededeelingen omtrent de elecfrificatie
AmsterdamRotterdam. (1ste blad).
De opheffing der Huurwetten, (lslo
blad).
Verlaging keurloon van voor uitvoer be
stemd vleesch. (1ste blad).
Benoeming van den Deken in het Deke
naat Alkmaar. (Kerknieuws. 1ste blad).
sing vail de volledige tandprothese be
doelde commissie van advies mr. J. Lim
burg, ^lid van den Raad van State, Seheve-
ningen; tot leden: B. R. Bakker, lector in
de tandheelkunde, Utrecht; K. Klein,
tandhoelkundige, 'a Gravenhage; M. van
Kollem, tandheelkundige, Leeuwarden; J.
W. Roeloffs, tandarts, Utrecht.
Voor uitvoer bestemd vleesch.
Verlaging dor keuringa-
ta r i e v e n.
Men zal zich herinneren, dat bij do be
handeling van de Wet op de Middelen in
de Tweede Kamer het Kamerlid Winter-
mana door het indienen van een amende
ment sterk invloed heeft uitgeoefend op
het verkrijgen van verlaging der tarieven
van do keuring van voor uitvoer bestemd
vleesch.
Gelijk bekend, stond do Minister van
Binnonlandsche Zalcon en Landbouw wel
willend tegenover het van landbouwziide
geuito .verlangen naar deze verlaging. Er
was echter nog nader overleg noodig met
den minister van Financiën met het oog
op den betreffendon begrootihgspost.. Dat
ovorleg hoeft, naar het Corr. Bur. meldt,
tot gunstig gevolg geleid, zoodat dc keur-
looncn thans, ingevolge de wijziging van
het betreffende Koninklijk Besluit mot
ingang van 1 Februari a.s. tot op do helft
wordon toruggcbracht.
Invoerrecht op vleesch.
De Minister van Financiën brengt lot
kennis van belanghebbenden, dat de Com
missie van deskundigen voor de samenstel
ling van dc prijscourant ter berekening
van hot invoerrecht op versch of gekoeld
vleesch in liaro vergadering van 24 dezer
bedoelde prijscourant heeft vastgesteld als
volgt:
Rund- en kalfsvleesch, versch of gekoeld,
100 Kg. f80.
Pa an len vleesch, ver9ch of gekoeld, 100
Kg. f45.*
Gcdurcndo do maand Februari 1927 zal
mitsdien het invoerrecht voor de hierbo
ven bedoeldo vleeschsoorten be 1110
pCt. van do hiervoor vermelde waarden.
Nieuw tarief voor veevervoer.
Naar wij vornemen zal binnenkort eer
nieuw tarief voor veevervoer bij do Ne-
dorlandsohospoorwegen worden inge-.
voerd. Evenals de nieuwe vrachtprijzen
voor goederen zullen de prijzen voor het
vervoeren van vee lager zijn naarmate er
van grootore wagens gebruik wordt ge
maakt.
Een tuindorp in Haarlemmermeer?
Naar aanleiding van de vragen van het
Tweede Kamorlid van den Heuvel aan don
ministor van arbeid over een eventueel
tuindorp to Haarlemmermeer (men zie nos
blad van gisteren) deelt de burgemeester
van Haarlemmermeer, mr. A. Slob, mede,
or zich over te verbazen, dat do heer van
den Heuvel nu reeds deze vragen gesteld
heeft, omdat het hier nog slechts heel
voorloopigo besprekingen betreft tusschen
hot Am3terdamsche raadslid Van Lingo
en eenige andere gegadigden om oven
als dit b.v. in het Gooi geschied is in
Haarlemmermeer een tuindorp voor Ara-
sterdamsche ingezetenen te stichten, dus
niet voor ingezetenen van Haarlemmer
meer. Hij deelde verder mee dat van een
eventueel welslagen van deze plannen nog
niets met zekerheid te zeggen valt en hij
meende dan ook dat de heer van den Heu
vel beter gedaan had, met het stellen van
zijn vragen te wachten totdat er een afge
rond voorstel komt. Over de grootte van
het tuindorp kon de heer Slob ook nog
niets zeggen; wel dat de bedoeling is
als de plannen slagen dc huizen te bou
wen op ccn terrein bij de boerderij Bad.
hoeve nabij de Slolcrbrug.
