DONDERDAG 13 JANUARI 1927
188 Jaargang.
No. 5464
e £cidódve (Bou/tomt
Ce ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Vcor Leiden 19 cent per week i 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal.
Franco per post I 2.95 per kwartaal
get Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 et per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nnmmere 5 et. met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct
O It blad verschijnt elkon dag uitgezonderd Zoo- en Feestdagen I.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE @35 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Oawona a d art a n 11S n 30 eanl per regal
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
3 dubbele van bet tarief berekend.
Kleine advortentlön. van ten hoogste 80 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, hnur en ver.
buur, koop en verkoop 10.50.
gil HUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN-
V Onze neutraliteit.
Prof. Kohnstamm bestrijdt in „De Te
legraaf" de opvatting, dat de radio-omroep,
de uitingen door den aether voortgeplant
„neutraal zouden moeten zijn. En hij
schrijft o.m.:
Tegen één ding wil ik daarbij waar
schuwen: den waan, die hier en daar
nog rondspookt, alsof een meenings-
uiting, omdat zij kleurloos is, meer men-
schen zou bevredigen of in zichzelf groo-
ter rechten zou mogen doen gelden, dan
een principieele meeningsuiting. Vooral
onder de min of meer onbewuste aan
hangers van de Aufklarung komt men
die opvatting nog tegen. Zij meenen
vaak te goeder trouw dat hun zgd. „hu
manistisch" standpunt door ieder al
thans voorloopig kan worden aanvaard,
en dat de vragen, die de richtingen ver-
deelen, dan wel als „toegift" door ande
ren kunnen worden behandeld. Zij zien
daarbij over het hoofd, dat hun richting,
juist door die aanspraken, meer dan
eenig andere den tegenstander pleegt in
het harnas te jagen, en de mogelijkheid
van samenwerking belet-.
„De Maasbode", die deze uitspraak over
neemt teekent er bij aan:
„Wij stelden er prijs op Dr. Kohn-
etamm's geluid niet zonder weerldank van
sympathie te laten verklinken."
Inderdaad, deze uitspraak is wél merk
waardig merkwaardig ook, dat zij voor
komt in de z.g. neutrale „Telegraaf"w
Kleurloosheid vindt men beter, mooier
dan een principieele meeningsuiting
„vooral onder de min of meer onbewuste
aanhangers van de Aufklaring", m.a.w.
onder de zoogenaamde ontwikkelde,
beschaafde, de zoogenaamde intel-
lectueelen.
't Staat zoo deftig, 't staat zoo chicque
neutraal te zijn in omgang, vereeniging,
lectuur. En 't i s vaak zoo kortzichtig
mens ch-on waardig.
testanten, en of ze niet 'ns beter konden
gaan afgeven, met practisch goed resul
taat, op eigen mondaine levensopvatting
on on-Katholieke wereldsgezindheid
V Moderne dansen „pervers" en ver
ontschuldigende praatjes „larie-
farie".
Verleden week hebben wijin onze ko
lommen overgenomen een oordeel van den
niet-Katholiek Henri Borel in het
„Haagsch Maandblad" over de moderne
dsnsen.
Een paar markante passage's willen wij
hier nog even in de herinnering brengen.
Moderne dansen zijn in'den grond pe I'
ve r s
„Het moet nu eindelijk maar eens
ronduit gezegd worden: de moderne
f'-rson: Foxt-vott, Boston, One Step,
Two Step, de diverse Blue's, Shimmy's
en Charlestons zijn in den grond perver
se bewegingen."
Verontschuldigde praatjes zijn lari-
fari:
„De verantschuldigende praatjes van
„behoorlijk" en „netjes" dansen dezer
heimelijk wellustige, geraffineerd en
pervers sensueele dansbewegingen, zoo
dat „niema,nd er aanstoot aan neemt"
zijn larie-farie. Men kén deze dansen
onmogelijk „fatsoenlijk" dansen, al trekt
men er nog zoo'n quasi-fatsoenlijk ge
zicht bij en houdt men zich nog zoo in."
't Is niet onduidelijk
En 't is niet de eerste, die het zoo zegt!
Zeer velen hebben 't in denzelfden geest
gesproken, Katholieken en ook niet-Katho-
I heken.
Maar toch zijn er nog Katholieken zien
de blind en hoorende doof.
Of misschien beter gezegd: Toch zijn er
nog Katholieken, die maar steeds den ze-
delijken moed missen, of wien de geeste
lij ko voornaamheid ontbreekt, om de con
sequenties te trekken uit hun begin
selen.
Want dat het moderne dansen,
in vele gevallen althans, lijn
recht in strijd is met de Katholieke be-
Rinselen, staat buiten allen twijfel!
Door den aard der dansen en door de
omstandigheden waaronder.
Over den aard der dansen hebben wij
hierboven weer 'ns een oordeelvelling ge
citeerd.
Wat betreft de omstandigheden waaron
der willen wij verklaren, dat al die open
bare dancings en die half openba-re gecostu-
meerde en gemaskerde bals een
groot gevaar meebrengen voor de deelne
mers. 0
Men kan die moderne dansgelegenheden
Qiet goed praten, ook „al trekt men er nog
Zoon qur.si-fatsoeulijk gezicht bij"!
1' Hrig zijn van dit alles de Katho
lieken in groote meerderheid overtuigd.
niet allen, of althans niet allen
n naar die overtuiging.
.n moeten echter 'ns overwegen,
7-ij niet al lang genoeg hebben afgege-
kwezelarij van mede-Katholie-
cn op de fijnheid van doleerende Pro-
fc*
BU8TEHLAWD
België
De belasting op de buitenlanders.
De Belgische Ministerraad heeft gister
besloten tot opheffing van de besluiten,
waarbij een belasting was gesteld op het
verblijf en de vertering van buitenlanders
in hotels en kamers.
Curtius' pogingen mislukt.
Onoverkomelijke bezwaren
van het Gentrum.
De Rijksdagfractie der Centrum-partij
heeft gisterenavond met algemecne stem
men het volgende besluit genomen:
„De Rijksdagfractie van het Centrum
deelt de ernstige binnen- en buitenlandsch-
politieke bezwaren van het fractiebestuur
met betrekking tot de door dr. Curtius
voorgenomen kabinetsformatie. Aan het
bestuur wordt opgedragen, deze bezwaren
opnieuw aan- dr. Curtius en den voorzitter
der Duitsche Volkspartij, Etresemann, uit
een te zetten."
Bij de beslissende beteekenis. die a priori
aan de houding van het Centrum jegens
de opdracht aan dr. Curtius tot vorming
van een burgerlijk meerderheidskabiuet
was toegekend, moet met de thans gevallen
beslissing diens taak als mislukt worden
beschouwd. Heden zal hem het besluit der
Centrum-fractie officieel door het fractie
bestuur ter kennis worden gebracht
Italië.
Een geschenk aan Mussolini.
Dezer dagen heeft de familie vau wijlen
Paus Benedictus XV aan Mussolini een
kostbaar geschenk gedaan, nl een gouden
relikwiekastje in kruisvorm, bevattende
een splinter van het H. Kruis.
Het kostbare stuk behoorde toe aan den
overleden Paus, die het zeer hoog schatte
en het vaak op het altaar plaatste, wan
neer Hij in Zijn particuliere kapel de H.
Mis celebreerde.
Eenige uren voor Zijn dood heeft de
Paus de reliek aan zijn neef gegeven met
het document, waarin de echtheid wordt
bevestigd.
Zooals gezegd, heeft de familie van den
Paus er nu Mussolini mede vereerd, die
den gever persoonlijk voor het kostelijke
geschenk zijn dank heeft betuigd.
Rusland
Ontevredenheid in het leger.
Massa-ontslag van officieren.
Uit Riga wordt aan de „Teinps" gemeld,
dat in het Russische leger een sterke geest
van ontevredenheid ten gevolge van het
massa-ontslag van meer dan 16.000 offi
cieren uit alle rangen heerscht, te sterker
wijl men omtrent de motieven van dit ont
slag absoluut in het duister verkeert.
De officieelo lezing is, dat deze ontsla
gen gegeven zijn, wijl het aantal officieren
in het leger veel te groot is en de daarvoor
geëischte uitgaven de draagkracht van hot
volk te boven gaat. Maar dergelijke ver
klaringen vinden bij niemand geloof. Er
worden dan ook allerlei veronderstellin
gen geuit, o.m. dat de regeering zich zou
hebben willen ontdoen van de zeer talrijke
officieren uit hei oude tsaristische leger,
terwijl anderen weer beweren, dat men
juist het leger van de jonge officieren wil
zuiveren, die geheel-voor de oppositie ge
wonnen zijn.
Wat er van zij, de ontevredenheid komt
in het leger zoo sterk tot uiting, dat het
onmogelijk is ze te verbergen. Om de ge
troffenen te kalmeeren heeft de volkscom
missaris voor het leger Vorschloff er in
verschillende „prikases" op gewezen, dat
de regeering deze officieren niet aan hun
lot overlaat, maar bevolen heeft, dat de
regeeringsinstellingen, de trusts en de syn
dicaten hen in dienst zouden nemen. Maar
deze organisaties, welke voor de goedge
taalde posten eigen candidaten hebben trek
ken zich van dergelijke decreten niets aan,
zoodat de gewezen officieren practisch
toch aan de ellende prijsgegeven zijn.
Erger is, dat de ontevredenheid zich niet
beperkt tot de ontslagenen, maar ook de
nog dienenden aangetast heeft en het
sterkste bewijs daarvoor is wel, dat vlak
voor Kerstmis to hunnen bate oen maatre
gel is getroffen, welke absoluut onverwacht
kwam. Alle actieve officieren hebben toen
n.l. 'n niet onbelangrijke verhooging van
salaris gekregen, welke in de begrooting
geenszins voorzien was. Er moet wel een
zeer dringende reden bestaan hebben om
af te wijken van de nog onlangs zoo krach
tig geaccentueerde bezuinigingspolitiek,
vooral voor het leger.
Deze feiten en de geestestoestand bij de
militairen veroorzaken ernstige bezorgd
heid in de leidende krirgen van het com
munisme. vooral in die van de derde inter
nationale. Goedingelichte personen bren
gen ze in verband met de innerlijke ver
deeldheid in de partij en zien er een ern
stige bedreiging voor de veiligheid der
sovjet-republiek in.
De vrees voor openbaarheid.
Na den dood van Krasain vroeg zijn we
duwe de Sovjetregeering om een pensioen.
Deze antwoordde, dat „het vermogen van
den overledene, 3 millioen pd.st., belegd bij
buitenlandscho banken, haar een voldoen
de weduwengeld toescheen". Tezelfdertijd
werd mevrouw Krassin en haar dochter
gelast, naar Rusland terug te keeren. De
weduwe van den gezant gaf ten bescheid,
dat het ruwe klimaat van haar geboorte
land zeer slecht avas voor haar gezondheid,
en voegde er op duidelijke wijze aan toe,
dat als men haar geen uitkeering toewees,
zij zich genoodzaakt zou zien, de mémoi
res van haar man te publiceeren, ten einde
in haar onderhoud te kunnen voorzien.
Waarop Stalin onverwijld telegrafeerde,
dat het pensioen was toegekend.
China.
DE CHINEESCHE CHAOS.
De Regeering te Peking.
Wellington Ivoo pj-emier en
Buitenlandsche Zaken.
Het Chineesche kabinette Peking is
gistermorgen bijeen geweest en besloot,
dat Wellington Koo de functies van pre
mier on minister van Buitenlandsche Za
ken zal uitoefenen.
Het kabinet hoeft verder besloten ook
een decreet te publiceeren, waarbij de 2i
extra belastingen volgens de Conventie
van Washington,'van kracht worden.
De toestand in dc Jangtse-vallci.
Engelse he kruisers
gearriveerd.
De Engelsche kruiser „Enterprise" is
gisteren to Kioekiang aangekomen, maar
kon wegens het lage water niet verder de
rivier ops toornen. Nog ison andere krui
sers, do „Vindictive" en do „Carl.slo",
werden gisteren te Nanking verwacht,
maar men gelooft, dat ook deze kruisers
de rivier niet ver genoeg kunnen opva
ren.
Er zijn evenwel voldoende handels
schepen beschikbaar voor het vervoer van
nieuwe versterkingen.
Berichten uit Hankau wijzen er op, dat
de Franschen en Japanners bevreesd ziju
voor een optreden der arboiders met het
doel, ook de overgave hunner resp. con
cessies te bewerkstelligen.
Het onveilige platteland.
Zendelingen, die uit Koeling, Nants-
jang cn andere plaatsen te Kioekiang
aankwamen om zich daar in te schepen,
werden door Ghineezen schandelijk mis
handeld en uitgeplunderd. De zendelingen
verklaren, dat de bandieten, die in de
laatste twee jaar de provincies Sjensi,
Kweitsjau, Joenan en Honan onveilig
maakten, tienduizenden dorpelingen, die
aan hun cischen weerstand boden, ver
moord hebben.
De toestand te Sjanghai.
Voorzorgsmaatregelen.
Een employé van de tram le Sjanghai
is gisteren door agitatoren gedood. Dit is
de eerste moord in verband met het plan
om opstand te verwekken, waartegen do
politie reeds alle mogelijke maatregelen
heeft genomen. In een warenhuis en ook
in eenige kleinere winkels in de voor
naamste straten is reeds een staking uit
gebroken. Tot dusver zijn de moeilijkhe
den nog niet van ernstigen aard. De poli
tie heeft de grenzen van de buitenland
sche nederzettingen gebarricadeerd; de
plaatselijke Chineesche autoriteiten wer
ken uitstekend samen Men hoopt de ver
wachte pogingen om de buitenlandsche
nederzettingen te bezetten, te verhinde
ren. Men gelooft, dat do agitatoren hun
plannen zullen wijzigen, indien zij zien
wat er voorzorgsmaatregelen worden ge
nomen en er met gewold tegen ben zal
worden opgetreden.
Amerika's militaire
maatregelen.
De Amerikaansehe kruiser „Edsall" is
met veel munitie aan boord raar Sjang
hai vertrokken. Het vroegere slagschip
„Huron", dat op weg was naar Amerika,
zal zijn route wijzigen om de 300 Ameri
kaansehe mariniers, die van Guam naar
China zullen worden vervoerd, aan boord
te nomen en naar China over te brengen.
Do Amerikaansehe scbout-bij-nacht C.
S. Williams zal van de Philippijnen naar
China vertrekken, om ,daar een onderzoek
in te stellen en rapport van zijn bevin
dingen uit te brengen.
Amerika
De Ver. 'Stalen en Mexico.
Een gespan non toestand.
Er heerscht op het oogenblik een bui
tengewoon gespannen toestand tusschen
d© Ver. Staten en Mexico, veroorzaakt
o.a. door de Mexicaansche land- en pe
troleum wet ton, welk© op 1 Januari j.l in
werking zijn getreden, en door de inmen
ging van Mexico in den opstand van Ni
caragua. De minister van buitenlandsche
zaken Kellogg heeft verklaard, dat men
bezig is om Latijnsch-Amerika on Mexico
te gebruiken als basis voor een commu
nistische actie tegen do Vereenigde Sta
ten.
Op 't oogenblik zijn er twee stroomin
gen in do Ver. Staten ,één vóór en één
tegen een gewapend optreden tegen
Mexico. Groote troepenconcentraties heb
ben reeds plaats aan de Mexicaansche
grens, doch Kellogg verklaarde, dat deze
geen verband houden met het dreigende
oorlogsgevaar.
Een opzienbarende
verklaring.
De vertegenwoordiger van Sacasa te
Mexico heeft zich verdedigd tegen de be
schuldiging van den Amerikaanschen mi
nister van Buitenlandsche Zaken Kellogg,
dat Mexico wapenen zou hebben geleverd
aan de liberale troepen in Nicaragua.
De vertegenwoordiger verklaarde, dat
de wapenen, waarmede de liberalen in
Nicaragua vechten, van New Orleans
verscheept zijn met een speciale vergun
ning van het Amerikaansehe departement
van Buitenlandsche Zaken. De liberalen
hebben hun geweren en machinegeweren
gekocht van Amerikaansehe firma's.
Nog meer troepen naar
Nicaragua.
In marinekring an te San Diego (Cali
fornia), werd gistei-en bekend gemaakt,
dat een moederschip voor onderzeebooten,
dat 10.000 ton meet, een bergingsvaartuig
en vier torpedojagers naar Nicaragua
zullen vertrekken.
De aanval, dien 'do liberalen op Ra ma
wilden doen, is voorkomen, doordat de
Amerikaansehe marine-troepen een neu
trale zone rondom de stad hebben ge
vormd.
Een groep personen uit Midden-Ameri-
ka, die geleid wordt door do studenten te
Mexico, tracht een boycot tegen Ameri
kaansehe firma's in Mexico teweeg te
brengen, totdat de Amerikaansehe marine
troepen uit Nicaragua zullen zijn terug
getrokken. Do studenten te Santiago de
Chile en te Buenos Aires cn de vereeni
ging van Sp?arische patriotten in laatst
genoemde stad organ iseeren protestbe-
toogingen tegen de politiek der, Vereenig
de Staten ten opzichte van Nicaragua.
Mexico.
DE KERKVERVOLGING.
Twee bisschoppen vrijgelaten.
Volgens een bericht uit New York moe
ten twee der in Mexico gearresteerde bis
schoppen op vrije voeten zijn gesteld.
Terechtstellingen.
De burgemeester van Cocula en een af
gevaardigde van de streek zijn onder do
gedooden in d ©botsing van Guadalajara.
De bondslroepen hebben een bende op
standelingen vers'agen; zij doodden er
twee-in het gevecht, en namen er tien
gevangen, van wie er negen terechtgesteld
werden.
Koninklijke Besluiten.
Gerechtshof tc 's-G ravenhage.
Bij Kon. besluit van 10 Januari is be
noemd tot raadsheer te 's-Gravenhage mr.
A. A. F. W. van Romondt, thans vice-pre
sident van de arrondissementsrechtbank
te Rotterdam.
Burgemeester.
Bij Kon. besluit van 10 Januari is be
noemd tot burgemeester der gemeente Bu-
del J. J. W. van Hout.
De afschaffing der speelkaartcnbelasting.
Voorwaarden voor teruggave
van gestorte gelden.
In S'.bl. 414 is thans afgekondigd de
wet van 27 December 1926, tot afschaf
fing van do speelkaartcnbelasting.
Bepaald is, dat aan de fabrikanten van
speelkaarten en aan hen, die in het bezit
zijn van een vergunning tot verkoop cn
aflevering van speelkaarten, teruggaaf
van de betaaldo belasting wordt verleend
voor- de gestempelde spellen kaarten, die
op 1 April 1927 onverkocht en ongebruikt
bij hoeveelheden van ten minste 12 spel
len in hun bezit zijn, mits zij daartoe vóór
10 April 1927 liet verzoek doen aan don
ontvanger, dor accijnzen van hunne woon
plaats, onder opgave van het aantal spel
len van niet meer dan 32 kaarten en van
het aantal andere spellen, waarvoor terug
gaaf wordt verlangd. Degenen, die voor
een dergelijke teruggaaf in aanmerking
willen komen, dienen zich te onderwerpen
aan de maatregelen van controle, welke
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Het Centrum heeft onoverkomelijke be
zwaren tegen de kabinetsformatie-pogin
gen van dr. Curtius.
De toestand in China.
Gespannen verhouding tusschen de
Vereen. Staten en Mexico.
Hoog water in verscheidene Europee-
sche rivieren. (Bui toni. Berichten, 2de
blad).
BINNENLAND.
Nadere bijzonderheden omtrent het dra
ma te Zundert (Gemengde Berichten, 2o
Blad).
Weer een slachtoffer van de onbewaakte
overwegen (Gemengde Berichten, 2o blad)
do minister van Financiën ten aanzien
van die spellen, in het belang van hot te
houden toezicht, zal voorschrijven.
Deze wet treedt, zooals men weel, in
werking met ingang van 1 April 1927.
R. K. Werkliedenverbond in Nederland.
Demonstratief Congres
te^ Nijmegen.
Ten kantore van het R. K. Werklieden
verbond werd door den Verboudsvoorzit-
ter eeno commissie geïnstalleerd, welke
tot taak zal hebben het voorbereiden van
een demonstratief congres.
De oommissie bestaat uit de hoeren J.
Th Nijkamp, Voorzitter; H. F. Timmer
mans, Secretar s; E. Schaaper, L. Hv van
Rooijen en J. A. do Zwar.
De commissie ging accoord met het
denkbeeld van het Verbondsbestuur, het
congres te houden op Zondag 26 Juni
en wel te N ij in e g e n.
Uitgebreide besprekingen werden ge
voerd over de wijze waarop do deelname
aan dit congres zal worden gepropageerd.
Do plaatselijke afdeelingen zullen bin
nenkort nadere mededeelingen hierom
trent ontvangen.
R. K. Bouwvakarbeidersbond.
Vooruitgang.
Het getal leden van den R. K Bouw-
vakarbeidersbond „St. Joseph" is in het
afgeloopen jaar van 10039 tot 11388 ge
stegen; een vooruitgang dus van 1319
loden
De nieuwe Advocaat-Generaal.
Bij KoninklijkBealuit is, zooals gisteren
gemeld, benoemd tot Advocaat-Generaal,
Mr. W. J. Berger, thans rechter in do Ar
rondissementsrechtbank te 's-p ravenhage.
Omtrent den nieuw benoemden advo
caat-generaal, die evenals zijn voorganger,
mr. Lodeboer, katholiek is, vernemen wij
nog, dat hij in 1883 te Vonlo is geboren en
dus 43 jaar oud is.
Na in 1907 aan do Gemeentelijke Uni
versiteit te Amsterdam tc zijn gepromo
veerd, was do heer Berger eerst ccnigen
tijd werkzaam aan het Departement van
Justitie, waarna hij den 17 Juni 1912 be
noemd werd t-ot substituut-griffier bij de
rechtbank to Rotterdam. Dit ambt ver
wisselde hij in Mei 1916 mot dat vau rech
ter in de Arrondissementsrechtbank lo
Breda. Na dezo rechterlijke bolrokking te
hebben vervuld, word mr. Berger den 10
Maart 1919 benoemd tot rechter in do
Haagsch© rechtbank, waarbij hij laatste
lijk zitting had in dc Civiele Kamer.
De droogmaking van den Westeindcrpfas.
Door den heer Th. 0. C. Hooij is aan
Ged. Staten van Noord-Holland de vraag
gesteld of zij hebben kennis genomen van
een ingezonden stuk in „De Maasbode"
van 15 December j.l. over de droogmaking
van den West eind crplas van den heer C.
W. Kortekaas, te Oude-Weteriug.
Daarin werd de vraag gesteld hoever
we nu gevorderd zijn en of het overleg
tusschen concessionaris en Ged. Stalen
van Noord-Holland al beëindigd is?
De heer Hooij vraagt nu of hel waar
is, dat de concessionaris in overleg is
getreden met Ged. Staten? Zoo ja, kun
nen Ged. Staten dan mededeelen, in welk
stadium dit overleg thans verkeert?
Hierop antwoorden Ged. Staten het
volgende:
Nadat de concessionaris voor de droog
making van den Wcsteinderplas, S. ten
Bokkel Huinink, te Ubbergen, onder dag-
teekening van 22 Maart 1924, met toe
passing der Wet van 25 Mei 1899 (Be
lemmeringen wet), voor de uitvoering der
droogmakingswerkon ontheffing te ver-
loenen van verschillende, in do keur van
het Hoogheemraadschap van Rijnland
voorkomende, verbodsbepalingen onder
minder bezwarende voorwaarden dan dijk
graaf en hoogheemraden van genoemd
Hoogheemraadschap aan hunne ter zake
betrekking bobbende beschikking van 7
Februari 1923 hadden verbonden, zijn
Ged. Staten zoowel met dijkgTaaf en
hoogheem nuk i voornoemd als met den
concessionaris in overleg getreden. Nadai
