DENKT ER AAN
18e Jaargang.
DONDERDAG 30 DECEMBER 1326
No. 5453
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Vcot LeideD 19 cent pei week 12.50 pei kwartaal.
Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL
Franco per post I 2.95 per kwartaaL
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, big voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct. met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen
l
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT
Gewone adverlonllên 30 cent per rogo'
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt bet
s dubbele van het tarief berekend
ftlolno sdverlonlfën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, buur on ver
buur, koop en verkoop t0.59.
Dll NUHMEB BESTAAT UIT TWFI BLADEN*
V De S. D. A. P. en de Godsdienst.
Hoo de S. D. A. P. er op uit is, Zon
en Feestdagen, door de politiek te „wij
den", leert ons een stukje in „Het Volk",
dat klaagt over de onmogelijkheid om
Albarda's politiek praatje op Kerstmis
uit te zenden per radio.
Het blad schrijft:
„Wij hebben thans de Kerstdagen
achter ons en hebben de uitzendingen
gecontroleerd.
Er kwamen op den Eersten Kerstdag:
8.30 uur Gereformeerde morgenwij
ding.
10.30 uur Vrijz. Prot. uitzending.
5 uur Ckr. Radio ver eeniging.
6 uur Chr. Radiovereeniging.
Tweede Kerstdag gaf het volgende
lijstje:
8 30 uur Vrijz. Prot. uitzending.
10.15 uur Kath. Radió-omroep.
6.30 uur Chr. Radiovereeniging.
Zeven- kerkdiensten in twee dagen.
Ware de uitzending, waarvoor dio van
de V.A.R.A. moest wijken, onmogelijk
uit te stellen of te verzetten zoo
niet, bij zooveel overvloed van religieuso
spijze op te geven?
De Eerste Mei valt ook op Zondag
en zeer zeker zal do B.A.R.A. pogen
's morgens een toespraak uit te zen
den. Indien het tenminste niet door eqp
der confessioneele radio-vereenigingen
wordt belet!"
't Is erg ook, dat op Kerstmis niet de
politieke rede van den heer Albarda
draadloos is kunnen worden verspreid!
't Is zelfs heel erg jammer, want daar
door zou zoo duidelijk gedemonstreerd
zijn, dat de Socialisten toch heelemaal
niet tegen den Godsdienst zijn; dat zij
aan het Kerstfeest wijding geven!
Maar in ernst: is het niet een brutale
eisch, dat op Zondagmorgen de uitzen
ding van de radio zou moeten wijken
voor een politieke rede van de S. D. A. P.
Wat 'n verdraagzaamheid voor anderer
godsdienstige overtuiging!
BUITEföLflföD
België
Antwerpen en de Duitschers.
Terugbetaling der in 1915
omgelegde boete.
Naar het „Berl. Tag." verneemt heeft
het Duitsch-Belgische scheidsgerecht
Duitschland veroordeeld tot betaling van
1 millioen francs plus 5 pet. rente van 1
October 1915 af. Dit is het bedrag van de
boete, waartoe de Duitschers de stad Ant
werpen veroordeelden en dat thans op
deze wijze wordt gerestitueerd.
Frankrijk.
Het spionnage-geval.
Stranders was lid van de
controle commissie.
De te Parijs wegens spionnage gearres
teerde Stranders is in 1918 in dieüst ge
treden bij de Engelsche luchtvaartafdee-
ling en werd een jaar later benoemd in
de intergeallieerdo controle-commissie
voor de luchtvaart in Duitschland, waar
door hij in goede relaties kwam te staan
met Duitsche fabrikanten.
Italië.
HET DUITSCH-ITALIAANSCH
VERDRAG.
Gisteren te Rome geteekend.
Een permanente verzoenings
commissie.
Hot vriendschaps- en arbitrage-verdrag
tusschen Italië en Duitschland is gisteren
in liet Chigi-paleis te Rome door Musso
lini en den Duitschen gezant von Neu-
rath geteekend.
Het verdrag zal hij het secretariaat-
generaal van den Volkenbond worden ge
registreerd.
Het vriendschaps- en arbitrageverdrag
tusschen Italië en Duitschland bevat 16
artikelen. Partijen verplichten zich, alle
geschillen, welke zich tusschen haar zou
den kunnen voordoen en welke niet op
vriendschappelijke wijze langs den ge
wonen diplomatieken weg kunnen wor
den geregeld, te onderwerpen aan een
.verzoeningsprocedure. Totdat doel is een
permanente verzoeningscommissie inge
steld. Indien deze verzoeningsprocedure
mocht falen, zal het geschil voor een col
lege van arbiters kunnen worden ge
bracht of voor het Haagsche Hof. Het
verdrag is voor den tijd van tien jaar ge
sloten.
Een nieuwe Oekaze.
De vrouw aan de universiteit.
Volgens een verordening van den Ita-
liaanschen minister van onderwijs, zul
len voortaan vrouwen niet meer in de vak
ken geschiedenis, literatuur en wijsbe
geerte aan de universiteit mogen doceeren
Do minister motiveert deze beslissing door
to wijzen op het zeer speciale belang de
zer vakken, welke van doorslaande be-
teekenis zijn voor do karaktervorming
van hen, die straks actieve burgers zul
len worden van een grootc natie, welke in
een stadium van de krachtigste ontwikke
ling verkeert.
Fascist nabij Padua vermoord.
20 verdachte communisten
gearresteerd.
Bij Padua is een fascist doodgescho
ten. Of het hier een politieke dan wel een
roofmoord geldt, is nog niet hekend. Er
zijn 20 verdachte communisten gearres
teerd.
Griekenland.
Pangalos' naam geschrapt van de
officierstijst.
Naar gemeld wordt is Pangalos bij de
creet van den president der Grieksche re
publiek gedegradeerd. De generaalstitel is
hem ontnomen en zijn naam is geschrapt
van de naamlijst der Grieksche officieren.
China.
Rusland en China.
Karachan naar Woetchang.
Volgens een bericht uit Moskou heeft
de vroegere sovjet-gezant te Peking, Ka
rachan, instructie ontvangen om zich
naar Woetchang, de nieuwe hoofdstad
van de Canton-regeering aan de Yangstc-
rivier, te begeven.
Men vermoedt te Londen, dat Moskou
op dezo wijze wil trachten de erkennning
der Canton-regeering als de nationale re
geering van China door te zetten, en den
ecoomischen strijd van China tegen Enge
land nieuw leven in tracht te blazen.
De ellende te Sianfoe.
Dagelijks stierven 500
menschen van honger en koude.
Toen het leger van Feng-Joeh-siang de
stad Sianfoe, de hoofdstad van de pro
vincie Sjensi. bevrijdde, kwamen er hon
derden menschen naar de poorten der
stad, waar zij met tranen van vreugde do
ladingen voedsel in ontvangst namen, die
daar gereed stonden. De bevolking had
langer dan een maand van honger en kou
de te lijden gehad, zoozeer, dat er dago-
lijks 500 personen stierven en soms, als
de koude buitengewoon streng was, zelfs
duizend per dag. Volgens gematigde ra
mingen tijdens het beleg der stad, zijn
er tusschen de 15.000 en 20.000 menschen
gestorven. Onder de buitenlanders zijn
geen sterfgevallen voorgekomen.
japan.
Het overlijden van den Mikado.
Do rouwplechtighcden.
Maandag is, zooals werd gemeld, het
stoffelijk overschot van den mikado van
Japan plechtig uit het slot Hayama naar
het keizerlijk paleis te Tokio overgebracht.
Even te voren waren de nieuwe Ja-
pansche keizer Hirohito en zijn gemalin
te Tokio aangekomen. Duizenden belang
stellenden hadden rond het paleis plaats
genomen, om de nieuwe souvereinen te
begroeten.
Tokio is in rouw. Van talrijke huizen
hangen de vlaggen halfstok. Op verschei
den plaatsen zijn rouw-emblem en aange
bracht.
Togen den avond arriveerde het lijk van
den mikado per specialen trein te Tokio.
Aan het station waren aanwezig keizer
Hirohito, de keizerin en talrijke autori
teiten des rijks.
In plechtigen stoet werd het stoffelijk
overschot naar het paleis gebracht, waar
het tot midden-Februari, wanne; r de be
grafenis zal plaats hebben, zal rusten.
Een talrijke menigte sloeg eerbiedig
stilzwijgend, den rouwstoet gade.
Bij keizerlijk decreet is voor den duur
van zes dagen in heel Japan rouw voor
geschreven. Alle muziek is die dagen
verboden.
Amerika
De opstandige beweging in Nicaragua.
Een protest van Sacasa.
Een afgezant van do revolutionnairo
Nicaraguaansche regeering van Sacasa
heeft aan het departement van Buiten-
landsche Zaken der Vereenigdc Staten
een formeel protest gezonden tegen de
operaties der Amerikaanscho troepen op
Nicaraguaansch grondgebied en o.a. ad
miraal Latimer er van beschuldigd, dat
hij, in strijd met het internationaal recht,
een censuur heeft ingesteld. Zoowel het
departement van Buitenlandsche Zaken
als het departement van Marino ontken
nen, dat zij ook maar iels afweten van
een censuur, en het is niet waarschijnlijk,
dat het protest zal warden beantwoord,
daar Sacasa door de regeering der Ver-
eenigde Stalen niet wordt erkend. In ant
woord op protesten, die van verscheidene
kanten inkomen tegen de actie der Ver-
eenigde Staten, werd op het Witte Huis
verklaard, dat zij geen ander doel had dan
de bescherming van leven en eigendom
der Amerikanen.
aoHHBaon
nodcrlaap
BBSBSSi
der regeer ing s-
troepen.
Uit Managua wordt geseind: Do hcolo
achterhoede van 400 man der regeerings-
troepen is bij den terugtocht gedood of
gevangen genomen. Zeshonderd regee-
ringssoldaten namen do wijk naar de
neutrale zone van El Bluff, waar zij doör
Amerikaanscke marinier» werden ontwa
pend. In den slag van drie dagen joegen
de liberale 1500 regeefingstroepen, die
minder talrijk waren en slechts machine
geweren hadden tegenover do twaalf ka
nonnen, waarover de liberalen beschik
ten, in wanorde op de vlucht.
Nog meer Amerikaausche
soldaten.
Volgens een bericht uit New York zul
len in Nicaragua nog 6000 man Ameri-
kaansche marinesoldaten worden geland.
BiNK EBSLAND
Wij, Aartsbisschop van Utrecht, wijzen
mede namens de Hoogwaardige Bisschop
pen van Nederland er op, dat. onze R. K.
vrouwen cn meisjes niet minder dan onze
It. K. mannen en jongelingen den strengen
plicht hebben zich te onthouden van bet
steunen of van het lid zijn van z.g. n o u-
tralc sociale organisaties.
Mede in verband met Ons tor zake ge
stelde vragen, achten Wij het daarom
niet overbodig onze B. Iv. vrouwen en
meisjes met nadruk te waarschuwen tegen
liet op eenigerlei wijze verlcencn van
steun en/of medewerking aan n e u t raio
sociale Vrouwcnvereenigingcn, zooals dc
„Internationale Vrouwenraad", de „Natio
nale Vrouwenraad", do „Vereeniging van
Staatsburgeressen", clo „Vrouwenbond
voor vrede en vrijheid", de „Nedcrlandscho
Vereeniging van Huisvrouwen" en derge
lijke, wier beginselen en/of actie lijnrecht
in strijd zijn met do beginselen der Ka
tholieke Kerk.
Namens* het DofoinJtlig Episcopaat,
De Aartsbisschop van "Utrecht,
t H. VAN DE WETERING.
DE WEGENBELASTING.
Wat er moet betaald worden.
Nu het wetsontwerp in zake de Wegen
belasting ook door dc Eerste ICnmer is
aangenomen, laten wij hieronder nog
eens volgen hetgeen per jaar aan belasting
verschuldigd zal zijn:
a. voor een rijwiel, waarop of waaraan
oen hulpmotor is aangebracht, onvermin
derd de rijwielbelasting f3.
b. voor een motorrijtuig op twee wielen,
niet vallende onder de omschrijving van
letter a:
indien het eigen gewicht niet meer be
draagt dan 60 kilogram f 10.—
indien het eigen gewicht bedraagt meer
dan 60 kilogram, doch niet meer dan 120
kilogram f20.
indien het eigen gewicht meer dan 120
kilogram bedraagt f30.
c. voor een motorrijtuig op meer dan
twee wielen, niet vallende onder do om
schrijving van letter a en ingericht voor
personenvervoer
indien het is ingericht voor het vervoer
van niet meer dan 7 personen, den be
stuurder inbegrepen, per 100 kilogram
eigen gewicht f6, doch ten minste 48.
indien het is ingericht voor het vervoer
van meer dan 7 personen, den bestuurder
inbegrepen, per 100 kilogram eigen ge
wicht f 8.
d. voor een motorrijtuig op meer dan
twee wielen, niet vallende onder de om
schrijving van letter c, per 100 kilogram
eigen eewichb f6, doch ten minste f48.—.
Do belasting voor een motorrijtuig op
twee wielen wordt, indien door middel van
dat motorrijtuig een rij- of voertuig of een
zijspan wordt voortbewogen, verhoogd
met f 10.
Do belas! ing voor een motorrijtuig r.p
meer dan twee wielen wordt, indien door
middel van dat motorrijtuig een rij- of
voertuig anders dan langs spoorslaven
wordt voortbewogen, verhoogd. Dio ver
hooging bedraagt voor een rij- of voerlui','
met een eivcn gewicht van:
niet moei* dan 1200 kilogram f 18.
meer dan 1200 cn niet moer dan 4000
kilogram f60.—;
meer dan 4000 kilogram f 00.
Do belasting voor een motorrijtuig *p
meer dan twee wielen wordt, indien door
middel van dat motorrijtuig meer dan één
rij- of voertuigen overeenkomstig het vo
renstaande verhoogd.
Do onder c en d en verder genoemde be
dragen gelden voor rij- en voertuigen,
waarvan dc wielen zijn voorzien van lucht
banden. Die bedragen worden verhoogd,
indien de wielen vèn het rij- of voertuig
zijn voorzien van cushionbanden, met 30
pet., van massieve rubberbanden met CO
pet. en van metalen banden met 100 pet.
Indien niet alle wielen van een rij- of
voertuig voorzien zijn van banden van de
zelfde soort, geld1 de minst elastische van
dc gebruikte banden als maatstaf vo dc
berekening van de verschuldigde belas
ting.
Do minister van Waterstaat bepaalt,
wat onderscheidenlijk onder luchtbanden,
cushionbanden cn massieve rubberbanden
wordt verstaan.
Een metalen bancl wordt minder elas
tisch dan een niassievo rubberband, ec i
massieve rubberband minder elastisch clan
een cushionband en een cusbionband min
der elastisch dan een luchtband geacht to
zijn.
Onder hot eigen gewicht wordt verstaan
het. gewicht van het volledig uitpe u-'c
voertuig.
Koninklijke Besluiten.
Burgemeesters.
Bij Kon. besluit is benocmcl tot burge
meester der gemeente Avcrecst mr. G. P.
Haspels.
Retourkaarten voor Buurtverkeer.
Geldig voor alle treinen.
Naar de „Tel." verneemt, ligt het in het
voornemen der Nederlandschc Spoorwe
gen, om dc eendaagsche retourkaarten
voor buurtverkeer geldig to verklaren voor
allo treinen, uitgezonderd D-treincn. Hier
mede wordt een belangrijke vereenvoudi
ging voor reizigers bereikt. Tevens kan
dan een der vele tcekens uit het spoor
boekje, aanwijzende welke treinen voor
buurtverkeerkaarten geldig zijn, verval
len.
Geen goederenvervoer op de tramlijn
LeidenHeemstede.
Per advertentie werd een clezer dagen
bekend gemaakt, dat met ingang van 1
Januari a.s. liet goederenvervoer op liet
Iranilrnject HeemsledeLeiden wordt
opgeheven, alsook het aanbrengkanloor
aan het Klein Heiligland te Haarlem.
Dezo mededeel ing heeft in bevoegde
kringen nogal opzien gewekt, omdat een
der redenen waarom men do cleclrischo
tram hoven hel autobussen vervoer ver
koos juist was do mogelijkheid van goe-
derviivervoer per tram.
Bij do behandeling van de aanvragen
voor autobus-consessies werd dan ook na
drukkelijk gevraagd of het do bedoeling
was van do Directie om gelegenheid te
scheppen tot goederenvervoer op de gc-
electrificcerdc tramhaan. De directie zeg
de toe, dat dit kon worden overwogen.
Uit bovenbedoelde advertentie blijkt
echter, dat het goederenvervoer op dat
tramtrajecl wordt opgeheven en hij in
formatie deelde de heer Burgcrsdijk, di
recteur der tram, ons mede, dat het in
derdaad niet de bedoeling is goederen
vervoer op de geëlectrificeerde lijn te doen
plaats hebben. „N. II. Grt."
Uit den Goudschen Raad.
In do Dinsdagavond gehouden vergade
ring van den gemeenteraad heeft do voor
zitter medegedeeld, dat tol l.d van den
gemeenteraad in de vacature ontstaan
door het overlijden van den heer Ooster
ling, is benoemd de heer W. M. van Hul
zen (R.-K.)
Besloten werd tot de stichting van een
fonds ter verbetering van de volkshuis
vesting; de eerste storting ten bate van
dit fonds, groot 3300, bestaat uit do
winst, die verkregen is bij den verkoop
van indertijd met voorschot van het rijk
aangekochte gronden voor woningbouw
door veivenigingen, welke gronden echter
later tex beschikking van particuliere
bouwers zijn gesteld.
Aangenomen werd liet voorstel van D.
en W om gedurende de maanden Januari
Februari en Maart aan de hij den dienst
voor sociale aangelegenheden ingeschre
ven werkloozen, dio gehuwd of kostwin
ner zijn, 50 pel. reductie te verleenen op
den prijs van de door de gcmeente-lielit-
fahrieken te verstrekken cokes. Deze be
paling zal ook gelden voor de werkloo
zen, die geplaatst zijn hij do gemeente
lijke werkverschaffing, voorzoover het to
taal inkomen van liet gezin, waartoe zij
bc-hooren, niet stijgt boven liet gemiddel
de g< z lis-inkomen van de hij do werk
verschaffing geplaatste werkloozen.
Dr. J. P. Thijsse.
Ter gelegenheid van het 25-jarig be
st tan der Nedcrlandscho Natuurhistori
sche Vereeniging is aan dr. J. P. Thijsse
het eere-lidmaatschap aangeboden. Dr.
Thijsse is die heele kwarteeuw lid van het
Dc audiëntie van den minister van
water-iaat zal Maandag a.s. niet plaats
licbhen.
STflTEIB-SEMEBAftL
EERSTE KAMER.
Vergadering van gisteren.
Tandtcchnici.
De Senaat hoeft, tamelijk snel werkend,
cn lange lijst van wetsontwerpen afge
daan.
De belangrijkste punten van hot pro-
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Gisteren is te Rome het Duitschlia-
iiaansche vriendschaps- en arbitragever
drag geteekend.
Ellende te Sianfoe. Ce bevolking stierf
van honger en kou.
BINNENLAND.
Het ligt in het voornemen der Ned.
Spoorwegen dc eendaagsche retourkaar*
ten voor buurtverkeer geldig te verklaren
voor alle treinen, behalve D-treincn. (1ste
bind).
Ontsporingen te Amsterdam cn Bar.rn.
(Gemengde Berichten, 2c blad).
LEIDEN.
Afscheid van den burgemeester Jlir. Dr.
N. C. de Gijselaar. (Ie blad).
dat gij u vandaag of morgen moet opge
ven voor het lidmaatschap der R. K.
Kiesver., als gij nog geen lid zijt. cn >n
1927 wilt medewerken aan de samen
stelling der candidatenlijsten voor Staten
en Gemeenteraden, enz.
grain waren hot wetsontwerp tot herstel
vap «Ie ongowenschte toepassing der wet,
waarhij aan gevestigde tandtechnici van
vóór 1913 do bevoegdheid tot uitoefening
der volledige tandprothese werd verleend,
en do Wegenbelastngwet
Het tandenwetje werd zonder hoofde
lijke stemming aangenomen, nadat do hoe
ren 1) a n z (8.D.)Dobbelman (R K
en Sm oen go (V.B.) zonder veel kans
op vervulling van hun wensch te ver
krijgen haddon aangedrongen op tegemoet
koming aan hen, wien door deze wet tot
herziening dor uitvoering van de wet van
29 Januari 1925 de hun door do to ruime
toepassing der wet verleende bevoegdheid
zal worden ontnomen Deze tegemoetko
ming zou moeten bestaan in het verleenen
der bevoegdheid tot uitoefening der be
perkte tandprothese.
Minister Slotemaker de Bruin»-
wil wel eens denkon over de wetswijziging
welke daarvoor zou noodig zijn: maar hij
zeide er uitdrukkelijk bij, dat dit geen en
kele toezegging beteekende; want hot zou
niet gemakkelijk zijn een regeling te ma
ken, die geen aanleiding zou geven tot
nieuwe moeilijkheden
Wcgenbcladrnq.
Dc Wegenbelasting vnnd verzet hij den
heer W e s t o r d ij k (V.B.), die. en pas
sant een aanval doende op de tollen, ver
klaarde dat hij do verdeeling van 'e op
brengst onrechtvaardig vnnd. omdat 1
Kijk te veel en dc Provinciën te we'tv
den krijgen en dat hij hol erg verkeerd
vond. dat de rijwielbelasting ten behoeve
van hel Wegenfonds van een tijd
tcringshelasting oen permanente h
mingsheffing zal worden Zou er st"m-
ig worden gevraagd dan zou de heer
Westordijk tegenstemmen Zelf zou hij
hoofdelijke stemming.
En daar een ander het ook niet deed,
werd liet wetsontwerp aangenomen zonder
hoodelijke stemming.
De Kamer komf Dinsdagavond 11 Ja
nuari weer bijeen.
UIT DE OMGEVING.
KATWIJK AAN DEN RIJN.
Hei telefoonnet Lisse. Do besprekin
gen naar aanleid ng van een desbetref
fend verzoek, over de mogelijkheid van
aansluiting aan het telefoonnet Lisse rul
len waarschijnlijk thans met succes be
kroond worden. Waren hier vorig jaar
vanwege het Hoofdbestuur der Posterijen
en Telegrafie bezwaren tegen, thans zijn,
nadat ook do voorwaarden gewijzigd zijn,
deze bezwaren opgeheven. In oen 10-tal
plaatsen waaronder Katwijk, Rijnsburg,
Warmond, Oegstgeest, Noordwijk vallen,
moeten een 10-tal bloembollenfirma's
zich voor aansluiting opgeven wil deze
regeling tot stand komen. Die 10 perso
nen zijn er natuurlijk wel te vinden De
kasten boven het gewone recht zijn 50
per jaar waarvoor 600 gesprekken mo'.'cn
worden gevoerd In iedere 300 gesprekken
meer 20. De reeds bestaande regelingen
voor Noordwijk en Bennebroek vervallen
dan en wordt daar het nieuwe tarief in
gevoerd. Wij twijfelen niet of deze rege
ling, die 1 April 1927 kan ingaan, komt
tot stand
Kerstfeest. De familie v. d. E. wo
nende in liet-„Landhuis" aan den Molen
weg noodigdo vele kindertjes uit om bij
ken een Kerstfeest in huiselijken kring te
komen vieren. Dc kinderen voldeden daar
gaarne aan, zeer begrijpelijk. Zeer vol-
