1öe Jaargang.
MAANDAG 27 DECEMBER 1926
No. 5450
Da ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Vcoj Leiden 19 cent pei week 12.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 pei kwartaal
Franco per post I 2.95 per kwartaal
Bet Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 ct per kwartaal, bjj voor
uitbetaling Afzonderlijke nnmtners 5 et. met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 ct
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT
O a w O n a advorlonliën 30 esnl per regel
Voor Ingeiondeo Mededeellngen wordt het
5 dubbele ren bet tarief berekend
Kleine advertentlön, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd bnnr en ver
buur, koop en verkoop 10.50.
011 NUMMER BESTAAT Oil TWFF BIRDER-
Zij, die zich per I Januari
abonneeren op dit blad, ontvangen
de nog verschijnende nummers gratis
V Een R. K. Handelshoogeschool.
Er is te Tilburg een R.-K. Handelshoo-
geschool gesticht.
En een groot deel der liberale pers heeft
daarvan geen notitie genomen. Wat heel
erg klein is, maar geenszins verwondert.
Met deze R.-K. Handelshoogeschool
zal een krachtige poging worden gedaan,
om de Katholieken wetenschappelijk en
practisch voor te bereiden voor den han
del, voor het economische leven maar
zóó, dat zij ook dAn, ook als handelslie
den. ook als werkers in het oeconomisch
leven, Katholiek zijn en blijvent
Daar mag geen verschil zijn tusschen
Katholiek-zijn in kerk en huis, in huis en
in zaken. Katholiek zijn is levens-begin
sel en daden-richtsnoer. Helaas zijn mede
door den invloed van de liberale oecono-
mie op het terrein van het oeconomisch
leven veler katho1:"ken gedragingen vaak
verre van Kathol i En nu weten wij,
natuurlijk, heel goed, dat dit niet in-eens
zal veranderen door de oprichting van
een R.-K. Handelshoogeschool, en ook
dat een R.-K Hande'shoogeschool alléén
dat nooit geheel en al zal kunnen veran
deren; maar ontwijfelbaar vast staat, dat
zulk een hoogeschool in deu hier bedoel
den toestand veel en héél veel verbetering
zal kunnen brengon.
En wij verstaan dan ook het volgend
schrijven, dat het Doorluchtig Episco
paat aan het Curatorium heeft gericht:
Met bijzondere ingenomenheid en de
meest erkenlelijke waardeering heeft het
Doorluchtig Nederlaudsch Episcopaat ken
nis genomen van de breede uiteenzetting
met 2 bijlagen, welke het d.d. 3 December
1926 no. 5992/779 van uw Curatorium
mocht ontvangen over zijn veel omvatten-
den en reeds met zoo goeden uitslag vol
brachten arbeid, om, ingevolge zijn aan
uw Curatorium gericht schrijven van 22
Maart 1924, te Tilburg een R,-K. Han
delshoogeschool te stichten en te ontwik
kelen.
Terwijl het Doorluchtig Episcopaat zich
van harte over die eerste zoo bemoedigen
de resultaten van dien arbeid verheugt,
durft hef. mof uw Curatorium het vaste
vertrouw -eken, dat het jaar 1927
metter da, >ote weldaad der zegen
rijke openi. aezer allerbelangrijkste in
richting aan onze jongelingschap zal mo
gen brengen en besloot het, in zijn vergade
ring van 16 December j.l., de door Uw
Curatorium weldra door geheel Nederland
te voeren krachtige actie tot vorming van
het onmisbare stamkapitaal dezer Hooge
school. te zijner tijde, door een gezamen
lijk schrijven van het DoorL Episcopaat,
ook aan geheel Nederland gericht, zoo
krachtig mogelijk aan te bevelen en te
steunen
Het Doorluchtig Episcopaat machtigt
uw Curatorium dit schrijven aan de op
22 December a.s to houden vergadering
met den Raad van Toezicht mede te deo-
len en verder te publiceeren en het spreekt
zijn beste wenschen uit voor het succes
dier eerste, belangrijke samenkomst, aan
deze wenschen, onder afsmeeking van
's-Heeren zegen, de belofte verbindend
van zijn voortdurende geheel bijzondere
belangstelling in het groote werk der stich
ting en krachtige ontwikkeling onzer
R.K. Handelshoogeschool.
Met de meeste hoogachting,
Namens het Doorl. Ned. Episcopaat
w.g. A. F. DIEPEN,
Secretaris der Bisschops-Conferentie
Bisschop van 's-Hertogenbosch.
Het Katholieke Nederlandsche volk in
zijn geheel zal de oprichting en de
bloei en groei van de R.-K. Handelshoo
geschool waardeeren!
V Kerstmis-viering.
„Het Kerstmannetje doet al zijn uiter
ste best om het Kerslkindeke te verdrin
gen" zoo merkt de schrijver van
het Zondagsche Weekpraatje in „De
Maasbode" terecht op.
De pers, de geïllustreerde en niet-ge-
illustreertfe pers helpt dat Kerstmannetje
flink mee, door Kerstnummers uit te ge
ven, Kerstbeschouwingen en -verhalen te
phantaseeren. Kerst-platen te producee-
ren, waarin over alles wordt gepraat en
verteld en geteekend, behalve over....
wat Kerstmis tot Kerstmis maakt: de
herdenking van de geboorte van den
God-Mensch, den Verlosser.
Men heeft het in zulke Kerstnummers
over de heerlijkheden van Nizza en de
Riviera, zooals men het in vele gezinnen
tlagen-lang voor Kerstmis heeft over
maaltijden en uitgaan op Kerstmis zón
der te denken aan de kerk
Goddank, stroomt in onze kerkgebou
wen het Katholieke volk van héél in de
vroegte af en verder een groot deel van den
dag aan en heen, om daar den Christus
te aanbidden, om zich daar met den
Christus te vereenigen
In „Het Handelsblad" schrijft C. E. H.
(dominé Hooykaas) een Kerstarlikel, dal
hij aldus besluit:
En, beste vriend, als u mo nu aan
valt en zegt dat dit alles (de Kerstmis
viering) niets en niets geeft voor de
wereld, als 't enkel maar een zilveren
versierinkje aan den boom van uw le
ven, elIs 't een versnaperingetje op den
disch van uw bestaan blijft, en dat het
misschien zelfs beter zou zijn, als je
in 't gewone leven geen liefde geeft, je
niet op den Kerstdag te suggereeren,
dat je toch eigenlijk nog zoo arm nist
bent en toch ook wel meedoet in den
grooten stoet van de menischen, die van
goeden willo zijn,.... beste vriend,
wat heb je dat dan wijs bedacht en
goed gezegd. Maar gun mij de weelde,
vandaag het vanzelfsprekend te vinden,
dat een blinde, wien de oogen geopend
zijn en 't licht is gegeven, dat die ze
nu ook voortaan kostelijk goed open
houden zal in deze waardevolle we
reld. Ik weet wol, dat je gelijk hebt
met je vermaan; ik weet wel dat wij
vreemde wezens zijn; de mensch is een
uiterst paradoxaal schepsel. Maar ik
wil niet, dat de angst voor morgen en
voor onze zonde aan de ontwaring van
het wonder vandaag iets van zijn ver
rassing, blijdschap en erkenning zal
ontnemen. Want vandaag weet ik het,
en wil het me heilig inprenten, dat ik
geloof in het Licht en in Christus als
den grooten wonderdoener. Laten wij
dat beleven. Laten wij Kerstmis dóén.
Dat is niet slecht uitgedrukt: Laten wij
Kerstmis doen. En waar ds. H., zich
richtend tot zoovele geestelijke schakce-
ringen van menschen, schrijvend in een
liberaal blad, moeilijk zal kunnen zeg
gen, hoe, to doen daar weten wij,
Katholieken, dat héél goed. En wij zeg
gen het, en omvatten dan ook tegelij
kertijd de volle consequenties er van
Kerstmis is ons nu weer niet v o o r b ij
gegaan, zoodat nu het leven weer is van
ons allen als voorhoenWij willen nu
doen
BUiTENLAND
België
De socialisten en de regecring.
Het Belgisch socialistisch congres heeft
Zaterdag en Zondag te Brussel vergaderd
ter bespreking van de vraag of de socia
listen zulleD blijven deelnemen aan de
regeering der nationale eenheid of dat
zij 'in de oppositie zullen gaan.
Typeerend voor het congres was het
gebrek aan geestdrift. In tal van rede
voeringen voelde men zeer sterk de vrees
voor een mogelijke Kamer-ontbinding en
nieuwe verkiezingen. Hierop komt ook
de houding neer van Vandervelde, wiens
opvatting beeft gezegevierd. Men moet,
zoo zeido hij, de medewerking der socia^
listen aan de regeering nog eenige maan
den voortzetten ten-einde het stabilisatie-
werk niet in gevaar te brengen.
Het congres heeft een resolutie aan
vaard, waarbij de voortzetting van deel
neming aan de regeering wordt goedge
vonden, mits met een bepaald program.
De resolutie zal aan een referendum
der provinciale federaties worden onder
worpen, maar zij kan als goedgekeurd
worden beschouwd. Het ministerie der
drie partijen zal blijven regeeren.
Ouitschland
Het Rouzier-proces.
De Duitsche veroordooldon
vrijgelaten.
De in het proces-Rouzier door den
Franschen krijgsraad te Landau veroor
deelde Duitschers zijn Vrijdagnamiddag
op telegrafische instructie van den op
perbevelhebber van het Franse he bezet
tingsleger in het Rijnland, generaal Guil-
laumat, uit de gevangenis ontslagen.
Voor Kögler en Fecher geschiedde de
invrijheidstelling onvoorwaardelijk, ter-
Wijl Holzmann cautio moest storten.
In officieele kringen to Bei-lijn heeft
do snelheid, waarmede de Franscho re
geering aan de Duitsche veroordeelden
uit het proces-Rouzier gratie heeft ver
leend, bevrediging gewekt.
Daarentegen is men er nog onbevredigd
over, dat Rouzier zelf geheel vrijuit gaat.
Men wacht thans af, of de Franscho re
geering door een disciplinaire bestraffing
van Rouzier aan Duitschland voldoening
zal geven.
Spanje
Primo uit de politiek.
Generaal Berenguer in zijn
plaats.
Volgens betrouwbare berichten uit Ma-
INGEZONDEN IEDEÖEELING
ANISTERDANISCHE ANTHRACIET P-
HEERENSINGEL 34/35 - TEL. 1523
Zorgvuldige bediening in elk opzicht.
Verzegelde zakken. 668
drid, zoo meldt een „United Press"-tele-
gram uit Hendaye, heeft eenige dagen
geleden een toenadering tusschen koning
Alfonso en Primo de Rivera plaats ge
had, welke mettertijd lot een minnelijke*
regeling van de tusschen koning cn pre
mier ontstane geschdlen zal kunnen lei
den.
Primo de Rivera zou hebben toege
stemd in een rcconstruotie der regeering,
onder leiding van generaal Damaso Be
renguer, terwijl Primo van het politiek
toon eel zou verdwijnen, om als genera al-
kapitein van Calalonie op te treden.
In verband h. ermede wordt opgemerkt
dat de koning ia den laalston tijd vaak
op den slechten gezondheidstoestand van
Primo de Rivera hoeft gewezen. Hier
mede zou ook do regeeringswijziging ge
motiveerd worden.
Hongarije.
Hongaarsche communisten gearresteerd.
Naar do bladen molden heeft do politie
te Boedapest den communist Gs.ky ge
arresteerd. Deze was verbonden aan het
volkscommissariaat tijdens do communis
tische dictatuur, en werd beschuldigd
van verscheidene misdrijven tegen liet
gemeen recht.
Ook te Stein am Anger is een commu
nist namens Modam gearresteerd, die
naar verluidt, brieven en andere papieren
van Belakuhn uit Moskou naar Honga
rije heeft gebracht.
Litauen.
Na den Staatsgreep.
Mas8a-arrestaties van
communisten te Kowno.
Volgens de berichten uit Kowno breidt
do communistische beweging tegen het
nieuwo Litauschc bewind zich in de pro
vincie uit. De berichten over arrestaties
van Polen en Joden worden niet beves
tigd. Er heerscht te Warschau groote be
zorgdheid, dat de beide muitende Litau-
sche regimenten zullen willen trachten via
Poolsch gebied Rusland te bereiken.
Voorts worden uit Kowno massa-arres
taties van communisten gemeld. Het aan
tal dezer arrestaties moet reeds de 300
overschreden hebben.
China.
Engeland en China.
Een wijziging in de politiek.
Een goede weck geleden heeft de Brit-
sche zaakge'astigde te Peking aan de ver
tegenwoordigers der andere mogendheden
een memorandum overhandigd in zake
een wijziging in de politiek der builen-
landsche mogendheden ten opzichte van
China.
Eerst nu is de iphoud van dit memo
randum gepubliceerd.
De mogendheden worden uitgenoodigd
te erkennen, dat de eischen der Chinee-
zen betreffende de herziening der verdra
gen gerechtvaardigd zijn, en, in afwach
ting van die herziening, met het oog op
de bestaande binnenlandscho moeilijkhe
den in China, haar traditioneele houding
op te geven, die- onbuigzaam do strikte
handhaving naar do letter der oude ver
dragen cischte. De cenig mogelijke hou
ding is, volgens do Engc'sche regeering,
om gemeenschappelijk te trachten, de be
trekkingen met China zooveel mogelijk in
overeenstemming te brengen met den wer-
kelijkcn toestand, ordat, als de herziening
der verdragen mogelijk wordt, blijken
moge, dat voor een deel die herziening
reeds op vreedzame wijze heeft plaats ge
had.
Het wordt daarom verstand .geacht,
niet langer in gevallen van minder botee-
kenis vruchtelooze protesten to blijven in
dienen. maar om alleen, wanneer er vitale
belangen in het spol zijn, krachtig en ver-
eenigd, en dus doeltreffend op te treden.
De Engelsche regecring stelt voor, dat
do mogendheden duidelijk te kennen ge
ven, dat zij in haar politiek zooveel mo
gelijk aan do gewettigde verlangens van
het Chineesche volk tegemoet wenschen
te komen. De mogendheden moeten het
denkbeeld opgeven, dat China zich econo
misch en politiek alleen ontwikkelen kan
onder buitenlandsche voogdij en moeten,
zich bereid verklaren, China's rechten op
tarievenautonomie te erkennen, zoodra
China een nieuw nationaal tarief heeft in
gesteld. Do verhooging der douanetarie
ven, voorgesteld in Washington, moet on
middellijk en onvoorwaardelijk worden toe
gestaan.
De agifatie tegen de buitenlanders.
Een actie tegen de Christenen.
Den laatsten tijd worden in vele centra
vereenigingen tegen de Christenen ge
vormd. De agitatio tegen de Christenen
te Hankau neemt in hevigheid toe. Agita
tors verstoorden bijeenkomsten, die ter ge
legenheid van Kerstmis werden georgani
seerd. Een buitenlandscli zendeling, die
trachtte tusschenbeide te komen, werd ern
stig gewond. Ook dc agitatie tegen de
vreemdo'ingen en do boycot worden hevi
ger. Alle buitenlanders staan klaar om do
provincie Kiangsi te ontruimen en men
vreest, dat zij ook gedwongon zullen wor
den de provincie Hoenan to ontruimen.
Japan.
De mikado overleden.
Na een langdurig lijden is thans de kei
zer van Japan werke'ijk overleden. Zijn
dood was reeds eenigen tijd geleden ge
meld, doch dat bericht bleek voorbarig
Het lijk van den mikado zal op een
praalbed worden tentoongesteld in een
van de zalen van het Keizerlijk paleis
De begrafenis zal waarschijnlijk in Fe
bruari of Maart plaats vinden.
Daar het zakenleven stil ligt, vreest men
dat de dood van den mikado een ernstigen
slag zal toebrengen aan de Japansche
bankwereld; want de laatste dagen van
het jaar plegen eeD drukke tijd te zijn. Ook
de kleinhandel lijdt zeer; de winkeliers
hadden groote voorraden, daar aan het
eind van het jaar meestal druk wordt ver
kocht, terwijl de opbrengst hen in norma
le gevallen in staat stelt, hun schulden
aan de fabrikanten to voldoen.
Prins Hirohito, die zijn vader als kei
zer opvolgt, is 25 jaar. In 1923 heeft hij
een bezoek aan Nederland gebracht.
Am erika
DE KERKVERVOLGING IN MEXICO.
Spaansche interventie.
Een schrijven van Spaanse ho
bisschoppen.
Een officieele nudedeellug te Madrid
maakt bekend, dat do Spaansche bisschop
pen op 14 dozer a<ui de Spaansche re
geering een schrijven hadden gcr ebt,
waarin de vervolging, waaraan de Ka
tholieke kerk in Mexico bloot staat,
wordt uiteengezet en de officieoio inter
ventie der Spaansche regeerimg wordt
verlangd.
Door do regecring is thans aan den
kard.naal-primaat geantwoord, dat de
inhoud van bedoeld schrijven op vriend
schappelijke wijze ter kennis dor Mexi-
caansche regeering is gebracht.
DE ONLUSTEN IN NICARAGUA.
Een aanslag op president Dias.
Zijn koetsier in stukken
gesneden.
De president van Nicaragua, Diaz, is
op len Kerstdag ternauwernood aan ver
moord. ng ontsnapt. Toen hij in zijn rij
tuig van een officieel bezoek terugkeerde,
werd hij door twee met messen gewa
pende mannen aangevallen.
Toen de beide mannen zich op hel rij
tuig wierpen, stapte do president aan de
andere zjjde uit. Hij bleef ongedeerd,
maar do koetsier, die tusschenbeide kwam
werd letterlijk in «tukken gesneden. Zijn
oogen werden uitgestoken en zijn handen
en n us afgesneden. De ongelukkige werd
zieltogend achtergelaten.
Na den aanslag op president Diaz
heeft een sterke wacht allo toegangon
tot het paleis van den president afgezet.
President Diaz geeft als zijn meening to
kennen, dat de onbekend gebleven indi
viduen, die hem hebben aangevallen, ge
huurd waren door de liberale partij.
De regecring deelt mede, dat 50 man
der conservatieve troepen nabij Chihan-
des door de liberale revolutioonaixen in
een hinderlaag zijn gelokt en gedood.
Nieuwe gevechten.
Naar uit Managua wordt gemold, is ilo
schout-bij-nacht Latimer, de commandant
van 't speciale Amerikaansche lucht
eskader van Panama met de „Rochester"
te Bluefields aangekomen.
Doel van Latimur's komst is do Amo-
rikaansche belangen in Nicaragua to be
schermen, omdat men gelooft dat er spoe
dig gevechten zuilen plaats hebben tus
schen de troepen van Diaz en Sacasa.
Er hebben reeds hevigo gevechten plaats
gehad bij Lasperlos, waar nog 1300 man
goed bewapende troepen der conservatie
ven verschanst liggen.
BINNENLAND
HET VOORNAAMSTE NIEU .VS
BUITENLAND.
De Duitsche veroordeelden in het □-
ces-Rouzier door de Franschen in ij-
hcid gesteld.
Een wijziging in de politiek van :e-
land tegenover China.
De keizer van Japan overleden.
Een aanslag op den president van Ni
caragua.
Een scheepsramp bij dc Engelsche kust,
waarbij 24 personen zijn verdronken
(Buitenl. Berichten, 2de blad).
BINNENLAND.
Het ijs heeft al slachtoffers gemaakt
(Gemengde Berichten, 2de blad).
Het voorkomen van pokken te Maastricht
(Gemengde Berichten, 2do blad).
Wij ontieenen aan het weekblad „Op
gang" een artikel van den litterator Henri
Borel over een bezoek aan Lisieux (2c hl
Wij geven een beschrijving van een
niouw type reddingsboot (Wetenschappe
lijke Berichten, 2de blad).
Die niet vóór 31 December 1926
lid van de
R. K. KIESVEREENIGING
is, heeft voor 1927 geen recht van stemmen
in de organisatie der R. K. Staatspartij in
den Leidschen Kieskring
Koninklijke Besluiten.
Burgemeester.
Bij Kon. Besluit ia benoemd tot burge
meester te St-Philipsland H. P. Kleppe.
Uit het heerenkleodingbedrijf.
Een nieuwo werkgeversbond.
Naar ons wordt medegedeeld, is in be
ginsel besloten tot de oprichting van een
Bond van werkgevers in het Heerenkleo
dingbedrijf, welke in de plaats treedt van
den meer lossen organisatievorm, wc'ke
sedert eenige jaren in dat bedrijf bestond,
n.l. de belangengemeenschap van werkge
vers in het maat-confecticbedrijf.
De constitueercnde vergadering van den
nieuwen bond zal gehouden worden op
Donderdag 13 Januari a.s. liet secreta
riaat is gevestigd Keizersgracht 428 te
Amsterdam.
Eerste Kamerdebatten over representatie
gelden.
Bij hoofdstuk V der Staatsbegrooting
1926, welke de Eerste Kamer na aanne
ming der belastingwetten behandelde,
maakte de heer Hermans (S. D.) er aan
merking op, dat 22.000 was uitgetrok
ken als representatiegelden voor commis
sarissen der Koningin. Bij de algenn ene
versobering vond hij deze uitgave minder
gewenscht Bovendien is zij eigenlijk maar
een fooi voor deze hoeren
Tegen deze opvatting nam de minster
van Binnen'andsche Zaken, de heer Kan,
stelling, en zeido, dat dit bedrag slcch's
een tegemoetkoming was Het hoofdstuk
werd hierna goedgekeurd.
De Kamer is daarna verdaagd tot Dins
dagavond halfnegen.
De burgemeester van Roermond.
Do burgemeester van Roermond, dc heer
J. L. Tli. Sanders, zal binnenkort, vor-
moede'ijk met 1 Maart a.s. zijn ontslag bij
de Koningin aanvragen, aldus het „Hb'd
Hl.. Zickenfondswezen.
19 December vond in hot gebomv vnn
hot R. K. Werkliedenverbond te Utrecht
onder leiding van het Verbondsbestuur
een druk bezochte vergadering plan' met
vertegenwoordigers van 11. K. Ziekenfond
sen uit de vcrschillendo deelen des lands
met hot doel noodzakelijk geachte centra
lisatie tot stand te brengen.
De voorzitter ging de beteekenis van het
ziekenfondswezen na, speciaal bezien uit
het oogpunt van de volksgezondheid cn bet
belang van het arbeidersgezin.
De voorzitter weidde verder uit over wat
van een goed functionnccrond ziekenfonds
mag worden verwacht; voor welke moei
lijkheden men nog staat om vooral op het
platteland een goede zicktcverzorging tot
stand te brengen.
Do voorzitter stelde hierna aan de orde
do grondslag voor Centralisatie van het
Zickenfondswezen.
Het R. K. Werkliedenverbond 7 1 be
noemen een Centrale Commissie tot bevor
dering dor algemcene belangen van alle in
do R. K. Arbeidersbeweging van Neder
land bestaande en op to richten fondsen,
welke zich ten doel stellen aan hun leden
cn dezer gezinnen, ingeval van ziekte, ge
nees-, heel- en verloskundige hulp, bene
vens geneesmiddelen te verschaffen. De
Commissie zal gevestigd zijn ten kantore
van hot Verbond.
De Centrale Commissie zal bestaan uit.
zeven leden, waarvan vijf aan te wijzen
door de Besturen der bij het Verbond aan
gesloten Diocesane R. K. Volks-en Werk
liedenbonden cn twee aan te wijzen door
en uit bet Verbondsbestuur. Aan de Cen
trale Commissie wordt een medisch advi
seur toegevoegd.
Algemeen werd de voorgestelde centrali
satie toegejuicht, waarvan groot nut werd
verwacht.