WOENSDAG 22 DECEMBER 1926 18e Jaargang. No. 5447 3)e Kcldócbd (BowAamt Ce ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week 12.50 pei kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal Franco per post I 2.95 per kwartaal. Bet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cL per kwartaal, bjj voor uitbetaling Afzonderlijke nummers 5 et. met Geïllustreerd Zondagsblad 9 et Dit blad verschijnt eiken dag uitgeznnderd Zon- en Feestdagen i. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: O.WOD6 adverlenllën 30 ooot por ropot Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het - dubbele ran bet tarief berekend Klolno advortentlën, ran ten hoogate 80 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gerreagd. bunr en ren hnnr, koop en rerkoop 10.50. Oil HUMMER BESTAAT Uil ORIE BLADEN. Zij, die zich per I Januari abonneeren op dit blad, ontvangen de nog verschijnende nummers gratis V De Minister van Oorlog. In liet Kameroverzicht van de „N. R. Crt." van vanmorgen lezen we: „Hierop komt minister Lambooy mor genavond terug. Ditmaal heeft hij in een voortreffelijk en overtuigend betoog, waarvoor wij met aandrang naar het verslag verwijzen, aan getoond, hoeveel demagogie en gebrek aan vaderlandsliefde en aan nationale fierheid er schuilen in de eenzijdige ontwapeninga- ectib van sociaal-democraten en vrijzin nig-democraten. Zijn talrijke citaten waren waarlijk ver nietigend. Ook de cijfers, daarna door den minister gegeven, ten bewijze dat bewape ning en uitrusting oneindig veel beter zijn dan de anti-militaristen steeds opnieuw beweren, spreken boekdoelen. Neen, Ne derland is nog allerminst weerloos. Men mag den minister, die zelf overigens con-^ 6lateerde, dat wij er nog lang niet zijn, dankbaar wezen voor deze openhartige uiteenzetting, die noodzakelijk geacht kon worden na het denigreerend gehakketak Van quasi-wel-ingelichte Kamerleden." Al zijn wij het in veel lang niet eens met de „N. R. Crt", ook wat betreft diens leger-opvattingen hier wijst het blad terecht naar het standpunt van den Ka tholieke Minister Lambooy inzake leger- uitrusting en ontwapening. „Het Handelsblad" vestigt eveneens de jaandacht op de rede van Minister Lam booy: „Minister Lambooy ving zijn antwoord aan met een uitvoerige, zeer gelukkige be strijding van de ontwapeningsdenkbeelden der socialisten, waarbij hij dezen met voorbeelden van handelwijzen van socia listen in andere landen en metoen rode van den heer Troelstra in het eerst jaar van de mobilisatie in deze zelfde Kamer, aardig tekijk zette." Het standpunt der S. D. A. P. inzake ontwapening is ook inderdaad aller- dwaast-inconsequent BUITENLAND Duitschland Het incident te Germersheim. - Luitenant Rouzier vrij gesproken. Men herinnert zich het incident, dat ïich een paar maanden geleden te Ger mersheim heeft voorgedaan, waarbij een officier van het Fransclie bezettingsleger, luitenant Rouzier, twee Duitschers neer schoot. Dezer dagen hebben zoowel de Fransche luitenant als enkele bij het in cident 'betrokken Duitschers voor den Franschen krijgsraad te Landau terecht gestaan. De auditeur militair eischte te gen Rouzier een jaar gevangenisstraf. Gisteravond is het vonnis geveld. Luitenant Rouzier werd op alle punten der daevaarding vrijgesproken. De Duitsche beklaagden werden tot ge vangenisstraffen, varieerende tussch twee maanden en twee jaar veroordeeld, wegens een beleedigend optreden tegen over de bezetting. Een protest der Duitsche journalisten. Do uitspraak in het Rouzier-proces had Voor alle beklaagden met algemeene stem men plaats. De vraag, of Rouzier zich had schuldig gemaakt aan lichte mishande ling werd met drie tegen twee stemmen ontkennend beantwoord. Bovendien was nog gevraagd, of hij zich had schuldig ge maakt aan doodslag, ernstige mishande- ling met doodeliilcen afloop of ernstige mishandeling. Deze vragen werden met algemeene stemmen ontkennend beant woord;. Naar aanleiding van het procos hebben do Duitsche persvertegenwoordigers te Landau het volgende telegram gericht tot den Franschen minister van Buitenland- Bclio Zaken Briand „De naar aanleiding van het Rouzier- proces te Landau vertoevende Duitsche persvertegenwoordigers protesteeren op grond van hetgeen zij hebben gezien en gehoord als één m°n tegen het schande lijke vonnis van den krijgsraad van het 32ste legerkorps. Do vrijspraak van Rou tier ia een ernstige kwetsing van het ïechtsgevoel van het Duitsche volk en van de geheele beschaafde wereld. (w.g.) De Duitsche pe;^ cn- woordigers". Spanje Anarchistische samenzwering tegen Pri;.io. Een politie-beambte de leider. •Uit Madrid wordt aan de „Chicago Tri bune" gemeld, dat gisteren een uitgebreid complot van anarchisten en communisten tegen heb leven van Primo de Rivera te Santander is ontdekt. Het hoofd der sa menzwering, die tot do star' oliiie be hoorde, is gearresteerd. Italië. Nieuwe opstandjes te Fiumc. Volgens de „Politica" hebben te l i urne opnieuw botsingen plaats gehad tusschen fascisten en Kroatcn. De spanning tusschen Joego Slavië en Italië. Bemiddel' o ging on. Zoowel van Fransche als van Engelsche zijde worden te Belgrado stappen gedaan, om do normale betrekkingen tusschen Zuid-Slavië en Italië te handhaven. Het verdrag tusschen Italië en Albanië zal een onderwe-. van bespreking vor men op de conferentie der Balkanstaten, die in het begin van Januari te Parijs zal worden gehouden. Vermoedelijk zullen alle Balkanstaten en ook Italië op deze con ferentie vertegenwoordigd zijn. Zuid-Slavië zal zich doen vertegenwoor digen door zijn gezant te Parijs Spalai- kowitsj. Litauen. De staatsgreep. Moskou'8 bezorgdheid. Moskou beschouwt den staatsgreep in Litauen blijkbaar als een hoogst belang rijke' gebeurtenis. Het officieel orgaan de „Izwetsija" ver klaart, hoe het geheele plan doordoPool- 8cho regcering werd geopperd en uitge werkt door den Poolschen generalen staf. Zij beweert, dat, oriphoon Smetona en Waldemaras Ijekende vijanden van Polen zijn, deze twee porsonen toch op slink- sche wijze door de prn-Poolsehe elemen ten bij het complot zijn betrokken als blinde werktuigen, waardoor men don workeliiken opzet hoopt te verbergen. Het blad besluit met te zeggen, dat de gebeurtenissen te Kowno naar allo waar schijnlijkheid den vrede in ^Europa zullen bedreigen en dat de Sovjet-republieken geen toeschouwers zullen blijven, indien Polen Litaue^s onafhankelijkheid arbeidt. Eenige verlichting bracht voor Moskou, aldus wordt gemeld, de verklaring van Woldemaras, dat het politiek verdrag tus schen Litauen en Sovjet-Rusland intact zou zijn gebleven en dat, ofschoon Litauen een bond van Oostzee-staten wenacht, het thans nog niet mogeli wordt geacht, de zen wensch in vervulling to doen gaan. Woldemaras beschuldigt Polen ervan getracht te hebben een communistische revolutie op touw te zetten, om anarchie te stichten en daarna Litauen „te hulp te snellen en de orde te herstellen", waarbij Polen tegelijk de gelegenheid had aan de Litausche onafhankelijkheid een einde te maken. De belangen van Liteuen eischen eerder vriendschap met Rusland dan met Polen. Polen en Rusland Jlen nimmer goede vrienden worden en daarom moest Litauen zich tot Rusland wenden. Geen Litauer, tenzij hij een verrader is, kan afstand doen van de eischen in zake 'Wilna. Ofschoon een politiek verbond met de andere Oostzeestaten onmogelijk schijnt, hoopt de Litausche regeering eco nomische samenwerking tot stand te'bren gen. Wordt do landdag ontbonden? Over het lot van den tegenwoordigen landdag heersoht nog steeds geen klaar heid. Dit zal afhangen van de houding der linksche partiien. Indien de socialisten voortgaan uit de vergadering weg tc blij ven, wordt de landdag ontbonden, maar men meent in politieke kringen, dat do te rugkeer van de socialisten niet uitgesloten is. In dat geval zal de landdag waarschijn lijk niet worden ontbonden. 1 Nog onrust in het land. Naar verluidt, hebben de aanhangers der ten val gebrachte regeering van Li tauen zich met de communisten verbonden om de nieuwe regeering te bestrijden. Tn de buurt van Mariamnol moet het reeds tot gevechten zijn gekomen. Een bevestiging van dit bericht van an dere zijde is echter nog niet- ontvangen. China. De chaos in China. A n t i-G hristelijk optreden. De provinciale boerenarbeidersband van Hoepeh heeft betere arbeidsvoorwaarden geëischt onder bedreig'ng dat, wanneer deze niet onmiddellijk ingewilligd worden het land niet beploegd zal worden voor de voorjaarszaai. Het kwomintang is Maandag onmiddel lijk bijeen gekomen te Woetsjang, waar de afgevaardigden der regeeringsdepartemen- ten en een vertegenwoordiger van Tsjang- Kai-sjek de situatie besproken hebben. is evenwel nog geen mededeeling ge daan omtrent een beslissing ten aanzien van de eischen der hoeren arbeiders. Ter versterking van de anti-Christelijke propaganda worden „Weg met het Chris- lendom"-vereenigingen opgericht, dio liet Christendom in het algemeen en de Chris telijke scholen in het bijzonder moeten bestrijden. Van den militairen toestand kan men zich geen duidelijk beeld vormen. Een der nationalistische legers, dat van Feng- Joe-sjiang, trekt van Sjensi uit de pro vincie Honan binnen. Een treffen met de troepen der Noordelijken kan elk oogen- blik verwacht worden aan het eindo van den Pienlo-spoorweg, die de beide hoofd lijnen, welke van Noord naar Zuid loopen met edkaar verbindt. Volgens een telegram van den corres pondent to Hangtsjau van de „North China Daily Mad", dat op 20 December verzonden is, trekken de Cantouneezen Tsjekiang binnen van Kiansi uit, dat aan de Westelijke grens van Tsjekiang ligt. In elke stad, die zij binnenrukken, be zetten do troepen do gebouwen voor den Christolijken «eredienst, doch de m.ssion- narissen worden in de meesto gevallen ongemoeid gelaten. De officieren zijn bui tengewoon beleefd, en de troepen gedra gen zich uitstekend, hoewel zij vaak door weekt zijn van den regen. Hun kwartieren laten zij echter in een onbeschrijflijk vuilen toestand achter, terwijl de muren gewoonlijk volgeplakt zijn met an' r's- telijke biljetten. Doodgevroren. Naar uit Peking wordt genie! ijn driohonderd koeli's, die door de Noorde lijke troepen gevangen waren gemaakt, doodgevroren, doordat zij tijdens do hccr- schendo strenge koude op omgedekto voor tuigen werden vervoerd. Amerika De vijandelijke eigendommen. Ongelooflijk wanbohoor. Uit het rapport over het beheer der vijandelijke eigendommen in do Vereenig- de Staten is gebleken, dat er op grooto schaal fraude is gepleegd. Onder de lei ding van drie beheerders zijn eigendom men tot een totaal bedrag van 500 m 1- lioen dollar ontvreemd. Voor commissies en uitgaven werden enorme bedragen ge boekt. Zoo toucheerde iemand een com missie van tweehonderdduizend dollar, terwijl hem hoogstens zestig duizend toe kwam. Maatschappijen, die officieel geli quideerd waren, bleken nog te bestaan en werden geëxploiteerd ten bate der amb tenaren en advocaten. Bij vergelijking der afrekeningen zijn de meest ongelooflijke staaltjes van af zetterij gebleken. Een ambtenaar wist het klaar te spelen onkostennota's in te vor deren voor reizen, die hij in dezelfde pe riode in verschillende deelen van het land zou hebben gemaakt. Iemand met een sa laris van tien duizend dollar berekende in een jaar tijd vijftig duizend dollar voor particuliere onkosten. Regeenngsambte- naren reden in dure auto's op kosten van het kapitaal, dat zij moesten beheeren. Al is van het grootste deel dor vijande lijke bezittingen rekening en verantwoor ding afgelegd, zijn cr toch groote sommen verdwenen, aldus het rapport, waarvan geen spoor meer is te vluden. Het rap port behelst geen voorstellen, en laat liet over aan den president om de zaak al dan niet bij het Congres aanhangig te maken. Hevige gevechten in Nicaragua. Do toestand in Nicaragua is zeer ern stig. Verwoede gevechten hebben plaats tusschen de regecringstroepen en do op standelingen. DE KERKVERVOLGING IN MEXICO. De maatregelen tegen de bisschoppen. Volgens de „Osservatore Romano" zijn door de dwangmaatregelen der Mexxaan scho regeering op het oogenblik 16 van do 33 Mexicaanscho bisschoppen ver hinderd hun herdersambt uit te oefenon. Zes worden er in de stad Mexico vast gehouden, namelijk die van Saltillo, Ta- basio, Huajuapam, Chiapas, Papanlia en Aquas Calientes. Twee worden cr in arrest gehouden huiten de stad Mexico, namelijk die vau Gampcche en Huejutla. De bisschop van iSonora, dio voor za ken korten tijd naar de Vereonigde Sta ten gegaan was, wordt in ballingschap gehouden. De bisschoppen van Guadalajara en van San Luis Polosi houden zich ver borgen, om aan de arrestatie te ontko men. Naar de stad Mexico zijn gevlucht de b'sschoppen van Zacatecas en Tacam- baro. Voorts verblijven te Rome, wijl zij we gens vervolging hun land hebben moeten verlaten, de bisschoppen van Durango, Tehuantcpec en Loon. De staat Sonora, geboorteland van Cal- les en Obregon, is in grooto opwinding wegenis do verwijdering van den bisschop, mgr. Mavarrete. Gelijk boven gezegd, is aan Z. D." H. onder bedreiging met ker kerstraf, verboden naar Mexco terug te koeren. De burgers van Sonora hebben oen ma nifest aan de regeering gericht, v waarin zij protesteeren tegen de lage en verach telijke wijze, waarop do rogeering de ver banning van den verdiens'tenvollea pre laat heeft gedecreteerd. Zij verlangen, dat de redenen der verbanning openbaar ge maakt zullen worden. kftlNNENLAND. PROV. STATEN VAN ZUID-HOLLAND. In de gister gehouden vergadering van Prov. Stalen van Zuid-Holland kwam in de eerste plaats aan de orde het voorstel tot herziening van het bijzonder reglement van den Zoetermeerschen of Nieuw Hroofe- gemaakten polder. De heer van Hondt vraagt hoe de verhouding was tusschen de voor_ en te genstanders der ingelanden. Spr. vraagt alsnog een billijker regeling van de beta- l.'ng van de vooruitschotten. Het lid van Ged. Staten, de heer Scha per deelt mede, dat de stemmenverhou ding was 56 tegen 54. Ten aanzien van de betaling der vooruitschotten, zegt spr. dat de voorgestelde regeling langdurig is voor bereid en hij gelooft, dat deze regeling zoo billijk mogelijk is. Na re- en dupliek wordt Let voorstel aangenomen. Bij bet voorstel tot wijziging van de ver ordening op de stoomvaart in de boezem wateren stelt de heer v. Muiswinkel voor, dat Ged. Staten dit voorstel terugne men en dat de Kamer van Koophandel te Leiden in staat zal worden gesteld het voor stel nog mondeling toe te lichten. Het voorstel gaat in tegen den geest van den tijd. We moeten op dit gebied niet achteruit, maar vooruit. Do hoer DoJongSaakesis hel met den vorigen spreker niet eens, wanneer hij in do voorgestelde regeling ziet een achter stelling van de mensclien uit het polder land. Veeleer ziet spr. er in een bescher ming van die menschen. Do lieer Schaper kan niet voldoen aan liet denkbeeld om het voorstel aan te houden of terug te nemen. Do veiligheid van ons lajnd voor den groo ten vijand: het water, dient in de eerste plaats te worden behartigd. Bovendien be treft het hier geen absoluut verbod om in deze wateren te varen. De heer H o v y kan zijn stem niet aan het voorstel geven. De voorgestelde controle gaat veel te ver. De heer Muiswinkel zegt nog, dat bet een kleine moeite is, om de beurtschip pers te controleeren Spr. blijft zich tegen het voorstel verzetten. Do lieer VI i e l a n d er vraagt wat er tegen is om aan schippers, die in die ftreken noodig hebben, een vergunning to geven. Wanneer zo dan een overtreding be man, '"nn de vprunning worden ingetrok ken. Op grond hiervan heeft do comm., ïd wier handen het voorstel is gesteld, zich daarmede kunnen vereenigen. De heer Schaper wijst nog op de pre ventieve werking van het voorstel. Het voorstel van Ged. Staten wordt daarna in stemming gebracht. De voordracht wordt aangenomen met 64 tegen 6 stemmen. Aan de orde is het voorstel tot wijziging van het reglement van politie voor de scheepvaart door de brug over de Oude Mooq en voor de r»ac«'"T" ovpt die hmg Bij dit voorstel tot wijziging van het re glement van politie voor de scheepvaart door de brug over de Oude Maas en voor de passage over die brug, zegt do heer Jansen Maneschijn, dat Ged. Sla- ten niet voldoende hebben gelet op het veranderde karakter van de Maas' en spr. geeft daarom Ged. Staten in overweging, ten aanzien van de zeeschepen geen slui- l'ngsverbod op te nemen op Zo.ndagen van 9 uur vni. lot 2 uur n.m. De heer Vlielander vereenigt zich daarmede, -doch merkt op, dat hetzelfde geldt voor de binnenscheepvaart. Spr verdedigt een voorstel om de sluitingsbe paling voor Zondags van 9 tot 2 uur te schrappeD. De lieer Schaper verdedigt de voor dracht met het oog op de Zondagsrust van het personeel. De kwestie van de doorvaart van zeeschepen zal het volgend jaar ernstig worden overwogen, en wan neer dan blijkt, dat doorvaart van die schepen ook op Zondag noodzakelijk is, zullen Ged. Staten zeker met een -vo'orstel komen. De lieer J. ter Laan is van meening, dat het verkeer zoo weinig mogelijk moet worden belemmerd. Voorts zeide de heer Schaper, dat ook de schippers behoefte hebben aan Zondagsrust, maar dat kan voor de Staten toch geen aanleiding zijn om een brug te openen of te sluiten. Spr geeft daarom in overweging het amen- dement-Vliclander aan te nemen. Het amendement-Vlielander wordt ver worpen met 38 togen 32 stemmen. Het HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. In het proces inzake het incident to Germesheim is de Fransche officier Rou zier vrijgesproken. De staatsgreep in Litauen. Hevige gevechten In Nicaragua. BINNENLAND. Datum van verkiezingen Prov. Staten en Gemeenteraden. (1ste blad). Vergadering van Prov. Staten van Zuid-Holland. (Isle blad). Radio-telefonische uitzending van za kelijke berichten. (1ste blad). Onze Geïllustreerde Parina Do photopagina geeft o.m. photo's van: De jachtrit te Noordwijkerhout; eenige andcro sportoefeningen; het graf van don instructeur tij de Spoorwegen J. II. Rohn; de overstroomingen in Joego slavië. voorstel van Ged. Staten wordt aangeno men z. h. s. De vaststelling van de tarieven veer- recht GorinchemDe Werken en Sleeu- wijk en Groote Lindt wordt na eenige dis cussie z h.s. aangenomen. Hot voorstel tot vaslste'ling van de ta- rfeven voor de veerrechten Dordrecht Zwijndrecht en DordrechtPapendrecht wordt na eenige discussie aangenomen. De bcgrooting 1927 voor het krankzin nigengesticht „Oud-Rozenburg" te Loos- duinon wordt goedgekeurd. Nijverheidsavondschool te Woerden Bij het voorstel om oen subsidie te ver- leenen voor do inrichting een Nijver heidsavondschool te Woerden merkt de heer Brunt op, dat oen provinciaal sub- sidio alleszins gewenscht is, omdat de school in een behoefte voorziet. Do hcor Do Jong S&akès juicht het voorstel toe. Spr. vraagt of ook andere gemeenten op dezelfde welwillendheid mogen rekenen. Do hoor Do Wilde uit den wensch, dat het z.g. stopwetjo voor bet nijver heidsonderwijs zoo spoedig mogelijk zal worden opgeheven. Het voorstel wordt z. h. s. aangeno men. R. K. Landbouwwinterschool te Voorhout. Bij het voorstel om subsiide te verleo- nen in de kosten van rente en aflossing voor de stichting van een R -K Land bouwwinterschool te Voorhout merkt do heer De Kan ter op. dat hier snrako is van een philantrorische hypotheek De vraag of we altijd van deze hypo theek af kunnen, moet dan ook ontken nend worden beantwoord. Naar sprokm oordeel dient eerst te worden afgewacht, of de school levensvatbaarheid zal hebben en in een behoefte voorziet. Wanneer zo eerst in een gehuurd gebouw werd on dergebracht, ou spr. tegep subsidie geen bezwaar hebben. De heer Kersten -luit zich hierbij aan. De heer De Kok merkt op, dat do boeren hebben aangedrongen op de op richting dezer school. Spr. verdedigt het subsidie De lieer Do Wilde wijst oo het svs- teem, dat ineang gevonden heeft, dat do schoolvereenitring, de gemeente en do provincie ieder 1/3 der oprichtingskosten betaalt, terwijl het Rijk do exploitatiekos ten betaalt. God. Stalen stemden met de voorgeno men oprichting van de onderhavige school in. Ged. Slaten kunnen niet ingaan op het denkbeeld van den heer De Kok, om de bijdrage in plaats van over 40 jaar, over 20 jaar te verdoelen. De heer v. A a 11 e n verdedigt namens de commissie het voorstel. Het voorstel wordt z. h. s. aangeno men. Nadat nog enkele andere zaken zijn besproken en nadat de voorzitter hoeft medegedeeld, dat ten aanzien van de De'ftwegverbetering een motie is ingeko men om het voorstel aan te houden, tot nadere onderhandelingen zijn gevoerd, wordt de vergadering verdaagd tot 28 Dec. 11 uur v.m. VERKIEZINGEN PROV. STATEN EN GEMEENTERADEN. Do candidaatstelling voor leden van de Provincialo Staten zal plaats vinden op 22 Februari a s. en de stemming op 6 April d a.v.; de candidaatstelling voor lo den van den Gemeenteraad moet plaats hebben op 12 April 1927 en de stemming binnen 45 dagen daarna. Vragen van Kamerleden. „V r ij van m i 1 i t a i r en dienst" De heer Deckers, lid van de Tweede Ka-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1