13e Jaargang. VRIJDAG 10 DECEMBER 1926 No. 5437 3)e fozidóchz (Souticml De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bi) vooruitbetaling Voot Leiden 19 cent pei week 12.50 per kwartaaL Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal Franco per post I 2.95 per kwartaal Bet Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct per kwartaal, by voor uitbetaling. Afzonderlijke nummer» 5 ct. met Geïllustreerd Bondagsblad 9 ct Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen IL Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentlën 30 eent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het Z dubbele van het tarief berekend. 5 advertonW®n» m 1611 tKK>ff3te 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop 10.50. DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADER. V Apologie. 't Is bedroevend, dat er zooveel on kunde heerscht omtrent de Katholieke Kerk. Ergerlijk is het, dat menschen, die er blijkbaar weinig of niets van weten, gaan voorlichten omtrent den Katholieken Godsdienst. En telkens duiken ze weer op, die of onbewust of soms dringt daartoe he- ecn maar al te sterke aanwijzing bewust do waarheid betreffende Rome verminken en verdraaien. Ook hen, die onbewust zulke valscbe voorlichting geven, treft schuld zij ver grijpen zich toch aan de wetenschap, die verbiedt over een Godsdienst te praten ais men niet zeker weet dien te kennen; zij handelen in strijd met de naastenliefde, de voorzichtigheid en de rechtvaardigheid. Dezer dagen lazen wij weer 'ns zoo'n averechtsche uiteenzetting van de Katho lieke leer. Voor de Evangelische Maatschappij te 's-Gravenhage sprak een zekere dominé Goedhart uit België. Hij had 't over het gozag in de Katholieke Kerk. En dan lezen we in een verslag dezer rede: In dit verband teekende spr. den vreeselijken zielestrijd tusschen Fran- ciscus v. Assisië en paus Innocentius. Een voorstelling alsof Sint Franciscus v. Assisië een tegenstander van het Pau selijk gezag kou geweest zijn! Alle goede, doeltreffende middelen, om voorlichting te geven betreffende den Ka tholieken Godsdienst, moeten ons aller daadwerkelijke sympathie hebben Dit apostolaat moet ons trekken en Welnu spoedig zullen wij wederom in Leiden voor dat apostolaat een heer lijke gelegenheid hebben. Als onderdeel der Sint-Franciscusfeesten wordt in de Hartebrugskerk een zestal conferenties ge geven over Sint-Franciscus door pater S/uys O.F.M. Deze conferenties zijn voor andersdenkenden een Katholiek kan een nuttig werk doen door andersdenken den te bewegen daarheen te gaan! Maar ook Katholieken kunnen een geestelijk enot, een nuttige leering genieten, als zij eze conferenties gaan bijwonen.- Men koope nu reeds een kaart aan de in de ad vertentie in dit nummer vermelde adres- BUITENLAND Volkenbond Een accoord bereikt. Het wachten is thans op den Gezantenraad. Briand verklaarde gisteren aan verte genwoordigers der pers. dat Stresemann en hij het over de kwestie der opheffing van de intergeallieerde militaire controle zijn geworden, met uitzondering van -v punten, die nog door den Gezanten- raad moeten worden onderzocht, namelijk den uitvoer van oorlogsmateriaal en de vestingen. Ook met betrekking tot de investigate is tusschen hem en Stresemann, naar hij mededeelde, overeenstemming bereikt Voordat de vertegenwoordigers der vijfmo- gendheden die bij het Rijnlandpact geïnte resseerd zijn, de getroffen overeenkomst kunnen ratificeeren, moet men thans nog het rapport van den Gezantenraad af pachten, dat momenteel nog niet be kend is. Eerst dan zal men met botrekking tot de vaststelling van den datum, waarop de mlorgeallieerdo militaire controlecommis sie uit Duitschland zal worden terugge roepen, een definitieve beslissing nemen. Morgenmiddag zal in elk geval een con ferentie tusschen de vijf gedelegeerden Plaats vinden, waarop men, naar men hoopt, algeheele overeenstemming zal kunnen verkrijgen over alle te Genève be handelde aangelegenheden. Over de kwestie van de eventueele in stelling van permanente controle-organen •o het Rijnland moet nog nader onderhan deld worden. Met deze aangelegenheid zal oe Volkenhondsraad zich in zijn aan staande Maartzitting moeten bezig hou den. He inhoud van het aocoord. Het accoord tusschen de geallieerden en Duitschland over de investigatie bevestigt het in 1924 door den Volkenhondsraad ingenomen plan. De door den Raad in 1924 en 1925 goedgekeurde resoluties blij- jen dus naar letter en geest van kracht Ue Duitsche reserves krijgen den vorm van een toelichtende resolutie, welker aan vaarding aan den Raad zal worden ge daagd. Bovendien is een accoord bereikt ^treffende de practische aanpassing der Mtuatie die ontstaan is door het lidmaat schap van Duitschland van den Raad, aan Plan van 1924. Het accoord heeft betrekking op drie j tem ten eerste is de wijze van function eer der investigatie-commissie nauw keurig gespecificeerd. Geen enkel onder zoek zal plaats hebben zonder een op de voorgeschreven wijze ontvangen klacht en er zal geen permanente of periodieke con trole plaats hebben. Ten tweede is overeenstemming verkre gen ten aanzien der bevoegdheden der in- vestigatie-commissies. De maatregelen van 1924 zijn aangepast aan de Duitsche wet geving betreffende huiszoekingen en bij eventueele bezoeken van controleurs van den Volkenbond zullen deze begeleid wor den door een Duitschen magistraat. Ten derde zullen Duitsche officieren toegevoegd worden aan de investigatie- commissies, die in andere landen dan Duitschland zullen optreden. Ten slotte is overeengekomen, dat de kwestie van het toekomstige controle-systeem in het Rijnland het onderwerp zal zijn bij latere afzonderlijke besprekingen. België Mgr. van Roey. Aan de „Msb." wordt gemeld: In de omgeving van Mgr. van Roey ver klaart men, in verband met berichten uit Rome, waaruit blijkt, dat de primaat van jië in het a.s. consistorie niet tot het kardinaalspurper zal verheven worden, (volgens een Fransch b'ad. ..omdat het Vaticaan ontevreden zou zijn over het huwelijk van den Belgischen kroonprins met prinses Astrid van Zweden"), dat het de bladen ziin, die het nieuws dezer verheffing hebben gelanceerd, en daar misschien wel v. at vlug van stapel zijn geloopen. Men mag n.l. niet uit het oog verliezen, dat doorgaans het kardina'aat niet eer der wordt verleend dan tenminste een jaar na de wijd'n^ tot aartsbisschop. Wijlen Kardinaal Goossens, werd eerst drie jaar, na zijn benoeming op den AartfK. vhop- pelijkcn troon v-o Makelen, H-rlimal. Frankrijk. Er zijn tot nu toe geen Officieel© statis tieken gepubliceerd over de werkloosheid, maar zelfs, indien cijfers hierover werden bekend gemaakt, zouden deze nog geen beeld geven van den werkelijken toestand op de arbeidersmarkt in Frankrijk. De Fransche werkman zal nr.irelijk in het al gemeen genomen liever zijn spaarduiten aanspreken, dan een verzoek indienen om werkloozensteun. Gisteren heeft de federatie van Fransche meubelfabrikanten een brief aan den mi nister-president gericht, waarin wordt medegedeeld, dat 45 procent der arbeiders in die industrie werkloos is. Ten gevolge van het gebrek aan orders bestaat er groo- te kans, dat de geheele industrie wordt lam gelegd. In Parijs is de handel in luxe-artikelen het zwaarste getroffen. Volgens den presi dent van de arbeidscommissie uit den alge- meenen raad in het Seine-departement is de omzet met dertig procent verminderd in vergelijking met het vorige jaar. Italië. Aan de italiaansch-Fransche grens. Neemt Frankrijk voorzorgs maatregelen? In de „Echo de Paris" schrijft André Pironneau naar aanleiding van de ver klaring door den minister van Oorlog, Painlevé, in de Kamer afgelegd, dat de troepenbeweging in het Zuid-Oosten van Frankrijk een gevolg is van de terug komst van Fransche troepen uit Marokko, dat hij (Pironneau) een aanvurende ver klaring kan geven. De waarheid is, dat Mussolini de demonstraties der fascisten niet aanmoedigt, doch niet langer de con trole over de zwart-hemden heeft. „Wij moeten niet uit het oog verliezen", aldus schrijver, „dat de fascistische legioe nen 200.000 man sterk zijn, waarvan een belangrijk gedeelte in een doorloopenden staat van nationale opwinding verkeert. De Fransche regeering is zich daarvan maar al te zeer bewust en neemt natuurlijk de noodige maatregelen. Men stelle zich eens voor, wat de gevolgen zouden zijn van een fascistische invasie op Fransch grondgebied Bijvoorbeeld de omsingeling van een grensdorp, het veroveren van een stadhuis en het vervangen van een Fran sche vlag door een Italiaansch". Het artikel verklaart verder, dat on danks het verbod van Rome, fascistische troepen zich hebben .geoefend in het in schepen op een bepaald punt der taliaan- sche kust en ontschepingen op een ander punt der kust nabij de Fransche kust ge legen. Schrijver weet zelfs, dat het plan heeft bestaan Corsica te bezetten. Er zijn bijgevolg zekere maatregelen door Frankrijk genomen. De marine-strijd krachten in de Middellandsche Zee zijn versterkt on door de torpedobooten en on derzeeërs wordt regelmatig gepatrouil leerd. Ook op het land zijn de troepen ver sterkt, terwijl tanks en pantserauto's naar de omgeving van Nice zijn gedirigeerd. Ten slotte is nog een bataillon koloniale troepen naar Bonifacio op Corsica, gezon- De moord op Gavarino. Infanterie gemobiliseerd. Gemeld wordt, dat de dezer dagen dood gevonden jonge fascistische employe van het Italiaansche consulaat te Nice, Nino Gavarino, vermoord. blijkt te zijn door een bandiet, bekeren Pollastro, en diens aanhangers, die onlangs te Milaan twee onderofficieren der politie en Woensdag middag weer een brigadier der gendar merie en een gendarme hebben gedood. De autoriteiten hebben gevel ontvangen een regimenit infanterie en de fascisti sche militie te mohfliseeren. Er heerscht een grootc o;. :i ling in de streek. Roemenië. Treedt de koning af? In welingelichte kringen wordt de mo gelijkheid van den troonafstand van den koning opnieuw besproken. Men ver wacht zelfs, dat dit binnen enkele dagen zal geschieden. De doctoren hebben na de operatie van gisteren verklaard, dat de mogelijkheid bestaat, dat de koning nog langen tijd zal leven, doch dat het nood zakelijk is dat hij zich uit do staatszaken terugtrekt en een voltrekt rustig leven leidt. China. Het verlanyen naar onafhankelijks;- J. Beroep van den gezant te Washington. De Chinee6che gezant te Washington heeft in oen conferentie een toespraak gehouden, waarin hij aan de Ver. Stalen verzocht onafhankelijk te handelen en de eenzijdige verdragen en de exterritoriali- teitsrechten in te trekken. Indien de bui- tenlandsche mogendheden de verdragen niet afschaffen, zoo zcido de gezant, dan zal China die zeJf moeten intrekken, onï- dat zij de taak der Ghineesche regeering zeer moeilijk maken. Aixerika Meiion over de schulden aan Amerika. Men blijft gekant tegen annuleering. Uit het rappert, dat door den Ameri- kaanschen minister van Financiën, Mel lon, bij het Congres is ingediend, blijkt in de eerste plaats, dat do Veireenigde Staten er op het oogenblik niets voor ge voelen, ©enige overeenkomst met botrek king tot de oorlogs schulden te herzien. In dit rapport wordt gezegd, dat 97 pot. van het totale bedrag aan obligaties, dat in handen van de Vereenigde Staten is, gedekt wordt door overeenkomsten en dat een billijke regeling getroffen kan worden, niet alleen in theorie, doch ook in de practijk. De commissie voor de buitenlandsche schulden wordt op 9 December 1927 ont bonden. Haar taak is vrijwel afgeloopen en Mellon gelooft Diet, dat haar bestaan verlengd zal moeten worden. Geen schuldenaar, aldus het rapport, zal ontkennen, dat de betalingen, welke in do eerste jaren der periode van 62 jaar overeengekomen zijn, zeer zeker bin nen zijn capaciteit liggen, terwijl in do acht jaar sinds den wapenstilstand do schuld aan Amerika voor do staten van het Europeesche continent feitelijk van geen beteekenis is geweest, daar de schuld regelingen, die met Engeland uitgezon derd, eerst kort geleden zijn tot stand gekomen. Met nadruk verklaarde Mellon, dat de regeering der Vereenigde Staten gekant blijft tegen het annuleeren van schulden en hij citeert zoowel de besprekingen, welke bij het aangaan der oorlogsleenin- gen tusschen de buitenlandsche vertegen woordigers en de Amerikaanscho autori toiten zijn gevoerd, als de verklaringen van president Wilson, om aan te toonen, dat 'aan annuleering niet is gedacht. Mexico. De kerkvervolging. Moedige geloofsbelijders Men schrijft uit Rome aan de „Msbd.": Uit Mexico komen steeds ernstiger be richten. In Guadalajara zijn 90 Katholie ken, bijna alle ridders van Columbus, en een aantal leden der Katholieke jeugdver eenigingen, gearresteerd. Een groot aantal seminaristen had zich nadat allo seminaries gesloten waren, in een particulier huis gevestigd om hun studies voort te zetten. Zij geloofden niet, daarmee een overtreding te begaan, want bij de Mexicaansche wetgeving is het niet verboden, te studeeren. Het bleek echter, dat zij zich vergist hadden! De studenten werden door spion nen verklikt, de politie drong het huis binnen, waaruit de seminaristen met bru taal geweld, ja met geweerschoten, waarbij eenige hunner zwaar gewond werden, verdreven werden. Ook de Katholieke arbeiders worden streng vervolgd. Zij werden deels ver wond. deels in de gevangenis gezet. Terwijl weer een aantal bravo arbei ders als gewone misdadigers door de straten van Guadaljara gevoerd werd, trad een jongeling, Juan Lopez Galderon geheeten, naar voren en riep den arbei ders too, in de vervolging voor hun ge loof trouw uit te komen. Dit was natuurlijk voldoende om de soldaten tot een vrecselijke uitbarsting van woede te brengen, waarbij de held haftige jongeling ten doode toe gemarteld werd, In Acquefjcalientes werd oen jongeman zwaar mishandeld en in de gevangenis geworpen, wijl hij den rozenlkrans in zijn ouderlijk huis gebeden had. In dezelfde stad werden alle seminaris ten op barbaarsche wijze verjaagd. Ge ëscorteerd door brutale soldaten, moesten de jongelieden meer dan 50 K.M. te voet gaan naar Zacatecas, waar zij op een dak kamer acht dagen lang opgesloten wer den, oer men hen weer vrijliet. In San Luigi Potosi hadden zich 40 le den der Derde Orde verzameld, om in een afgelegen particulier huis het feest van den H. Franciscus te vieren. De autoriteiten kwamen dit te hooron, Helen alle 40 Tertiarissen arresteeren en in de gevangenis werpen. De gevangenen wa ren echter allesbehalve droevig gestemd onder deze behandeüng, integendeel, zij zongen en baden in de gevangenis nog inniger en vuriger ter eere van hun hei- Ugen Patroon. DI^NENLAND Hef mijnvcld Vlcdrop. Do exploitatie verzekerd, Naar „De Limburger* Koer." verneemt is thans de exploitatie van hot mijnveld onder Vlodrop en Herkenbosch verzekerd. Er worden door het consortium onder handelingen gevoerd over den aankoop van de gebouwen van het Godshuis te Roermond, waar de bureaux vöor inge nieurs en teekonaars zouden worden ge vestigd, terwijl do gemeente Roermond dan een nieuw ziekenhuis zou bouwen. 24 uur-tijdrekening bij de Ned Spoorwegen Voorbereidende maatregelen. Naar wij vernemen, zal ten behoeve van den 24-uur-tijdrekening, welke, zooals wij reeds eerder berichtten, bij den aanvang van den zomerdienst op 15 Mei 1927 door de spoorwegen zal worden ingevoerd, reeds spoedig een aanvang worden ge maakt met het overschilderen der stations klokken. Deze zullen dan Hij de nummers 1 tot en met 12 de nummers 13 tot en met 24 aangeven. De maatschappij „Zeeland". Nieuwe route. Van 1 Januari a.s. af zullen de booten der Mij. Zeeland niet meer van kort gisteravond meldden, niet meer van Vlissingen op Volkesfone varen, maar tus schen Vlissingen en Harwich. Het eind station te Londen wordt Liverpoolstreet De vertrek- en aankomsttijden aldaar wor den 10 uur v.m. en 7.45 n m. (thans Vic- toriastation vertrek 10 uur v.m., aankomst 810 n.m.). Do dienstregeling der boot treinen op het Vasteland blijft ongewijzigd Rotterdams gemeente-ontvanger. De gemeenteraad te Rotterdam be noemde heden tot gemeente-ontvanger, in de pinas van den heer P. Lamaison van Heenvliot, die wegens het bereiken van den 65-iarigen leeftijd ontslag hail ge vraagd. den heer P. C. van der Have, ad ministrateur ter gem rent e-socrot trio STATEN-GENERAAL HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Tusschen Stresemann en Briand is een accoord bereikt. De geheimzinnigheden aan de Fransch" Italiaansche grens. BINNENLAND. De begrooting van financiën is goedge keurd. Debat over Middenstandsaange legenheden. De begrooting van Onder wijs. (Verslag, 1ste blad). Onze Geïllustreerte Parina De photopagina geeft o.m. photo's van. de binnenhavens in Amsterdam; een Arae- rikaansch legervliegtuig; gedenkteekon te New-York van het NederL comité. TWEEDE KAMER. Vergadering van gisteren. BEGROOTING VAN FINANCIEN. Do belangen van hot personeel belast in een hebben vele pleitbezorgers ge- bad. Do heeren Ba lek er (Cbr. H.), J. ter Laan (R. D.), Oud (V. D.), B u 1- t e n (R. K.), T i 1 a n u a (Chr. H.) en V a n der Bilt (R: K.), kwamen op voor de ontvangers, do kommiezen, de Rükskle-- ken, do particuliere Herken, tiideliike in specteurs, die ten aanzien van bun sala rissen en arbeidsvoorwaarden en vooruit zichten het een en ander te wenschen hebben. Do Minister van Financiën, de beer D e Geer, beloofde „de herhaalde en nadore preciseering van hetgeen reeds in het Voorloopie Verslag was opgemerkt" ern stig to zullen nagaan. De Alg. Centr. B' ver. Laat in den middag kwam de reeds veel besproken post aan de orde, waarvan de bedoeling is, ten behoeve van de Alge- meene Centrale Bankverceniging voor den Middenstand aan de Nederlandsobo lank een garantie te verlcenen tot een maxi mum van 11 Yi millLen, nat!; r se dert 1914 een garantie loopt van 1 mil- lioon, sedert 1919 van 1% millioen. De heer Van Wijnbergen (11. K.) vorldaardo kort en krachtig, .'.at door do handelwijze dor Regeering hot vertrouwen in haar bij velen eenipszins is geschokt. Tocgogevcn moet worden, dat, wanneer Staat in 1923 de Hrnzebanken te Utrecht cn 's-Hertogenbosch zou bobben geholpen op dozelfde wijze, hij er vermoedelijk niot zonder kleerscheuren zou zijn aiy -n. In 1923 werd ovenwei ooi dergelijke hulp geweigerd aan do Hanzebank te Delft, die gemakkelijk geholpen had kunnen wor den zondor risico voor den Staat en waar omtrent de Minister dan ook geen andere 1 orklaring weet to geven dan „verse' dien- do omstandigheden". Dit nu spreekt duidelijk van ong< l.ike behandeling, dio pijnlijk wordt gevoeld. Evenwel zou de hoer Van Wijnhc pon niet tegenstemmen. Maar deed hij het, den zou het toch niet zijn uit rancuno om de ongelijke bohandcling, doch allo do groove waarschijnlijk!.1 .o, dat d t een te groot risico zou loopen. Wat even wol naar zijn meening niot valt to vrge- zen. Daarom kon hij zich bepalen tot den wcnsch, dat do Regcering in de toekomst zelfs den schijn van voorkeur vo i een of andere richting zal weten te vermijden; tot het verzoek om te overwegen, of de A. B. O. niet op andero wijzo zou kunnen worden geholpen cn tot den aandrang '>m den post zoo te omschrijven, dat zou wor den gesproken van een garantie n n Centrale Middenstancisbank (dit in ver band met de mogelijkheid van een reorp - nisatie, waaruit een soort super-Ccntrnle als vereenigingspnnt van Middenstands- banken van verschillende richtingen zou te voorschijn komen). Aanders dan do heer Van Wijnbergen, aarzelde de heer Van Dijk (R. K.) om voor te stemmen. Hij achtte hot risico voor den Staat bedenkt k groot en zag in het voorstel alleen goed geld naar kwaad geld gooien. De heer Van G ij n (V. B.) had weer in lichtingen, waaruit zou blijken, dat de Staat door garantie minder risico zou loo pen dan bij liquidatie. Principïeele bezwaren do heer Van don Tempel (S. D.) die. alleen voor steunverleening aan particuliere banken is to vinden, als do Staat van den beginne of invloed heeft op do gesties dier banken. Nadat nog enkelo andero sprekers het woord hadden gevoerd, antwoordde de Minister. Minister De Goor zeidc in zijn ant woord, naar aanleiding van de omstandig heid dat nog een crediet is verleend, dat do Kamer daartegenover moreel en mate rieel geheel vrij zal staan, omdat deze ga rantie is verleend onder voorbehoud van do goedkeuring der Staten-Gencraal. Do Minister betoogde dat er geen kwes tie is van partiidigheid ton opzichte van do Hanzebankon te Delft. Vergeten mag niet worden lat men reeds mot do A. 0. B. in relatie stond. Bovendien heeft spr.'den indruk uit de stukken gekeregen, dat er geen sprake is geweest van cenig letten on de nHitinc. 'i December 1924 is steun aan de Hanzebank to Delft toegezegd; blijkbaar is evenwel niet ten genoeg© van do Ned. Bank inzage verstrekt van bescheiden. Tegen de geop perde gewijzigde omschriiving van den post, door den heer Van Wijnbergen aan gegeven, had de Minister geen bezwaar, doch hij zou dezo wijziging nu niet voor- stollen, omdat daartegen bedenkingen in do Kamer zijn geopperd. Ten slotte zeide de Minister dat bij ver- worping van den post aan 't midd ens tand s- credietwezcn wellicht een onherstelbare slag zou wordc-n toegebracht. Wordt daar entegen do post aangenomen, dan ziet spr. den horizon dagen dat als gevolg van den arbeid van do commissie tot reorganisatie van het middenstandscredietwezen een be tere grondslag voor dit credietwezen zal tot stand komen. Volgens hetgeen do Minister over den arbeid van dio commissie heeft gehoord, gaat het den weg op van de stichting van een snpra-ccntralc, waarover reeds is

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1