DONDERDAG 18 NOVEMBER 1926 bail at Ij 18e Jaargang. No. 5418 3)e £eicbeii£ (Bou/tomt IK Oe ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bi) vooruitbetaling Vooi LeideD 19 cent per week 12.50 per kwartaal. Bij onze AgenteD 20 cent per week 12.60 per kwartaal franco per poet I 2.95 per kwartaal, get Geïllustreerd Zondagsblad is ?oor de Abonné's ver» kriigbaar tegen betaling van 50 et per kwartaal, bjj voor uitbetaling Afzonderlijke nummers 5 ct. met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen L Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT Gewone edvertentlên 30 oenl pet regel Vooi logesondon Mededeeltogen -onil bel s dubbele ran bel buie/ berekend Kleine sdverlontlSn. reu ten boogele 80 .oorden, vurig betrek kinzon worden aangeboden of gerroagd. bunr on ver hnnr, koop en verkoop 10.50. Ill HUMMER BESTAAT UIT TWFF BLADER- 5 J.L AlpK strait I90t II I. I! van v-iH 5 ctf-j ERAA1 20 a 30 bescheidenen. 8 k i van het Leidsch Studenten- eorps hebben een adres aan de Tweede Ka mer verzonden, om hun meening kenbaar maken inzake het Nederlandsch-Belgisch Verdrag. Zij zeggen, dat de goedkeuring van het Verdrag door de Tweedo Kamer hun aan leiding geeft, van hun meening te doen blijken, „in de hoop, dat dit eenigszins zal mogen bijdragen, om goedkeuring ook door de Eerste Kamer te voorkomen." Deze laatste, letterlijk geciteerde zin- mede uit het adres doet komisch aan. De adressanten zullen zelf geen oogen- blik kunnen veronderstellen, dat zij in bun adres hetwelk ongetwijfeld één grooto verdienste heeft, n.l. dat het be knopt is één nieuw argument tegen het Verdrag onder do aandacht brengen. Daar uit volgt, dat de invloed, welken zij hopen op de leden der Eerste Kamer uit te oefe nen, zal moeten worden gezocht in de auto riteit van de adressanten. Van een ander nieuw, of ook maar een ander wel-gefun- deerd reeds aangevoerd orgument, dan een „ex autoritate", kan uit heel het adres niet worden opgediept!... Nu klaagt men er wel 'ns over, dat de jeugd van heden de bescheidenheid mist. Wij meenen, dat een bewijs voor dit, niet hoopvol stemmende, ervaringsfeit in het bier-bedoelde adres niet moeielijk is te vinden Er waren echter 20 k 30 bescheidenen I Wij lezen n.l. in de „N. Rott. Crt.": Bij de toezending van dit adres meldt men ons, dat het werd samenge steld als een spontane i cactie op de beslissing der Tweede Kamer. De handteekeningen jverden van Vrijdag avond tot Dinsdagmiddag verzameld op Sociëteit Minerva. Indien alle le den (mot uitzondering van de 1ste jaars), die plegen de sociëteit to be zoeken, het adres hadden geteekend, zouden er ongeveer 300 namen onder hebben kunnen staan. Een 20 k 30 tal leden weigerden echter, hèt stuk te teekenen, omdat zij zich1 onbevoegd achtten. Niet meer dan een 5 tal ver klaarde zich voorstanders van het I traktaat. De lsto jaars hebben niet mogen mee- teekenen. De anderen achtten zich bliikbanr genoeg bezadig en ter-zake-kundig om hun raeening in deze beslist en vierkant uit te spreken, teneinde aldus „goed keuring ook door de Eerste Kamer te Toorkomen". 'tWil ns echter voorkomen, dat, als ««bessanten werkelijk bevoegd en be kwaam waren, om in zulk 'n gewichtige aangelegenheid to adresseeren, dat zij dan in doze niet zouden toegeven aan een spontane reactie", en dat zij dan wel eeni- gen schroom aan den dag zouden leggen bij een oordeelvelling over zulk 'n veelzijdige kwestie, dat, naar men zou kunnen we ten, er onder de in d politiek vergrijsde Rtaatslieden zijn, die elk er waarschijnlijk meer van weten, dan alle leden van het Leidsch Studentencorps te zamen, en die toch niet zonder aarzeling hun beslissing naar den een of den anderen kant hebben genomen Er zijn ter bestrijding van het Neder landsch-Belgisch Verdrag vele adressen gezonden aan de Volksvertegenwoordi ging. Oud-Minister Heemskerk verklaarde zonder de waarde van die adressen te rillen to kort doen daarvan bij do dis cussies in de Tweede Kamer, dat deze »drcssen allo waren gekomen van perso nen, die niet politiek-verantwoordelijk zijn. t Was wel goed, daarop 'ns te wijzen, al *ordt daardoor do waarde aan die adres- ien niet ontnomen. do hier-bedoelde adressanten kan fehtcr o.i. ook nog wel iets anders worden gwegd, dan dat zij niet politiek-verant woordelijk zijn. Iets, wat de waarde **n het adres heel erg doet dalen. BUITENLAND België Het Kroonprinselijk echtpaar. Prins Leoj »ld en prinses Aatrid hebben r Zondag in do dorpskerk van Ciergnon, p de Belgische Ardennon, de hoogmis "Jgewoond. jiet bruidspaar, dat daar in het konink- buitenverblijf zijn eerste wit-tebroods- Mpn door' -acht, is per auto, die door prins zelf word gestuurd, van het kas- icn naar de dorpskerk gekomen, waar hot J"j pastoor Collet in het portaal der kerk ferd verwelkomd. Duitschland Tengevolge van de Britsche staking. Verlies hier, winst daar. D- eeno zijn dood i3 de ander zijn brood, lOriOP! i« ^et 9Prcckwoord. Dr. Dorpmüller, do t.r'J lcur van do Duitsche Bijksspoorweg- tschappij illustreerde dit gisteren toen hij mededeelde, dat de inkomsten van de Duitsche spoorwegen onder invloed van de Engelsche kolens iking met 100 mil- lioen mark zijn gestegen! Frankrijk. Een nieuw votum van vertrouwen voor Poincaré. België laat zo niet toe. Do Kamer heeft, nadat Poincaré de kwestie van vertrouwen gesteld had met 330135 stemmen het amendement ver worpen, inhoudend terugzending van de commissie van het Hoofdstuk Toelagen aan de landbouwdiensten. De Catalaansche samenzweerders. België laat ze niet toe. Gisternacht zijn te Blandain 12 Catala ns 8 ten aangekomen, die uit Frankrijk wa ren gewezen. Zij worden enkel in België toegelaten, wanneer zij in het bezit zijn van paspoorten uit let land van oorsprong. Van slechts twee hunner waren de pas poorten in orde. De anderen worden in het station van Blandain vastgehouden, in af wachting van hetgeen te Brussel over hun lot wordt beslist. Gistermorgen zijn opnieuw twaalf per sonen, die bij het Catalaansche complot betrokken waren, te Parijs aangekomen om naar de Belgische grens te worden go- leid. Deze uitwijzingen zullen vorder do gehCele week op dezelfde wijze plaats heb ben. Engeland Het mijnconfllct Een onverwacht resultaat. Do wonderlijke wijze, waarop de stem ming over de regeeringsvoorstollen in do districten gehouden is, heeft tot een on verwacht resultaat geleid. Voor zoover de uitslagen bekend zijn, wijzen die n.l. >p de mogelijkheid, dat er een nominale meerderheid voor verwerping zal ziin. Zuid-Wales heeft ten slotte een meerderheid voor verwerping opgeleverd, evenals Schotland, Lancashire. Durham en Cumberland. Tot nog toe hebben slechts vier kleine districten voor aanvaarding ge stemd. Vandaag komt de gedelegeerden conferentie te Londen bijeen en zal de de finitieve uitslag bekend worden gemaakts In regeeringskringen is men eveneens verrast e er deze wijziging der kansen. Mocht de gedelegeerdenconferontie een meerderheid tegen de voorstellen aanwij zen, dan zal de regeering den nationalen arbitragers ad niet invoeren. Do stemming geeft een verwrongen beeld van do werkelijke rindheid der arbei ders. Ten eerste hebben de mannen, die het werk reeds hervat hebben, geen stem meer mogen uitbrengen, terwijl de beslissingen zijn genomen in slecht bezochte afdeelines- vcrgadcringen door handopsteken, zoodat als tegenstemmers het totaal aantal leden eener afdeeling wordt opgegeven, waarvan slechts een klein percentage gestemd heeft. Volgens een lid van de bemiddelines- commissio van het T.TLC. zou de stemming onder de mijnwerkers tegen aanvaarding van de door de regeering gedane vredes voorstellen zijn. Hij voegde er evenwel aan toe, dat de stemming niets in den toestand zou veranderen, omdat de arbeiders den arbeid overal hervatten en deze beweging zich uitbreidt. De lersche troebc' n. Do houding van do Valera. Volgens den Terschen correspondent van de Manchester Guardian, zijn de nieuwe overvallen het werk van i m kleine minder heid der Sinn-Feincrs. De Valera be- t reeds eenige maanden geleden verklaard, dat men niet langer het doel moest trach ten te bereiken door het plegen van ge weld. De meerderheid der partij was dan nog tegen hem en volgde liever mevrouw Mac Swinnev, die wel haar hoop bleef stel len op min of meer gcregeldo militaire ac tie. Intusschen is mevr. Ma- Swirfncv ook tot ander inzicht gekomen en nu schijnen de overvallen van Zondag het werk te ziin van een kleine minderheid die do partij wil dwingen weer tot de oude methode te rug te koeren. Voor de meer gematigde elementen is bet optreden van die kleine minderheid alles behalve aangenaam. Do Valera, die zich bij do volgende verkiezingen candi- daat wilde laten stellen en vrij zeker was, dat de talrijke ontevredenen, die men steeds in ieder land en vooral in Ier land! vindt, bun stem voor hom zouden uitbrengen, krijgt nu veel minder mooie kansen. Vele Ieren willen inderdaad nog wel graag aan oppositie doen maar den afschuwclijken toestand van onzekerheid, waarin men een paar jaren geleden geleefd hoeft, wenscht niemand terug? Dan maar liever de regeering steunen! Spanje De terugkeer der artillerie-officieren. Do Spaansche rogeoring heeft besloten alle artillerie-officieren, die bereid zijn on der zekere, nog te publiceeren voorwaar den, weder dienst te nemen, toe te staan in het leger terug te keeren. Domingo Masachs, die, zooals gemeld, goarresteord word wegens een poging tot moordaanslag op Primo de Rivera, is tot 10 jaar gevangenisstraf veroordeeld. Portugal Generaal Carmona hoofd van Staat. Een Portugeesche Mussolinil Uit Lissabon wordt gemeld: De premier generaal Carmona is benoemd tot minis ter zonder portefeuille en heeft de functie van hoofd van den staat op zich gcnomci. Griekenland. Pangalos overgebracht naar Athene. Hij "erlangt onmiddellijke invrijheidstelling. Gisteren is de voormalige Grielcscho dic tator, generaal Pangalos. onder escorte van het eiland Kreta naar Athene overge bracht, waar hij door het speciale ge rechtshof voor het onderzoek naar door hem tijdens zi;n bewind verrichte hando- lincen zal worden verhoord. Pancrnlos verklaarde, dat hii te Athene onmiddellijk zrin invrijheidstelling z.nl ver langen, daar ziin arrestatie riet op wetti ge wijze is geschied, doch uitsluitend plaats vond onder persoonlijke verant woordelijkheid van den huidiren premier Kondilis. Do ex-dictator voegde aan ziin verklaring toe, dat hii, indien hij niet in vriihcid mocht worden gesteld, weigeren zou voor het. speciale gerechtshof ccnige verklaring af te leerden. China. De Chlncesche chaos. Kanton rukt op. De Kantonneezen trachten hol beboer te krijgen over de Jangtsovallei. Zij bewe gen zich thans in Oostelijke richting van Kiangsi uit naar TajeVJar. en naar het Noorden door Foekion. De positie van Soen Jsjoean-fang is hache'ijk, want ofschoon gemeld wordt, dat bij nog een leger van 00.000 man on der zijn bevel heeft, heeft hij zooveel in Kiangsoe als in Tsjckiang tegenstanders, die wellicht naar Kanton zullen ovorloo- pen, hetgeen hem van groot nadeel zou zijn. De Noordelijke troepen houden thans besprekingen te Tientsin. Zij hebben nog niet bes'olen of zij Soen Tsjocn-fnng zul len steunen teneinde de Kantonbezetting van Kiangsoe en Sjanghai te voorkomen. Ondertusschen duurt de boycot te Kan ton, Swatau en elders nog steeds voort. De stokershond van Kanton hoéft zijn werkingssfeer uitgebreid tot Hankau en Hoenan, waardoor handel en industrie ernstig getroffen worden. Japansch oorlogsschip naar Kanton. Op verzoek van .Tapansche kooplieden uit Kanton, heeft de .Tapansche minister v. oorlog besloten ren kruiser daarheen te zenden ten einde de Japanners te be schermen tegen do aanvallen der Chinoe- sche zeeschuimers. Amerika De Roemeensche koninklijke gasten. Een a u t o-o n g e 1 u k. Uit Chicago wordt geme'd: Prinsea He lena van Roemenië werd gewond, doordat haar automobiel, die op weg was naar In- dianapolus in botsing kwam met een vrachtauto. De prinses werd naar het zie kenhuis overgebracht. Crisis op de Philippijnen. Generaal Wood, do gouverneur-generaal van de Philippijnen, heeft dezer dagen den Controleraad, welke bestond uit twee hoog geplaatste inheemschen en hemzelf, afge schaft, en zichze'f de bevoegdheden van dien raad toegekend. Daardoor zijn de betrekkingen tusschen Wood en het Philippijnsche parlement in een critiek stadium gekomen Hoewel do parlementszittingen zijn verdaagd, zijn allo leden te Manilla gebleven in verband met de verwachte crisis. De opstand in Mexico. Generaal Obregon tegen de J a q u i*s. Naar uit Mexico wordt gemeld, heeft de regeering gisteravond verklaard, dat het haar is gelukt, de revolutionnairo be weging te onderdrukken. Blijkens later binnengekomen berichten zouden echter de gevechten in verschil lende districten nog voortduren. Generaal Obregon strijdt in Sonora met 30.000 man tegen de Jaqui-Indianen. Tegen den opstand in Nicaragua. President Diaz vraagt steun aan de V. S. President Diaz van Nicaragua heeft om interventie der Ver. Staten gevraagd in de binnenlandsche aangelegenheden van Ni caragua, daar, naar hij verklaart, „Nica ragua" te zwak is om don opstand aange stookt door de Mexicaansche regeering to onderdrukken". Het blijkt, dat de opstan delingen de geheele Oostkust van Nicara gua hebben bezet. Van het Vaticaan. INLANDSCHE MISSIE-BISSCHOPPEN. Tegenstand der koloniale mogondheden. Bevreesd voor hun invloed. Toen do H. Vader onlangs aan zos Chi- noesche priesters do bisschopswijding had toegediend, sprak Hij den wensch en het voornemen uit om ook inlanders van an dpro missies tot do waardigheid van bis schop en apostolisch vicaris te verheffen Dit echter, aldus schrijft de „Popole dTtalia", zal slechts kunnen geschieden, als do sterko tegenstand der betrokken ko- loinalo mogendheden overwonnen is, want deze staten vreezen, dat zij bij een vermeer dering van hot aantal en van do ambten der inlandsche geestelijkheid den invloed zullen verliezen, welke zij bezitten, zoo lang aan het hoofd dor missie mannen staan, die ook de belangen van het moe derland kunnen behnrtigen Bekend is geworden, zegt de „Popoio dTtalia", da. de Paus, tegelijk met de Chi- noezen, ook vertegenwoordigers van nnde- ro rassen, speciaal een hegor-priester uit Oeganda, tot do bisschoppelijke waardig heid had wi'len verheffen, en dat Hij uit sluitend op aandringen van Engeland van dit voornemen afzag. Maar definitief heeft do n Vader dit plan zeker niet opgegeven: en nu Enge land in Britsch-ïndië ook een Hindoe- bisschop heeft, zal hot niet lang meer to gen de benoeming vnn inlandsche bisschop pen in zijn Afrikaansche koloniën kunnen protsteeren. Het Itahaansclio blad wijst er hij deze ge'ogenheid op, dat ook do Chineesche bis schoppen niet benoemd zouden zijn, als do oude Franscho aanspraken op het nu be graven Fransche protectoraat over do Christenen in Klein-AxiÖ en in het Verre Oosten door den H. Stoel erkend waren. Tweemaal, in 1880 en vlak na den we reldoorlog. heeft de Fransche invloed do oprichting van een Apostolisch nuntiatuur in China, daarover do besprekingon met de regeering te Peking reeds tot oen goede einde gevoerd waren, weten to verhinde ren. Nu is het eindelijk aan het energieke optreden van den aposto'isclien delognat mgr. Costentini te dankon, dat de II Stool, vrij van nllo Europeesche inmen gingen, de Kntholieko Kerk in China vrij kan laten ontwikkelen. BIMMEMLftHP Verkiezing Prov. Staten. V r ij z.-D om. candidaten in Z.-Holland. Door de afdeelingen van den Vrijzinnig- Democratischen Bond zijn do onderstaun- do personen in alphabetische volgorde voorloopig candidant gestold voor de a.s. verkiezingen voor do Provinciale Staten in Zuid-Holland. Tn den Kieskring Den Hang: Mevr. W. H. B. van Itallie-v. Embdcn, Leidon; P. Kuypers, mevr. W. A. L. Ros-Vrijman, mr. W. IL M. Werker en R. Winkel, allen Den Hnng. Tn de Kieskringen Rotterdam en Delft: Mr. fi. J. L. v. Aalten, Rotterdam. J. C. Becker, Vlnardingen, M. Germerand, Rehiedam, mej. C. 8. Groot, Rotterdam, R. E. den Hartog, Rotterdam, R. Hijman, Rehiedam, mr. J. Leopold, Rotterdam, en mr. O. J. C. Reliilthnifl, Rotterdam. In do Kieskringen Leiden, Gouda, Dordrecht en Ridderkerk: A. O. J. Holl- wog, arts Leerdam, rnevr. W. n. R. v. Ital lie-v. Embden, Leiden, J. Kortland, Rchoonhoven, J. O. Niftrik, Dordrecht, prof. mr. F. O. fleheltcma, Leiden on Ir. P. F. v. d. Wallen, Brielle. De mattenvlechterij te Arnhem opgeheven. Do Arnhemsche Raad verccnigdo zich met het voorstel van R. en W. om do gemconto- lijlco mattenvlechterij, de instelling tot werkverschaffing, op to heffen. De kosten zijn to hoog tegenover hot nut dat do mat tenvlechterij in tie laatste jaren afwierp. Uit den Delftschen Raad. B. cn W. van Delft stelden don Gemeen teraad voor aan workloozen, die van ge meentewege of uit werkloozenk»nMon steun ontvangen, vam 1 Dec. a.B. tot 1 Maart a.s. oon uitkcering to verlccncn van f 1.60 per week als tegemoetkoming in do kosten voor brandstoffen. Voorts om aan workloozen, hoofden van gezinnen, die meer don f4 per week wj- ninghuur betalen ged"*» rdo hetzelfde tijd- \3K ccn hu t.< n to verstïekkcn tot een '>c- drag waarmee de huur do f 4 to boven gaat tot een maximum van f 1.50 per weck. Ten slotte stelden B. en W. voor om aan kinderen uit die gezinnen van workloozen, wier omstandigheden zulks noodig maken, gedurende do vier wintermaanden een li ter melk per dag te verstrekken. HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. De stemming onder de Britschc mijn- werkers schijnt een onverwacht resultaat te zullen opleveren, n.l. tegen aanvaar ding der regeeringsvoorstellen. Tegenstand der koloniale mogendhedet tegen de benoeming vnn Inlandscho bis schoppen. Overstroomingen in Spanje. (Buiten- landscho Berichten, 2e blad). BINNENLAND In het Begroo tings debat In de Twecdt Kamer besp eckt Mgr. Nolens den politie- ken toestand en bepleit deze afgevaardig de verschillende wenschcn op sociaal ge bied. (2do blad). Deze voorstellen zijn door don llnnd x. h. s. aangenomen. Verder kwam aan do ordo hot ingedien de wetsontwerp tot wijziging dor grenzen van de gemeenten 'a-Gravenhoge, Wate ringen en Delft, on tot opheffing van do gemeenten Rijswijk on Voorburg Ver schillende leden van den raad brachten bezwaren, zoowel van formoelen als van finuncieelon aard, naar voren. Betoogd word, dat op de gerechtvaar digde verlangens vnn üolft niet wordt gelet. Aangedrongen werd op grenswijzi ging tot aan de Hoornbrug, waardoor een moor natuurlijke scheiding tusschen Den Haag en Delft zal worden verkre gen Ton slotte spraken zich 15 loden vóór en 13 legen het wetsontwerp uit Uit den Goudschon Raad. De Gemeenteraad van Gouda heeft be sloten tot stichting vnn een gemeentelijk slacht- en koelhuis. De houw- en inrich tingskosten zijn in totaal geschut op f 154.000, welk bedrag door oen geldleo- ning zal worden gedekt. Tiet gebouw ra, worden gezet op een gedeelte vnn het ter rein, van de voormalige hofstede „Burg vliet" gelegen in de onmiddellijke nnbij- hoid vnn de spoorlijn Gouda TTtreeht nn dadelijk grenzende win «Je Breevnart. Do gemeenteraad te Gouda heeft verder besloten, over te gnun tot den aankoop voor do EloctriHehe Centrale vnn oen tur bine. Hiervoor znl een goldloening worden aangegaan van f 12A.000. Do aanschaffing is noodzakelijk geworden door de aanslui ting op het Goudseho kabelnet van do ge meenten Oudewator, Vlist, Waarder en Lange Ruige Weide. De gewone audiënties van de mi nisters van financiën en van waterstaat zullen a.s. Maandag niet plants hebben lzzz.ï z:: vloot Gen-majoor H. J. Fürstnor. t In den leertijd van 59 jaar is onver wachts te 's-Gravenhago overleden de Re- neraal-majoor der artillerie b d H. J. Fürstner Do laatste jaren van zijn leven nam generaal Fürstner een actipf aandeel aan dm Rood» h'rn '1 ii Wu» ridder u UU C cAlttUju ..UObdkO RECHTZAKEN KANTONGERECHT TE LEIDEN. De defecte machine. B. G. J v. O, to L e i d o n had voor de zelfde zaak al eens terecht geslaan. li ij was n.l beticht van een a rbo ids welu ver breding, maar had zich toen verdedi d met to zoggen, dat 't werk noodzakelijk was geweest wegens een defect aan en machine. Nu werden nog als getuigen k do agent van politie v. d. Veen en do rechercheur van politie B. J. A Mum, cl>o hot verbaal beveiligden. Re L'ü-jur.go bleeker J. Latcrveer verklaarde helzviido als v. O. De ambtenaar rekening hou dend mot het feit, dut de fabriek niet zuik een defect niet had kunnen werken, sprak daarop bekl. vrij, waarbij de venL Mr. Trapman zich van harte aansloot. Nog tens: de arbeidswet J. G. Th. S., directeur van een duin- cxploitalic-inaatsch. te Heemstede, stond eveneens terecht wegens een ar- hcidswetoverlreding. Verd. had zijn ar beiders 10 uur laten werken op de zan derij der maatschappij Deze zaak werd verdedigd door Mr v. Loben Seis uit Haarlem, dio betoogde dat de gewraakte handeling niet viel onder de arbeidswet, maar onder do land- ca tuiribouwarbeider.'iwct, die speciaal is ge regeld. De kantom lit r ondervr-n-: rop aan de getuigen Dlbbctf, lAsmmci Zee- gors. Smal en Kooymrms over de wijz/ waarop terrein g< schikt wordt goraaak'

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1