MAANDAG II OCTOBER 1926
ZONDAGSBLAD.
INGEZONDEN NIEDEDEELIN6
bmmeiilimp
hg
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Vooi Le»den een* pei week 12.50 per kwartaal
Jii oote Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal
Jfranoo per post I 2.95 per kwartaaL
Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'a ver-
„baai tegen betaling van 50 ct per kwartaal, by voor»
'uitbetaling. Afzonderlijke nummers O ct, met Geïllnstreerd
Zopdagsblad 9 ct
18e Jaargang.
No. 5385
3)e £eicbelve (Bou/za/nt
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
B—«WWnHWBI—BgBBBa——B—13—MBBM
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Oewone adverfentlën SO cent per ragal
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
- dubbele ren het tarief Berekend. s
Kleine advortoniiönv ran ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangebodeD of gevraagd, huur en ver
hoor, koop en verkoop 10.50.
ma
gi) NUMblER BESTABT UIT TWEE BLADEN-
Weekabonné's worden beleefd verzocht
deze week het abonnementsgeld ad 50
cent ie voldoen.
DE ADMINISTRATIE.
eyrrEBSLAND
Gemeenteraadsverkiezingen.
Botsingen te Antwerpen.
De verkiezingen voor de Belgische ge
meenteraden hebben gisteren tusschen 8
uur 's morgens en 2 uur 's middags in ge
heel België plaats gehad. Alles heeft
&icb in de grootste kalmte afgespeeld.
Zaterdagavond is het te Antwerpen
evenwel tot vrij ernstige onlusten gekomen
lusschen liberalen en socialisten. Er wer-
eenige personen gewond en er had
den enkele arestaties plaats. Een politie
agent werd vrij ernstig gekwetst.
De officieele resultaten zullen eerst van
avond of Dinsdag bekend zijn, in verband
met do verwikkelingen welke het gevolg
zijn van de toepassing der evenrodige ver
tegenwoordiging en het groote aantal can-
'didatenlijsten.
Vooral tusschen communisten en socia
listen is de strijd hevig. Eerstgenoemden
hebben candidaten gesteld in 64 van de
2672 gemeenten.
De eerste resultaten beginnen thans
binnen te komen. Over het algemeen wij
zen zij op een verlies der socialisten ten
bate van de liberalen en katholieken. De
communisten krijgen slechts zeer weinig
stemmen. Te Antwerpen is de teruggang
der socialisten aanmerkelijk, waarvan de
liberalen geprofiteerd hebben.
later wordt nog geseind:
De uieuwe uitslagen accentueeren den
achteruitgang der socialisten. Dezen ver
liezen vooral stemmen aan de liberalen..
Zelfs in de industriegebieden zijn ver
scheidene gemeenteraden óm, die een
flinke socialistische meerderheid hadden.
Duitschland
Von Seeckt's opvolger.
Do commandant der Ie-divisie
Heye.
Tot opvolger van Von Seeckt als chef
Van de legerleiding werd benoemd luite
nant-generaal Heye, tot dusver comman
dant der eerste divisie en bevelhebber van
het eerste district van de Rijksweer (Ko-
De positie van den nieuwen comman
dant der Rijksweer, zal totaal verschillen
van die, welke door von Seeckt werd in
genomen. Weliswaar voerde ook von
Seeckt slechts den naam van chef van het
legerbestuur, maar zijn persoonlijke iu-
vloed was zóó groot, dat hij op militair
gebied steeds zijn wil kon doorzetten.
Heye daarentegen zal onder de divisie-
tommandanten slechts primus inter pares
zijn.
De nieuwe chef der Rijksweer heeft in
den wereldoorlog 6lechts een onderge
schikte rol gespeeld. Achtereenvolgens
was hij werkzaam bij de staven aan het
Oostelijk en Westelijk front. Zijn naam
werd echter algemeen bekend, toen hij in
October 1918 van het Groote Hoofdkwar
tier opdracht ontving, om een onderzoek
,J? stellen naar den geest in het offi
cierscorps. Heye, die destijds nog kolonel
was, rapporteerde dat algemeen de voort
zetting van den oorlog als nutteloos werd
beschouwd en dat de officieren het slui
ten van een wapenstilstand en het aan-
knoopen van vredesonderhandelingen
noodzakelijk oordeelden. In conservatieve
heeft men Heye vaak verweten,
flat hij den toestand te somber heeft ge
schilderd.
Na de revolutie trad hij in de nieuwe
mjksweer en na aanvankelijk in het mi
nisters van Oorlog werkzaam to zijn ge-
volgde in 1923 bijn benoeming tot
van
lesen de agitatoren ln het bezette gebied.
Vervolging, uitwijzing,
patrouilles.
Het „Journal" verneemt uit Mainz:
tn verband met de talrijke aanvallen op
,en' georganiseerd door Duitsche
Sa TÏS11 1114 het ontzette gebied, met
ïfln i bedoeling onrust te verwek
ken zal de opperbevelhebber van het
tnsAh^ ^racbttge repressie- en controle-
■Vonemen. Men overweegt, de
wekkers der wanordelijkheden krach-
ïrha verv°lgen. Bekenden nationalisti-
IItiV D-enten verzocht worden den
hoever te verlaten. Gewapende
filM ij zu^en druk patrouilloeren in
steden van het bezette gebied.
Keert de ex-keizer terug?
Het slot Homburg.
In de overeenkomst tusschen den Ho-
henzollern en Pruisen wordt o.a. aan den
ex-keizer en zijn echtgenoote het recht
toegekend om het slot Homburg te bewo
nen. Verschilenden zien daarin als het
ware een uitnoodiging aan den ex-keizer
om terug te keeren naar Duitschland. De
Pruisische minister van financiën schreef
echter Zondag in het „Berl. Tageblatt"
over een cventueelen terugkeer:
Er bpstaan redenen van polilieken aard
waarover het' Rijk te beslissen heeft, die
een terugkeer van den laatsten koning
onmogelijk maken. Het recht om te Hom
burg te wonen, zal daarom hoogstens
door de tegenwoordige echtgenoote van
den ex-keizer uitgeoefend worden.
Het „Berliner Tageblatt" teekent hier
bij aan, niet te kunnen inzien, hoe oen
terugkeer onmogelijk geacht kan worden
op hetzelfde oogenblik, dat door een bij
zondere verdragsbepaling een kasteel in
Duitschland ter beschikking van den ex-
keizer en diens gemalin wordt gesteld.
Italië.
De betrekkingen met Turkije.
Oorlogsgevaar?
De „Daily Express" bevat verontrus
tende berichten omtrent de mogelijkheid
van een oorlog tusschen Italië en Turkije
Met het oog op deze mogelijkheid heeft
volgens genoemd blad Mussolini zich de
neutraliteit van Roemenië en Joego-Slavie
bij verdrag verzekerd. Turkije van zijn
kant heeft vier legercorpsen op volle sterk
te bij Adlia geconcentreerd.
De aanval zou van Griekenland uit ge
schieden, met welk land Italië zich daartoe
verbonden zou hebben. De Engelsche en
Amerikaansche diplomatie zouden alles iu
het werk stellen om een conflict te vermij
den.
Het bericht, dient natuurlijk onder alle
voorbehoud aanvaard, daar een samenwer
king tusschen Italië en Griekenland voor-
ioopig, zoolang Italië nog de Grieksche
eilanden bezet houdt, niet zeer waarschijn
lijk is.
Rusland
Sancties tegen Trotski c.s.
Voorstellen van het politieke
bureau.
Het politieke bureau van de communis
tische partij heeft, nadat het kennis had
genomen van de inbreuken op do partij
discipline, door de meest vooraanstaande
leiders der oppositie, besloten in de eerst
volgende plenaire zitting* van het centraal-
comité aan de controle-commissie voor te
stellen op Trotszki, Zinovjef en Pjatakoff
partij-sancties toe te passen. De inbreuk op
de discipline van genoemde leiders bestaat
daarin, dat zij pogingen hebben gedaan,
nieuwe besprekingen te openen, ten einde
de besluiten der partij onmogelijk te ma
ken. Het politiek bureau spreekt in een
resolutie zijn tevredenheid uit over over
de afwijzende houding, die de commmu-
nistische arbeiders te Leningrad jegens
Zinovjef hebben aangenomen.
De oppositie blijft ageoren
De publicatie van het besluit van het po
litieke bureau der communistische partij
om maatregelen toe te passen tegen Trots
ki c.s. heeft groote opwinding in alle een
tra van de Sovjet-Unie. De oppositie ech
ter heeft zich krachtig verweerd door een
verkiezing te eischen zonder druk van bo
venaf, benevens en buitengewoon commu
nistisch congres, teneinde een onderzoek
in te stellen naar het machtsmisbruik van
de groep onder leiding van Stalin.
Deze groep, zoo zegt de oppositie, schenkt
geen aandacht aan den wensch der com
munistische massa, en zij heeft de partij-
organisaties tot een bureaucratische auto
cratie gemaakt, welke de beslissingen van
de twee laatste congressen volkomen ter
zijde heeft gesteld.
De strenge censuur, welke het politiek
bureau uitoefent, maakt het den bladen
onmogelijk op een en ander te wijzen. Do
bladen bevatten berichten over duizenden
resoluties, waarin de communistische or
ganisaties de oppositieleiders veroordeeleu
Opmerkelijk is de gepubliceerde verklaring
ten gunste van Stalin, welke afkomstig is
van den volkscommissaris van oorlog,
Worosjilof. Deze zegt, dat de binnenland-
sche partijstrijd de aandacht van het roo-
de leger heeft. Dit blijkt evenwel trouw en
zal zich verzetten tegen elke poging der
oppositie om het Leninisme omver i wer
pen.
Griekenland.
Pangalos' misdadige beurs-manesr.raj.
De tegen den voormaligen Griekschen
dictator Pangalos ingestelde commissie
van onderzoek, heeft besloten een strafver
volging tegen Pangalos en tegen den voor
maligen minister van Financiën, Tandali-
dis, in te stellen, op grond van beursma-
noeuvres, waardoor zij op misdadige wijze
zes millioen drachmen in handen moeten
AMSTERDAMSCHE ANTHRACIET-MIJ.,
Heerensingel 34/35 - Tel. 1523.
Zorgvuldige bediening in elk opzicht.
Verzegelde zakken. 3257
hebben gekregen. Zij worden cr namelijk
van beschuldigd, aan de beurs het gerucht
te hebben verspreid, dat een Amerikaan
sche lening verzekerd was. Hierdoor ont
stond een p. ote hausse, waaruit zij per
soonlijk voordeel moeten hebben getrokken
De commissie heeft daarentegen de aan
klacht wegens moord verworpen, die door
den huidigen minister van Justitie was
verlangd wegens de toepassing der dood
straf op tegenstanders van de dr'uir.
China.
De val van Woetsjang.
Het garnizoen in het Kanton-
leger opgenomen.
Volgens berichten uit Ghineesche bron,
welke men alle reden heeft als betrouw
baar te aanvaarden, heeft Woetsjang zich
Vrijdagmiddag overgegeven. De troepen,
die daar in garnizoen lagen, zijn opgeno
men in het leger van Loe-Tsjoeng-lin, den
Foetsjoen van Hoepeh, die Woe-Pei-foe
verraden heeft.
De Kanton troep en patrouilleeren in de
stad waar rust heerscht. Men verwacht
niet, dat do overgave van de stad veel uit
werking_zal hebben op de krijgsverrichtin
gen in
Einde der boycot te Canton.
In het officieele blad van Kanton is me
degedeeld, dat do anti-Britsche boycot op
10 October definitief zou eindigen. Do ver
bindingen te water met Honkong zullen
voortaan geheel vrij zijn en dj stakerspos-
ten zullen niet meer tusschenbeide komen.
Uit het schildersbedrijf.
Het colJectiefcontracf
opgezegd.
Hadden de werkgevers in het schilders
bedrijf het landelijk collectief contract niet
opgezegd en geen voorstellen aan de arbei
ders gedaan, van arbeiderszijde is het 1. c.
c. wel opgezegd en do kath. en chr. bonden
hebben gemeenschappelijke 7 voorstellen bij
de patroonsorganisaties ingediend.
Van deze voorstellen vermelden wij:
Het laten vervallen van den bestaanden
vorm van betaling der erkende christelijko
feestdagen en daarvoor in de plaats te stel
len een vergoeding dezer dagen door middel
van fondsvorming;
verplichtend stellen der plaatselijke com
missie;
streven naar betere verhoudingen met do
loonen der bouwvakarbeiders en andere ver_
gelijkbare arbeidersgroepen, waartoo he*
voorstel de verhooging tot 3 cent per uur te
begrenzen, voor zoover noodig met afwij
king van de bestaande klasselijst;
invoering van eon vacantieregeling op
grondslag van fondsvorming.
klmtmËüws
Benoemingen.
Z. D. H. de Bischop van 's-Hertogen-
bosch heeft benoemd tot Aalmoezenier van
den Arbeid cn tot Rector van het Lei fde-
gesticht „H. Hart van Josus" U> Eindho
ven den Wel.eerw. heer A. N. M. J van
Dijk en tot Kapelaan te Eindhoven .,H
Catharina den Wel.eerw. heer Th. M. J.
Maimherg.
Naar de Philippijnen.
Zondag 10 Oct. a.s. zullen uit het .Mis
siehuis der Missionarissen van het II.
Hart te Tilburg vertrekken om te Genua
scheep te gaan naar de Missie van de
Philippijnen de weleerw. paters: J. Jan
sen uit Gestel (2e maal) en R v. Es uit
Amsterdam (le maal) en de ecrw. broe
ders: P. v. Loon uit Ooirscuot (2e maal)
Ger. Nicwmeijer uit Langeveen (2c maal)
on Jos. Steengraver uit Gra'em (L.) (le
maal).
De weleerw. paler W. v Wijngaarden
uit Mijdrecht, die benoemd is voor de
Missie van Ned. N. Guinea, zal eveneens
over eenige weken de reis aanvaarden.
US¥ BE GKi&ËVliüfi
NOORDWIJK.
DE RAAD EN DE VRIJE
ZATERDAGMIDDAG.
De waterleiding bezichtigd.
De Raadsleden hebben, zooals gemeld,
een excursie gemaakt, maar nu héél be
scheiden, niet naar Frankrijk of Italië.
Do gemeenteraad, inclusief burgemeester
en secretaris, heeft zich Zaterdagmiddag
omstreeks 2 uur met een autobus van de
iirma Bolhuis naar het terrein van hel
gemeentelijk waterleidingbedrijf in het Lan-
geveld begeven ten einde in oogenschouw
te nemen de belangrijke uitbreidingswer
ken, die het laatste jaar daar zijn tot stand
gebracht.
Onze correspondent mocht van een der
deelnemers aan den tocht het volgende ver
nemen. Alle raadsleden waren aanwezig
behalve de heeron v. Nes, v. d. Niet, Vink
en Van Went.
Het is nu juist zoowat 10 jaar geleden,
dat de eerste werkzaamheden van het wa
terleidingbedrijf een aanvang hebben ge
nomen en de nieuwe installaties zijn juist
opgeleverd.
Tot het bouwen van een geheel nieuwe
filter-installatie, die zou werken naast en
onafhankelijk van de bestaande filter-
installatie werd besloten bij raadsbesluit
van 17 December 1925. Deze nieuwe in
stallatie was noodig, gedeeltelijk door de
aansluiting van de gemeente Noordwijker-
hout aan het net van Noordwijk, gedeelte
lijk ook, omdat het verbruik van het water
sneller was toegenomen dan aanvankelijk
werd verwacht. Zoo steeg in d© maanden
Juli en Augustus het verbruik tot 1300 M3
per dag, terwijl dit gemiddeld over het ce-
beele jaar slechts 500 M3. bedraagt. Ook
aan het grootste dagverbruik moest het
hoofd kunnen worden geboden.
Tegelijk werd besloten tot uitbreiding der
prise d'eau. In het voorzien van 1925 was
reeds een ruwolie motor van groote capa
citeit met een lage en hooge druk centrifu-
gaalpomp bijgeplaatst, ieder met een ver
mogen van 80 M3. per uur. teneinde het op
pompend vermogen van het bedrijf te ver-
grooten. De nieuwe filter-installatie werd
aangelegd door de firma Boersma Den
Haag voor ruim 85.000
Bij raadsbesluit van 15 Januari 1920
werd voorts besloten tot het leggen van een
nieuwe transportleiding via de gemeen'e
Noordwijkerhout, het bijhoren van een
paar bronnen cn het maken van eenige ver-
bruiks-installalics. Alles bijeen genomen n
door de gemeente het laatste anderhalve
jaar bijna lK (on in het bedrijf gestoken,
gedeeltelijk ook om Noordwijkerhout van
water te kunnen voorzien.
Geen wonder dan ook, dat het initiatief
van Burg. en Weth. door de raadsleden op
prijs werd gesteld om in het Langeveld zelf
eens te gaan zien wat er zooal voor dat
geld is tot stand gekomen.
Do noodige uitleggingen ter plaatse
werden gegeven door den lieer Ir. v. Rooijen
uit Amsterdam, adviseur van de gemeente
en den heer Veerman, directeur van het
bedrijf.
Na het bezichtigen van de ook voor een
leek zeer interessanto waterleidingwerken
zijn de raadsleden teruggereden naar
Noordwijk aan Zee, waar zij den waterto
ren hebben beklommen en de machinale
installati© hebben bezichtigd.
Daarop is doorgereden naar het raad-
Kuis, waar in intiemen kring op eenigszins
feestelijke wijze do raadszaal werd in ge
bruik genomen.
De nieuwe Raadzaal.
Ieder, die de raadzaal vroeger gekend
heeft en deze thans ziot zal moeten erken
nen, dat deze een zeer groote gedaantever
andering ten goede heeft ondergaan Vroe
ger verkeerde zij in zootlanigen slaat, dal
zelfs de kleinste plattelandsgemeente daar
mede geen genoegen zou hebben genomen.
Thans is een parketvloer aangebracht zoo
wel op do raadzaal als op de publieke tri
bune, dio tevens dient voor trouwkamer en
kamer van commissie-vergaderingen. Zwa
re eikendeuren alsmede een mooie eiken
houten lamhiiseeving volgens ontwein van
den architect A. A. Kok tn Amsterdam. Op
de zich daarboven bevindende strook ge
kleurde bekleeding bevindt zich een .-ante'
oude pjalen, die met de historie van Noord-
wijk verband houden.
De groote hanglamp in de raadzaal als
mede de twee staande lampen op de tafel
van 13. en W. zijn van een soort gebrand
schilderd glas met prachtige kleuren cn zijn
ontworpen en uitgevoerd door de firma de
Honsel te Den Haag.
De gordijnen en tafelkleeden zijn nu niet
eens traditioneel groen, doch zwart met
muisgrijze randen. D© tafel van 13. en W
staat op een podium van eikenhout.
Tn de bovenramen van raadzaal, publie
ke tribune cn burg.kamer zijn aangebracht
in gebrandschilderd klas de wapens van de
families der ambachtsheeren, die in Noord
wijk hebben geregeerd alsmede van de op
eenvolgende burgemeesters.
Wapeps zijn aangebracht van de volgen
de families van ambachtsheeren: Van
Northge 1168—1231; Van Velsen 1258—
1290; Van Henegouwen 13081356; Van
Bloys 13561397; Van Boechorst 1439
1502; Van der Does 15021020 en 1640
1910: Van Enssum 16201639; Van Lim
burg Stirum na 1810.
De wapens zijn aangebracht van do vol
gende burgemeesters: Hackman Rosse
1841—1853; Jhr W. C. v. d. Brandelev
1853—1856; Jhr. H. A G. do la Bassecour
Gaan j856—1866; G. L. C. W. Pickó 1866
1884: Mr. IT. Graaf van Limburg Stirum
18851890; Jhr. M J. Qtmrles v. Uffor l
1891—1901; E. L. Baron van UarPn-
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Ter gelegenheid van do gemeenteraads
verkiezingen in België zijn er te Antwerpen
botsingen voorgevallen..
Do opvolger van Von Seeckt.
Keert de ex-keizer naar Duitschland
terug?
Successen der roode Kanton-troepen in
China.
Een ontzettende mijnramp in Zuid-Afrl-
ka (Buitenl. Berichten, 2de blad).
BINNENLAND.
De storm. Een Katwijksche logger
met bemanning vergaan Andere per
soonlijke ongelukken Schepen onftlaar
en in nood (1ste blad).
Een scheepsramp op de Maas, waarhij
vier personen zijn omgekomen (Gemengde
Berichten, 2de Blad).
Het Ned. Belg. Verdrag Verzet van
Antirev. zijde. Geen eenstemmigheid in
de Katholieke Kamerfractie (2de blad).
broek 19021908; Jhr. W. G. van Pan buys
vanaf 1908.
De aschbakken en inktstellen zijn ver
vaardigd door den metaaldrijver Kok io
Rotterdam in tin en tombac, een alliago
van rood en geel koper.
De Raadsleden waren zeer tevreden over
hun nieuwe vergaderzaal en bleven geno©-
gelijk en vriendschappelijk hier eenigen
lijd samen. Hun werd een the© aangeboden.
ALKEMADE.
Geld gevonden. Bij den Burgemeester
dezer gemeente is eenig geld gedeponeerd,
dat in deze gemeente is gevonden Inlichtin
gen hieromtrent zijn bij den Burgemeester
to bekomen.
HILLEGOM.
Personalia. Do heer F. van Santen .Tr
is te Den Haag geslaagd voor het Rijksdi
ploma A (schoenmaken).
LISSE.
Ongeval. Ter hoogte van den Lisser-
brug werd Zaterdagmiddag een fietsend
meisje aangereden door een auto. Zij reed
achter een wagen on had door den lie—
vigen wind het signaal niet gehoord.
Haar rijwiel was in stukken, doch zij
zelf kwam er tamelijk goed af. De autobe
stuurder nam de gehecle schade voor zijn
rekening.
De storm. Door den hovigen wind
woei Zaterdagnamiddag een gevelraampje
van het huis van do Wed. Nonhcbel af,
do scharnieren en een stuk kozijn meene
mend. Alhoewel daar geregeld een druk
verkeer is, werd niemand getroffen
LEIDSCHENDAM.
Inbraak. Donderdagnacht hebben
twee dieven getracht hun slag te slaan in
liet Postkantoor to Leidschendam. Zij
hebben achter in het gebouw een ruit uit
gesneden en zijn zoo binnengekomen in
do bestellerskamer. Hier hebben zij hot
licht opgestoken om beter hun gang lo
kunnen gaan; In het kantoor slaapt ech
ter iederen nacht een besteller en dezo ia
door het opsteken van het licht ontwaakt.
Zoodra do dieven dit bemerkten, zijn zij
naar boven gegaan, terwijl do besteller,
die ongewapend was en dus weinig kon
doen, naar buiten ging om assistentie to
halen; het diiurde echter zeer lang; voor
dat iemand voorbijkwam; do besteller
heeft dezen voorbijganger gewaarschuwd,
die terstond politiehulp is gaan halen;
dezo was dan ook terstond ter plaatse,
doch in den tijd, dat de besteller buiten
stond, zijn de dievon de plaat gepoetst,
terwijl de politie niets verdachts meer
heeft kunnen vinden.
De dievon hebben natuurlijk buiten de
zen bewaker gerekend en zijn zoodoende
leelijk gestoord.
Er wordt niets vermist, daar alles in
de kluis was opgeborgen.
De recherche uit Den Haag k Ier
plaatse om vingerafdrukken lo u<
Van de daders tot heden gcon .-
OUDADE.
Roodvonk. In het gezin van don go-
heer J. Th. van der G. alhier is oen gevaj
\an roodvjnk geconstateerd.
VOORSCHOTEN.
Ongeluk. Zaterdag liep een knaapje,
gehecten J. O., achler een auto. Toen hij
achter de auto vandaan kwam, werd hij
overreden door een dame rijdende op do
fiets cn brak een been. Het knaapje werd
binnengedragen hij Dr. Stoel, doch (W.e
dokter was afwezig, waarna onmiddellijk
Dr. R. Birkhoff wen! gewaarschuwd, die
de eerste geneeskundig© hulp verleende.
Hierna werd de knaap naar het zieken-