WEKSCHT GIJ IETS FIJNS? iGT DAM grond aan do Teijlingcrlaan in verband met de voorgenomen bittmunceriqg van idien weg wordt zonder hoofdelijke stem ming vastgesteld. Eveneens wordt aangenomen een ont werpbesluit, waarbij de gemeente tegen over de provincie de verplichting op zich ncomt tot voortdurend tolvrij onderhoud van do Teijlingcrlaan en den VGraven- dr nischeweg. In do rondvraag informeert het lid van der Hulst hoe het staat met het verven der onderwijzerswoning. Het lid Roozen dringt aan op meer onderhoud van ver schillende wegen. Het lid Colijn vTaagt verbetering van den weg nabij zijn wo ning, tefwijl het lid Witteman aancringt op een goed nazien der lantaarns van do straatverlichting. Dc voorz. zegt omtrent deze zaken een onderzoek toe. Hierna sluiting, waarna do vergadering overgaat in geheime zitting tot vast stelling van het kohier der wegenbelas ting. HILLEGOM. Oncenigheid fn een Coöperatie. Dinsdagavond hield do Hill. Goöp. Brood- bakkerij en Verhruiksvereen, een buiten gewone ledenvergadering in Flora, die zeer good bezet was. Do Voorz., do heer C. W. van Maris, zegt in zijn openings woord dat deze vergadering uitsluitend belegd is voor Statutenwijziging. Do heer H. van Sluis, secretaris van den G. B. van Ned. Verbruiks-Coöpcraties was aanwezig, om desgewenscht inlichtingen te geven. Dc Voorz. deelde mede, dat de uitslag van het gehouden referendum was 41 legen'en 271 voor. Do heer Hoogmoed vraagt, of hel ge- •heelo bestuur en de Commissarissen zich voor deze statutenwijziging hebben uitge sproken, waarop do Voorz. bevestigend antwoordt. Hierna begon de arlikelsge- ■wijzc behandeling. De heer Van Sluis lichtte verschillende artikelen in verband met de nieuwe Wet op de Coop. Vereeni- gingen zeer keurig toe. Bij artikel 5 stelt do heer G. Vcclenturf voor, eerst art. 34 te behandelen n.l. instelling van een Le denraad in plaats van de Alg. Vergade ring. Hiertoe wordt besloten, d.w.z. tot behandeling van art. 34. Over dit art. voeren verschillende leden het woord. Na scherpe discussies wordt het art. 34 ver worpen met 72 tegen GO stemmen; er komt dus geen Ledenraad. Bij art. 10 blijft het entreegeld 10, na weder zeer scherpe debatten. Do Voorz. antwoordt, dat het verslag van wat hier gesproken wordt wat hem betreft, wel in twintig kranten mag komen, maar dat het be stuur noch spreker het recht hebben, verslag maken te beletten, daar de aan wezige verslaggevers leden der vereeni- ging zijn. De overigo artikelen gingen vlug onder den hamer door, waarna de Statutenwij ziging werd aangenomen on de vergade ring werd gesloten. Door het zeer onsympathiek optreden van sommige loden maakte do vergadering geen verheffenden indruk. DE RBJWSTBEEK UIT NIEUWKOOP EN NOORDEN. ;i xxv. EEN GROOT NIEUWKOOPER Wie is er onder mijn trouwo lezers uit Nieuwkoop en Noorden die zich niet den naam herinnert van den HoogEerwaar- 'den heer Martinus van der Weijden, in le ven Pefect der Surinaamsche Missie? Van vader of kind is overgegaan do faam, wel ke van dezen man afstraalt, niettemin is dit bij de meestcn slechts een vaag idee. Aan onzen onvergetelijke» Rector P. M. Bots danken wij ook nu weder, dat vrijwel geheel do levensgeschiedenis van dezen man is bewaard gebleven; hij toch heeft met onverdroten ijver en accuratesse deze bestudeerd en verzameld en dank zij diens arbeid en dank ook de welwillendheid van diens nog levende zuster, zijn wij in staat daar een en ander van te gaan mededeelen Wij doen dit met to meer piëteit en lief de, nu wij op 14 October a.s. aan den eer sten ecuwkring staan, dat dezo fiere en edele strijder voor Gods kerk op 26-jarigen leeftijd zijn sckoono ziel den Schepper we dergaf. De naam van der Weijden is sedert 125 jaren ongoveer aan do geschiedenis van Nieuwkoop verbonden. In allerhande func tiën bij parochie en gemeente vinden wij dien naam in die 125 jaren terug, bij al lerlei vinden wij hen in do voorste rijen, Nieuwkoop en speciaal katholiek Nieuw koop heeft veel aan deze familie te dan ken. Het tegenwoordig geslacht herinnert zicli nog levendig, hoo M. G. J. van der Weijden, dio een zoon was van den ceni- gen broer van den Prefect, tal van jaren wethouder van Nieuwkoop en een voor rechter was in do R.-K. politiek, in wiens .voetstappen is getreden diens oudsten zoon, in wien dit pionierschap zijn bekro ning vindt door het bekleedcn van het hoogsto burgerlijk ambt In do gemeente. Vfij zouden dan gaan neerschrijven al bet vertellens-waardige van Prefect van der Weijden en beginnen met allereerst een beknopto levensschets te geven. Zijne ouders heetten Cornelis Maartonzoon van dor Weijden en Joanna Hazersloot, laatste kwam uit 's-Graven ha ge. De jonge Marti nus werd geboren op 30 Mei 1800, toen het echtpaar nog woonde te Aarlanderveen Spoedig daarna zijn zij echter verhuisd naar Nieuwkoop. Evenals to Aarlander veen dreef vader van der Weijden ook to Nieuwkoop een turfhandel. Aanvankelijk woonde de familie in het Zuideindo" en behoorde zij tot de Parochie Nieuwkoop, welker kerk nog stond aan het Oortjospad, nadien is zij gaan wonen Oos- ptelijk naast het raadhuis, dat Is iu het laatste huis, welks bewoners in Noorden ■ter kerk gingen. Eerst in 1852, toen de nog heden bestaande parochiekerk van Nieuw koop in gebruik genomen werd, is dit huis bij Nieuwkoops parochie ingelijfd. Uit do kinderjaren van den missionaris INGEZONDEN MEDEDEELING een stevige hartver sterking. B Z K wekt nieuwen moed en doet vermoeidheid verge ten. Door de stevig heid is B Z K 't voor- deeligst in het gebruik. (Wordt vervolg!) ia niet veel bekend gebleven. Bekend is al leen, dat zijn vader, dio door zijn turfhan del vaak in groote steden vertoefde, meer malen zijn kinderen daarheen medenam en Martinus was alsdan niet van den boek winkel af te houden. Hij bezat een moeder die zeer ontwikkeld en uitermato vroom was en zich geheel gaf voor de opvoeding van haar twee kinderen. Pastoor Winkelaar onderwees den klei nen Mertinus in de eerste beginselen vau de Latijnscho taal, terwijl dezo den Pas toor allerlei diensten bewees bij diens lief hebberij voor planten en bet aankweeken daarvan. Zijn studiën, begonnen te Ravcstein, zette hij voort op Hagevold, voltooide ze te Warmond en werd 4 Augustus van het jaar 1824 priester gewijd. Bii zijn studie behaalde hij in allo klassen den eersten prijs. Onderwijl hij de godgeleerdheid op het groot Seminarie studeerde, gaf hij te gelijk les op het klein seminario en onder wees daar ook na zijn priesterwijding do welsprekendheid, het Griekscb, de wis kunde en de geschiedenis. Toen het klein-seminario in October 1825 opgeheven werd, werd hij benoemd tot pastoor van de Nederlandscho kolonio Suriname, gelegen aan de Noordkust van Zuid-America. Sedert 31 Juli 1825 was al daar geen enkelo priester meer. Op Decem ber 1825 ging hij scheep en werd aldaar hartelijk ontvangen. Tegen het einde der Vasten in 1826 zegende hij de nieuwe kerk in te Parimariho en predikte er met zoo danig gevolg, dat het hem in korten tijd gelukte het algeheel vertrouwen der blan ken te winnen en schitterende bekeeringen te bewerken. Omstreeks September 1825 strekte hij ook zijne zorgen uit over de melaatschen en daar was het, dat hij een gevaarlijke ziekte opliep, welke hem een maand later naar het graf zou brengen. Thans doen wij voornamelijk uit brieven, welke van hem bekend zijn, eenige grepen, welke interessant zijn, maar welke ook doen blijken van een grootheid en adel van karakter als wij zoo bizondcr iu hem eer en. Bij den aanvang van het studiejaar 1820, derhalve 20 jaren oud zijnde was hij, ofschoon zelf nog student, reeds benoemd tot leeraar te Hageveld. Droeg het gebrek aan priesters niertoo bij, zijn buitengewo ne begaafdheden gaven ongetwijfeld hier toe don doorslag. Zijn klas bestond uit 14 leerlingen, waarvan er ouder waren, dan hijzelf was. Hierbij ondervond hij niet do minste moeilijkheid. Het was ook een bij zondere gave van hem terstond iemands vertrouwen te winnen; wio 1 em leerde ken non, leerdu hem ook waardeeren. Interessant is het ook het Hageveld van toen te vergelijken met dat van thans. Toen was het te Driehuis, gemeente Velzcn (het gebouw, waar vóór oen laan hoogopgaan- de boomen, bestaat nog) en telde 40 stu denten, met 4 professoren, thans, te Heem stede, zijn er 370 met 24 professoren. Nog slechts sub-diaken zijnde, mocht hij reeds in de kerk preeken. Zoo is het be kend, dat hij in dien tijd ook reeds in Noor den een keer gepreekt heeft en tot tekst van zijn predicatie gekozen had: „Wij heb ben hier geen blijvende woonstede, maar zoeken een toekomstige". Een groot aan tal Protestanten moet deze predicatie heb ben bijgewoond. In voorspoed en vreugde was tot heden zijn jeugd voorbijgegaan. Do goede God zoo zegt Rector Bots zoo mooi die zoo groote dingen voor dezen priester had weg gelegd, offers en scheidingen zonder tal, gunde, als een tecdere moedor, zijnen pries ter eerst een weinig zoetheid des levens en verblijdde er do ouders eenigen tijd mede, dat hun kind leeraar was in Hageveld, voor en aleer hij ook hun den beker der bitter heid voorhield. Thans echter werden de kruinen van hunnen Calvarieberg reeds zichtbaar. Het was in die dagen, dat Koning Wil lem I, door zijn protestantche omgeving misleid, onder voorwendsel, oiq het gods dienstig geschil onder zijn volk weg te ne men, besluiten teckende, waardoor de op voeding der katholieke jeugd, welke be stemd was voor don'geestelijken stand, in handen van het gouvernement moest ko men en een algemecne kweekschool, onder staatbeheer, ter opleiding van do katho lieke geestelijkheid te Leu/en werd opge richt, Het gevolg niervan was, dat Hage veld gesloten moest w. den. Met volgend treffend briefje bericht onze professor Van der Wciiden deze ramp aan zijn ouder, „Hageveld, i4 Sept. 1825 Gisteren hebben wij bepaaldelijk de aan kondiging ontvangen, dat Hageveld vóór 1 October aanstaande gesloten moet zijn; de gouverneur van Noord-Holland is in persoon hier geweest en er schijnt nu geen hoop meer te wezen. Gij kunt begrijpen, dat hier algemeene droefenis is: de jongens' snikten allen, toen het hun werd aange zegd. Gaan wij intusschen voort met bid den, dat God in deze zaak uitkomst geve en de vijanden onzer Kerk vernedere! Voor mij behoeft gij niet bevreesd te zijn; het zal voor mij zeer goed afloopcn, schoon ik nog niet weet wal er van mij worden zal. Ik schrijf u dit in groote haast. Vaart wel en groet enz.". Do in den brief bedoelde aankondiging was persoonlijk door den Gouverneur van Noord-Holland, Tets van Gotidriaau, aan Hageveld overgebracht, op een wijze ech ter, welke eerbied afdwong. Met nadruk verklaarde de Gouverneur openlijk in een korte, doch toepasselijko toespraak, hoe zeer het hem griefde een algemeen besluit, hetwelk hij eerbiedigde, zonder de beweeg redenen daarvan to doorgonden, op een go sticht zijner provincie te moeten toepas sen, dat bij iedereen achting en vertrouwen verdiend had. Hij ontroerde zichtbaar bij de algemeene en hevige aandoening, dio zijno verklaring onder de toehoorders te weegbracht, en toen bijna allen weenende het vertrek verlaten hadden druktq hij hij President, Mgr. Van Bommel de hand en zeide: „Het treft mij; het grieft mij in nig, dat was geen school, het was een huis gezin, ik zal nog alles doen om dien slag te weren of te verzachten, en komen er betere oogenblikken, niets zal ik verzuimen om te openen wat ik heden sluiten moet". Hageveld werd gesloten en bleef geslo ten tot in 1847 het tweedo Hageveld te Voorhout geopend werd. Prof. Van der "Weijden zou daardoor een anderen en ge heel nieuwen werkkring verkrijgen. Toen kon hij niet bevroeden, dat God nog slechts •één jaar hem het leven zou laten, maar welk een jaar! Een jaar van ontzaglijke ontroering, een jaar van buitengewonen strijd, maar ook van buitengewone voldoe ning en hemelschen zegen. Hierover een volgende maal. CRITICUS. BOSKOOP. GEMEENTERAAD. (Vervolg). Afbraak van krotwoningen en bouw van nieuwe wonin gen. De Biezen. Aanbieding door B. en W. ter vaststel ling van twee concept-besluiten, strekken de tot wijziging der gemeente-begrootiug voor den dienst 192G. De heer van Kleef meende dat men met enkele posten wat te vooruitloopend was en had daaromtrent gaarne eenige inlichtingen. De Voorz. zei deze gaarne to willen ver INGEZONDEN A3EDEDEELING (?OOD ETIKET) Niet "te zoet en niet "te bitter- strekken; echter in geheime vergadering, waartoe na eenigen tijd werd overgegaan. Hierna kwam in gthandeling het voor stel van B. en W. om in beginsel uit te spreken, dat het noodzakelijk is ten hoog sto 15 woningen te bouwen ter vervanging van z.g. krotwoningen. De Voorz. zegt nog dat het Rijk voor deze woningen een toe slag-geeft van 50 cent per week per wo ning mits de gemeente eenzelfde bedrag hiervoor beschikbaar stelt. Het zal dan mogelijk zijn een aantal gezinnen, die werkelijk .geen hoogen huurprijs kunnen betalen en welke thans in woningen ge huisvest zijn dio men geen woningen meer kan noemen, onder to brengen voor 2.25 per week. Over dit punt werd nogal heel wat ge sproken, niet omdat men es: tegen was, maar omdat men op de aanvrage der wo- ningbouwvereenigingen voor het bouwen van een aantal woonhuizen afwijzend had beschikt. Men wilde voorloopig hiervoor geen voorschot verleenen. De heer de Wolf juicht hel toe dat deze 15 woningen zullen gebouwd worden. Echter wilde hij ook de woningbouwver- eenigingen in de gelegenheid stellen te houwen daar er nog veel gebrek aan woonruimte is. De heer Houdijk zegt dat het hem niet bevreemd dat het voorstel gekomen is voor het bouwen van genoem de woningen en spr. juicht het van harte toe. Hij kan zich echter niet vereenigen met hetgeen B. en W. verder zeggen: voorloopig geen gelden beschikbaar te willen stellen voor woningbouw. Er is nog zeer veel gebrek aan huizen. Al heeft de gemeente eenige risico, een strop is het tot heden nog niet geweest. Spr. hoopt dat B. en W. hierop terug zuilen komen. De hoer v^n Kleef wilde gaarne zien dat men de goedkoopere woningen bouw de. Echter zullen de personen welke voor zoo'n woning in aanmerking komen min stens 2 jaar in de gemeente moeten wonen wat volgens hem het beste is. Spr. ver zoekt B. en W. hiermede rekening fe hou den. Verder is spr. er niet voor om voor loopig nog voorschotten te verstrekken voor woningbouw. Aanvragen om huizen zullen er allicht zijn omdat de mensclien liever in een nieuwe woning gaan, doch hij wil het eerst maar eens een poosje af zien. Do heer Noest juicht hel ook toe dat dezo 15 woningen gebouwd zullen worden. Echter had hij liever plannen op tafel ge zien hoe deze woningen gebouwd zullen worden. Anders kan hij zijn stem nog niet er aan geven. Do houw kan wel van dien aard zijn dat wo weer spoedig met krotwoningen zitten, en daar wil hij niet op ingaan. Verder dringt spr. er sterk op aan gelden beschikbaar te stellen voor woningbouw, daar hij van meening is dat het woningbouwvraagsluk hier nog niet is opgelost. De Voorz. zegt dat de woningen heel goed zullen zijn als z.g. eenkamer-woniu» gen waarbij een flinke keuken. Voor ver schillende slaapplaatsen zal ook op een heel goede manier worden gezorgd. B. en W. kunnen echter moeilijk met plannen komenwanneer men niet eerst in beginsel besluit of men er voor is. De heer Boekraad is er van overtuigd dat die 15 woningen zullen voldoen aan de eischen die noodig zijn. Spr. betreurt het echter dat de bouwvereenigingen zoo slecht weg komen. „St. Jozef" heeft reeds 12 personen welke aanstonds een huis willen huren wanneer er gebouwd is; dus is de aanvrage om 10 woningen van dezo vereeniging niet overdreven. r De Voorz. zegt dat er nog wel gebrek is aan woningen. Bekend is echter mis schien nog niet dat er zich 17 gezinnen meer gevestigd hebben dan er vertrokken zijn. Boskoop is op heden een gezocht oord om te wonen daar er weinig of geen werkeloosheid is. Er wordt hiervoor in den winter tamelijk goed gezorgd. Het burgerlijk armbestuur is ook niet karig, zoodat de mensclien hier wel naar toe ko men als er maar huizen zijn, doch moe ten wij daarom nu doorgaan met bouwen? B. on W. hebben voorop gezet dat een allereerste eisch is do krotwoningen op te ruimen. -Tot op lieden is or met do wo ningbouw ongeveer 335.000 gemoeid en laten wij dan verder eerst eens rustig af zien. Spr. raadt den bouwvereenigingen dan ook af kosten to maken voor plannen. De beer Houdijk wil nog even opmer ken, dat van die 17 gezinnen die zich hier thans meer gevestigd hebben er vele zijn die eigenlijk al tot onze gemeente be- hooren doch omdat er geen huizen waren zich aan de rand van de gemeente had den gevestigd. Spr. is er van overtuigd dat er nog gebrek aan woningen is, waar om hij de wenscli uitspreekt, dat de ver- eenigingen in do gelegenheid gesteld zul len worden om te bouwen. Ook do heeren Brand en Mesman spra ken zich uit voor woningbouw. De Voorz. zegt dat er over deze zaak thans genoeg gesproken is en brengt eerst in stemming het voorstel van B. en W. voor het bouwen der 15 woningen ter vervanging van krotwoningen, hetwelk wordt aangenomen met 11 der 13 uitge brachte stemmen. Het voorstel van B. en W. om verder voorloopig geen geldenbeschikbaar te stel- len voor woningbouw wordt ook aangeno- menmel 8 der 13 uitgebrachte stemmen. Voorstel van B. en W. om te besluiten tot invoering van een z.g. hondenponiiinj en, inverband daarmede, tot vaststelling va een nieuwe verordening op de lief fin» van hondenbelasting. De heer Noest vraagt of er voor honden die eventueel opgepikt zullen wor den ook kosten voor logiesverrekend zal worden. Do beer Leef: Jawel, met ontbijtI (w. lach). Uit de besprekingen die hierover vol gen blijkt dat de inkomsten niet veel grooler zullen worden door deze vcrorde- ning, omdat er weer onkosten voor maakt zullen moeten worden. Het voor stel werd verworpen met 7 der 12 uitge brachte stemmen (de heer van Kleef wai inmiddels vertrokken). Bij de vaststelling van de rekening va: ontvangsten en uitgaven over het jaar 1925, van de gasfabriek en waterleiding, bespreekt de heer Boekraad den zeer guts stigen stand van de bedrijven en is meening, dat de gasprijs heel gemakke lijk met 1 cent verlaagd kan worden Spr. beeft dit thans even willen zegga en hoopt dat B. en W. met de op handa zijnde begrooling hiermede rekening zul len houden. Voorstel van B. en W. om ie besluiia tot vernieuwing van een gedeelte der be strating van de Zijde vanaf de Dorpt straat W.-Z. tot het kantoor van de firmi D. A. Koster. De beer Boekraad wild; aan de Noordzijde van het te bestrata gedeelte nog geen trottoir leggen, omdn men nog niet weet wat er met bet sport- terein zal greschieden. Hij vindt bet be- ter hiermede nog te wachten. Spr. vindt dat de standplaats voor de aulobus&a er daardoor ook niet op zal verbeteren, doch kan hij zich overigens met het voor stel vereenigen. Nadat nog enkele andere hoeren over het een en ander hebben gezegd wordt hel voorstel aangenomen. Bij de rondvraag brengt de Voorz. oei schriftelijke vraag naar voren van den heer Boekraad, welko luidt als voIg(:vIi het juist dat bewoners van het einde vao de Biezen eenverzoek hebben gericht lol B. en W. om verbetering van den wej aldaar? Zoo ja, wat denken B. en AV. tl doen? De Voorz. zegt dat inderdaad dat ver zoek is binnen gekomen en er is toen ge antwoord dat die verbetering eerst dai zal kunnen geschieden wanneer do eige naren van de kweekcrijen aldaar genegen zijn mede te -werken om de strook grond welke men voor verbreeding van weg noodig heeft, gratis af to slaan. R en AV. hebben daarop nog niets gehoord We kunnen, aldus de Voor., dien gron! niet gaan betalen; dan is het veel te kn.< baar De heer Boekraad zegt vernomen hebben dat men van bijna alle oigenara dezo gratis toezegging heeft. Spr. strcert nog het gevaarlijke van den wc aldaar en spreekt den wensch uit dat en W. zoo spoedig mogelijk do noodi? stappen zullen doen. Daar de rondvraag verder niets bolaDi- rijks opleverde werd de vergadering sloten. LEIDERDORP. Geboren: Johanna d. van H. Kool moes en P. Blom. Maria Johanna d. va: A. Oudshoorn en M. J. v. d. Neut. Geer tje d. v. W. de Haas en Job. Rijsdam. Johanna d. van D. Hoogstraten on G. Brei- bacb. Gehuwd: J. P. Redegeld en J. M. d» Witt. Overleden: Pieter Verhoeff 83 faemegiggs8e jgwüs&teji ONGELUKKEN. Het auto-ongeluk bij Cabauw. Een passagier overleden. Het 48-jarige slachtoffer van het autc- busongeluk bij Cabauw, mej. Vroege, d" veel modder had binnengekregen, is termiddag aan de gevolgen overleden. D' Groesbeek, uit Schoonhoven, had vrouw voor verdere behandeling verwerd naar haar huisdokter, te Lopik. Per is-de vrouw naar dezen vervoerd, do hulp heeft niet mogen haten. Nad» zij in haar woning teruggekeerd was, zij overleden. De autobus is in beslag genomen. I* rijkspolitie stelt een nauwkeurig onder zoek in naar de oorzaak van dit ongert- Ernstig auto-ongeval te Rotterdam. Iu do Hudsonslraat te R'dam kwJS gisternamiddag de 14-jarige M. E. P-r meisje, dat in die straat woonde, acM* een stilstaande auto vandaan. Zij ffC" door een luxe-auto, die van den overgestelden kant kwam, gegrepeD tegen den grond geworpen. Het ul' kreeg de auto over zich been en door den G. D. naar het ziekenhuis gebracht. Tijdens deze overbrenging öi leed zij tengevolge van een ernstige dclbrcuk.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 4