DONDERDAG 30 SEPTEMBER 1926
J
tr.
17e jaargang.
No. 5377
ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
)r Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaaL
onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal.
TtDCO per post 2.95 per kwartaaL
ei Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver-
ijgbaar tegen betaling van 50 ct per kwartaal, bij voor-
(betaling. Afzonderlijke nummers 5 ct. met Geïllustreerd
Hidagsb'.ad 9 ct
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I.
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
OE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone adverlsollêo 30 cent por regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
s dubbele van het tarief berekend r
Kleine advertentlön, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop 10.50.
1 nummer bestaat uit twfe bladen.
Arbeidsconflict bij een S.D.A.P.'er.
Eenigen tijd geleden is de Alg. Ned. Me-
lalbewerkersbond een actie begonnen
in de scheepswerf van Gebr. de Boer te
•miner, waarvan de directie lid der S. D.
P. is. Men wenschte met deze firma een
ntract af te sluiten, waarvoor men een
irloonverhooging van 10 pCt. vroeg.
De directie stemde toe in een onderhoud,
Barbij zij echter de mededeeling deed
et tot loonsverhooging te kunnen over-
ian, zoolang haar concurrenten nog la-
ro loonen betaalden. Op de conferentie
iram men niet tot overeenstemming en
arbeiders (11 man) besloten tot het
■lien van een ultimatum. Voordat de sta
ng evenwel inging, riep de patroon de
beiders bijeen, sprak hen toe en deelde
,n een vijftal, dat woningen van hem in
iur heeft, mee, dat zij die woningen bin-
8 dagen moesten verlaten. Dien arbei-
irs zonk de moed in de schoenen en de
aking werd niet doorgezet.
Aldus verhaalt „Het Volk" zelf, eerst
sterenavond, terwijl andere bladen reeds
tgeveer 'n week geleden hiervan melding
lakten.
rkt
eur
jsc;
En het blad oordeelt over dit geval:
p-»- Onze indruk is wel, dat als de zaak
met wat meer soepelheid, inplaats van
Nmct Friesehe stugheid was behandeld
geworden, het niet tot dit zeer onaan-
co gennme conflict, dat een partijgenoot als
Do Boer misstaat, en waarvan do blaam
op de gansche Partij valt. zou zijn ge
komen."
Als het 'n „kapitalistisch", 'n „bourgeois""
zou betreffen, zou het oordcel
n „Het Volk" in héél wat krasser termen
n gesteldDaaraan behoeft men niet
twijfelen.
Intussehen zijn wij bet niet eens met de
vilt ltsto zinsnede, n.l. dat do blaam van
it die socialist-werkgever heeft misdaan
p de gansche Partij valt". Weineen,
'olk"-redactie, zoo lichtvaardig oordeelt
wel, maar zoo onrechtvaardig zijn daar-
ook anderen niet! Als een Katholiek
s verkeerds doet, d n zijt pij er dadelijk
Kj. om, gedreven door banaal-propagan-
i s'ische motieven, uw lezers de onlogische
•lusie voor de oogen te draaien: Zoo
jn nu de Katholieken. Maar gij behoeft
hcusch niet ongerust te maken, dat wij
|t )o oppervlakkig en onrechtvaardig met
in blaam werpen!
pont „Het Volk" leero echter nu 'ns uit wat
pon et dezen socialist-werkgever is geschied
i rechtvaardigheid wat meer te betrach-
n door: eerstens bij de beoordeeling van
at werkgevers buiten de S. D. A. P. ver-
ïerd doen te denken aan dien Lemmer
ben partiiorenoot en gcenen te veroordee-
a op dezelfde wijze, waarop het dezen ver-
irdeeld heeft; vervolgens als het in het
imp der tegenstanders van het socialis-
een persoon ontdekt, wiens optreden
kbaar is, dan niet in practiik te bren-
n hetvalscheEx unodisceomnes,
oals^deze ééne is zijn zo allen... Want
s wij dat 'ns zouden doen ten opzichte
in de S. D. A. P. met dien socialist-werk-
iver uit Lemmer voor oogen!
BUITENLAND
Duitschland
Het incident te Germersheim.
Verontwaardiging der
bevolking.
fe Fransche officier, die te Germers-
'im een Duitscher doodschoot en een an-
ïr zwaar verwondde, is naar Landau
^gebracht. Bij de overbrenging van den
m. m°ordenaar nam de menigte een zeer
jHgende houding aan.
6t gemeentebestuur van Germersheim
1 naar aanleiding van de jongste ge-
•urtenissen aan telegram tot den Volken-
nd en de regeering van het Duitsche rijk
van Beieren gericht, om te protesteeren
jen het voortduren van de Fransche be-
sttingen.
Sedert 8 jaar, aldus wordt in het tele
ra®igezegd, zucht de Palts onder het juk
r fransche bezetting. Wat de bevolking
^„e,2en tfid heeft geleden is niet met
e te schilderen. Ondanks aüe re-
anven?gGn over vrede en verzoening, on-
p. ^csrno en Genève is het stelsel der
eiung een ware geesel voor de bevol-
s'^baJ»0^ ^meente Germersheim,
Bur r j g blootgesteld aan den wille-
Bn k i Fransche troepen. Do burgers
D k0 ?n n'et meer zeker.
rerfii evolkl'ng protesteert voor de geheele
kardi 6ge° een beschaafde natie on-
mishandelingen, waarna zij is
ötwnnts i-'i_en 8telt den Volkenbond ver-
rdelijk voor hetgeen heeft plaats ge-
j Ool< oen moord te Trier.
Vond?»Keconstateerd, dat Zondag-
van k» 0mgGV?nff van Trier een mili-
iet onooiT jj bezettingsleger om tot dusver
elderde redenen een wielrijder op
straat doodschoot. De dader is gearres
teerd.
Frankrijk.
De intergcalliesrde schulden.
Gemeld wordt, dat de Fransche regee
ring besloten heeft, de schuldenovereen
komst met Amerika en Engeland ter ratifi
catie aan het parlement voor te leggen.
Gisteren heeft Poincaré den afgevaardigde
Dariac, voorzitter van de sub-commissie
van de commissie voor financiën uit de
Kamer ontvangen. Deze subcommissie be
reidt een rapport voor omtrent de overeen
komsten van Bèrengor en Caillaux. Het
onderhoud duurde geruimen tijd. Poincaré
zou bij Dariac op spoed aangedrongen
hebben.
De strijd in Marokko.
Geen communiqués meer.
Naar verluidt zal van nu af aan geen
communiqué meer over de militaire maat
regelen in Marokko gepubliceerd worden.
De huidige militaire operaties dragen een
te onbeteekenend karakter.
Een internationaal bioscoopcongres.
De b ij e e n k o m es t te P a r ij s.
Te Parijs vergadert op het oogenblik het
internationaal congres voor het bioscoop
wezen, dat door het Fransche nationale
comité voor intellectueele samenwerking
onder auspiciën van don Volkenbond is
bijeengeroepen. Meer dan 400 gedelegeer
den uit bijkans alle landen ziin aanwezig,
o.a. de Franschman Louis Lumière, do fei
telijke uitvinder der cinematographic. Dins
dag is een delegatie uit het congres door
"den president der republiek in liet Elysée
ontvangen.
Het congres zal de volgende kwesties be
handelen; productie en distributie van
films, rapporten over den toestand der
L^nindustrio in do verschillende landen,
stichting ecner internationale organisatie,
het onderwijs met behulp van de film.
Het congres wordt in de Sorbonne ge
houden.
Engeland
Het Britsche mijnconflict.
Het begin van het einde.
De berichten uit de mijndistricten too-
nen aan, dat het begin van het eind in het
mijnconflict bereikt is. In verschillende
districten, die als sterkten der mijnwerkers
federatie werden beschouwd, zooals Zuid-
Walcs, Schotland en Lancashire zijn tal
van arbeiders naar de mijnen terugge
keerd. De terugkeer tot den arbeid van een
vooraanstaand mijnwerkersleider in de
Midlands, die zijn functie in de mijnwer
kers vereen iging heeft opgegeven, is een
ernstige slag voor de federatie. Zijn hou
ding zal waarschijnlijk tot gevolg hebben,
dat vele arbeiders eveneens het werk her
vatten.
Officieel wordt medegedeeld, dat er
Dinsdag 137.478 arbeiders iji de mijnen
werkzaam waren, hetgeen 10.475 meer is
dan Maandag.
Cook's terugtocht.
Cook, de secretaris der mijnwerkers, zei-
de gisteravond in een redevoering o.a:
De regeering heeft voorwaarden voor over
gave aangeboden. Wij zeggen van deze
'voorstellen, en ik ben er zeker van, dat
ook de arbeiders het zullen zeggen, dat
zelfs nu, na 22 weken strijd, wij ons niet
tot slaven zullen laten maken.
Wij kunnen morgen aan den dag een
overeenkomst krijgen als wij willen toe
stemmen in een langeren werkdag. Wij
hebben een eervollen strijd gestreden en
moedig als wij in de loopgraven waren,
gaan wij nu ook moedig terugtrekken.
Ik wenschte, dat ik neen kon zeggen
wat het terugtrekken betreft Door de
kracht der omstandigheden gedwongen
gaan de mannen verslagen terug, verslagen
door honger in sommige districten.
Morgen zou ik naar Nottinghamshire en
Derbyshire kunnen gaan en daar als een
koning ontvangen worden. Ik zou de man
nen opnieuw uit de mijnen krijgen. Ik bob
dat reeds gedaan en zou het weer kun
nen doen, maar ik kan zo er niet uithou
den, omdat zij geen middelen hebben om te
leven.^ De voorwaarden der regeering zul
len niet vrijwillig en niet officieel worden
aanvaard.
De godelegeerdenconferentie.
Gisteren is de conferentie der gedele
geerden van de mijnwerkers bijeengeko
men. De beraadslagingen werden achter ge
sloten deuren gevoerd. De besprekingen
over de regeeringsvoorstellen worden heden
voortgezet.
Uit besprekingen met verschillende ge
delegeerden werd de indruk verkregen, dat
hoewel een gedeelte ervoor was om den
strijd tot het uiterste te strijden, do meer
derheid der gedelegeerden er naar streeft
om op een of andere wijze een Uitweg te
vinden. Deze stemming is ongetwijfeld nog
versterkt door do berichten omtrent het
toenemende aantal mijnwerkers, dat in de
kolendistricten het werk hervat. Algemeen
was de opvatting, dat de conferentie de re
geeringsvoorstellen waarschijnlijk aan de
districten zal voorleggen.
Oostenrijk
Kabinetscrisis in Oostenrijk.
Mgr. Seipel weder formateur.
Het kabinet Ramek zal binnen veertien
dagen aftreden. De voormalige Bondskan
selier Mgr. Seipel zal zich opnieuw met do
kabinetsformatie belasten.
Italië.
De ontmoeting Mussolini en Chamberlain.
Heden te Givita Vecchia.
Officieel wordt bekend gemaakt, dat do
ontmoeting tusschen Mussolini en Cham
berlain heden zal plaats hebben, waar
schijnlijk te Civita Vecchia. Do uitnoodi-
ging is van Mussolini uitgegaan.
Italiaansche hervormingen.
Doodstraf en gereorganiseerde
politie.
De ministerraad van heden zal een
groote politieke activiteit inluiden, die
haar hoogtepunt zal vinden in de viering
van den vierden verjaardag van den fas-
cistischen opmarsch naar Rome. Een be
langrijk feit zal ook zijn de indiening van
de wet op do doodstraf, waarvan de tekst
nog niet is gepubliceerd, alsmede de reor
ganisatie dor Italiaansche politie.
Kort geleden heeft de fascistische pers
namelijk geklaagd over de buitengewoon
goede verzorging der personen, die in ver
band me( den aanslag op Mussolini werden
gearresteerd.
Polen.
De critieke politieke tcesland.
Wordt vandaag de I. a n d d a g
ontbonden?
Gister is Pilsoedski te Warschau aan
gekomen. De toestand wordt steeds crilio-
ker. Men kan als vaststaand aannemen,
dat de Senaat en bet Sejon heden zullen
worden ontbonden. Do president van den
Landdag Rataj heeft !n een persgesprok
verklaard, dat hij ie 1 hoop op een hij-
legging van het conflict opgegeven hoeft.
Naar vernomen wordt heeft president
Moscicki gisteren een decreet ondertee
kend, dat de Kamers ontbindt.
Op het oogenblik, dat de uitslag van de
stemming bekend wordt gemaakt, zal do
premier Bartel in geval van een regeerings
nederlaag onmiddellijk het ontbindings-
besluit voorlezen.
Rusland
Stalin en Trotzki.
Het a. s. communisten-congres.
De bladen van E.' tland en Letland ma
ken melding van allerlei geruchten, welke
in communistische kringen te Moskou en
Leningrad circuleeren in verband met het
in October te houden communisten-congres
der sovjet-unie. In Rusland zelf hebben die
geruchten groote onrust teweeg gebracht
in het kamp van den heerschar, do aanban
gers van Stalin.
Trotzki vooral is momenteel de gevrees
de leider, wijl om hem zich de oppositie
schaart. Het heet, dat Stalin co zijn groep
zelfs bereid zouden zijn, Trotzki's stil
zwijgen op de aanstaande conferentie te
koopen met hem een nieuwe waardighcid
in de unie der sovjets aan te bied m
Trotzki's vrienden doen al het mogelijke
om hem van een aanvaarden van een zoo-
danigen post af te brengen; zij zijn vast
overtuigd van hun succes ter aanstaande
communisten-bijeenkomst, spreken zelfs al
over het einde van de dictatuur-Stalin.
Zou het zoover komen, dan zou vermoe
delijk Trotzki president van den raad der
volkscommissarissen worden; Zinowieff zou
Stalin vervangen als secretaris-generaal
van de communisten-partij; Komencffzou
voorzitter worden van de derde interna
tionale.
China.
Feng politick ccminissaris bij
't Volksleger.
Kwomintsjuun en Canton-
troepen in twaalf dagen
b ij elkaar?
Het „Bcrl. Tagebl. verneemt uit Moskou,
dat Feng Yoe-hsiang, de „Christen-gene
raal", die voorheen het Kwonintsjuun of
Chineescho volksleger leidde, te Tangtsjoe
in de provincie Kanei is aangekomen; hij
bevindt zich dus op weg naar zijn vroeger
leger Dit leger is reeds thans onder het
opperbevel van Canton geplaatst. Feng
zal het voortaan als politiek commissaris
begeleiden; hij is door do regeering te Can
ton tot die functie benoemd.
De vereenigirg van het Cantonleger on
het Kwomintsjuun kan volgens hetzelfde
blad over een twaalftal dagen verwacht
worden. Een deel der Japansche pers stelt
zich opnieuw op de bres voor het Canton
leger.
Hongersnood te Woetsjang.
Reeds honderden slachtoffers
Uit Hankau wordt gemeld: Chineezen
hebben gistermorgen geschoten op een
Engelsche sleepboot bij Ilanyang.
De tegenstand van Woetsjang, dat door
do Cantongroepen wordt belegord, duurt
voort.
Ui Chineesche bron wordt vernomen,
dat verscheideno honderden menschen te
Woetsjang den hongerdood zouden zijn ge
storven.
Amerika
De kerkvervolging in Mexico.
Do vereeniging voor do verbreiding van
het geloof in do Vereenigde Staten (Catho
lic Church Extension) heeft een priester,
genaamd Patrik Griffin, naar do Mexi
caanse ho grens gezonden, opdat deze de
eerste hulp voor de uitgewezen priesters
van Mexico zal organiseoren. De president
der genoemde vereeniging is kardinaal
Mundolein, aartsbisschop van Chicago.
BBNNENLAND
HET EINDE VAN DEN ZOMERTIJD.
Dit jaar eindigt do zomertijd in den
nacht van 2 op 3 October, dus van Zater
dag op Zondag a.s., om 3 uur. Op dat
oogenblik is het dus 2 uur, gerekend
naar den gewonen tijd.
Opleiding voor den handel.
Internationaal Congres in
Nederland.
Op een te Ziirich gehouden internatio
nal» conferentie, waarop ook Neder
land vertegenwoordigd was, word be
sloten, do Internationale Gcscllschaft zur
Förderung «lor knufmannischcn Bildung,
die ten gevolge van den oorlog was uiteen
gevallen, weer op te richten.
Op voorstel van den heer Boissevain,
vcjrzittcr van do Internationale Vereeni
ging voor Hnndelsonderwiis te Amstcr-
dim, werd besloten in 1!>:'R in Neder
land een eersle internationaal congres,
zoo mogelijk in verband met een economi-
cclien cursus, te «loon houden. „Hbld."
Bond van FVdrinsautohouders In
Nederland.
Besprekingen over het ontwerp
Wegenbelasting.
Tc Utrecht is de Bond van Belrijfs-
autohouders in Nederland gistermiddag in
vergadering bijeengekomen ondor leiding
van den heer A. J. Ten Hope uit Rotter
dam, voorzitter van don B.B.Ntei be
spreking van het ontwerp „Wcgcnb.das-
tingwet."
In een aantal conclusies wercUn de be
zwaren tegen dit ontwerp opgevoerd. Deze
conclusies zijn vervat in een adres aan den
Minister.
De exportslachterij te Hoek van Holland.
Al het personeel ontslagen.
Naar aanleiding van het sluiten van de
Engelsche grenzen voor geslacht vee lig
gen de werkzaamheden aan do export
slachterij to Hoek van Holland reeds go-
ruimen tijd stil.
„Het Volk" verneemt nu, dat met ingang
van 1 October al het personeel wordt ont
slagen, terwijl tevens een 21-tal bootwer
kers, in loBscn dienst bij do Harwioh-lijn,
zijn ontslag heeft gekregen.
Geen salarisherziening voor het
Rijkspersoneel.
Naar de„Res." verneemt, heeft de Rc-
gecring, zulks naar aanleiding van een
verzoek van de gezamenlijke organisaties
van overheidspersoneel, beslist, dat er op
dit oogenblik, ondanks de verbetering in
den toestand van 's lands financiën, geen
aanleiding voor haar aanwezig is om over
te gaan tot eenige verbetering in do sala-
rieering van het rijkspersoneel.
De Regeering overweegt intussehen
nog, of cr een wijziging gebracht moet
worden in do salarieering van het perso
neel, in tijdelijken dienst, en dal thana
volgens verschillende looncontracten ar
beid verricht, dikwijls tegen zeer lage
loonen. Nagegaan wordt of hierin een
verbetering zou kunnen worden gebracht
door deze menschen gelijk te stellen met
tijdelijk rijkspersoneel. Zoo werken thans
verschillende arbeiders aan do Hembrug
tegen salarissen, gebaseerd op den plaat-
sclijken loonstandaard voor de metaalbe
drijven in Zaandam.
Verkeersverbeteringen te Delft.
De Ilaad. der gemeente Delft stelde een
bedrag van 80.000 beschikbaar voor het
bouwen van. een nieuwe brug over do
Pijnackerscbo Vaart. In deze kosten zal
door het Rijk do helft worden bijgedragen.
Voortswerd een bedrag van rond
32.000 gevoteerd voor het maken voor
een tunnel aan do Binnenwatersloot.
Mr. Dr. J. H. van Royen als gezant
naar Washington.
Thans is binnen eenige dagen te ver
wacht cq de benoeming van mr. dr. .T. II
van Royen, Nedcrlandsch gezant bij het
Quirinaal te Rome, tot gezant van Ne
derland te Washington.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Het incident te Germersheim. Een pro
test bij den Volkenbond.
Het begin van het einde in het Britsche
mijnconflict.
Mgr. Seipel weer kabinetsformateur.
Een cycloon heeft Vera Cruz in Mexico
geteisterd (Buitenl. Berichten, 2do blad)
BINNENLAP D.
Een internationaal congres inzake oplei
ding voor den handel in 1928 in Neder
land (1ste blad).
LEIDEN.
Voor de treinen is op het traject Lei Jen
Vink een gematigde snelheid voorge
schreven (1ste blad).
St. Franciscus-Confcrentics voer
nict-Katliolieken.
Do bekende Franciscaansche redenaar,
pater Wijmand Sluijs uit Nieuwo Niedovp,
zal woldra Nederland doortrekkon, om (5
conferenties to geven over den Heilige
van Assi&sië. In allo plaatsen met ge
mengde bevolking, waar hij wordt uitge
nood igd, zal do ocrw. spreker zijn serie
conferenties geven voor niet-katholieken
en katholieken gelijkelijk. De titels van
zijn conferenties zijn:
lo. Karakterbeeld van St. Franciscus
van Assisië.
2o. De Meester in het geestelijk leven.
3e. II. Povcrello: do Armo.
4e. De man van het altaar.
5o. Franciscus' organisatie,
üo. Door do 3o Orde Franciscus' geest
do wereld in.
Do bedoeling is op de eerste plaats, om
zo te geven voor niet-katholieken, maar
do katholieken zijn overal van harto wel
kom.
„Onze Courant
Lcttersn en Kunst
Het Lam Gods niet naar Londen.
Het „Ilbld. van Anlw." schrijft:
Het Lam Gods, hot overheerlijke mees
terwerk der gebroeders van Eyck, gaat
bepaald niet naar Londen. Tegenstrijdig
met do geruchten die hierover verspreid
worden, heeft de kerkfabriek van SL
Daafs absoluut niet haar goedkeuring aan
het ontwerp gehecht, en zo zal er ook
nooit aan denken
Do polyptiek is en blijft in de kapel
van Josoe Vijdt der kathedraal van St.
Daafs.
KERKNIEUWS
Een nieuwe Zaligverklaring.
Men schrijft uit Romo aan do „Msbd.":
Zondag 3 October zal in do St. Pietcr <lo
oorsto zaligverklaring van dezen herfst
plaats hebben. De inlandscho Abessinis' !>o
missie-priester Abba Ghcbre Michelse zal
dan tot de eer der altaren verheven wor
den.
De nieuwo zalige werd 28 Augustus l.s".5
geboren en op (Vi-jarigcn leeftijd om wille
van het geloof gemarteld.
Pater C. Hessriing C.ss.R. f
In hot O. L. Vrouwe Gasthuis te Am --
«lam is overleden do Weleerwaar«le Pater
Cornell's Hesseling, C.ss.R. De overle ^e
word geboren te Amsterdam don £drn
September 1871, werd geprofest 2D Sm -i-
ber 1R03 en priester gewijd op den Den Oc
tober 1898. Hij was nehtcreenvoleens als
missionaris werkzaam in al de kir s
der Redemptoristen in ons vaderland.
Terug uit de Missie.
Naar wij vernemen keert «lo Welcerw.
Pater Paschalis Breukel O. Cann., missio
naris to Malang (Nod. O. T.) tot. herstel vnn
gezondheid naar ons land terug.
Het Commissariaat van het H. Lartd
(Palestina) voor Nederland.
Men schrijft ons:
Er worden pogingen in het werk ge
steld. om de „Militie van het H. Graf" (to
Jerusalem) in ons land te verspreiden, ter
bestrijding van het ongeloof in bet IL
Land Daartoe tracht men o.a. gelden in
te zamelen, want de leden moeten een
jaarlijksche contributie betalen
Officieele goedkeuring of nanb« v« ling
van Zijne Exc. den Patriarch van Jeruza
lem, of van den Hoogw. Custos van 'net
If. Land, of vnn Zijne Eminentie den Kar
dinaal van Rossum. den Prefect der Pro
paganda, onder wiens jurisdictie de Missie
en de Custodio van hel II. .Land ress>>r:ee-
ren ontbraken nog op het tijdsf.ri, w.i w-o
de ..Militie" linnr intrede in ons land
deed
1 i bij bel 'I lu i 1.' n
Tc n van tie Militia'' onkundig gcwtthi