ZATERDAG 18 SEPTEMBER 1926 17e Jaargang. No. 536? De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Vooi Leiden 19 cent peT week 12.50 per kwartaaL Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL Franco per post I 2.95 per kwartaaL Het Geïllustreerd Zondagsblad ia voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ck per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct„ met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct Dit blad verschijnt elkon dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen II. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL.- INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 a POSTBUS No. II Dit nummer beslaal uil vijl bladen, waaronder (el Ceilluslreerd Zondagsblad. gySTENLAND Volkenbond BRIAND EN STRESEMANN. Een gemeenschappelijke bespreking. Wederzijdschc waardcoring. Stresemann en Briand hebben gisteren met elkander geconfereerd in een klein plaatsje op Fransch grondgebied, Thoiry. Zij kwamen er langs een omweg aan met 'de bedoeling de Volkenbondsjournalisteu te verschalken, wat bun dan ook gelukt is. Na den terugkeer vqn beidon te Genèvo werd een gemeenschappelijk communiqué gepubliceerd, waarin wordt gezegd, dat het onderhoud tusschen den Franschen en den Duitschen minister van Buiten- landsche Zaken een zeer hartelijk hartelijk heeft gedragen. In den loop van het onderhoud, zoo gaat het communiqué verder, hebben do beide ministers alle problemen besproken, die hun beide landen zouden kunnen interes seeren en hebben zij gemeenschappelijk naar de beste middelen gezocht, om een op lossing in het belang hunner beide landen en in den geest der door hen onderteeken- jdo overeenkomsten te waarborgen. De beide ministers hebben hun gezichtspunten en opvattingen met elkaar in overeenstem ming gebracht, waarbij zij zich hebben voorbehouden, aan hun respectieve regee ringen rapport uit te brengen. Indien hun gezichtspunten door hun regeeringen zullen worden goedgekeurd, dan zullen zij hun samenwerking hervatten, ten einde tot de .verwachte resultaten te geraken. Briand onving na de publicatie van dit comité de vertegenwoordigers der pers en Verklaarde o.a. dat hij over hot onderhoud met Stresemann buitengewoon tevreden ;was. „In het belang van beide landen hoop ik, zeide Briand, dat de besprekingen goe de vruchten zullen dragen. Ten slotte kunt u ervan overtuigd zijn, dat als tweo mi nisters gedurende vier uren met elkaar spreken, niet aan (e nemen is, dat zij geen grondslag voor overeenstemming hebben kunnen vinden. Indien dit niet het geval is 'dan zijn zulke besprekingen gewoonlijk van korter duur." Ook Stresemann heeft gisteravond de .vertegenwoordigers der pers ontvangen, Jfaarbij de minister o.m. zeide: „Wij zijn tot overeenstemming gekomen ten aanzien der stappen, die genomen moe ien worden en wij zullen aan onzo respec tieve regeerigen rapport uitbrengen. Ik neem aan, dat het resultaat der bemoeiin gen van Briand niet lang op zich zal la ten wachten, daar hij reeds eind September met vacantie wil gaan. Ik hoop voorts, dat onze opvattingen door onze kabinetten zul len worden gebillijkt. Na het verkrijgen dezer goedkeuring zal bet tijdstip zijn gekomen, om gemeen schappelijk verder te arbeiden daar wij bei den van meening zijn, dat de oplossing van bet geheelo vragencomplex, waarnaar wij beiden streyen, zoo spoedig mogelijk be reikt moet worden." Nederlands Raadszetel. Nederland'heeft oen goede per in Zwitserland. Do verkiezingen van Nederland in den Baad heeft in Zwitserland een goede pers. Het Geneefsche blad „La Suisse" schrijft, dat het meer dan waarschijnlijk is, dat Nederland als opvolger van Zweden do po litiek van Scandinavië zal voortzetten en ïich eveneens zal beijveren den eerbied voor het pact en zijn geest te handhaven. De „Neue Züriclier Zeitung" zegt, dat .Nederland in Van Karnebeek een eerste rangs staatsman bezit, om het in den Raad te vertegenwoordigen. België °e Belgische spoorwegtarieven op I Od. met 25 pCt. verhoogd. Met ingang van 1 October zullen de ta rieven der Belgische spoorwegen met PCt verhoogd worden. Engeland Het mijnconflict. Een briof van Baldwin. De Britsche premier Baldwin heeft aan «9 ntijuworkersleiders een brief overhan- jhRd. Daarin wordt gezegd, dat, nu de ijneigenaren weigeren over de kwestio arbeidsuren en loonen en over een na- nn °V0reenkomst t0 onHerhandelen, het 'et ui de macht der regeering ligt om een ereenstemming tot stand te brengen. Do Premier stelt daarom voor: o* dat zoodra er een algemeeno her- l^^mg van den arbeid heeft plaats ge- eenir middel van voorloopige over- we^° door plaatselijke on- TPtr a. dingen tot stand zijn gekomon, de menf nDf -Gei^ wetsontwerp bij het parle- scI.p.m nidionen, waarbij een nationaal WS^ht wordt opgericht, tenzij het «er sluiten eener nationale overeen DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: G o w o n 0 advertonHën 30 cent per rog al Voor Ingezonden Medcdeelingen wordt bet z dubbele van het tarief berekend. Kioine advertcntiön, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop 10.50. komst dit onnoodig doet zijn; 2o. elke partij in eenige voorloopige overeenkomst, welke in arbeidsuren voorziet, die de oude uren overtreffen, mag zich lot het scheidsgc- echt wenden om do aangelegenheid te be handelen; 3o. het scheidsgerecht zal een voorloopige overeenkomst bevestigen of wij zigen ten opzichte van de hem voorgelegde gelegenheid, en van een door het scheidsgerecht vastgcstclden datum af zal elke man, die bij de uitspraak is betrok ken en in een mijn werkt, die langer dan de oude uren werkt, bij de wet recht heb ben op een loon, dat met de beslissing van het scheidsgerecht in overeenstemming is. Spanje Spanje ziet af van zijn Tanger-eisch. Voorstel tot besprekingen aan Londen en Parijs. Do Spaansche regeering heeft afstand gedaan van de houding, welke zij kort ge leden met betrekking tot Tanger had aan genomen. In een gelijktijdig to Londen en Parijs aangeboden nota, dringt zij niet langer aan oph aar eisch om Tangor in te deelen bij do Spaansche zono in Marokko. De Spaansche regeering stelt verder voo- loopige besprekingen voor tusschen Engo- land, Frankrijk en Spanje, ten einde de toelating van Italië onder een herzien sta tuut onder de oogen te zien. Deze besprekingen zullen gevolgd wor den door een voltallige conferentie van allo ondertcekenaars van het verdrag van Al- geciras. In Britsche officieelc kringen schijnt de meeniag te overheerschen, dat men thans geen haast behoeft te maken met do onder handelingen. Men zou het practisch ach ten, indien de twee mogendheden, dio het meeste belang bij dit punt hebben, namelijk Frankrijk en Spanje, onderling tot over eenstemming kwamen. De resultaten van de besprekingen, welke tot een dergelijke overeenkomst zouden kunnen leiden, zou- don dan aan de Britsche regeering en zoo mogelijk ook aan de Italiaansche regeoring kunnen worden medegedeeld. Tsjecho-Slowakije De Fascisten-actic. Een opmarsch naar Praag? Hoewel officieel verzekerd wordt, dat het in de geheele Tsjecho-Slowakische re publiek rustig is en de opwinding van don laatsten tijd oenigszins bedaard is, brengt toch de „Ceske Slovo", het orgaan van den minister van buitenlandschc za ken, Dr. Benesj, het bericht, dat do fas cisten om de omgeving van Praag en in zuidelijk en noordelijk Moravië militaire groepen vormen, die met revolvers bewa pend zijn on scliieloefeningen houden. Gajda verschijnt volgens dit bericht in uniform bij de oefeningen, begeleid door den Praagschen staf van fascisten. De beweging wordt door de groot grond bezitters gesteund. Men moet bereid zijn tegen Praag op te rukken, welke stad erventueel binnen drie dagen uitgehongerd zal kunnen worden. Italië. De aanslag op Mussolini. Arrestaties en huiszoekingen. Naar de „Giornale dTtalia" meldt zijn in den afgeloopen nacht 335 personen door do politie in hechtenis genomen, en ongeveer 600 huizen doorzocht, een en ander in verband met den onlangs op Mussolini gepleegden aanslag. Griekenland. Nog geen rustige toestand. Naar gemeld wordt, heeft de vroegere dictator Pangalos Zcrvas en Dertilis er van beschuldigd, dat zij 20 milLioen drach men hadden ontvangen van zijn politieke vijanden, omdat zij bom (Pangalos) aan zijn tegenstanders hebben uitgeleverd. Dertilis heeft een brief gezonden aan Kondilis, welke door de autoriteiten is in beslag genomen, waarin hij hem dreigt te zullen dooden, als wraa^ over do houding welke hij Kondilis tegenover hem heeft aangenomen. Rusland Trofzki uit het presidium van den Oppersten Econ. Raad. In do lijst van plaatsvervangende voor zitters, der overige bestuursleden en der gewone leden van den Russischcn Op persten Economischen Raad, komt de naam van Trotzki niet meer op do lijst der leden van het presidium, doch nog slechts als gewoon lid voor. Japan. Een aanslag op den Britschen gezant? Naar de Japansche bladen melden, stelt de politie een onderzoek in naar oen ge heimzinnig incident, dat heeft plaats ge had gedurende een déjeuner, dat ter ecro van don kroonprins en do prinses van Zweden in de Britsche ambassade te Tokio werd gegeven. De zoon van den Britschen gozant was naar buiten gegaan on een onderzoek ia te slellon naar een vr eemdeling, dio zich op dc veranda bevond. Dczo vreemdeling ging bij de nadering van don zoon op de vlucht, na in diens richting een dolk to hebben geworpen. De bladen veronderstellen, dat do vreemdeling een Ghincesch student is, dio anti-Engelsch gezind is. Mexico. Dc opstand der Indianen. Obregon door de Yaqui's gedood? De in opstand gekomen Indiaansche Yaqui-stam zou den gewezen president van Mexico, Obregon, gevangen genomen en gedood hebben. Officieel wordt thans medegedeeld, dat regoeringstroepen zijn gezonden naar do provincie Sonora, mol opdracht den Ya- qui-stain uit te roeien, indien dozo zich niet wil overgeven. President Calles laat een generaal ter dood brengen. Volgens een bericht van een New Yorksch persbureau is de bevelhebber dor troepen te Vera Cruz, generaal Valonlo, op bevel van den president van Mexico, Calles, wegens hoogverraad, ter dood ge bracht. Van het Vaticaan. De vacantie van den Paus. Geringo ontspanning. De Italiaansche redacteur van dc „Msb." schrijft: Sinds het treurige jaar 1870 begeven de Pausen zich niet moer buiten het Vati caan, om te Castclgandolfo do vacantio door to brongen. De Vaticaanschc tuinen vormen hot oord, waar de Plaatsbcklccdcr van Christus op aarde do zoo noodige rust moet vinden na zwaren arbeid. Maar weinigen wetert on beseffen, welk een opoffering dit gcuvöngen verblijf voor den mcnsch is en ze is ontroerend: de we tenschap, mot welke middelen mannon als Leo XIII en Pius X zich een weinig ver strooiing verschaffen. Leo XIII had in de Vaticaansche tuinen vogelnetten; hot was Zijn grootste genoegen, aan de gevangen vogeltjes de vrijheid weder te geven en de vreugde tc aanschouwen, waarmede do on schuldige diortjes zich in do lucht verhie ven. Pius X, die zooveel hield van het land cn het vrijo leven der streken, waar hij gebo ren was, had niet veel mot de Vaticaan sche tuinen op. Zo gaven licm het idee van een begraafplaats. Hij liet ook een klein dierenpark opruimen, dat zich er in bevond, zeggende: het is beter eenige ar men to onderhouden dan gevangen bees ten.... Niet vaak begaf hij cr zich heen en wan neer hij er was, zat do Paus meestal op een ldcin terras, vanwaar hii den spoor weg naar Vitcrbo kon zien. Een herinne ring aan de vrijheid, waarlangs misschien zijn heimwee ging naar do azuren lagune! Bencdictu8 XV. zich dc bebloemde lanen en bosschages der prinselijke tuinen van Pegli voor den geest halend, liet hot bosch op do Vaticaansche heuvelen in een En- gelschen tuin veranderen, met lanen, fon teinen, standbeelden cn kiosken. Het voe deren der talloozo visschen in een vijvertje bracht hem er vaak een dankbaar genoten afleiding. En Pius XT, de tegenwoordige Paus! Niettegenstaande zijn leven vol studio, was hij een hartstochtelijk alpinist en machtig wandelaar en nu, gevangene van het Vati caan, tracht hij het beetje vrijheid cn dc weinige ruimte zich zooveel mogelijk ten nutte te maken. Daarom maakt hij iederen dag, 's zomers en 's winters, wanneer het warm is of koud of regenachtig, lange wandelingen. Deze wandelingen, 's morgens of 's middags, al naar gelang hot seizoen en het werk, laat Pius XI nooit na. Ge woonlijk duren ze anderhalf uur, zonder rust. Maar dit is natuurlijk'geen vacantie. Do eigenlijke vacantie van Paus Bene- dictus XV was cn Ls ook voor Paus Pi"s XT, het stopzetten der audiënties, wat Hem van een zwaren en vermoeiden plicht bevrijdt, voor verscheidene uren. Doch dat is dan ook alles. F,n evenals het vorige jaar komen cr ook nu vele pel grims naar Rome, in groote groepen; die worden allen door den Paus ontvangen en toegesproken. Het Franciscus-eouwfeest trekt weder duizenden naar Ttaüë. cn de Pelgrims willen natuurlijk belvdvo .W.i- sië, ook den Paus zien. Zoo zal ook dit jaar de vacantio cr wel grootendecls hij inschieten. Dan is or de ernstige kwestie met Mexi co, die Pius XI met groote aandacht volgt cn waarin Hij elko beslissing zelf nemen wil. Aldus blijft dc Paos werkeh en werkt «hii, dc hoogste in waardigheid, meer dan zijn medewerkers, de kardinalen, die hun vacantio werkelijk kunnen doorbrengen naar eigen believen. De wandeling in de tuinen duurt wat langer dan anders en tweo maal por dag, in den vroegen morgen cn tegen zonson dergang. Dan keert Pius XI terug naar ziju ap partementen. Daar vindt hij zijn boekon en zijn werk, waarover de Paus zich buigt tot laat in den nacht! RIKNEMILANII Een moderne taal weder op de lagere school. Een wotsoutwerp spoedig to wachten. Zeer spoedig zal door de regccring ccn wclsontworp bij de Tweede Kamer wor den ingediond, waardoor van 1 Januari a.s. af do mogelijkheid wordt geopend, één dor talon Fransch, Duitsch of Engelsch, gedu rende ten hoogste twee uren per week in de vijfde cn zesde klassen dor gowono la gere scholen te onderwijzen. Do bedoeling zou zijn, het bezoek van deze taallessen voor do leerlingen niet vorplichtend te stellen. „Tel." Vereeniging van deskundige hoofden van Gomecntcbeplantingen. De iep ziekte. Do Vereeniging van deskundige hoofden van gcmcentcbcplantingon heeft Donder dag en Vrijdag onder leiding van den heer J. IC. Dominicus, tuinarchitect te Schie dam, als plaatsvervangend voorzitter to Breda haar algemeeno jaarlijkscho verga dering gehouden. Op deze vergadering bracht do plaats vervangende voorzitter allereerst hulde aan do nagedachtenis van den overleden voorzitter, welke rede door dc leden staan de werd aangehoord. Na do behandeling van verschillende huiflhoudolijko zaken werd lang gediscus sieerd over do Iepziekte en hare bestrij ding, waarbij een overzicht word verkre gen over hot verloop der ziekte door ge heel Nederland qii incj. Spierenburg, phy- tophatoloog van den plantënsiiekleknodi gen dienst te Wagcningen, mededeel in gen deed over do verschillende proeven ter be strijding dor gcvrooBdo ziekte. Aan do hand van oen grafische voorstelling bewees de voorzitter dat genezing door do natuur gelukkig voorkomt en geen zeldzaamheid meer is. Algemeen was men van oordeel dat do iepziekte zich meer en meer ver vormt. en zich onder een ander beeld gaat verlnonon. Do heer Straatman, directeur der firma Ockcnga te Enschedé, die man- gaansulfaat in don handel brengt en aan beveelt tegen iepziekte cn was uitgenoo- digd op de zo vergadering daarom trenmo- dodcclingon to doen, berichtte telegrafisch verhinderd to zijn. Velen der aanwezigen hadden proeven genomen mot mangaan- sulfaat, doch zonder een enkel gunstig resultaat. Bij afwezigheid van den lieer Denier van der Gon uit Bilthoven werd diens le zing over Stadsuitbreiding en aanleg van volksparken door don hoer Dominions uit Schiedam voorgedragen. De hoor Tutein Nolthenius. Ivoul v -ster bij het Staatsboflchbeheer tc Breda, hield daarna aan do hand van lantaarnplaatjes een loorrijko voordracht over den moder nen boschbouw in het algemeen on over het Mast- on Lh-sbosch in het bijzonder. Gisteren ging het gezelschap in auto's door >le gomente gratis beschikbaar ge steld, op cxeursio naar het Maat- en naar het I.icsbosch, die beëindigd werd bij do houlvcslerswoninp. waar door mevrouw Tutein Nolthenius thee werd geserreerd. STAS?$*«BF4I«JS vut '-hond-nieuws. Eigen woning. Eonadrea aandenRaad IIo komen de arbeiders aan do noodige gelden? Zooals reods gezegd: zij moeten zolf wil len en ik zou or bij willen voegen ernstig en tijdig willen. Of er gcon arbeiders zijn, die do noodige gelden bezitten om in aanmerking te ko- incn met gemeentelijk voorschot (zoo hel voorstel van den R. K. Volksbond wordt aangenomen) een eigen woning to bouwen, hicro durf ik geen antwoord geven. Wol is mij bekend, dat in dc gemeente Wisch (Gelderland) waar zooals gezegd een der gelijk regeling reeds bestaat on waar in het algemeen de loonen zeker niet hooger zijn dan hier, roods meerdere aanvragen >.ijn ingediend, waaruit blijkt, dat daar wel arbeiders te vinden waren, die over dezo bedragen beschikten. Of er ook hier niet meerderen zonden kannen zijn? M. i. welf W uineer men nagaat wat de loonen zijn, die zooal door jeugdige, ongehuwde arbei ders worden verdiend, wanneor men weet, dat bijna allen thuis kostgeld geven, ook dan wanneer do ouders in zeer moeilijke financioelo omstandigheden verkeeron (over hel geven van kostgeld aan ouders zal hier than.- geen oordeel worden geveld, doch wel zou hrijvcr dezes den raad willen go- ven eens te lezen de artikelen van Mej HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Vertrouwelijke samenkomst van Briand en Stresemann. Beiden spreken zeer op timistisch over de resultaten. Een brief van Baldwin aan de mijn werkers. Spanje laat zijn Tanger-eisch varen. De opstand der Indianen in Mexico. Het proccs-Schrödcr is gisteren met bekiaagdes ter dood veroordeeling ge ëindigd. (Buitoni. Berichten). Invaliditeitswet. De Raad van Arbeid te Amsterdam verzoekt aanzienlijke ver hooging van dc loongrens van f 1200. (Tweede blad). Besprekingen van de Vereeniging van deskundige hoofden van gemecntebcplaiitin gen over de iepziekte. (Eerste Bind) Dc toestand van het mijnbedrijf in 1925. (Tweedo Blad). Hullen hierover vorschenon in du Volks krant rekent men daar oen behoorlijk zak-» geld. Over wat behoorlijk is zullen de mee- ningen wel vorschillen. Iemand vertoldo mij eens 5.por week noodig tc hebben, wanneer er tenminste niets bijzonders aau do hand was. Of dat behoorlijk is laat ik aan 't oordeel van den lozer over. Verder het noodige voor klceding en hierop zon m i. nog wel wat to bezuinigen zijn, zon der dat noch in kwaliteit noch in kwinll-* teil (dit laatste is wat do vrouwenklceding betreft zekor niet gowenseht) iets behoeft tc worden verminderd. Na dit alles zal ze ker nog wol wat gespaard kunnen worden, wanneer Ion minste men niet aan alle bui tensporige dingen wil meedoen als: over-», dreven sigaretion rooken. bioscoopbezoek, dansen, nnloopen van allerlei aporldemon- r> tratics in binnen- en buitenland, om van drankgebruik en snoopen nog niet to sprej ken. Let wel or was sprake van overdrevon willen inoedoen aan dat alles, 't Ls niet noo. dig, dal oen jongmensch zich alles onfzegl, doch Ingezien moet worden, dat ook te hoo- ge eischcn aan 't loven kunnen worden ge steld on dat dit toch don mensch niet ge lukkig niaakl, cn het tegendeel. Veel van die kunstmatig geschapen behoeften zal men later toch niet kunnen bevredigen en dan zal men zwaar voelen hetgeen men missen moet. Wanneer vooral de jongelieden gaan In zien, dat men door spaarzaamheid moot trachten te komen tof oenig bezil, zal men later woton to wuardeeren, wat men ziefi door spaarzaamheid en vlijt zich wist eigen to maken, wanneer men dan inplaats van wit dikwijls gebeurd, te trouwen op afho- taling" men een huisje gaat betrekken, dat misschien niet zoo „deftig" is gemeubileerd, maar dat eens gohool onbezwaard oigendom zal zijn, terwijl aan rente en aflossing niet moer en soms zelfs minder betaald wordt dan andors aan huur, dan zal zeker hel peil van do arbeiders stijgen en zal er ze- kor moor levensvreugde heerschen, dan wanneer men in zijn jeugdjaren zooveel genoton" heeft Ook is hot niet uitgeslo ten, dat velen dan gaan inzien, dat hij hu welijksplechtigheden te hezuigen valt Aanneming vun dit voorstel kan en zal, naar wij hopen, ook veel bijdragen tot ver heffing van den arbeid.«sland, meer wara welvaart brongen. meer dan wellicht loon3- verhooging die, ofschoon noodig. niet altijd op de juiste wiize besteed, soms slechts we|- r.ig bijdroeg "lol de welvaart van den ar beider. Een goede woning kan veel bijdragen tot de Volksgezondheid. Dit word en wordt zoo dikwijls gezegd, vooral op tentoonstel lingen ter bestrijding van T. B G., doch dan ook moeten die woningen goed worden bewoond en dat zal zeker het best gebeu ren wanneer do woning is eigendom. Nog vee] moer zou zijn aan lo voeren voor het hebben van woningen in eigendom, doch thans zal ik het hierbij laten, den wensen uitsprekond, dat de Raad de gelegenheid zal openen dat vele jonge arbeiders de ge legenheid zullen weten te gebruiken r>™ oeps in het bezit van een eigen huis te 're- raken. v Onderscheiding. Bij Kon. Bosluit van 15 Sopternber is toegekend aan den heer F. T. Blote, chef- Boekhouder hij de I/oidschc Katocnrnaat-t schappij, voorheen de Heijder en Go alhier, de eerc-modaillo in goud verbonden aan de Orde van Oranje Nassau, ^ilks ter ge legenheid van zijn OO-jarig ambtsjubileum Leidsch Universiteits Fonds. Aan het jaarverslag van hol Ix-.idsch Universiteits Fonds over het academiejaar 1926 192G ontlconcn wij het volgende: De door den Universiteitsraad benoem de bijzondere hoogleeraar in dc wijsbe geerte van lipt recht, dr. L. Polak, aan vaardde zijn ambt op 30 September 192!>.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1