Je Leidsciie Contant"
Derde Blad.
Vrijdag II September 1926
DE XVe NEDERLANDSCHE
JAARBEURS.
De deelnemers.
De Jaarbour3 ziet telkenjare vele oude
bekenden, ziet echter ook steeds nieuwe
gezichten. Zulks kunnen wij, bij het be
trekkelijk zeer gering aantal deelnemers,
dat wij jaarlijks bij ons bezoek aan de
beurs constateeren reeds voor Leiden en
Omgeving constateeren.
Voor ons was do N.V. Internatio
nale Hand el-Mij. uit Leiden, die
liaar afdeeling verlichting en verwarming
„Schulze" geëxposeerd heeft, een nieuwe
deelneemster op de beurs. Deze firma
brengt het bekende Küpperbusch gasfor
nuis, echter in de laatste moderne uitvoe
ring. Daar zagen we o.m. op aangebracht
uitneembare branders, die de huisvrouw
boven alle andere zal prefereeren, omdat
zij het voordeel hebben, dat zijjb.v. bij over
koken van een of andere spijs of drank
heel gemakkelijk schoongemaakt kunnen
worden.
Verder zijn de ovens ook inwendig ge
ëmailleerd en wat vooral ook van betee-
kenis is door een veiligheidskraan wordt
voorkomen, dat door onvoorzichtigheid
gas kan uitstroomen. Deze veiligheids-
kraan bevq,t een veer, die den gastoevoer
afsluit en waardoor de kraan door kinde
ren niet geopend kan worden. Verder
brengt do firma den „Hclios"-gashaard in
geheel geëmailleerde uitvoering met vuur-
klei staven. Ook de gas-insluithaarden zijn
van dezelfde staven voorzien. Wie dus
voor den komenden winter zich van een
en ander wil voorzien vrage eens prijsop
gave aan.
De monsterkamers der N.V. Z il ver fa-
Ij r i e k „V o o r s c h o t e n" v.-h. J. M. van
Kempen en Zonen vindt men als steeds^ op
haar oude plaats op de tweede verdieping.
Een keur van artikelen lacht hier den be-
zoekers(sters) tegen en menigeen zou wil
len ook maar een enkel oogenblik eens
keuze te mogen doen. Sinds de heer O. J.
'A'. Begeer in Maart j.l. aandeel in do lei
ding der fabriek nam, werd in de eerste
plaats een aanvang gemaakt met de ver
betering der bestaande, reeds traditioneel
geworden, doch niet altijd onberispelijke
modellen, terwijl er voorts begonnen werd
met de systematische completeering der
bestaande modellen om te komen tot een
volledige collectie van machinaal gemaakt
„Holland6oh Zilverwerk", dat de toets der
kritiek volkomen kan doorstaan.
Zoo brengt de N.V. voor Zilverwerk o.m.
nieuwe uitgekapte broodmanden in het ka
rakter van de vroegere makelij, doch zui
verder van vorm en technisch beter over
wogen, en in overeenstemming daarmede
soezen- en koekjesmanden, bonbon- en
amandelbakjes. Voorts een nieuw rond
theeservies, een mokkaserviesje, een sui
kerstrooier, enz. In het schepwerk zijn en
kele modellen, wolke ouderwetsch zijn ge
worden, vervangen door andere. Een nieu
we werkwijze stelt de firma in staat de
lepels en vorken nog aanmerkelijk beter
afgewerkt te leveren. Do vroeger voorko
mende ongelijkheid in stand heeft plaats
gemaakt, voor een nauwkeurig gelijkende
vorm en do randen van de lepel bak, welko
voorheen vaak dun waren, zijn thans breed
en fraai.
Daarnaast is het fabrikaat Tafelzilver op
aanzienlijk hooger peil gebracht door een
viertal Oud-Hollandsche modellen, trouw
gevolgd of oen weinig gewijzigd, aan te
maken. Het betreft de bekendo fraaie mo
dellen, glad en filet, welke tot nu toe
fijechts met de hand gemaakt werden en
daardoor „onbetaalbaar" waren.
Ten einde het fraaie oude handwerk niet
te loor te doen gaan heeft de firma de mo-
'delcollectie8 van de vroegere firma's Be
geer on Saakes voreenigd en reeds werden
meerdere voorwerpen uitgevoerd, welke te
aanschouwen don vakman een genoegen
zal zijn! Het is de bedoeling van exposan
ten door het toonen van deze stukken het
fraaie zilverwerk wederom in aanzien te
brengen.
Doch evenzeer brengen zij moderne mo
dellen alhoewel zij ton aanzien van het
„moderne" en hot z.g.n. „gehamerde" zil
verwerk eenigszins terughoudend staan,
omdat zij van meening zijn, dat, mogen
deze artikelen ook voor enkele juweliers
geschikt zijn, de stijl, waarin deze thans
gebracht worden, spoedig weer „uit de
mode" zal zijn on slechts aanleiding zou
geven tot het bezorgen van „stroppen". En
juist in deze tijden van slechte zaken is
het. voor den winkelier geboden de aan
dacht te bepalen op do modellen, waarvan
gebleken is, dat zij goed verkoopbaar zijn.
Ook het „moderne" fabrikaat moet ten
volle aan do algemccne geldende smaak
beantwoorden on het is dan ook het stre
ven binnen afzienbaren tijd door „stelsel
matige" moderniseering een betrouwbare
basis to sclieppon voor „Hollandsch Zilver
werk" van nieuwe vormen van blijvende
waarde. De Ateliers voor Edel
smid- en P c n n i m g k u n s t, v.h. Ko
ninklijke Begeer" te Voorschot on
brengen penningen, als maar nenningen.
Moor en meer komt de penning in omloon.
Zij wordt uitgereikt als rsortretponnlng in
den vorm van een huldebliik aan dengenc,
wiens beeltenis zij draagt, als herinnerings
penning, om een of andere belangrijke ge
beurtenis in een moor sprekenden vorm
aan de vergetelheid to ontrukken: do pen-
nine wordt, uilreroïkt als sDortpriis.
Maar naast die sportpriizen wordt ook
in ruime mate aandacht gegeven aan pen
ningen, die strekken om verdiensten van
anderen aard to beloonen, nu eens de ovcr-
behaald in oen wedstrijd voor muziek of
zang, dan weer de bijzondere inzending op
een tentoonstelling: en op wat voor gebied
zijn die niet al? Landbouwtentoonstellin
gen, fokveedagen, nijvcrlieidBtentoonstel-
lingen - kortom tentoonstellingen, die al
len te zamen een beeld geven van wat ver
nuft en zorg tesamon vermogen in den
strijd om do krachten der natuur dienst
baar te maken voor de menschheid.
De verdiensten van groote mannen op
het. gebied van wetenschap en kunst vra
gen erkennning. Tegenover die vrouwen ca
mannen drukt men zulks thans uit in het
slaan van een herinneringspenning met de
beeltenis van lm ar of hem, wier kunde
men wil erkennen.
Echter ook hier ziet men thans meer en
meer do economische zijde naar voren
komen en de penning zal haar intrede
doan als reclame-middel. Immers een
presse-papier met de beeltenis van een ge
leerde, van een beroemd musicus, een
schilder enz. doet niet. alleen denken aan
den persoon, dio daar is afgebeeld, doch
ook aan het atelier waar zij is gemaakt.
Na de groot© uitbreiding van de toepas
sing der machinale werkwijzen, dio do
19de eeuw heeft gebracht, zag men in het
eind van die eeuw en het begin van de
20ste, een terugslag. Allerwege ontstond
hernieuwde belangstelling voor het hand
werk en dit werd binnen korten tijd weer
belangrijk meer beoefend.
Dit is een zeer gelukkig verschijnsel,
want de kenner zal in een stuk goed hand
werk allerhand bekoringen vinden, die het
machinaal vervaardigde voorwerp steeds
missen moet. Dat wil niet zeggen, dat de
machinalo werkwijze geon fraaie voorwer
pen leveren kan. Integendeel. Do toekomst,
van onze kunstnijverheid ligt dk&r. Maar
daarnaast komt. aan het handwerk een in
omvang bescheiden maar gewichtige
plaats toe.
Vandaar dat met gerechtvaardigden
trots er op mag worden gewezen, d^t. de
edelsmeedkunst, in het bijzonder het drij
ven, in onze dagen weer vaardige en
smaakvolle beoefenaars vindt.
En met vreugde kan worden vastgesteld,
dat de belangstelling van den kring der
kenners en liefhebbers steeds stijgt en dat
deze kring zich steeds uitbreidt.
Bovendien is de penning evenzeer een
echt kunstwerk als oen beeldhouwwerk of
schilderstuk, maar hij heeft één groot
voordeel. Van die andere kunstwerken is
er slechts één; de penning kan in een on
beperkt aantal worden gegoten of gesla
gen en wordt dus in zoo'n breeden kring
verspreid als men maar wil.
Valt het dan te verwonderen, dat een
dergelijk object aan tal van mensehen in
De Orde der Kruisheeren.
Het nieuwe klooster te Zoeterwoude, dat
gisteren plechtig werd ingewijd, is het
eerste convent, dat door de Kruisheeren
na een afwezigheid van meer dan drie
eeuwen in het bisdom Haarlem betrokken
wordt. Naar aanleiding van deze gebeur
tenis volgen hier eenige mededeelingen
over het ohtstaan, de inrichting en de
voornaamste lotgevallen der orde van het
H. Kruis, vooral met het oog op deze
streek, waar zij tot vóór enkele jaren nog
vrijwel een onbekende was.
Dit laatste mag daarom vooral betreurd
worden, wijl het hier geen vreemde stich
ting maar een echt Nederlandsche orde
geldt, ja, de eenige die op Nederland-
scben bodem ontstond. Behalve talrijke
congregaties immers hebben Noord- en
Zuid-Nederland tot nu toe geen andere
or d o opgeleverd dan juist die der zoo
weinig gekende Kruisheeren.
Neerlandsch in haar oorsprong, was de
prde het ook door haar geest, haar levens-
Wijze, hare nederzettingen, waarvan de
yoornaamste in Nederland, België en het
Nederduitsch sprekend gedeelte van
iDuitschland ontstaan zijn. Van haar
Grootmeesters of Magister-Generaals be
hoorden de meeste tot den Noord-Neder-
landschen stam.
Stichter van de orde der reguliere ka
nunniken van het H. Kruis, hier vroeger
ffieestal „Kruisbroers" geteeten, was de
•Zalige Theodorus de Celles, in 1166 te Cel
les bij Dinant uit een der edelste geslach
ten van België gesproten. Zijn ouders wa
len Walter de Beaufort-Spontin, stichter
van den tak „de Celles", en Oda van Bre-
tagno. Als page aan het hof van den Luik-
schen bisschop Radulf van Zaehriugen go-
plaatst, nam Theodorus in diens gevolg
deel aan den derden kruistocht onder Frc-
derik Barharossa. Zijn vurig verlangen,
de heilige plaatsen te zien en te vereeren
bleef evenwel onvervuld, want toen na den
dood des keizers (10 Juni 1190) onder de
kruisvaarders oneenigheid ontstond, was
Radulf een der eersleu, die zijn leger op
brak en naar het vaderland terugkeerde.
Onderweg benoemde hij zijn edelknaap, in
wien meer de geestelijke dan de krijgsman
stak, tot kauunnik. dei' Luiksche kathe
draal. Dit was do laatste weldaad, die do
jongo de Cellos van zijn meester ontving.
Slechts enkele dagreizen van zijn zetel
stad verwijderd, stierf de bischop 5 Augus
tus 1191.
Te Luik nam Theodorus bezit van zijn
kanonikaat en ontving do heilige priester
wijding uit de handen van Radulf's opvol
ger, den Zaligen Albertus van Leuven
(t 1194). Zoowel deze als zijn heide opvol
gers Albert van Cuijk (t 1200) en Hugo de
Pierrepont (t 1229) vereerden den vromen
kanunnik met hun vertrouwen- Zijn groo-
ten invloed op laatstgenoemde wendde
onze stichter aan ter hervorming van het
Luiksch kapittel. Bijna alle kapittels wa
ren toevluchtsoorden voor de jongere zo
nen van den adel geworden. Men leefde cr
weelderig, aan het vervullen der plichten
van het kanonikaat: koorgebed en ge
meenschappelijk leven werd niet- gedacht.
Dat het hiermee te Luik niet beter dan el
ders gesteld was, leert een spreekwijze uit
dien tijd, waarin de stad „het paradijs der
priesters" wordt genoemd.
De Celles, hoe krachtig ook door den
bisschop ondersteund, slaagde niet, en dit
ruimo male zooals hier het geval is, werk
verschaft?
Vermelden we voorts, dat naast al die
fraaio stukken werk is geëxposeerd een
ontwerp voor do Olympischo-prijsvraag,
een van de drie ontwerpen door de jury
uitgekozen om bij goedkeuring mee te din
gen in do internationale Olympiade-prijs
vraag. 't Is jammer, de jury keurde dit ont
werp niet waardig en zoo zal geen Hol-
landsche kunstenaar naar deze prijsvraag
voor do Olympiade, die in Holland gehou
den wordt, kunnen meedingen.
Gaan we thans op onze rondwandeling
vorder, dan ontmoeten we hier weor do
N.V. Leidschè Ijzerhandel v.-h. J.
O. Bernard, Leidon. In oen prospec
tus wordt ons hier gezegd: Tevredenheid
over do gasrekening verkrijgt men door
hot gebruik van een Cold or-ketel, want
door deze ketel le gebruiken, verkrijgt
men gratis warm water en spaart men
gas. Zulk een ketel heeft een bodem met.
een vijftal randen, die allicht op de een of
andere pan passen. Met. plaatst deze ke
tel eenvoudig daarop, zij doet dienst als
deksel on het water, dat erin zit, wordt
gratis verwarmd.
Verder werd onze aandacht gevraagd
voor do Hercules-gaastell - welke on
breekbaar zijn en door gepatenteerde
branderconatructies buitengewoon spaar
zaam, terwijl door een bijzondere luchtre-
geling de vlam niet naar binnen kan slaan.
Tenslotte is ook de Petroleumkachel niet
vergeten. Het herfstseizoen nadert weer
en als het to koud is zonder en le warm
met een brandende kolenkachel dan doet
een petroleumkachel wonderwerk. Men'
moet het ondervonden hebben, om te we
ten wat het zoggen wil. Maar, wie zullcs
nog niot ondervonden heeft, gelieve zich
een gang naar den Loidschen Ijzerhandel
op de Vischmarkt te getroosten. Men zal
er geen spijt van hebben.
(Warclt vervolgd).
BINNENLAND
INTERN. ARBEIDSWETGEVING.
Ontwerp verdragen van Cenéve.
Bij de Tweede Kamor zijn thans inge
diend vier ontwerpen van wet, te weten:
1. een wetsontwerp tot goedkeuring het
onlwerp-verdrng van Genévo, betreffen
de de gelijkheid van behandeling van
vreemde arbeiders en eigen onderdanen
voor de ongevallenverzekering;
2. een ontwerp tot voorbehoud der be
voegdheid voor toetreding tot het ont-
worp-verdrag van Genóvc, betreffende
nachtarbeid in de bakkerijen:
3. eoji ontwerp tot goedkeuring van
het ontwerp-verdrag van Gonóvo, aan
gaande do schadeloosstelling voor ongeval
len, overkomen in verband met de dienst
betrekking; en
4o. een ontwerp tot voorbehoud der be
voegdheid voor toetreding tot het ontwerp
verdrag van Genévo betreffende schade
loosstelling voor beroepsziekten.
Naar de regeering in oen algcmeeno in
leiding tot do Memorie van Toelichting op
morkt, behoeft do ratificatie van do onder
1 en 3 genoemde ontwerp-verdragen niet
lo leiden tot eenige wijziging of aanvul
ling van do Nedorlandseho wetgeving,
waarom dan, ook met botroklring tot die
ontwerpen, good keuring bij de wet wordt
voorgesteld.
Anders is het met de onder 2 en 4 ge
noemde ontwerpen van do Arbeidswet, en
aanvulling der Noderlandscho Ongcval-
lenverzekeringwetgeving vereischt, zoodat
hier een andero vorm van regeling der
ratificatie wordt gekozen.
In elk der ontwerpverdragen komt een
bepaling voor, welko het. verdrag ook bin
dend verklaart voor koloniën on bezittin
gen, die geen zelfbestuur hebben, onder hot
voorbehoud dat het, verdrag-niot onuitveor
baar zij. ten gevolge van de plaatselijke
omstandigheden; 2. dat de wijzigingen, die
noodzakelijk zijn, om het verdrag te doen
aanpassen aan de plaatselijke omstandig
heden, daarin mogen worden aangebracht.
Bedoeld voorbehoud laat voldoende vrij
heid om t. z. t. een nadere beslissing te
nemen ten aanzien van dc toepassing van
de ontwerpverdragen op Ncdorlandsch-
Indië, Suriname cn Curapao.
Ingevolge art. 1 van het eerstgenoemde
ontwerpverdrag verbindt de Staat, die het
verdrag bekrachtigt, zich, om onderdanen
is geen wonder, als men bedenkt, hoe zelfs
de pauselijke legaat eenige jaren later in
zijn pogingen faalde. De hervormingen,
door dezen omstreeks 1211 ingevoerd, had
den zoo weinig gevolg, dat hij zich reeds
na drie jaar gedwongen zag, de voor
naams lo bepalingen in te trekken. De ka
nunniken leefden weer gescheiden en ont
vingen hun prebenden afzonderlijk.
Van een man als Theodorus de Celles
was niet te verwachten, dat li ij van deze
gedwongen verzachting zou gebruik ma
ken. Hij ging zelfs nog verder dan de regel
voorschreef en gaf het groote deel zijner
goederen aan de armen, hierin door eenige
ambtsbroeders gevolgd, evenals hij voor
standers van dc kanonickc levenswijze. Zij
betrokken een gemeenschappelijk huis en
onderhielden stipt de regels van het com-
munileitsleven.
Intusschen liet paus Iunocentius III in
België en Frankrijk oen kruistocht tegen
do Albigenzen prediken. Niet alleen om
soldaten maar ook om missionarissen
werd gevraagd en lot de eersten, die zich
voor de missie in Languedoc aanboden,
behoorde ook kanunnik de Celles. Zoo
zien wij dan voor do eerste maal zijn borst
getooid met het kruis, dat hij later nooit
meer zou afleggen. Tor onderscheiding
namelijk van de eigenlijke kruisvaarders
droeg men op den tocht tegen de Albigen
zen het kruis niet op den schouder maar
op de borst. In 1209 vertrok Theodorus
naar het zuiden van Frankrijk.
Bij zijn prediking tegen de'ketters genoot
hij de vriendschap en het vertrouwen van
drie groote tijdgenootcn: den H. Dom in i-
cus, kardinaal Jacques de Vilrc en bis
schop Fulco van Toulouse. Na een arbeid
van twee jaren keerde hij in gezelschap
cn hun rechtverkrijgenden van dc overige
tot het verdrag toegetreden 6talcn bij een
ongeval, dat binnen zijn gebied heeft
plaats gehad, ten aanzien van do Ongeval
lenverzekering op denzelfdcn voet to bo-
handelen, als zijn oigen onderdanen.
Art. II geeft echter vrijheid, om met be
trekking tot de schadeloosstelling voor on
gevallen, overkomen aan arbeiders, die in
dienst van een onderneming, gevestigd
binnen het gebied van een tot het Verdrag
toegetreden staat werkzaam zijn of die als
gevolg van den aard der dienstbetrekking
regelmatig cenigen tijd binnen hot. gobiod
van dat lid werkzaam zijn, bij speciaal
verdrag tuschen de betrokken staten te
bepalen, dat op ongevallen, ook indien zij
zijn voorgekomen binnen het gebiecl van
den cenen staat, niettemin de wolg»ving
van den anderen staat van toepassing zal
zijn. Naar de Mem. van -Toel. opmerkt,
brengt dit ontwerp-verdrag voor Neder
land geen. nieuw beginsel.
Bakkersnachtarbeid.
Het onder 2 genoemde wetsontwerp is
op twee punten in strijd met dc regeling
neergelegd in do Arbeidswet 1919.
Volgens artikel 38 dier wot mag het
hoofd of do bestuurder van oen broodbak
kerij, die in dqn. regel zonder hulp van an
deren bakkersarbcid verricht tuschen 8
uur des namiddags en 6 uur des voonaicU
dags dien arbeid verrichten, indien hem
daartoe vergunning is verleend. Hot ont
werp-verdrag daarentegen verbiedt nacht
arbeid gelijkelijk voor patroons cn arbei
ders, en kent geen speciale afwijkingen
voor eerstgenoemde alloen.
Verder Kan, volgens de thans (en on
zent geldende regeling do banketbak kers-
patroon, dio uitsluitend een banketbak
kerij drijft, des nacht werkon, terwijl het
ontwerp-verdrag des nachts het bereiden
van „brood, gebak of dergelijke meelpro-
duclon" in het algemeen verbiedt. Nu iB
uit een onderzoek gebleken, dat slechts
een minderheid van de olleenwerkende
broodbakkers ton onzent in het bezit is
van een vergunning, krachtens artikel 38
der Arbeidswet, terwijl dc banketbakers-
patroons slechts bij uitzondering deB
nachts plegen te workon.
Bezwaren, dio uit de internationale ro-
geling voor 't bakkersbedrijf in Nederland
voortvloeien, wegen dan ook, naar do moo
ning der rogeering, niet op tegen het na
deel, dat door hot niot ralificeoren van
het verdrag door Nederland zou worden
toegebracht aan hot instituut der inter
nationale conventio betreffende den ar
beid.
Overigens zouden de bezwaren voor ver
reweg do meeste nlleonwcrkendo bakkers
zijn opgeheven, indien do Arbeidswet in
dier voege werd gewijzigd, dat aan allo
bakkerspatroons hot. verrichten van voorar
beid, gedurende tkvee uren voor «-
vang van den gewonen bakkersarbcid,
werd toegestaan.
Met betrekking tot. het derde on' worp
verdrag is do regeoring van gevoelen, dat
Nederland zonder eenige bedenking tot
dit verdrag zal kunnen toetreden, omdat
do O n ge vallen wot 1919/1920 aan de voor
waarde van het ontwerp voldoet.
Landbouvvongevalien.
Het ontwerp-verdrag heeft geen betrek
king op ongovallen in den landbouw. Daar
voor wordt een afzonderlijke inter:,:'t.io
naio regeling gemaakt.
In liet. onder 4 genoemde wolsonlwerp
worden beroepsziekten gelijlc gesteld mot
ongevallen. Aangezien do loden, die hot
verdrag bekrachtigen, zich verbinden om
de desbetreffendo bepaling uiterlijk op 1
Januari 1927 in werking te doen treden,
zal oen ontwerp van wet tot aanvulling
van do Ongevallonwet-1921 weldra do
Staten-Generaal bereiken.
ONZE KATH. ARBEIDERSBEWEGING
EN HET ENGELSCHE MIJNCONFUCT
Het bestuur van het nationaal arbeids
secretariaat (N.A.S.) zond d.d. 2 Septem
ber aan het bestuur van liet R.K. Werklie
denverbond een schrijven aldus luidende:
„Ik lees in nummer 16 van „Leering en
Leiding" op bladz. 383/384 hot volgende:
„Toen dp staking 12 weken geduurd
had, was 780765 Engclsche pondon
(9.3G9.180 gulden) aan steun binnen ge
komen; een bodrag dat wekelijks aan
uitkeeriijg noodig is.
Men kan daaruit alleen afleiden do
bittere armoede onder de mi ju werkers-
bevolking nu do staking reeds 17 weken:
duurde, want dat do Engclsche vakbe-
weging in staat, was, uit eigen middelen
zulk een massa eenigszins behoorlijk to
steunen, is niet aap to nemen".
In het Roergebied deelt, een vertogon-
wordigor der Brilsclie Mijnwerkcrafedora-
tie mede, dat per fnnvlie over 17 wekon
21 shilling (is f 14.40) in totaal was uitbe
taald.
Do strijd duurt voort. Ondanks abso
luut onvoldoende ondersteuning houdt hot
leger van mijnwerkers stand. Ondanks
desillusies, hel terugtrekken dor hulptroe
pen op - 12 Mei, het. achtorwogo blijven
eenor krachtige steunbeweging van het
T. V. V. waarbij do mijnwerkers aangeslo
ten zijn, houden zij stand. Omdat hun zaak
een rechtvaardige zaak is, zooals in Enge
land van verschillende kanten erkend is.
In verband niet djt conflict liet een katho
liek bisschop to Liverpool rich uit over de
onmogelijkheid een private industrie te
handhaven, wanneer zij geen monschwaar-
dig bestaan verzekeren kan aan haar ar
beiders.
Gij weet, hoe het met. de steunbeweging
der mijnwerkers gegaan is. Oïi wcot, flat
meer dan dc holft van de ingekomen steun
afkomstig Ï9 van het Russische Vakver
bond, hoewel liet. Russische Vakverbond
niet aangesloten is bij het T. V. V. Gij
weel, dat. het T. V. V. en haar aangesloten
vakcentrales zich aan steun onttrokken
hebben, totdal na honderd dagen strijd
bleek, dal. het Amcrikaansche Verbond van
den Arbeid, niot deel uitmakende van bet.
I. V. V. en als uit ra-gematigd bekend, een
steunbeweging voor do mijnwerkers in.
zette. Pas toon volgde hot T. V. V. liet.
voorbeeld van de Roodo Vakvercenigings-
internationale on vnn het. Amerikaanseh
Vakverbond. In ons land loopt thans een
steunbeweging van het N. V. V. Retor
laai dan nooit.
Hot bij het T. V. V. aangesloten Diiit-
sche Vakverbond erkent in een manifest
van 27 Augustus, dat de uitkoirtst van den
strijd der mijnwerkers beslissend is, niet
alleen voor de Engclsche arbeiders, maar
vor de arbeiders van Europa. Deze erken
ning kwam laat maar zij lcwam. Zij is na
tuurlijk juis. Omdat zij juist is, geldt voor
arbeiders van alle richtingen, wanneer wij
ons tot. U, daar u wVorbond een groot
aantel Nederlandsche arboidors omvat.
Uitgaande van de veronderstelling ..at
uw Verbond het arbeidersbelang waar
achtig dionen wil, uitgaande van het in
zicht, dat. uw Verbond in do Nedorlnnd-
scho Arbeidersbeweging oon belangriiko
plaats inneemt en een andore nuance ver
tegenwoordigt dan do protestanseh-chris-
tolijko vakbeweging, van wie wij niet. veel
sympathie voor strijdende arbeiders ver
wachten, kennis nemendd* van het hierbo
ven aangehaalde citaat uit uw tijdschrift,
doon wij 'n dringend beroep op u niot lan
ger formeelo bezwaren te laten golden
tegen steunverlccning. Do zaak gaat boven
den vorm! Hoewel liet N. A. fi. evenmin
deel uitmaakt van het I. V. V. als gij, was
hot. voor orts van don eersten dag af niot
twijfelachtig dat financieel en daadwer
kelijk gesteund moest worden. Do nood in
de mijnworkersgezinnon is hoog gestegen.
Het achterwege laten van hulpverleenen
is het in de kaart spelen der Rrilsoho
Mijneigenaren, die zich op den onderenng
dor Britselio Mijnworkers-foderat.io rich
ten. Gij hebt voor eonigen tijd een uit-
noodiging gehad dior Federatie om «Ie
mijnwerkers van Engeland ter hulp te ko
men. Onbegrijpelijk voor ons zijt ge toen
niot ingegaan op dat voorstel, maar na
de uiting in uw tijdschrift vorwachlon wij
dat gij uw standpunt zult herzien en ook
van uw kant nnmiddclijk 'n steunbeweging
inzetten.
Gaarne eenjg antwoord op dit schrijven.
Mot fJ tri jdet-H groet en,
Bestuur N. A. H.
(get.) H. Sneevliet.
voorzitter.
Op dezen brief heeft hot Vorhondsbe-
sluur jl. Maandag als volgt geantwoord:
Met belangstelling namen wij kennis van
uw schrijven dd. 2 dezer, betreffende hot
conflict der Engclscho mijnwerkers.
Hoewol wij TT waardcorcnd oordeel
over onzo katholieke Vakbeweging op
prijs stcllon, bevreemdt hot ons, dut. v
blijkbaar zoo weinig prijs stolt op zaken,
waarbij de waardigheid der arbei I r 1 e
ging ten nauwste betrokken is. Dit va li Ie
van laaltgononnde naar Luik terug. Daar
moest de bisschop op last van den legaat
een nieuwen kruistocht prediken cn het
schijnt, dat ook onzo stichter ten gevolge
van oen dergelijke opdracht het krui. ge
predikt hoeft ill (Ie html. U, die lol liet
Luiksche l.bdc in b boorden, f/clfs loc t
men. dat hij lii- is v<e>r!.gegaan, ook
nadat door hein de grondslagen van oen
nieuwe orde gelegd waren.
Dit laatste gebeurde in helzelfdo jaar
1211. Het schijnt, dat reeds do verslapping
van het Luiksch kapittel omstreeks 1204 bij
hem het plan ontstaan deed, do wereld
vaarwel te zeggen. Dit plan was nu tot rijp
heid gekomen, dank vooral aan de aan
moedigende woorden van de heilige kluize-
naresso Maria d'Oignies, wier raad hij
meermalen had ingewonnen.
Hugo de Pierrepont kon niet anders dan
het besluit van zijn kanunnik goedkeuren,
wilde zelfs bijdragen tot do verwezenlij
king van het grootsche plan en schonk
daartoe de kapel van Sint Theobald te
Clairlieu, een heuvel bij Hooi gelegen.
Theodorus de Golles deed nu afstand
van zijn kanonikaat on begon zijn kloos
terleven, dat hijzonder aan do vereering
van liet H. Kruis gewijd was. Dit Kruis
was hij gevolgd naar verre landen, dit
Kruis en Zijn glorie had hij gepredikt voor
de ketters, „Cruciger", „Kruisdrager" wil
de hij blijven, eene, die geen anderen tooi
kent dan het teeken van den Zoon des
Menschen en geen ander doel dan Chris
tus le verkondigen en wel Christus g*-
kruist.
Weldra kwamen vier priesters zijn een
zaamheid op Clairlieu deelen. Een hun
ner was Pierre de Walcourt uit hol door
luchtig geslacht der graven van, Rockefurt,
Loon en Chiny. Onder leiding van den
stichter volgden zij don regel van Sint
Augustinus, leefde uitsluitend van aalmoe
zen en verlieten hun afgelegen oord slechts
om aan de kruisprediking legen de Allii-
gonzen deel te nomen.
Theodorus de Cell -s heeft n 1 ecu ac
tieve orde willen slichten. Blakend van
liefde voor den Gekruiste en van liet vurig
verlongen bezield, de heilige plaatsen te
bevrijden,, heeft hij op zijne wijze daarloo
willen meewerken en naast de bestaande
ridderorden een vereeniging in het leven
geroepen, die, wars van allen wapenhan
del, zich uitsluitend op do prediking en
de zielzorg zou toeleggen. Hij wilde een
keurbende van missionarissen vormen, be
stemd om overal het Kruis le prediken,
als aalmoezenier het leger to vergezellen en
gewonden en pelgrims te verzorgen. Wer
kelijk hebben zijn volgelingen roods van
hun cersto ontslaan af aan dn Kruistoch
ten deelgenomen. In 1216 ontmoeten wij
hem bij den voor do Nederlanders zoo gc-
denkwaardigen tocht naar Damiatc, der
tig jaar later nemen zij deel aan do gewa
pende missie onder de heidenen van Lijf
land, en als de II. Lodewijk in 1248 tegen
don Islam optrekt, bevinden zich wederom
Kruisheeren in zijn gevolg. Zoo is het ook
te verklaren, hoe hun klooster te Hooi
eenigen tijd hospitaal geweest is.
Aan dat drievoudig doel, door den
stichter beoogd: dc kanonieko lovenswijzo
verbonden met kruisprediking en zicken-
dienst, beantwoordt nog de naam, waar
onder wij do Kruisheeren in een oud
Fransch werk zien aangeduid. Zij hecten
daar: ,,0rde canonial, chevalier et hospita-
lier".
