17e Jaargang. VRIJDAG 3 SEPTEMBER 1926 No. 5345 Êcicbelve ©ou/ïomt Do ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voo? Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL Franco per post I 2.95 per kwartaaL Het Geïllustreerd Zondagsblad ia voor de Abonné's ver* kxijgbaar tegen betaling van 50 cLjper kwartaal, by voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 et. met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct Dit blad verschOnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen i Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DI7 NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN. V Goor. Goor heeft haar nationale bokendheid vergroot. Goor heeft op Koninginnedag niet ge vlagd, zooals men weet. De burgemeester, het Tweede Kamerlid v. d. Sluijs, heeft den gemeenteraad geadviseerd, daartoo te besluiten, en do vroede vaderen hébben al dus besloten. Een besluit van den Raad was daartoe noodig, zeide do zeer democratische bur gemeester eiscb van democratie! Maar het wettige gezag te erkonnen; te blijven in de eenheid van bet nationaal verband: zich ervan bewust te zijn, dat men als burgemeester vertegenwoordigt een democratisch tot stand gekomen regee- ring, wier duidelijke wensch het is. dat de 31sto Augustus als nationale feestdag worat gevierd dat schijnt niet door d9 democratie te worden geëischt En de burgemeester van Goor voerde als argument voor zijn niet-vlaggen-advies aan, dat in ons land de Vorstin wordt mis bruikt voor anti-socialistische propagan daHij had echter moeten zeggen, dal ïn ons land de socialisten door hun, vaak zoo droevig-benepen, anti-Oranjegezind heid zichzelf als Oranje-bestrijders bij het volg opdringen. En vandaar dan ook die volksliedjes, waarop burgemeester v. d. Sluijs doelde, en die ook wij heusch niet mooi vinden! liedjes als: Weg met de socialen, leVe Wilhelmien, Oranje ho ven enz. De Koningsgezinden willen de so cialisten heuscli niet weg hebben, althans niet zoolang zij zelf niet hun socialisti sche overtuiging voor een andere, een ons inziens betere prijsgeven! Dat zullen zij toch heusch wol van ons willen aannemen! Zulke nare volksdeuntjes geven, gelukkig, dan ook niet weer de volks overtuiging! En wij moeten Irachlen, ze uit het volk voor goed uit te bannen. Maar, van den anderen kant. moeten wij ©ok opmerken, dat de burgemeester van Goor heusch verder de grens vau het be hoorlijke overschrijdt dan die bedoelde liedjeszangers, welke men aantreft onder hen, wier Oranje-feeststemming maar al te veel verband houdt met Oranje-bitter, of die zich graag willen aanstellen, alsof zij wal te veel hebben gedronken! Een socialistisch burgemeester als die van Goor maakt do benoeming van sociaal democraten tot burgemeester voor do Re geering, helaas, niet gemakkelijker. BUITENLAND Mexico. OE KERKVERVOLGING. Calles en de „constitutie." We hebben gisteren melding gemaakt van een aantal argumenten, door „Wali- etreet Journal" aangevoerd, ten bewijze, dat de constitutie van 1917, waarop presi dent Galles van Mexico heel zijn vervol ging van de Kerk zegt te baseeren, wette lijk nooit als do Mexicaansche grondwet werd erkend, dus de grondwet van Mexico niet is. „America", het weekblad der Noord- Amerikaansche Katholieken, behandelt eenigszins uitvoeriger hetzelfde vraagstuk en komt tot dezelfde conclusie. Het blad schrijft o.a.: De constitutie van 1917 is, en Calles weet dat heel goed, hoegenaamd niet de constitutie van Mexico. Bij de Garranza- revolutie was de constitutie van 1857 van kracht. Deze bepaalde, dat wijzigingen in de constitutie door het congres moesten geschieden en door de wetgevende licha men goedgekeurd moesten worden. Daar aan heeft men zich niet gehouden. Car- ranza belegde een congres, waarin slechts zijn eigen partijgangers zitting en stem hadden. Deze groep maakte de constitutie van 1917. Het Mexicaansche congres heeft ze nooit goedgekeurd. Evenmin werd ze nooit aangenomen, en ook het volk heetf er nooit een stemming over gehouden. De zoogenaamde constitutie werd door een militaire groep in elkaar gezet en het volk met geweld opgedrongen. Die constitutie, waarvan Galles zich als do onverschrokken belijder opwerpt, beval intusschen enkele bepalingen, welke voor jbem zelf uiterst penibel zijn en welke hij 'daarom gemakshalve maar uit zijn belijde nis heeft geschrapt: Art. 82 b.v. spreekt van de eigenschap pen, welke een Mexicaanschen president Si enen te sieren. Hij mag, zoo luidt het flaarin, rechtstreeks noch indirect hebben ■deelgenomen aan een opstand of militai- teen staatsgreep." Deze clausule nu sluit Galles absoluut IFan het presidentschap uit. Tmi-nor» hjj fwas een der leiders van den militairen staatsgreep, waardoor Garranza in 1920 ^overweldigd werd. Overigens worden de decreten, door Gal ons in Juni 1924 tegen de bedienaren der Kerk uitgevaardigd, welke decreten aan vullingen en wijzigingen van het wetboek van strafrecht zijn, volstrekt niet door do constitutio gedekt. Art. 49 toch van de grondwet heeft het opperste bondsbesluur ingedeeld in een wetgevende, een rechterlijke en een uitvoe rende macht. Het bepaalt, dat twee of meer dezer bevoegdheden in geen geval in cén persoon of lichaam verccnigd kunnen zijn. Calles heeft zich aan dit constitutie-ar tikel niet gestoord. Onder voorwendsel, 6irafbepalingen te maken voor overtre ding der constitutie door de bedienaren doT Kerk, heeft hij zich bevoegdheden van een zuiver wetgevend karakter toege ëigend, welke hem zelfs het congres, vol gens art. 29, niet verleenen kan. Artikel 29 immers machtigt slechts het congres, aan den president zekere volmachten over te dragen, echter alléén „voor het geval van een vijandelijken inval, ernstige verstoring der openbare ordo of andere gebeurtenis sen, welke de gemeenschap in ernstige ge varen of conflicten brengt." Toen Callos zich van do wetgevende macht meester maakte, deed zich geen van bovengenoemde gevallen voor. Door te weigeren, zijn decreten aan een volksuitspraak te onderwerpen,^geoft Cal les verder duidelijk blijk, dat hij rich niet als de voltrekker van den Mexlcaanschen volkswil kan beschouwen, doch dat hij !n waarheid een dwingeland is. die weet, dal zijn handelingen niet door het volk ge- sanctionneerd worden. Volkenbond De zitting van den Raad. Trekt Spanje zich terug? Do Volkenbonsraad is gisteren bijeenge komen, waarbij de belangrijke gebeurte nis was, dat do Braziliaanscho en Spaan- scho gedelegeerden ontbraken. Derhalve waren er in plaats van tien, slechts acht Raadsleden aanwezig. Het kon natuurlijk niet uitblijven, dat het ontbreken van don Spaanschen gede legeerde, Palacios, druk beprokon werd. Na de eergisteren door Palacios in de stu diecommissie afgelegde verklaring, name lijk dat hij aan zijn regeering rapport zou uitbrengen en verdere instructies wilde afwachten, bestond er vrij veel optimismo ten aanzien der door Spanje aan to nemen houding. Gistervoormiddag werd evenwel reeds bekend, dat de Spaansche gedeleerde aan den secretaris-generaal van den Volken bond, sir Eric Drummond, een schrijven zou overhandigen, waarin Spanje's toe komstige houding tegenover den Bond zou worden uiteengezet. Volgens een bericht uit Genèvo wordt bevestigd, dat de Spaansche nota aan het Volkenbondssecretariaat van gelijken in houd zal zijn als die welke Brazilië gezon den heeft, toen dit land zich uit den Vol kenbond terugtrok. De slotzitting der Studio- Commissie. Do slotzitting der studiecommissie, die gisteravond om zes uur door Motta werd geopend, had een kleino sensatie, door dien de Spaansch gedelegeerde zijn plaats weder had ingenomen. Turkije in den Volkenbond? Volgens de Parijsche editie van de „Dai ly Mail" is te Genöve een Turksch diplo maat aangekomen, om Turkije's toetreden tot den Volkenhond voor te bereiden. Het Haagsche Hof. De Amerikaanscho reserves Op het oogenhlik is te Genève bijeen de conferentie tot onderzoek van de voorbe houden, welke Amerika maakt bij zijn eventueel toetreden tot het Internationale Gerechtshof te Don Haag. Deze conferen tie staat onder presidium van den Leid- schen hoogleeraar prof. v. Eysinga Amerika heeft vijf reserves gemaakt, n.l. lo. dat Amerika's toetreding tot het hof geenerlei rechtsverbinding tusschen den Volkenbond en Amerika teweeg mag brengen, 2e. dat Amerika zal mogen deel nemen aan de verkiezingen der raadshce- ren in het Hof, 3o. dat Amerika het reebt zou krijgen te allen tijdo de toetreding tot het statnu van het hof weder op te zoggen, 4o. dat het statuut van bet hof niet gewij zigd mag worden zonder Amerika's toe stemming, en 5o. dat de Volkenbondsraad geen advies van het hof zal kunnen in winnen indien Amerika verklaart belang bij het punt te hebben. Do eerste 4 reserves werden door de conferentie toelaatbaar geacht. De laatste reserve echter werd beschouwd als een te grooto bevoorrechting van Amerika, zoo dat besloten werd, omtrent dit voorbehoud in nadere gedachtenwisseling met Ameri ka te treden. België Voor België's saneering. Royaal cred ie t a an b o d van een bankier. In een telegram aan de „Soir" deelt de bekende Belgische financier Alfred Loe- wenstein mede, dat hij binnenkort een ren- toloos crodiet van minstens 50 millioen dollar voor minstens twee jaar ter be schikking zal stellen van de Belgische ro- geering. Hot kabinet, dat officieus van dit aanbod op do hoogto is gesteld, acht het de overweging waard. Nar B. T. A. nog mnhlt, zou de Belgi sche Staat bij aanvaarding van Locweu- stein's aanbod ook niet verplicht zijn, op welke wijze ook, een deel van het grond gebied in Europa of don Congo te ver vreemden. Duitschland De veemmoorden. Do hoofdredacteur van den Stahlhelin- bund F. W. Hallens is te Maagdenburg gearresteerd en voorloopig naar do gevan genis overgebracht. Do arrestatie houdt verband met den veemmoord op den vroe- geren kapitein Wagnor, een dor deelne mers aan do bevrijding van kapitein-lui tenant Ditmars uit de gevangenis van Neuenburg. De chauffeur Schwind die in de gevan genis le Nauhcim opgesloten zit, heeft Hallens beschuldigd do aanstichter te zijn van den moord op kap. Wagnor. Engeland Het mijnconflict Volmachten voor de oxecutiove Het executief comité der Britscho mijn werkers heeft besloten, den gister .bijeen gekomen gedelegeerden van alle steenkool- districten te adviseeren, het executief co mité volmacht te geven voor hot aanknoo- pen van onderhandelingen ter beëindiging van hel mijnconflict. Het comité stelt zich voor, de regeering te verzoeken, opnieuw een confereenlic to dien einde bijeen te roepen. Men verwacht, dat deze conferen tie do volgende week zal beginnen. Griekenland. Het proces tegen Paugaios. De doodstraf geëischt Naar gemeld wordt, zal do volgende week het proces legen Pangalos bogin- nen. Do aanhangers van Generaal Piastiras en het grootste gedeelte der Atheensche pers eischen dat de doodstraf zal worden toegepast, en wel zou hij moeten worden doodgeschoten evenals zijn vrienden; evenwel hebben Generaal Kondilis en pre sident Kondouriotis zich daartegen ver klaard. China. De Chir.cesche chaos. Een nederlaag van Woe Poi Foe Ghiueesche berichten uit Sjanghai mel- den,- dat Woetsjang Woensdagavond is gevallen en dat Woe-Pei-foe, do comman dant van het Noordelijke leger, is gestor ven. Een belangrijk deel van het Canton- leger wordt gevormd door het propagan da-corps, dat de troepen vergezelt en het land tegen do Noordelijken tracht op to hitsen. Waarschijnlijk zal getracht wor den do bewegingen van het Noordelijke leger te bemoeilijken door hel uitroepen van stakingen, vooral langs do spoorlijn. De CantonTegeering tracht verder een overeenkomst tusschen Engeland, Japan en Amerika te verhinderen door zich bui tengewoon goedgunstig tegenover laatst genoemd land te toonen. Aan de autoriteiten van Woetsjau (ten Zuiden van Woetsjang gelegen) is bevel gegeven om het Memorial-ziekenhuis weer aan de Amerikaanscho baptisten terug lo geven. Verder is hevel gegeven, buitenlandsche zendelingen to bescher men. Berichten uit Japansche bron uit Sjan ghai melden eveneens dat Woetsjang Woensdagavond door do Canlon-lroepen is bezel. In den morgen hebben zij Woo Pei-foe's troepen ten Zuiden van Woets jang aangevallen en verslagen. Tegen het vallen van den avond kwamen de eerste Cantonneezen Woetsjang binnen. Dit be richt wordt bevestigd in plaatselijke Cbi- ncescho bankierskringen, doch een offi- cieele bevestiging ontbreekt nog. De „North China Daily News" publi ceert het volgendo telegram: Uit Poking wordt officieel gemeld, dat Woe-Poi-foo door zijn ondergeschikten aLs bevelheb ber is afgezet. Hij is thans op het oor logsschip „Yangtso" eigenlijk een gevan gene, terwijl generaal Tejing-Yoen-Ao tot commandant dor troepen is benoemd. Amerika Botsing tusschen politie en stakers. Uit Manvillo (Rhode Island) wordt ge meld: Afdeefingen Bondstroepen zijn hier aangekomen 9m de ordo to herstellen, die verstoord is tengevolge van een ernstige botsing Woensdagavond tusschen de po litie en 1800 slakende textielarbeiders, waarbij negen personen zwaar werden gewond. Do politie trachtte de massa door gebruikmaking van den stok en traanverwekkende bommen uiteen to drij ven, doch moest tenslotte tengevolge van den tegenstand gebruik maken van ge- weor en revolver. Zij slaagde er zoodoen de in, do ordo te herstellen. BINNENLAND Koninklijke Besluiten. Directeur dor Hoogoro Marine- Krijgsschool. Bij K. B. is eorvol onthvon van do be trekking als directeur van de Hoogoro Marine Krijgsschool de eervol uit don zoo- dionst ontslagen kapitein-luit. ter zee A. van Hengel, en is benoemd tot directeur dier krijgsschool do luit. tor zee lo kl. J. van Reode. Res. Kolonol E. Lu den. Bij K. B. is met ingang van 1 Oct. as. op zijn aanvrago eervol ontslag uit den militairen dienst verleend aan den ros.- koloncl der infanterie E. Luden, on hem do titulaire rang van gonoraal-majoor toe gekend. Het Haringvisscherij-bedrijf. Eon commissie ingestold. Ingesteld is een commissio, aan welke wordt opgedragen een onderzoek in to stellen omtrent do vraag, aan wclko oor zaken do ongunstige toestand van hot ha- ringsvisscherijbedrijf moet wordon tocgo- schreven en of, on zoo ja, in hooverre, maatregelen van overheidswege dienen te worden getroffen, welke zouden kunnen leiden tot vorbotering in den ongunstigen toestand van dat bedrijf en voort» omtrent do uitkomsten van dat onderzook verslag uit te brengen. In dpzo commissio zijn benoemd tot lid en voorzitter dc hoor dr. TI. J. Lovinlc, to Alphen a. d. Rijn; tot leden de hoeren: G. van der Burg Czn., te Vlaardingen; C. Cramer, te SchoveningenW. Drop, to Ginniken; L. J. van Geldersen, voorzitter van do R ceders vereen i ging voor do Nod. Haringvisscherij, te 's-GravonhageTh. Haasnoot, bestuurslid van die Reodersver- ccniging, te Katwijk aan Zee; dr. B. J. 0. to Henncpo Jzn., bacterioloog bij do Rijksseruminrichling to Rotterdam; C. v. d. Heuvel, te Nieuw-Vennep; J. nooger- werf, vertegenwoordiger van de arbeiders organisaties in hot visseherijbodrijf te VlaardingenW. J. Jansaens, inspecteur der visschorijon to Amsterdam; G. W. ICampschoër, te Monster; J. F. Klcrcq, bestuurslid van do Voreon. v. Reedcrs van VisschersvaArtuigen te IJmuidcn, te Haar lem; mr, H. J. Knottenbelt, le Rotterdam; J. J. do Niet, voorzitter van do Reedcrs- verccniging „Sohovoningen", lo Schove ningen; W. Richter Uitdonbogaardt, on der-voorzitter van de Rocdorevorceniging voor de Nod. Haringvisscherij to Maas sluis; A. Storm, schipper te Vlaardingen, en dr. J. J. Pesch, hoofd van de afd. Zco- visscherij van hot Rijksinstituut voor bio logisch visschcrij-ondcrzook te 's-Gravon- hago en tot secretaris do lieer G. C. Groon, hoofdcommies aan do afd. Visschorijcn van hot Dept. van Binnenl. Zaken en Land bouw te 's-Gravenhago. Bepaald is, dat de commissie bevoegd is, in afwachting van het uit te brengen verslag, voorstellen te doon omtrent be paalde onderwerpen van urgonton aard on dat do leden do bovocgdhoid hebben van hun van bet advies der meerdorheid af wijkende zienswijzo bij afzonderlijko nota to doen blijken. De Woelde-verteringsbelasting. Advies van den M idd en- sta ndsraad. Uit liet advies van don Middonslands- raad, in zake de Weelde-verteringsbcla-s- ting, aan don minister van Arbeid, Han del eu Nijverheid, blijkt, dat tegen het ontwerp bij den Raad zeer overwegende bezwaren bestaan. Het onverbrekelijk verband, zoo wordt gezegd, dat tusschen liet complex wets ontwerpen bestond, door minister Galijn aanhangig gemaakt, bestaat bij do thans aanhangig gemaakto wetsontwerpon niet. Do weeldeverteringsbelasting dient slechts om de gelden lo verschaffen dio door verlaging van de successiebelasting en van de personeele belasting wordon prijs gegeven. Nu komt het don Raad voor, dat de nadoelen, aan de invoering van een Wcel- devorteringsbelasting verbonden, onverge lijkelijk veel groolcr zijn dan de voordce len, voortvloeiend uit genoemde verlagin gen. De fouten, die aan do huidige suc cess ieholas ting kleven, worden niet weg genomen, doch hoogstens iets minder frappant; voorts is slochts voorzoover grooto vermogens vererfd worden, do ver kregen belastingverlaging zoodanig, dat zij geacht kan wordon aan kapitaalvor ming door de betrokkenen bij te dragen, wat dus hierop neerkomt, zegt do Raad, dat deze verlaging aan slechts een zeer kleinen kring van personen ten goede komt. Wat de vorlaging van de porsoneelo bc- DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gowone adverlenlldn 30 oent por rogei Voor Ingezonden Mededoelingen wordt bet 3 dubbele van het tarief berekend. KJoln© advorteniiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop IO.SO. HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. De zitting van den Volkenbondrravd te Genève Trekt Spanje zich gehejl terug? Do executieve der Britschc mijnwerkers wil volmachten voor het aankneopen van nieuwe ondrhandelingen. Een nederlaag voor Woe Pci Foe in China. BINNENLAND. Een staatscommissie voor tiet Hariug- visschcrijbcdrijf (lslo blad'. Het advies aan dc rogeering van den Middenstandsraad inzake dc Wccldeverte ringsbclasting (1ste hladb De viering van het gouden feest vau Frater Adrianus in het St. Henrlcus Ge sticht te Grave als Iccraar dor 'blinden. (Kerknieuws) De invrijheidstelling van don vcrdacfita van den overval van de Boazbauh t: Ous* sum (Gem. Borichton). De pleger van het inbraakje in het Ko- ninklijke Paleis te Amsterdam (Gem. Bo- richlen). Onze Geïllustreerde Paeina De photo-pugina geeft o.m. kiokjos van; den heer P. Stapel to Leiden, 25 jaar Commissaris van Politio don beer K. Sijlsma, 25 jaar Raadslid to Leiden Do parade op 31 Augustus to 's-Graven luigo Do opgravingen in den St. Pietersberg bij Maastricht. lasting aangaat, aldus gaat het advies voort, dezo komt wel is waar een vool broederen kring der bevolking ten goede, maar tegelijk dreigt zyt ten gevolge van het belastingsysteem, zooals dit nu oen- maal ten onzent bostaat, do huishouding van lal van gemoenton in do war to stu ren, wat dezen weer nopon zal do inkom stenbelasting te verhoogen in dier voego, dat tal van personon aan verhoogde in komstenbelasting oon veel grootor bedrag zullen moolen betalen dan hun door ver laging van personeele belasting was go- schonken. Do voordeden van do vorlaging der bcido genoemde belastingen worden dcr- lialvo vrijwel illusoir geacht. Er is goen sprako van, dat zij zouden opwegen tegcu do nadeden, dio een Weoldovorleringsbo- lusting aan handol 011 nijverheid berok kent. Vordor wordt betoogt, dat do prijsvor- hooging, dio do artikelen zullon onder gaan, op welke do weeldebelasting van toepassing wordt vorklaard, rununonden invloed op do produclio on don verkoop dier artikolon zal uitoefenen. Dit weegt to meer, aldus wordt gezogd, wuar 't huidig tijdstip voor do invoering van 'n wecldu- verleringebelastiug wel het ongunstigst mogelijk is, dut zich denken laat. Vorlaging van belasting wordt dan ook met klem ontradon, indien zij gepaard zou gaan mot invoering van een Woelde-" verteringsbelasting, zelfs al was de op zet dezer belasting feilloos. Woderom dringt do Raad aan op do voorbereiding van een ontwerp weeldebe lasting, met medewerking van, on ton doelo zelfs onder leiding van don goor- ganiseerden handel eu nijverhoid. Hot is voorts een bezwuar bij don Raad dat or geen vast systeem is to ontdekken iu de lijst van goederen, op welko do woeldovertcringsbela3ling van toepassing zou zijn, terwijl aJs onbillijkheid wordt gevoeld, dat do ceno haudolaar do dooi hem verkochte artikolon wel als luxo be schouwd ziet, en oen ander handelaar do zijne niot, hoowel zij, wat het karakter der luxo aangaat, er stellig ovonzecr voor in aanmerking komen. Ten slotto werden in het advies nog oenigo opmerkingen gemaakt over de be lasting van verschillend© artikelen. De valuta-rïoncurrentie in de textiel nijverheid. Een adres aan do Rogooring. Do R. K. organi8atio van werkgevers in do textielindustrie hebben zich tot ds rogeering gerwend om oon tijdolijk invoer verbod in het leven to roopen voor ver schillende producten der Fransche ou Belgische textielindustrie, een en ander in den geest van het Sc h oenen wetje. Zij do endit onder ovcrlogging van oen uit voerig rapport over do valuta-concurren* tie, waarvan wo nu nog de laatsto para graaf: maatregelen van rogecringswogn laten volgon: Zonder rogoeringsmaatrogeion hot hon, ven-gesignaleerde euvel bestrijden, achti® wij onmogelijk. De medewerking zoowel van den handel als van hot publiek ont breekt. Mitsdien achten wij wettelijk belomme-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1