INGEZONDEN MEDEDEELING
Oc bomaanslag tc Pittsburgh.
Nadere bijzondorheden.
Ti ij het plegen van den bomaanslag op
een bank te Pittsburg (V.S.) is ook, naar
gemeld, de pleger van den aanslag om het
leven gekomen. De door de politie ver
richtte nasporingen hebben thans uitge
wezen, dat de bedrijver van den aanslag
krankzinnig was en niet tot een of andere
rooversbendo heeft behoord, meldt de
„Chicago Tribune".
Zijn lichaam is bij do explosie zoodanig
iri stukken gescheurd, dal men zijn identi
teit lot dusverre onmogelijk heeft kunnen
vaststellen. De ecnigc aanwijzingen die
men heeft, is de letter „L", die op een on
beschadigd stuk riem behouden is geble
ven.
Ten aanzien van den aaslag zelf wor
den de navolgende bijzonderheden gemeld:
De waanzinnige, die armoedig gekleed
was, bood aan het loket een waardcloozo
cheque aan, ten bedrage van 2000 dollar.
Do kassier weigerde uiteraard dezen
cheque uit te betalen. In woede ontstoken
dreigde de man daarop de bank te zullen
opblazen en 'nog vóórdat men hen» had
kunnen grijpen, had hij zijn verschrikke
lijk voornemen reeds ten uitvoer ge
bracht.
Een ontzettende slag volgde In de kan
toren der bank werd alles vernield, terwijl
allo ruiten in de omgeving braken. Tal
rijke leden van het personeel werden zeer
ernstig gewond, ten gevolge van de in het
rond geslingerde stukken meubilair en
glas, en lagen bewusteloos op dca grond.
In de straten, waar het juist zeei druk was
van uil do bioscopen en schouwburgen
terugkeerendo mcnsciicn, ontstond oen
ontzettende paniek.
In alle richtingen vlogen voorts stapels
bankpapier en cheques in het roud De
poiitie zette onmiddellijk de straat af, ten
«inde diefstal zooveel mogelijk te voorko
men
Een krankzinnige schiet op de menigte.
Uit Chicago wordt bericht, dat een
krankzinnige, die met een geweer was ge
wapend, op een spoorwegstation in cen
traal Illinois op de menigte schoot, waar
door 2 personen gedood en 3 gewond wer
den. Eindelijk losto een koopman een
schot op den gek, waardoor bij gedood
werd.
Vijf personen te Chicago aan zonnesteek
overleden.
Volgens een telegram uil Chicago aan
de .,Ncw York Herald" zijn aldaar vijf
personen ten gevolge van een zonnesteek
overleden.
Ernstig auto-ongoluk te Brussel.
Do hoofdredacteur van het Brussclsche
dagblad ,Le Soir" reed bisternamiddag
bij een kruispunt met zijn auto, toen hij
wildo uitwijken voor een voetganger, op
hot trottoir, waardoor één voorbijganger
gedood en vier personen gewond werden.
Een telegrambesteller werden beido
beenen afgereden. Twee andere voetgan
gers bekwamen lichto kwetsuren, terwijl
ook de hoofdredacteur zelf Jicht gewond
werd. Do auto is vernield.
De tooneelen bij Valentino's doodsbaar.
Nadat de gelegenheid om het lijk van
den filmartist Rudolf Valentino te zien
was gesloten en do deuren dor rouwkapel
alleen voor bloedverwanten en intieme
vrienden van den overledene waren open
gesteld, bleef het publiek toch nog wach
ten om toegelaten worden, meldt een draad
loos bericht uit New-York.
To middernacht stonden do menschen
nog voor de kapel bijeengedromd. Ze wer
den door de politie verdreven.
Een menigte van verscheidene honder
den personen poogde het politiecordon to
doorbreken en verscheidene hunner dron
gen de kapel binnen. Zij werden er ech
ter door de politie weer uitgejaagd.
Men schat, dat 80.000 personen in twee
dagen tijds door de kapel getrokken zijn.
Groofe fabrieksbrand.
Aan de Weenscho „Rcichpost" wordt uit
Brun gemeld, dat in do fabriek der ge
broeders Schwarzhubcr aldaar een groote
brand heeft gewoed, die bijna het heele
fabrieksgebouw in asch gelegd heeft.
Do schade wordt op ongeveer 800.000
schilling geschat.
Een griezelige ontdekking.
De politie te Manchester heeft een grie
zelige ontdekking gedaan in een huis,
waar een 84-jarige vrouw van de trap ge
vallen en dientengevolge gestorven was.
Toen politiebeambten do woning door
zochten, vonden zij namelijk in een zwart
geverfde blikken doos de geraamten van
twoo kinderen, waarschijnlijk tweelingen.
Gen stukje vleesch zat meer aan het ge
beente en geen kleedingstukken bevonden
zich in do bus.
Genoesheeren, die de geraamten onder
zochten, waren van meening, dat do lij
keu, waarvan zo afkomstig waren 40 of
60 jaren geleden in do doos moeten zijn
gelegd.
Een getuige verklaarde, dat hij do vor-
©ngclukto vrouw sinds 60 jaren kende,
doch nooit do blikken doos gezien had.
De politio zal trachten, het griezelig ge
heim te ontsluieren.
Roode diamant gevonden.
In do diamantvelden van Lichtenhurg
(Zuid-Af rika) is een 18 karaats rondo dia
mant gevonden. Zeer waarschijnlijk zal
deze wel een buitengewoon hoogen prijs
opbrengen, daar roode diamanten uiterst
zeldzaam zijn.
500.000 frs. aan juweelen vergeten.
Een Parijsche koopman met zijn vrouw,
'die aan het Garo de Lyon te Parijs uit den
trein stapten, bemerkten bij het verlaten
,van bot stationsgebouw, dat zij een leeren-
Jfcoffertje mot juweelen ter waarde van een
half millioen francs in hun coupó hadden
laten liggen.
De politie, van hel verlies in kennis ge
steld, deed oogenblikkelijk de uoodige na-
«poringen, maar lot nu toe tevergeefs.
UIT DE OlfiGEtflMB
HILLEGOM.
Zilveren Professiefeest.
Gisteren herdacht de Eerw. Zuster 'Ag-
reta van het Mariagesticht alhier haar
Zilveren Professiefeest. In verband met
verschillende omstandigheden in het
Kloostor en in de Kerk, heeft reeds op 12
dezer de officioelo viering plaats gehad.
Op dien dag werd in do Kapel door den
Zeereorw. lieer Pastoor Krook een H. Mis
van dankbaarheid opgedragen, terwijl ver
der een intiem feestje in het klooster werd
gehouden.
Do officieele dag is daardoor echter niet
enopgemerkt voorbijgegaan.
Naast de talrijke persoonlijke felicitaties
mocht de Eerw. Zuster ook prachtige
bloemstukken ontvangen, benevens fraaie
geschonken, waaronder een bijzonder mooi
crucifix. Vervolgens ontving de Jubilares-
se vele telegrammen, waaronder vele van
bet personeel der St. JosepluneiajesBchool,
van welke inrichting de Zuster het hoofd
is. In den voormiddag kwam het Kerk
(Scliool)bestuur van St. Joseph Zuster Ag-
neta complimcnteeren, waarbij woorden
van dank werden geuit voor de goede zor
gen, waarmee de Zuster haar school steeds
omringt.
Do dag werd verder is feeststemming
doorgebracht, daar deze tevens co af-
scheidsdag was van Zuster Agnosia, die
heden naar Amersfoort vertrokken is in
verband met haar vertrek naar Ned.-ïndië
op 31 dezer.
Met dezen dag is echter de viering van
dit professiefeest nog niet geëindigd. Door
de vacantie der scholen kon het program
maar gedeeltelijk worden afgewerkt. Op
Donderdag 9 September zal het feest op
nieuw herdacht worden door en voor do
leerlingen der St. Joscphmeisjesschool.
Wat er dan zal gebeuren, mogen we nog niet
verklappen, doch we hebben de zekerheid
dat het in orde zijn zal. En geen wonder I
Zustor Agneta is reeds 23 jaar in Hillcgom
en wordt door allen die haar kennen hoog
geacht en bemind en zulks bizondcr door
de schoolkinderen van heden en uit hot
verleden. Daarom zal do receptie van 5
September zeker ook zeer druk bezocht
worden.
Bij de geboden gelukwcnschen sluiten we
ons gaarne aan en hopen," dat de Jubilee-
rende Zuster zelfs haar Gouden Feest mo-
go beleven.
KATWIJK AAN DEN RIJN.
Het Oranjefeest. Thans zijn we in de
gelegenheid het uitvoerig programma voor
de Oranjefeesten te vermelden. Op Maan
dag 30 Aug. dan begint namiddag te 2
uur bet feest voor de schoolkinderen met
een optocht. De opstelling is op het Kerk
plein. Do Harmonie Katwijk zal beide da
gen do feestelijkheden opluisteren. De rou
te voor den optocht is: Kerkplein, AcMer-
kerkweg, Zeeweg, Callaowcg, Nieuwe Com
mandeurslaan, Comm.d.laan, Kamemelks-
buurt, Groote Steeg, Peperstecg, Wasse-
naarscho weg, Nieuwsteeg, Voorstraat,
Achterweg, Kerkstraat, eoweg. Speelter
rein bij „Callao". Na tractatic worden ver
schillende kinderspelen gehouden. Iedere
klasse speelt 3 spelletjes. Te half zes on
geveer einde dezer spelen en wordt dc
stoet weer opgesteld. Terugweg: Callao-
weg, Zeeweg, Kcrkstr., v. Egmondstr., Turf
markt. To 7 uur kunnen de winners de
prijzen komen afhalen bij do leiders van
him groep. Te 8.30 uur: Lichtstoet. Ook
deze opstelling is op hot Kerkplein, ver
ders Kerkstr., Achterweg, Voorstr., Over-
rijn, Veilingterrein, Overrijn, Bruggestr.,
Voorstr., Molentuinweg, Wossen.weg, Com-
mand.laan, Callaowcg, Zeeweg, Kerkstr.,
Karnem.buurt, Groote Steeg, Turfmarkt.
Te 10 uur is er concert, te geven door de
Harmonie „Katwijk".
Op Dinsdag 31 Aug. beginnen de fees
ten reeds in den voormiddag en wel
's morgens te 9 uur samenkomst op de
Turfmarkt. Dan wordt, opgeluisterd door
de Harmonie, gemarcheerd naar het feest
terrein. Daar begint te 9.15 uur het Ring
steken per fiets voor jongelui, de Stoelen
dans voor dames, bet Hardloopen met hin
dernissen voor jongens. Te 10.45 het Brief
posten voor dames, Ringsteken op het los
se paard voor jongelui, het Eetafet-
loopen voor meisjes. Te 12.15 is dat afge-
lcopen on gaat men weer in feeststoet naar
de Turfmarkt langs Com.d.laan, Peper-
steeg, Groote Steeg. Te 2 uur Bloemen
corso. Dit nummer vooral zal de aandacht
waard zijn. Hierbij tegelijk Reclame-Op
tocht. Opstellen op het Kerkplein waarna
de route dezelfde is van den vorigen
avond. Te half vier gaan do tilbury's en
verdere karretjes uit den stoet ringrijdon
voor paren. To 7.30 heeft dc uitreiking dor
prijzen plaats. Is het gunstig weer dan zal
er van lialf negen tot half elf ongeveer
Gondelvaart zijn. Een pr&chtnummer als
het weer zich er voor leent. Do vorige maal
was het een succes voor de Oranjevereeni-
ging, evenals dit het geval was met de
lichtstoet. Er is een groot bedrag voor
prijzen beschikbaar. O.a. bij het Bloemen
corso voor do grappigste voorstelling en
ook voor de meest pakkende reclame. Tot
Zaterdagavond kan men zich voor allo
spelen opgeven bij de verschillende be
stuursleden. Het beloofd iets grootseh to
worden. Als nu het weer maar wil mee
werken.
Tuinbouw. In plaats vau verbetering
in de prijzen kan men er eerder van spre
ken dat do toestand steeds slechter wordt.
De bloemkoolprijzen, een der hoofdproduc
ten alhier, zijn te laag om van loonende
prijzen te kunnen spreken. Vele tuinders
hebben bovendien te veel 2de soort die
veel to weinig opbrengen ovenals de 3de
soort slechts arbeidsloon opbrengt.. Ook
peen is in prijs zakekndo en de handel is
tamelijk mat. Boonen zijn zeer laag in
prijs en do la-te ardappelen loopen ook
naar een sinds langen1 tijd ongekend lagen
prijs. De toestand is over het algemeen
beneden het middelmatige. Bij velen wier
gewas iu ongunstige conditie is. zelfs
slecht.
De kwaliteit der AMSTEL-BIEREN
is Uw volle aandacht waard. 14497
GEBR. LAFEBER, Tel. 1617
RIJNSBURG.
Bloemenhandel. Met de Oranjefeest-
dagen in zicht verwachtte men over het al
gemeen voor vele bloemensoorten een re
delijken prijs. Aan deze verwachting is
niet beantwoord. De aanvoer van Oranje
kleurige bloemen was zeer groot doch deze
bloemen waren het alleen waarvoor goede
vraag was. Afrikanen gingen van f Gf 9,
Gladiolussen van f 0.30—f 0.80, Convilli's
f 0.40f 0.50, Mont brotia's f 0.190.35
Dahlia's van f23.20, Ponpon Dahlia's
f 0.40—0.60.
UITHOORN.
Dc slachthuiskwestie.
Sedert geruimen tijd is bij Gedeputeerde
Staten van Noord-Holland aanhangig het
hun ter goedkeuring gezonden raadsbe
sluit van Uithoorn tot stichting van een
openbaa^ slachthuis. Dit besluit werd door
den raad met de kleinst mogelijke stem-
menmeerderheid genomen en ook tal van
ingezetenen rekwestreerden bij Gedepu
teerde Staten om het besluit niet goed te
keuren. Daarentegen werd ook van ver
schillende zijden gevraag de goedkeuring
wel te verleenen. Ten behoeve van de in
Uithoorn gevestigde groote export-slachte
rijen wordt eenerzijds de stichting van het
abattoir wenschelijk geacht; anderzijds
wordt gevreesd dat deze exportslachterijen
zich wel eens naar elders vooral Am
sterdam zouden kunnen plaatsen en
dat nieuwe gemeentebedrijf een te zwaren
financieelen druk en te groot risico op dez9
kleine gemeente zal leggen. Aan voor- en
tegenstanders zal binnenkort gelegenheid
worden gegeven in een openbare vergade
ring van Gedeputeerde Staten hun mee
ningen nader toe te lichten en te verdedi
gen.
WARMOND.
Concert. Door de Harmonieverceni-
ffbig »St. Mathias" zal hedenavond een
Zomerconcert gegeven worden op de mu
ziektent aan dc Baan onder Directie van
den heer G. Dik.
BE RIJNSTREEK
WEKELIJKSCH OVERZICHT
KAASHANDEL.
Deze week kenmerkte zich door de bij
zondere groote aanvoeren, welke hoofd
zakelijk aan het jïetero weer voor do
kaas-fokkerij is te danken geweest. Te
Bodegraven waren circa 140 partijen
meer dan vorige week en werd deze week
aangevoerd 420 partijen. Te Woerden
waren ook pl.m. 100 partijen meer en
kwam op 517 wagens. Het weer in de
maand Augustus is voor de molkopbrengst
nogal gunstig geweest, zoodat in deze
maand in tcgensteling met andere jaren
veel kaas wordt gemaakt. Overal is er
gras in overvloed en dit is natuurlijk de
grootsto factor in,de melkerij. De produc
tie valt dit jaar nog al mee en voor die
genen dio niet al te veel nadeel hebben
van het hardnekkig terugkeerendo mond
en klauwzeer, is dit thans oen meevaller
en dit zal eenigermate tegemoet komen
in do schado die zij lijden door de voor
het boerenbedrijf, veel te lage kaas- en
melkprijzen. Ook deze week viel weer geen
verbetering der prijzen te constateeren.
Integendeel. Door deze groote aanvoer
werd de flauwe handel nog stugger cn op
alle markten is een tamelijk groot gedeel
te weer onverkocht naar huis gegaan. Te
Woerden kwam dit nog 't sterkste tot
uiting. Te half twaalf stonden er nog
verschillende partijen op de markt ter
wijl de kooplieden al waren weggegaan.
Voor do prima kazen blijft nog de meeste
belangstelling. Door de slechte afzet moei
de aangeboden kaas zooveel mogelijk
worden opgeslagen en dan koopen do
kooplui liever die 't boste houdbaar zijn
voor enkele centen per pond meer. Zij
hebben dan do kans dat zij hiervoor ook
weer de beste prijs kunnen bedingen, ter
wijl minder houdbare baas soms zonder
winst of met verlies moet worden opge
ruimd om erger te voorkomen. Prima
kaas kan nog steeds van 46 tot 52
bedingen, 'n Enkele partij is hooger ver
kocht doch dit ia maar 'n exceptie geble
ven. Voor de volgende weken verwachten
wij nog veel aanvoer en geen noemens
waardige prijsverandering.
ALPHEN AAN DEN RIJN.
De winkelweek. Do officieele opening
van den winkelweek zal plaats hebben
Woensdag 1 September, v.m. II uur op de
bovenzaal van het Huis des Gemeente door
den Burgemeester, Eerre-voorzitter der
Commissie. Do jury vangt haar taak aan
's nam. 2 uur. De prijsuitreiking zal plaats
hebben Woensdag 1 September des avonds
9 uur in „Dc Vergulde Wagon" door den
Ecre-voorz. der Commissie, opgeluisterd
door een strijkje.
Metaalbewcrkersbond. De B. K. Me
taal be wei kersbond St. Eloy afd. Alpben
heeft deze week het 10-jarig bestaan der
afd. herdacht. Daartoe was 's avonds een
bijeenkomst belegd, waarbij behalve de
le^cn en hunne vrouwen tegenwoordig wa
ren de heeren de Bruin en van der Hulst,
hoofdbestuurders van den Bond. Geduren
de deze fec9tvergadering werd het woord
gevoerd door don heer de Bruin, die het
10-jarig bestaan der afd. memoreerde en
dc aanwezigen opwekte door flinke propa
ganda te bewerken, dat zonder uitzonde
ring alle metaalbewerkers zich zullen orga-
nisceren. Do avond werd opgeluisterd door
do Aiohensche humorist, den heer Haus,
terwilj bij don heer K. Wenninghoff do
pianobegeleiding weer in goede handen j
was. De bijeenkomst had een zeer gezel- J
lig verloop.
UIT OUDE KEUREN.
Inleiding.
Iedere samenleving van menschen, hoe
eenvoudig, hoo oorspronkelijk ook, zij moge
zelfs slechts twee menschen betreffen,
eischt een zekero inperking van het indi-
vidueele doen en laten.
De ingewikkeldheid van het hedendaag-
sche maatschappelijke leven noodzaakt tot
een samengesteld systeem van verordenin
gen, die het vrije doen en laten van ieder
persoonlijk binnen engere grenzen bepaalt.
Onze vloerkleeden en matten mogen we
niet vrij op ieder uur van den dag aan de
straat uitkloppen; evenmin is het geoor
loofd de nachtelijke rust onzer buren te
storen, met ongelimiteerde snelheid zich
door de straten per auto te bewegen, aan
stoot gevende hoeken, platen of andere
dingen in de uitstalkasten der winkels te
kijk te leggen, naar het ons lust in eeti
of ander water op een willekeurige plaats
een bad te nemen, stoepen of trottoirs voor
onze huizen op to breken, woningen te
bouwen waar er zooals men dat wil, asch
en vuilnis op den openbaren weg te wer
pen, te plakken in cafe's zoolang men ver
kiest enz. enz. Deze en tal van handelingen
zijn slechts toegestaan naar regelingen, tn
wet en verordening aangegeven. Wie zich
hieraan niet houdt, ondervindt in boete,
zelfs in gevangenisstraf soms, dat de hui
dige samenleving zich krachtig tegen zul
ke aan het maatschappelijke leven vijan
dige persoonlijke willekeur verdedigt.
De klacht gaat, dat de individueele vrij
heid in onzen tijd op deze wijze al te zeer
aan handen is gelegd, 't Ligt niet in de be
doeling van deze causerieën dat te gaan
uitpluizen; wel kan in 't algemecna gezegd
worden, dat de moderne maatschappij zeer
vele redenen, heeft tot zulke strenge maat
regelen voor inknotting; want de zucht
raar ongebondenheid mag niet den vrijen
teugel gelaten worden.
Of die klacht speciaal voor onzen tijd
moet geldqji is geen vraag, voor wie kennis
nam van verordeningen uit vervlogen
eeuwen.
Voor mij ligt een lijvig boekwerk, bevat
tende de „Keuren der stadt Leyden", uit
gegeven „tot Leydeu, By Francoys Hackos,
en Pieter Leffen. In Gompagny", Ao. 1658.
s Het register vermeldt niet minder dan
217 Keuren door „den Schout en acht
Schepenen, mot advijs en goet-vinden van
de Burgemeesteren gesamen tlijck, achter
het besluyt deser Keuren ghenoemt, in
krachte van vele eude verscheyden Privi
legiën de Stadt Leyden vergunt, 'gekeurt,
ende geordonneert, 't gene hier naer volght,
lastende een yeder die het aangact hem
daer nacr onverbrecckelijck te gedragen,
op de peynen, mulcten, en correctien in de
solve begrepen". Bovendien zijn nog opge
nomen „Vernieuwinge en Ampliatie Van
de Keuren Van do Weeskamer der Stadt
Leyden, Ten beveel» van die vande Ge
rechte der Stadt Leyden Herdruckt by de
Erfgenamen van Tan Claesz van Dorp op
Marendorp inde Vergulde Son Anno 1665."
Dit boek vermeldt van vrijheidsinper-
king van den oerzamen burger staaltjes,
dfe ous terstond met hedendaagschc ver
ordeningen doen verzoenen. Ik zal uit de
217 verordeningen hier en daar een greep
doen, om te doen zien, dat het stadsbe
stuur der vrijgevochten stad Leiden aan
zijn „Burgeren ende Inwoonderen" heel
wat „Keuren en Ordonnantiën" lot hunne
,-beboudenisse en welstand" voorschreven
Het kan den lezer, die deze causerieën wil
volgen, misschien tot soelaas strekken, dat
onze Leidscho voorvaderen al evenzeer ge
reglementeerd werden.
Anti-papïstische keur.
Ik wil in deze eerste causerie dan be
ginnen met de 157e Keur, die wellicht dan
geen andere Nederlanders van onzen lijd
aangenaam kan wezen, dan van de Eer
waarde Heeren Dominé's Lingbeek en
Kersten en de hunnen, die tegen den geest
van landsbestuur, als deza keuT ademt,
blijkens hun programs en hun optreden en
spreken, niet opzien.
Die keur handelt over de „Sloutheyt ende
excessen der Pausgesinden" en staat vol
komen in het teeken der 17de eeuw. 't Is
niet gering, wat ze bevat.
Wat zouden we verbaasd opkijken, als
de vroede vaderen van onze goede stad
Leiden per gemeentelijke verordening op
een goeden dag voor al onze geestelijken,
de paters en de pastoors en kapelaans, het
verbod uilvaardigden, zich binnen de stad
op te houden, of er zelfs maar^door te
trekken zonder voorzien te zijn van een
speciale vergunning van Overheidswege.
Zulke-dwingelandij is in ons land thans
onmogelijk; dat een dergelijk Combtsme
onze Nederianclsclie burgers zou teisteren,
achten wij een zaak uit het rijk der onmo
gelijkheden. Wat (hans het ongelukkige
Mexico aan vervolging der H. Moederkerk
en van HaTO bedienaren, van de religieu
zen te aanschouwen geeft, kan naar onze
opvatting in het vrije Nederland niet ge
beuren.
Toch ligt de tijd, dat do Rcomsclien ver
drukt, tot geen Overheidsambt toegelaten,
niét als volle staatsburgers erkend wer
den, niet zoo heel ver achter ons. Dat we
thans de positie kunnen innemen, die w?
bezitten, danken we aan onze politieke
emancipatie, die berust op onze onverbro-
kon eenheid. Die eenheid is dus wel ee-^
Santos. De speldjes-verkoop ten bate
van het Santo3-fonds lieeft bier opge
bracht de som van f 215.40^J.
„Eerbied in Gods huis". Vroegmis 4,
5, 6. Hoogmis 7, 8. Vespers 9.
Concert. Concert-Programma voor het
Volksconcert, te geven door Alphenscb
Mannenkoor „Kunst na Arbeid", op Maan
dag 30 Augustus 8 uur nan. in de Muziek
tent-aan de Zaalbergstraat: 1. Haarlemsch
Liedeke, Willem Hcapc. 2. Dat kwam van
't groene looverdak, Dr. F. Eyrich. 3. Bccht
door Zee, E. Wettig Weissenborn. 4. De
Heidebloem, G. Schillekens. 5. Dc Vesper,
L. v. Beethoven. 0. In Nederland, W. v.
Thienen. 7. Woudruiscben, P. Martin Zij-
dcrlaan. 8. Dans, J. Oifco. 9. Avondlied,
Frans Abt. 10 Nimmer Nacht, Andric&scu.
11. Slaap Zacht, N. H. Andriessen.
groot goed, waarmede we niet al te
mogen omgaan. Zijn groote waarde
nen we toetsen aan verordeningen, die
nieuws gearrestcerl" werden, „bij BurJ
meesters en Regeerders der selver Slede,»
den sesden Marty van den Jare 1658,
naer voorgaende Klocke-geslagh, in teg»j
woordigheyt van den Schout, Burgemecg»,
ren en Schepenen, in openbare Vierschar
voor den volcke af-gelesen op den XXV[
Augusli, -en eenige volgende dagen van dp,
Jare 1658".
De 157sle Keur begint met een verba
aan geestelijke personen. In ons tegenwoor.
dig Nederlandsch houden de eerste re$j|
in, dat geen Jesuiten, priesters, pap»
monniken of andere desgelijko geestelijk
personen van de Roomsche gezindheid.
evenmin andere werkelijke priesters of
wijde personen, mogen komen of zich op;,
houden binnen de stad, om welke redm
ook. Alleen aan zulke geestelijke personen,
die in eenige stad van de Vereenigde Ne!
derlanden aangetoekond en toegelaten zijn,
wordt het vergund de stad als reizl?e«
door te trekken, en alleen dan er te mogen
overnachten als zo voorzien zijn van oea
schriftelijke vergunning van dc Burgemeej.
teren der stad.
Een onverlaat van een Roomsche geest».
lijke, die het toch zou gewaagd hebben
door de straten te gaan en daarbij gesnapt
werd door de rakkers van den Schout,
moest betaler» een boete „van lw<v hou.-
dert guldens, te veertigh groolen 't stuck*
En de burger, die het dorst te bestaan
zoo'n geestelijke met kennis van ziin nar-
soon to herbergen, en daarbij op die hals
misdaad betrapt werd, beliep een „povnfl
van twee hondert guldens" ongeacht nog,
dat bovendien dan ook hom het verhliif bin
nen de stad ontzegd, of eenige andere cor
rectie opgelegd kon worden.
Dat zag er dus fraai uit met onze Boom»
sche vrijheid. Maar 't is nog erger.
Wie het ondernam in zijn „huvs, em,
plaetse, schuer, stal. schuyt, of eenige an
dere gelegenthevt" tot het houden van bij»
oenkomsten van Pausgezinden te verluie
ren. leenen ofte laten gebruicken", kreeg
straffen als bovengenoemd en moest behal
ve voor zichzelf ook nog voor de onvermd*
gen de. alsmede voor de onbekende nerso-
nen, dio in zoo'n Roomsche vergadering
gesnapt werden, do boeten betalen.
Men stelle zich eens goed voor, dal ze
tersluiks met een paar honderd man in liet
gebouw aan do Steenschuur moesten bijeen
komen en dan al die gevaren van hoeten
en verbanning en liifstraffen heli enen
In het gewone intieme godsdienstige le
ven grepen die verordeningen al evenzeer
in.
Niet minder dan vijftig gu^mi bftfle
kon de Overheid van onze oude Sleutelstad
vorderen, als iemand „pesnant" werd in bet
hoogst misdadige bedrijf, bij een dierbaren
doode, 't* zij hij al of niet gekist was, op
eonjgerlei wijze liet teeken van Ohvtshis
overwinning aan te brengen, Letterlijk
staat er. dat het ..by desen verholen fis"),
om, on, bezijden, of omtrent de Lveken ende
Doot-kisten, te stellen, ofte hangen krnys»
sen, kaorssen. ofte ander licht, op een boe-
1 (en van viiftieh guldens"
Buitengewoon gevaarlijk voor 's l°nd3
Veiligheid werden te dien tiide de Rn.-.m-
schcn beschouwd, vooral ook als bel reli
gieuzen betrof.
Onze Zusters, 'dio in het streven naar
de hooesle liefdebeoefening, onze kinderen
onderwijzen, zieken verregen, liet brood
deelen met de armen, stelle men zich eens
voor als gevaarlüko lieden, die hef samen»
wonen in een klooster absoluut verboden
moot worden.
En wederom, zoo was het in de 17*Jo
eeuw toch gesteld binnen onze Lèidsche
wallen.
Het samenwonen van ongehuwde
„Vrouwspersoonen" was voor de ..gemecne
ruste deser Landen seer schadelijck" Be
jeugd werd door deze Godvreezendo vrou
wen gehouden van den weg der zabgheid
en op verkeerde wegen geleid, in strijd met
Gods gebod. Zij mochten daarom hoogstens
bij haar Ouders inwonen en zeker niet
meer dan ten getale van twee met elkaar
Aan de kinderen de Papistischo Gebeden
Ie leeren, zo te doen kennen al die ver
schrikkelijke Paapscbe superstition was
verboden, was halsmisdaad, die alweer hoe
ten en lijfstraffen tot gevolg kon hebben.
't Zijn enkele grepen, die wc doen uit
deze Keur.
Maar dit is toch wel de les, die eruit
te trekken valt, dat we als een kostbaar
goed, als een grooten rijkdom moeten blij
ven verdedigen en trachten te vermeerde»
ren de vrijheden en rechten, dio onze voor
vaderen door moedig, standvastig beleid en
door volhardenden arbeid hebben heroverd
op de verdrukking, die ons, Roomsch Ka
tholieken, zoolang door geloofshaat Is op»
gelegd.
De oude historie spreekt tot ons uit deze
keur leerend. Ze wekt ons op, vooral in de
zen tijd, nu haat tegen onze H. Kerk elders
openlijk zich botviert. Ze wekt ons op, na
we in onze politieke vrijmaking zoo vflf
voortgeschreden zijn, die emancipatie steeds
meer te vervolmaken, omdat we nog steeds
niet onze volledige godsdienstvrijheid ge
nieten en ook ten onzent tegenstanders
van onzen godsdienst geen gelegenheid
laten voorbijgaan, om die vrijheid weer fa
beknotten.
CAUSEUR
Gevestigd: Th. W. Zipp van Rot
terdam Lena J. Neus van Nieuwer-
Amslel Alida Drop van Leiden
Baartje G. L. J. den Bleker van Ter Aar
A. Roodzant van Bergen op Zoom
C. E. Keijzer van WieringenA. W.
Sen gors en gezin van Schoonhoven
van Dam van Koudekerk Jaantjo van
Schaik echlgen. v. H. Goor van Oegst-
geest T. Verbree en gezin van Ter Aar
J. van den Berg van Utrecht Hea-
drika Krannenburg van Reeuwijk W-
H. Voltkamp en gezin 's-Gravenhagc
D. Eevers van Bodegraven J. Molenaar
en gezin van Rotterdam Th. Nauta
van Helder.
Vertrokken: Pauw naar
Utrecht Johanna den Ouden naai
Ouderkerk aan de IJsel B Plomp