Vierde Blad.
Plekken
Kloosterbalsem
Zaterdag 17 Juli 1926
Buitenl. Weekoverzicht
Wanneer wij in de bladen lezen van de
poote natuurrampen, welke in het buiten-
'JDd plaats hebben, dan zeggen wij tegen
Staar: Wij leven toch maar in een geze
gd landje. Bij ons hoor je nooit van
ïervelstormen en zelden van catastrophale
mvcders.
We hebben wel eons last van hoog water,
jaar daarvoor leven we dan ook in een
tikkerlandje. Alleen behoort het tot den
goeden loon onder Hollanders om te schol-
op ons klimaat. Dat is nu letterlijk
looit goed. Schijnt de zon niet, dan foete-
wo, dat je hier in dit land van mest en
uisl geen fatsoenlijke vacanliedag kunt
loorbrengen. Schijnt de zon wel. dan lig-
ii wc dadelijk te puffen, spreken van hit-
lolfjes en maken mekaar het leven on
gelijk met de opmerking: „Wat is 't
farm, hè".
Wat er tegen le doen is?
Wel, dal is een kwestie van geld.
U kunt naar zee gaan en daar heerlijk
i«gen luieren en zoo nu en dan een badje
ïen. Hebt u daarvoor geen geld, dan
loudt u het hoofd maar onder de kraan.
U kunt naar liet Noorden vertrekken als
daarvoor centen hebt. Hebt u ze niet,
dan trekt u maar naar de Noordkant van
Jrii-iioog achter.
Als u het doen kunt, blijft u in de koelte
rail do binnenkamer met een koelen dronk
>n verroert geen vin. Kunt u dat niet, dan
Kerkt u ondanks de zweetplasjes maar
loor, of u schrijft, zooals wij, met een
slibberige vulpen over bot weer. lot onl-
lichting van alle lezers, die het warm
lebben. Het is allemaal eeu kwestie van
jcld.
Caillaux. Het hecle weekover-
ïicht staat trouwens in liet teeken van de
jeldkwestie. De meesto aandacht concen-
reert zich op de spartelingen van den
Frauschen en Belgischen franc en op de
aoedigc pogingen der koene redders. Op
iet eind van de vorige week kreeg het mi-
aisterie-Briand-Gaillaux een votum van
lertrouwen in de Fransche Kamer en een
meerderheid van niet meer of minder dan
22 heele stemmen. Het kau er mee door,
naar veel is het niet, als men bedenkt,
lat dit ministerie van de Kamer een vol
macht moet zien te krijgen om buitenge
wone maatregelen te treffen in een. bui
tengewoon ernstige finaneieelo crisis.
Enfin, Caillaux had zijn meerderheid en
■iij toog meteen aan den arbeid. Allereerst
hij per vliegmachine naar Engeland
)m de schuldenregeling- met do Britten te
mderleekenen.
Wie z'n portemonuaie gezond wil ma
ten, moet eerst met zijn schuldcischers
iet reiue komen.
Men is overeengekomen, dat eerst aan
irankrijk een moratorium verleend zal
worden (natuurlijk een gedeeltelijke
;een algeheele opschorting van belaliu-
,*en) tot het zijn ruilmiddel gestabiliseerd
in zijn vlottende schuld geconsolideerd of
[anderszins geregeld heeft. Mettertijd kuil
en de betalingen dan toenemen. Dat is
'iet gezonde beginsel dat ook aan de Da
wes-regeling met Duitschland ten grond-
dag lag.
Verder is Engeland Frankrijk tegemoet
gekomen ten aanzien van het goud-depo-
ïito dat het in den lijd van oorlog als on-
'lerpand over het Kanaal heeft gestuurd.
Een belangrijke tegemoetkoming aan
Frankrijk is de bepaling, dat. deze regeling
aerzien kan worden, indien Duitschland
minder mocht storten dan Frankrijk .op
ten gegeven oogenblik aan Engeland te'he
lden heeft. Voor dit voorbehoud heeft de
Fransche politiek rusteloos gevochten.
Frankrijk wilde aanvankelijk veel ver
ier gaan en de Fransche betalingen aan
Engeland afhankelijk stellen \^m de Duit-
fclie betalingen aan Frankrijk. Daar wilde
Engeland niet van hooren. Het wilde er/
*el eens over praten, als Duitschland te
Iprt schoot, maar dan nog alleen als Ame-
'ika eveneens bereid zou zijn tot een her
ring der schuldregeling over te gaan
bat is de concessie
Dan is er ouk, volgens Frankrijk's
wensch, een bepaling opgenomen tol be
veiliging' van den Frauschen wisselkoers,
legen overdracht van beUüiugen op hache
lijke oogenblikken. Het lag vuor dc hand
dut Engeland aan Frankrijk in dit opzicht
niet weigeren zou wat het aan Italië toe
gestaan heeft en wat de geallieerden ook
jegens Duitschland als billijk erkend heb
ben. Een andere zeer gunstige bepaling is
dat Frankrijk eventueel door Engeland ge
crediteerd zou worden voor eeu gedeelte
van hel surplus dat het van de geallieer
den en Duitschland samen ontvangt tegen
over wal het zelf aan do Vcreenigde Sta
ten af te dragen heeft. Engeland zou hier
mee gestand doen wat het steeds verze
kerd heeft: het zou geen onbarmhartig
schuldeischer voor zijn vroegere oorlogs-
bondgenoolen wezen en volkomen voldaan
zijn, indien het elk juur maar genoeg
binnenkreeg, om Amerika tevreden te stol
len. Zoo begint zich langzamerhand de
kanalisatie xap. den Duitschen goudstroom
over verschillende Europeesche landen naai
de Schatkist te Washington te verwezen
lijken.
Nu is maar de vraag of hel Fransche
parlement, deze overeenkomst zal rat if i-
ceeren. Maar dat is waarschijnlijk een
kwestie van tateren datum. Voorop slaat
nu de vraag: zal de Kamer aan Caillaux
voldoende volmacht geven, om alle maat
regelen toe te passen welke hem wensehc-
lïjk voorkomen lot stabilisatie van den
franc.
Alen heeft er blijkbaar weinig vertrou
wen in, want de franc blijft op de buiten-
landsche markten zakken en zakken.
De Belgische franc. U«.k de
Belgische franc is verbazend slap in de
beenen, ofschoon men met het herstel werk
in België veel verder is dan in Frankrijk.
Terwijl de lieer Caillaux. die zich wel
gaarne de vrije hand had willen verzeke
ren, in zijn plannen voor een soort finan-
ciecle dictatuur al heel wat water in zijn
wijn heeft moeten doen, heeft het Belgi
sche Parlement een wetsontwerp aangeno
men, waarbij den koning voor een termijn
van zes maanden volmacht wordt ver
leend om alle financieele en andere maat
regelen te treffen, die de huidige toestand
vereischl. Hij; d,w,z, dus de regeering, zal
alle van klacht zijnde maatregelen in zake
„de geldcirculatie kunnen wijzigen of aan
vullen, leeningen mogen aangaan, maatre
gelen kunnen nemen ter bestrijding der in
flatie, ter verzekering van den terugkeer
van het gevluchte kapitaal, ter wijziging
of aanvulling van de statuien der natio
nale bank, ter verhooging van belastingen
en heffingen om de opbrengst hiervan op
peil te houden, ter verzekering van de"
voedselvoorziening en de bestrijding van
het gebruik van-weelde-arlikclen. kortom
alle maatregelen welke tot verbetering vah
den financièelen locstand zullen kunnen
leiden.
Portugal. Met de glorie van ge
neraal Gomez da Costa, den» dictator van
Portugal, is het alweer uil. 'n Dag of veer-
lien geleden heeft hij zijn ministers van
buitenlandsche zaken, koloniën en biunen-
landsche zaken over boord gezet en drie
vrienden hun plaatsen doen innemen. Een
van die afgezette ministers, generaal Oscar
Carmona, die de portefeuille van buiten
landsche zaken beheerde, is de vorige week
opgetreden als premier en minister van
oorlog.
De verklaring van deze v<-rra>-ing zal
wel deze zijn, dat generaal Carmona zich
maar niet rustig heeft laten wegzenden,
doch op zijn beurt tot krachtige maatrege
len is overgegaan en eenvoudig generaal
Costa heeft verjaagd en op diens zetel is
gaan zitten. Dat hij de macht in handen
heeft, blijkt wel uit de toevoeging, dat hij
als minister van oorlog optreedt en dus
beschikt over het leger.
Een trouwens wisselvallige macht,
want ook generaal Gomez da Costa was
behalve premier minister van oorlog!
De Portugeesche revolutie ontaardt
blijkbaar meer en meer in een strijd om de
macht tusschen de generaals.
Kemal Pasja. Dezer dagen is er
een eind gekomen aan het proces te Smyr
na tegen de medeplichtigen aan liet com
plot tegen Kemal Pasja. Een aantal be
schuldigden js ter dood veroordeeld en
meteen terechtgesteld.
Het proces zal nu nog een naspel heb
ben. AYaiB dg „rechtbank der onafhanke
lijkheid" besloot de zaak van de vroegere
Jong-Turksch'e leiders in een speciaal
proces le Angora te behandelen. Hol pfo-
ce3 te Smyrna moest wel den indruk-wek
ken alsof het eigenlijk de bedoeling was
om nu maar eens voor goed met alle auti-
Kemalislische oppositie af le rekenen. Tel
kens weer hadden nieuwe arrestaties
plaats gehad en aJlen die aan de oppositie
tegen het Kcmalistisch bewind hadden
deelgenomen stonden bloot aan de verden
king bij het complot tegen Kemal betrok
ken te zijn. Het grooto politieke proces
echter, waardoor licht zal moeien komen
in de vraag in hoeverre de oppositiepar
tijen onwettige middelen wilden gebruiken
om haar doel le bereiken, zal nu te Angora
worden gevoeld, te Smyrna heeft men zich
ten slotte bepaald, tot de berechting van de
organisators en medeplichtigen van den
voorgenomen aanslag op den „eazi".
Hel zal dus nog nader moeten blijken in
hoeverre er waarheid is in de bewering
van Kemalislische zijde, dat de gcheele
oppositie van de Nationale Vergadering
van den aanslag zou hebben geweien en
dat tusschen deze oppositie en de nog
overgebleven leiders van de vroegere Jong
Tnrksche partij „Eenheid en Vooruitgang"
in alle bijzonderheden reeds was overeen
gekomen om na den moord op Kemal
Pasja heel hel Kcmalistisch regiem de
finitief ten val le brengen.
op de huid
puistjes en
zweertjes
zijn onaangenaam en moeilijk
te verdrijven, omdat telkens
andere plaatsen besmet wor
den. Geneest U met Akker's
dan wordt Uw huid
weer blank en gaaf.
Bovendien onovertroffen t>i) -.vonden,
ontvellingen, smetten. Inscctenbctcn.
Per pot van 20 grjm 60 cent.
v. 50 gr. f v 100 gr 1 75
Overal verkrijgbaar
Ui %M
Jaarverslag Kamer van Koophandel en
Fabrieken voor Rijnland.
IT.
It 1 o e m k w'ó e lc c r ij. Deze is vooral
van bete eken ia te Alphcu ;i. u. ltijn, waar
een tweetal bedrijven zich óp uitgebreide
schaal bezighouden niet do teelt van va
rens, snijbloemen, snijgroen, lcrnier- en
pcrkplantën en een bedrijf uitsluitend met
de cultuur van vasteplanlen. Deze bedrij
ven beslaan samen 5 H.A., wan van 2
H.A. bedekt zijn met glas, en hadden een
c-mzet van pl.ni. f300.000, e:t wel uitsluitend
op do binnenlaiidsche markt. Verder wordt
{|e bloemisterij nog, voor zoover het de
teelt van vnstcplanten en in miüdcrc mate
die van snijrozen betreft, gevonden in de
boomkweekcrijbedrijvcn, v. Ike aansluiten
bij het Boskoopsclic centrum.
Hazerswoude doet alleen aan bloemiste
rij en dan v.n.l. aan dc cultuur van vaste
planton in dc boómkweekerijbódrijven,
welke aansluiten bij het Boskoopsclic cen
trum, terwijl Nieuwkoop een 10-tal tuin
ders heeft, die zich in hoofdzaak bezighou
den met groentecultuur, doch ook wat doch
aan de teelt van bloembollen, meer in het
bijzonder narcissen.
De handel in snijbloemen was in door
snee goed, doch verminderde in den loop
van het jaar door verminderde afname van
Duitschland en Engeland. Snijgroeu was
in liet voorjaar duur en verder behoorlijk
van prijs. De handel in kamerplanten en
jardinièreplanten was goed. die in,.perk
plantën en vaste planten minder, doelt in
't algemeen waren de bedrijfsinkonisten
gunstig.
B o om k w e c k e r ij. Deze -komt in
deze gemeenten in karakter overeen met
die van het Boskoopsclic centrum, waarmee
'ze een economische eenheid vormen. Al
phen wijde daaraan ongeveer 100 II.A. met
een opbrengst van pl.in. f500.000, Hazers
woude 92 H.A. mot een omzet van pl.m.
f450.000. De uitkomsten .waren iels beter
dan het vorig jaar, doch in het najaar min
der dan in het voorjaar, terwijl do voor
uitzichten door het nieuwe Duitsche tarief
er niet beter op werden. De uitvoer naar
Engeland bleef stationair, die naar
Duitschland ging iets vooruit, die naar
Scandinavië (in ruimeren zin) nam bedui
dend toe, cvenzoo die naar Zwitserland en
naar België, doch die naar Frankrijk ver
minderde. door dc waardedaling van het
geldmiddel. Canada nam iets meer, dc
Amerikaansche Unie iets minder dan in
1921. Verschillende Boskoopsclic artikelen
zijn nog altijd schaarsch, doch v£ii andere
is reeds voldoendo voorraad. De economi
sche positie van het bedrijf is ook dit jaar
weer eenigszins verbeterd.
Bouwbc d r ij f. De toestand was in
1925 over het algemeen niet rooskleurig;
de weinige werken worden door zeer
scherpe concurrentie te laag aangenomen,
zoodat faillissementen met al den aan
kleve van dien niet uitblijven. (Afd. Lei
don X. A. B.)
Dc slapte in het bed rif wordt toege
schreven aan den toestand in dc andere
bedrijven, en misschien aan de hoogc loo-
nen, waardoor dc bouwprijzen sterk zijn
ópgeloopen (Patroonsb. Haarlem).
Do verplichte borgstelling bij inschrijvin
gen is nog sieoils een groot bezwaar. Door
opheffing zullen wij zeker een betoren
toestand verkrijgen (X. A. B. Fijnst reek).
Het Bouwbedrijf gaat nog steeds gebukt
onder de misstanden, die dc huidige wijze
van aanbesteding aankleven. Uit een
schrijven van een onderneming uit ons
district z.ij het volgende vermeld:
.AYij dooien U nog mede, dat wij in
steeds meerdere mate te kampen hebben
met het instituut van publieke aanbeste
dingen, waardoor vele werken opgedragen
worden aan niet-deskmulige en dikwijls
'onvoldoende financieel krachtige aanne
mers. Dat hierdoor nan goed geoutilleerde
nannemings-innatscha ppijen belangrijke
schade berokkend wordt, is duidelijk.
De meest gewcnschtc oplossing is. dat bij
'aanbesteding van werken door de Directie
'wordt overgegaan tot uitnoodiging van
een aantal gunstig bekend staande firma's,
van wie bekend is, dat de opgedragen wer
ken steeds op serieuze wij zo wordt uitge
voerd.
Door :\|*eli.-ifling van het stelsel van per
soonlijke borgstelling zal mode voor oen
groot gedeelte reeds een ciiulo kunnen
worden gemaakt aan bovenvermelden mis-
sLaud in liet bouwbedrijf.
Bouwmaterialen. Baksteen. In
dezen tak van nijverheid wordt algemeen
'•cL-h-agl over de zware concurrentie van
België. Daar het Baksteenbedrijf a's soi-
zoenbedrijf is aan te merken, wordt ver
lenging van den arbeidstijd in de zomer
maanden' noodig geacht en op oen werk
week van 55 50 uren aangedrongen.
Intusschcn werd de uitvoer naar Ameri
ka, en Groot Bril tannic van ecnig belang.
Bij vele Amerikaanselie architecten geniet
de Ncderlandsche baksteen dc voorkeur
vanv. o ge. zijn buitengewone kletirscnakee-
rïngen.
Thans I..•/.innen echter do Aomrikaan-
sclio steen fa brikanten op verhooging van
liet invoerrecht op Europeesche steen aan
te dringen. Indien, de Amerikaansche Ta-
riefcommissie aan den aandrang dezer fa
brikanten gevolg mocht geven, dan zal dit
weder een gevoelig verlies voer de Holl.
steen industrie hctcekcncn.
Kalk/a lidsteen. Men meldt aan de Ka
mer, dat do toestand in deze branche in
1925 bevredigend was. Werkloosheid kwam
weinig voor. Toch werd de invloed van den
invoer van Belgische stcenen gevoeld.
Vanwege groote concurrentie zijn de
zen laag; momenteel rijn (107'' rlfs niet
bovc.i den kostprijs.
Beton- en T c g o 1 f a b r i c k o n
Dc toestand in dit bcdri'f is eveneens ver
re van rooskleurig. Dc afzet was matig, de
prijzen slecht. Voor de bctonfabrieken
schijnt de'toestand iels gunstiger te wor
den met hoop op iets betere prijzen, maar
voor de tegclfabricatie dient gm I met
.buitengewoon lage prijzen.
Sommige fabrikanten -schrijven., den
slechten toestand voornamelijk loc aan te
weinig werkuren in het werkbare seizoen,
dar (le bctonindustric seizoe/ibedrijf is.
Van 1 Maart tot 1 November wordt "en
werkdag van 10 uur, een werkweek van 50
uur noodig geacht.
Een fabrikant deelde, nog mede:
..Doordat dc wet verhindert een voldoen
de productiviteit van de fabriek te heko
men. is liet buitenland in staat do binncn-
lanJsclic markt te voorzien van een fabri
kaat, dat in Nederland ruimschoots ge
maakt kan worden.
„Het spreekt vanzelf? dut de buitenhuid,
schc concurrent ie \yoor een groot deel to
niet zou kunnen worden gedaan, wanner
dc Ncderlandsche overhei I ui.M hielp in.-.v
werken aan het scheppen van ougvw-li-
te economische toestanden."
Houthandel. Dc topslaml van
den houthandel onderging sinds het vo
rig jaarverslag weinig verandering.
De afzet was ook dit jaar vrij bevredi
gend, wat in hoofdzaak te danken is aan
het verbruik in de tuinderijstrekën, waar
de houtconsumplic zich bleef Uitbreiden.
Bij het afsluiten van groote posten of in
schrijvingen zijn echter ook thans nog geen
loonende prijzen te bedingen.
Evenals ten vorige ja re is dit in hoofd
zaak te danken nan de ongemotiveerd
scherpe concurrentie.
Werkloosheid kwam in .ons bedrijf niet
voor, terwijl ook dc nrbeidslooncu niet" be
hoefden te worden verlaagd.
De houtimport ondervond wel de nadeo-
lige gevolgen van belangrijke prijsfluctuu-
tics#in do cxportoèrcnde landen.
De vooruitzichten voor 1926 doen weinig
verandering verwachten. Trachtte men in
1925 door organisatorische maatregelen
van den „Houtbond" tot hetere toestanden
te geraken, want betreft den import, deze
maatregelen hebben geen resultaat opgele
verd en dus zal eerst geleidelijk door den
drang der omstandigheden verbetering
kunnen intreden.
Over bet algemeen wordt te veel werk
aan onsolide aannemers gegund, waardoot
de risico in den bonthandel groot is; te
groot voor de leveranciers.
De bijdrage aan do Rijkswi/.ekevihgd
bank wordt als een drukketulen last gó
Woeld.
Nog meldde ons een houthandelaar:
„Dc toestand in onze branche was in 1925
tamelijk bevredigend, hoewel er scherp
moet worden geconcurreerd, vooral tegen
de z.g. „thuiswerkers". Veel mo'eiio v.vid
ondervonden met non-valeurs.
„Voor den afzet in het binnenland ion
ze verwachting niet hoog gespannen. Voor
onzen export naar liet. buitenhui I ver
wachten wij bevredigende ontw ikkeline."
.Schelpkalk. ln 1925 zijn uit de
schelpgaten langs Rijn land's uit vaterinus-
kanaal vervoerd pl.in. 11000 M3. schelpen.
In 1921 was dit een totaal van loooo M'.».
Ook dit jaar worden zoo goed als geen
schelpen rechtstreeks van do 'erven der
schclpenvisschers afgeleverd.
Voorts meldde ons de N'.V. „Dc Conven
tie'1; dat zij een schclpenzuiger exploiteert,
die met do andere zuigers een gedeelte der
schelpen levert, dio door schelpkalkbr.uido-
rijeu verbruikt worden.
Een ander deel der benondigde se'- dpen
wordt geleverd door sehelpenviv;ehc:s dio
aan" dc stranden met behulp van netten
schelpen 'verzamelen.
Het zuigorsbedrijf wordt in zen- ■•rl:n
mate beiiivlopd door het weer, dat dikwijls
een uitoefenen dor werkzaamheden belem
mert.' In hoofdzaak worden de viii
werkzaam gesteld iu hel Va 'dein.',, bied
der Zuiderzee.
Voor het vissollen of zuigen van i
is con /iiigveiguuuing henoodigd, voor wel
ke aan l i Dmncinhcsiuur eeu o dr--
langrijke
et
rden hel ar ld.
,'iltie
rd
Divi
dat gevischt werd
(Ecmsinonding) en vandaar s<
den ingevoerd.
Invoerrecht wordt niet gclio
pen-en omdat op Dmtscli gel:
wordt, behoeven geen Kost.
zuigvergunning te worden heti
Hierdoor wordt naar onze in
ic onbillijkheid in hol leven g
Alhoewel liet steeds moeilijk.
cl-.rl
vl.t
plaatsen le vinden, dio
Opbrengst geven, is i
niet onbevredigend
zuiger.
De capaciteit van
.Waddengebied werko
t. r dan de behoefte
"Pb.
rijke
zuigers, ilu
is helgngrij!
ii schelpen,
iu hot
grop-
r dén
ROND DE JAN STEEN
TENTOONSTELLING.
II.
Behalve de tafereelen uil het volksle-
welke Jan Steen meesterlijk heeft
weergegeven en waarin zijn kunstenaar
schap op sprekende wijze tot uiting komt,
0frit hij ook voorstellingen uit den Bijhei
motief voor zijn schilderijen gebruikt.
-\"u njst de vraag, wat Jan Steen, die
ioch vóór alles realist was. bewogen kan
•Jfbben zich op een terrein te hegeven,
'aar hij uit den aard van zijn natuurlij-
*-o aauleg niet thuishoorde. Het ant-
*oord op deze vraag kan tweeledig zijn.
In Jan Steen's tijd was het schilderen
|3n bijbelsche voorstellingen zeer in zwang
Hd groote publiek bschouwde dergelijke
'diilderstükken als het sumrimm van
binst.
ligt het voor de hand, dat hij om
°,e 'o doen aan deze mode, zijn penseel
{"kelc malen gebruikte om voorstellingen,
ontleend aan den Bijhei, op het doek te
'orengen.
Wider kunnen wc veilig aannemen, dat
•J bij het schilderen van dergelijke tafe-
jwlen grooterc moeilijkheden had le over-
dan bij het genre-stuk. dat hij
j oikomen beheerschle. En juist, die groo-
moeilijkheden zullen waarschijnlijk
V hem een prikkel zijn geweest om hcr-
Hhlo malen zijn krachten te beproeven
op een onderwerp, waarbij liij vóór alles
zijn fantasie moest laten werken, en waar
hij hem verschillende beperkende bepalin
gen waren opgelegd, betreffende workc-.
lijkheid en historische getrouwheid van
afbeelding, beperkingen, die voor zijn ge
prononceerde neiging tot het komische in
zijn zin voor realiteit op den duur toch Ie
sterk bleken te zijn. Het gevolg was, dat
hij telkens uit- den hand sprong. De na
tuur was sterker dan de leer. Hij was
niet in staat de gewoonten van ziin tijd en
eigen burgerlijke omgeving buiten de sfeer
van de bijbelsche of historische schilde
ring te houden. Welk een komisch gevolg
dit soms kon hebben, blijkt wel uit de
schilderij, de verstooting van Hagar voor
stellende. Dit doek, het eigehdom der
Dresdener Gemiilde Galerie, is niet op de
tentoonstelling aanwezig. Op den voor
grond der schilderij zien we Hagar, wier
gestalte diepe smart verraad, terwijl Is-
maël, zich van niets bewust, met zijn boog
speelt. De kommer en smarl. der vrouw,
die alle ellende, welke uit de verstooting
zal voortvloeien reeds in haar geest voor
uit ziet en do onbezorgdheid van de jeugd,
die nog niet weet, wat lijden is. heeft de
kunstenaar op gevoelige wijze weergege
ven. Maar alsof de ware Jan Steen al
reeds veel te lang bedwongen was, alsof
hij zijn zucht tot grappenmakerij niet
langer kon bedwingen, door do opening
van een poort zien we een vrouw bezig
een meisje van.... hoofdourein te bevrij
den! Deze vrijheid, welke door niets gemo
tiveerd is en het gel mol schade aaiiiluet,
.doordat liet evenwicht in do compositie op
lachwekkende wijze verbroken wordt, laat
ons vermoeden, dat Jan Steen op dit ge
bied niet de benooiligde behoorschllmid
had, welke een eerste vereischte is tot het
„schoppen van een voldragen kunstwerk.
Zoo ook hel groote doek ..Sninsou in dc
handen der Filistijnen". Heel het milieu
is specifiek Holkmdsch. Het tragische van
het geval ontgaat den ln schouwer door
het bijna alledaagscho van de voorstelling.
In „de woede van Ahasvertis" is het de
komische toorn van Aha-verus zelf. die
onbevredigend werkt. Het was voor den
vroolijken Jan Steen ondoenlijk lang ern
stig te blijven. Diep ernstige problemen
behandelen, hierin lag zijn kracht niet.
Daarom heeft hij zich maar zelden ge
waagd aan de uitbeelding van Christus.
Dit motief heeft door alle eeuwen heen
den rhrisfelijken kunstenaars de grootste
moeilijkheden opgeleverd, omdat Christus,
menschel ijker wijze gesproken, geen karak
ter had. Dit zal misschien voor hen, dio
hierover nog nimmer nagedacht hebben,
ongerijmd klinken en een profanatie toe
schijnen, toch is het zoo. Want wat be
paald een karakter? Ieder, die wel eens
karakters bestudeerd heeft. weet. dat elk
mensch bepaalde eigenschappen heeft, die
op hem een bijzonderen stempel drukken.
Juist het op den voorgrond Ireden of op
den achtergrond raken van die eigen
schap pen bepaalt ieder mensch afzonder
lijk, geeft hem zijn eigen karakter. Kun
nen -we nu van Christus, zeggen, dal hij
Hem liet verstand hoven hei gevoel gaat.
Heeft hij Hem de rechtvauryligheid of de
liefde de bovenhand? Is IIij een man van
dc gedachte of van de daad? Van welke
kant we Christus ook waarnemen, sleeds
blijkt ons, dat juist die zijde, welke we
beschouwen zijn kenmerkende eigen schap
is. Maar toch moeten we ook dadelijk
weer toegeven, dat de andere eigenschap
pen evenzeer op den voorgrond treden. Het
is nu juist, dat afwezig zijn van naar vo
ren tredende eigenschappen, welke de on
gehoorde moeilijkheden verklaart, waar
mee de. kunstenaar le worstelen heeft als
hü Christus wil uitbeelden (De moderne
schilderkunst geeft nog de beste mogelijk
heden om dit probleem op bevredigende
wijze op te lossen, daar bij deze kunst hot
zwaartepunt van het. physiologischo naar
hel psychologische verschoven is).
Het is dan ook niet to verwonderen,
dat Leonardo da Vinei vele iaren deed
over de Christusfiguur van hel laatste
avondmaal, daar hij zich haast machteloos
gevoelde een zoo verheven onderwerp te
behandelen.
En nu Jan Steen! Hij. de man van de
daverende vroolijkheid. die zich niet graag
in ernstige problemen verdiepte, die ons
het liefst deu zonnigen kant van het leven
liet zien, die er niet van hield zwaar op
de hand te zijn, hij zette zich enkele ma-
.inxoi vail liet artikel sclndpftal!,.
Moeilijkheden inzake scheepv-u'lcgmi-
b.eid voor 't vervoer van 'de gevischto
schelpen hebben zich niet voorgedaan.
Voor dc schelpkalk branderijen is do be
langrijke toename van don invoer der
goedkoopere Belgische Kluit kalk on
gunstig geweest.
Bedroeg deze iiivoér in 1913 voL -ns op
gave van hot Centraal Bureau voor >lc Siat
tistiek slechts 3170 ton, in lid afgeloopou
jaar heeft dezo invoer hot formal.'.cij
fer va li 221.532 ton bereikt.
iFSgXJWI'H Shl'lBI' 1IW1III' III I ,r<miTi/T-ZOf
lea voor zijn schildersezel om den Chris
tus weer te geven. We kunnen ons wel
voorstellen wal dit voor Jan Steen licleo-
kende en welke moeilijkheden lui hier lo
overwinnen li;ul.
Christus van Wien BeaudcKiire :-egl in
ziiu „Curiosités Eslhétiquos". dat Mij
nimmer lacht.*, omdat voor Hem. die a Hen
weet en alles kan, nieU belachelijk i en
Jan Steen!
Do twee iiitci-Jeu raken hnr elkander.
Het behoeft ons daarom ook niet al t(i
zeer t«* verwonderen, dat hier de kunste
naar in zuivere uitbeelding (o kort schoot.
Er is echter een doek van hem d«
Emmaüsgangers welke ons laat zier
hoe hij in een zeldzaam oogenblik, waarin
hij volkomen den invloed onderging van
het groote onderwerp, in staat was tot
een subtiele weergave van Hem. die d«
eeuwige schoonheid zelve is. en van Wien
Jan Steen zijn heerlijke gave, zijn kunste
naarschap had ontvangen. Maar zooals
gezegd oen dergelijk oogenblik was ("*n
zeldzaamheid in zijn roezig kuiislenaar-:-
hestaan. Dit 'noemt evenwel niet weg. dat
hij op ander gebied een begaafd schilder
was, zooals er weinige zijn geweest, lit
is dan ook vooral daarom, dal het nage
slacht hem op dit oogenblik zulk een
grootscho hulde brengt, overtuigd als het
is, dat hij door zijn meesterschap den ou-
slerfeljjken roem, dien hij zich verworven
heeft, in alle opzichten waard is.
