\~fe Jaargang.
DSS3S0AG 22 JÖNI Ê926
No. 5281
pe ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Vooi Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL
Franco per poet 1 2.95 per kwartaaL
get Geïllustreerd Zondagsblad ie voor de Abonné'e ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cL per kwartaal, bij voor
uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 et, met Geïllustreerd
Zondagsblad 9 cl
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentlSn 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het
dubbele van het tarief berekend. g
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver
huur, koop en verkoop 10.50.
Dit nummer bestaat uit twee
bladen.
jgT Zij, die zich met I Juli a.s.
wenschen te abonneeren op „De
Leidsche Courant", ontvangen tot
dien datum de courant gratis.
België
Verdere bezuinigingen.
De Belgische ministerraad is gistermid
dag voortgegaan met zijn onderzoek naar
Ui. loe te passen bezuinigingen in de staats
fusten. De dienst der pensioenen zal bij
"d ministerie van Financiën gecentrali
seerd worden. De begrootng van Koloniën
met zeven millioen francs verminderd
gorden. De Mijnraad wordt opgeheven en
urvangen door een raadgevende commis-
Het centraalbureau voor de staats-
drukwerken zal gereorganiseerd worden.
- lokalen, door het vroegere ministerie
!00r Economische Zaken gehuurd, zullen
'liiueii vier weken ontruimd worden. De
jDinisierraad heeft ten slotte besloten, dat
01 1 Januari 1929 geen nieuwe ambtena-
1011 zullen worden benoemd.
Duitschland.
Na de volksstemming.
u Eet regeeringsontwerp.
Rijkskanselier Marx beeft gisteren na
0 zitting van den Rijksdag, die slechts
duurde, besprekingen met de leiders
u regeeringsparlijen gehad. Allen waren
riv' ovei' cens> dat de Rijksdag niet op
?S maS gaan, voordat het regeerings-
ivorp in za^0 cj0 vermogensrechtelijke
ing met (|p voormalige vorstenhuizen
n miticf door den Rijksdag zal zijn aan-
tuionion.
iiÜ'. Zijri besprekingen heeft de Rijkskan-
1 opnioinv verklaard, dat hij uit een
-aannemizig van het regeeringsont-
t:iI' e consequenties zal trekken. Deze
hdpJTies kunnen bestaan in bet af-
Rijksd T°Seer"1°' "1 oulbiüdin= yan
l'^p'^m0Cia'',scbe fractie heeft besloten,
111 e de afdoening van het oatwerp te
BUiTEMLflNP
Volkenbond
Ontwapeningsbespreking te Genève.
i Gen. van Tuinen over het
Ned. standpunt.
De militaire subcommissie der voorbe
reidende ontwapeningsconferentie, die van
2G Mei af dagelijks heeft vergaderd, be
sloot, einde Juni voor enkele weken uiteen
te gaan on einde Juli de behandeling der
vraagstukken, die haar door de voorberei
dende commissie zijn voorgelegd, voort te
zetten. Hoewel de werkzaamheden lang-
:aam vorderen en van verschillende zijden
iogingen worden gedaan om de criteria
,oor de beperking der bewapeningen zoo
.ast te stellen, dat'daaruit een zoo gering
nogelijke beperking voor de betrokken
.laten zou volgen, wordt toch meer en
jicer de ernst dezer voorbereidende werk
zaamheden beseft.
Generaal van Tuinen heeft gisteren in
deze sub-commissie een verklaring afge
legd, die ten doel had tegenover de Fran-
sche voorstellen, die de levende strijd
krachten, voor zoover de bewapening te
land betreft, als eenig criterium aanprezen
de waarde van het cloode materiaal naar
voren te brengen. De Nederlandscbe dele
gatie verdedigde het standpunt, dat de le
vende strijdkrachten en het doode mate
riaal als volkomen gelijkwaardige criteria
.moeten worden aangemerkt.
Hoewel de Nederlandscbe delegatie hier-
I omtrent geen formeele voorstellen wensoh-
Ie te doen, meende zij een woord van ern
stige waarschuwing te moeten laten hoo
ien en bij de subcommissie te moeten aan
dringen op het toekennen van dezelfde
waarde aan het krijgsmateriaal als aan
liet effectief hij het vaststellen van de pri
mordiale criteria voor de elementen, die
voor beperking in aanmerking komen.
De delegaties van Zweden, Chili, Enge
land en Roemenië schaarden zich aan de
zijde van Nederland en Zweden formuleor
de een voorstel, dat geheel op de door Van
Tuinen verdedigde stelling was gebaseerd.
Ten slotte verklaarde de Fransche dele
gatie zich eveneens bij het Zweedsche
voorstel aan te sluiten. Aan het slot der
zitting werd besloten, clat de waardever
houding, die moet worden toegekend aan
de verschillende elementen, die voor ver
gelijking in aanmerking komen, eerst zal
worden bepaald, wanneer een speciaal co
mité voor liet leger, een ander voor- de
marine en een derde voor de luchtvaart
allo kenmerken, waarmee rekening zal
moeten worden gehouden, zal hebben be
paald.
bespoedigen, bij de behandeling in de juri
dische commissie aanneming en bloc voor
te stellen, daar over de belangrijkste be
palingen reeds maandenlang is gediscus
sieerd.
Daar het ontwerp slechts met behulp
der sociaal-democraten kan worden aan
genomen, spreekt het vanzelf, dat de groot
ste belangstelling op de houding dezer
partij is geconcentreerd.
De socialistische fractie van den Rijks
dag heeft in verhand met het referendum
besloten het regeeringsontwerp ernstig in
behandeling te nemen, er echter amende
menten op in te dienen. De regeeringspar-
tijen besloten geen amendementen Ie aan
vaarden.
Hoe er gestemd is.
Men schat het eindcijfer der stemmen
vóór de onteigening uitgebracht op om
streeks 15 millioen.
Slechts in het agrarische Oost-Pruisen
bedroeg het aantal voorstemmers minder
dan het totaal der sociaal-democratische
en communistischo stemmen bij do jongste
Rijksdagverkiezingen. Opvallend is de
deelneming aan de stemming in het
Rijnsch-Westfaalsch industriegebied, waar
liet Centrum ovorkeerschend is. Deze partij
had het parool „onthouden" uitgegeven,
terwijl de katholieke bisschoppen procla
maties in dien zin hadden uitgevaardigd.
Des te "merkwaardiger is, dat in do stad
Keulen b.v. tweemaal zooveel stemmen
voor de onteigening werden uitgebracht
als de sociaal-democraten en communisten
te zamen op zich vercenigden hij de jong
ste Rijksdagverkiezingen.
Ook in Baden stemde meer dan twee
maal het totaal van sociaal-democraten en
communisten voor de onteigening.
Geringer was de deelneming der burger
lijke bevolking in de Saksische districten,
Leipzig en Dresden.
Het geringst was het aantal ja-stemmen
in Beieren. In Benedcn-Beieren b.v. heeft
slechts 1/8 der stemgerechtigden aan het
referendum deelgenomen.
Ta Berlijn bedroeg de deelneming 63 pet.
in Groot-Berlijn 57 pet. In Groot-Berlijn
•werden ongeveer 1.750.000 stemmen vóór
de onteigening uitgebracht, d.w.z. 250.000
stemmen meer dan voor het Volksbegehren.
Een vechtpartij.
Gistermorgen had te Ohligs tusschen de
leden van de „Jungdeutsche Orde" en de
communisten een ernstige vechtpartij
plaats. Vier leden van de „Jungdeutsche
Orde" werden zwaar gewond. De politie
arresteerde verschillende personen. Een
communistisch gemeenteraadslid nam aan
de vechtpartij deel.
Groote verduisteringen.
15 millioen nadeel voor de
spoorwegen.
In het ressort der spoorwegdirectie
Frankfurt a. O. is men reusachtige ver
duisteringen op het spoor gekomen. Het
bedrag, waarvoor de maatschappij bena
deeld is, moet vijftien a zestien millioen
mark belöopen.
Frankrijk.
De Kabinetscrisis.
Poincaré weigert financiën.
Poincaré heeft de portefeuille van fi
nanciën geweigerd. Hij verklaarde, deze
portefeuille geweigerd te hebben, omdat
bij tegen het acco'ord van Washington is,
dat hij als minister van financiën zou
moeten verdedigen. Poincaré wordt thans
vermoedelijk minister van Openhaar On
derwijs.
Naar stabilisatie van den franc.
Met steun der geallieerde
emissie-banken.
Volgens^de Matin" zou het comité van
experts tot uiteindelijke conclusies geko
men zijn, waarvan de zeer nlgemeene trek
ken de volgende zouden zijn: ratificatie
van de schuldregeling van Washington en
sluiting van een analoog accoord met En
geland, regeling van de Fransche vlotten
de schuld, door overdracht van de bons
der nationale verdediging aan een con-
sortorium van banken, dat hun aflossing
of omwisseling in bons van een andere
soort zou bewerkstelligen. Het consorlo-
rium zou daartoe den steun van buiten-
landsch kapitaal kunnen trachten te krij
gen, door aanbod van een waarborg van
den eersten rang voor de progressieve mo
bilisatie van Fransche zijde van de Duit-
sche industrieels en spoorwegobligaties,
waarvan het totaal een bedrag van 16
milliard goudmark bereikt.
Zoo zou er een periode komen, waarin
de stabilisatie van het Fransche geld mo
gelijk zou worden met steun van de emis-
siebanken der geallieerde landen.
Caillaux' saneer ingsmiddelon.
Oud-minister Caillaux heeft een rede
gehouden te Douillet-le-Joli (dep. Sarthe).
Hij noemde daarin den financieclen toe
stand van Frankrijk ernstig, zelfs uiterst
ernstig. De opvatting, dat men het kwaad
kan bestrijden door eenvoudige fiscale me
thodes, noemde hij te simplistisch, daar
immers de werkelijke ziekte, waardoor het
land is aangetast, het „laissezaller" is.
Door do openbare financiën te herstellen,
lost men slechts een gedeelte van het
vraagstuk op, want naast de aangelegen
heden van den staat zijn er nog de aange
legenheden van de natie.
Caillaux wees op do verliezen, welke de
oorlog heeft toegebracht aan-de activa der
natie en bepleitte in verband daarmee een
vermindering -der uitgaven en -van den
invoer en een vermeerdering van de pro
ductie, met name door verbeterde exploi
tatie der koloniën, hetgeen echter een
werk van langen adem is.
De onmiddellijke taak Is een weloverwo
gen voorbereiding der monetaire stabilisa
tie, voor welke echter do medewerking van
alle staatsburgers zonder onderscheid
onontbeerlijk is, zonder dat men een be
roep doet op andere volken.
Het parlement, aldus 'spreker, moet zon
der bijgedachten medewerken bij den ar
beid, welke door de regeerders zal worden
ondernomen, mits deze een positief wel
overwogen program hebben en orde weten
to brengen in Frankrijk's financiën, op
welk gelxied geen feodale neigingen kun
nen worden geduld.
Ten slotte noodigde Caillaux de radica
len uit zich te behcersehen en zich aan te>
passen aan wat mogelijk is.
Engeland.
Hei mijnconflict.
Mac D o n a 1 d's oordeel over de
nieuwe wetten.
Sprekende over do door de Britsche. re
geering voor te stellen wetten inzake de
steenkoolindustrie, zeido MacDonald, dat
de regeering zich blijkbaar achter de eige
naars geplaatst heeft.
„Maar er zal een dag^komen", aldus de
leider der Labour-party, en die dag is niet
ver meer weg, dat er een regeering zal
worden gekozen, die achter de mijnwer
kers en hun vrouwen en kinderen zal staan'
De voorstellen van de regeering waren
partijdig en de arbeiderspartij zal zo be
vechten. De regeering heeft nooit een vin
ger uitgestoken, om werkelijke overeen
stemming mogelijk te maken.
Door de stappen, die zij deze week heeft
gedaan, heeft de regeering de situatie veel
erger gemaakt en den duur der worslcliug
verlengd".
Portugal
Het nieuw bewind.
Volgens een bericht uit Lissabon is hel
nieuwe Portugeesche kabinet thans defini
tief gevormd. Generaal Gomez da Costa
is eerste minister en minister van oorlog,
generaal Cornona minister van buiten-
landsche zaken. Voorts hebben in het mi
nisterie nog vijf officieren en drie politici
zitting.
Polen.
Generaal Haller's ontslag aanvaard.
De president der Poolsche republiek
heeft het ontslag der generaals Joseph
Haller en graaf Szeptycki aanvaard.
Marokko
De pacificatie van Marokko.
Het is nog steeds moeilijk vast te stel
len, welke houding do Djeballa's zullen
aannemen, ofschoon sinds Abd-ol-Krim
van het tooneel is verdwenen, er geen nieu
we leider is opgetreden.
Het centrum der opstandige beweging
ligt bij de Gomarra-stammen, waarop de
Spaansche troepen nu een aanval voorbe
reiden. Aan het Westelijk deel van het
front zijn de Franschen en Spanjaarden
opgetrokken, ter voorbereiding van een ge
zamenlijke actie ten Noordoosten van
Wezzan en vorder ten Oosten tegen de Be-
ni tari en de Beni Mesgilda.
China.
Snel recht in China.
In verband met de poging op 8 Juni j.I.
van een Chinees te Tsjangtse om een Amo-
rikaansche dame te wurgen en met de
stappen, door den Britschen consul aldaar
gedaan, hebben de autoriteiten to Tsjangt-
so een proclamatie uitgevaardigd, waarin
verklaard wordt, dat iedere Chinees, die
buitenlanders lastig valt, op staanden voet
zal worden gefusilleerd.
De Polder Wilnis Veldzijde droog.
500 H.A. vruchtbare grond
verkregen.
Ged. Staten van Utrecht deelen den Sta
ten mede, dat de uitvoering van de droog-
makings- en vorkavelingswerken iu heb
Waterschap Wilnis-Veldzijde thans bijna
is voltooid. Het voornemen bestaat, de
droog gekomen gronden, pl.m. 500 H.A.
vruchtbaar land, begin Augustus to doen
verkoopen.
Gedeputeerden brengen onder de aan
dacht van do Staten, dat dit waterschap,
overeenkomstig de voorwaarden, door de
Staten verbonden aan de waarborging van
de rente en de aflossing van een door dat
waterschap te sluiten geldloening (besluit
van 8 April 1924), ten behoevo van deze
Provincie een credieb hypotheek gevestigd
heeft op de onderhavige perceelen.
Aangezien het belang van een zoo voor-
deelig mogelijken verkoop van de droog
gekomen gronden eischt, dat deze plaats
heeft vrij van hypotheek, zal de Provin
cie, naar de mcening van Gedeputeerden,
zoo noodig hare medewerking moeten vor-
leenen tot doorhaling van de inschrijving
van het hypothecair verband. Gedepu
teerden vragen daarvoor thans machti
ging-
Zilverbons.
De minister van financiën brengt Ier al-
gemeente kennis, dat, ingevolge het Kon.
besluit van 13 Januari 1926 (St.bl. no. 4),
do ingetrokken zilverbons van f 2.50 (mo
del 1915), alsmede do ingetrokken zilver-
bons van f 1 (model 1916), alsnog tot en
met 31 December 1926 ter inwisseling kun
nen worden aangeboden ten kantore van
het agentschap van het ministerie van fi
nanciën to Amsterdam (Heerengracht
344/46).
Desverlangd kunnen de bons per post
aan bovenstaand adres worden gezonden,
met duidelijke opgave van naam en adres
vaar den afzender. Ter bevordering van een
spoedige afdoening zullen do inzenders
goed doen, bij de bons te voegen een be
hoorlijk gefrankeerd on aan hen zelf ge
adresseerd formulier van een postwissel of
wel een behoorlijk gefrankeerd stortings-
fcrmulier van den postcheque- en giro-
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Generaal van Tuinen over hel Ned.
standpunt inzake de ontwapening.
Poincaré weigert de portefeuille van fi
nanciën te aanvaarden.
BINNENLAND.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijzi
ging van de visscherijwet, hoofdzakelijk
wat betreft de indeeling van kustvisscherij
Staten-Generaal (2do blad).
Het antwoord van minister Slotcmaker
de Bruine op de vragen van den heer Oud
in zake de aan tandtechnici verleende ba-
wijzen van bevoegdheid (2de blad).
Verduistering van f 70.000 door een no
taris (Gem. Berichten, 2de blad).
Geweldige droogte in Suriname (Ned.
West-Indie, 2de blad).
Onze Geïllustreerde Pagina
De photo-pagina geeft o.rn.: Eon photo
vari den Pauselijken Delegaat op het In
tern. Eucharistisch Congres te Chicago
Eenige sportkieken.
dienst ton bcloopo van bet bedrag der door
hen ingezonden zilverbons.
Uit het bovenstaande blijkt, dut do ge
legenheid tot inwisseling niet meer wordt
opengesteld ten aanzien van de ingetrok
ken zilverbons van f 1, f2.50 cn f 5 van
den oudsten vorm (model 1911) cn dat op
het oogenblilc nog alleen in omloop zijn do
zilverbons van f 1 cn f 2.50 van het nicuw-
sto type. Van dc laatstbedoelde zilverbons,
welke dus niet behoeven te worden inge
wisseld, dragen do bons van fl do dnglcc-
kening van 1 Februari 1920, terwijl do bons
van f 2.50 zijn gedagtcekeml 1 Juli 1918 of
lftlcr.
Do gewono audiënties van do Minis
ters van Waterstaat en van Koloniën zul
len Vrijdag 23 Juni a.s. niet plant s hebben.
Het Internationaal Eucharistisch Congres te Chicago.
Koninklijke Besluiten.
Burgemeesters.
Bij Kon. besluit is benoemd tot burge
meester der gemeente Clinge J. W. Vic-
nings, tot burgemeester der gemeente
Heinkenszand mr. A. J. J. M. Mes.
DE OPENING.
Reuter seint ons d.d. gisteren:
Het Eucharistisch Congres is heden
geopend met het celebrecren van een
Hoogmis door Kardinaal Bonzano. Deze
werd bijgewoond door 200.000 menschen,
terwijl 50.000 geen plaats konden krijgen.
Voor do verschillende vergaderingen
blijken geen zalen in Chicago groot genoeg
te zijn; de meeste worden op het exercitie
veld der soldaten gehouden.
Heden was het do Kinderdag. 60.000
kinderen gekleed in wit en goud met du
paüskleuren zongen do Missa dc Augelis.
Het was een machtig grootsch en diep ont
roerend schouwspel.
Toen de Paus. gezant aan liet eindo
van de H. Mis den zegen had gegeven,
trachtte de menigte zich om het altaar to
verdringen, wat een oogenblik een conster
natie gaf, dio echter onmiddellijk weer
door de orde-commissarissen was her
steld.
Een glanspunt van het congres is eev
koor van 62.000 stemmen, dat geoefend
is de Unizano zong.
Omtrent do opening van het Gongrei
meldt de bijzondere corr. vau „De Maas
bode" nog:
Schitterend weder begunstigde den ope
ningsdag van het Eucharistisch Congres
Behalve in do Nederlandsche Willibrordua
kerk werden in al de kerken van het aarts-
diocees Chicago om 5 uur 'smorgens plech
tige Hoogmissen opgedragen, gevolgd door
stille heilige Missen, die met tusschenpoo-
zen van een half uur tot den middag wer
den gecelebreerd.
Er werden een millioen aantal heilige
Communies uitgereikt.
Om 11 uur had de plechtige ontvangst
en installatie van den pauselijken legaat,
kardinaal Bonzano, in de kathedraal van
den zoeten Naam Jezus plaats.
Hier droeg mons. Hcylen, bisschop van
Namen en voorzitter van het permanent
comité ter voorbereiding der internationa
le Eucharistische congressen, een pontifi
cale II. Mis op. Mons. Dunne uit Chicago,
geheim kamerheer van den Paus, deed
voorlezing van de pauselijke breve (waar
van wij den tekst reeds gepubliceerd heb
ben. Red.)
Zijne Eminentie kardinaal Mundelein,
aartsbisschop van Chicago, hield do wel
koms trede tot den pauselijken legaat, wel
ke rede door kardinaal Bonzano werd be
antwoord.
De kardinaal-legaat sprak de verwach
ting uit, dat het Eucharistisch Congres lo
Chicago op grootsehc wijze tot uiting za!
brengen bet geloof in de grondslagen van
de Christelijke leer, van de Verlossing en
van het Eucharistisch Offer.
Hij uitte do hoop, dat de tijd zal komen,
dat alle belijdenisson in Christus, den
éénen Hoogepriesler cn Middelaar, ver
een igd zullen worden.
Voorts gaf hij namens Z. H. den Paus
de verzekering, dat dc Vader der Christen
heid even groote 'liefde voor Amerika koes
tert.
De pontificale H. Mis was orn over hvoo
geëindigd.
Do kathedraal bood een schitterenden
aanblik. Een indrukwekkend schouwspel
levei'de de processie op, waai*aan honder
den priesters, bisschoppon, prelaten cn
abten in hun kleurrijke gewaden deelne
men. Men zag Oosterscho archimandrieten
Syrische en Boetheensche bisschoppon,
Kardinaal Bonzano schreed aan liet
hoofd van den stoel, waarvan elf kardina
len, geëscorteerd door Malta- en Grego-
rius-ridders, deel uitmaakten.
Aan de muzikale opluistering der pon
tificale H. Mis was allo artistieke zorg
besteed.
Van de plechtigheden in de kathedraal
oen eenigszins gedetailleerde beschrijving
te geven is niet mogelijk. De ontvangst
van don kardinaal-legaat in het grooto
kerkgebouw droeg een grandioos karakter.
Eén der vier ceremoniemeesters was mgr.
Carlo Grano, pauselijk ceremoniemeester
ten Vaticane. Er waren 10 assistent-cere
moniemeesters (priesters van Chicago) en
21 dienaren (theologie-studontoh van Chi
cago).
De Mis werd gezonden door een mannen
koor van 137 personen.
In het geheel waren er 12 kardinalen,
500 monsignori, 257 bisschoppen, 57
aartsbisschoppen, 3 apostolische delegalen,
17 gemijterde abten, 3 apostolische prefec
ten, 4 superiors-generaal en 800 priesters
hij tegenwoordig.
Er waren 400 persvertoaenwoordigers
cn de muziek, evenals de pre werden
per draadloo'en omroep uitgezonden.
Voortdurende aanbidding.
Gedurende den hooien congrcsdflur zal
het Allerheiligste in de kathedraal van don
Zoeten Naam Jesus te Chicago ter voort
durende aanbidding zijn uitgesteld.
Na de officieele opening blijft het Al
lerheiligste tot Donderdag permanent uc-
exposeerd om de hulde van de congressis
ten der lieele wereld in ontvangst te ne-
Tor rechterzijde van het hoogaltaar zijn
do troon van den kardinaal-legaat en do
tronen van de andere kardinalen, die het
congres bijwonen, opgericht.
Van 20—24 Juni zullen 500 leden van
het Gezelschap der nachtelijke a.mbi.Ming
en van de Eucharistische eerevvacht door
hun adoraties den Chris!us Euchari-ticus
