\1e Jaargang. WOENSDAG 9 JUNI 1926 No. 5270 3)e &2icbelv£ (Bomomt 0g ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Vooi leiden 19 cent pei week 12.50 per kwartaal R;i oDza Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaaL Franco per p03t I 2.95 per kwartaaL jlet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver- kri^baai tegen betaling van 50 cLper kwartaal, by voor- oilietaling. Afzonderlijke nummers o ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt elkon dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen I. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone adverlenliën 30 cent per regel Voor Ingezonden RIededeelingen wordt het z dubbele van het tariof berekend. s Kleine advertontiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop fO.50. Dii nummer bestaat uil twee bladen. Organisatie in de dorpen. In de vergadering van den Alg. R. K. irulbouw Bedrijforaacl "heeft rector Kok iwt grooleu nadruk gewezen on de nood- zJciijkhcid van Katholieke organisatie o,i liet platte land men leze het verslag oho:over in bet tweede blad. K.itliolieko organisatie is in do dorpen i Kt even noodzakelijk als in de stadl bn daarom: Roomsclie boeren mogen il l. mopperen, als de knechts ijverig lid jijn van een Katholiek sociale organisa- tj<> l'oomsche hollenkweckers mogen het r.ii'i afkeuren, als do arbeiders zich eens- -vind Katholiek organisecren in slands- o! vakorganisatie Zij moeten begrijpen, til zulks vooral voor de jongeren /óór gcwenscht is. Neen, gedreven door de zelfde liefde waarmede zij de Roomsche zaak beminnen, moeten zij sympathiseeren jai'i Volksbond, St. Deus Dcdit e.d. organi- 11a daarom: Katholieke zelfstandige ïurkers, landbouwers of middenstanders, lao'jton zich organiscerén in do daarvoor aangewezen Katholieke sociale organisa ties cn vooral zorgen, dat hun zoons, z'hi gauw dat mogelijk is, van die organic sa lies profijt geestelijk voordcel trekken. La daarom niet op de laatste plaats, maai' eigenlijk op de eerste moeten de keken medewerken met de priesters voor tien krachtigen groei en schoonen bloei van dio organisaties, welke beoogen de ontwikkeling, de opvoeding van de hoop der Katholieke Kerk, cle jongens en meis je*, vau wie velen na korteren of langoren tijd misschien plotseling midden in de grootc stadsgevaren zullen komen te staan. De toeken moeten voor Congregaties en Patronaten betalen met hun geld en de tnikto term zegt het zoo kernachtig mol bun persoon! In de dorpen moet nog hier en daar Voi'uen opgehelderd dat benopen uitzicht, hetwelk overigens verstandige nienschen in een arbeidersorganisatie maar o zoo gouw iels „roods" doet zien, terwijl zij er de Eoomsche kleur in moesten erkennen; horden uitgebannen die duffe opvatting, dal Katholieke organisatie, hoe dan ook, flaar niet noodig is. levend moet zijn en tot daden-kracht dringend de overtuiging, dat het belang dor Kerk, het belang der zielen de Katho lle organisatie ten plattelande eischtl BUSTE^LAND Volkenbond De houding van Brazilië onzeker. ten voldoende Raa d smeerde r- l'eid voor hot nemen van besluiten, lea aanzien der geruchten, volgens ^pILc Brazilië uit den Volkenbond zou jvillen treden, verklaart men ia Volken- '"'iidskringen, dat deze geruchten niet be- v''>!igd zijn. V el houdt men er rekening mede, dat Eraziliaanscho delegatie aan de zittin- :'rv?u den Yolkenbondsraad niet langer 2'l willen deelnemen, bo Raad zal dan nog slechts uit negen ,i011 bestaan en de zetel 'van Brazilië zal, '"pidIs die der Vereenigdo Staten, onbe- I blijven. Daar do aanwezigheid van de 'i i der Raadsleden voor hel nemen van luiten voldoende is, zal de Raad dus in 'i uomen van besluiten niet belemmerd borden. Indien do Braziliaansche delegatie bij ':i1' bonding, om de ziltingen van don niet bij Ie wonen, blijft volharden, kan in Seplember Duilschlands toe- 1,1 "ig zoner belemmering geschieden, '"'"T Spanje verklaard heeft, dat het zich "'-'pn Bnitschlands toelating niet wil ver guien. ri 11*'na zal het van do Assemblee afban li'1'i Brazilië opnieuw tot lid van den wil kiezen. Mocht Brazilië niet hor- women, dan lijkt liet uiterst waar- "jnlijk, dat dit land zich uit den Bond "J terugtrekken. «Spanje had er geen belang meer 1 ij". Betreffende Spanjo's houding [en op- 'i117 van den Volkenbondsraad welks - bng samenvalt met de reis van den 1ns?ben gezant te Parijs, Qu in on es de •'0n, naar Madrid, verklaarde de Spaan- ,'j? minister van Buitenlandsche Zaken, bedoelde reis is ingegeven door het uigon er Spaansche regeering, om met gezant te Parijs de internationale te bespreken, die Spanje interes- ln Verband met de besprekingen M ,i n a^enbonsraad te Genève. Verwijzing naar het feit, dat sinds hd ,ye,en^ornst dor commissie, belast met j J^'ndeeren der kwesties, die met de 'Sanisatie van den Raad verband hou den, de stemming in den Raad zich in overeenstemming heeft getoond met de op valling van den Engelsclien gedelegeerde, lord Robert Cecil, welke opvatting in te genstelling is met de aspiraties van Span je, verklaarde de minister, dat Spanje's tegenwoordigheid bij de gisteren aange vangen zitting van den Volkenbondsraad voor Spanje geenerlei belang meer. had. De Spaansche regeering was dan ook van meening, dat haar tegenwoordigheid niet noodzakelijk was. Daar echter eeni- ge Volken'sraadsleden de vrees uitspraken dat Spanje's wegblijven het wettig bijeen komen van den Raad zou beletten, heeft de Spaansche regeering haren zaakge lastigde to Bern opgedragen, Spanje bij afwezigheid van Quiuones de Lóón in de zitting van den Volkenbondsraad ^verte genwoordigen, ten einde aldus iedere for- meele moeilijkheid te vermijden. De houding der Spaansche regeering blijft ongewijzigd. Zij wilde ten aanzien van Spanje's toekomstige houding het laatste woord niet gesproken hebben, zoo lang zij, die bet in bun macht hebben voor het onderhavige probleem een verzoenen de en rechtvaardige oplossing te vinden, hun laatste woord niet zullen, hebben ge sproken. Oostenrijks ontvoogding geregeld. Beperkt recht tot uitgifte van schatkistbiljetten. Gistermiddag heeft het' Oostenrijksche comité van den Volkenbondsraad in te genwoordigheid der Oostenrijksche dele gatie, met den Bondskanselier, Ramek, aan het hoofd, en van den commissaris- generaal van den Volkenbond, mr. Zim merman, de Oostenrijksche kwestie defi nitief geregeld. De financieele controle wordt, naar reeds sedert lang bekend is, op 1 Juli a.s. opgeheven. Het recht om ter dekking van tekorten van tijdelijke» aard, schatkistbiljetten uit te geven, wordt aan do Ooslfuvijkscln? re geering verleend. Opdat deze biljetten door de Öoslcnrijksclio Nationale Bank beleend kunnen worden, is wijziging van de sta tuten der bank noodzakelijk. Dr. Ramek sprak aan het comité nog maals zijn dank uit voor de hulp van don Volkenbond, die Oostenrijk in staat heeft gosleld, de vele moeilijkheden te overwin nen. waartegen het zoo zwaar to kampen» heeft gehad. Hij dankte ook mr. Zimmerman voor zijn medewerking, die bij aan het land en het volk van Oostenrijk in moeilijke omstandigheden heeft verleend. De financieele controle in Hongarije. Smith g a a t li o e n. De commissaris voor Hongarije, Smith, heeft verklaard, dat hij zijn taak als ge ëindigd beschouwt en ontslag zal nemen, indien men van hem verlangt, dat hij het werk voortzet. Hot financieele comité z.al over de benoeming van zijn opvolger be raadslagen. De controle in Hongarije zal eerst later definitief worden opgeheven. Hef door de Hongaarsche rogcering aan het financieele' comité van den Volkenhond voorgelegde memorandum is 85 pagina's druks groot en geeft een samenvatting der tot dusverre met de saneeringsactie be reikte resultaten. Betoogd wordt, dal de ten behoeve van don dienst der Volkenbondslcening ge blokkeerde inkomsten uit 't tabaksmonopo lie, uit zekere douaneposten en uit de sui- kcrbelasting, het zevenvoudige van hot be drag hebben opgeleverd, dat voor den dienst der Volkenbondslcening benoodigd was, om welke reden het hlokkeeren van andere inkomsten onnoodig was. In het saneeringsprogram liarl de Hon gaarsche regeering zich verplicht 15.000 ambtenaren te doen afvloeien, terwijl in derdaad bet ataatspersoneel met 33.765 ambtenaren werd verminderd. Bovendien is tot het doen afvloeien van nog 2500 amhlenaren besloten. Bij de staatsbedrijven is bet. deficit vol komen verdwenen en voor 't begroolings- jaar 192G'i927 wordt het overschot tot dusverre reeds op 14 millioen goudkronen geschat. Een brief van Briand over de valscha munterii. Briaud overhandigde liet secretariaat- generaal van den Volkenbond een brief, AVaarin bij do aandacht der landen vestig de op tallooze vervalschingen, die de laat ste jaren gepleegd zijn met liet nationale geld van verschillende landen. Briand meende, dat het van belang zou zijn, alle landen te verplichten tot het verleenen van hulp door middel van conventiebepa lingen, die hen in staat zouden stellen die internationale misdadigheid, de vervaardi ging van valsch geld, te bestrijden. Deze samenwerking zou in de eerste plaats kun nen worden verkregen door bet coördinee- ren van de pogingen der magistraturen en politie in de verschillende Janden. en ver volgens door de vorming van een comité voor de strafwetgeving, toe te passen in allo gevallen van vcrvalsching van buiten- landsch geld. Briand meent, dat de Vol kenbond zeer in bet bijzonder het aange wezen lichaam is om naar een oplossing van dit probleem te zoeken. Hij besloot met het verzoek aan het secretariaat-ge neraal, aan den Raad van den Volkenbond liet voorstel voor te loggen, dat de Fran- sche regeering heeft geformuleerd, aan een speciale commissie, bestaande uit be voegde personen, door do verschillende staten aan to wijzen, do zorg toe to ver trouwen een ontwerp conventie uit te werken tot het onderdrukken van de mis daad van het vervaardigen van valsch geld. De brief is direct ter studio in hauden gesteld van de léden van den Raad. Gemeenschappelijk front ter verdediging van de franc. De Franscho premier, Briand. heeft met den Belgischen minister van Buitenland sche Zaken, Vandervelde, die gisteren to Genève is aangekomen, cn in het bijzijn van den Franschen oud-minister Loucheur en van den Belgischen oud-premier Theu- nis, ter gelegenheid van ceüa lunch en een daarop gevolgde bespreking de kwestio cvan den franc behandeld, Er is echter nog geen accoord gesloten. Ouitschland. Een brief van Von Hindenburg. Zijn standpunt inzake onteige ning zonder schadeloosstelling Rijkspresident v. Hindenburg heeft aan den president van den rijksburgerraad, den heer v. Locbell, een schrijven gezonden over het referendum inzake do regeling met de vorstenhuizen. In dit schrijven zegt de president, dat hij geen gevolg kan geven aan het voorstel van den lieer Locbell om in een openbare uitlating inzake het referendum stelling te nemen. - - T Als zijn "persoonlijk»' '_m-join?-cTêclt do president méde, dat hij do bezorgdheid van v. Locbell volkomen reelt; In het onteigeningsvoorslel ziet v. Hin denburg een zeer bedenkelijk vergrijp te gen den rechtsstaat. Hot is volgens hem in strijd met do grondslagen der moraal cn van het recht. Hindenburg spreekt de overtuiging uit, dat het rustige oordeel en de gezonde zin van het Duilsclio volk deze raoreelo cn juridische zijde der kwestio niet zal voor bijzien en koestert do hoop, dat het volk bij cle stemming op 20 Juni met deze over wegingen rekening zal houden. Deze brief, die met medeweten van Von Hindenburg is gepubliceerd, hoeft groote opschudding bij de Linksche partijen ver oorzaakt. De Vlaggetfvcrordening. Een order op eigen gezag. Naar men weet, beeft de vroegere rijks kanselier dr. Luther indertijd in den Rijks dag medegedeeld, dat do bekende vlaggen- verordeniug op li Augustus overal ter wereld tegelijk zou worden uitgevoerd. De democratische „Zeitungdienst" verneemt thans, dat het ministerie van Buitonland- sclio Zaken op eigen houtje den diploma- tieken vertegenwoordigers van Duitsch- land in Amerika, Spanje en Zweden de opdracht heeft gegeven, bij het bezoek van Duilsclie oorolgsschcpen aan dezo landen de verordening onmiddellijk toe te passen, dus zoowel zwart-rood-goud als zwart-wit-rood te vlaggen. Frankrijk. Zelfbestuur ill het kader van Frankrijk. De actie der Katholieke per3 in den E 1 z a s. De katholieke kranten van den Elzas publiceerden gistermorgen een oproep aan alle Elzassers an I.otharingers. waaronder een honderdtal handteekeningen voorko men, onder welke die van allo bekende Voorstanders van autonomie van den El zas. De oproep handhaaft de eischcn, welke steeds door de „Zukunft" worden geformuleerd, n.l. autonomie in bet kader van Frankrijk, de cischen betreffende de Duitsche taal op de scholen, volledige autonomie van het spoorwegnet, handha ving van het concordaat, eerbiediging van de zeden en gebruiken, bescherming van landbouw, wijnbouw, handel en industrie, fiscale hervormingen, gelijke rechten voor de Elza ers wat betreft de administratieve loopba n.de oproep verklaart zich tegen chauvinisme, imperialisme en railitairisme en geeft uiting aan een enthousiaste vre delievendheid en een streven naar inter nationale samenwerking. Do oproep eindigt aldus: ,,üe maat is tot overloopens too vol. Een dergelijk leed zullen wij niet langer dulden." De Fransche socialisten voor hoogere parlementairs vergoeding. In de Fransche Kamer lieeft gistermid dag, bij afwezigheid van de regeering, een zeer opgewonden debat plaats gehad over het voorstel tot verhooging van de parle mentaire vergoeding van 27.000 francs op 42.000 francs per jaar. In de pers is legen deze verhooging een vrij heftige campagne gevoerd, onder het motief, dat het op het oogenblik niet de tijd is voor do parlementariërs, óm voor zichzelf hoogere uitgaven te votceren. Het was vooral de rechterzijde, die gis terenmiddag het voorstel bestreed, terwijl ook de communisten tegenstanders zijn, die eerst instelling van een glijdende loonschaal wenschen voor de salarissen van de ambtenaren en arbeiders. Een beslissing word nog niet genomen. Engeland. Ceen verandering in Engeland. Beide partijen onwrikbaar. Het informeclo onderhoud tusschen enkele afgevaardigden van hot bestuur der mijnwerkersfederatie en van de asso ciatie van mijneigenaars, heeft gister middag plaats gehad, doch de bespre kingen hebben niet tot een verandering aanleiding gegeven. De secretaris der mijnwerkersfedera tie, Cook, verklaarde na afloop, dat er volstrekt niets is veranderd. Er zijn ook geen voorbereidingen getroffen voor ver dere bijeenkomsten. Polen. Het nieuwe kabinet. Bartel heeft gisteravond zijn kabinet geformeerd. Hij zelf wordt premier en minister voor de spoorwegen, Zalevski buitenlandsche zaken, Pilsoedski oorlog, handel cn industrie Kwiatkowski. Binnenkort begint hot proces tegen go- neraal Rozwakowski, dio beschuldigd 'wordt van fraude bij leveringen voor hot leger. Do schade door de revolutie veroor zaakt wordt, met inbegrip der schadeloos stellingen, op 110 millioen zlotr ge raamd, Turkije. De ondcrtcekening van het Mosoel-vcrdrag •Do christcl ij ke m i n d o rh e d e n echter nog niet veilig. Do onderteekening van de Mosool-over- ccnkomst tusschen Engeland cn Turkije lot stand gekomen na maandenlange ge duldige onderhandelingen tusschen den Britschcn ambassadeur in Turkije, sir Ro nald Lindsay, cn traincorcnde Turksclie onderhandelingen, heeft hier groote vol doening gewekt. Slechts het ontbreken van voldoende waarborgen voor do behandeling der Christelijke minderheden, dio in do grens gebieden leven, mag oen lacune booten, waarop trouwens reeds in liet Lagerhuis, aan welks sanctie hot gelieele verdrag zal worden onderworpen, do aandacht is ge vestigd, Die christelijke minderheden zul len in tusschen door Locker Lampson's antwoord, dio de vriendschappelijke ver houding tusschen Turkije cn Irak de beste garantie noemde, wel weinig zijn ge rustgesteld. Zij kennen do Turken .sinds jaren on generaal Laidoner'a rapport heeft wel duidelijk bewezen, dut do Tur ken van de republiek niet anders optreden dan do Turken van liet sultanaat. BINHENLAKD REORGANISATIE R.K. STAATSPARTIJ. Het praeadvics van het Bondsbcstuur. De behandeling van liet reorganisatie- rapport in do onderscheidene Ilijkskies- kringorganisalies hoeft aanleiding gege ven tot liet inzenden van een groot getal amendementen, lil hoofdzaak do samen stelling van den Partijraad en de keuze der stemgerechtigde afgevaardigden ont moetten nog al cenigo tegenkanting. In een Zaterdag to Utrecht gehouden vergadering van liet Partijbestuur met do volledige Reorganisatie-Commissie, onder presidium van den heer jhr. mr. Ch. Ruijs do Beerenbrouck, zijn de voorge stelde wijzigingen aan een breedvoerige bespreking onderworpen. Ten slotte kwam men tot do samen stelling van een praeadvies. Bondsvergadering vervalt. In artikel 11 de „Bondsvergadering" te schrappen, waardoor dit instituut vervalt. Samenstelling Partijraad. Het artikel 11, regelt de samenstelling van den Partijraad, wordt als volgt gele zen: Do algomeene vergadering der R.-K. Staatspartij heet Partijraad. Voorzitter van don Partijraad 13 do voorzitter van do R.-K. Tweede Kamer fractie. A. Stemgerechtigde leden. Als zoodanig treden op de afgevaardigden der Rijks- kieskringorganisaties. HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. De houding van Brazilië ten opzichte van den Volkenbond onzeker. Een brief van den Rijkspresident, waarin deze zijn meening zegt over do vorsten-schadeloossteliing verwekt grooto opschudding. Het Mosoel-evrdrag garandeert geen veiligheid voor de Christelijke minderhe den. BINNENLAND. De reorganisatie van de R.-K. Staats partij. Prae advies van het Bondsbc stuur (lsle blad). Actie van uit Nederland inzake het in voerverbod van vlcesch ln Engeland (t.sto blad). LEIDEN. Vergadering van de Maatschappij der Ned. Letterkunde (2do blad). B. Adviseercndo leden. Als zoodanig treden op: 1. do leden van bot bestuur der R.-K. Staatspartij: 2. de loden (lor R.-K. Kamerfractie; 3 do leden van het bestuur der Kiesvereeniging ten bohoovo vau do verkiezing van loden van de Eerste Ka mer; 4. de volgende gequnlificoorde per sonen, die leden van do R.-K. Staatspar tij moeten zijn: drie door don Senaat aan to wijzen hoogleeraren der 11.-K. Univer siteit; één dor door hen uit bun mid den aan lo wijzen R.-K. hoogleoraren aan de Openbare Universiteiten cn Hoogc- echolen: vijf professoren dor seminaries, uit elk bisdom één, aan te wijzen door do gezamenlijke professoren van ieder se minarie; één persoon, aangewezen uit on door het doceerend personeel der R.-K. leergangen; de directeur van het R.-K. Centraal Bureau voor Onderwijs cn Op voeding; één persoon aangewezen uit on door (hoi .School voor R.-K. Gymnasiaal cn Middelbaar Ondcrwij-: één persoon, a.'ing'wezen uit en door do verecniging van R.-K. leeraren bij het Middelbaar Onderwijs „St.-Bonavcnluru"; één per soon, aaugewezen uit en door do Federa tie van Alg. Dioó. Vereen, van R.-K. bijz. Onderwijzers in Nederland; één persoon, aangewezen uit en door de Caivsius-l- ede- ratie van R.-K. ouderwijzers; twee perso nen, aangewezen uit en (loor do Alg, R.-K. Werkgever.-vereeniging; tW88 per sonen, aangewezen uit cn door den Ned. R.-K. Boeren- en Tuindcr.-bond; twee personen, aangewezen uit cu door don Ned. R.-K. Middenstandsbond; zes per sonen, aangewezen uit en door liet R.K. Werkliedenverbond; twee personen, aau gewezen uit en door do Federatie van K - K. Vrouwenbonden; drio personen, aan gewezen uit en door do Ned. Katli. Jour- nalistenveroeniging; één persoon, aange wezen uit en door do Centrale van R.K. Burg. Overheidspersoneel; één persoon, aangewezen uit en door de Alg. R.-K. 01- firierenvei'eeniging; één persoon, aange wezen uit en door do R.K. A risen vereen i- ging; tweo personen, aangewezen uit en door de Vereen, tot liet bevorderen vau de beoefening der wetenschap onder do Katholieken van Nederland; één persoon, aangewezen uit en door do Apolog. Ver ecniging „Petrus en Oanisius"; de direc teur van liet Centraal Bureau voor do Katli. .Soc. Actie in Nederland; de direc teur vau liet Centraal Bureau van ..So- briëlas"; één persoon, aangewezen uit en door den R.-K. Bond van (irootc Gezin nen; de directeur van hot Centr. Bu „Vo Deugd"; behoefto van do verecniging één persoon, aangewezen uit en door do Indische Missie-vcrocniging. De partijraad is bevoegd, oa tal gocpialificeerdo personen naa uit Ic breiden. Voor ieder lid van den Partijraad, bedoeld onder letter A d z. de stemgerechtigden wordt voor vier jaar een plaatsvervanger aangewezen, dio bij verhindering van het lid in diens-func tie treedt. Do aanwijzing der plaatsver vangers geschiedt op dezelfde wijze als do aanwijzing der leden, voor wie do plaatsvervanging inoet gelden. Do onder letter 13. sub 3 en 4 bedooldo personen genieten vergoeding voör reis- cn verblijfkosten uit do kas dor Staats partij, volgens en door het bestuur vast to stellen reisbesluit. Wat is er veranderd? De hoofdpunten kunnen aldus worden aangegeven: 1. Het dualisme rarturaau-BoivUver* gadering vervalt. 2. I)o splitsing tusschen een stenige* rechtigd deel en een adviseerond deel in den Partijraad blijft gehandhaafd. 3. Do rcchtstreeksche aanwijzing van adviseercndo leden in den I'artijraacl door de vier standsorganisaties. 4. Behalve eenige wijzingen in de op* somming dor gekwalificeerde personen, liet uiet-verbindon van het lidmaatschap van den Partijraad aan een bepaalde functie in do aanwijzende organisatie, 5. De volgorde der gekwalificeerde pof sonen is gewijzigd .en inoer systematisch

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1