ZATERDAG 29 MEI 1926 f/e Jaargang. No. 5261 3)e Reidóehz GouAomt Oe ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal Franco per post 1 2.95 per kwartaaL Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonmé's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ot. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ot. met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct Dit blad verschijnt eikon dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen II. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935 REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003 POSTBUS No. II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Medcdeelingen wordt het 3 dubbele van het tarief berekend. s Kleine advertentiën, van ton hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop lO.SO. Oil nummer beslaat uit vijf bladen, waaronder het Geïllustreerd Zondagsblad. Cver klassenstrijd. Lijnrecht tegenover (le Katholieke be ginselen staat de socialistische klas- nstrijd. En nu tracht de socialistische pers voortdurend >?Het Volk" deed zulks weer 'ns j.l. Donderdag in een breed hoofdartikel, waarop wij straks terugko mt do meening te vestigen, dat toch f e i l e 1 ij k ook onder de Katholieken de klassenstrijd beslaat dat er dus feite lijk onder dit opzicht tusschen socialisten en -Katholieken geen verschil bestaati AI dadelijk wordt deze bewering ontze nuwd en als onwaar erkend, wanneer wij nagaan, wat eigenlijk theoretisch en p r a- c t i s c h de door de socialisten aangehangen, en gepropageerde klassen strijd is. Welnu, de èocialisten beschouwen den klassenstrijd in hun theorie als noodzake lijk en aanvaarden dezen in de practijk als gewenscht. In de socialistische theorie wordt de klassenstrijd beschouwd als het eenig n o o d z a kei ij k voermiddel der ont wikkeling. En in de practijk der socialistische lei- fiers,' in de tactiek der socialistische pro pagandisten wordt de klassenstrijd aan vaard als gewenscht, teneinde zóó de verwerkelijking van den socialistischen heilstaat des te spoediger to bereiken. Dat is de socialistische klassenstrijd, kort maar ontegenzeggelijk naar waarheid ie zijn wezen aangeduid. Deze klassenstrijd iedereen zal dit onmiddellijk moeten toegeven bestaat onder Katholieken feitelijk niet tusschen Katholieken en socialisten bestaat du-s in dit opzicht wel degelijk verschil, in principe èn in de feiten! Iets anders is, dat de verschillende 'klassen standenverschillende belan gen. hebben. Natuurlijk geven wij dit. feit, dat klaar als de dag is, toe. En evenzeer erkennen wij, dat er feitelijk dikwijls b'e- langen-strijd voorkomt tusschen de ver schillende klassen. Maar dat is heel iets anders dan de theorie van de socialisten; welke zij ook in de practijk propageeren, dat n.l. de strijd tusschen de klassen noodzakelijk is, dat deze uit hun aard vijandig tegen elkander slaan. „Het Volk" lieeft Donderdagavond uit een redevoering van den lieer Jos Maenen, voorzitter van den Limburgschen R.-K. Werkliedenbond, gehouden op den Venlo- fchen Katholiekendag, willen distilleeren, dat onder'de Katholieken precies als on der de socialisten de klassenstrijd heerscht! En in bedoelde rede wordt niets anders beweerd, dan wat ook wij hierbo ven onomwonden als werkelijkheid erken nen. Een der stellingen van den heer Maene» b.v. luidde: Dl erkenning van het beslaan der on derscheiden maatschappelijke standen en van cle voor deze standen onlooclien- I bare verschillen wat aangaat de op po litiek terrein te behartigen belangen en Ie bestrijden gevaren leidt niet tot .klassenstrijd; maar is integendeel een 1 onafwijsbare voorwaarde om het ver- trouwen der onderscheiden standen kunnen behouden en den klassenstrijd onder ons, Katholieken, te voorkomen. Dat is'heel wat anders dan de socia listische klassenstrijd! Het bedoelde artikel van „Het Volk", waarboven staat «Katholieke klassenstrijd", is dan ook een zich in allerlei bochten wringend slang- artikel! De erkenning van bet feit, dat er is ver schil in belangen van en vaak belangen strijd tusschen cle klassen óók onder Katholieken onderling houdt, natuur lijk, niet in, dat wij dien strijd goedkeu ren! Integendeel"wij moeten dien, krach tens onze beginselen, zooveel moge lijk vermijden! En hier is op haar plaats de opmer king', dat het gedrag van meerdere Ka tholieken meermalen niet beantwoordt' aan die beginselen beginselen van naas- I tenliefde en solidariteit! 't Heeft soms den schijn, alsof de hier bedoelde Katho lieken door hun woorden en daden juist de klassen-tegenstellingen willen toespit sen in plaats van deze zooveel mogelijk to overbruggen; juist den strijd willen uitlok ken in plaats van den vrede te bevorderen. Dezulken propageeren, in mindere of meerdere mate, den door bon zelf niet be- geerden en zelfs verloochenden klassen strijd. ..^.Propagandisten voor'den klassen- 'riJd zijn Katholieke arbeiders, die mor ene! ep mokkend praten over en opzien aar een beteren welstand van den pa- ilf|OÜ; Z*jn' katholieke patroons, die maar mJw1' to pas cn t0 onPas, klagen en la- ■jUteeren over die hooge loonen van den 'eider in den tegenwoordigen tijd! sh.f i .Pr°Pagundisten voor den'klassen- die 1 katholieke handwerkslieden, net met kunnen verdragen, en dajir- °ok blijk geven, als de „intellecluee- le" werkers zich 'ns wat meer uitgaven •kunnen veroorloven dan zij; zijn de „in- telleclueeie" werkers, die blaaskalken, dat 't toch heusch geen slechte lijd is voor do werklieden, en dat er toch lieusch lieel voel verdiend wordt, als zij bemerken, dat deze laatsten 'ns enkele dagen in het jaar vrij, van fabriek of werkplaats zich ontspan ning gunnen en niet-alledaagsche genie ting zoeken. Zulke propagandisten voor den klassenstrijd zijn Katholieken, die niet in hun denken en doen hebben opgenomen en verwerkt do naastenliefde, welke 't gaarne anderen goed ziet gaan; de solidariteit, welke den enke ling zicli doet gevoelen als samenhoorend bij zijn mede-menschen, in denzelfclen stand en in andere standen, om gezamen lijk te werken voor oen ten slotte gemeen schappelijk doel! BUITENLAND Volkenbond De kwestie der raadszetels. Een gunstige wending? De correspondent van de „Temps" te Genève meent te weten, dat een der grootste moeilijkheden, welke in Maart j.l. de intrede van Duitschland in den Volken bond verhinderd 'hebben, - op het oogen- blilc overwonnen is. Brazilië zou namelijk definitief besloten hebben, zijn vetorecht tegen de toewijing van een permanentc-n zetel aan Duitschland in den Baad, in dien het er zelf geen zou krijgen, op te ge ven. Seeds op 17 Mei werd, gedurende de l'aatgte bijeenkomst van de commissie voor d.e reorganisatie van 'den Volkcnhoncls- raacl, door Mello Franco, Brazilië's gedele geerde, aan Von Hoesch de toezegging ge daan, dab Brazilië zich niet verder tegen do toelating van Duitschland in den Boud zou verzetten. Deze mondelinge loec.gging hacl nog do bevestiging noodig van den president van Brazilië. De onderhandelingen van Mello Franco en graaf Bernstorff, dezer dagen te Genève gevoerd, zouden den toestand nog meer opgeklaard hebben, zoodat het nu vrijwel zeker is, dat Brazilië zich met het reorganisatieplan van Robert Cecil zal vereenigen. De eenige onzekere factor blijft dus nóg Spanje. De Spaansclie regeering heeft ech ter steeds verklaard niets te zullen doen, wat de intrede van Duitschland in den Bond zou kunnen beletten. Voorts zijn op het oogenblik directe onderhandelingen tusschen verschillende regéeringen en de Spaansche regeering gaande. Indien op dit punt gunstige resultaten verkregen zouden worden, zou in September a.s. het plan van de commissie voor de reorganisa tie van den Volkenbondsraad in werking kunnen treden. De Baad zou daji uit 14 leden bestaan, waarvan 5 permanente, namelijk Duitsch land, Frankrijk, Engeland, Italië en Ja pan, en 9 gekozen leden, welke iedere drie jaar door de Assemblée moeten worden aangewezen. Drie van de negen nict-per manente leden zouden herkiesbaar zijn, zooclat deze drie zetels dus een semi-pcr- manent karakter zouden dragen, indien dc Assemblee aldus zou beslissen met een meerderheid van twee derden van het aantal stemmen. Deze semi-permancnle zetels - zouden worden toegewezen aan Spanje, Brazilië en Polen. Behalve de ze tel voor Brazilië zouden nog twee andere gekozen zetels voor Zuid-Amerika gere serveerd woden, zoodat Zuid-Amerika drie vertegenwoordigers in den Baad zou heb ben. De conferentie over Amerika's resreves. Nederland neemt deel. De Nederlandsehe regeering heeft het Volkenbondssecretariaat medegedeeld, dat zij bereid is deel te nemen aan de op September te Genève aanvangende confe rentie, waar besproken zal worden, welke houding de vojkenbondsstaten, die tot het Haagsche Internationale Gerechtshof zijn toegetreden, zullen hebben aan te nemen, met betrekicing tob de voorbehouden, die de Amerikaanscho senaat gemaakt heeft bij zijn besluit tob machtiging van Ameri ka's toetreding tot dit Hof. Acht staten hebben tot dusverre mede gedeeld aan dc conferentie te zullen deel nemen. België. België's saneeringsplannen. Ingr ij pende bezuinigingen De Belgische minister Fancqui en de mi nister vnu^Financiën hebben in den minis terraad een exposé gegeven van den finan- cicelen toestand en de grondslagen der fi- nancieele ontwerpen. De ministerraad ging hiermede accoord. De voorstellen zullen dc volgende week worden ingediend, terwijl de definitieve tekst Maandag zal worden vastgesteld. Betreffende de vermindering der open bare uitgaven zijn de voornaamste maatre gelen: de opschorting tot "nader order van de uitvoering van alle openbare werken, raarvoor tot- nu toe geen toestemming ras gegeven, geen enkele subsidieverle ning zonder machtiging van de schatkist, ontslag van allo tijdelijke ambtenaren aan de departementen, hervorming in de orga nisatie cn de diensten van de marine, ver mindering van de centrale administratie, van de administratieve (jiensten cn van dc nationale verdediging, ontslag met een op zegtermijn van een maand van 100 staats- missarissen bij dc rechtbanken voor de oorlogsschade vergoed ïngen De regeering zal spoedige stemming vra gen over een voorstel tot spoedige vermin dering van het aantal ambtenaren aan dc gerechtshoven, en bij het gevangeniswezen. Engeland. De mijnwerkersslaking. Bepcrkijig vaa het kolen- verb t u i k. 13e vreugde over hot mislukken van de algemeene staking heeft Engeland bijna doen vergelen, dat het geheele mijnbedrijf stil staat, dat vele staalfabrieken reeds de helft van den tijd werken en dat de spoor wegen de diensten moeten blijven beper ken. Gisteren is Engeland weer aan hel mija- conflict herinnerd door een drastische be paling van den minister voor het Mijnwe zen. Hierbij wordt het verbruik van steen- kooi voor huishoudelijke doeleinden be perkt tol 23 pond steenkool por week en per huisgezin. Voor groolcre hoeveelhe den is een speciale vergunning noodig en behalve in zeer buitengewone omstandig heden mag- niemand meer dan 1 centenaar per 14 dagen toegewezen krijgen. De fa brieken zullen "slechts do helft van de nor male hoeveelheid; per week kun non aan- knoopon, behelve in zeer bijzondere ge vallen. De treilors zullen geen kolen meer kunnen krijgen en aangewezen zijn op bui ten landsche.-steenkool, zij zullen moeten' blijven liggen. De straatverlichting moet beperkt blij ven tot het minimum, dat de veiligheid toelaat en lichtreclame is absoltmt verbo den. Ook hel. verbruik van jjas cn elcclrioi- toit voor -industrieele doeleinden wordt lot do helft van liet normale beperkt. Over tredingen worden met zware straffen be dreigd. Dit zijn voorzorgsmaatregelen, die ge nomen worden als voorbereiding op een langen duur van de staking, en het schijnt, dal deze vrees gerechtvaardigd zal blij ken. Het ziet er naar uit, dat het een lange strijd wordt, als de mijnwerkers niet door honger en ellende tot spoedige overgave worden gedwongen, een lange strijd-, waarin niet alleen de mijnwerker de ver liezer is. Steun uit het buitenland. Dc Britsclie mijnwerkers hebben door bemiddeling van dc internationale federa tie do volgende bijdragen ontvangen: Duitschland 5000 pond sterling, Tsjeclio- Slovakije 1000 pond sterling, Oostenrijk 115 pond sterling. België 750 pond ster ling en Jo ego-S la vië CO pond sterling. Bo vendien heeft Üuilscliland nog een verder bedrag van 5000 pond sterling toegezegd, terwijl Nederland beloofd heeft tidens den duur der staking iedere weck '100 pond sterling te zullen zenden. Tusschentijdsche verkiezing. Een succes voor Labo ur. Do tusschentijdsche verkiezing in Ham mersmith North is een overwinning voor de arbeiderspartij geworden. De Labour candidaat kreeg 13.095 stemmen tegen bij de algemeene verkiezingen circa 11.000 stemmen. De conservatief kreeg ruim 9000 stemmen en ging derhalve 4000 steramon achteruit. Thans stond ook een liberaal candidaat, doch deze kreeg nauwelijks 2000 stemmen. Hiermede heeft Labour dus opnieuw een zetel van de conservatie ven .gewonnen. Portugal Nieuwe trcebeien in Portugal. Troepe n-a f deelingen in v opstand. Betreffende de gistir reeds in een tele gram gemelde militaire beweging in Por tugal wordt nog gemeld, dat het de acht ste divisie is, welke in opstand is gekomen De te Oporto gelegerde divisie en nog eeni ge kleinere legerafdeelingen hebben zrcli bij de beweging aangesloten. Zij willen naar de hoofdstad opmarcheer en. Heiland blijft kalm. Do leiders van de militaire beweging hebben den president dor republiek uitge- noodigd een republikeinsche extra-pari mentaire regeering te vormen en de lei ders der politieke partijen bijeen te roe pen. Zweden. Kabinetscrisis in Zweden? Uit Stockholm wordt gemeld: Ttis chen I),- mini- der laag op politiek is na Ie ga au medewerker het sociaal-democratische Zwcedschc mi nisterie Sandler en dc burgerlijke par tijen van den Zweedschen Rijksdag is een ernstig conflict ontslaan in verband met de kwestie der werkloosheid. Waarschijn lijk zal dit conflict lot hel aftreden van liet kabinet leiden, waarna vermoedelijk een minderheidskabinet, gevormd uit do vriijzinnige volkspartij, de liberalen en den Boerenbond zal worden gevormd. Hongarije. De positie der regeering. II a a r aftreden g e i s c li t. De soc.-dem. parlcmenlsfruolie eisclit Jiet aftreden der regeering-Bothlen, daar haar positie in binnen- en buitenlandscli politiek opzicht ernstig 5s geschokt, zoodat zij niet in staal is de belangen des lands verdedigen. Polen. Korfanty. Do Berl. Lokalanzeiger verneemt uit Warschau, dat do Poolsche ministerraad in een zijner laatste vergaderingen beslo ten heeft, Korfanty uit zijn betrekkingen als president van de Oppersilezisclie Skar boferin en van de Silezjsche bank te ont slaan. daar hij zijn bevoegdheden beeft overschreden cn zich van rijksgold cre- dioten heeft verschaft lol een bedrag van meer dan een milliocn zlolv. Marokko De val van Abd-el-Krim. Ge v o Ig e n v o o r d e int e r u a t. p o 1 i tie k. .•king van Abd-ri-Krhn's ne- het terrein der internationale natuurlijk nog niet definitief 'Maar, zegt de diplomatieke van de „Daily Telegraph",in Europee.se lie kanselarijen heerscht het gevoel, dat ééu, zoo niet bei de overwinnaars (Frankrijk en Spanje) cenigerlei wijziging in den territorialen status van hel Rif zullen willen brengen" In dat geval zal de Italiaan.sche regeering met ongewone klom, als onderteekenaar- slor van de acte van Algeciras, voor haai' rechten opkomen om deel te nemen aan alle onderhandelingen die worden begon nen, al was het maar om oen evenwaardi ge vertegenwoordiging als -de andere Mid- deHandsche Zee-stalen te krijgen iu het bestuur der internationale Tanger-zonc. De correspondent wijst er op, dat iedere tentorial» veraiidcing ook Engeland cn zijn overzeosche verbindingen zoodanig raakt, dat Londen dan evenmin kan nala ten, zijn slem te Jaten lïoorcn. Een nieuwe conferentie der AJger-iras-mogend heden lijkt dus niet uitgesloten. Engeland zou thans met meer sympathie dan voorheen do ïtuliaansche deelneming aanspraken opvatten. Ook de h r o c d e r c n de o o m v K r i m v e r w acht. De Franscho en Spaansclie troepen I ben bij Tspokrane een verbinding tot stand gebracht. In hol gebied van de Boni roeal bad eergisteravond en gisternacht een groot aantal onderwerpingen plaats. Drio Biffi-slarnmen tusschen ïargoeisl ei de zee hebben afgevaardigden naar Tar- gooist gezonden, waar zich Abd-él-Krim op hol oogenblik bevindt. Men verwacht, dal de broer en oom van Abd-el-Krim vandaag de Franscho linie zullen bereiken Amerika. Verlichting van het Drankverbod? Een officieuze a a u d u i d i n g in die richting. De niet-officieele commissie van hot Huis van Afgevaardigden tot wijziging van de Volstead-wet heeft Woensdag be sloten haar steun te geven aan een voor stel om de wet op het. drankverbod indien zin te wijzigen, dal de fabricage wordt toegestaan van dranken met een gering al coholgehalte. BINNENLAND EERSTE KAMER. Overzicht. De Eerste Kamer is gisteren verder ge gaan niet cle Begrooting van Waterstaat, waarbij niets van bijzondere beteekenis is naar voren gebracht. Aan dc totstandkoming van een kanaal DelfzijlTwente wilde de minister thans nie tmedewerken. Hij heeft er het geld niet voor, maar hoopt, dat de weghelasting misschien later de verwezenlijking van zulke plannen zal mogelijk maken. De mi nister zal verder, als lid van een extra parlementair kabinet, den Zondagsdienst op de spoorwegen noch helpen beperken, noch elpen uitbreiden. De Kamer ging tot 8 Juni op reci s. HET VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Een gunstige wending inzake de rege ling van de kwestie der permanente raads* zetels van den Volkenbond. De nieuwe troebelen in Portugal. De gevolgen van Abd-el-Krims val. Groote brand in de fabriek van Renault (Buitenl. Berichten, 4de blad). BINNENLAND. Tweede Kamer. De Kamer doet eeni ge wetsontwerpen af en komt aan het ein< de der agenda voor openbare vergaderin gen (Overzicht, lslo blad). Eerste Kamer. Nog steeds de begroo* tingsnrbeid (Overzicht, lslo blad)-. Nadere berichten over het droevig auto bus ongeluk bij Zeist (Gemengde Berich ten, 4de blad). LEIDEN. Voorstellen van B. en W. inzake zieken- huisvcrpleging voor on- en minvermogen'' de patiënten (2de blad). TWEEDE KAMER. Overzicht. Een Luchtvaartwet. Opruiming Crisis- wetten. Schadeloosstelling Naarder kweekers. Een incident. Wij kunnen volstaan met een overzicht. Dc Kamer komt aan het einde van liaar agenda voor openbare vergaderingen. En de zitting van gisteren is al niet heel bei langrijk gowoest. Dc Luchtvaartwet, waarvan hot ontwerp is ingediend iu hot zittingsjaar 1911—1912, ia zonder slag of stoot aangenomen. Geen algemeene beschouwingen, eon paar wbor- ileji van don heer Van Sasse van IJsselb om oen nmondemontje toe to lichten dat terstond door don minister van Water staat werd overgenomen.,, en zonder hoofdelijke stemming ging liet ontwerp or door. Deze wet vogelt-eenige onderwerpen mot betrekking tot do luchtvaart, verbod of be perking van de vrije luchtvaart in buiten gewone omstandighodon, luchtvnartvertoo- ningon en -wedstrijden, concessies cn ver gunningen voor luchtvflarlverkccr, instel ling van een lucht vaartuigrcgisler, bepa lingen omtrent geschiktheid cri bewi-'/eii van luchtwaardigheid van luchtvaartuigen, lucht vaartterreinen, enz. Ook over hot ontwerp tol het intrekken van ruim een dozijn erisiswetten werd nauwelijks gedebatteerd cn hot ging cr zander hoofdelijke stemming door. Wij ge ven hier een lijstjo dor heden door do Tweede Kamer mót meer noodig geoor deelde erisiswetten; men zal er monigen vermaarden bekende uit die zware jaren onder vindon. Het zijn: de Crisisenquêlo- wet, de Werkloosheids vorzekeringsnood* wet, cle Seheurwet, dc wot botvoffondo heb goederenverkeer met het buitenland, de SchepenvordcringBwot, de IJitwinningswet, de Distributiewefc, dc Smokkel wet en nog zes andere van mindere bekendheid. Er zullen nu echter toch nog twaalf crisis- wclteii overblijven, waaronder do Bours- wol,.de Huurcommissiowcb, do Huuropzcg- gingswet, dc Huuraanzoggingswet. de Wo ningnood wet, de Crisis-Vreemdelingenwet en de >vet betreffende de grensbewaking. Do oude kwestie met do 15 Naarder kweekers, dio schadeloosstelling vragen in verband met do voorbereiding van militai re inundatiën op bun gronden in den mobi lisatietijd, heeft ten slotte de Kamer vrij gcruimen tijd bezig gehouden: een dave rende rede vol beschuldigingen van den lieer Duys, gematigder redevoeringen van dc hoeren Oud en Do Wilde en contra-be- toogen van den minister van Oorlog en diens ambtsvoorganger den lieer Van Diilc. Opnieuw was liet een strijd tusschon do Kamercommissie, die, op grond van des kundige adviezen (dor commissie-Van Kl- zoliifgen) overtuigd van hot causaal ver band tusschen de inundatie-maatregelen en dc door deze kweekers in liet z.g. droge vak to Naaiden geleden schade, welke door- een door den president van de Haag sche. rechtbank benoemde commissie van deskundigen is vastgesteld (op ruim 2 ton) cn het departement- van, Oorlog, dat dit Causaal verband op gezag van. den leider Van do inundeering met Zuiderzoewater in de mobilisatiejaren ontkent. Dc minister van Oorlog wilde ten slotte nog eens donken over de in het debat to berde gebrachte argumenten en tevens over dc vraag van dr. De Visser, wat er al dan niet waar is van do bewering van den heer Duys, dat gegevens, welke in deze van belang zijn, op liet departement zouden zijn zoekgeraakt. Bij de behandeling van ccnige conclu sies op adressen deed zich nog een voor ons Parlement ongewoon incident voor. Plotseling begon iemand op de publiek» tribune luid to schreeuwen. Hij riep o.a.r Jk ben Pijper!... „Tiet wordt afgcha- m< rd!Schuikens^reken van Koloniën U hebt mijn adres afgehamerd!Ik bon

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1